NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI CÁC DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM NHÂN THỌ CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM

" , ' '
BO
GIAO
DTJC
VA
DAO
T;}O
' .
, ,
TRUONG
D;}I
HOC
KINH
TE
TP.HCM
B!NG
THANH BACH
~
~
? ? ?
NANG CAO
HI~U
QUA QUAN TRJ
RUI
RO
~
~
?
~
TAl
CAC

DOANH
NGHIEP
BAO
HIEM
. .
"
.,
, ,
~
.,
'
NHAN THO CO VON DAU
TU
NUOC NGOAI
.
T~IVI~TNAM
Chuyen
nganh
:
Tai
chinh- Lu'u thong
ti~n
t~
va Tin
dt;mg
Ma
sfi
BQ
GIAO
DUC

VA
DAO
TAO
TRlldNG
DH
K!NH
TE
TP.HCM
THUVI:¢N
r-}
Ac2MJ-1
I
: 5.02.09
LU!N
vAN
TH~c
si
KINH
TE
Ngu'<ti
hu'8ng
din
khoa
hQc:
TS. PHAN THJ NHI HIEU
TP .H6 Chf
Minh
-
2004
/

Trang i
MlJC
LlJC
Trang
' 7
~
LOI
MO
E>AU
Vl
A?
~
?
J:.!
A ' '7 ?
Chll'dng
1:
TONG QUAN VE BAO HIEM NHAN THO VA QUAN TRJ RUI RO 1
""
"'
~
? .:! A
1.1.
LY
LUAN VE BAO HIEM NHAN THO 1
1.1.1.
St;t
phat
tri~n
ciia

bao
hi~m
nhan
thQ
t?i
Vi<$t
Nam
1
1.1.2.
Ban
cha't
nghi<$p
Vt,I
bao
hi~m
nhan
thQ
1
1.1.2.1.
Cac
khai
ni<$m
cd
ban
trong
bao
hi~m
nhan
thQ
1

1.1.2.2.
Cac
san
phffm cd
ban
ciia bao hiSm
nhan
thQ
2
•
Bao
hi~m
nhan
thQ
tii'
ky 2
•
Bao
hi~m
nhan
thQ
trQn
doi 2
•
Bao
hi~m
h6n
h<1p
2
•

Bao
hi~m
nien
kim 2
1.1.2.3.
Cac
san
phffm bd sung trong
bao
hi~m
nhan
thQ
2
•
Quyen
I<1i
til'
bo thu phi bao
hi~m
2
•
Quyen
I<1i
thu
nh~p
do
thU'dng
t~t
2
•

Quyen
I<1i
du<1c
b6i
thuong
tien
bao hiSm khi
bi
tai
n?n
2
•
Quyen
dU'<1c
mua
them
m<$nh
gia
bao
hi~m
2
1.1.2.4.
Tinh phi
bao
hi~m
nhan
thQ
2
a)
GWi

thi<$u
phll'dng
phap
dt;t
phong
bc1t
bu9c 3
b)
Cac
ye'u to'
anh
hudng de'n tinh toan ty
I~
bao
hiSm 3
c)
St;t
thay
ddi
cac
ye'u to' tinh phi bao
hi~m
trong
tht;tc
te' 5
1.1.2.5.
Cac
dieu khoan.trong
h<1p
d6ng bao

hi~m
nhan
thQ
7
1.1.2.6. Quy trlnh thanh
toan
quyen
I<1i
bao
hi~m
nhan
thQ
7
1.2.
LY
LUAN
CHUNG
v~
QUAN TRJ
Rin
Ro
vA NHUNG
VAN£>~
-"
A 7 ?
CO LIEN QUAN TRONG QUAN TRJ RUI RO 9
1.2.1
Khai
ni~m
ve

riii ro va
quan
tri riii ro 9
1.2.1.1.
Khai
ni~m
va
phan
lo?i riii ro
1.2.1.2.
Khai
ni~m
ve
quan
tri riii ro
a)
Khai
ni~m
ve
quan
tri riii ro
b)
Nhung va'n
de
ve
quan
tri riii ro
1.2.2.
H~
tho'ng

quan
tri riii ro
9
12
12
13
15
Trang ii
1.2.2.1.
Xac d!nh va danh gia rui ro
1.2.2.2.
Ki€m soat
nii
ro
va
ngan ngua hay
giam
thi€u rui ro
1.2.2.3.
Cac
h~
tho'ng
quan
tri rui ro
CHUdNG
2:
TH(jC
TR~NG
TINH IDNH RlJI
RO

TRONG KINH DOANH
.,
"'?
"
,
BAO HIEM NHAN THO T
~I
VIeTNAM
2.1.
' '
.,
, " ,
~
TINH HINH KINH DOANH CU A CAC CONG TY BAO HIEM
NHAN THO c6
voN
FJTNN
T
~I
VN
2.1.1. Ti
trQng
phi BHNT vdi GDP
2.1.2. So' ti€n giai quye't quy€n
l<;fi
BHNT
t~i
VN
2.1.3. Tinh hlnh
Tai

san
va ngu6n v6n cua
cac
doanh
nghi~p
BHNT c6
v6n
FJTNN
t~i
VN
2.1.4. Tinh hlnh doanh thu va chi
ph£
cua
cac
DNBHNT c6
v6n
FJTNN
t~i
VN
nam
2002 va
nam
2001
2.2.
MOT
so
H~N
CHE v A
Rin
RO

co
BAN T
~I
cAc DOANH
A ?
~
A h
NGHJeP
BAO HIEM NHAN THO
T~I
VIeTNAM
2.2.1. Rui ro
d~u
tu
2.2.2. Rui ro ky
thu~t
2.2.2.1. Rui ro thie't ke'
san
ph~m
va rui ro dinh gia
2.2.2.2. Rui ro
th~m
dinh
2.2.2.3. Rui ro
til~
chi
ph£
ho~t
d()ng ldn
vu<;ft

ti
1~
mong
d<;1i
2.2.3. Rui ro
ho~t
d()ng
2.2.3.1. Rui ro lien quan de'n
vi~c
khong
tuan
thu
cua
d~i
ly
va
st;t
16
16
19
22
22
22
23
23
25
31
31
41
41

42
44
48
gian
l~n
cua
cac
d~i
ly
bao
hi€m 48
2.2.3.2.
Rui ro anh hudng de'n kha nang
ho~t
d()ng kinh doanh
lien
tvc
2.2.3.3. Rui ro lien quan de'n
cd
sd
h~
t~ng
t~i
VN khong
dap
ung
yeu
du
cho
vi~c

phat
tri€n thi tmong BHNT
2.2.3.4. Rui ro
lien
quan de'n moi tmong
lu~t
phap
chua thoa dang
va
49
50
hay thay ddi 52
2.2.3.5. Rui ro ti€m tang v€
vi~c
huy
h<;fp
d6ng bao hi€m
cua
khach
hang cao
53
Trang iii
2.2.3.6.
Rui ro v€ uy tin 54
CHVONG 3:
cAc
orAr
PHAP
co
BAN NHAM NANG

cAo
c6NG
TAc
,
')
,
,
,
.:.?
,
QUAN TRJ RUI RO
TAl
CAC DOANH
NGH~P
BAO HIEM NHAN THO
c6
voN
eA.u
TV
NVdc
NGOAI
TAI
v$T
NAM 55
3.1.
~
,
~ ~
.R
"'

,
')
" " ?
E>IEU
K~N
TIEN
E>E
E>E
NANG CAO
H~U
QUA CONG TAC QUAN
TRl
RlJI RO T AI CAC DNBHNT
TAl
VN
55
3.1.1. Cac DNBHNT
nen
thie't
l~p
m<)t
khung quan tri
nH
ro
to~m
dil$n
55
3.1.2. Cac DNBHNT
nen
xay

dl)'ng
khung tieu
chu~n
danh gia
hil$u
qua cong
tac quan tri nli
ro
3.2.
Cac
giiii phap co
ban
de' kie'm soat cac
nli
ro
57
59
3.2.1. Cac giai phap
vi
mo 60
3.2.1.1. Kie'n nghi Chinh phu
ho~m
thil$n khung
phap
ly
va
t~o
sv
6n
djnh cho moi tntong d§u

tu
60
3.2.1.2. Kie'n nghi Chinh phu
cai
each
cd
ca'u
ho~t
d<)ng
cua
TTCK
Vic$t
Nam
va
tang
hang
h6a
cho TTCK
61
3.2.1.3. Kie'n nghi Chinh phu
va
cac
cd
quan
giam
sat
bao
hi€m (vi
d1;1:
B<)

Tai
Chinh) tang cuong cong
tac
ki€m
tra
danh
gia
kha
nang
thanh
toan
va
cong
tac
QTRR
cua
cac
doanh
nghic$p
bao
hie'm
nhan
thQ
cling
nhu
yeu
du
cac
doanh
nghic$p

phai
n<)p
ke'
ho~ch
kinh doanh
lien
tl;IC
Va
ke'
ho~ch
kh~c
ph1;1c
slf
c6
3.2.2.
Cac
giai
phap
vi mo
3.2.2.1. Nh6m
cac
giai
phap
nh~m
h~n
che' rui ro d§u
tu
3.2.2.2.
Nh6m
cac

giai
phap
nh~m
h~n
che' rui ro ky
thu~t
3.2.2.3. Nh6m
cac
giai
phap
nh~m
h~n
che' rui ro kinh doanh
3.2.2.4.
Cac
giai
phap
khac
Ph§n
ke't
lu~n
Tai
lic$u
tham
khao
Phl;lll;IC
62
62
62
63

65
67
72
73
I
Trang iv
BANG
KY
HIEU
CHU
VIET
TAT
BG£>
Ban
Giam
£>6c
BHNT
Bao
hiim
nhan
thQ
BHPNT
Bao
hiim
phi
nhan
thQ
Bao Viet
ho~c
Bao

Vi<$t
B. Viet
CP
Chi phi
CPBH
Chi phi
ban
hang
CPQL
Chi phi
quan
ly
DNBH
Doanh
nghi<$p
Bao
hiim
DNBHNT
Doanh
nghi<$p
Bao
hiim
nhan
thQ
DT Doanh thu
DTNN
D~u
tll'
nll'oc
ngoai

HDTC
Hoc,tt
d(>ng
tai
chinh
KDBH Kinh doanh
bao
hiim
QTRR
Quan
tri
nli
ro
QTRRDN
Quan
tq
nli
ro doanh
nghi<$p
HDQT
H(>i
ddng
quan
tri
PL
Phv Ivc
TNDN
Thu
nh~p
doanh

nghi<$p
TTCK
Thi trll'ong chung
khoan
TTS
Tdng
tai
san
VN
Vi<$t
Nam
I
T"' A
ong
CQng
DANH Ml,JC
CAC
BANG
Bang
2.1:
Ti
trqng
pht
BHNT
wJi
GDP
Bang 2.2: So'
ti~n
giai
quye't

quy~n
lqi
BHNT
tl(li
VN
Bang
2.3: Tinh hznh Tili san va ngu6n vdn va cdc
chl
sd
phdn
t{ch
tai chtnh
ca
ban crla
cdc
doanh
nghi~p
BHNTnam
2002
Bang2.4:Ket qua
hol(lt
dQng
kinh doanh cua
cdc
DNBHNT co von
DTNN
tl(li
VN
nam
2002

Trang
22
23
24
26
Trang v
Bang 2.5:
Ktt
qua hog.t
dQng
kinh doanh cua cdc DNBHNT co vdn
DTNN
tg.i
VN
nam
2001 27
Bang 3.1: von ddu
tu
va doanh thu
ph£
bao
hiim
cua cdc doanh
nghifp
bao
hiim
nhan
thq
tg.i
Vift

Nam 32
Bang 3.2 A: Tflng
d¥
phong
nghifp
v~
cua cdc
DNBHNTco
von
DTNN
den 3111212002 34
Bang 3.2
B:
Ti trqng ddu
tu
cua cdc doanh
nghifp
bao
hiim
nhlin thq co von ddu
tu
nude
ngoai
tg.i
Vi?t Nam
nam
2002
35
Bang 3.3: Ti trqng ddu
tu

cua cdc doanh
nghi~p
bao
hiim
nhlin thq co von ddu
tu
nude
ngoai
tg.i
Vi?t Nam
nam
2002 37
Bang 3.4: Ti
sudt
lqi nhuljn tai chfnh tren tflng
ti~n
giti nglin hang va cdc khoan ddu
tu
binh qulin
nam
2002 38
Bang 3.5: Tl suli't lqi nhuljn tai chfnh tren tflng
ti~n
giti ngan hang va cdc khoan ddu
tu
binh qulin
nam
2002 39
Bang 4.1: Chi
phf

hog.t
dQng
cua cdc cong ty bao
hiim
nhlin thq co von ddu
tu
nude
ngoai
tg.i
Vi?t Nam nam 2002
45
Bang 4.2: Toe
dQ
tang truang
dg.i
ly cua cdc DNBH nhlin thq
tg.i
VN
47
Bang
4.3: So' luqng
hqp
dcJng
khai thdc mdi trung binh m6i
dg.i
ly trong mQt thdng
tg.i
cdc
DNBH
nhlin thq

tg.i
Vi?t Nam
47
Bang 5.1: Cdc kenh phlin pho'i cua thj truiJng BHNT Dzic 70
DANH
Ml)C
CAC BIEU
Bi€u 2.1.
Tdng
doanh thu
cua
nganh
Bao
hi€m nhan thq
Vic$t
Nam niim 2002 va dlf
~bdmW03
~
Bi€u 2.2. Doanh thu cua
hqp
d6ng mdi
cua
nganh
Bao
hi€m
nhan
thq
Vic$t
Nam
va dlf

doan
nam
2003
28
Bi€u d6 2.3. Tinh hlnh tang tntdng cua llfc htqng
d~i
ly
t~i
cac cong ty
bao
hi€m
nhan
~~
w
Bi€u d6 2.4. Thi
ph~n
cua cac cong ty BHNT VN
v~
doanh thu biio
hi€m
niim 29
Bi€u d6 2.5. Thj
ph~n
cua
cac cong ty BHNT VN
v~
tdng doanh thu ph!
bao
hi€m
tkh

luy
d6n
cuo'i
nam
2002 va dlf
doan
cho
nam
2003 30
Bi€u d6 2.6. Doanh thu trung blnh ml,i
hqp
d6ng
bao
hi€m
nam
2001, 2002 va u'dc tinh
Q 1
nam
2003 30
Bi€u
d6
2.7. Nang
su~t
trung blnh mdi
d~i
ly BHNT
nam
2002 va u'dc t!nh
Q1
nam

2003
31
Trang vi
' ?
~
LOIMODAU
I. Sll ca'p thie't ciia de
tai
Trong ma'y
nam
trd
I<;ti
day,
k~
tu
nam
1999 khi Chinh phd quye't dinh
md
etta thi tntong
bao
hi~m
nhan
thQ
cho
phep
cac
t~p
doan
bao
hi~m

nhan
thQ
nu'oc ngoai tham
nh~p
vao thi tntong
Vi<$t
Nam,
nh~m
tung buoc
hoa
nh~p
VaO
nen
kinh te' the' gioi
Va
d6ng
thoi
t<;tO
them
kenh
san
phdm djch
Vl,l
tai
chlnh
d~
dap
ung nhu
c~u
cda

dong dao
qu~n
chung
nhan
dan
do doi so'ng
kinh te' ngay mot nang
CaO,
chung ta cling da thffy
du'QC
to'c
do tang tntdng
ra't Ion cua
cac
doanh
nghi<$p
bao
hi~m
nhan
thQ
cling nhli
anh
hlidng
cda
bao
hi~m
nhan
thQ
trong doi so'ng
cua

cong d6ng.
Phai
n6i
r~ng
khong nhu'
cac
nganh khac,
bao
hi~m
nhan
thQ
anh hlidng ra't
Ion de'n ke'
ho<;tch
tai
chinh
cda
hang
tri<$u
nguoi trong xa
hoi
ne'u tham gia
bao
hi~m.
Chinh vi the'
Sf!
6n
djnh cua
cac
cong ty

bao
hi~m
nhan
thQ
c6 anh hu'dng
ra't Ion de'n
srf
6n
djnh kinh te'-xa hoi.
Cling nhu'
cac
nganh kinh doanh khac, nganh
bao
hi~m
nhan
thQ
cling c6
nhung rui ro rieng cua n6. Do do
vi<$c
doi hoi
cac
cong ty
bao
hi~m
nhan
thQ
phai c6 mot chu'ong trlnh
quan
tri rui ro doanh
nghi<$p

thoa dang khong
chi
dap
ung nhu
c~u
noi
t<;ti
cua cac cong ty bao
hi~m
nhan
thQ
rna con
Ia
mong
d<;fi
cda
cac
co quan
giam
sat
bao
hi~m
va
cac chu
h<;fp
d6ng
bao
hi~m.
Cling phiii n6i
them

r~ng
cac
djnh che' ghim sat
bao
hi~m
cung voi cac co
quan
giam
sat ngan hang va
cac
co quan giam
sat
khac
g6p
ph~n
dang
k~
trong
Sf!
dam
bao
v€
Sf!
dn djnh moi tntong
tai
chfnh. f>i€u
nay
d~c
bi<$t
quan trQng d nhung nude dang

phat
tri~n
nhu' d
Vi<$t
Nam, d d6 cac
n6
Ivc
cda
cac
Chinh phd Ia
nh~m
thu
hut
vo'n
d~u
tu'
nu'oc ngoai cho
Sf!
phat
tri~n
da't nu'oc. Nhung thay ddi toan
c~u
di€n ra mot each nhanh ch6ng
d~c
bi<$t
Ia
trong linh
VrfC
kinh te'
Va

ky
thu~t,
do d6 tru phi
cac
nu'OC
dang phat
tri~n
phai
hanh
dong mot each nhanh ch6ng ne'u khong
cac
co
hoi
c6
th~
bi
ma't
ho~c
khong bao gio trd
I<;ti.
11.
M\lc dfch ciia de
Uti:
Trang vii
M~c
dich cua
d~
Uti
la
nh~m

gioi thi¢u m()t
sef
khai
ni¢m
co
ban
v~
bao
hie'm
nhan
thQ,
v~
rui ro,
v~
chliong trinh qmln
tri
rui ro,
ve
cac
each
phan
lo~i
rui
fO
cling nhli chi
ra
ffiQt
sef
va'n
d~

rna giup
cac
dQC
gia,
cac
djnh che'
giam
sat
bao
hie'm hie'u va
danh
gia
cac
cong ty
bao
hie'm
nhan
thQ
(1
dau
co the'.
Ben
c~nh
do,
lu~n
van
cling
phan
tich
va

chi
ra
m()t
sef
ye'u
kern
trong
cong
tac
quan
tri
rui ro doanh nghi¢p va
cac
rui ro co
ban
rna
cac
doanh nghi¢p
bao
hh~m
nhan
thQ
t~i
Vi¢t
Nam
dang
g~p
phai
cling nhli
de

xua't m()t
sef
giai
phap
nh~m
nang cao hi¢u qua
quan
tri
rui ro doanh nghi¢p
t~i
cac
cong
ty
bao
hie'm
nhan
thQ
co v6n d§u tli nlioc ngoai
t~i
Vi¢t Nam.
III.
Dffi
tu'flng
va
ph~m
vi nghien
cuu
B6i
tli<Jng
va

ph~m
vi
nghien
crtu
cua
de
tai: Ia cong
tac
quan
tri
rui ro
t~i
cac
doanh nghi¢p
bao
hie'm
nhan
thQ
co
v6n
d§u tli nlioc
ngoai
t~i
Vi¢t
Nam
va
cac
va'n
de
co

lien
quan
khac
IV.
Phu'dng
phap nghien
cuu
Lu~n
van
dli<Jc
nghien
crtu
dl,l'a
tren
co sd
cua
cac
phliong
phap
so sanh,
t6ng
h<Jp,
phan
tich, ke't
h<Jp
giua
phan
tich ly
lu~n
va

phan
tich
thl,l'c
ti€n.
Ben
c~nh
do,
lu~n
van
cling
dl,l'a
tren
m()t
sef
nguyen
t~c
can
ban
cua
phliong
phap
duy
v~t
bi¢n
chrtng
d€'
phan
tich,
danh
gia

d6i
tli<Jng
nghien
crtu
nhli:
•
Nguyen
t~c
tinh khach quan,
•
Nguyen
t~c
tinh
toan
di¢n,
•
Nguyen
t~c
ke' thll'a
va
•
Nguyen
t~c
phat
trie'n.
v.
Nhii'ng dong gop mdi ciia
lu~n
van:
• Trinh

bay
ly
lu~n
v~
rui ro,
v~
cac
each
phan
lo~i
rui ro va
v~
chliong
trlnh
quan
tri rui ro trong doanh nghi¢p
bao
hie'm
nhan
thQ
m()t
each
co
dQng va co h¢ th6ng
nh~m
giup cho nglioi
lam
cong
tac
quan

tq
rui ro
trong
cac
doanh nghi¢p
bao
hie'm
nhan
thQ
va
cac
co
quan
gi<im
sat
bao
hie'm
nhan
thQ
hie'u ro
hon
ve
cong
vi¢c
cua
hQ
va do
v~y
nang
cao cha't

lli<Jng
cong vi¢c,
Trang viii
•
Tren
cd
sd nghien
cl1u
ly
lu~n
cua
cac
td
chl1c
chuyen
nghi<$p
tren the'
gi<1i
va thong qua kinh
nghi<$m
thlfc te' trong cong
tac
quan
tq
nii
ro
t~i
m()t
t~p
doan

tai chinh
Wn
tren the'
gi<1i,
lu~n
van
con d€ xua't va
gi<1i
thi<$u
m()t
khung
quan
tri
nii
ro doanh
nghi<$p
hi<$n
d~i
va
phttdng
phap
danh
gia
cong
tac
quan
tri
nii
ro doanh
nghi<$p

khong chi
ap
dt,mg
cho
cac
doanh
nghi<$p
bao
hiem
nhan
thQ
c6
vo'n
d~u
ttt
ntt<1c
ngoai
t~i
Vi<$t
Nam rna con
cho
cac
td chltc kinh doanh khac.
VI. Ke't ca'u ciia
lu{ln
van:
Ngoai
ph~n
md
d~u

va
ke't
lu~n.
lu~n
van
bao
g6m
ba
chttdng:
Chttdng
1:
Tdng Quan V€
Bao
Hiem
Nhan
ThQ
Va
Quan
Tri
Rui Ro
Chttdng 2: Thlfc
Tr~ng
Tinh Hinh Rui Ro Trong Kinh Doanh
Bao
Hi€'m
Nhan
ThQ
T~i
Vi<$t
Nam

Chttdng 3:
Cac
Giai
Phap
Cd
Ban
Nh~m
Nang Cao Cong
Tac
Quan
Tri
Rui
Ro
T~i
Cac
Doanh
Nghi<$p
Bao
Hiem
Nhan
ThQ
C6 Vo'n
B~u
Ttt
Ntt<1c
Ngoai
T~i
Vi<$t
Nam
Trang 1

,.,.?
~ ?
A!
,

? ?
Chu'dng 1:
TONG
QUAN
VE
BAO
HIEM
NHAN
THO
VA
QUAN
TRl
RUI
RO
1.1.
, "
~
? , ? "
LY
LU~N
VE
BAO
HIEM
NHAN
THO

1.1.1.
Sl/phat
triin
cila bdo
hiim
nhlin
th{J
~i
Vi?t Nam
Sau
m(>t
thoi ky
dai
nghien cuu va chugn hi,
vao
nam
1996
m(>t
sef
san
phgm
nhan
thQ
d~u
tien
cua
Bao
Vi~t
moi
du'<;fc

du'a
ra
thi tru'ong
Vi~t
Nam. Trong d6,
san
phgm n6i
b~t
nha't la
san
phgm
An Sinh Giao
D~c.
Tu
h1c
d6 trd di, thi tru'ong BHNT chi c6
m(>t
nha cung ca'p
d(>c
quy~n
duy
nha't. Cho
mai
tai
cuo'i
nam
1999 va
d~u
nam
2000,

thi
tru'ong BHNT
moi
thvc
sv
danh
da'u
m(>t
bu'oc
ngo~c
moi,
m(>t
v~n
h(>i
moi
rna
du'<;fc
dv
bao
se la
m(>t
CQt
mefc
dang nho nha't trong
Jich
su
phat
trien
cua
nganh BHNT

VN, d6
la
vi~c
chinh phu cho
phep
befn
doanh
nghi~p
bao
hi
em
nhan
thQ
nu'oc ngoai thanh
l~p
va kinh doanh
cac
san
phgm
BHNT
va
dich
v~
c6
lien
quan. Voi u'u the'
Vu'<;ft
tr(>i
v~
uy tin,

v~
tinh chuyen
nghi~p
va
v~
sue
mc:,tnh
tai chinh,
cac
DNBH
nhan
thQ
nu'oc ngoai
tc:,to
ap
Ivc
cc:,tnh
tranh
mc:,tnh
me
tren thi tru'ong VN. Chlnh
ap
lvc
cc:,tnh
tranh d6 da thuc dgy
cac
DNBH khong ngung sang
tc:,to
ra
nhung

san
phgm
va
dich
v~
cha't
lu'<;fng
cao
de
dam
bao
sv
dung vung
tren
thi tru'ong. Nho the' ngu'oi tieu dung
bay gio
c6
nhi~u
cd
h(>i
de
Iva chQn
cac
san
phgm BHNT ciing nhu' la Iva
chQn
cac
nha cung ca'p dich
v~
BHNT

hoan
thi~n
va
vu'<;ft
tr(>i
nha't.
.E>e'n
cuo'i
nam
2004, ca nu'oc c6 5 DNBH
nhan
thQ,
trong d6 gdm:
• Doanh
nghi~p
nha
m.t(Jc:
Bao
Vi~t
• Doanh
nghi~p
lien doanh gitla cong ty bao
hilm
Bao Minh
va
mqt quy
tuang
h6
cud
Uc:

Bao Minh-CMG
• 3 Doanh
nghi~p
100% vdn
nu(Jc
ngoai: Manulife, Prudential
va
AlA.
Do BHNT
anh
httdng
IOn
de'n
nhi~u
ngu'oi tham
gia
BH, cho
nen
khong
chi rieng VN rna
h~u
he't
cac
nu'oc
tren
the' gioi
d~u
chu trQng cong tac
xay dvng
lu~t

bao
hiem
de
bao
v~
quy~n
va
l<;fi
ich chinh dang
cua
ca
ngu'oi tham gia
bao
hiem
va
cac
cong ty kinh doanh
bao
hiem.
1.1.2.
Ban
chat
nghi?p
v~
bdo
hiim
nhlin
th{J
1.1.2.1. Cac khai
ni~m

co
ban trong bao
hilm
nhan
thr;
Trang 2
• Nguai yeu cdu baa
hiim
hay
ngu&i
mua bdo
hilm
la cd nhan hoijc
td
chac giao
ktt
hqp d6ng baa
hiim
vai DNBH va dong
phf
baa hiim.
Khi
mqt
hqp d6ng
BH
duqc
phdt
hcmh,
cd nhan hoijc doanh
nghi~p

do
duqc g9i la chu hqp d6ng baa hiim. Chu hqp d6ng
BH
co
thi
d6ng thai la nguai duqc bdo
hilm
hoijc nguai
th~:t
huiJng.
• Nguai duqc baa
hiim
la nguai ma CUQC sdng hay sac khoe cua
hQ
duqc baa
hiim
thea hqp d6ngBH.
• Nguai
th~:t
huiJng la nguai hoijc
td
chac duqc chi djnh
di
nhq.n
quye'n
lqi baa
hiim
thea hqp d6ng.
• Sf!
ki~n

bdo
hiim
la
sT!
ki~n
khdch quan
do
cdc ben thoa
thuq.n
hoijc
phdp
luq.t
quy djnh ma khi
ST!
ki~n
do
xay
ra thi DNBH phdi tra tien
bdo
hilm
cho nguai
th~:t
huiJng.
• Phf bdo
hilm
la khodn
tie'n
ma ben mua baa
hiim
phdi dong cho

DNBH thea
thai
hf;m
va
phuang thac
do
cdc ben thoa
thuq.n
trong
hqp d6ng baa hiim.
•
Sd
tie'n
baa
hiim
duqc ben mua baa
hiim
va
DNBH thoa
thuq.n
trong
hqp d6ng baa hiim.
1.1.2.2. Cdc sdn phdm
Cd
bdn cua baa
hiim
nhan
thQ
(xem
ph~:tl~:tc

II)
• Bdo
hiim
nhan th9 tii ky
• Baa
hiim
nhan th9 tr9n dai
• Baa
hiim
h8n hqp
• Baa
hiim
nien kim
1.1.2.3. Cdc san phdm
bd
sung trong bdo
hiim
nhan th9 (xem PL II)
•
Quye'n
lqi
tCt
bo thu
phf
bdo
hiim
•
Quye'n
lqi thu
nhq.p

do
thuang
tq_t
•
Quye'n
lqi duqc b6i thuang
tie'n
baa
hiim
khi bj tai
nr;m
•
Quye'n
duqc mua them
m~nh
gid baa
hiim
1.1.2.4. Tfnh
phf
bdo
hiim
nhan th9
B6
la cong
vi~c
cua cac chuyen vien tinh phi bao
hi~m.
Cac chuyen
vien nay phiii lam
sao dam bao

s6
phi thu vao
dud~
tra cac quy€n lqi
bao
hi~m.
cac chi phi cua cong
ty
bao
hi~m
tinh cho m6i san phgm va
Trang 3
dam
bao
cong ty bao
hi~m
c6 m()t lqi
nhu~n
hqp ly. Ngoai ra
nhi~m
Vl;t
CUa
hQ
con
phai
l~p
Va
di€u chinh
cac
khoan

dl;t'
phong
nghi~p
Vl;t
m()t each thoa dang
d~
dam
bao
DNBHNT c6 du quy
d~
thanh
toan
quy€n lqi
bao
hi~m.
a)
GiUi
thi?u phlldng
phap
d(l
phong
hilt bu(jc
C6 nhi€u phlidng
phap
tinh phi BHNT, tuy nhien phudng phap
dl;t'
phong
b~t
bu()c duqc
sa

dt;tng
ph&
bie'n nha't. Phlidng
phap
nay
dt;ta
tren nhung gia thie't sau:
•
Sd
tiin
phai tra cha
quyin
l(li baa
hiim
phai du(lc tinh tadn
tru(Jc
khi
ST!
ki~n
baa
hifm
xay ra
•
Sd
tiin
phi
baa
hiim
phai du(lc thu
tru(Jc

di
ma cdc DNBH c6 du
quy tra
cha cdc
khitu
nq,i
b6i
thu&ng
va
chi phi phdt sinh khi
ST!
ki~n
baa
hiim
xay
ra.
•
Sd
phi
baa
hiim
ma
mqt
cd nhan tra cha mqt h(lp d6ng baa
hiim
phai c6 mdi lien
h~
trT!c
tilp
v(Ji

lU(Ing
rui
ra
ma mqt DNBH gdnh
ldy.
Phudng
phap
dl;t'
phong
b~t
bu()c
phai
dl;t'a
tren nhung
yeu
du
lu~t
phap
do nha nuoc quy dinh
b~t
bu()c cho
cac
DNBH khi
l~p
dl;t'
phong
nghi~p
vv
bao
hi~m.

Dl;t'
phong
nghi~p
vv
bao
hi~m
la khoan
nq
rna
n6 tliqng trung cho
sef
ti€n DNBH uoc tinh
c~n
d~
tra cho
cac
quy€n lqi
bao
hi~m
dao
h~n
trong tudng lai.
Cac
DNBHNT
phai
duy trl m()t
kh6i lliqng
tai
san
duqc thira

nh~n
(sef
tai
san
c6
th~
chuy~n
h6a
thanh
ti€n)
cao hdn t6ng
dl;t'
phong
nghi~p
vt;t
BHNT tich
h1y
t~i
ba't ky thoi
diem
nao.
b)
Cac
ye'u
til
anh
hllllng
den
tinh toan
tj

I?
bao
hilm
Khi tinh phi
bao
hi~m
c6 3 ye'u
tef
cd
ban
rna
cac
chuyen
vien
tinh phi
bao
hi~m
phai
xem
xet
khi dua
vao
mo hlnh tinh toan.
f>6
la:
• Ty
l~
tit vang,
• Thu nhqp
d&u

tu,
• Chi
phi
haa h6ng
va
chi
phi
haq,t
dqng.
Trang 4
Vi~c
tinh phi bao
hi~m
phai
thich hqp va cong
b~ng.
Thich hqp co
nghia
1a
no
dam
bao DNBHNT thu m()t khoan phi
dud~
bu
dcip
chi
phi
phai
tra cho quy€n
1qi

bao
hi~m
va
dam
bao
cho DNBH co m()t
muc
1qi
nhu~n
hqp
1y.
Cong
b~ng
tuc
1a
no
dam
bao
(j
m()t muc hqp
1y
v€
ty
1~
phi rna no tinh cho
m()t
nhom
ngu'C1i
cling rui ro
(j

m()t nhom
tudi nao do
1a
g~n
nhu'
nhau.
• Ty
l~
tit vong:
Ccic
DNBH su dvng cac
du
1i~u
tho'ng ke vi dv nhu' bang ty
1~
tu
vong
(dlfa tren quy
1u;1.t
so'
dong)
d~
ttoc tinh ty
1~
tu
vong hang nam cho
m()t nhom
ngttC1i
dttqc bao
hi~m

cho trttoc (chu khong
phai
Ia dlf doan
ca nhan nao du'qc bao
hi~m
se che't). Qua do, no
xac
dinh du'qc
so'
ti€n
quy€n
1qi
bao
hi~m
phai tra hang nam.
Ta't ca tinh toan
cho hqp d6ng bao
hi~m
cling
1a
tinh toan
m()t
m~u
so'
dong hqp d6ng.
H~u
he't cac DNBH tinh toan phi bao
hi~m
cho
m()t

m~u
so'
dong
hqp
d6ng tren 1000 d6ng ti€n
bao
hi~m
nhan
thQ.
Cho nen, ty
1~
phi
thttC1ng
th~
hi~n
b~ng
ty
1~
ph~n
ngan.
Ty
1~
phi bao
hi~m
se cao cho
m()t
nhom co ty
1~
tu
vong cao.

• Thu nhqp ddu
tu
La
so'
ti€n thu dttqc do DNBH
su
dvng cac khoan quy nhan r6i tu
dl;i
phong
nghi~p
vv va
til'
cac ngu6n vo'n nhan r6i khac. Thu
nh~p
d~u
ttt
co du'qc
tu
ho~t
d()ng
d~u
tu'
cua
DNBH.
NhC1
co thu
nh~p
d~u
tu'
rna cac DNBH nhan

thQ
tang du'qc dong ti€n
vao
d~
bu
dcip
dong ti€n ra tu cac khoan chi tra quy€n
1qi
BH
nen
DNBH co
th~
giam bot phi
bao
hi~m.
Bay
1a
va'n
d~
ra't quan trQng, no
1a
m()t
ye'u to' quye't dinh de'n slf thanh cong
cua
DNBHNT.
• Chi
phi
hoa h6ng
va
chi

phi
hor;~t
dqng
Ta't ca cac
DNBH khi tinh phi BHNT
d~u
tinh de'n ye'u to' chi phi hoa
h6ng va chi phi
ho~t
d()ng. Chung
th~
hi~n
dong
ti~n
ra
cua
DNBH.
Trang 5
flo
Ut
cac khoan chi phi hoa hdng (chi tra cho
d"'-i
ly
BH
ho<'j.c
cac t6
chac
trung gian
ho<'j.c
moi gioi BH), chi phi

ban
hang va chi phi quan
ly
doanh
nghi~p
co lien quan.
Tren
day la ba
yeu
to'
cd
ban
rna cac DNBH phai
xem
xet
khi tfnh phi
baohi~m
cho hqp ddng
baa
hi~m
nhan
thQ:
ty
1~
ta vong, thu
nh~p d~u
ttt ,va chi phi hoa hdng va chi phi
ho"'-t
d9ng. Phi
bao

hi~m
thu tu cac
hqp
ddng
baa
hi~m
nhan
thQ
phai
chaa
dlfng 3 ye'u
to'
nay c9ng vdi
mQt
mac
lqi
nhu~n
cua DNBH
m<'j.c
du each thac rna cac DNBH trlnh
bay
thay d6i tuy thea
lo"'-i
hqp ddng.
c)
S(l
thay dlfi ctic
ye'u
tff
tinh

phi
bao
hilm
trong th(lc te'
Ph~n
tren chung ta
d~
c~p
de'n cac ye'u to' rna
vi~c
tfnh phi BH
phai
quan
tam
de'n. Tuy nhien, trong thlfc te' ta't ca cac ye'u
to'
d~u
bie'n d6i
chinh
vl the' chung ta phai thea doi va
di~u
chinh cho phu hqp
d~
dam
baa
DNBH
ho"'-t
d9ng
co
m9t mac lqi

nhu~n
hqp ly.
Hi~n
t"'-i,
co
nhi~u
lo"'-i
san ph§'m BHNT rna phi
cua
chung co
th~
thay
d6i hang nam.
DNBH chu ye'u
sa
dt;mg
2 phttdng phap sau
d~
thay d6i phi
cua
hqp
ddng
sau khi no dttqc phat hanh:
• Phuang phap tham gia chia
c6
tac:
Hqp ddng BH dttqc phat hanh dlfa tren hai
cd
sd tham gia
ho<'j.c

khong
tham gia chia c6 tac.
MQt
hqp ddng tham gia chia c6 tac la hqp ddng
rna
thea
do
cac
chu hqp ddng bao
hi~m
tham gia chia se
th<'j.ng
dtt co
th~
dttqc
phan
pho'i cua DNBH.
Thij.ng dtt cua DNBH la
ph~n
gia
tri
tai
san
vttqt
trQi
cac khoan
phai
tra va
vo'n
chu sd

hfi'u.
Thij.ng
dtt la ke't qua
ho"'-t
d9ng co
Hii
cua
DNBH. Hay noi dung hdn no la lqi
nhu~n
trttoc thue' TNDN cua doanh
nghi~p.
DNBH giam phi BH cho khach hang
b~ng
each
hoan
tra
mQt
so'
ti~n
nha't djnh hang
nam
gQi
la c6 trtc hqp ddng. Vl c6 tac hqp ddng dttqc
xem la
mQt
khoan giam phi
bao
hi~m
cho
nen

no khong chju thue' thu
nh~p
doanh
nghi~p.
Chinh do
d<'j.c
di~m
nay rna cac DNBHNT co
th~
Trang 6
trlch dlf phong tntoc
cac
khmln lqi nhu?n trong tttdng lai
d€
chi tnl c6
tuc cho khach
hang
m6i
nam
d€
giam
doanh thu bao hi€m go'c.
Nen
tren bao
cao
ke't qua
ho<;tt
d(>ng
kinh doanh
cua

cac DNBHNT ta
thttong tha'y khoan dlf phong chia
Hii
n~m
trong khoang dlf phong
nghic$p
Vl;t
bao
hi€m d€
xac
dinh doanh thu rong
til'
phi BH cua
DNBHNT.
Mo'i quan
Him
Ion nha't cua cac DNBH la
dam
bao
du
ti~n
d€ thanh
toan
cac
chi phi va
quy~n
lqi
bao
hi€m theo dlf tfnh cling nhtt ba't ky
khoan

b6i
thttong vttqt dlf tfnh
va
chi phi
phat
sinh ngoai dlf toan. Do
v?y,
cac
DNBH n6i chung th?n tn.mg khi dtta ra cac gia thie't
v~
ty
1<$
ttl vong, thu nh? p dgu ttt, chi phi va
cac
khoan chi phi
phat
sinh
d(>t
bie'n. Ke't
qua
trong thlfc te' cho tha'y
cac
ye'u to'
nay
thttong la to't hon
so voi dlf doan.
M6i
ye'u
to'
tham gia

xac
dinh bi€u phi
bao
hi€m la
m(>t
ngu6n
th~ng
dtt
ti~m
nang. Ne'u nhung ngttoi dttqc
bao
hi€m
c6
ty
1<$
ttl vong tha'p
hon ty
1<$
doanh
nghic$p
dv
tinh thi se c6 it khie'u
n<;ti
b6i thttong
phat
sinh hdn. Ne'u Doanh
nghic$p
c6
Uii
dgu ttt cao hdn dlf tinh, thi thu nh?p

dgu ttt se
IOn
hon muc cgn thie't
d€
duy trl khoan dlf phong theo lu?t
dinh. Va ne'u Doanh
nghic$p
chi tieu chi phi
quan
ly
it hon thi
se
tie't
kic$m
them
m(>t
khoan
ti~n
til'
ye'u to' chi phi. DNBH
phat
hanh
hqp
d6ng
c6 tham gia se
phan
pho'i
m(>t
phgn
th~ng

dtt nay cho cac chu
hqp d6ng
c6 tham gia dttoi hinh thuc
c6
tuc
hqp
d6ng.
• Phudng phap thay ddi cac
ye'u
td
tlnh
phl
bdo
hilm
Day
la phttdng
phap
khong tham gia chia
c6
tuc. Phuong
phap
nay bao
g6m
vic$c
thay d6i gia
tri
cua cac ye'u to' tfnh phi trong hie hqp d6ng
con
hic$u
lvc va ke't qua la thay d6i so'

ti~n
tinh cho chu hqp d6ng
bao
hi€m.
Cac
hqp
d6ng
bao
hi€m
phat
hanh tren co
sd
khong tham gia chia c6
tuc thttong
quy dinh gia
tri
cao nha't
ho~c
tha'p nha't cho m6i ye'u to' tinh
phi
bao
hi€m.
Ch~ng
h<;tn,
cac
hqp d6ng
nay
dam
bao
Hii

sua't hang
nam
to'i
thi€u 4%.
Trang 7
Tuy
nhien, DNBH cling cam doan se
tni.
Hii
sua't cao hdn ne'u
di~u
ki~n
thi tntong cho
phep
DN thu nh?p cao hdn
Hii
sua't
dv
kie'n. Khi
DN
tni.
Hii
sua't cao hdn muc
Hii
sua't dam bao, phi bao
hi~m
hqp d6ng
-
•?
K

se gtam xuong.
Tu'dng
tv
nhu'
vay, nhung
h<;fp
d6ng nay cung quy dinh ty
1~
til'
vong
cao
nha't rna DNBH ganh chiu nhu'ng ne'u
ty
1~
thqc te' rna Doanh
nghi~p
g~p
phai tha'p hdn
so
vdi dtf kie'n DN se giam phi hqp d6ng.
1.1.2.5. Cac di€u khadn trang hflp
d&ng
bda
hilm
nhan th9
Theo dinh nghia trong
1u~t
kinh doanh
bao
hi~m

thl
h<;fp
d6ng bao
hi~m
1a
sq thoa
thu~n
giua
ben
mua bao
hi~m
va DNBH, theo d6
ben
mua bao
hi~m
phai dong phi bao
hi~m.
DNBH phai tra
ti~n
bao
hi~m
cho ngu'oi
th\).
hu'dng khi xay ra
sq
ki~n
bao
hi~m.
Cac
di~u

khoan thuong
g~p
trong hqp d6ng
bao
hi~m
1a:
• Di€u khadn
th(Ji
gian can nhdc
•
Ddu
khadn
mdt
hifu
[f!c
hCJp
d&ng
hCJp
phap
• Di€u khadn
th(Ji
hr,m
an
hr,m
• Di€u khadn cha vay truac
th(Ji
hr;m
• Di€u khadn khoi
phl!-c
hqp

d&ng
• Di€u khadn khai baa sai tudi tac
har;ic
giai tinh
• Di€u khadn
ll,(a
ch9n phuang thac thanh taan
phi
bda
hilm
•
Ddu
khadn
cd
tac thea
hqp
d&ng
• Di€u khadn duy
trz
quy€n lqi bda
hilm:
•
Ddu
khadn
lar;ti
tri:t
1.1.2.6. Quy trznh thanh taan quy€n lqi bda
hilm
nhan th9
• Dan

khilu
nr;ti
b&i
thu(Jng
Khi
du'<;fc
thong bao ngu'oi duqc bao
hi~m
che't, DNBH se cung ca'p
ddn b6i thu'ong cho ngu'oi khie'u
nc.ti
d~
di~n
cac
thong tin rna DNBH
dn
xll'
1y
vi~c
b6i thu'ong.
• Bang chang
thift
hr;ti
Cung vdi
vi~c
di~n
ddn b6i thuong, ngu'oi yeu
c~u
b6i thu'ong con phai
trlnh DNBH

b~ng
chung
thi~t
hc.ti.
Hay n6i each khac nguoi doi b6i
Trang 8
thuong
ph<H
xua't trlnh
b~ng
ch(tng nguoi duqc
bao
hi~m
da che't. Khi
d6 DNBH
b~t
dffu
th§:m
tra.
• Qua trinh thdm tra
khitu
n(,li
hOi
thuilng
Trong
vi~c
giai quye't va thanh toan, nhan vien
xU'
ly
ddn khie'u

n~i
b6i thuong se xem xet.
• 'flnh
tr(,lng
hqp
dOng
•
Nhij,n
df,lng
ngu(Ji
duc;c
bdo
hiim
•
Kiim
tra
thi~t
hf,li
•
Kiim
tra phf,lm vi bdo
hiim
thea hqp
dOng
•
Kiim
tra
hOi
thuilng
quyin

lc;i
ti't
vong do tai
n(,ln
• Xac djnh dung nguoi
th~
hu?Jng
• Xac djnh s{f
tiin
hOi
thuilng
ti't
vong
Nhan vien
xU'
ly b6i thuong tfnh toan
s6
ti€n
bao
hi~m
phai
tra
b~ng
each c()ng
l~i
cac m6n phai tra va tru di cac khoan phai thu
• Cac khodn cqng vao
gOm:
~
Ti€n

bao
hi~m
tra cho quy€n lqi
ttl'
vong
cd
ban
theo hqp d6ng
chinh
~
Ti€n
bao
hi~m
tra cho quy€n lqi
ttl'
vong do tai
n~n
theo hqp
d6ng b6
sung
~
c6
t(ic
hqp d6ng da cong
b6
nhung chua tra
~
c6
t(tc
tich lily

d~
hudng lai tfnh luon ca lai duqc lily ke'
~
S6 ti€n
bao
hi~m
mua b6 sung voi phi bao
hi~m
da tra he't
m<?t
lffn
~
Phi
bao
hi~m
duqc chu hqp d6ng
t~m
(tng
d~
thanh toan cho
nhi€u ky nhung chua toi
h~n
tra
• Cac khodn bj tru:
~
Cac
khoan vay truoc thai
h~n
nhung chua tra
~

Phi
bao
hi~m
toi
h~n
dong nhung chua tra
~
Ke't qua cu6i cling
vi~c
c()ng tru tren
Hi
t6ng
s6
ti€n
bao
hi~m
phai tra.
• Thanh toan
tiin
bdo
hiim
Trang 9
1.2. LY
LU!N
CHUNG
vt
QUAN TRJ
Riii
RO
vA

NHUNG
VAN
DE
, " ? ?
CO LIEN QUAN TRONG QUAN TRJ RUI RO
1.2.1 Khdi
ni~m
vi rui
ro
va
qudn
tri
rui
ro
1.2.1.1. Khai ni?m va phan
lor.zi
rui
ro
• Khai ni?m rui ro:
Rui ro la kha
nang
rna nhung
srf
kil$n
rnong dqi
ho<'j.c
khong rnong
dqi
se c6
anh

hu'dng ba't
l<;Ji
do'i
voi Doanh nghil$p
ho~c
t6 chile.
• Phan
lor.zi
rui
ro:
C6
nhi~u
each
phan
lo~i
rui ro, nhu'ng c6
th~
phan
lo~i
rui ro
b~ng
3
each nhu' sau:
y/' Cach
1:
Can
cu
theo
lo~i,
rui ro

cua
cac
DNBH c6
th~
du'<;Jc
chia
thanh
cac
lo~i
Ion nhu' sau:
~
Rui ro
v~
rnoi tru'ong kinh doanh: la nhung
tac
d()ng
cua
cac
lrfc tll rnoi tru'ong
ben
ngoai rna
c6
th~
thay
d6i
rn()t
each
dang
k~
cac

n~n
tang rna
lai
cac
rnvc tieu t6ng
th~
va chie'n
lu'<;Jc
kinh doanh
cua
DNBH.
~
Rui ro
v~
chie'n
lu'<;Jc:
la rui ro rna
srf
phat
tri~n
va
srf
tri~n
khai chie'n
lu'<;Jc
kinh doanh khong
tho
a
dang
ho<'j.c

khong hil$u
•
qua.
~
Rui ro
v~
tin dvng: la rui ro rna khach
hang
ho<'j.c
ben
thu
ba
khong
th~
dap
ung nghia
Vl;l
tai
chinh
cua
hQ
khi de'n
h~n.
~
Rui ro
v~
srf
tuan
thu
lu~tt

phap: la rui ro
gay
ra
bdi
srf
thay
d6i
cua
rnoi tru'ong
lu~t
phap
ho<'j.c
srf
tha't
b~i
d~
hi~u
ho~c
ap
dvng
va
tuan
thu
rn()t
each
hil$u
qua
cac
chuffn rnrfc,
nguyen

t~c
va thrfc
hanh
cua
lu~t
11$
va
cac
chinh sach
lu~t
11$0
~
Rui ro
V~
d~u
tu':
la rui ro
phat
sinh do
Srf
thay
dBi
gia
tq
thi
tru'ong
cua
tai san,
cua
doanh

l<;Ji
d~u
tu'
tll tai
san
dang
n~rn
gift
ho~c
tha't
b~i
d~
can
do'i
tai
san
va
n<;J
phai
tra
ho<'j.c
tha't
b~i
cua
vil$c
quan
tri
ngan
quy 0
~

Rui ro
v~
thffrn dinh: la
rui
ro
phat
sinh tll
vil$c
ban
cac
san
phffrn
bao
hi~rn/
hay
bao
vi$
v~
tai
chinh, va tll
cac
di~u
Trang 10
khoan
h<Jp
d6ng
va
l<;li
ich
cua

nhung
san
phffm do va nhung
anh
hltdng
tu
cac
Slf
thay d6i v€ nhung gia djnh v€
l<Ji
nhu~n.
);-
Rui ro v€
ho~t
d9ng kinh doanh: la nhung rui ro
phat
sinh
tu
nhung ma't
mat
trlfc tie'p
ho~c
gian
tie'p
gay
ra
bJi
nhung
h<;:
tho'ng, con nguoi

va
tie'n trlnh khong thoa
dang
ho~c
vi<;:c
tri~n
khai
cac
tie'n trlnh bj tha't
b~i.
-/
Cach 2:
din
cu
theo muc d9
anh
huJng
trlfc tie'p de'n tai chinh,
nguoi ta chia ra:
);-
Rui ro tai chinh (vi
d\1
nhu
rui ro tin dl}ng, rui ro thi truong,
rui
ro v€ tfnh thanh khoan, rui ro djnh phi
bao
hi~m.
rui ro
tai

b
•
h.,:,
)
ao
1em

);-
Rui ro phi tai chinh (vi
d\1
nhu rui ro kinh doanh, rui ro v€
nghi<;:p
Vl},
rui
fO
v€ thltdng
hi<;:u,
rui
fO
v€
Slf
n6i tie'ng, rui
fO
v€
m~t
phap
ly dja phudng, rui ro v€
tuan
thu

)
-/
Cach
3:
Can
cu
theo vi tri
anh
huJng
tren
bang
dl.n
do'i
ke'
toan
va
bao
cao
ke't qua
ho~t
d9ng
san
xua't kinh doanh, rui ro duqc
chia
lam
3
lo~i
sau: Rui ro diiu
tu
hay rui ro

tai
san, rui ro ky
thu~t
hay rui ro
n<J
phai
tra va
rui
ro
ho~t
d9ng kinh doanh:
);-
Rui ro ditu
tu
(hay
con
duqc
gQi
la rui ro
tai
san) do la nhung
lo~i
rui ro rna trlfc tie'p hay
gian
tie'p
lien
h<;:
voi
vi<;:c
quan

ly
tai
san
cua
DNBH.
);-
Nhung rui ro ky
thu~t
(hay
con
gQi
la rui ro thffm djnh
ho~c
rui ro
n<J
phai
tra) do la nhung
rui
ro trlfc tie'p hay
gian
tie'p
lien
quan de'n nhung
cd
sJ
tfnh toan hay djnh phi
bao
hi~m
cho nhung
khoan

phi
phai
thu
tu
khach
hang
hay nhung
khoan
dlf phong ky
thu~t
phai
tra cho khach hang.
);-
Nhung rui ro phi ky
thu~t
(hay
con
gQi
la rui ro
ho~t
d9ng hay
rui ro kinh doanh), d6 la nhung
lo~i
khac
nhau
cua
rui ro rna
khong
th~
xe'p

lo~i
la rui ro ky
thu~t
hay rui ro ditu tlt
nhu
trlnh bay J tren.
Trang
11
Trang khi nhung djnh che' giam sat bao hi€m tren the' gioi (vi
dt.I
d
Vi~t
Nam sau nay la
B(>
Tai
Chinh) doi hoi cac DNBH cung di'p
nhung chlidng trlnh
QTRR thich hqp cho nhung
nii
ro d tren, nhung
djnh che' giam sat cling
quan
Him
v€ nhung
lo~ti
khac cua rui ro vi
dt.I
nhli:
~
Rui ro quan trj, nhtt rui ro lien quan de'n

ban
giam
do'c
khong
c6
tai nang hay
ban
giam
do'c
c6
d(>ng
cd
ph~m
t(>i,
~
Rui ro lien quan voi nhung bao dam dttqc
phat
hanh bdi
DNBH trong
mo'i
lien
h~
voi
ben
thu ba,
day
chinh la
ap
htc
ti€m nang

v€
tri€n
VQng
cua n€n kinh te' v€
m(>t
cam ke't
bao
hi€m
do'i
voi cam ke't tai chinh cua
m(>t
ben
thu ba,
~
Nhung rui ro kinh doanh tdng quat, do la nhung thay ddi
khong
mong dqi
do'i
voi nhung di€u
ki~n
phap
ly rna nhung
cam ke't bao hi€m thl lien
h~
de'n, hay nhung thay ddi cua
n€n
kinh te' va moi trliong xa
h(>i
cling nhli nhung thay d5i
trong h6

sd
kinh doanh va chu ky kinh doanh t5ng quat.
St! tha't
b~i
cua cac DNBH d€ phat tri€n va tri€n khai nhung chlidng
trlnh
QTRR hoan chinh
c6
th€ gay ra sv
ma't
kha nang thanh toan rna
c6
th€
lam
ye'u va ma't
5n
djnh moi trliong tai chinh. Tinh huo'ng nay
c6
th€ anh httdng ba't lqi de'n lqi ich cua chu hqp d6ng. Vl
v~y.
nhung
djnh che' giam sat bao hi€m phai dam bao
r~ng
nhung chttdng trlnh
QTRR cua cac DNBH da bao g6m ta't ca nhung rui ro
c6
th€ phat sinh
cua
hQ.
Vi~c

thie't
l~p
va tri€n khai nhung chlidng trlnh QTRR cua cac DNBH
phai
dttqc theo d5i va giam sat bdi nhung djnh che' bao hi€m xuyen
qua
CaC
cong
Cl,l
rna
CO
th€ bao g6m
ffiQt
h~
tho'ng canh bao
SOffi,
nhung quy djnh
v€
tinh
th~n
trQng,
vi~c
danh gia cong nq-tai san,
vi~c
theo d5i v€ tinh tuan thu voi nhung quy djnh v€ tinh thanh khoan (nhli
vo'n
va quy) va nhung danh gia
ho~t
d(>ng
kinh doanh.

Nhung
phan
tich
bao
cao tai chinh thttong xuyen, thanh tra tht!c te',
theo doi
tu
xa va nhung thong tin truy€n thong la nhung phlidng
ti~n
Trang
12
tt;to
kha nang cho cac djnh che' giam
sat
bao
hi~m
xay dtfng hd
sd
nii
ro cho
cac
DNBH va danh gia anh httd'ng
nii
ro ctia
cac
doanh
nghi~p
mly.
1.2.1.2. Khai ni?m vi qudn trj rili
ro

a)
Khai ni?m vi qudn trj rili ro
QTRR la mot
chl1c
nang
dQc
l~p
chju trach
nhi~m
cho
vi~c
hot;tch
djnh, chi
dt;to
Va
t6 ch(ic nhung cong
Cl;t
do htong
d~
giam
thi~U
va
ki~m
soat
anh
hu'd'ng
ctia
nii
ro hlnh thanh
tu

hot;tt
dong ctia t6
chl1c.
E>~c
bi~t,
QTRR c6
th~
dttqc djnh nghia nhu' Ia
vi~c
ap
dvng
m<?t
each
c6
h~
thdng
cac
chinh sach
quan
trj, nhung thu
tl;tC
Va
thtfc hanh ddi
vdi
vi~c
xac
djnh,
phan
tich, danh gia,
xa

ly va theo doi
nii
ro.
QTRR
giup giam
thi~u
nhung
h~u
qua
ctia nhung bie'n co' c6
ht;ti
c6
th~
xay
ra.
Vi~c
nay bao
gdm
thtfc
hi~n
hanh dong
d~
tranh
ho~c
giam
thi~u
anh
httd'ng de'n chi phi
ho~c
anh hu'dng khac ctia cac stf

ki~n
dang
xay
ra hdn
la
phan
l1ng
lt;ti
m9t sv co' rna
da
xay ra. QTRR
ne'u
du'QC
thtfc
hi~n
ffiQt
each
c6
hi~u
qua
se
giup
dt;tt
du'QC
ffil;tC
tieu
ctia t6 ch(ic mot each
hi~u
qua.
Ban

giam
do'c doanh
nghi~p
chju trach
nhi~m
v~
Stf
lanh
dt;to
va giam
sat
cho
vi~c
hlnh thanh
chl1c
nang QTRR. Mot trong nhung trach
nhi~m
quan tr9ng la
dam
bao
r~ng
nhung
nii
ro
ban
dffu
dttqc
xac
djnh
va

quan
ly thich hqp. Nhtt mot phffn ctia
vi~c
quan trj doanh
nghi~p.
Uy
ban
ki~m
toan trong Doanh
nghi~p
c6 mot vai tro quan tr9ng trong
vi~c
QTRR. Uy
ban
nay
hlnh thanh voi
ffil;tC
dich
d~
tang cu'ong
bao
cao
quan
ly
b~ng
each
giam
sat bo
ph~n
ki~m

toan noi bo,
h~
tho'ng
ki~m
soat noi bo va quy trlnh
l~p
bao
cao
tai chinh.
Trong qua trlnh thie't
l~p
mot chu'dng trlnh QTRR, mot ddn vj
chl1c
nang trong Doanh
nghi~p
du'qc giao
nhi~m
vv vdi trach
nhi~m
tri~n
khai chu'dng trlnh rna
hot;tt
dQng
ctia n6 c6
th~
bao gdm nhung
di~m
sau:
• Xac djnh rili
ro

• Phat
triin
h?
th6ng
do
lui'lng
rili
ro
Trang
13
• Thie't lqp chfnh sach
va
thu
t~ttc
dl
qudn ly rui
ro
• Phat
triln
nhTlng
gidi h(ln
co
thl
chdp nhqn rui
ro
• Giam sat
nhTlng
vj trj t(li
do
xac djnh nguiJng chap nhqn rui

ro
• Baa cao
ke't
qud giam sat rui
ro
len cdp qudn ly cao cap
va
ban
giam
do'c
b) Nhilng
van
di
vi qudn trj rili ro
Bo'i voi
cac
djnh che'
giam
sat
bao
hi€m,
m(>t
chu'dng trlnh QTRR
cua
m9t DNBH phai bao gdm nhung va'n d€ sau
day
(khong
k€
nhung va'n
d€

khac):
Chuang trznh QTRR cua
mqt
DNBH phdi cung cdp mqt
Sf!
mo td
vl
chie'n
lw;tc
kinh doanh
va
cai nhzn
vi
nhTlng
rlli
ro
ban ddu cua no.
Do'i
vOi
m6i riii
ro
ban
dau,
chu'dng
trinh
nay
se bao
gOm:
1.
m(>t

slf mo ta v€ slf tie'p
c~n
do'i voi
vi~c
do lu'ong,
quan
ly
va
ki€m soat rui ro d6;
2.
t6 chuc
nhan
slf ki€m soat rui ro
va
nhung dong
bao
cao
cua
hQ,
nhung ca'u true gioi
h(,ln
ho~c
nhung cd che' ki€m soat rui ro
khac; va
'
3. d
dau
lien
quan, vai tro
cua

ke'
ho(,lch
ki€m tra slf co'/ hay
cac
tru'ong
hQp
gia djnh
d€
tlm hi€u ky tinh
d€
bi
t6n thu'dng do'i voi
slf
t~p
trung rui ro trong qua trlnh QTRR
ho(,lt
d(>ng
chuc nang
rieng
re
hay d muc d9
toan
doanh
nghi~p.
Thong tin rui ro cung ca'p cho
cac
djnh che'
giam
sat
bao

hi€m
m(>t
buc
tranh
toan
canh
v€ hd sd rui ro
cua
doanh
nghi~p,
hd sd rui ro
cua
phap
nhan
du'QC
giam
sat
Va
each tie'p
C~n
CUa
ban
giam
do'c de'n
Vi~c
quan
ly
m6i
lo(,li
rui ro trong ca'u true

phap
nhan
d6. Nhu'
m(>t
phffn
cua
vi~c
do lu'ong
va
theo doi
m(>t
so' rui ro
nao
d6,
cac
DNBH c6 th€
tie'n
hanh
ki€m tra gia djnh v€ slf co'
t(,li
m6i
chuc nang kinh doanh,
hay
toan
doanh
nghi~p,
rna ne'u
du'QC
tie'n
hanh

m(>t
each ky lu'ong
CO
th€
t<';!O
Cd
h(>i
hi€u bie't hdn
nua
v€ slf
t~p
trung nhung rui
fO
ti€m
nang va tinh de
bi
t6n thu'dng
do'i
voi nhung slf thay
d6i
trong
moi
tru'ong thi tru'ong.
Trang
14
Thong tin
cua
t6
chuc va nhung sv thao
lu?n

voi
ban
giam
d6c
phai
lam
ro trach
nhi<$m
trong vung
quan
ly
rui ro va giup
cac
djnh che'
giam
sat
xac
djnh
nhan
sv
quan
ly rui ro
lien
quan
d~
tra loi
m(>t
so'
cau
hoi

di[Lt
ra.
Cac
djnh che' ciing c6
th~
tlm kie'm thong tin v€ gioi
h<;tn
cua
ca'u true
hoi[Lc
nhung do Iuong
d~
ki~m
soat
vi<$c
cha'p
nh?n
rui ro
va
muc d9
sa
d~ng
va
muc trich
l?p
quy
dv
phong vi
d~
nhtt quy

dlf phong ky thu?t.
Vi<$c
tie'p
c?n cua
DNBH de'n nhung gioi
h<,tn
quan
ly
hanh
chlnh (vi
d~
tfnh
san
sang
cua
ban
giam
d6c
d~
cho
phep
cha'p
nh;%n
cac
trttong hqp
ngo<;ti
11$)
hoi[Lc
quan
ly nhung

khoan
dv
phong ky
thu?t
thl ra't quan trQng
d~
hi~u
nhung rang
bu(>c
de'n muc d9 cha'p
nh?n
rui ro
t<;ti
muc d9 toan doanh
nghi<$p/
hay trong
phap
nhan
dtt<:jc
giam
sat.
Thong tin
vi
chuang
tr'inh
QTRR phai baa g6m nhflng chfnh sach
va
thu
t~,-tc
ma

di
cfjp
dln
Sf!
gidi
thi~U
nhflng dong san phfim mdi ha{lc
Vi~C
kinh daanh mlii.
Thong tin v€
san
ph§m
moi
giup
do
cac
djnh che'
giam
sat
hi~u
nhtt
the'
nao
v€ rui ro ti€m nang rna tie'n trlnh gioi
thi<$u
san
ph§m moi
dttqc
quan
ly'

va
d dau la cai trach
nhi<$m
cho
vi<$c
dam
bao
nhung
ki~m
smlt thoa dang
va
lien
t~c
tren nhung
san
ph§m
nay
n~m
d trong
Doanh
nghi<$p.
Chuang tr'inh QTRR phai cung cdp mqt
Sf!
mo ta
v~
each
titp
d)n
dtn
vi~c

quan ly tfnh thanh khaan
va
h6
sa
vi
cac la{li quy cua chu
thl
baa
hilm,
baa g6m tfnh thanh khaan cua nhflng tai san
trQng
ytu, ban cha't
va
tfnh dn djnh cua cac ngu6n quy luu dqng/ hay
hi~n
hanh cua daanh
nghi~p
va
tfnh sdn sang cua cac ngu6n quy thay
the:
Vi<$c
nay
ciing
phai
bao
g6m
cac
khoan
phai
tra Ion,

tang
cac
khoan
thanh
toan
b6i
thttong
bao
hi~m.
va hqp d6ng;
va
nhung nhu
c~u
v€
nhung
khoan
ti€n
mi[Lt
quan
trQng
khac
va nhung chung
khoan
khac
rna
lien
quan voi nhung
vi<$c
thanh
toan

nhung
l<:ji
fch
va
cac
khoan
b6i
thttong, ciing nhtt
vi<$c
tie'p
c?n
cua
DNBH de'n
vi<$c
quan
ly
sv
s~p
xe'p thanh
toan
ti€n
b6i
thttong quan
trQng
xuyen
qua
hoi[Lc
cho nhung
Trang
15

hang
khac,
ch~ng
h~n
nhu'
t~i
mot
sci
DNBH
tren
the' gioi cho
phep
mot
s6
lo~i
d~i
ly
nao
d6 thanh
toan
ti€n
bdi
thu'ong thay cho
ho~c
vl
quy€n
lqi
cua
chinh DNBH rna
hQ

lam
d~i
ly.
Thong
qua
tinh thanh
khoan
va
hd
sd
cac
lo~i
quy
cua
cac
DNBH,
cac
djnh che'
giam
sat
bao
hi€m c6 th€
xac
dinh nhu cftu ti€n
m~t
cua
DNBH
d€
trang trai cho
cac

nghia
Vl,l
thanh
toan
va
cac
khoan
nq
phai
tra.
Cac
dinh che'
giam
sat
cling hi€u dttqc
cac
chu th€
bao
hi€m
t~p
hqp
ti€n
m~t
tu
cac
tai
san
hi~n
hfi'u,
tu

cac
chung
khoan
ky
quy'
d
dau
thich
hqp
ho~c
tu
cac
khoan
nq
moi nhanh nhu' the'
nao
va chu th€
bao
hi€m c6 th€
nh~n
djnh thi tru'ong
nh~y
cam
tin
dl,lng
hi~u
qua nhu'
the' nao.
1.2.2.
Hf

thllng quiln
trj
rui
ro
Mot
h~
th6ng QTRR
hi~u
qua Ia
mot
nhan
t6 quye't dinh de'n
vi~c
quan
tri
cua
mot
DNBH. N6 cling la
n€n
tang
cho
sl.f
an
toan
va
ho~t
dong
toan
di~n
cua

cac
DNBH.
Ban
giam
d6c
va
cac
nhan
vien
quan
ly ca'p cao
cua
DNBH
phai phat
tri€n, tri€n khai va duy trl mot chie'n
lu'QC
QTRR
th~n
trqng va
ch~t
che,
rna
bao
gdm
nhfi'ng chlnh sach, thu
tl,IC
va
ki€m
soat
phil

hqp
defi
voi
CO,
Sl.f
h6n hqp
va do
phuc
t~p
cua
vi~c
kinh doanh trong
ho~t
dong
cua
DNBH. Chlnh sach
phai
bao
gdm
ta't ca rui ro trqng ye'u, ca
tai
chlnh va phi
tai
chinh, rna DNBH c6
th€ d6i
m~t
voi.
Ban
giam
d6c

du'QC
giao trach
nhi~m
d€
truy€n
d~t
mot
van
h6a
ki€m
soat rui
ro
m~nh
me
xuyen
su5t
toan
doanh
nghi~p.
d€ rna nhfi'ng rui
fO
trqng ye'u va nhfi'ng trd
ng~i
ti€m
nang
fO
net
du'QC
xac
dinh,

quan
ly
va
giai
quye't
mot
each dung
d~n
trong di€u
ki~n ho~t
dong kinh
doanh blnh
thttong.
Du cho
h~
thdng qudn
ly
nli
ro
dur;c
thitt
kt
va
ho(,lt
d9ng tdt
nhu
tht
nao di chang mla thi vJn t6n
t(,li
nhilng giai

h(,ln
tdm
tang. Do do,
h~
thdng QTRR phdi cung cdp cho cdc djnh
cht
giam sat bdo
hiim
mqt
sf!
dam bdo
hr;p
ly
rdng
vi~c
kinh doanh cua
mqt
DNBH
dur;c
kilm
soat
Trang 16
mQt
each phu
h{/p
va
nhilng rui
ra
cua no
dU(/c

quan
ly
m9t each thijn
tr()ng
va
taan
di~n.
Tr;,i
m9t mac
to'i
thitu,
h~
thdng QTRR phai baa
g&m
(i)
mot
chie'n
h:t<;fc
QTRR
du<;fc
duy<$t
bdi
ban
giam
do'c;
va
(ii) nhfi'ng chinh sach QTRR
toan
di<$n
Va

nhfi'ng thu
t\lC
d~
XaC
dinh,
danh
gia,
ki~m
soat,
giam
sat
(hay theo doi)
va
bao
cao
tren
nhfi'ng rui ro
quan
tr9ng
cua
DNBH.
1.2.2.1. Xac djnh
va
danh gia rui
ra
Moth<$ tho'ng QTRR
hi<$u
qua
xac
dinh,

quan
ly
va
danh
gia
mot each
lien
t\IC
nhfi'ng rui ro trQng ye'u rna c6
th~
anh
hudng
tieu
Ct;{C
hOC;lt
dong kinh
doanh
cua
DNBH.
Trang khi nhilng chinh sach cua DNBH phai baa
g&m
ttit ca nhilng rui
ra
trQng
ytu, nhilng rui
ra
sau day
it
nhtit phai
dUf!c

M cijp trong chinh
sach QTRR:
• Rui
ra
lien quan
dtn
m9t
sd
khaan
m~c
tren bang can ddi
kt
taan va
nli
ra
thj
truiYng
(baa
g&m
rui
ra
thitt
kt
san phdm va rtli
ra
djnh
gia baa hiim, rui
ra
thdm djnh
va

rui
ra
n(/ phai tra, rui
ra
v~
tinh
thanh
khaan, rui
ra
ta
h~
thdng quan trj
b&i
thuiJng
va rui
ra
phai
sinh);
• Rui
ra
tin
d~ng;
va
• Rui
ra
kinh daanh (baa
g&m
rui
ro
phap

ly
va
rui
ra
lien quan
dtn
danh
tie'ng
cua daanh
nghi~p
v.
v

.).
1.2.2.2. Kiffm saat rui
ra
va
ngan ngaa hay giam
thiiu
rui
ra
C6 nhfi'ng
nhan
to'
ben
ngoai
rna dinh hlnh
h~
sd thanh
khoan

cua
mot
doanh
nghi<$p.
Nhfi'ng
cai
nay
bao
g~m
nhfi'ng
nhan
to' kinh te'
vi
mo,
nhfi'ng
nhan
to' moi
tmong
va
tt;l
nhien, va nhfi'ng
nhan
to' kinh te'-xa
hoi, ta't ca nhfi'ng
cai
nay
anh
hudng do nhay
cam
rui ro.

DI
nhien,
quan
trQng nha't
v~n
la chie'n
lu<;fc
va quye't dinh kinh doanh cua doanh
nghi<$p.
Tudng
tt;{,
hanh
lang
phap
ly rna BGD
phai
tuan
theo
cling
t<;1o
ra nhfi'ng gioi
h<;1n
kinh doanh nha't dinh.
Nhfi'ng
do Iuong thich
hqp
d~
phan
tich,
ki~m

soat
va
gioi
h<;1n
anh
hudng
cua
rui ro cang xa cang
to't
nhu
c6
th~
c6 tinh cha't quye't dinh