B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
T
T
R
R
N
N
N
N
G
G
U
U
Y
Y
Ê
Ê
N
N
V
V
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA
CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN SN
SUT – THNG MI – DCH V HNG
HNG N NM 2020
LUN VN THC S KINH T
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60.34.05
NGI HNG DN: PGS.TS LÊ THANH HÀ
TP.H CHÍ MINH – NM 2011
LI CM N
Trong quá trình thc hin lun vn này, tôi đã nhn đc nhiu s giúp đ,
đng viên ca nhiu doanh nghip, c quan và các cá nhân.
Xin trân trng cm n PGS.TS LÊ THANH HÀ- ngi thy đã tn tình giúp
đ, hng dn v mi mt và đã đng viên tôi thc hin hoàn thành lun vn thc s
kinh t này.
Xin trân trng cm n Hi đng qun tr, Ban Giám c ca công ty TNHH
SX – TM – DV Hng Hng và các đng nghip đã to mi điu kin thun li và
giúp đ tôi v mi mt trong sut quá trình thc hin lun vn thc s kinh t ti
công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng.
Xin trân trng cm n Giám c Công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng
đã giúp đ, đng viên tôi trong vic xin ý kin chuyên gia phc v cho lun vn
này.
Xin trân trng cám n các đng nghip công tác ti các doanh nghip, tp th
hc viên lp êm 04-QTKD, Cao hc khóa 18, Trng H Kinh T TPHCM đã
giúp đ tôi trong vic cung cp các tài liu, s liu phc v cho quá trình thc hin
lun vn này.
Xin trân trng!
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi, các kt qu
nghiên cu trong lun vn là trung thc và cha tng đc ai công b trong các
công trình khác.
Tác gi
Trn Nguyên V
MC LC
Trang bìa Trang
Li cm n
Li cam đoan
Mc lc
nh ngha và t vit tt
Danh mc các ph lc đính kèm lun vn
Danh mc các hình, bng
PHN M U
GII THIU TNG QUÁT V LUN VN
0.1. S cn thit ca đ tài nghiên cu 1
0.2. Mc tiêu nghiên cu 2
0.3. Phm vi nghiên cu 3
0.4. Phng pháp nghiên cu 3
0.5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca lun vn 4
0.6. Nhng hn ch ca lun vn 4
0.7. Kt cu ca lun vn 5
CHNG 1: TNG QUAN LÝ THUYT V CHIN LC KINH DOANH.
1.1.Khái nim và phân loi v chin lc kinh doanh 6
1.1.1.Khái nim v chin lc kinh doanh 6
1.1.2.Phân loi các chin lc kinh doanh. 7
1.1.3. Nhng li ích và hn ch ca chin lc kinh doanh đi vi doanh nghip 10
1.2.Qui trình xây dng chin lc kinh doanh 11
1.2.1. Xác đnh nhim v hay s mnh ca doanh nghip. 13
1.2.2. Xác đnh mc tiêu kinh doanh 13
1.2.3. Phân tích môi trng bên trong và bên ngoài 13
1.2.4. Thit lp các chin lc kinh doanh 20
1.2.5. Các gii pháp thc hin chin lc kinh doanh 23
1.2.6. ánh giá hiu qu chin lc kinh doanh 23
1.3. im hn ch ca qui trình xây dng chin lc kinh doanh 23
1.4. Gii pháp khc phc đim hn ch ca qui trình xây dng chin lc kinh
doanh 24
1.5. Các công c s dng trong quá trình xây dng chin lc ca doanh nghip 25
1.5.1. Ma trn các yu t bên ngoài 25
1.5.2. Ma trn các yu t bên trong 26
1.5.3. Ma trn hình nh cnh tranh 28
1.5.4. Ma trn SWOT. 30
1.5.5. Mt s kinh nghim trong la chn chin lc kinh doanh 32
Kt lun chng 1 33
CHNG 2: PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH TI CÔNG TY
TNHH SN XUT – THNG MI – DCH V HNG HNG
2.1. Gii thiu v Công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng 34
2.1.1. Gii thiu v công ty 34
2.1.2. Ngun nhân lc và c cu t chc: 35
2.2. Phân tích các yu t tác đng đn hot đng kinh doanh ca Công ty TNHH
Sn Xut – Thng Mi – Dch V Hng Hng. 36
2.2.1. Phân tích các yu t bên ngoài. 36
2.2.1.1. Phân tích môi trng v mô 36
2.2.1.2. Phân tích môi trng vi mô. 43
2.2.1.3. Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài 54
2.2.2. Phân tích các yu t bên trong 55
2.2.2.1. Quy mô sn xut và kinh doanh 56
2.2.2.2. Nhân lc và t chc 56
2.2.2.3. Nng lc sn xut 56
2.2.2.4. Nng lc qun lý 57
2.2.2.5. Hot đng marketing và bán hàng 57
2.2.2.6. Tình hình hot đng kinh doanh và tình hình tài chính 58
2.2.2.7. Công tác qun tr và điu hành sn xut 59
2.2.2.8. Hot đng nghiên cu phát trin ca doanh nghip. 61
2.2.2.9. Vn hóa t chc ca doanh nghip 61
2.2.2.10. Ma trn đánh giá các yu t bên trong 64
2.2.3. Ma trn đánh giá hình nh cnh tranh ca Công ty TNHH Sn Xut – Thng
Mi – Dch V Hng Hng. 66
TÓM TT CHNG 2 (các yu t bên trong và bên ngoài) 68
CHNG 3: CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG TY TNHH SN
XUT – THNG MI – DCH V HNG HNG N NM 2020
3.1. Tm nhìn, mc tiêu và s mng ca Công ty TNHH Sn Xut – Thng Mi –
Dch V Hng Hng 71
3.1.1. Các cn c xác đnh 71
3.1.2. S mnh ca công ty 71
3.2. S hình thành và la chn các chin lc b phn ca Công ty TNHH Sn Xut
– Thng Mi – Dch V Hng Hng 73
3.3. Chin lc tng quát ca Công Ty TNHH Sn Xut – Thng Mi – Dch V
Hng Hng 84
3.3.1. L trình thc hin chin lc tng quát và các chin lc chc nng ca công
ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng 84
3.3.2. Th trng mc tiêu 86
3.3.3. D kin các mc tiêu đt đc 86
3.4. Các gii pháp thc hin chin lc kinh doanh 88
3.4.1. Nhóm các gii pháp v qun tr ngun cung ng 88
3.4.2. Gii pháp v phát trin ngun nhân lc và k nng qun tr 89
3.4.3. Nhóm gii pháp v m rng th trng 91
3.4.4. Gii pháp v đu t tài chính 93
3.4.5. Nhóm các gii pháp v marketing và phát trin thng hiu 95
3.4.6. Nhóm các gii pháp cho chin lc đa dng hóa hàng ngang 97
Kt lun 99
Danh mc tài liu tham kho
PH LC CA LUN VN
NH NGHA VÀ T VIT TT
Trong lun vn này có mt s t, thut ng đc đnh ngha nh sau:
Li nhun là thc đo c bn kt qu sn xut kinh doanh ca công ty
TNHH SX – TM – DV Hng Hng.
S thành công ca doanh nghip đt đc khi doanh nghip đt đc các
mc tiêu (do doanh nghip) đ ra.
Li nhun cao không phi là mc tiêu duy nht và quyt đnh ca Công ty
TNHH SX – TM – DV Hng Hng.
Chin lc tng quát và chin lc chung là đng ngha.
Chin lc b phn và chin lc chc nng là đng ngha.
Các t vit tt:
Sn xut kinh doanh : SXKD
Ma trn các yu t bên ngoài: Ma trn EFE
Ma trn các yu t bên trong: Ma trn IFE
Ma trn hoch đnh chin lc có kh nng đnh lng: Ma trn QSPM
im phân loi: AS
Tng đim phân loi: TAS
Xã hi ch ngha: XHCN
Trách nhim hu hn: TNHH
Sn Xut – Thng Mi – Dch V: SX – TM - DV
DANH MC CÁC PH LC ÍNH KÈM LUN VN
Ph lc s Tên ph lc S trang
Ph lc s 01 Mu phiu xin ý kin chuyên gia 4
Ph lc s 02 Tng hp kt qu xin ý kin chuyên gia 5
Ph lc s 03 Mu phiu điu tra ni b 2
Ph lc s 04 Phân tích các chin lc b phn
t ma trn SWOT 6
Ph lc s 05 Sauces, Dressings and Condiments – Euromonitor
10-2011 12
Tng s trang: 29
DANH MC CÁC HÌNH
Hình s Tên hình Trang
Hình 1.1 Mô hình qun tr chin lc toàn din 12
Hình 1.2 Môi trng hot đng ca doanh nghip 14
Hình 1.3 S đ mô hình nm yu t cnh tranh ca M. Porter 17
Hình 1.4 Khung phân tích hình thành chin lc 21
Hình 2.1 S đ nhân s ca công ty TNHH SX – TM – DV
Hng Hng 35
Hình 2.2 Quy trình sn xut nc mm cá cm ti Phú Quc 46
Hình 2.3 Th phn nc mm ni đa 2010 52
DANH MC CÁC BNG
Bng s Tên bng Trang
Bng 1.1 Ma trn các yu t bên ngoài EFE 25
Bng 1.2 Ma trn các yu t bên trong IFE 27
Bng 1.3 Ma trn hình nh cnh tranh 28
Bng 1.4 Ma trn hoch đnh chin lc có kh nng
đnh lng QSPM 29
Bng 1.5 Ma trn SWOT 30
Bng 2.1 Mt s ch tiêu 06 tháng đu nm 2011 39
Bng 2.2 D báo dân s Vit Nam giai đon 2009-2049 40
Bng 2.3 Sn lng nc mm th trng Vit Nam
2005-2010 (đn v 1000 tn) 43
Bng 2.4 Sn lng nc mm th trng Vit Nam
2005-2010 (đn v t VND) 44
Bng 2.5 T l tng trng th trng nc mm
ti Vit Nam (theo sn lng) 44
Bng 2.6 T l tng trng th trng nc mm
ti Vit Nam (theo giá tr) 44
Bng 2.7 D trù sn lng nc mm ti th trng Vit Nam
giai đon 2010 đn 2015 (theo Euromonitor) 45
Bng 2.8 Ma trn các yu t bên ngoài (EFE) ca công ty
TNHH SX – TM – DV Hng Hng 55
Bng 2.9 Tình hình tài chính ca công ty TNHH
SX – TM – DV Hng Hng 58
Bng 2.10 Ma trn đánh giá các yu t bên trong IFE ca
công ty TNHH SX- TM – DV – Hng Hng 65
Bng 2.11 Ma trn đánh giá hình nh cnh tranh ca
công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng 67
Bng 3.1. Ma trn SWOT ca công ty TNHH
SX – TM – DV Hng Hng 74
Bng 3.2 Ma trn QSPM nhóm S-O 76
Bng 3.3 Ma trn QSPM nhóm S-T 78
Bng 3.4 Ma trn QSPM nhóm W-O 80
Bng 3.5 Ma trn QSPM nhóm W-T 82
Bng 3.6. L trình thc hin chin lc kinh doanh 85
Bng 3.7: D kin doanh thu và tc đ tng trng ca
Công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng
đn nm 2020 87
1
PHN M U
GII THIU TNG QUÁT V LUN VN
0.1. S cn thit ca đ tài nghiên cu:
Trong nhng nm va qua, nn kinh t th trng Vit Nam vi s hin din ca
nhiu thành phn kinh t, đã có nhng bc chuyn bin tích cc, tc đ tng trng
kinh t tng đi cao, chính sách ca nhà nc đang dn hoàn thin, môi trng kinh
doanh ngày mt bình đng hn, to ra nhiu c hi thun li cho các doanh nghip.
Trong xu th hi nhp vào nn kinh t khu vc và toàn cu, đc bit là s kin Vit
Nam tr thành thành viên th 150 ca T chc thng mi th gii (WTO) đã đt các
doanh nghip Vit Nam trc nhng c hi cha tng có trong lch s, đng thi các
doanh nghip Vit Nam cng phi đi mt vi môi trng kinh doanh mi vi din
bin phc tp và nhiu ri ro. c bit là đi vi các doanh nghip va và nh, các
doanh nghip hot đng trong các ngành có áp lc cnh tranh ln, ch cn s sy, thiu
thn trng và nhy bén trong hot đng kinh doanh là có th b phá sn.
Công ty TNHH Sn Xut – Thng Mi – Dch V Hng Hng tin thân là
doanh nghip nc mm Hng c I, là mt đn v sn xut và kinh doanh nc
mm ti Phú Quc. Trong nhng nm qua đã đt đc nhiu thành tích trong sn xut
kinh doanh, đóng góp đáng k cho s phát trin ca ngành nc mm ti Phú Quc.
Tuy nhiên, vi xut thân là doanh nghip sn xut truyn thng, đ phù hp vi
nn kinh t th trng và hi nhp kinh t quc t mà Vit Nam đang xây dng và phát
trin, thì Công ty TNHH Sn Xut – Thng Mi – Dch V Hng Hng cn phi có
nhng thay đi cho phù hp. ây cng chính là lý do doanh nghip nc mm Hng
c chuyn sang thành Công ty TNHH Sn Xut – Thng Mi – Dch V Hng
Hng vào đu nm 2009 va qua, tc là chuyn t hình thc doanh nghip t nhân
sang công ty TNHH.
Trong ngn hn, công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng ch yu vn là hot
đng nhm đm bo sn lng và doanh thu theo nhu cu ca khách hàng, còn hiu
qu kinh doanh cha đc xem trng. Công ty vn cha có chin lc c th trong
2
hin ti, cha có các gii pháp cng nh k hoch c th trong hin ti và tng lai đ
thc hin c th mc tiêu ca công ty trong dài hn.
Khi chuyn sang thành công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng, Công ty
phi t xây dng chin lc kinh doanh và hiu qu kinh doanh phi đc đt lên
hàng đu. tn ti và phát trin trong nn kinh t th trng vi nhiu áp lc cnh
tranh thì Công ty cn phi xây dng cho mình mt chin lc kinh doanh hiu qu,
đây cng là tình hình chung ca tt c các doanh nghip gia đình chuyn sang công ty
TNHH.
Chin lc kinh doanh ca doanh nghip là mt chng trình hành đng tng
quát hng ti vic thc hin nhng mc tiêu ca doanh nghip, trong điu kin
chuyn đi t hình thc doanh nghip t nhân sang công ty TNHH, thì vic xây dng
mt h thng các gii pháp chin lc đ phát trin công ty đn nm 2020 là rt cn
thit và mang tính khách quan.
Xut phát t ý ngh đó, tôi đã mnh dn chn đ tài: “Xây dng chin lc
kinh doanh ca Công ty THNN Sn Xut – Thng Mi – Dch V Hng Hng
đn nm 2020” làm đ tài lun vn thc s kinh t ca mình.
0.2 Mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là xây dng chin lc kinh doanh nhm góp
phn thúc đy s phát trin ca Công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng trong giai
đon 2011-2020.
tài đánh giá mt cách khá toàn din v thc trng hot đng sn xut kinh
doanh ca Công ty TNHH Sn Xut – Thng Mi – Dch V Hng Hng, tìm ra
nhng li th, nhng yu kém, nhng c hi và nhng đe da, t đó xây dng chin
lc phát trin Công ty đn nm 2020.
i vi tác gi thc hin đ tài, đây chính là vic áp dng các lý thuyt qun tr
kinh doanh vào mt tình hung c th ca cuc sng, qua đó va kim nghim và
nâng cao kin thc, va giúp ích cho công vic kinh doanh hin ti đc bài bn hn,
hiu qu hn.
3
0.3 Phm vi nghiên cu:
tài lun vn thc hin có liên quan đn các lnh vc khoa hc khác nhau nh
kinh t, k thut, tài chính, vn hóa … Tuy nhiên do s hn hp ca thi gian, lun
vn ch gii hn phm vi nghiên cu v các hot đng sn xut kinh doanh ca công
ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng và các doanh nghip cùng ngành cnh tranh
trc tip trong ngành nc mm.
0.4. Phng pháp nghiên cu:
Là đ tài nghiên cu ng dng khoa hc kinh t vào mt doanh nghip c th,
vì vy các phng pháp nghiên cu đc s dng trong lun vn bao gm: Phng
pháp ng dng lý thuyt h thng; phân tích tng hp (kt hp đnh tính và đnh
lng); thng kê; so sánh. C th:
Phng pháp ng dng lý thuyt h thng đc áp dng trong vic thit lp quy
trình xây dng chin lc kinh doanh theo mô hình qun tr chin lc toàn din và
khung phân tích hình thành chin lc.
Phng pháp phân tích tng hp áp dng trong đánh giá môi trng kinh doanh
và xác đnh đim phân loi ca các yu t trong các ma trn ca khung phân tích hình
thành chin lc.
Phng pháp thng kê; so sánh đc áp dng trong vic thu thp, x lý các s
liu, các báo cáo tài chính, các kt qu điu tra đc gi chung là c s d liu trong
vic phân tích môi trng kinh doanh, phân tích các đi th cnh tranh và phân tích
ni b.
tài đi tp trung vào nghiên cu, phân tích các thông tin và s liu th cp thu
thp đc qua các phng tin thông tin đi chúng và trc tip t ni b Công ty
nhng ni dung c bn nht.
Vic nghiên cu và xây dng các ma trn la chn chin lc đc thc hin
bng phng pháp chuyên gia, tc là tham kho ý kin nhng chuyên gia có am hiu
sâu v sn phm , v tình hình th trng kinh doanh nc mm ti Vit Nam đ t đó
thit lp các tiêu chí và đánh giá các tiêu chí đó. u đim ca phng pháp này là đn
gin d thc hin, tuy nhiên phng pháp này cng có nhc đim là mc đ chun
4
xác thng không mc đ cao so vi vic kho sát thc t vì nó xut phát t ý chí
ch quan ca các chuyên gia. Mc dù vy phng pháp này cng đ đ xây dng mt
chin lc kinh doanh tt.
0.5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca lun vn:
Lun vn mang li mt s ý ngha v lý thuyt và thc tin cho nhng ngi
làm công tác qun lý điu hành doanh nghip nói chung và công ty TNHH SX – TM
– DV Hng Hng nói riêng. C th:
- Lun vn có th giúp nhng ngi làm công tác qun lý và điu hành
doanh nghip nc mm nói chung và công ty TNHH SX – TM – DV
Hng Hng nói riêng có cái nhìn tng th chin lc kinh doanh ca
doanh nghip, cng c kin thc, k nng xây dng và trình bày chin
lc kinh doanh ca doanh nghip.
- Lun vn cung cp cho công ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng
mt ngun tài liu tham kho tt, mt chin lc kinh doanh c th
trong giai đon 2011-2020, là mt giai đon có nhiu ý ngha đi vi
s phát trin ca công ty, vi mt h thng gm: chin lc tng quát
và các chin lc b phn, các gii pháp nhm thc hin thành công
chin lc.
- Lun vn này nâng tm quan trng và mc ý ngha trong vic phân
tích và d báo môi trng kinh doanh ca doanh nghip, vn đ lng
hóa mc đ nh hng ca các yu t môi trng bên ngoài, yu t
ni b bên trong doanh nghip, xây dng và phân tích các ma trn
trong khung phân tích hình thành chin lc.
- Lun vn có kin ngh hng nghiên cu tip theo cho doanh nghip.
0.6. Nhng hn ch ca lun vn:
Lun vn là mt nghiên cu ng dng các mô hình lý thuyt khoa hc vào thc
tin hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Do trình đ, nng lc ca
ngi vit có hn nên chc chn không tránh khi nhng hn ch, thiu sót v
phng pháp lun và phng pháp nghiên cu. Theo nhn thc ca tác gi, lun vn
5
có nhng hn ch nh sau:
Vic nghiên cu, đánh giá hot đng sn xut kinh doanh ca mt doanh
nghip, đc bit là trong phân tích đi th cnh tranh, là mt vn đ khó khn, phc
tp trong điu kin hn ch thông tin v các doanh nghip và thi gian có hn. Vì
vy, lun vn khó tránh khi nhng nhn đnh ch quan làm gim đ tin cy và đ
chính xác ca mt vn đ khoa hc.
0.7. Kt cu ca lun vn:
Kt cu trng tâm ca lun vn đc đ ngh gm có 03 chng (ngoài phn
m đu và kt lun). C th:
Phn m đu: Gii thiu tng quát v lun vn
Chng I: Tng quan lý thuyt v chin lc kinh doanh
Chng II: Phân tích môi trng kinh doanh ca công ty TNHH SX – TM –
DV Hng Hng.
Chng III: Chin lc kinh doanh ca công ty TNHH SX – TM – DV Hng
Hng đn nm 2020.
Phn kt lun
6
CHNG I: TNG QUAN LÝ THUYT
V CHIN LC KINH DOANH
Mc đích ca chng này là trình bày tóm tt mt s ni dung lý thuyt c bn
v chin lc kinh doanh phc v cho vic xây dng chin lc kinh doanh ca Công
ty TNHH SX – TM – DV Hng Hng.
1.1. Chin lc kinh doanh:
1.1.1. Khái nim v chin lc kinh doanh:
Theo cách tip cn truyn thng, chin lc kinh doanh là vic xác đnh nhng
mc tiêu c bn dài hn ca doanh nghip và thc hin chng trình hành đng cùng
vi vic phân b các ngun lc cn thit đ đt đc mc tiêu xác đnh [12]. Cng có
th hiu chin lc kinh doanh là phng thc mà các doanh nghip s dng đ đnh
hng tng lai nhm đt đc mc tiêu và duy trì s phát trin.
Theo cm nang kinh doanh Harvard thì chin lc là mt thut ng quân s
xut phát t Hy Lp dùng đ ch k hoch dàn trn và phân b lc lng đ đt
đc các mc tiêu trong chin tranh. Ngày nay thut ng chin lc đc s dng
trong nhiu lãnh vc ca xã hi, đc bit là trong lnh vc kinh t. Theo Fred R.
David, thì chin lc là nhng phng tin đ đt ti các mc tiêu dài hn, còn theo
s gia Edward Mead Earle thì: “Chin lc là ngh thut kim soát và dùng ngun lc
ca mt quc gia hoc mt liên minh các quc gia nhm mc đích đm bo và gia
tng hiu qu cho quyn li thit yu ca mình” và còn nhiu quan đim tng t.
Chin lc kinh doanh: Theo Bruce Henderson, chin lc gia đng thi là
nhà sáng lp tp đoàn t vn Boston thì: “chin lc kinh doanh là s tìm kim thn
trng mt k hoch hành đng đ phát trin và kt hp li th cnh tranh ca t chc.
Nhng điu khác bit gia bn và đi th cnh tranh là c s cho li th ca bn”.
Theo giáo s Alfred Chandler thuc trng đi hc Havard đnh ngha:
“Chin lc kinh doanh là tin trình xác đnh các mc tiêu c bn dài hn ca
doanh nghip, cách la chn phng hng hành đng và phân b tài nguyên nhm
thc hin các mc tiêu đó”.
7
Trong bi cnh toàn cu hóa, hi nhp kinh t quc t, các nghiên cu v chin
lc kinh doanh tip tc vi đc trng xây dng các quy trình chin lc mt cách
cht ch, khoa hc và qun tr chin lc kinh doanh. Các công trình nghiên cu ca
M. Porter (i hc Harward) đã chng t li ích ca vic vn dng mt quy trình
qun tr cho phép xác đnh rõ ràng chin lc kinh doanh. T mô hình “5 áp lc cnh
tranh”, ông đa ra 3 loi chin lc cnh tranh ch yu là: chi phí, khác bit hóa và
trng tâm hóa. ng thi ông cng đa ra s đ phân tích rt xác đáng đ nghiên cu
mt lnh vc hot đng và phát trin. Khái nim mi “ Chui giá tr ” giúp các doanh
nghip xác đnh li th cnh tranh ca mình. Vi quan nim gn hot đng hoch đnh
chin lc kinh doanh vi t chc thc hin và kim tra, điu chnh chin lc trong
mt quá trình thng nht thc s đã có chuyn bin v cht t k hoch hóa sang qun
tr chin lc.
Tóm li, chin lc chính là vic hoch đnh phng hng và cách thc đ đt
đc mc tiêu đ ra.
Trong môi trng cnh tranh hin nay, có th nói chin lc kinh doanh
chính là vic xác đnh mc tiêu kinh doanh, lp k hach và phân b ngun lc ca
doanh nghip đ to ra li th cnh tranh nhm đt đc mc tiêu kinh doanh mt
cách tt nht.
1.1.2. Phân loi chin lc kinh doanh
Phân loi theo cp đ chin lc:
Ta có các chin lc nh sau:
Chin lc cp công ty: Là chin lc tng th ca Công ty nhm đt
đc mc tiêu ca Công ty.
Chin lc cp kinh doanh: ó là các chin lc b phn các đn v
kinh doanh ca Công ty, mi đn v chin lc b phn s nhm đt
đc mc tiêu cho đn v chc nng đó và tng các đn v chin lc
nhm giúp công ty đt đc mc tiêu ca Công ty.
Chin lc cp chc nng: ó là chin lc theo chc nng ca Công
ty, ví d chin lc tài chính, chin lc ngun nhân lc, chin lc
8
marketing ,…
Phân loi theo phm vi chin lc:
Ta có các chin lc nh sau:
Chin lc chung: hay còn đc gi là chin lc tng quát, đ cp
đn nhng vn đ quan trng nht, bao trùm nht, có ý ngha lâu dài
và quyt đnh s sng còn ca doanh nghip.
Chin lc b phn: Là chin lc cp hai nh chin lc marketing,
chin lc tài chính, chin lc giá, chin lc phân phi, chin lc
chiêu th…
Chin lc chung và chin lc b phn liên kt cht ch vi nhau to thành mt
chin lc kinh doanh hoàn chnh[3].
Phân loi theo hng tip cn chin lc:
Ta có các chin lc nh sau:
Chin lc tp trung: Ch tp trung vào nhng đim then cht có ý
ngha quyt đnh đi vi sn xut kinh doanh ca Công ty ch không
dàn tri các ngun lc.
Chin lc da trên u th tng đi: T tng hoch đnh chin
lc là da trên s phân tích, so sánh sn phm hay dch v ca mình
so vi các đi th cnh tranh, tìm ra đim mnh ca mình làm ch
da cho vic hoch đnh chin lc kinh doanh.
Chin lc sáng to tn công: Chin lc kinh doanh da trên s khai
phá mi đ giành u th trc đi th cnh tranh.
Chin lc t do: Là chin lc không nhm vào các yu t then cht
mà khai thác nhng nhân t bao quanh nhân t then cht.
Các chin lc cnh tranh trong kinh doanh[3]:
Các chin lc cnh tranh theo M. Porter:
Chin lc dn đu chi phí thp: Là chin lc to ra li th cnh
tranh nh chi phí thp, s dng chi phí thp đ đnh giá di mc giá
9
ca các đi th cnh tranh nhm thu hút s đông khách hàng nhy
cm vi giá c đ gia tng li nhun.
Chin lc khác bit hóa: Là chin lc to ra sn phm dch v và
các chng trình Marketing khác bit rõ rt so vi đi th cnh tranh
nhm thu hút khách hàng.
Chin lc hn hp: kt hp chi phí thp hp lý vi khác bit hóa.
Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v kinh doanh theo v trí th
phn trên th trng:
Trong quá trình kinh doanh, mi đn v chim đc v trí khác nhau trên th
trng, do đó mi đn v có chin lc riêng phù hp v trí ca mình.
Chin lc dành cho các đn v kinh doanh dn đu th trng:
Trong mi ngành kinh doanh đu có đn v kinh doanh đc xem là dn đu th
trng, đn v này có th phn ln nht và dn đu các đi th cnh tranh. gi
vng v trí dn đu này thì đn v phi có chin lc riêng, ch yu là các chin lc:
Chin lc m rng tng nhu cu th trng: Là vic khai thác ti đa
kh nng tiêu th sn phm bng các bin pháp nh: Tìm kim khu
vc đa lý mi, tìm kim khách hàng mi, phát trin công c mi hay
khuyn khích s dng sn phm nhiu hn…
Chin lc bo v th phn: Các đn v dn đu th trng luôn b đe
da chim mt v trí dn đu, do đó cn phi có chin lc đ bo v
v trí dn đu ca mình, đó là các chin lc nh: Phòng th v trí
bng cách luôn rà soát đ có nhng chin lc bo v v trí ca mình,
thng dùng các gii pháp nh luôn chnh đn các hot đng đ gi
đc chi phí thp, dch v hoàn ho,… nhm gi chân khách hàng;
đa dng hóa sn phm đ tng thêm s la chn cho khách hàng hay
đi mi liên tc nhm tng các giá tr gia tng cho khách hàng,…
Chin lc phòng th bên sn: Luôn quan tâm bo v nhng đim
yu ca mình, đó là nhng đim d b đi th tn công.
Chin lc phòng th phía trc: Chin lc này đc thc hin mt
10
cách nng đng bng cách tn công vào đi th trc khi h có th
tn công mình, đ thc hin cn phi có đi ng nhân viên gii có
kh nng giám sát đc đi th cnh tranh.
Chin lc phòng th phn công: Khi b tn công cn phi đa ra
nhng đòn phn công đ tn công li nhm gi vng v th ca mình.
Chin lc phòng th di đng: c thc hin bng cách luôn đi
mi, phát trin sn phm mi, th trng mi, đa dng hóa,… nhm
đ phòng nhng bt trc ca th trng.
Chin lc phòng th co cm: bng cách tp trung nhng ngun lc
vào nhng đim mnh ca mình, không dàn tri.
Chin lc m rng th phn: Các đn v dn đu th trng luôn có
li th đ m rng th phn bng cách thâu tóm, mua li các đn v
đi th nh, tn công các đi th cnh tranh yu.
Các chin lc cnh tranh dành cho các đn v kinh doanh thách thc th
trng:
Thng đc s dng cho các đn v đng th hai, ba, bn,… trên th trng
nhng có tim lc mnh có th tn công đn v dn đu và các đn v khác đ gia tng
th phn, đ thc hin cn phi xác đnh rõ mc tiêu, đi th cnh tranh và la chn
chin lc tn công thích hp, có th là các chin lc nh tn công phía trc, tn
công bên sn, tn công đng vòng,….
Các chin lc dành cho các đn v theo sau th trng:
ó là các đn v yu không đ sc đ đng đu vi các đn v mnh, do đó tìm
cách tránh né đi theo sau các đn v mnh. Các chin lc có th la chn nh: mô
phng hoàn toàn, tc là bt chc hoàn toàn các đn v mnh; mô phng mt phn,
tc là ch bt chc mt phn và mô phng có ci tin, tc là bt chc và có ci tin
cho phù hp vi mình [3].
1.1.3. Nhng li ích và hn ch ca chin lc kinh doanh đi vi doanh nghip:
Trong xu th toàn cu hóa và hi nhp kinh t quc t, vic xây dng và thc
hin chin lc kinh doanh s mang li các li ích cho doanh nghip nh sau:
11
Giúp doanh nghip thy rõ hng đi (l trình) ca mình trong tng
lai đ qun tr gia xem xét và quyt đnh doanh nghip đi theo
hng nào và khi nào thì đt ti mt mc tiêu c th nht đnh.
Giúp doanh nghip có th phân tích, đánh giá, d báo, nhn dng
đc các c hi - nguy c có th xy ra trong tng lai đi vi hot
đng ca mình, nhn dng đc đim mnh - đim yu ca doanh
nghip. Phân tích s kt hp gia các c hi - nguy c và đim
mnh - đim yu có th giúp doanh nghip tn dng c hi, phòng
tránh và gim các tác đng ca nguy c, có th đa các quyt đnh
phù hp đ đi phó vi s bin đng ca môi trng kinh doanh.
Chin lc kinh doanh cng có nhng hn ch nht đnh, đó là doanh nghip
mt nhiu thi gian, công sc, tin bc chi phí cho vic xây dng chin lc. Chin
lc là tp hp nhng d báo cho tng lai dài hn, nhng đc thit lp trong hin
ti nên gii hn sai sót trong vic d báo môi trng đôi khi là rt ln và trong trng
hp đó chin lc đã xây dng tr thành vô ích, ngay c khi chin lc đc xây
dng phù hp vi thc tin nhng nu vic t chc thc hin không tt thì chin lc
cng tht bi.
Tuy nhiên, nu chúng ta bit khc phc nhng nhc đim và bit vn dng tt
nhng mt tích cc thì chin lc s mang li cho doanh nghip nhiu c hi thành
công hn. Vì vy, chin lc kinh doanh là mt công c hu ích ca doanh nghip.
1.2. Qui trình hoch đnh chin lc kinh doanh:
Theo quan đim qun tr hc, mt chin lc kinh doanh có hai nhim v quan
trng, có liên quan mt thit vi nhau đó là vic xây dng chin lc và thc hin
chin lc. Hai nhim v này đc c th hóa qua ba giai đon to thành mt chu
trình khép kín vi tên gi mô hình qun tr chin lc toàn din (Hình 1.1):
Giai đon xây dng và phân tích chin lc: là quá trình phân tích
hin trng, d báo, chn la và xây dng nhng chin lc phù hp.
Giai đon thc hin chin lc: là quá trình trin khai nhng mc
tiêu chin lc vào hot đng ca doanh nghip. ây là giai đon
12
khó khn và phc tp nht đòi hi các nhà qun tr cn có bn lnh,
kinh nghim và ngh thut qun tr cao.
Giai đon kim tra đánh giá chin lc: là quá trình đánh giá và
kim soát kt qu, tìm kim các gii pháp đ vn dng, thích nghi đ
điu chnh chin lc cho phù hp vi môi trng [1].
Hình 1.1: Mô hình qun tr chin lc toàn din.
Thông tin phn hi
Chú thích:
(1) Giai đon xây dng và phân tích chin lc;
(2) Giai đon thc hin chin lc;
(3) Giai đon kim tra, đánh giá chin lc.
Thc hin vic
phân tích môi
trng đ xác
đnh các c hi
và đe da ch
yu
Thit lp
nhng mc
tiêu ngn
hn
Thit lp
mc tiêu
dài hn
Xem xét
s mng
mc tiêu
và chin
lc
Xác đnh
s mng
mc tiêu
Phân
phi
các
ngun
lc
o
lng
và
đánh
giá kt
qu
Phân tích ni
b đ nhn
din nhng đim
mnh yu
Xây dng và
la chn các
chin lc đ
thc hin
ra các
chính
sách
1
2
3
13
“Ngun: Nguyn Th Liên Dip, 2006”
1.2.1. Xác đnh nhim v hay s mng ca doanh nghip
Mi doanh nghip đu có nhim v hay s mng nht đnh, tt c các hot đng
ca doanh nghip đu phi hng đn nhim v ca mình. Chính vì vy chin lc
sn xut kinh doanh cng phi bt ngun t nhim v ca doanh nghip, nhim v là
c s cho chin lc kinh doanh và mc đích ca chin lc cng là nhm hoàn thành
nhim v ca doanh nghip.
Do đó vic đu tiên ca quá trình hoch đnh chin lc sn xut kinh doanh là
phi xác đnh đc nhim v hay s mng ca doanh nghip là gì.
1.2.2. Xác đnh mc tiêu kinh doanh
Bc tip theo ca quá trình hoch đnh chin lc sn xut kinh doanh chính là
xác đnh đc mc tiêu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Mc tiêu chính là kt
qu hay là cái đích mà mt doanh nghip s hng đn, nó chính là c s đu tiên và
quan trng nht đ xây dng chin lc sn xut kinh doanh.
Nhim v hay là s mnh ca doanh nghip mang tính tng quát, còn mc
tiêu là c th hóa nhim v hay s mnh ca doanh nghip, ví d nhim v ca mt
Ngân hàng là huy đng vn và cho vay, thì mc tiêu c th hóa nhim v đây là huy
đng và cho vay bao nhiêu, trong thi gian bao lâu? s lng và đi tng khách hàng
là ai,…
Mc tiêu đc xây dng trên c s nhim v hay là s mnh ca doanh nghip
và các yu t môi trng bên trong và bên ngoài doanh nghip. Mc tiêu phi phù hp
vi các điu kin c khách quan và ch quan, tc là cn phi đc cân nhc xây dng
và điu chnh da trên c s các yu t môi trng c bên trong và bên ngoài doanh
nghip.
1.2.3. Phân tích môi trng bên trong và bên ngoài:
Bt k mt doanh nghip hay mt ngành sn xut kinh doanh nào cng đt trong
mt môi trng nht đnh, bao hàm c các yu t ch quan (môi trng bên trong) và
các yu t khách quan (môi trng bên ngoài). phân tích các yu t môi trng
bên trong và bên ngoài, chúng ta có th s dng các s liu có sn hoc qua kho sát
14
nghiên cu t bên trong và bên ngoài doanh nghip [1].
Hình 1.2. Môi trng hot đng ca doanh nghip
Môi trng v mô
Môi trng vi mô
Môi trng bên trong
Phân tích các yu t môi trng bên trong:
Các yu t môi trng bên trong chính là các yu t ch quan, có nh hng đn
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, bao gm c các yu t có tác đng
tích cc và tiêu cc. Các yu t có tác đng tích cc chính là đim mnh ca doanh
nghip, nh đi ng các b công nhân viên gii, chuyên nghip; dây chuyn sn xut
hin đi; ngun lc tài chính di dào; thng hiu mnh, ni ting,… Các yu t có
tác đng tiêu cc chính là đim yu ca doanh nghip, nh: Dây chuyn sn xut lc
hu, c k; ngun lc tài chính eo hp,…
Có th nói, phân tích các yu t môi trng bên trong chính là phân tích đim
mnh và đim yu ca doanh nghip.
phân tích đim mnh, chúng ta tp hp tt c nhng yu t là u th ca
doanh nghip, phân tích, so sánh vi đi th cnh tranh và đánh giá mc đ to ra
li th kinh doanh cho doanh nghip ca tng yu t đó, đng thi ch ra yu t nào
đem đn li th nht cho doanh nghip cn phi tn dng ti đa, yu t nào cn tn
dng tip theo,…
phân tích đim yu, chúng ta tp hp tt c nhng yu t là nhc đim ca
doanh nghip, phân tích, so sánh vi đi th cnh tranh và đánh giá mc đ tác đng