'·
BQ GIAO
Dl)C
v A DAO
T~O
TRUONG
J)~l
HOC KINH
TE
TP
HO
CHi
MINH
oOo
'
.I\
_,
? A -
HQ
VA
TENTACGIA
LU~NVAN
-
NGUYEN KHOA HOA
THU!N
, ? , ? , ?
CAC
GIAI
PHAP
QUAN LY
RUI
RO
,
~
"' "'
? I
TIN
Dl)NG NHAM NANG CAO
HI~U
QUA
·1
HOATD6NGC~ACACNGANHANG
1
• •
THUONG
MAl
TAl
TP.
HCM
• •
Chuyen nganh :
Ngan
Hang
Ma
sef
. : 5.02.09
"'
,
, ,
, ,
LUAN VAN
THAC
SI
KINH
TE
• •
NGUOI
HU(JNG
DAN
KHOA HQC: TS. TRUONG
THf
HONG
80
GIAO
Dl,JC
VA
8AO
TAO
TRlJClNG
8H
KINH
TE
TP
.HCM
THUVI:¢N
TP. HO
CHI
MINH-
Nam 2004
.·
~
1
Ml)CL{)C
TRANG
PHl)
BIA
1VilJC:
~{]<:
i
DANH MlJC:
c:Ac:
KY HIElJ
C:HO'
VIET TAT v
. . '
D ANH
1VilJ
<:
<:A
C:
BANG
4'
vi
~
?.
~
PIIAN 1vf(j
f)AlJ
~ vii
Chu'o'ng
1-
TOng
quan
v~
rui ro tin
dt,mg
va qmin
ly
rui ro tin
dl}.ng
trong
ho~t
d()ng kinh doanh ciia
cac
ngan hang
thu'o'ng
m~i
1
1.1. Rui ro tin
dt,mg
trong
ho(;l
t d9ng kinh doanh
cua
cac
ngan hfmg thu'dng
m(;li
(NHT1Vi) 1
1.1.1.
Khai
ni~m
tin
dt.mg
1
1.1
.'2.
Tin
dt;mg
ngan hang 2
1.1.3
Rui ro tin
dt,mg
trong
ho(;l
t d9ng kinh doanh ngan
hang
2
. 1.1. 3.1. Khai
nifm
rui ro tin
dt,mg
2
1.1.3.
2.
Cdc hlnh thac cua rui ro tin
d~:mg
4
1.1.3.3. Nhilng dfiu hi¢u cua rui ro tin
d¥-ng
4
1.1.3.4. H(ju qua do rui ro tin
d¥-ng
gay ra 8
1.1.4. Nguyen nhan phat sinh rui ro tin
dt.mg
ngan hang 10
1.1.4.1. Xet
d'
g6c
dQ
ngub'i di vay 1 0
1.1.4.
2.
Xet
d'
g6c
dQ
tcli
san dam baa cho khoan vay 11
1.1.
4.
3.
Xet
d'
g6c d9 ngan hcmg 11
1.1.4.4. Xet
d'
g6c d9 rui ro
kinh,te-
xii
hQi
cua quffc gia va tren
the
gi(Ji
11
1.1.5. y nghia
cua
vi~c
h(;ln
ch€
rui ro tin
dt,mg
trong
ho(;lt
d9ng
kinh doanh
cua
cac
ngan hang thu'dng
m(;li.
12
1.1.5.1. Dffi
v(Ji
ban than ngan hang thuang m(li 12
1.1.
5.
2.
Dffi
v(Ji
n~n
kinh
te
quae dan 13
11
11
53
D
A'•
'•
h~
~'
~'
13
. . . •
Ol
V(Jl
quan
~
quae te
1.2.
Quan
ly
rui
ro tin
dt,mg
trong
ho(;lt
d(>ng
kinh
doanh
CUa
CllC
ngan
hang
thu'dng
ID(;li
13
1.2.1.
Khai
ni~m
quan
ly
rui
ro
tin
dt;mg
13
1.2.2.
Cac
nguyen
t~c
trong
quan
ly
rui
ro tin
dt,mg
14
1.2.2.1.
Mlf,c
tieu tin
dlf,ng
va qui trlnh cho vay chijt
che
14
1.2.2.2.
Chie'n
lu<;Jc
quan ly rui ro tin
dlf,ng
14
1.2.3.
Phan
tich tin
dt,mg-
n(>i
dung
co
ban
cua
quan
ly
rui
ro
tin dt,mg 14
1.2.3.1.
Mlf,C
tieu
cua
vi¢c
phan
tich tin
dlf,ng
14
1.2.3.2.
Cdc
ytu
ttf
cdn
du<;Jc
xem
xet
khi
phan
tich tin dlf,ng 15
1.2.4.
Banh
gia
rui
ro
tin
dt,mg
18
1.
2.
4.1.
Mo
hlnh
chdt
lu<;Jng
18
1.2.4.2. Phuang
phap
xtp
hr;mg
va danh gia rui ro tin dlf,ng 21
Chttdng
2-
Tht;ic
tr~ng
rui ro tin dl}ng
t~i
cac
ngan hang
thtfdng
m~i
d TP. HCM 26
2.1.
Tinh
hlnh kinh
te'-
xa
h(>i
26
2.1.1.
Tlnh
hlnh
kinh
te'-
xa
h(>i
ca
nu'oc 26
2.1.2.
Tinh
hlnh
kinh
te'-
xa
h(>i
TP.
HCM
29
2.2.
Tht,tc tr(;lng
rui
ro tin
dt,mg
cua
cac
ngan
hang
thu'ong
m(;li
t(;li
Tp. HCM
32
2.2.1.
H~
thO'ng
ngan
hang
(J
Vi~t
Nam
32
2.2.2.
T6ng
quan
ke't gua
ho(;lt
d(>ng
cua
cac
NHTM
t(;li
Tp.
HCM
trong
thai
gian
qua
34
2. 2.
2.1. Tinh hlnh huy dl)ng vtfn 35
2.2.2.2.
Tinh hlnh cho vay 37
111
2.
2.
2.3.
Ke't
qua
hoc;tt
dqng kinh doanh 39
2.2.3. Thlfc
tr~ng
rui ro tin
dt,mg
cua
ca.c
NHTM
t~i
Tp. HCM trong thoi gian
qua-
41
2.2.3.1.
TtJ
chuc, cilng
cff
va siip
xe'p
lc;ti
hoc;tt
dqng cua cdc ngan himg 42
2.2.3.2. Ban
himh cdc
cache'
chinh sdch tin
d~rtng 43
2.2.3.3.
Hoc;tt
dqng thea thea
C(J
che' liii sua't linh hoc;tt 44
2.2.3.4. Tfch cljc
xu
ry
cdc tai san the' chap
di
thu
h6i
n(J 44
2.2.3.5. Trich
l(lp
dlJ
phong
bu
diip rui ro tin
d~rtng
45
2.2.3.6. Tich
qtc
tham gia h? th{/ng cung
dip
thong tin tin
d~rtng
46
2.2.4. M9t
sci
nguyen nhan
d§:n
d€n rui ro tin
dt,mg
cua cac
NHTM
t~i
Tp.HCM trong thoi gian vua qua 47
2.2.4.1.
Rui
ro tin
d~rtng
do nguyen nhan khdch quan 48
2.2.4.2.
Rui
ro tin
d~rtng
do nguyen nh{in chu quan 52
2.2.5. C6ng tac qmin ly rui ro tin
dt,mg
cua cac NHTM
t~i
Tp.
HCM trong thoi gian qua
55
Chtfdng 3- Ghli
pha
p qm\n
ly
rtii
ro
tin d\}ng
nh~m
nang
cao
hi~u
qua
ho~t
d()ng kinh
doanh
ctia
cac
NHTM
t~i
Tp.
HCM
59
3
.1.
Chi€n lttqc pha t tri€n kinh
t€
xa h9i cua
Vi~t
nam va
dinh hu'ong chi€n lttqc cua nganh ngan hang
trong giai
do~n
2001-2010 59
3
.1.1. Chi€n htqc pha t tri€n kinh
t€-
xa h9i
Vi~t
Nam 59
3.1.2.
Binh httong chi€n lttqc cua nganh ngan hang d€n nam 2010 60
3.1.2.1. Quan
di!m
chie'n
[U(Jc
v~
cai each va
phat
tri!n
h? thffng ngan hang 60
3.1.2.2.
Dtnh huang
phat
triln
NHNN
~ 60
3.1.2.3. Djnh huang chie'n
lU(Jc
phdt
triln
cdc TCTD 63
3.1.2.4.
Mqt
sf!
chl tieu
ti~n
t?
va
hoc;tt
dqng ngan hang den
nam
201() 64
3.2. Cac giai phap quan
ly
rui ro tin
dt,mg
nh~m
nang cao
iv
hi~u
qua
ho~t
d()ng kinh doanh cua cac NHTM
t~i
Tp. HCM 65
3.2.1.
Cac giai phap mang tinh chfft
vi
mo cua nha nu'oc 66
3.2.2.
Nhung
bi~n
phap thu()c
v~
quan ly cua NHNN
70
3.2.2.1. Nang cao vai tro cua
NHNN
trong
vi~c
djnh huang
ddu
tu
theo ngimh kinh
tt
70
3.2.2.2 Hoim
thi~n
ca
cht
ddu
himh
ry
gia 71
3.2.2.3.
Xay
dlfng
h~
thffng
phan
tfch, danh gia, chdm
diim
va
xtp
lot;~i
doanh
nghi~p
73
3.2.2.4.
Phat
huy
t,Ji
da
hi~u
qua
hot;~t
dl}ng
cua
trung
tam
thong tin tfn
d~J,ng
73
3.2.2.5.
Tang cuang cong tac quan ly nha nuac
vi
hot;~t
dl}ng t(n
d~J,ng 75
3.2.3. Cac giai phap cua cac ngan hang thu'dng
m~i
t~i
Tp. HCM 76
3.2.3.1.
Cac giai
phap
lien quan
dtn
con nguai 76
3.2.
3.
2.
Nang cao chfl't
lUt;Jng
t(n
d~J,ng 77
3.2.3.3. T(in
d~J,ng
c6
hi~u
qua
quy
bao tanh t(n
d~J,ng
trong nuac 82
3.2.3.4. T(in
d~J,ng
c6
hi~u
qua cac ngu6n
w1n
tai
trt;J
tit cac
tff
chac, chfnh
phu
nuac ngoai 83
3.2.3.5.
Xay
dlfng
h~
thong khai thac va cung cdp thong tin tfft 84
3.2.3.6.
Thanh l(ip cac cong ty quan ly
nt;J
va khai thac tai
san
cua
ch(nh cac ngan hang va
phat
triin
thi truang mua
ban
nt;J
85
3.2.3.
7.
Quan tam
hcJn
dtn
vi~c
tr(ch
_l(ip
quy
dlf
phong
rui ro 87
3.2.3.8.
Phan
lot;~i
sdp
xtp
lt;~i
nt;J
t6n d9ng va huang
xilly
87
FC~T
~lJ~N
89
' A ?
T AI
~I~U
THAM
FCHA
0
91
NH
NHNN
NHTW
NHTM
NHTMCP
NHTMNN
NHLD
NHNNgoai
TDND
TCTD
CTTC
TCCP
CSTT
TP.
HCM
KTXH
CIC
CIPHCM
BPXLN
SIB OR
v
DANH MlJC cAc KY
Hrf:u,
CHO' VIET
TAT
: Ngan hang
: Ngan hang Nha mtoc
: Ngan hang trung ttong
: Ngan hang thttong
m~i
: Ngan hang thu'ong
m~i
c6 phgn
: Ngan hang thttong
m~i
nha nude
: Ngan hang lien doanh
:
Ngan hang nude ngoai
: Tin
d1,mg
nhan dan
:
T6
chile tin
d1,mg
: Cong ty tai chinh
:
Tai
chinh c6 phgn
: Chinh sach tiSn
t~
: Thanh
ph5
H5
Chi
Minh
: Kinh
te' xa h9i
: Trung tam thong tin tin
dt,mg
: Trung
tam
thong tin tin
dt,mg
thanh
ph6
H5 Chi Minh
:
B9
ph~n
xU'
ly
n<;1
: Ty gia ng9ai
t~
lien ngan hang tren thi tru'ong Singapore
vi
, ?
DANH MlJC CAC
BANG
Bang
1.1:
Bang
xe'p
ht;tng
tai
san
dam
bao.
Bang
1.2:
Bang
theo doi chfft
lu'<;1ng
khoan vay.
Bang
2.1: T6c
d(>
tang
tru'dng
ca
nu'oc qua
cac
nam.
Bang
2.2: T6c
d(>
tang
tru'dng khu
Vl;l'C
Tp. HCM
qua
cac
nam.
Bang
2.3: Tinh hlnh huy
d(>ng
v6n theo hlnh thai gia tri qua
cac
nam.
Bang
2.4: Tinh hlnh huy
d(>ng
v6n cua cac NHTM tren dia
ban
Tp. HCM qua
cac
nam.
Bang
2.5: Tinh hlnh cho vay theo hlnh thai gia tri qua
cac
nam.
Bang
2.6: Tinh hlnh cho vay va thi
ph~n
cua
cac
NHTM
tren
dia
ban
Tp. HCM
qua
cac
nam.
Bang
2.7: Ke't qua hot;ttd(>ng kinh doanh
cua
1
s6TCTD.
Bang
2.8: Tinh hlnh
n<;1
xffu
tt;ti
cac NHTM
tren
dia
ban
Tp. HCM qua
cac
nam.
Bang
3.1:
M(>t
s6
chi tieu
ti~n
t~
va
hot;tt
d(>ng
ngan
hang
de'n
nam
2010.
vii
~ ? ~
PHANMODAU
1.
Tinh ca'p thie't
cua
d~
tai
- Cung voi slf pha t
tri~n
cua
da"t
nttoc, nganh
ngan
hang
cua
thanh
phO'
n6i
rieng va
cua
cii nttoc n6i chung da trai qua nhfi'ng bttoc thang
tr~m
va da
d~t
dtt<;1c
thanh
tlfu
ra"t
dang khich
1~.
Tuy
nhien
dfft nttoc cang
phat
tri~n,
cong
CUQC
cong
nghi~p
h6a,
hi~n
d~i
h6a
dfft
ntiOC
theo chu trtidng cua
Dang
va Nha Nttoc cang thanh cong thl nhu
du
vO'n
cho
nen
kinh
te"
cang
IOn,
d§n
de"n
tO'c
d<)
tang trttdng tin
dt;mg
ciing
tang
len
tttong ung. Slf tang
trtidng tin
dl,mg
ciing di doi voi
sv
gia
tang
rui ro tin d\lng,
dieu
nay
lam
anh
httdng
nhieu
de"n
ke"t
qua kinh doanh cua
cac
ngan
hang. Hon
nfi'a
voi xu
the'
h<)i
nh~p
khu vlfc va toan
c~u
h6a
nen
kinh te',
d~c
bi~t
la
hi~p
djnh
thttong
m~i
Vi~t
- My da c6
hi~u
llfc Ia
co
h<)i
va thach thuc
IOn
dO'i
voi
nen
kinh te"·n6i chung va
dO'i
voi
ho~t
d<)ng
cua
nganh
ngan
hang
n6i rieng.
Chinh vl
v~y
muc
d<)
c~nh
tranh se
khO'c
li~t
hon trong
thai
gian tdi va se
khong chi gifi'a
cac
ngan
hang
trong nttoc
vOi
nhau, rna
con
la gifi'a cac ngan
hang
trong nttoc voi ngan hang nttoc ngoai.
Dieu
nay
se
lam
cho cac ngan
hang
phai
tlm
m<;>i
each
d~
d~t
muc tang
trttC1ng
tin d\lng cao
nh~m
dam
bao
ktt
qua
ho~
t
d<)ng
kinh doanh cua mlnh. Chinh vl le d6
se
de
d§n
dtn
nhfi'ng rui ro
dang
tie"c
trong qua trlnh cho vay
cua
cac
ngan
hang, rna
.
nguyen
nhan
chu
ye"u
la do
vi~c
tang trttdng tin d\lng khong chu y
de"n
cha"t
ltt<;1ng
tin d\lng.
-
Tang
trttdng tin d\lng luon
g~n
lien
voi
cha"t
ltt<;1ng
tin d\lng.
M~c
du trong
thai gian qua
Ngan
hang Nha Nttoc da c6 nhfi'ng ke'
ho~ch
va
hanh
d<)ng
C\1
th~
nh~m
dam
bao
an toan,
h~n
che"
de"n
muc
tha"p
nha"t
rui ro trong
h<;>at
d<)ng
tin d\lng va da c6 nhfi'ng
da"u
hi~u
dang mung la ty
1~
n<;1
xa"u
cua
nganh
ngan
hang
n6i chung va
cac
ngan
hang
thttdng
m~i
t~i
Tp. HCM n6i
rieng da c6 xu httong
giam
d~n.
n<;j
t6n
d<;>ng
cha
xii'
ly
cua
cac
nam
trtioc
viii
da
th[p
xuO'ng,
tuy nhien
vftn
chua
d~t
so voi muc
yeu
du.
Chinh vl
v~y
va'n
d~
hang d§u
dellt
ra d6i voi tung ngan hang n6i rieng va
cua
ca
nganh
ngan hang
n6i chung la phai tang tru'ong tin dvng
b~n
vii'ng tuc la tang
tru'ong tin dvng phai ke't
h<;1p h<;1p
voi
vi~c
dam
bao
cha't
lu'<;Jng
tin dvng. Do
d6
vi~c
du'a
ra cac giai phap nhhm quan ly rui ro tin dvng la m6i quan tam
delle
bi~t,
la cong
vi~c
c6 y nghia va c6 tinh ca'p thie't trong
ho~t
dong cua
cac ngan hang khong
chi trong
hi~n
t~i
rna con trong tu'dng lai.
Vlly
do d6
toi da
ch<;m
d~
tai
"CAC
GIAI
PHAP
QUAN
LY
RiJI
RO
TiN
Dl)NG
~
""
,
? , ?
NHAM
NANG CAO
H~U
QUA
HO~T
DONG
KINH
DOANH CUA
CAC
NHTM
T~I
TP.
HCM".
2.
Mvc
dich
va
nhi~m
vv
nghien
CUll
-
Nh~n
thuc
v~
nguyen
t~c
va g6p ph§n hoan
thi~n
nhii'ng ly
lu~n
cd
ban
v€
tin dvng va quan ly
ho~t
dong cua ngan hang.
- Phan tich thlfc
tr~ng
ho~t
dong tin dvng va quan ly rui ro tin dvng, tren
cd
so
d6
xac dinh cac nguyen nhan gay ra rui ro tin dqng cua cac ngan hang
thu'dng
m~i
tren dia ban Tp. HCM trong thoi gian qua,
tu
d6
d~
xua't mot
s6
giai phap va kie'n nghi
Cl;l
th~
trong
Cong
tac quan ly rui
fO
tin
d1;1ng
nhAm
nang cao
hi~u
qua hQat dong kinh doanh cua cac ngan hang thu'dng
m~i
t~i
TP.HCM.
3.
DO'i
ttit1ng
va
ph~m
vi
nghien
CUll
- Nghien cuu cac
va'n
d€
ly
lu~n
cua tin dvng, tin dvng ngan hang va quan ly
rui
ro tin dqng trong
hQat
d()ng ngan hang.
-
Nghien cuu cac phu'dng thuc,
ky
lu~t,
t6 chuc cua
nghi~p
vq tin dvng phu
h<;1p
voi
delle
di~m
cua
cac Ngan hang thtidng
m~i
hi~n
nay va nhu cftu phat
tri~n
cua n€n kinh
te'.
ix
-
Nghien
cuu
thl,l'c
tr1;1ng
ho1;1t
dong tin
dt.mg
va
cong
tac
qmln
ly
nli
ro tin
dt.mg
cua
cac
Ngan
hang
thu'dng
m1;1i
tren
dia
ban
Tp.
HCM
hi~n
nay,
nhung
h(;ln
che"
trong
t~m
vi
mo
ci1ng nhu' vi
mo
lam
anh
hu'dng
de"n
cong
tac
quan
ly
rui
ro tin dt.mg trong
ho(;lt
dong
ngan
hang.
-
v~
khong
gian,
d~
tai
nghien
cuu
ho(;lt
dong ciia
cac
ngan
hang
tren
dia
ban
Tp.
HCM.
-
V~
thoi
gian, gioi
h1;1n
nghien
CUu
CUa
d~
tai
la
h01;1t
dong
cua
CaC
ngan
hang
tu
nam
2001
de"n
nam
2004.
4. Phu'dng
phap
nghien
cll'u
Phu'dng
phap
nghien
cuu
chii
ye"u
dl,l'a
vao
kie"n
thuc
cac
mon
hQC
kinh
te",
di;ic
bi~t
la
chuyen
nganh
tai
chlnh,
lu'u
thong
ti~n
t~
va
tin dt.mg.
Vi~c
phan
tich
cac
s6li~u
dl,l'a
tren
phu'dng
phap
th6ng
ke
lich
sii'
va phu'dng
phap
t6ng
h<Jp,
phan
tich
d~
danh
gia
v~
tlnh hlnh
ho(;lt
dong tin
dt,mg
va
quan
ly
riii ro tin dt,mg ciia
ngan
hang
thu'dng
m1;1i
t1;1i
TP.
HCM
thoi gian qua.
5.
Ke't
dtu
lu~n
van
Ngoai
ph~n
md
d~u,
k~t
lu~n,
cac bang bieu, danh
ffi\IC
tai
li~u
tham khao va ph\!
11;lC,
noi
dung
CUa
lu~n
Van
g6m
CO
3 chu'dng:
Chu'dng 1:
T6ng
quan
v~
riii ro tin
d1;lng
va
quan
ly
rui
ro tin
d1;lng
trong
ho1;1t
dong
kinh
doanh
ciia
cac
ngan
hang
thu'dng
m1;1i
.
Chu'dng
2:
Thl,l'c
tr1;1ng
riii
ro
tin
d1;lng
t1;1i
cac
ngan
hang
thu'dng
m1;1i
d
Thanh
ph6
H6
Chi
Minh.
Chu'dng
3:
Giai
phap
quan
ly riii ro tin
d1;lng
nh~m
nang
cao
hi~u
qua
ho1;1t
dong
kinh
doanh
cua
cac
NHTM
t1;1i
Thanh
ph6
H6
Chi Minh.
1
CHu'ONG 1- TONG QUANVE
RiJIRO
TiNDVNG
vA
QUANLY
? ,
"'
? ,
RUI RO
TIN
DVNG TRONG
HO~
T DONG
KINH
DOANH CUA CAC
NGAN
HANG
THUONG
M~I
? , " ?
1.1.
RUI RO TIN Dl)NG TRONG
HO~
T DONG KINH DOANH CUA
CAC NGAN
HANG THUONG
M~I
(NHTM)
1.1.1.
Khai
Ni~m
Tin DQng:
Thu~t
ngfi'
tin
d1,1ng
xua't
phat
tu
chfi'
la tinh la Creditum c6 nghia la tin
tu'dng, tin
nhi~m.
Trong tie'ng Anh
du'<jc
gQi
la Credit.
Theo
ngon
ngfi'
dan gian
Vi~t
Nam, tin dvng c6 nghia la
sl,l'
vay
mu'<jn.
Tin
d1,1ng
la
sl,l'
chuy€n
quy~n
sii'
d1,1ng
m()t
lu'<;lng
gia
tri
nha't dinh duoi hlnh
thuc
hi~n
v~t
hay
ti~n
t~
trong m()t thoi gian nha't dinh
tu
nguoi
sd
hfi'u
sang
nguoi
sii'
dvng va khi de'n
h~n
nguoi
sii'
dvng phai
hoan
tra
l~i
cho nguoi
sd
hfi'u
voi m()t
lu'<Jng
gia
tri
IOn
hdn. Khoang gia
tri
doi
ra
nay
du'<;Ic
gQi
Ia
l<;Ii
tuc cho
vay.
Trong m()t quan
h~
kinh te'
Cl,l
th€, "tin
dvng"
la m()t giao dich
v~
tai san
treri
cd sd c6 hoan tra
gifi'a
hai chu th€.
Ch~ng
h~n
m()t cong ty cong
nghi~p
ho~c
thu'dng
m~i
ban hang tra
ch~m
cho m()t cong ty khac, trong trti'ong
h<jp
nay
ngu'oi
ban
chuy€n giao hang hoa cho
ben
mua va sau m()t thoi gian nha't dinh
theo thoa
thu~n,
ben
mua phai tra
ti~n
cho
ben
ban.
Nhu'
v~y
theo y nghia tren thl tin
d1,1ng
c6 3
d~c
tntn.g cd
ban
nhu' sau:
- C6
sl,l'
chuy€n
nhu'<jng
v6n
tu
chu th€ nay sang chu th€ khac (tu nguoi cho
vay sang
ngu'oi di vay).
-
Sl,l'
chuy€n
nhu'<jng
nay
chi mang tinh cha't
t~m
thoi vi ngu'oi cho vay chi
chuy€n quy€n
sii'
dvng
chu
khong chuy€n quy€n
sd
hfi'u.
2
- Sau
m9t
thoi gian nha't dinh
ben
di vay
ph£ii
holm tra
lc;ti
cho
ben
cho vay
m9t khmln
ti~n
IOn
hdn
s6
ti~n
vay ban
d~u.
Khmln
gi£1
tri
doi
ra
d6 du'qc
gQi
la
l<;Ji
tuc tin
dt,mg
(Hii
ti~n
vay).
Ne'u thie'u m9t trong ba
d~c
di6m tren thl khong th€ coi la quan
h~
tin
dt,mg.
1.1.2. Tin Dvng Ngan
Hang
Tin
dt;mg
ngan hang la quan
h~
tin
dt;mg
giii'a ngan hang,
cac
t6 chile tin
dt;mg
va cac t6 chile,
ca
nhan theo nguyen tac hoan tra,
dt;ta
tren
cd
sd
sv
tin
nhi~m
nh~m
thoa
man
nhu
du
v~
v6n cua cac doanh
nghi~p.
cac
ca nhan trong
san xua't, kinh doanh va tieu dung.
Ct;I
th€ hdn theo
Di~u
20 cua
Lu~t
Cac T6 chile Tin
dt;Ing,
ne'u dung tren g6c
d()
quan
h~
giii'a cac T6 chile Tin
dt;ing
(TCTD) voi khach hang ta c6 th€ hi6u tin
dt;Ing
theo nghia sau: "Cffp tin
dt;Ing
la
vi~c
t6 chile tin
dt;Ing
~hoa
thu~n
d€ khach
hlmg
sii'
dt;Ing
m9t khoan
ti~n
theo nguyen tac c6 holm tnl
b~ng
cac
nghi~p
V\1
cho vay, chie't khffu, cho thue tai chinh, bao
lanh
va
CaC
nghi~p
Vt;I
khac".
1.1.3 Rdi
ro
tin dvng
trong
ho~t
d()ng kinh
doanh
ngan
himg
1.1.3.1 Khai
nifm
rui
ro
tin
dz.mg:
RUi
ro tin
dt;Ing
la
sv
xua't
hi~n
cac bie'n
c6
khong blnh thu'ong
lam
cho
ngu'oi di vay khong hoan tra
ho~c
hoan tra khong
d~y
du
ca
v6n va lai vay cho
ngan hang theo dung thoa
thu~n
ghi trong
h<;Jp
d6ng tin
dt;Ing.
Ngan hang thu'dng
mc;ti
la nganh kinh doanh
ti~n
t~
va cling nhu' cac nganh
khac, trong qua trlnh
hoc;tt
d()ng cua n6 cling chua n'ii ro.
Tl,ly
nhien rui ro trong
hoc;tt
d9ng kinh doanh ngan hang
xet
(j
nhi~u
khia
cc;tnh
khac nhau cho tha'y muc
d9
nguy hi€m do rui ro gay ra khong chi lien quan de'n
ban
than ngan hang d6
rna
con anh hu'dng de'n
ca
h~
th6ng ngan hang, lien quan de'n
n~n
tai
chinh cua
da't
nu'oc va cac nganh kinh te' khac. Chinh vl
v~y
nganh ngan hang
(J
cac nu'oc
du'<;lc
chinh phu quan
tam
va quan ly ra't
ch~t
che.
3
Do
di;ic
tinh
ho~t
d()ng cua ngan hang la bie'n d6i theo thoi gian, quy mo cua
nhi~u
ngu6n v6n nhan r6i trong xa
h()i
thanh nhii'ng khmln cho vay c6 tinh cha't
v~
thoi gian, quy mo khac nhau, vi
v~y
trong qua trinh chuy€n boa
nay
da
ham
chua rui ro.
Ben
c~nh
d6 quan
h~
kinh doanh cua ngan hang
dl;l'a
tren co
sCJ
chii'
tin va n6 quan
h~
voi
mQi
d6i
tu'<Jng
trong
n~n
kinh
te',
ra't da
d~ng
va phuc
t~p,
do
v~y
cling
ham
chua rui ro.
Trong kinh doanh
ngan hang
hi~n
nay thu'ong c6 nhii'ng rui ro sau:
Rui ro
v~
thanh khmln.
Riii ro
v~
lai sua't.
Rui ro
v~
ty gia.
Rui ro
v~
tin
dt,mg.
Trong cac rui ·ro tren thi rui ro
v~
tin
dt,mg
ra't quan trQng va c6 lien quan toi
ba rui ro con
l~i.
Hon
nii'a
trong
ho~t
d()ng kinh doanh cua cac ngan hang thu'ong
m~i
nay thi
nghi~p
Vl) tin
d1,1ng
v§n la ngu6n thu
l<Ji
quan trQng va chu ye'u cua
ngan hang va n6 ngay cang
mCJ
r()ng. Do
v~y
xac sua't xay ra riii ro cho ngan
hang
(J
nghi~p
vv tin dvng la ra't
IOn.
Vl
the' riii ro tin dvng luon la
lo~i
rui ro
nguy
h~i
va gay ra kh6 khan Ion nha't trong
ho~t
d()ng kinh doanh cua NHTM.
C6 th€ coi rui ro tin dvng la riii ro
tn,tc
tie'p anh
hu'CJng
de'n ke't qua kinh doanh,
con
cac
rui ro khac chi la gian tie'p
hoi;ic
la
h~u
qua cua rui ro tin dvng rna thoi.
Rui ro tin dvng la
rUi
ro giln
li~n
vOi
ho~t
d()ng, la rui ro dinh gia,
bCJi
vi tin
dt,mg
t~o
ra gia tri
hi~n
t(;li
d€ d6i
Iffy
gia tri trong tu'ong lai. Do d6,
day
la riii ro
IOn
nhfft va thttoilg xuyen nha't khong nhii'ng trong
ho~t
d()ng cho vay rna bao
g6m
ca
nhii'ng
ho~
t d()ng chung khoan va linh
vrfc
mua
ban
cbiu, vi nhii'ng khoan
tin dvng va
dffu
tu'
chung khoan chie'm hai phffn ba trong
tai
san c6 cua NHTM.
Rui ro tin dvng hinh thanh trong m6i quan
h~
giii'a ngan hang va khach hang
vay v6n va
du'<Jc
bi€u
hi~n
(J
nhii'ng hinh thuc:
4
1.1.3.2. Cac
hinh
thuc
cua
rui
ro tin
d'(lng:
• Rui ro
do
n(J
vay
bi
chg,m
tra
Lo~;ti
rui
ro
nay
xay
ra khi khach
hang
hoan
tra
n<J
ch~m
tr€ so voi thoa
thu~n
trong
h<Jp
d6ng tin dvng va thu'ong
xay
ra khi
khach
hang
t~;tm
thai kh6
khan
ve ngu6n vo'n
ho~c
trong
san
xua't kinh doanh
ngoai
y muo'n chu quan
cua
khach
hang.
Truong
h<Jp
nay
ngan
hang
v§n c6 kha
nang
thu
h6i
du'<Jc
n<J
thong
qua
bi~n
phap
gia
h•~m
n<J
hay ca'u true
l~;ti
thai
gian tra
n<J
cho
khach
hang
vi
khach
hang
v§n c6 mong muo'n tra
n<J.
Tuy
nhien
ngan
hang
ciing cgn c6
bi~n
phap
theo d6i va
giam
sat
nhil'ng khoan
n<J
nay
m()t
each
ch~t
che
de
khong d§n
de'n rui
ro
(j
muc
d9
cao
hon, d6 la rui ro khach
hang
khong c6 kha
n~ng
tra
du'<;Jc
n<;J.
• Rui ro
do
n(J
vay khong
du(Jc
hoim tra
Hinh thuc
nay
khi
xay
ra thl
du'<;Jc
danh
gia voi
muc
d9
rui
ro cao.
(j
muc d9
nay
thl
khach
hang
khong con kha
nang
de
tra
n<J
cho
ngan
hang,
nguyen
nhan
c6
the
do
khach
hang
lam
an
tha't
b~;ti,
tuy
nhien
v§n
khong
lo~;ti
tru
kha
nang
tra
n<;J
khong t6t
cua
khach
hang.
Ngan
hang
c6
the
tim ngu6n
bu
d~p
khoan
n<;J
nay
b~ng
each
phat
mai
tai san
dam
bao
khoan vay, con ne'u khong c6
tai
san
dam
bao
thl
ngan
hang
ggn nhu' ma't khoan
vo'n
cho vay nay.
Nhu'
v~y
rui
ro tin dvng gia tang khi
ngan
hang
c6
nhieu
khoan
cho vay c6
cha't
lu'<;Jng
trung blnh.
1.1.3.3.
Nhilng
dlfu
hifU cua rui ro tin
d'(lng:
Rui ro tin dvng
ban
than n6 thu'ong
ffn
chua
trong
cac
khoan
vay c6 va'n de,
n6 khong
xay
ra theo m()t mo hlnh nha't dinh
nao
rna di€n
ra
m9t
each
da
d~;tng
va phuc
t~;tp.
Cac
da'u
hi~u
de
nh~n
biet
rui
ro doi khi
du'<Jc
nh~n
ra
qua
m9t
qua
trlnh
chu
khong
h~n
la m()t thai diem, do d6
cac
ngan
hang
dn
phai
bie't
each
5
nh~n
bie't chung
mot
each c6
h~
thO'ng.
Sau day la
mot
sO'
dffu
hi~u
rui ro cua
khoan tin
dt,mg
dtt<:jc
siip xe'p theo nh6m,
c1,1
thS la:
• Nh6m cac dtfu
hifu
lien quan
dtn
mdi quan
hf
wJi
ngan hcmg
Dffu
hi~u
cua
rui ro thS
hi~n
(J
chfi
mO'i
quan
h~
giua
ngttC1i
vay va ngan
hang
c6
chi~u
httong giam sut. Cac cuoc vie'ng
tham
di6n
ra
trong b§u khong khi
thie'u
tin
c~y,
Slf
h<:jp
tac giua can bo ngan
hang
va
ngltoi vay khong con giin b6.
Di~u
nay
bao
hi~u
mot
sl;l'
suy thoai
v~
ho~;tt
dong kinh doanh
cua
ngttCJi
vay.
• Nh6m cac dtfu
hifu
lien quan tai phuctng phap qudn
ly
cua khach
hcmg
Lien quan de'n nhom
dffu
hi~u
nay, khach hang
thttC1ng
co
cac
biSu
hi~n
sau:
- Thay
d6i
thttCJng
xuyen cd cffu cua
h~
thO'ng
quan tri
ho~c
ban
di~u
hanh.
-
H~
thO'ng
quan tri
ho~c
ban
di~u
hanh luon bfft d6ng
v~
m1,1c
dich quan tri,
di~u
hanh
doc doan
ho~c
ngtt<:jc
l~;ti
qua phan tan.
-
Cach
thuc
ho~;tch
dinh cua khach hang c6 biSu
hi~n:
+
Dtt<:jc
ho~;tch
dinh bdi Hoi d6ng qmln
tq
ho~c
Giam
dO'c
di~u
hanh
it
hay
khong c6 kinh
nghi~m.
+ Hoi d6ng qmln tri
ho~c
Giam
dO'c
di~u
hanh
cac
doanh
nghi~p
tham gia
qua
sau
vao
vffn
d~
thttCJng
nh~t.
+ Thie'u quan
tam
de'n
l<:ji
ich
cua
c6 dong,
cua
chu
n<:j.
+ Thuyen chuySn nhan vien di6n ra
thttCJng
xuyen.
+
L~p
ke'
ho~;tch
xac dinh
m1,1c
tieu kern, xufft
hi~n
cac
hanh
dong nhfft
thCJi,
khong c6 kha nang
dO'i
ph6 voi nhung thay d6i.
+
Vi~c
l~p
ke'
ho~;tch
nhung ngttoi ke'
c~n
khong d§y du.
- Qmln ly c6 tinh gia dlnh: c6 biEu
hi~n
thie'u tin tttong
vao
nhung ngttoi
qmln ly khong thuoc
gia dlnh, cho thanh vien
cua
gia dlnh chua
dtt<:jc
dao
t~;to,
huffn
luy~n
dffy
du
dam
dttdng vi tri then
chO't.
6
-
C6
tranh chffp trong qua trlnh qmin ly:
bao
g&m
cac
mO'i
quan
h~
tranh
chffp gifi'a
H9i
d&ng
qmin
tri
va
Giam
dO'c
di~u
hanh
voi
cac
c6
dong
khac,
chinh
quy~n
dia phu'dng, nhan vien, ngu'ai cho vay,
khach
hang
chinh.
-
Cac
chi phi
quan
ly bfft
h<;lp
ly:
t~p
trung qua
muc
chi phi
d~
gay
ffn
tu'<;lng
nhu' thie"t hi
van
phong rfft
hi~n
d~;ti,
phu'dng
ti~n
giao thong
da:t
ti~n.
ban
Giam
dO'c
c6 CUQC
sO'ng
xa hoa, lfin
19n
gifi'a chi phi kinh doanh va
tai
chinh
ca
nhan.
• Nh6m cdc ddu
hifu
lien quan
t<Ji
cdc
ztu
tien trong kinh doanh
- Dffu
hi~u
h9i
chung
h<;lp
d&ng
IOn:
khach
hang
hi
ffn
tu'<;lng
bdi
m9t
doanh
nghi~p
hay
ca
nhan
c6
ten
tudi rna sau
nay
c6 th6 trd
nen
1~
thu9c,
Ban
Giam
dO'c
dt
giam
l<;li
nhu~n
nh~m
d~;tt
du'<;lc
h<;lp
d&ng
Ion.
- Dffu
hi~u
h9i
chung
san
phffm dvp: khong dung luc
ho~c
hi
am
anh
bdi
m9t
san
phffm rna khong chu y
de"n
cac
ye"u
tO'
khac.
-
Sl,i
cffp
bach
khong thich
h<;lp
nhu':
do
ap
hfc
n9i
b9 dfin tdi
vi~c
tung ra
san
phffm dich
Vl,l
qua SOID,
cac
ffiUC
thai
gian kinh doanh du'a
ra
khong
thl,l'c
te",
t~;to
mong
d<;li
san
phffm tren thi tru'ang khong dung luc.
• Nh6m cdc dflu hifU thu9c vdn
d~
kY
thu(it va thttong mf(i
- Kh6
khan
trong
phat
tri6n
san
phffm.
-
Thay
ddi
tren
thi tru'ang: ty gia,
Hii
sufft, thay
ddi
thi
hie"u,
c~p
nh~t
ky
thu~
t moi, mfft nha cung ung
ho~c
khach
hang
IOn,
them
dO'i
thii
c~;tnh
tranh.
-
Nhfi'ng thay ddi
tu
chinh
sach
cua
Nha nu'oc:
d~c
bi~t
chu y
sl,l'
tac
d9ng
cua
cac
chinh
sach
thue",
di~u ki~n
thanh
l~p
va
ho~;tt
d9ng,
moi
tru'ang.
-
San
phffm
cua
khach
hang
mang tinh thai
Vl,l
cao.
-
C6
bi6u
hi~n
ca:t
giam
cac
chi phi si'ta chua, thay
the".
7
• Nh6m cac ddu
hi~u
v~
xi't
ly
thong tin
v~
tai chfnh,
kt
toan
- Chuffn
bi
khong ddy du
s61i~u
tai chinh
ho~c
ch~m
tre, trl hoan
n()p
cac
bao
cao
tai chinh.
-
Nhii'ng ke't
lu~n
v€
phan
tich tai chinh cho thffy:
+
St!
gia tang khong
can
d6i v€ ty
I~
n<;1
thu'ong xuyen.
+ Kha
nang
ti€n
m~t
giam.
+
Tang
doanh
s6
ban
nhu'ng lai giam
ho~c
khong c6.
+
Cac
khoan
h~ch
toan v6n dieu
1~
khong khop.
+ Nhii'ng thay d6i v€ ty
I~
Hii
g()p
va
Hii
rong tren doanh
s6
ban.
+ Lu'qng
hang
h6a tang nhanh hon doanh
s6
ban.
+
s6
khach hang
n<;1
tang nhanh va thoi gian thanh toan
cua
cac
con nq du'qc
keo
dai.
+
Ho~t
d()ng
16.
+
L~p
ke'
ho~;tch
tra
n<;1
rna ngu6n v6n khong du.
+ Khong
h~ch
toan dung tai san
c6
djnh.
+
Lam
d~p
bang
can
d6i
b~ng
each
t~o
ra cac
tai
san
vo hlnh.
+ Thu'ong xuyen khong
d~t
muc ke'
ho~ch
v€
san
xufft va
ban
hang.
+
Tang
gia tri qua cao thong qua
vi~c
danh gia
l~i
tai
san.
+ Phan
b6
n<;1
khong thich
h<Jp.
+
L~
thuoc
vao
san
phffm bfft thuong
dE
t~o
lqi
nhu~n.
- Nhii'ng dffu
hi~u
phi tai chinh khac: day
Ia
nhii'ng dffu
hi~u
rna
can
b9 tin
dt,mg
c6 thE
nh~n
bie't
b~ng
mift thu'ong:
+ Nhii'ng
vffn
de v€
d~;to
due,
th~m
chi dang
ve
cua
nha kinh doanh cfing
biEu
hi~n
dffu
hi~u
gl d6.
+ Slf xu6ng cffp trong thffy cua noi kinh doanh cfing
Ia
mot
dffu
hi~u.
+ Ndi
lu'u
giii' hang h6a qua nhieu,
hu'
hong va
l~;tc
h~u.
8
Trong
tfft
ca
cac
dffu
hi~u
(J
tren,
dffu
hi~u
r5 rang va c6 y nghia nhfft la
khach hang
ch~m
thanh tmin khoan cho vay.
1.1.3.4.
HQ-u
qua do
rui
ro tin
d1,mg
gay ra:
C6
th~
n6i ngan hang la trung
tam
th~n
kinh cua toan
b()
n~n
kinh te' va la
cong
Cl,l
di~U
tie't
n~n
kinh tS
Vl
mo cua nha
nu'OC,
do
v~y
ne'u ngan hang
gi;ip
rui
ro trong ba't
cu
ho~t
d()ng
nao
di;ic
bi~t
Ia
rui ro tin
dl,lng
thi n6
se
gay ra nhii'ng
h~u
qua vo ci!ng tai
h~i
khong chi de'n ban than ngan hang d6 rna con gay anh
hu'dng nghiem trQng de'n
h~
thO'ng
ngan hang va
n~n
kinh te' qu6c gia va c6
th~
trong khu vlfc.
• Trong quan
hf
do'i
nl)i
Do'i
vfii ngan
hang
bi
rili
ro:
Vt?
m(it tai chfnh: Do khong thu h6i
du'<jc
n<j
(g6m v6n
gO'c,
Uii
vay va cac
lo~i
phi)
lam
cho ngu6n v6n cua ngan hang
bi
dong bang khong
th~
sinh
Hii,
trong khi d6 ngan hang vfin phai chi tra
Hii
ti~n
gii'i
cho ngu6n v6n huy d()ng
du'<jc,
tu
d6
lam
cho
l<ji
nhu~n
cua ngan hang
bi
giam, ngu6n v6n kinh doanh
cua ngan hang
bi
thu hyp. Ne'u tinh
tr~ng
nay
tr~m
trQng va
keo
dai
c6
th~
dfin de'n tru'ong
h<jp
ngan hang ma't kha nang thanh toan va
bi
pha san.
V~
m(it
xii
h9i:
Rui ro tin
dl,lng
ngan hang c6
th~
dfin de'n tinh
tr~ng
ngan
hang ma't kha nang thanh toan do gay ma't long tin cua ngu'oi
gii'i
ti~n
va
hQ
6
~t
rut
ti~n
v~
va tlnh
tr~ng
cung rut
ti~n
hang
lo~t
nay
cua
dan chung khong
chi xay ra
t~i
m()t ngan hang rna c6
th~
xay ra
t~i
cac ngan hang khac, gay
tam
ly hoang mang va bfft 6n trong xa
h()i.
Do'i
vfii h? tho'ng
ngan
hang:
Ho~
t d()ng cua m()t ngan hang trong m()t qu6c gia c6 lien quan de'n
h~
thO'ng
ngan hang va
cac
t6 chuc kinh
te',
xa h()i va ca nhan trong
n~n
kinh
te'.
Do
v~y
ne'u m()t ngan hang c6 ke't qua
ho~t
d()ng xa'u,
hoi;ic
th~m
chi dfin de'n ma't kha
9
nang thanh tmin
va
pha
san
thl
se
c6 nhung tac d()ng
day
chuy~n
khong
tO't
de'n
cac ngart hang va b9
ph~n
kinh te' khac. Ne'u khong c6
sl,l'
can
thi~p
va giup do
tu
Ngan hang Nha Nuoc (NHNN) va cac ngan hang khac thl
tam
ly
sq
ma't
ti~n
se
lay
Ian de'n toan
b()
ngu'oi
gii'i
ti~n
va h9
se
d6ng
lo~;tt
rUt
ti~n
t~;ti
cac
ngan hang
khac,
lam
cho cac ngan hang khac ciing c6
th~
rdi
vao
tlnh
tr~;tng
mfft kha nang
thanh toan.
£)(Ji
vai
nin
kinh
tt·
Ngan hang c6
mO'i
quan
h~
rfft
ch~t
che voi m9i
thanh
phffn kinh te' khac, la
kenh
thu hut va born
ti~n
dffu
tu'
phat
tri~n
san
xufft kinh doanh, doi
sO'ng
cho
m9i
b(>
ph~n
kinh
te'.
Vl
v~y
khi rui ro tin
d1,1ng
gay
nen
sl,l'
pha
san
m()t ngan
hang
hay
th~m
chi
gay
anh
hu'CJng
xffu
de'n
cac
ngan
hang
khac
se
dfin de'n
n~n
kinh te' qu6c gia
bi
rO'i
lo~;tn,
ho~;tt
d(>ng
kinh te'
bi
mfft 6n dinh
va
ngu'ng
tr~,
mfft
blnh 6n
v~
quan
h~
cung
du,
l~;tm
phat, thfft
nghi~p,
t~
n~;tn
xa h9i gia tang, tlnh
hlnh an ninh chinh tri bfft 6n,
• Trong quan
h~
do'i
ngo(li
Ngay nay voi xu hu'ong
mCJ
cii'a
n~n
kinh te', m()t qu6c gia
muO'n
phat
tri~n
n~n
kinh te' khong chi
phl,l
thu(>c
vao nang
ll,l'c
san
c6
cua
mlnh rna con
phl,l
thu(>c
vao
n~n
kinh te' trong khu
vl,l'c
va
ca
n~n
kinh te' the' gioi. Chinh vl
v~y
khi rui ro
tin dvng mang tinh chfft day
chuy~n
thl c6
th~
se
gay
ra
sl,l'
khung hoang kinh te'
khu
vl,l'c
va
tren the' gioi, nhfft la khi khung hoang kinh te' xay ra
(J
m()t cu'ong
qu6c kinh
te'.
Tom
l~;ti,
hi~n
tu'qng pha san cua ngan hang Ia
vffn
d~
rna Chinh phu
cac
nu'oc rilt quan
tam
va lo
ng~;ti,
do d6 ngan
hang
nha nu'oc luon thu'ong xuyen
ki~m
tra khuye'n
cao
cho cac ngan hang hay
thl,l'C
hi~n
tai
tr<;f
vO'n
d~
CUu
nguy
t~;tm
thoi khi
ngan
hang
g~p
kh6 khan
v~
kha nang chi tra. Tuy nhien,
d~
h~;tn
che'
10
cac rui ro va
thi~t
h~i
trong kinh doanh thl
cac
ngan
hang
phai
chinh la ngttoi
tn,tc
tie'p quan ly phong
ngua
rui ro.
1.1.4. Nguyen
nhan
phat
sinh riii ro tin dl}ng
ngan
hang
Nhtt
da
trlnh
bay
(j
ph~n
tren
h~u
qua do rui ro tin
dt,mg
ngan
hang
gay
ra
la
rfft
IOn,
khong chi
anh
htti'Jng de'n
ban
than
ngan
hang
d6 rna con
anh
htti'Jng de'n
ho~t
d9ng
cua
cac
ngan
hang
khac,
th~m
chi
i'J
muc
d9 nguy hiSm hdn Ia co thS
anh
htti'Jng
de'n
ca
m<)t
n€n kinh va c6
th~
Ian ra cii
m<)t
khu
Vl;l'C.
Do d6
vi~c
tim
hi~u
va
phan
tich
nguyen
nhan
gay
ra rui ro tin
dt;mg
va
bi~n
phap
phong
ngua
la
ra't
quan
trQng trQng trong
ho~t
d<)ng
cua
ngan
hang.
Rui
ro tin
dt;mg
thttong
xay
ra
(j
hai
d~ng
cd
ban
sau:
-
Dt;mg
thu nhtft: la
rui
ro
xay
ra khi ngttoi
vay
khong
hoan
tra
n<;l
vay dung
h~n
do
h9
dang gl)p kh6
khan
v€ ngu6n
vO'n
hay
do ye'u
tO'
kh6
khan
khach
quan
trong kinh doanh ngoai y
muO'n
cua
ngttoi vay.
-
Dr;mg
thu
hai:
Ia
rui
ro
xay
ra
khi ngttoi
vay
chi
c6
th~
tra
dtt<;lc
m<)t
ph~n
n<;l
vay hay khong con kha
nang
trii
n<;l.
Nguyen
nhan
cua
rui ro xua't
phat
tu
nhi€u ye'u
tO':
1.1.4.1. Xet
ll
g6c
dl)
nglllli di vay:
• Btfi
vm
khach
himg
vay tieu dung
- Khong
c6
hay khong c6 du
nang
ll;l'c
va
nang
ll;l'c
thl;l'c
hi~n
hanh
vi
dan
S\1'.
-
Cong
vi~c
va thu
nh~p
khong
6n
d!nh.
-
Do
hoan
canh
gia dlnh bi ly than hay ly
d!.
-
Do
cac
t~t
xa'u nhtt
rtt<;lu
che, co
b~c,
ca
ctt<;lc,
-
Do
cac
rui
ro bfft thttong v€
b~nh
t~t,
tai
n~n,
til'
vong,
•
Bo'i
vui
khach
himg
vay san
xudt,
kinh doanh
- Thie'u
nang
d<)ng,
kinh
nghi~m
trong
quan
ly
va
kinh doanh, phttdng
an
kinh doanh khong
hi~u
qua.
11
Su
dl).ng
v6n
sai
ml).c
dich.
- Thi
tntong
nguyen
li~u,
tieu
thl).
gi;ip
kh6
khan
hay hi thu h(fp.
Cong
ngh~,
ky
thu~t,
phu'dng
ti~n
san
xua't, kinh doanh
h;tc
h~u.
-
Tai
n<;tn
do hoa
ho<;tn,
chay n6 ndi
san
xua't,
Utm
vi~c,
do dlnh cong,
1.1.4.2. Xet
(I
g6c
d{)
tid
san
dam bao cho khoan vay:
-
Tai
san
dam
bao
cho khoan vay Ia
cac
ba't d()ng
san
nhu' nha cll'a, nha
xu'dng, da't
dai,
du'<Jc
the' cha'p hay
cac
dong
san
nhu' gia'y
tO
c6 gia, hang
hoa,
may
moe
thie't hi,
du'<Jc
c~m
c6
hi
cac
rui ro v€ ma't mat,
giam
gia
tq,
chay
n6, hi thien tai dong da't,
Iii
ll).t,
lam
cho
cac
tai
san
nay
khong
thanh ly
du'<Jc
hay ngu6n thu
tu
thanh ly khong du bit
d~p
cho
n<J
vay.
-
Hoi;ic
khoan
vay
du'<Jc
dam
bao
tin cha'p
hay
du'<Jc
bao
Hinh
tu
ben
thu
ba
rna
ben bao
Hinh khong c6 kha
nang
thlfc
hi~n
du'<Jc
nghia
Vl).
bao
Hinh
cua
mlnh.
1.1.4.3. Xet
(I
g6c
d{)
ngiin hang:
- Trlnh do
nghi~p
Vl).
cua can
b()
ngan
hang
con
ye'u kern.
-
Can
bo
ngan
hang
thie'u
tu'
each
d<;to
due, hi mua chuoc.
- Thie'u
S\1'
quan
ly, ki€m
soat
trong qui trlnh
nghi~p
Vl).
cho vay, ki€m tra
tru'oc
va sau khi cho vay.
-
Do
ngan
hang
ch<;ty
theo
l<Ji
nhu~n
cha'p
nh~n
rui
ro cao.
-
Do
ngan
hang
khong
dam
bao
va thlfc thi
d~y
du
cac
nguyen
t~c
ca'p va
quan
ly tin
dl),ng
theo qui dinh
cua
ngan
hang
va
cua
ngan
hang
nha nu'oc.
1.1.4.4. Xet
(I
g6c
d{)
rili ro
kinh
te'-
xii
h{)i
cila qufic gia va tren the' gifti:
- Tlnh hlnh kinh te' - xa hoi trong nu'oc khong
thu~n
l<Ji
nhu'
n€n
kinh te' hi
giam
phat, khung hoang do chie'n
lu'<Jc
phat
tri€n kinh te' sai, do
l<;tm
phat,
do tlnh hlnh chinh
tri
bie'n d()ng xa'u,
xay
ra n()i chie'n hay chie'n tranh
12
ho~e
do thien tai
Iii
h;~t,
h~n
han,
eiing la nhii'ng nguyen nhan gay ra
nh
ro tin
dl,mg
ngan hang.
- Do tlnh hlnh kinh te' ehinh
tti
the' gioi bie'n d()ng xa'u
lam
eho thi tntong
tieu thl) xua't
kh~u
eua eae doanh
nghi~p
trong nu'oe hi giarn sut, thu hvp,
dfin de'n kh6 khan trong san xua't kinh doanh va eiing gay
anh
hu'dng de'n
tin
dt,mg
ngan hang, rnue
d()
rui ro
nay
eang Ion khi
n~n
kinh te' qu6e gia
ehu ye'u
dl;ia
vao
ehie'n lu'qe phat
tri~n
san xua't hang xua't
kh~u.
1.1.5. Y nghia ciia
vi~c
h~n
che' riii
ro
tin
dl}ng
trong
ho~t
d()ng kinh doanh
ciia cac
ngan
hang
thtidng
m~i.
Nhu' da neu, rui ro tin dvng la rui ro
ed
ban
nha't trong
ho~t
d()ng kinh doanh
eua cae ngan hang thu'dng
rn~i,
n6 Ia ye'u
t6
ehu ye'u
lam
eho ke't qua kinh doanh
trong
ho~;tt
d()ng tin dvng n6i rieng thua
16
va anh hu'dng
n~ng
n~
de'n
ho~t
d()ng
kinh doanh ehung eua ngan hang, gay
nen
tlnh
tr~;tng
ba't 6n.
Vi~e
d:anh
gia va
quan
ly
rui ro tin dvng
hi~n
nay la va'n
d~
ra't kh6 khan bdi n6 la ke't qua t6ng
h<;lp
eua
nhi~u
nguyen nhan khaeh quan
Ifin
ehu quan. Chinh vl the' rna
hi~n
nay
khong rieng gl ngan hang nha nu'oe, eae NHTM eiing khong ngung nghien
etl'u
d€
e6
ga:ng
tlrn ra
h~
th6ng nhii'ng
bi~n
phap
hi~u
qua nhhm ngan
eh~n,
h~n
ehe'
rui ro tin dvng d mue thffp nha't.
Vi~e
lam
nay
e6 y nghia nhu' sau:
1.1.5.1. Blfi
viii
ban
than ngan hcmg thlldng
m{li:
H~n
ehe' rui ro tin
d1;1ng
se giup eae NHTM darn
bao
an toan v6n, lai, eae
khoan thu
nh~p
khong
bi
giarn sut, giup phat
tri~n
ho~t
d()ng tin dvng va
tu
d6
g6p
phffn
t~o
da tang tru'dng eho cae
ho~t
d()ng kinh doanh khae
eua
ngan hang.
N goai ra,
vi~e
quan ly,
h~n
ehe'
du'qe
rui ro tin dvng eiing
se
t~o
du'qe uy tin d6i
voi ngu'oi dan,
eae
doanh
nghi~p
va eae nha
dffu
tu',
giup
eae
ngan hang
md
r()ng
ho~;tt
d()ng tin dvng hdn nii'a, dong g6p tieh eve
vao
ke't qua kinh doanh n6i ehung
eua ngan hang.
M~t
khae, trong
di~u
ki~n
kinh te' thi tru'ong voi
S\1'
e~nh
tranh
13
gay
g~t
va
luon
ti~m
gn
nhi~u
nli ro thl va'n
d~
qmln ly,
h~n
ch~
rui
ro tin
dt,mg
cang
dong vai tro quan tn;mg, n6
quy~t
djnh
Stf
t6n
t~i
hay
suy vong
cua
cac
NHTM.
1.1.5.2.
Bffi
v(/i
nin
kinh
te'
quffc dan:
NHTM
voi
vai tro la trung
tam
thffn kinh
cua
n~n
kinh
t~,
ho~
t d9ng
cua
n6
lien quan va
bao
trum ta't
ca
ho~t
dQng
CUa
n~n
kinh
t~.
Vl
V~y,
h~n
ch~
du'QC
rui
ro tin
dt;mg
se
giup
cac
NHTM khong nhii'ng khong
pha
san
rna
con
phat
huy
du'QC
dffy
du
cac
<:;hue
nang
v6n
CO
cua
mlnh, g6p
ph~n
quan tn;mg
vao
vi~c
thuc
dffy
san
xuilt kinh doanh,
phat
tri~n
kinh
t~.
h~n
ch~
l~m
phat
va tha't
nghi~p.
dam
bao
stf
6n
dinh
an
ninh, chinh tri.
1.1.5.3.
Boz
v(/i
quan h? quoc
te':
NHTM
vOi
vai tro la trung
tam
thffn kinh
cua
n~n
kinh
t~,
do d6
mQi
stf
phat
tri~n
hay ba't
6n
cua
n6
d~u
anh
hu'dng
d~n n~n
kinh
t~
qu6c gia. v
oi
vi~c
ki~m
soat
du'<jc
rui ro, tranh
du'<jc
nguy cd pha
san
thl
NHTM
da dong ra't tich ctfc
vao
Stf
phat
tri~n
n6i Chung
CUa
n~n
kinh
t~,
d6ng
thai
t~O
du'QC
uy tin d6i
VOi
cac
t6
chuc tai
chinh,
cac
nha
dffu
tu'
tren
th~
gioi va
tu
d6
tang
them
stf ha'p dfin d6i
voi
vi~c
thu
hut
dffu
tu'
nu'oc ngoai
vao
Vi~t
Nam, g6p phffn dgy
m~nh
ti~n
trlnh
cong
nghi~p
h6a,
hi~n
d~i
h6a
da't nu'oc trong
thai
gian toi.
1.2. QUAN
LY
RiJI
RO
TiN
Dl)NG TRONG
HO~
T DONG KINH DOANH
CUA CAC
NGA.N
HANG
THU<1NG
M~I
1.2.1.
Khai
Ni~m
Qmin
Ly
Riii Ro Tin DQng
Quan
ly riii ro tin dvng
la
m9t
qua trlnh
lien
tvc
tu
dffu
d~n
cu6i trong cong
tac phong ch6ng,
xii'
ly rui ro
ho~t
d9ng tin dvng
cua
cac
ngan
hang
thu'dng
m~i.
14
1.2.2.
Cac
Nguyen Tiic
Trong
Qmin
Ly
Riii Ro Tin DQng
1.2.2.1.
Ml}C
tieu tin dl}ng va qui trinh cho vay chijt che:
Vi~c
quan ly riii ro tin
dt;mg
doi hoi phai c6 ml)c
tieu
tin dl)ng (trie't ly cho
vay)
r6
rang
nhlim
d~t
ra
nhung muc
d()
u'u tien v6 quan ly d6i
vC1i
tung thi
tntC1ng.
Ml)C
tieu
tin dl)ng
cua
ngan hang c6 th€
Ia
sl)'
t~p
trung
vao
vi~c
thl)'c
hi~n
th6ng nha't danh ml)c cho vay voi cha't
lu'<,Jng
cao
nha't
dl)'a
tren nhung tieu
chuffn
dam
bao
mang tinh
ch~t
che
ho~c
c6 th€ Ia
sl)'
t~p
trung
vao
tang tru'dng
thi phffn m()t each
m~nh
me
voi nhung tieu chuffn
dam
bao
linh
ho~t.
Ml)C
tieu
cho vay
cua
ngan
hang
du'<,Jc
hlnh thanh trong chinh
sikh
cho vay chinh thuc
bllng van ban.
Sau
d6,
ffil)C
tieu
tin dl)ng va chinh sach cho vay
phai
du'QC
h6
tr<j
va trao d6i
bdi m()t
qui trlnh cho vay
ch~t
che. M()t qui trlnh cho vay
hi~u
qua t6n
t~i
khi
hanh vi
thl)'c
te'
cua
ta't
ca
cac ca nhan trong t6 chuc tin dl)ng tu'ong
tl)'
suy nghi
cua
Hinh
d~o.
Cu6i cling, qui trlnh cho vay
du'<jc
phan
anh
trong
h~
th6ng va thu
tl)c
cua
t6 chuc cho vay d€
thl)'c
hi~n
suy nghi cua
Hinh
d~o
va
giam thi6u
16i
cac
quye't dinh
cho vay cha't
lu'<,Jng
kern.
1.2.2.2. Chie'n lu{lc quan ly rui ro tin dl}ng:
M()t khi
ffil)C
tieu va qui trlnh cho vay
h<,Jp
ly da
du'QC
hlnh thanh, ngan hang
phai thie't ke' m()t chie'n
lu'QC
quan ly rui ro tin dl)ng
cua
mlnh. Chie'n
lu'QC
quan
ly rui
fO
se
du'QC
cac
ngan hang du'a ra tuy thu()c
vao
hoan
canh
thl)'c
te' dien
ra
t~i
m6i -ngan hang.
1.2.3.
Phan
Tich Tin DQng - Nqi Dung
Cd
Ban
Cua
Quan
Ly
Rui Ro Tin
DQng
1.2.3.1.
Ml}C
tieu cua
VifC
phlin tich tin dt,mg:
Ml)c dich chu ye'u
cua
phan tich tin dl)ng la xac dinh kha
nang
va y
mucfn
cua
ngu'C1i
vay trong
vi~c
hoan tra ti6n vay, phu
h<,Jp
voi
cac
di6u khoan
cua
h<,Jp'
15
d6ng tin dvng.
Mot
ngan hang phai xac dinh muc do nH ro c6
th~
cha'p
nh~n
trong m6i tntong
h<Jp
va muc cho vay c6
th~
duqc cha'p
I?-h~n
ling voi muc
nH
ro
c6
th~
xay ra.
Phan tich tin dvng
v~
cd
ban
gi6ng nhau trong ta't
ca
cac
ngan
hang, nhu'ng
d mot
s6
ngan hang, ngu'oi ta nha'n
mc:_tnh
de'n
mot
s6
chile
nang
nay
trong khi d6
cac
ngan
hang
khac
lc:_ti
nha'n
mc:_tnh
de'n mot
s6
chile
nang
khac. N6i chung chung
bao g6m
vi~c
thu
th~p
thong tin c6 y nghia d6i voi
vi~c
danh
gia tin dvng,
vi~c
chuffn
bi
va
phan
tich thong tin thu
th~p
du'qc,
su'u
t~m
va
lu'u
lc:_ti
thong tin
d~
sli'
dvng trong tu'ong lai.
1.2.3.2.
Cac
yeu
to'
cdn
dll{lc
xem
xet
khi
phiin
tich tin
d"(lng:
C6 ra't
nhi~u
ye'u
t6
dung
d~
cac
ngan
hang
xem
xet
khi phan tich, danh gia
mot
yeu
du
xin vay, nhu'ng nhln chung trong nhii'ng
nam
g~n
day,
cac
ye'u
t6
sau
thu'ong quan
tam
nhi~u
hdn: Capacity - nang
h.)'c;
Character - uy tin; Capital -
v6n;
Collateral-
tai
san
the' cha'p va Conditions- nhii'ng
di~u
ki~n.
• Nang
lf:(c
vay
nr;J
Cac ngan hang khong chi quan
tam
de'n kha nang hoan tra
cuangu'oi
vay
rna cling con quan
tam
de'n nang h!c phap ly
cua
h9 khi di vay.
B6i
voi d6i tu'qng
vay la ca nhan,
cac
ngan hang phai xac dinh
tu'
each
th~
nhan,
nang
h!c hanh vi
dan
St.)'
cua
ngu'oi vay.
B6i
voi d6i tu'qng vay la
cac
cong ty,
cac
ngan
hang phai
xac dinh
tu'
each
phap nhan cua cong ty, ngoai ra con phai
xem
xet
di~u
1~
cong
ty
d~
xac dinh r6 rang ai la ngu'oi c6 du
tu'
each
dc:_ti
di~n
cong ty di vay v6n.
Trong
nhi~u
tru'ong hqp, ngan hang
yeu
du
khach hang
phai
dua
ra
mot
quye't
dinh
t~p
th~
cua
cac
thanh vien c6 thffm
quy~n
cua
Cong ty
d~
xac
dinh r6
v~
m~t
phap ly
cac
va'n
d~
lien quan de'n h6 sd vay v6n,
ch~ng
hc:_tn
nhu':
th6ng nha't
s6
ti~n
vay v6n;
tai
san
dam
bao
cho khoan vay va
eli'
ai la ngu'oi
dc:_ti
di~n
cong
ty dung ra quan
h~
vay v6n, ky ke't cac hqp d6ng vay v6n
vOi
ngan hang.