B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
TRN TH CM NHUNG
NGHIÊN CU VN GIÁM SÁT
TÀI CHÍNH TRONG H THNG
NGÂN HÀNG VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH – NM 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHI MINH
TRN TH CM NHUNG
NGHIÊN CU VN GIÁM SÁT
TÀI CHÍNH TRONG H THNG
NGÂN HÀNG VIT NAM
Chuyên ngành: KINH T TÀI CHÍNH- NGÂN HÀNG
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
GIÁO VIÊN HNG DN: TS OÀN NH LAM
TP. H CHÍ MINH – NM 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Lun vn tt nghip do tôi nghiên cu, không h
sao chép ca bt c ai. Tôi xin hòan toàn chu trách nhim v nhng li
cam đoan ca mình
TP.HCM , ngày 06 tháng 06 nm 2012
NGI CAM OAN
TRN TH CM NHUNG
MC LC
LI M U 1
CHNG 1: GII THIU TÀI NGHIÊN CU 2
1. Tính cp thit và mc tiêu nghiên cu ca đ tài: 2
2. i tng và phm vi nghiên cu: 4
3. Phng pháp nghiên cu: 5
4. D liu nghiên cu: 5
5. Ni dung lun vn: 5
CHNG 2: KHÁI NIM VÀ C S Lụ LUN 7
2.1 Các khái nim giám sát tài chính: 7
2.2 Các nghiên cu v giám sát tài chính: 8
CHNG 3: VAI TRÒ CA GIÁM SÁT TÀI CHệNH TRONG CÁC CUC
KHNG HONG KINH T 2008-2009 14
3.1 Nhng sai sót trong giám sát là mt trong nhng yu t góp phn khng
hong các nc trên th gii 14
3.2 Bng chng thc nghim 18
3.2.1 Các t liu nghiên cu liên quan 19
3.2.2 nh lng hai vn đ ca giám sát tài chính 20
3.2.2.1 C cu giám sát 20
3.2.2.2 Qun tr giám sát 26
3.2.3 Kt qa nghiên cu v mi liên quan gia giám sát và phc hi kinh t 27
CHNG 4: GIÁM SÁT TÀI CHệNH TI VIT NAM 35
4.1 Mô hình giám sát tài chính ti Vit Nam: 35
4.2 Nhng bt cp ca h thng giám sát tài chính hin ti Vit nam 38
CHNG 5. KIN NGH GII PHÁP V VN GIÁM SÁT TÀI CHệNH
43
5.1 Tng quan v gii pháp: 43
5.2 S kt hp gia cu trúc giám sát và qun tr giám sát đ tìm ra nhng đng
lc thúc đy giám sát tài chính 46
5.3 Kin ngh hot đng giám sát tài chính Vit nam 49
KT LUN: 53
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
BNG DANH MC CÁC CH VIT
GDP
Tng sn phm quc ni
IFI
T chc Tài chính quc t
BASEL
y ban giám sát ngân hàng BASEL
IMF
Qu tin t quc t
FSA
C quan dch v tài chính
BIS
Ngân hàng thanh tóan quc t
WB
Ngân hàng th gii
IOSCO
C quan giám sát hot đng chng khoán
IAIS
C quan giám sát bo him
OLS
Phng pháp trong hi quy tuyn tính
UBCKNN
y Ban chng khoán Nhà nc
TTCK
Th trng chng khóan
OTC
Th trng chng khoán phi tp trung
UBGSTCQG
y ban giám sát tài chính quc gia
BHTGVN
Bo him tin gi Vit Nam
NHNN
Ngân hàng nhà nc
TCTD
T chc tín dng
CAMELS
Phng pháp phân tích hat đng ri ro Ngân hàng
IFRS
H thng k tóan quc t
DANH MC BNG BIU, S
Bng 1
Tp hp các nhn đnh v s tht bi trong cu trúc giám sát và
qun tr giám sát
Bng 2
Kh nng phc hi, Cu trúc giám sát và qun tr giám sát
Bng 3
Kh nng phc hi, Quy đnh v cht lng, Cu trúc giám sát
và Qun tr giám sát
Bng 4
Kh nng phc hi, Quy đnh cht lng tài chính, Cu trúc
giám sát và Qun tr giám sát
Da vào bin ph thuc: Tng trng trung bình GDP thc t
nm 2008-2009
Bng 5
Kh nng phc hi, Quy đnh cht lng tài chính, Cu trúc
giám sát và Qun tr giám sát
Da vào bin ph thuc: Tng trng trung bình GDP thc t
nm 2008-2009
Bng 6
Kh nng phc hi, Quy đnh cht lng tài chính, Cu trúc
giám sát và Qun tr giám sát
Da vào bin ph thuc: Tng trng trung bình GDP thc t
nm 2008-2009
Bng 7
co giãn, giám sát hp nht, qun tr và các bin tng tác
Bng 8
C cu giám sát và quy mô khu vc tài chính
Bng 9
Qun tr giám sát và quy mô khu vc tài chính
Bng 10
Cu trúc giám sát, qun tr giám sát và các bin kt qu tài chính
Bng 11
Cu trúc giám sát, Bin qun tr giám sát và cu trúc tài chính
Bng 12
Các kin ngh đ cp đn cu trúc giám sát
Bng 13
Các kin ngh đi vi s tht bi giám sát
1
LI M U
Cuc khng hong tài chính châu Á nm 1997 đánh du mt s khi
đu ca nhng n lc trên toàn cu nhm ci thin hiu qu ca vic giám sát
tài chính. Tuy nhiên, cuc khng hong tr li vào nm 2007 - 2008 mt ln
na làm thc tnh nhng n lc ca các t chc kinh t và các quc gia,nhng
ci trc cuc khng hong 2007 dng nh không th giúp tránh hoc gim
nh các cuc khng hong tip theo.
Lun vn này tng hp nhng nghiên cu và đa ra nhng phân tích
mt cách có h thng đu tiên v vai trò ca s thay đi trong c cu giám sát
tài chính cng nh qun tr giám sát tài chính, và kt lun rng nhng n lc
này không có tác dng đi vi kh nng phc hi ca nn kinh t.
Qua vic s dng nhng khác bit rõ rt gia giám sát vi mô và v mô,
lun vn đúc kt rng cn duy trì hai h thng t chc tách bit nhm kim tra
và cân bng tt hn đ ci thin hot đng qun tr giám sát, qua đó làm gim
t l tht bi ca giám sát tài chính.
2
CHNG 1: GII THIU TÀI NGHIÊN CU
1. Tính cp thit vƠ mc tiêu nghiên cu ca đ tƠi:
Sau cuc khng hong tài chính châu Á, các quc gia liên quan, t chc
Tài chính quc t (IFI), cng nh gii nghiên cu đã dành nhiu công sc đ
ci thin cht lng ca các quy đnh và khung giám sát tài chính. Vic kt
hp gia khung pháp lý cht ch hn và giám sát tài chính hiu qu hn đc
kì vng s giúp tránh hoc gim thiu nh hng ca nhng cuc khng
hong tài chính k tip có th xy ra.
Nhng sáng kin liên tc đã đc nghiên cu và quan tâm nh
“Nguyên tc ct lõi đ giám sát ngân hàng hiu qu” (BCPs) ca t chc
Basel, sáng kin mi v “Chng trình đánh giá khu vc tài chính ca ngân
hàng th gii” ca IMF, hay nghiên cu khung pháp lý ca Basel II. Trên
phm vi quc t, nhng n lc ca mt s chính quyn quc gia đang tp
trung vào vic sa đi c cu giám sát nhm nâng cao hiu qu giám sát. Trào
lu ca nhng ci thin này đc khi mào Anh t vic hp nht tt c các
t chc giám sát tài chính ca h thành c quan dch v tài chính (FSA) vào
nm 1997. Sau đó, s lng xung ca cuc khng hong dn đn nhng tranh
lun khác v vic sa đi c cu giám sát quc gia. Cui cùng, nhng công
trình này cng đc tin hành đ tng cng vic qun tr các c quan giám
sát.
Mc dù không đa ra kt lun, nhng mt s nghiên cu trc nm
2007 cho thy vic thc hin nguyên tc ct lõi đ giám sát ngân hàng hiu
qu (BCPs), qun tr giám sát và giám sát hp nht tt hn s to ra tác đng
tích cc đi vi mt khu vc tài chính n đnh và lành mnh. Chính vì vy,
nhng ci tin này ngày càng đc kì vng s gim thiu bt kì cuc khng
hong tài chính nào có th xy ra trong tng lai.
3
Tuy nhiên, cuc khng hong tài chính và kinh t bt đu vào nm
2007 đã dp tt nim hy vng này. Các hc gi và các nhà hoch đnh chính
sách đã đ cp s tht bi trong giám sát là mt trong nhng nguyên nhân
chính, bên cnh yu t kinh t v mô, sai lm trong qun lý và sai lm trong
các b phn ca qun tr h thng tài chính nh thc hành k toán và tính
minh bch.
Mc tiêu ca bƠi nghiên cu nƠy gm hai phn:
Th nht, tác gi tng hp các kt qu kim tra thc nghim mi nht
ca nhóm nghiên cu Donato Masciandaro, Rosaria Vega Pansini, Marc
Quintyn (thành viên đc lp ca IMF) v nh hng ca nhng n lc tng
cng giám sát bao gm s thay đi trong c cu giám sát và qun tr giám
sát (vn đ quan trng trong chng trình ngh s ca các quc gia) đi vi s
phc hi ca nn kinh t. Tác gi mun gii thiu các kt qu thc nghim
chính đc kho sát bi các thành viên đc lp ca IMF, và có th đc tóm
tt nh sau:
(i) Nhng sa đi đc đa ra trong giám sát tài chính bao gm mô hình
giám sát hp nht và sp xp qun tr tt hn không có nh hng tích
cc đi vi s phc hi ca nn kinh t.
(ii) Kt qu thc nghim cng tìm ra rng cht lng qun tr khu vc
công và mc đ t do hóa tài chính cng không tác đng đn s phc
hi kinh t đi vi cuc khng hong này.
(iii) Mc đ tham gia ca ngân hàng trung ng không có bt kì tác đng
đáng k nào đn kh nng phc hi.
Th hai, lun vn đa ra kt lun rng hng giám sát hp nht cho
các lnh vc và sp xp qun tr tt hn đu không nh hng tích cc đn s
4
phc hi ca nn kinh t, đng thi xem xét các đ ngh đã đc đa ra đ ci
thin hiu qu giám sát.
NgoƠi ra, lun vn cng đ ngh nên tin hành giám sát thông qua hai
c quan riêng bit (mt cho giám sát v mô và mt cho giám sát vi mô) đ cân
nhc và kim tra cn thit trong quá trình giám sát nhm làm tng hiu qu
ca qun tr giám sát.
tài nghiên cu là t liu tham kho hu ích đ các nhà nghiên cu,
nhà hoch đnh chính sách cân nhc đ điu chnh mô hình giám sát tài chính
phù hp, hiu qu, tránh lp li sai lm các quc gia khác nhm tái cu trúc
nn tài chính ca Vit Nam hin nay và hng đn mt h thng tài chính
chuyên nghip và hiu qu sao cho xng tm vi s phát trin chung ca kinh
t đt nc.
i mi, hoàn thin và xây dng đc hot đng giám sát tài chính
mt cách tng th cho Vit Nam chính là nn tng cn bn cho mi ngành
ngh khác ca đt nc cùng phát trin theo, hng đn mt nn kinh t n
đnh, phát trin bn vng và lâu dài.
2. i tng vƠ phm vi nghiên cu:
Lun vn tp trung nghiên cu vai trò giám sát tài chính trong khng
hong kinh t ca các nc trên th gii và đ cp sâu nhng hng khác
nhau vi cách tip cn có h thng v cu trúc giám sát, qun lý giám sát và
vai trò nh hng ca nó đi vi tình hình kinh t ca mt quc gia.
Lun vn không nghiên cu nhng nh hng ca s mt cân bng
kinh t v mô, sai lm trong chính sách kinh t v mô, và sai lm trong các b
phn ca qun tr h thng tài chính nh thc hành k toán và tính minh bch
có nh hng đn khng hong kinh t.
5
3. Phng pháp nghiên cu:
Lun vn tng hp các lý lun đc tng kt t kinh nghim ca các
nc trên th gii, đc bit là các lý thuyt hin đi v giám sát tài chính ca
các nhà nghiên cu kinh t.
Trong quá trình nghiên cu lun vn, phng pháp nghiên cu din
dch - quy np đc vn dng đ đánh giá hot đng, bn cht giám sát tài
chính đi vi s khng hong kinh t th gii.
Ngoài ra, lun vn còn s dng phng pháp duy vt bin chng, đa
ra đ xut gii pháp v vn đ giám sát tài chính ti các quc gia và kin ngh
hot đng giám sát tài chính ti Vit nam.
4. D liu nghiên cu:
Lun vn tng hp các kt qu kim tra thc nghim mi nht v nh
hng ca nhng n lc tng cng giám sát bao gm s thay đi trong c
cu giám sát và qun tr giám sát đi vi s phc hi ca nn kinh t. Phân
tích thc nghim s dng mt c s d liu mi và phc tp v c cu giám
sát và qun tr giám sát ca 102 quc gia, cho phép phân bit nhng nh
hng liên quan ca tính nng giám sát (cu trúc và qun tr) đi vi kh nng
phc hi.
Lun vn s dng d liu đc công b chính thc t c quan Chính
ph nh B Tài chính, y Ban Giám sát tài chính quc gia, các hãng tin uy
tín trên th gii nh BMI (Business Monitor International), SSRN (Social
Science Research Network), … các t liu t sách, báo, tp chí chuyên ngành.
5. Ni dung lun vn:
Lun vn này có cu trúc nh sau.
Chng 1: Gii thiu đ tài nghiên cu
6
Chng 2: Khái nim và c s lý lun.
Chng 3: Vai trò ca giám sát tài chính trong cuc khng hong kinh t
2008-2009
Chng 4: Giám sát tài chính ti Vit nam
Chng 5: Trình bày kin ngh v vic làm th nào kt hp c cu giám sát và
qun tr giám sát đ thúc đy giám sát tt hn.
Kt lun.
7
CHNG 2: KHÁI NIM VÀ C S Lụ LUN
2.1 Các khái nim giám sát tƠi chính:
(i) Khái nim giám sát tài chính:
Giám sát tài chính là s giám sát ca chính ph đi vi các t chc tài
chính theo lut. Mc tiêu nhm phát huy nhng quy đnh hin hành liên quan
đn khu vc tài chính và mc tiêu là duy trì s n đnh ca th trng tài
chính (Ngun: Investor dictionary.com)
Theo d tho ca B Tài Chính Vit Nam, “Giám sát tài chính là vic
theo dõi, kim tra đánh giá các vn đ v tài chính, chp hành chính sách pháp
lut ca doanh nghip trong hot đng kinh doanh”.
(ii) Giám sát thn trng v mô:
Giám sát v mô tp trung giám sát vào s n đnh ca h thng tài
chính mt cách tng th, hn là các thành phn ca nó. S cn thit ca
nhng quy đnh v mô ca h thng phát sinh bi vì các hành đng ca các
công ty đn l hành đng thn trng trong hng dn chung có th dn đn s
bt n ca h thng tài chính. Ví d, nu tt c ngi cho vay hn ch cho vay
hoc tt c các công ty bán tài sn cùng mt lúc. (Ngun: Qfinance - The
Ultimate Financial Resource)
Giám sát thn trng v mô tp trung vào các vn đ chi tit càng nhiu
càng tt. Ví d: mt trong nhng mc tiêu liên quan đn chính sách thn trng
v mô là đ đm bo bong bóng v giá đc đnh hng (nh th trng bt
đng sn), hoc làm ngui chúng trc khi gây hi đn s n đnh ca tài
chính. T đó các t chc có nhim v đánh giá các ri ro đi vi s n đnh
ca h thng tài chính và u tiên các đ ngh đ kìm ch hoc loi b chúng.
8
iu này có ngha là can thip kp thi, chính xác nhng trng hp c th.
(Theo Deutsche Bank AG)
(iii) Giám sát thn trng vi mô:
Giám sát tp trung vào s n đnh ca nhng thành phn to nên h
thng tài chính. (Ngun: Qfinance - The Ultimate Financial Resource)
2.2 Các nghiên cu v giám sát tƠi chính:
K t gia nhng nm 1990, các t chc tài chính quc t (BIS, IMF,
WB), các hc gi và chính quyn quc gia đã bt đu chú ý đn cht lng
giám sát, nh mt s b sung cho nhng quan tâm t lâu đi vi nhng quy
đnh tài chính.
Mc đích ca nghiên cu tp trung vào hai vn đ hin đang nhn
đc nhiu s chú ý ca các t chc trên bao gm:
(i) Nhng sa đi trong c cu giám sát (ch yu theo hng hp nht
các c quan giám sát)
(ii) Nhng ci thin trong qun tr giám sát.
Trc khi đ cp sâu hn vào hai vn đ này, chúng ta cn đt các sáng
kin ci thin hiu qu giám sát đã thc hin trong bi cnh ln hn.Các sáng
kin này thng đc tp trung bn nhóm sau:
(i) N là các nguyên tc ct lõi Basel đ giám sát ngân hàng hiu qu
(BCPs). Nguyên tc này đc ban hành t nm 1996 (y ban Basel, 1996) và
đc áp dng ít nhiu trc cuc khng hong tài chính châu Á. Mc tiêu ca
BCPs là đy mnh các phng pháp tt nht trong khung quy đnh cng nh
trong s giám sát ngân hàng. BCPs đã đc b sung vài nm sau đó bng các
nguyên tc tng t cho vic giám sát hot đng chng khoán (IOSCO) và
giám sát bo him (IAIS).
9
Vic áp dng BCPs đc đy mnh nhiu hn nhm đi phó vi cuc
khng hong châu Á. Cuc khng hong này đã làm phát sinh nhiu sai sót
ln trong quá trình giám sát bên cnh các l hng pháp lý. Vì vy, các nguyên
tc BCPs đã đc s dng đ cùng đánh giá d án đánh giá khu vc tài chính
(FSAPs) do IMF và ngân hàng th gii phi hp thc hin. (ii) Khuynh
hng ci tin th hai đi vi giám sát tài chính là vic nghiên cu ca các
cp chính quyn quc gia nhm xây dng c cu kim soát tài chính đ giúp
vic giám sát đt đc kt qu cao nht có th.
Bên cnh tm quan trng ca cht lng và quy trình giám sát thì c
cu giám sát vn nhn đc rt nhiu s quan tâm. Vic hp nht tt c các
khu vc giám sát cùng mt c ch đc qun lý bi mt t chc ngày càng
đc và đc xem là gii pháp ti u nht đ xóa m ranh gii gia các t
chc tài chính đng thi là nn tng hot đng cho tt c các tp đoàn tài
chính.
Vào nhng nm 1990, ác quc gia trong khu vc Scandinavia là nhng
nc có nhng “cuc ci ci cách rm r” và đc xem là nhng tiên cho
phong trào này. Ti Anh, c quan dch v tài chính (FSA) cng đc chính
thc thành lp t nm 1997. K t đó, rt nhiu quc gia đã ci t li c cu
giám sát ca h. Tuy nhiên, chc chn không có gii pháp nào phù hp vi tt
c mi quc gia. Vì vy, không phi tt c các quc gia đu la chn hình
thc hp nht, nhng mt s mô hình đã xut hin vi các vai trò khác nhau
ca Ngân hàng Trung ng trong quá trình giám sát.
Trong n lc phân bit
các xu hng giám sát mi, Masciandaro và Quintyn (2009) đã rút ra kt lun
trong báo cáo “Ci cách giám sát tài chính và vai trò ca ngân hàng trung
ng” rng trc cuc khng hong nm 2008, xu hng ca nhng thay đi
trong c cu giám sát dng nh có đc trng và quan h mt thit vi nhau
là: s hp nht ca c cu giám sát lúc nào cng song hành vi vic chuyên
10
môn hóa Ngân hàng Trung ng trong vic theo đui các chính sách tin t,
vào ngc li, đâu có s hin din ca các t chc giám sát thì có s tham
gia ca Ngân hàng Trung ng.
(iii) Ci tin th ba tp trung vào s cn thit ca các nguyên tc đi vi
qun lý giám sát tt nhm đng vng trc nhng thâu tóm khác nhau v
chính tr, thâu tóm công nghip và s t thâu tóm, mà các nhà giám sát đang
phi đi mt. Das và Quintyn (2002) Quintyn (2007) đã đ xut mt khuôn
kh qun tr bao gm bn khía cnh đó là: đc lp, trách nhim, minh bch
và toàn vn. (Ngun: Robust Regulators and their Political Maters:
Independence and Accountability in Theory)
Quintyn và Taylor, nm 2002 cng nh Hüpkes, Quintyn và Taylor,
2005 đã có công trình nghiên cu v tính đc lp ca giám sát và tính trách
nhim nh là các yu t quan trng cn thit trong nhng tr ct qun tr
.
Ponce (2009) đã phát trin mt mô hình lý thuyt
cho thy rng giám
sát đc lp có tác đng tích cc đn vic qun lý giám sát.
im mu cht ca
công tác qun
tr là giám sát viên đc lp cn xây dng, thit lp các sp xp
có trách nhim bi vì không th đa ra đc nhng quy đnh chi tit trong
thc t do có rt nhiu tình hung có th xy ra trong khi giám sát. (Ngun: A
Normative Analysis of Banking Supervision: Independece, Legal Protection
and Accountability – Paolo Baffi Centre Research Paper, SSRN”
(iv) Th t, mt s hc gi cho rng vic qun tr tài chính có th có
li khi da trên nguyên tc th trng nhiu hn, và s đc b sung trong
quá trình giám sát. Calomiris (1999a và 1999b) lp lun rng vic yêu cu các
ngân hàng duy trì trích mt khon d phòng ti thiu vi các khon n ca
các t chc tài chính con s làm gim ri ro đo đc thng có đc to
ra bi các mng li an toàn ca chính ph (trong đó bao gm giám
11
sát). Cùng ý tng đó, Barth, Caprio và Levine (2006) cng lp lun rng c
ch khuyn khích giám sát không bao gi hoàn toàn ging nhau, ch yu là vì
lý do chính tr và quan liêu. Vì vy, c ch và đng c ca giám sát cn
phi đc to ra đ thúc đy theo quy lut th trng nh là mt s kim tra
b sung v h thng giám sát và qun tr t chc tài chính.
Bng chng thc nghim thu thp đc trc cuc khng hong v tác
đng ca nhng sáng kin giúp tng cng hiu qu giám sát trong khu vc
tài chính lành mnh đã làm gia tng nhng kì vng, mc dù không chc
chn. Nhng phát hin chính đc xem xét theo th t nh trc: BCPs, c
cu giám sát và qun lý giám sát (nguyên tc th trng đc đ cp trong ba
yu t này khi áp dng).
Sundararajan, Marston và Basu (2001) đã có nhng n lc đu
tiên đ đánh giá tác đng ca vic áp dng BCPs trong các h thng tài chính,
nhng h đã không th tìm ra s tác đng trc tip. Nhng gián tip, vic tuân
th các nguyên tc BCPs dng nh có mt tác đng lành mnh ngân hàng
thông qua hiu ng tng tác vi các bin s v mô có liên quan. (Ngun: Bài
nghiên cu “Financial System Standards and Financial Stability: the case of
Basel Core Principles, IMF Working Paper”
Ngc li, Podpiera (2006) nghiên cu vi mt mu ln hn cho thy
đ phù hp cao hn ca BCP có tác đng tích cc đn cht lng tài sn ngân
hàng và cng có xu hng h thp mc lãi ròng.
Công trình ca Demirgüç-Kunt, Detragiache, và Tressel (2006) nói
chung đa ra cùng mt kt lun. Tuy nhiên, h cng phân tích các đánh giá
BCP trong mt n lc tìm hiu xem các b phn khác nhau ca BCP có
tác đng khác nhau v tính lành mnh ca ngân hàng. Kt lun rng vic tuân
th nhng nguyên tc có đ cp đn vn đ công khai và minh bch, đc bit
12
nguyên tc 21 có tác đng đáng k nht đi vi s minh bch tài
chính. iu này cng phù hp vi nhng phát hin ca Beck, et al.
(2003). Mt bài báo sau này (Demirgüç- Kunt, Detragiache, 2010)
kt lun rng vic áp dng BCPs hoc các thành phn riêng l ca nó là không
liên quan cht ch đn các ch s lành mnh ngân hàng nh là mô hình Z-
scores hay h thng Z-score m rng.
Các tài liu v c cu giám sát đ cp đn hai câu hi chính: (i) Liu
mt ngi giám sát có làm vic cho nhiu t chc hay không? (ii) Ngân hàng
trung ng nên tham gia vào giám sát hay không?
Barth, Nolle, Phumiwasana và Yago (2002) đã s dng các th nghim
khác nhau đ xác đnh liu rng s khác bit trong c cu giám sát có
tng quan mt cách đáng k vi s khác bit trong cu trúc ngành công
nghip ngân hàng hay không. i vi mt mu 133 quc gia giai đon 1996 -
1999, h không tìm thy mi tng quan gia s lng các c quan giám sát
vi bt k tính nng chính ca mt h thng ngân hàng.
Čihák và Podpiera, (2007) cho rng tính hp nht nên đc kt hp vi
cht lng cao hn và tính nht quán ca giám sát qua các t chc giám
sát, và đc đo bng mc đ phù hp vi tiêu chun BCP, IOSCO, và IAIS.
Cho dù c quan giám sát hp nht nm bên trong hoc bên ngoài các Ngân
hàng Trung ng thì cng không có mt tác đng đáng k nào v cht lng
giám sát.
Arnone và Gambini (2007) s dng mc đ phù hp vi BCPs đ điu
tra mi quan h có th có gia kh nng áp dng ca mi nc và cách mà
nhng nc này đã t chc c cu giám sát ca h, c th thông qua s tham
kho vi hai vn đ c bn: mô hình giám sát và vai trò ca các Ngân hàng
Trung ng. Hai cuc kim tra kinh t da trên mt đc đim k thut thng
13
kê OLS vi các li tiêu chun v phng sai không đng nht cho thy các
quc gia áp dng mt mô hình giám sát hp nht s đt đc mt mc
đ tuân th cao hn, vi mt s bng chng ng h ca nhng ngi trong
các Ngân hàng Trung ng.
Vi mu 140 quc gia giai đon 1998-2006, Eichengreen và Dincer
(2011) tìm ra rng s hin din ca các giám sát viên đc lp nm bên ngoài
các ngân hàng trung ng có liên quan vi ít các khon n xu hn, và rng
nhng quc gia đó ít gp phi các cuc khng hong h thng ngân hàng.
Theo nhóm nghiên cu Donato, Pansini, Quintyn, tác đng ca cht
lng qun tr giám sát v tính lành mnh tài chính ch đc phân tích theo
kinh nghim ca mt nghiên cu. Cht lng ca qun tr là vn đ to nên
tính lành mnh ca ngân hàng. Kt qu cng ch ra rng qun tr tt khu vc
công s khuch đi các tác đng ca qun tr giám sát trong h thng tài chính
lành mnh.
14
CHNG 3: VAI TRÒ CA GIÁM SÁT TÀI CHệNH
TRONG CÁC CUC KHNG HONG KINH T 2008-
2009
3.1 Nhng sai sót trong giám sát lƠ mt trong nhng yu t góp phn
khng hong các nc trên th gii
Bên cnh s mt cân bng kinh t v mô, sai lm trong chính sách kinh
t v mô, thì nhng tht bi v quy đnh trong tt c các phân đon ca h
thng tài chính đã thu hút đc nhiu s chú ý và là yu t góp phn dn đn
khng hong bt đu vào nm 2007, và lan mnh hn trong nm 2008.
Nhiu nhà kinh t đã đ cp đn nhng sai lm trong giám sát tài chính
đã dn đn cuc khng hong kinh t. Nhóm nghiên cu Donato, Pansini,
Quintyn, đã đa ra nhng nghiên cu chuyên sâu hn và đánh giá đy đ hn
v nhng sai lm trong giám sát đi vi cuc khng hong.
Nhng kt lun tiêu biu nht đc tóm tt trong Bng 1. ây là tp
hp các tài liu tham kho đ cp đn nhng sai lm trong c cu giám sát và
qun tr giám sát.
Bng 1: Tp hp các nhn đnh v s tht bi trong cu trúc giám sát vƠ
qun tr giám sát
Cu trúc giám sát
Builter
(2009)
Tht bi trong s hp tác- Ngân hàng trung ng không có đ
thông tin v tình trng ca h thng ngân hàng (Anh)
Cecchetti
(2008)
S giám sát nên đc đt trong ngân hàng TW – cuc
khng hong đã ch ra rng s tách bit gia c quan giám sát
và ngi cho vay đã to thêm nhiu áp lc lên h thng.
Claessens
(2010)
Thiu s phi hp gia c quan giám sát cp quc gia và
quc t.
15
Thiu quan tâm đn nhng ri ro mang tính h thng
De
Larosiere
(2009)
Mc đ siêu quc gia ca giám sát Châu Âu không đc
xây dng mt cách tha đáng đ bt kp vi các vn đ xuyên
quc gia
Leijonhufv
ud (2009)
Cu trúc giám sát phân mãng M không có kh nng giám
sát th trng tài chính M vn có nhiu phc tp, quan h
chng cht trong thc t.
i vi qun tr giám sát
Builter
(2008)
S thâu tóm quyn lc (c th là FED)
Nhn thc v s thâu tóm quyn lc (do Wall street)
Caprio
(2008)
Mâu thun chính tr và đng c quan liêu đi vi ngi giám
sát
Thiu s giám sát
Nhng ngi giám sát thiu trách nhim
Claessens
(2010)
Thiu ngun lc giám sát
Thiu s quan tâm đn các ri ro mang tính h thng
De
Larosiere
(2009)
Các nhà giám sát đã không kiên trì thu thp thông tin trên mi
liên kt h thng
Các quy trình và hành đng không đy đ đ có nhng quyt
đnh giám sát mang tính thách thc trong hoàn cnh xuyên
quc gia (c th là EU)
Thiu s thng thn và hp tác gia các giám sát viên
Không đng đu v mt quyn hn ca các giám sát viên
các nc
16
Enriques và
Hertig
(2010)
Thiu sót trong vn đ qun tr ca các giám sát viên
FSA (the
turner
review
2009)
Giám sát tp trung quá nhiu vào các ngân hàng riêng l,
không da trên các ri ro mang tính h thng.
Nhng s thiu sót trong các quy trình ni b, k lut qun tr
và k nng giám sát
Thiu sót trong vic giám sát ngành ngân hàng xuyên quc
gia.
Palmer và
Cerutti
(2009)
S la chn các chính sách khác nhau trong vic ci thin s
cân bng và bn vng
S điên r ca các đám đông
Áp lc mang tính th trng và chính tr lên các giám sát viên
Mt cuc đua sinh t ca các giám sát viên đ to ra mt ê kip
Mô hình qun tr giám sát yu kém và nhim v cha đy đ
Vn hóa giám sát yu kém cùng vi các u đãi cha phù hp
trong các c quan giám sát
S hiu bit cha đy đ trong ni b các t chc giám sát
ca các đnh ch tài chính và nhng gì điu khin hành vi ca
h
Các quy đnh ca ngân hàng trung ng/s giám sát và nhng
tha thun ba bên cha đy đ
S hp tác ti u gia các t chc giám sát và s giám sát
đc hp nht nhng kém hiu qu ca các nhóm tài chính
ln
Không có s giám sát thc t mt vài t chc giám sát
Tabellini
Quan liêu