Phân tích bài thờ Vội Vàng để thấy được quan niệm sống của Xuân Diệu

Khóa hc Luyn thi i hc KIT -1: Môn Ng vn (Cô Trnh Thu Tuyt)
Vi vàng – Xuân Diu

Hocmai.vn– Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 1-










Phân tích bài th Vi vàng đ thy đc quan nim sng ca Xuân Diu

Nhà th Th L, trong li Ta cho tp Th Th ca Xuân Diu, đã có nhn xét khá tinh t: “Xuân
Diu là mt ngi ca đi, mt ngi  gia loài ngi. Lu th ca ông xây dng trên đt ca mt tm
lòng trn gian” . ã hn hai mi nm Xuân Diu giã t chúng ta vào cõi h vô, nhng “tm lòng trn
gian” ca ông dng nh vn còn  li. C mi ln xuân ti, nhng trái tim non tr ca các th h hc
sinh li rung lên nhng cm xúc mãnh lit trc tâm tình ca Xuân Diu gi gm vi đi trong bài th
Vi vàng, gn vi nim khát khao giao cm vi đt tri, con ngi tràn mê đm ca thi nhân, trong mùa
xuân diu kì!
Làm th xuân vn là mt truyn thng ca thi ca Vit Nam, bao nét xuân đi vào thi ca đu mang
mt du n cm xúc riêng. c bit, trong th lãng mn Vit Nam 1932 – 1945, mùa xuân còn gn vi
cái tôi cá nhân cá th giàu cm xúc ca các nhà th mi. Có th k đn mt Hàn Mc T vi “khách xa
gp lúc mùa xuân chín…”, mt Nguyn Bính vi “mùaxuân là c mt mùa xanh…”. Nhng có l Xuân
Diu chính là ngi đã đem vào trong cm xúc mùa xuân tt c cái ro rc đm say ca tình yêu. Vi

vàng là li tâm tình vi mùa xuân ca trái tim th tui hai mi cng nha sng.
Bài th m đu bng nhng c mun tht kì l:
Tôi mun tt nng đi
Cho màu đng nht mt
Tôi mun buc gió li
Cho hng đng bay đi
Con ngi  gia không gian ca “nng” và “hng” này tht l! Anh ta có nhng c mun và
đòi hi tht vô lí, mun vt ra khi qui lut bình thng ca to hoá. Nhng qui lut thi gian vn lnh
lùng nghit ngã, nng vn chm chm trôi v cui ngày, gió vn lang thang hoài không ngh, báo hiu
cho tàn phai và phôi pha sp sa bt đu. Xut phát t đim nhìn ca mt cái tôi ch quan, chng qua
Xuân Diu ch mun din gii đy đ hn s có lí ca tâm hn: gi trn vn hn nhng v đp cuc đi,
hng th tn cùng màu sc và hng v ca s sng.
VI VÀNG (PHN 2)
- XUÂN DIU –
- TÀI LIU BÀI GING –
ây là tài liu tóm lc các kin thc đi kèm vi bài ging Vi vàng (Phn 2)
thuc khóa hc Luyn thi
i hc KIT -1: Môn Ng vn (Cô Trnh Thu Tuyt) ti website Hocmai.vn.  có th nm vng kin
thc v bài th Vi vàng, Bn cn kt hp xem vi bài ging này


Khóa hc Luyn thi i hc KIT -1: Môn Ng vn (Cô Trnh Thu Tuyt)
Vi vàng – Xuân Diu

Hocmai.vn– Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 2-


iu nhà th “mun” trong mt không gian ngp đy nng gió đã nói lên ý thc v thi gian trong tâm

tng con ngi: ni lo s trc vin cnh chia li, nh có ln Xuân Diu đã tng chng kin:
ng lúc hoàng hôn xung
Là gi vin khách đi
Nc đm màu li bit
Tri vng hng bit li
(Vin khách)
Ý nim v thi gian y còn là ni lo s cho tng lai “i trôi chy lòng ta không vnh vin” nên trái tim
“gic giã” nhà th bày t ni nim tha thit vi mùa xuân.
Mùa xuân đn, trong s mong đi ca nhà th, cùng vi hng và sc, làm bng lên sc sng ca không
gian:
Ca ong bm này đây tun tháng mt
Này đây hoa ca đng ni xanh rì
Này đây lá ca cành t ph pht
Ca yn anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chp hàng mi
Mi sáng sm thn Vui hng gõ ca
Cha bao gi, trong thi ca Vit Nam, mùa xuân li hin ra xôn xao nh th. Xuân không còn là
bóng dáng mà đã hin hình c th đn tng chi tit: v đp ngt ngào trong “tun tháng mt” “ca ong
bm”, rc r trong “hoa ca đng ni xanh rì”, mn mn trong “lá ca cành t ph pht”, mê đm trong
“khúc tình si” “ca yn anh” và ngây ngt nim vui “gõ ca” cho mi tâm hn bng lên “ánh sáng”! Sc
sng ca mùa xuân làm vn vt có linh hn, qun quít giao cm đn đ cung nhit. Bng nhng ting
“này đây” v vp, linh hot gia nhng hàng th, to nên đip khúc, Xuân Diu háo hc nh mun s
tn tay, chm mt mùa xuân. Bc chuyn ca mùa xuân nh vy cng rõ rt hn, bay lên cùng cái náo
nc rn rã, mê mi trong lòng tác gi, nng nàn và tinh t.
Tuyt đnh ca mê say là mt nim hnh phúc:
Tháng Giêng ngon nh mt cp môi gn
Mùa xuân không còn riêng ca đt tri vn vt mà đã hoà vào hn ngi. Mùa xuân đn vi con
ngi nh mt ngi yêu, góp ht s sng ca muôn loài lên “cp môi gn” hin dâng, đy ham mun
ca con ngi. Qua cách cm ca Xuân Diu, cui cùng cái đích ca s sng vn là con ngi, chun
mc ca mi v đp cuc sng vn là con ngi vi tt c khát khao v hnh phúc. Hnh phúc cùng mùa

xuân, tn hng v “ngon” ca c mt không gian xuân, nhà th đã biu l cm xúc cc đim ca s sung
sng. Nim hnh phúc trn th y đng ngha vi s sng!
Mùa xuân đem đn cho chàng trai Xuân Diu mt nim ham sng và men say ca tình yêu. Nhng nhp
hoan ca bng khng li gia chng trong mt câu th tách ra hai thái cc:

Khóa hc Luyn thi i hc KIT -1: Môn Ng vn (Cô Trnh Thu Tuyt)
Vi vàng – Xuân Diu

Hocmai.vn– Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 3-


Tôi sung sng. Nhng vi vàng mt na
Nhà th ct ngha cái vi vàng y bng nhng d cm ca tâm hn. Trc mt nim khoái lc vô biên
khin con ngi nh bng bnh chao đo trong cm giác ngt ngây, linh cm v mt cuc chia li đã hin
hình rõ nét:
Xuân đang ti ngha là xuân đang qua
Xuân còn non ngha là xuân s già
Mà xuân ht, ngha là tôi cng mt
Nhng cái “ngha là” y gn lin vi trit lí v s sng đã có t ngàn xa, không phi là mt ý`
nim mi m. Cách Xuân Diu mt ngàn nm, trong th gi i ca th ng, ta đã gp ni lòng ca mt
Trn T Ngang trc v tr bao la:
Ai ngi trc đã qua
Ai ngi sau cha li
Ngm tri đt tht vô cùng
Riêng lòng đau mà l chy
(Bn dch ng U Châu đài ca)
Suy t y có liên quan đn thân phn con ngi: cái hu hn ca đi ngi – cái vô hn ca đt tri. Vi
Xuân Diu, khi mùa xuân đng ngha vi tui tr, s sng, tình yêu, gn bó vi cái tôi yêu đi ca nhà

th, thì chia li đng ngha vi cái cht.
Trong khi đng nht hoá mùa xuân vi con ngi, Xuân Diu đã sng đn tn cùng cm giác, yêu đn
tn cùng mê say và gi c vào mùa xuân khát vng ca mt tâm hn mun vn ti cõi vô biên. Nhng
khi ý thc v thi gian đi lin vi tàn phai và hy dit, nhà th đã cm nhn sâu sc bi kch ca con ngi
phi chu s chi phi ca qui lut khách quan. ó cng là ni nim chung ca con ngi khi chôn vùi
tui tr trong mt cuc sng đã mt ý ngha. “Ngán ni xuân đi, xuân li li – Mnh tình san s tí con
con”, H Xuân Hng đã chng tng than th đó sao? iu đc bit là Xuân Diu không thu gn cm
xúc trong ni nim ngao ngán cho riêng bn thân. Thi nhân đã dành hn mt nim “bâng khuân”, “tic c
đt tri” đ làm nên mt cuc chia li bi tráng vi mùa xuân:
Mùi tháng nm đu rm v chia phôi
Khp sông núi đu than thm tin bit
Cn gió xinh thì thào trong lá bic
Phi chng hn vì ni phi bay đi
Chim vi vàng bng đt ting reo thi
Phi chng s đ phai tàn sp sa?
Chng bao gi, ôi, chng bao gi na?
Nhng cuc chia li ni ting trong lch s vn chng c kim có l cng ch bùi ngùi đn vy.
Nc sông Dch lnh theo ni nim thái t an đa tin Kinh Kha sang sông hành thích bo chúa, ngi

Khóa hc Luyn thi i hc KIT -1: Môn Ng vn (Cô Trnh Thu Tuyt)
Vi vàng – Xuân Diu

Hocmai.vn– Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 4-


chinh ph đa chng ra chin trn “nh ri nh li cm tay- bc đi mt bc giây giây li dng” (Chinh
ph ngâm), tt c đu cm đng lu luyn nhng đó là cnh chia li gia ngi vi ngi. Tn à mn
li “th non nc”, “tng bit”, “cm thu, tin thu” cng ch là mn cnh nói ngi, cm xúc man mác

lng l. Còn Xuân Diu đã din t đy đ đn tng chi tit c th không khí ca cuc chia li, t thi gian
“tháng nm”, không gian “sông núi than” đn “cn gió xinh hn ti”, chim “đt ting”… Cm quan lãng
mn cùng hoà vi suy t v bn thân đã khc ho đc đáo cm giác tinh t ca nhà th. Khung cnh “rm
v chia phôi” nh san s ni nim ca thi nhân, bt thành ting than não nut “chng bao gi, ôi, chng
bao gi na”, tic thng cho v đp mùa xuân, tui tr, s sng mt đi không tr li.
T cnh “trong gp g đã có mm li bit” này. trc ni lo âu, linh cm v s tàn phai cùng dòng chy
thi gian, có mt giao đim hi t tình cm và lí trí canhà th, tr thành mt nim thôi thúc cháy bng:
Mau đi thôi! Mùa cha ng chiu hôm
ó là li kêu gi ca tình yêu, ca đam mê và khát khao vt ra thc ti đáng bun đ tìm đn
mùa xuân. Chính vào lúc tng nh rn ngp trong s hoang mang, nhà th đã vt lên đ th hin rõ
cht Ngi cao đp – tìm v ý ngha ca s sng.
Không quay v quá kh đ hoài nim, không tìm kim mt ngày mai vô vng, con ngi  đây
sng cùng thc ti mãnh lit, dng nh cùng vi các đng tác vi vàng cung quít kia là s cung nhit
vi đi:
Ta mun ôm
C s sng mi bt đu mn mn
Ta mun rit mây đa và gió ln
Ta mun say cánh bm vi tình yêu
Ta mun thâu trong mt cái hôn nhiu
Và non nc và mây và c rng
Cho chnh choáng mùi hng cho đã đy ánh sáng
Cho no nê thanh sc ca thi ti
- Hi Xuân hng, ta mun cn vào ngi!
Tng chng nhng cái “ta mun” là s lp li cm xúc đu bài th. Nhng đi lin vi các cm
giác và hành đng ôm, rit, say, thâu, hôn, chnh choáng, đã đy, no nê, cn, cm xúc đã phát trin đy
đ, tr trung trong trng thái ngây ngt. T thái đ ban đu còn có chút e dè đn thái đ v vp vi vàng,
có chút tham lam là c mt s chuyn hng ca suy t. Xuân Diu không ch đi mà mun chim lnh
s sng, thâu vào đy đ v đp cuc sng, sng thành tht vi chính mình, sng ht mình.
Thái đ sng y đã đc nhà th tuân th sut cuc đi mình và ông đã tìm ra ý ngha ca s sng trc
ranh gii ca mt mát, tàn phai và cái cht, chin thng ni s hãi h vô. Khát khao đc sng, đc yêu,

đc giao cm cùng v tr và cuc đi, Xuân Diu đã chin thng thi gian, vn vn nguyên sc sng
di dào ca tui hai mi:

Khóa hc Luyn thi i hc KIT -1: Môn Ng vn (Cô Trnh Thu Tuyt)
Vi vàng – Xuân Diu

Hocmai.vn– Ngôi trng chung ca hc trò Vit
Tng đài t vn: 1900 58-58-12
- Trang | 5-


Trong hi th chót dâng tri đt
Cng vn si tình đn ngt ng
(Không đ – 1983)
Bài th Vi vàng đã th hin tinh t nhng giác quan bén nhy ca hn th Xuân Diu trc mùa
xuân, gn vi quan nim sng ca ông v ý ngha s sng đi ngi. Con Ngi, vi nhng tính cách và
cm xúc đc đáo hin din trong tng câu ch, mang nét đc trng ca cm quan lãng mn. Bài th còn
đa ra mt quan nim sng tích cc: phi bit tn hng v đp cuc đi. Hiu mt cách đúng đn quan
nim này có ngha là mi ngi cn phi sng ht mình vi cuc sng hôm nay, sôi ni chân thành và
thit tha vi đi. Chính v đp ca con ngi s làm nên v đp bt t cho cuc đi. Li nhn nh trong
Vi vàng cng là tâm nim sut đi ca nhà th, đã làm ta hiu hn v “tm lòng trn gian” ca mt
ngi th yêu đi mê đm.


Ngun:
Hocmai.vn su tm