XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CHO CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT VIỆT NAM

cAc
CHU
VIET TAT
M6DAU
MUCLUC
. .
CHUONG
1:
CO
SOL
Y
LU!N
VE CONG TY CO PHAN VA CHINH
SACH PHAN PHOI TRONG CONG TY CO PHAN
1.1.
c6No
TY
c6
PHAN 1
1.1.1. Khai
ni~m
-
S\f
hinh thanh
va
ph at
tri~n
cong ty
cfJ
phfm 1

1.1.2.
Cac
Io1;1i
hinh cong ty c6
ph~n
2
1.1.2.1.
Cong ty c6
ph~n
n<)i
b<)
(Private company) 2
1.1.2.2.
Cong ty c6
ph~
d1;1i
chung (Public company) 2
1.1.2.3.
Cong ty c6
ph~n
d1;1i
chung da niem
y~t
(Listed Company) 3
1.1.3.
Khai quat
v~
tai chinh - quan ly tai chinh trong cong ty c6
ph~n.
. 3

1.1.3.1.
Khai
ni~m
tai chinh doanh
nghi~p-
cac
quy~t
dinh tai chinh chli
y~u
3
1
1 3 2 M t
.
~
t'.
h'
h ?
~
t
;(
h;
5
. . . .
vc 1eu
a1
c In
cua
cong
y
cop

an

.
1.3.3.3.
V~n
d~
c6t
y~u
trong
qufm
tri
tai chinh cong ty c6
ph~n
5
1.2.
CHINH SACH
PHAN
PHOI TRONG
CONG
TY
CO PHAN 6
1.2.1.
Khai
ni~m
c6 tire - chinh sach phan ph6i 6
1.2.2. Chinh
sach c6 tire
va
gia
tri

doanh
nghi~p
6
1.2.2.1. Chinh
sach c6 tire
fmh
huang
d~n
gia
tri
doanh
nghi~p
khi
cy
su~t
sinh lai khac
chi phi sir dvng v6n 7
1.2.2.2.
Ly
thuy~t
MM
(Miller
and
Modigliani)
v~
chinh
sach
c6
tire
va

gia
tri
doanh
nghi~p

8
1.2.2.3. Quan
di~m
ling
h<)
chinh sach chi tra c6 tire
th~p

11
1.2.2.3. Quan
di~m
ling
h<)
chinh sach chi tra c6 tire cao
13
1.2.2.4.
L~p
lu~n
v~
hi~u
irng nh6m khach hang
17
1 .2
.3.
Cac nhan t6 khac anh huang

d~n
chinh sach c6 tire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17
1.2.3.1. Cac
h1;1n
ch~
phap
Iy

18
1.2.3.2.
Ca
h(>i
d~u
tu

18
1.2.3.3. Tinh hinh thanh khofm cua
DN

18
1.2.3.4.
Sv
6n dinh
va
kha
nang
dv
doan lqi
nhu~n

18
1.2.3.5.
Kha
nang
ti~p
c~n
thi truang
v6n
va
muc
d(>
don
bfry
tai chinh
19
1.2.3.6.
Sv
ki~m
soat
DN

19
1.2.4. Cac chinh sach c6
tuc
trong
thvc
ti~n

:.

19
1.2.4.1. Chinh sach lqi
nhu~n
con
l~i
(pure residual earning)
19
, ' ,
1.2.4.2. Chinh sach co
tuc
tien
m~t
on dinh 20
1.2.4.3. Chinh sach 6n dinh ty
1~
chi tra 20
1.2.4.4. Chinh sach c6
tuc
trong
DN
nho 20
1.2.5.
c6
tuc
c6
ph~n
va
mua
l~i
c6

ph~n
20
1.2.5.1.
c6
tuc
c6
ph~n
: 20
1.2.5.2.
Mua
l~i
c6
ph~n

21
KET
LUAN
CHlfONG
1

22
CHU'ONG
2:
THl/C
TRANG
CHINH
SACH
PHAN
PHOI
TRONG

CONG
TY
CO
PHAN
NIEM
YET
vn;T
NAM
THdi
GIAN
QUA.
2.1.
THl/C
TRANG
HOAT
D<)NG
CUA
CONG
TY
CO
PHAN
NIEM
YET
THdi
GIANQUA
24
2.1.1.
Qua
trinh hinh thanh
va

ph
at
tri~n
cong ty c6
ph~n
niem
y~t
Vi~t
N
am
24
2.1.2. Tinh hinh
ho~t
d(>ng
cua cac cong
ty
niem
y~t
thai gian
qua
(2000-2003) 28
2.1.2.1. Tinh hinh
ho~t
d(>ng
san xufrt kinh doanh 28
2.1.2.2.
Ca
cau tai chinh
va
ho~t

d(>ng
tai trq .
35
2.2.
THl/C
TRANG
CHINH
sACH
PHAN
PHOI
CUA
cAc
CONG
TY
CO
PHAN
NIEM
YET
THdi
GIAN
QUA
38
2.2.1. Cac qui dinh c6 tinh phap ly
v~
phan
ph6i lqi
nhu~n,
chia c6
tuc
trong cong ty c6

ph~n
38
2.2.2. Tinh hinh chi
tra
c6
tuc
cua cac cong ty niem
y~t
thai
gian qua 39
2.2.2.1.
Muc
c6
tuc
- ty
1~
DPS/EPS 39
2.2.2.2.
Ty
1~
cb
tuc/
dong
ti~n

42
2.2.2.3.
Ty
su~t
cb

tuc-
dividend
yield
46
2.2.3.
cb
tuc cb
phi~u
va mua
l;;ti
cb
phi~u
48
2.2.3.1.
cb
tuc cb
phi~u
········································································································ 48
2.2.3.2.
Ho;;tt
d()ng mua
l;;ti
cb
phi~u
49
2.3.
cAc
YEU TO
KHAc
ANH

HVdNG
DEN
cHiNH
sAcH
PHAN PHOI
cuA
cAc
c6NG
TY
NIEM YET 50
2.3.1. Dbi tuqng
dfiu
tu vao cac CTNY 50
2.3.2. Tinh hinh cong b6 va
ti~p
c?n thong tin
51
2.3.3. Thu
tvc-
chi phi phat hanh cb
phi~u
m&i

53
2.3.4. Cac qui dinh
v~
thu~
lien quan
d~n
thu nh?p

tu
dfiu
tu
vao chung khoan 56
2.4.
NHA.N XET CHINH SACH CO
TVC
CUA
cAc
CTNY
THCH
GIAN QUA 56
Chuong
3:
PHUONG HVONG
xA
Y
Xl)NG
CHINH SACH PHAN PHOI CHO
cAc
CONG
TY
NIEM YET
VII~:T
NAM.
3 .1. Quan
di~m
xay
dl,l"ng
chinh sach cb t(rc

61
3 .2. Xay
dl,l"ng
chinh sach cb tuc phil hqp
v&i
tung giai
do;;tn
trong chu ky sbng cua DN. . 62
3 .2.1.
Cac
din
cu
d~
xac dinh giai
do;;tn
phat
tri~n
trong chu ky sbng 62
3.2.2.
Xay
dl,l"ng
chinh sach c6 tuc phil hqp
v&i
tung giai
do;;tn
trong chu ky sbng cua DN.
········································································································································ 64
3 .2.2.1. Giai
do;;tn
khai

S\f
64
3.2.2.2. Giai
do;;tn
tang truang 64
3.2.2.3. Giai
do;;tn
rna r()ng- bao hoa
65
3.2.2.4. Giai
do;;tn
suy thoai 67
3.3.
Xay
dl,l"ng
Chinh sach cb tuc phil hqp
v&i
di~u
ki~n
thi tru<mg
Vi~t
Nam
68
3 .4.
Thi~t
l?p
k~
ho;;tch
chi tni cb tuc
dl,l"a

vao dong
ti~n
va dl! an
dfiu
tu

71
3.4.1. Mo hinh chung
71
3.4.2. Chinh sach cb tuc
d~
nghi cho cac CTNY
thai
gian
t&i.
76
3.5.
Cac
bi~n
phap h6 trq
d~
CTNY xay
dl,l"ng
chinh sach phan phbi
hi~u
qua 77
3.5.1.
Nh~n
thfrc ro vai tro cua quan tri
ali

chinh trong CTNY,
va
xac dinh
mvc
tieu
ho~t
d(>ng
cua c6ng ty trong
di~u
ki~n
m6i
cua
n~n
kinh
t~
mr6c
ta
hi~n
nay 77
3.5.2. Dao
t~o
can
b(>
c6
ki~n
thfrc chuyen m6n,
d~c
bi~t
la
ki~n

thfrc
v~
tai chinh
va thi
tnrang
chfrng khoan 79
3.5.3.
T6 chfrc
l~i
h~
thbng quan ly, nang cao
ch~t
luqng
dv
bao

80
3 5
4 H
' th
0
A
0
A A
b
;.
th A t
0
;:_ A
t 8 0

. . . oan
H;n
vH;c
cong o ong m ve cong y.

.
KETLUAN
TAl
LI$U
THAM KHAO
PH1) L1)C
DANH MUC
cAc
TUVIET
TAT
.
DN:
CTNY:
TCNY:
TTCK:
TTGDCK:
HDQT:
DNNN:
UBCKNN:
BCTC:
TNDN:
Doanh
nghi~p
Cong ty
niem

y~t
T6
chuc
niem
y~t
Thi truang
chung
khoan
Trung
Him
giao dich
chung
khoan
H9i d6ng quan
tri
Doanh
nghi~p
nha
nu&c
Uy
ban
chung
khoan
Nha
nuac
Bao cao
t~ti
chinh
Thu
nh~p

doanh
nghi~p
MODAU
1. Tinh c§p
thi~t
cua
d~
tai
Cling
v6i
chu truang da
d~ng
h6a
sa
hfru
va
qua
trinh
cai each
khu
V\fC
kinh
t~
Nha
nu6c,
nhiSu cong ty c6
ph~n
da
ra
d<'ri,

phat
tri~n
va
ngay
cang
dong
vai
tro
quan
trQng
trong
nSn
kinh
t~
nu6c
ta.
Ben
c~nh
d6
SlJ
ra
d<'ri
cua
th! tru<'rng
chung
khoan
la
m9t
bu6c
ngo~c

chung
to nSn
kinh
t~
nu6c
ta
dang
ngay
cang
v~n
hanh
theo
ca
ch~
th! tru<'rng
va
dang
ti~n
d~n
vS
nSn
kinh
t~
th! tru<'rng.
Ho~t
d()ng
trong
nSn
kinh
t~

th! tru<'rng
va
xu
th~
h()i
nh~p
kinh
t~
v6i
khu
VlJC
Va
th~
giai,
doi hoi cac
quy~t
dinh
quan
tfi
doanh
nghi~p
phai dlJa
tren
cac
nguyen
I:Y
va tin
hi~u
cua
thi

truang.
Ap
dvng
cac
Iy
thuy€t
quan
tri
hi~n
d~i
cua
cac
nu6'c
phat
tri~n
vao thlJc
ti~n
qw1n
tri
doanh
nghi~p
la
di~u
buc
thi€t.
Cac
doanh
nghi~p
Vi~t
Nam

n6i
chung
va
cong
ty c6
ph~n
n6i
rieng
h~u
nhu
da
v~n
dvng
CaC
ly
thuy€t
quan
tri
hi~n
d~i
VaO
trong
CaC
llnh
VlJC
san
xu&t,
marketing

Nhung

m()t llnh
VlJC
vo cling
quan
trQng
trong
doanh
nghi~p
d6 la llnh
VlJC
tai
chinh
thi
h~u
nhu
cac giam
df>c,
CaC
nha
quan tfi
chua
V~ll
dvng
duqc
cac
nguyen
ly,
cac
v&n
d~

c6t
y€u
trong
quan
tri tai chinh.
Cac
quy€t dinh tai
chinh
duqc
dua
ra
h~u
nhu
chi
dva
vao
kinh
nghi~m
va
cam
tinh.
C6
th~
n6i cong ty c6
ph~n
la
hinh
thuc
phat
tri~n

cao
nh&t
trong
cac
lo~i
hinh
cong
ty, va tai
chinh
trong
cong
ty
c6
ph~n
la
phuc
t~p
va
phong
phu
nh&t.
Cac
ly
thuy€t
tai
chinh
doanh
nghi~p
hi~n
d~i

d~u
chua
dlJng cac n()i
dung
v~
cong
ty
c6 phfin.
Trong
n()i
dung
phong
phu
d6 thi
chinh
sach
pharr ph6i
lqi
nhu~n
hay
con
gQi
la
chinh
sach c6
tuc
n6i
len
la
m()t n()i

dung
r&t
quan
trQng.
Cac
cong
ty
c6
ph~n
Ian a
cac
nu6c
phat
tri~n
khi
dua
ra
chinh
sach
c6
tuc
d~u
dva
tren
nhfrng
ca
sa
khoa
hQC,
nhfrng

ho~ch
dinh
va
can
nh~c
ky
luang.
Th€ rna
nhin
l~i
thvc
tr~ng
chinh
sach
c6
tuc
cua
cac
cong
ty c6
ph~n,
d~c
bi~t
la
cong
ty
c6
ph~n
niem
y€t

Vi~t
Narn
trong
thai
gian
vira qua
thi
hinh
nhu
cac
quy€t
dinh nay
duqc
dua
ra
chua
dlJa
tren
nhfrng
CO'
sa
khoa
hQc,va
it
nhiSu
mang
tinh
chu
quan,
cam

tinh.
Thi€t
nghi
vi~c
ap dvng cac ly
thuy€t
quan
tri
tai
chinh
vao
llnh
V\fC
tai
chinh
&
cac
cong
ty
c6
ph~n,
d~c
bi~t
la
trong
chinh
sach
phan
ph6i,
dua

ra
nhfrng
CO'
sa
khoa
hQC
Va
kinh
nghi~m
nh~m
xay d\fng
m(_)t
chinh
sach
pharr
phf>i
phu
hqp
v6i
tinh
hinh
thlJc t€
Vi~t
Nam
va
nang
cao
gia
tri
cong

ty c6
ph~n
la m()t m()t
v&n
d€
cfip thi€t.
2.
CO'
sO'
khoa
hQC
va
thl)'C
ti~n
cua
d~
tai.
Quy~t
dinh
phan
ph6i
la
m()t phcln
rfrt
quan
trQng
trong
chi~n
luqc
tai

trq
dai
h~n
d~n
d()
m()t s6
nha
kinh
t~
da
xem
day la m()t
trong
ba
quy~t
dinh
tai
chinh
chu
y~u
cua
doanh
nghi~p.
Chinh
sach c6 tfrc
va
gia tri
doanh
nghi~p,
chinh

sach
c6
tfrc
c6
<'mh
huang
d~n
gia
tri doanh
nghi~p
hay
khong?
La
vfrn de
thu
hut
sv
quan
tam
nghien cfru
cua
nhi€u
nha
kinh
t~,
va
day cling
la
n()i
dung

da
va
dang
duqc
tranh
lu~n
gifra cac trucmg
phai
khac nhau.
Nhieu
ly
thuy~t
va
b~ng
chfrng
thvc
nghi~m
vS
chinh
sach c6 tfrc
da
duqc
dua
ra.
Cac
cu()c diSu
nghien
gcln
day
t~i

thi
trucmg chfrng
khoan
New
York
cho thfry phcln Ian cac giam d6c tai
chinh
cho
r~ng
chinh
sach c6 tfrc c6
th~
anh huang
d~n
gia
tri
doanh
nghi~p,
va
cac
giam
d6c tai
chinh
nen
thi~t
l~p
m()t
chinh
sach c6 tfrc
phu

hqp
vai
"uu
tien"
cua
nha
dclu
tu. a
Vi~t
Nam
chung
ta, cac cong ty c6 phcln da hinh
thanh
va
phat
tri~n,
vai
SIJ
ra
dai
cua
th! trucmg chfrng khoan
da
xuftt
hi~n
nhi€u cong ty c6 phcln
niem
y~t
la ca sa
thvc

ti€n
d~
chung
ta
c6
th~
nghien cfru
va
v~n
dvng
cac ly
thuy~t
v€
chinh
sach
c6
tfrc
trong
cong
ty c6 phcln.
3.
Mvc
dich
nghien
cii'u
Mvc
dich
cua
lu~n
van

la
nghien
cfru cac ly
thuy~t,
quan
di~m
v€
chinh
sach
c6
tfrc
cua
cac
nha
kinh
t~
tren
th~
giai.
Tren
CO'
sa
cac ly
thuy~t
d6
va
cac
phan
tich
danh

gia
thvc
tr~ng
chinh
sach c6 tfrc
cua
cac
cong ty c6 phcln
niem
y~t
Vi~t
N am,
dua
ra nhfrng
khia
c~nh
ccln
phai
xem
xet khi
thi~t
l~p
chinh
sach
c6 tfrc,
va
phuang
huang
xay
dvng

m()t chinh
sach
c6 tfrc
trong
dai
h~n
cling
nhu
ng~n
h~n
vai
mvc
tieu
tang
gia tri c6
phi~u
cho
cac
cong
ty c6 phcln
niem
y~t
Vi~t
Nam.
4.
K~t
c§u
lu~n
van
Lu~n

van
dai
81
trang, ngoai phcln rna
dclu,
k~t
lu~n
va
phv
lvc
n()i
dung
chinh
cua
dS
tai
th~
hi~n
a
k~t
cfru
nhu
sau:
Chuang
1:
Ca
sa
ly
lu~n
vS

cong
ty c6 phcln
va
chinh
sach
phan
ph6i
trong
cong
ty
c6
phcln.
Chuang
2:
Thvc
tr~ng
chinh
sach
phan
ph6i
trong
cac
cong
ty
c6
phcln
niem
y~t
Vi~t
Nam

thai
gian qua.
Chuang
3: Phuang huang xay
dvng
chinh
sach
phan
ph6i
cho
cac
cong
ty
c6
phcln
niem
y~t
Vi~t
Nam.
CHUONG
1
CO
SO
LY
LU~N
VE
CONG
TY
CO
PHAN

VA
CHINH
SACH
PHAN
PHOI
TRONG
CONG
TY
CO
PHAN.
1.1.
CONG
TY
CO
PHAN
1.1.1.
Khai
ni~m
- S\f
hinh
thanh
va
phat
tri~n
cong
ty
cA
phAn
Cong
ty c6 philn la doanh

nghi~p
trong do
v6n
duqc
chia
thanh
nhi~u
philn
b~ng
nhau
gQi
la
c6 philn,
nguai
sa
huu
c6 philn
gQi
la
c6
dong
va
c6 dong chi
chiu
tnich
nhi~m
V~
nQ'
va
ca.c

ngh'i'a
V\1
V~
tai san khac
CUa
doanh
nghi~p
trong
ph~m
Vi
philn
v6n
gop
cua
minh.
Nhu
bfit ky m()t
hi~n
tuqng
kinh
tS
nao, cong ty
ra
dai,
t6n
t~i
va
phat
tri6n
trong nhfrng

di~u ki~n
lich
Slr
va
xa
h()i nhfit dinh. Cac cong ty
v6i
tu
each
la
nhfrng
phap
nhan
d()c
l~p
cling
v6i
nhfrng
thanh
vien co
trach
nhi~m
hfru
h~n
xufit
hi~n
v6i
s6 hrqng 16n
tir
nhfrng

nam
1870.
Nhung
milm mong
cua
cong ty
hi~n
d~i
co th6
thfry
trong
vi~c
thira
nh~n
trach
nhi~m
huu
h~n
trong
lu~t
La
Ma, cac cong ty
thuang
m~i
va ngan
hang
a thS ky XIV, cac cong ty a
Anh
thS ky XVII. Sang thS
ky

XVIII - XIX, cling
v6i
qua
trinh
cong
nghi~p
hoa
nhanh
chong a
Chau
Au
va
Chau My, da xufit
hi~n
hang
lo~t
cong ty c6 philn dap
ung
duqc
nhu
cilu
t~p
trung
v6n
cua
Nha
ditu tu,
va
trong
khoang

100 nam
tra
l~i
day, cong ty c6 philn da
phat
tri6n
vuqt
b~c.
Cong
ty c6 philn ra
dai
co nhfrng nhfrng
nguyen
nhan
th\fc ti6n
phat
sinh tir
nhu cilu tfrt
yet
khach quan
cua
dai
s6ng kinh t€ -
xa
h()i. S\f
phat
tri6n
cua
n~n
d~i

cong
nghi~p,
va
t\f do
c~nh
tranh
trong
n~n
kinh
te
tu
ban
chu
nghia
d~t
ra
yeu
cilu
dBi
v6i
cac
nha
tu
ban: phai d6i
m6i
trang
thiet
hi,
hi~n
d~i

hoa
quy
trinh
cong
ngh~,
ditu
tu
vao nhfrng nganh, lich
V\fC
kinh doanh
m6i
d6
dung
vfrng
va
chien
th~ng
trong
c~nh
tranh. U6 lam
dUQ'C
di~u
nay, cac
nha
tU
ban
phai
tich
t\}
vfin

ho~C
vay ngan hang. Song day la
bi~n
phap hSt
sue
kho khan d6i
v6i
cac
nha
tu
ban
nho,
rieng le,
do
vi~c
tich
t\1
v6n
phai mfit m()t
thai
gian
kha
dai m6i th\fc
hi~n
duqc.
M~t
khac, ngu6n v6n tin d\lng
cua
ngan
hang

khong
th6 dap
ung
cho nhu cilu v6n
tang len
nhanh
chong
cua
tai san xufit
tu
ban. Chinh vi
v~y,
cac
nha
tu
ban
da tho a
hi~p,
lien minh
v6i
nhau cling
nhau
gop v6n,
t~p
trung
cac
tu
ban
ca
bi~t

thanh
m()t
tu
bfm
16n
du6i
hinh
thuc
t6
chuc
nhfrng cong ty c6 philn
d6
cling
nhau
kinh
doanh,
chia
se rui ro
va
dung
vfrng trong
c~nh
tranh.
- 1 -
Cong ty c6 phfrn c6
uu
thS n6i
b~t
so
v6i

cac t6 chirc kinh
tS
khac nhu: d6
t~p
trung v6n, cac c6 dong chi chiu trach
nhi~m
vS
ho~t
d()ng cua
cong
ty
gi6i
h~n
trong s6 v6n
da
gop, c6 phiSu c6
th~
trao d6i,
chuy~n
nhugng
d6 dang,
thai
gian
tbn
t~i
cua cong ty c6 phfrn la vo
h~n,
cong tac quim ly kinh doanh
thuang
d~t

hi~u
qua
cao do
vi~c
diSu hanh
thuang
dugc
giao cho nhfrng
nguai
c6 chuyen mon,
nang
h.rc
kinh doanh.
Do
d6, tir khi ra
dai
dSn nay cong ty c6 phfrn
da
xuAt
hi~n
&
hfru
kh~p
cac
nu6c
tren thS
gi6i
va
ho~t
d()ng trong

tAt
ca cac linh VlJC kinh tS, ngay
cang
m&
r()ng
tr&
thanh
m9t
t6
chuc
kinh
tS
ph6 biSn
nhAt.
a
Anh
s6 cong ty c6 phfrn da len dSn han 89.000
va
han 90%
tu
ban
cua
Anh
dSu chiu
SlJ
kh6ng chS cua cong ty c6 phfrn. a My trong s6 16
tri~u
doanh
nghi~p
trong ca

nu6c
chi co 20% la cong ty c6 phfin
nhung
s6
cong ty nay da chiSm
t6i
90% t6ng thu
nh~p
hang nam cua cac cong ty trong
ca
nu6c. Cac cong ty c6 phfrn
16n
a My
va
Nh~t
nhu: IBM, AT&T, GMC, SONY, TOYOTA

c6
s6
c6 dong len
dSn hang
tri~u
va
a tren
kh~p
toan
cfru
1
•
1.1.2.

Cac
lo~i
hinh
cong
ty
cA
phftn
1.1.2.1.
Cong
ty
cB
phin
n(}i
b(}
(Private
company)
La
lo~i
hinh cong ty c6 phfrn chi
phat
hanh c6 phiSu trong n9i b9 nhfrng
nguai
sang
l~p
ra cong ty, nhfrng can b9, cong nhan vien trong cong
ty
va
cac phap
nhan
la

nhfrng
dan
vi
tqrc
thu()c, nhfrng
dan
vi trong cling
t~p
doan
v6i
dan
vi sang
l~p.
Vi
v~y,
cong
ty nay thu()c
s&
hfru rieng
cua
m9t nh6m
nguai,
m9t
nh6m t6 chirc
va
it
nhiSu mang tinh d6i nhan trong quan
h~
sa
huu

cua cac c6 dong.
D6i
v6i
lo~i
hinh cong ty c6 phfrn nay, c6 phiSu cua cong
ty
khong
dugc
chuyen
nhugng
cho
nguai
ben
ngoai khi
chua
c6
sv
ddng y
cua
h9i ddng quan tri.
v a
lo~i
hinh cong ty nay
dugc
thanh
l~p
khi
chua
dugc
phep

ho~c
chua
mu6n
ban
r9ng rai c6 phiSu minh ra cong chung.
1.1.2.2.
Cong
ty
cB
phftn
d~i
chung
(Public
company)
La
cong ty c6 phfrn c6
phat
hanh r()ng rai c6 phiSu ra cong chung ngoai
nhfrng d6i
tugng
"n9i
b9"
da neu trong cong ty c6 phfrn n9i
b().
Cac
lo~i
c6 phiSu
cua cong
ty nay
dugc

chuyen
nhugng
tv
do tren thi
truang.
M9t
cong
ty
c6 phfrn c6
s6 c6 phiSu ban ra cong chung nSu
vugt
m()t mire qui dinh nao d6, do m6i qu6c gia
qui dinh (vi dv tren 30% v6n diSu
1~)
c6 the
dugc
xem la cong ty c6 phfrn
d~i
chung
va hi bu()c
phai
tuan
thu
nhfrng
nghia
V\1
vS
cong khai
h6a
thong

tin.
1
Do!m
Van
Tnrbng,
th!mh
l~p
tf>
ch(rc va
di~u
hanh
ho~t
d()ng
cua
cong
ty
cf>
phh.
-
2-
1.1.2.3.
Cong
ty
cA
phAn
d~i
chong
da
niem
y~t

(Listed
Company)
La
lol;ti
hinh cong ty c6 phAn
dl;ti
chung rna
chung
khoan
cua
cong ty
da
dugc
niem y€t vao danh sach cac
chung
khoan
dugc
phat
hanh
va
mua
ban
tl;ti
sa
giao
djch
chung
khoan. Thong
thuang
d6 la nhfrng cong ty c6 qui mo

l&n,
c6
nhieu
c6
dong
dl;ti
chung,
hol;tt
d{)ng
kinh
doanh c6
hi~u
qua trong
nhieu
nam
lien tgc. v a
khi da niem y€t
chung
khoan
t1;ti
sa
giao djch
chung
khoan
cong
ty
phai
chiu
S\f
giam sat

ch~t
che
cua
CO'
quan quan ly
Nha
nu&c ve thi
truang
chung
khoan.
1.1.3.
Khai
quat
v~
tai
chinh-
quan
ly
tai
chinh
trong
cong
ty
cA
phdn.
1.1.3.1.
Khai
ni~m
taJ
chinh

doanh
nghi~p
-
cac
quy~t
djnh
tai
chinh
chti
y~u.
Tai chinh cong ty c6 phAn hay tai
chinh
doanh
nghi~p
la
khau
CO'
sa
cua
h~
th6ng tai chinh trong nen
kinh
t€, chfnh
la
qua
trinh
tl;LO
l~p
va
sir dl,lng cac quy

tien
t~
phat sinh trong qua
trinh
hol;tt
d{)ng
cua
doanh
nghi~p,
cac
hol;tt
d{)ng
c6 lien quan
d€n
vi~c
t1;to
l~p,
phan
ph6i
va
sir dvng cac quy
bAng
tien trong
doanh
nghi~p
chinh
la
ho~t
d{)ng
tai

chinh
cua doanh
nghi~p.
Cong
ty c6
phAn
cling
nhu
bfrt
ky m9t t6
chuc
nao khac deu c6 cac
lo1;ti
ho1;tt
d{)ng
sau:
Ho1;tt
d{)ng
chuc
nang (operating activities);
Ho1;tt
d{)ng
dAu
tu
(Investment Activities);
Ho1;tt
d{)ng
tai
trg
(Financing Activities).

Ho1;tt
d{)ng
chuc
nang
cua
cong ty chinh la
vi~c
san xufrt kinh doanh
hang
h6a, djch
V\}.
D6 c6 th6
th\fC
hi~n
dUQ'C
nhfrng
Vi~c
nay cong ty phai
mua
S~ffi
may
moe, thi€t bj,
nha
XUang,
v~t
li~u
d6 chinh
la
ho1;tt
d{)ng

dAu
tu
cua
cong ty. V a cu6i cling d6 c6 th6 ti€n
hanh
ho1;tt
d9ng dau
tu,
va
san
xufrt kinh doanh cong ty phai huy
d9ng
cac
nguAn tai
chinh tir cac chu
ng
ho~c
tir cac nha
dAu
tu,
day
chinh
la
ho1;tt
d{)ng
tai
trg.
v a chung
ta
thfry

rAng
bfrt
ky m9t
ho1;tt
d9ng nao
nAm
trong
ba
Io1;ti
ho1;tt
d9ng
tren
deu lien quan d€n
vi~c
phat
sinh dong
tien
vao
ho~c
ra
khoi doanh
nghi~p.
Cong ty mu6n
ho1;tt
d{)ng
hi~u
qua,
d1;tt
dugc
mvc

tieu
de
ra
thi phai ph6i
hgp
dAng
b9 ca
ba
ho1;tt
d{)ng
nay, cac luAng ti6n
dugc
t1;to
ra
phai
tuang
thich
v&i
nhau.
Va
nhu
v~y,
phai co
nguai
theo doi, dieu khi6n
va
danh gia cac luAng ti6n vao
va
ra
tu

m6i
ho1;tt
d{)ng
d6
dam bao
rAng
mvc
tieu
cua
cong ty dang
dugc
th\fc
hi~n
m9t each
hi~u
qua, va d6 chinh la cong
vi~c
cua
nha
quan tri tai chinh.
Nhu
v~y,
tai chinh trong cong ty c6 phAn chinh la qua
trinh
phat
sinh cac
luAng tien tir
ba
linh
V\fC

ho.l;tt
d{)ng
chinh y€u
cua
cong ty
la
hol;tt
d{)ng
san
xufrt
kinh doanh,
ho1;tt
d{)ng
dAu
tu,
ho1;tt
d{)ng
tai
trg.
M9t
nha
quan ly
tai
chinh
trong
cong ty c6
phAn
phai
dua
ra

cac quy€t dinh sau:
- 3 -
Quyit
atnh adu tu: day Ia quyst dinh quan tn.mg
nhAt,
no lien quan dSn vi¢c
xac dinh cac khoim
dAu
tu
trong dai
h~n
rna cong ty se
thvc
hi¢n, cong ty nen
dAu
tu
vao linh
vvc
ho~t
d{)ng,
san phfim nao?' nen xay dvng nha xuang, mua
sAm
may
m6c thiSt bi
nhu
thS nao
D~
dua ra quySt dinh
dAu
tu

nha quan tri tai chinh phai
dua
ra cac
dv
tinh
v€
dong ti€n vao va ra khi thvc hi¢n
dv
an, danh gia, xSp
h~n
cac
dv an
dAu
tu
va chi
chQn
nhftng ca h9i
dAu
tu
mang
l~i
thu
nh~p
Ian
han
chi phi bo
ra. Khi
d{mh
gia dong ti€n phat sinh
tir

dv
an
dAu
tu
khong chi
dan
thuAn danh gia
v€
m~t
gia tri rna con phai chu y
dSn
thai
gian phat sinh dong ti€n va d9 rui ro cua
n6.
Quyit
atnh tai tr(l lien quan
dSn
vi¢c huy d9ng cac ngubn v6n dai
h~n
cho
cong
ty'
cac
CUQC
dAu
tu
cua cong ty se
duqc
tai
trq

nhu
thS nao?
tir
v6n chu sa hftu
hay
tir
nq? kSt hqp cac ngubn tai
trq
nhu
thS nao la vdn
d€
c6t ySu trong quySt dinh
tai
trq, kSt
hqp
gifta hai ngubn v6n nay
nhu
thS nao
d~
t~o
ra ca cdu v6n t6i
uu-
la
cdu true v6n lam cho chi phi sir dvng v6n cua cong ty la thdp nhdt.
D~
chQn
Iva cac
ngubn v6n va xay dvng
duqc
ca cdu v6n t6i uu, cong ty phai danh gia chi phi sir

dvng cac ngubn v6n, m6i m9t Iva
chQn
v€
ca cdu ngubn v6n d€u anh huang dSn lqi
nhu~n
va rui ro cua cong ty. Ben
c~nh
vi¢c quySt dinh cdu true v6n, nha qua tri tai
chinh con phai quyst dinh chinh xac huy d9ng cac ngubn v6n a dau va
b~ng
each
nao, cac
chi phi
gAn
Ii€n
vai
vi¢c huy d9ng v6n phai duqc xem xet, cac kha nang
xay
ra v€
vi~c
huy
d{)ng
v6n phai duqc danh gia cfin
th~n.
Chinh sach phan ph6i lqi
nhu~n
duqc xem la m9t b9
ph~n
cua quySt dinh tai
trq,

ty
I~
chi
tra
c6
tuc
se quySt dinh muc lqi
nhu~n
duqc gift
l~i
cong ty. Gift
l~i
lqi
nhu~n
nhi€u c6 nghia la s6 ti€n
d~
chi tra c6
tuc
it di va ngubn tai
trq
n9i sinh cua
cong
ty se tang len, va
nguqc
l~i
chia nhi€u c6 tire se lam ngubn tai
trq
n9i sinh
giam, c6
th~

lam tang rui ro cho cong ty. Khi dua
ra
quySt dinh v€ chinh sach phan
ph6i, nha quan tri tai
chinh phai can
nhAc
gifta lqi ich cua
vi~c
chia c6 tire v6i lqi
ich cua
vi~c
gift
l~i
lqi
nhu~n.
Gia tri
d~t
duqc
tir
c6 tire chi tra cho c6 dong phai
can xirng v6i
chi phi ca h9i cua
vi~c
mAt
di lqi
nhu~n
gift
l~i
nhu
la m9t

phuang
ti~n
titi
trq
tir
v6n chu sa hftu.
Quyit
atnh quan tr9ng
thu
ba
Ia
cac
quyit
atnh
vJ
quan trt vdn luan chuydn.
Thu~t
ngft v6n luan
chuy~n
d€
c~p
dSn
cac tai san luu
d{)ng
cua cong ty
nhu
hang
t6n
kho, phili thu va cac khoan
nq

ngAn
h~n
nhu
phai tni nha cung cap, phai
tra
cong nhan vi en Quan tri v6n luan
chuy~n
Ia
ho~t
d{)ng
hang ngay
nh~m
dam bao
r~ng
cong ty c6 du cac ngubn Ivc
d~
tiSp tvc
ho~t
d{)ng
lien tvc, tranh vi¢c gian
- 4 -
do~n.
Lo~i
quy~t
dinh nay lien quan
d~n
hang
lo~t
ho~t
d()ng

g~n
liSn v6i
vi~c
thu
chi tiSn. Cac
v~n
dS
vS
quim
tri
v6n luan chuy6n phai
duqc
ghH
quySt nhu:
cong
ty
nen
giu
bao
nhieu
hang t6n kho
va
tiSn
m~t,
co nen
ban
chiu khong,
ban
cho ai
va

diSu khoim
nhu
th~
nao? Cong ty
se
d~t
duqc
cac ngu6n tai
trq
ng~n
h~n
cdn thiSt
nhu
th~
nao, nen mua chiu hay nen vay
ngan
hang, vay theo hinh
thuc
nao?
1.1.3.2.
Mvc
tieu
tai
chinh
cua
cong
ty
cA
phfin.
Nha

quim tri tai chinh trong cong ty c6 phdn
dua
ra cac
quy~t
djnh tai chinh
cho cac c6 dong cua cong ty.
V~y
tren
quan di6m
cua
c6 dong
th~
nao la m()t
quy~t
djnh tai chinh t6t? Cac c6 dong cua cong ty
mua
c6
phi~u
cua
cong ty
nh~m
mvc
dich la tim
ki~m
thu
nh~p
tai chinh,
nhu
thS thi cau
tra

lai
r~t
ro rang la
m9t
quySt
dinh tai
chinh t6t lam tang gia c6
phi~u
va
nguqc
l~i.
Cac
nha
quan tri tai chinh
phai hanh d()ng theo lqi ich
t6t
nh~t
cua c6 dong
b~ng
each
dua
ra
nhfrng quySt djnh
tai chinh lam tang
gia
tri
c6
phi~u.
Nhu
v~y

c6 th6 n6i
m¥c
tieu cua quem trt tid
chinh
trong
cong
ty
c6
phdn
Ia nhlim t6i
cia
h6a
gia
trt hi¢n t(li cua
c6
phdn
hi¢n
hiJ:u
2
.
Cac
quy~t
djnh tai chinh
duqc
dua
ra phai
nh~m
d~t
duqc
mvc

tieu
nay.
1.3.3.
vAn
d~
cAt
y~u
trong
quan
tri
tai
chinh
cong
ty
cA
phAn
Chung
ta
da
dua
ra mvc tieu tai chinh cua cong ty c6 phdn la t6i da h6a
gia
tri
c6 phdn, va
ca
sa
lien
k~t
giua
cac

ho~t
d9ng
cua
cong ty va
gia
c6 phiSu chinh
la
vi~c
aanh
a6i
giua
l(li nhu(m
va
rui
ro (risk anh return tradeoffs) day la
v~n
dS
c6t
y~t
rna nha quan
tri
tai chinh phai luon
nh6
dSn.
Thong
thuong
muc
d9 rui ro
cua
cac

ho~t
d()ng ddu
tu
va
tai
trq
cua
cong
ty
cang cao
thi
gia
tri
c6 phiSu cang
th~p,
lqi
nhu~n
cang cao
thi
gia
c6 phiSu cang cao
va
ngtrQ'C
l~i.
Nhtr
v~y
thi
vi~c
t6i da h6a gia tri cong ty
rat

dan
gian la
chi
vi~c
tang cao lqi
nhu~n
va
giam thi6u rui ro?
Nhung
th~t
khong may la lqi
nhu~n
va
rui
ro luon
di
liSn nhau, d6
d~t
duqc
lqi
nhu~n
cao
thuang
cong
ty
phai
chju rui ro cao
va nguqc
l~i
cong

ty khong mu6n chiu nhiSu rui ro, thi cling chi c6 th6 c6
duqc
muc lqi
nhu~n
khiem t6n rna thoi. Trong m6i llnh
V\fC
ho~t
d()ng cua tai chinh
· doanh
nghi~p,
mvc tieu cua nha quan
tri
la phai
huang
dSn
sv
can
b~ng
t6i
uu
gifra
rui
ro
va lqi
nhu~n,
nh~m
t6i da
hoa
gia
tri

c6 phiSu cua cong ty.
2
Stephen Ross,
Fundamentals
of
Corporate
Finance.
- 5 -
1.2.
CHINH
SACH
PHAN
PHOI
TRONG
CONG
TY
CO
PHAN
1.2.1.
Khai
Difm
cA
tifc-
chinh
sach
phan
ph&i
Khi cong ty kinh doanh c6
lai
thi phAn lqi

nhu~n
sau thu6
cong
ty c6 th6 sir
d1,mg
d6
dAu
tu
vao cac tai san
ho~t
d9ng,
mua
chung
khoan,
tra
nq
ho~c
Ia chia cho
cb dong.
Nhu
v~y
lqi
nhu~n
sau thu6
duqc
chia thanh hai
phAn:
gift
l~i
cong ty d6

tai
d~u
tu
va
chia cho c6 dong,
phdn
l(J'i
nhu(m chia cho
c6
dong
g9i
Ia
c6
tuc.
Hinh
tht'rc
ph6
bi6n nhfrt
cua
c6
tt'rc
la
ti~n
m~t,
cac cong ty c6
phAn
d~i
chung
thuang
chia c6 tuc dinh ky

hang
quy
ho~c
6
thang
m()t
IAn.
Chinh sach
phan
ph6i
- chinh sach
c6
tuc
dn dtnh each
phan
chia
l9'i
nhwJn
sau
thui
cua cong ty,
m(Jt
phdn
chia cho c6 dong du&i
dc;mg
c6
tuc
m(jt
phdn
giu

lgi
ai
tai adu tu. Chinh sach c6
tt'rc
thuang
gBm
cac
vfrn
d~:
Cong ty
nen
chia c6
tt'rc
bao nhieu % tir lqi
nhu~n?
vi~c
phan phBi lqi
nhu~n
cho c6 dong nen
duqc
thgc
hi~n
b~ng
each chia c6
tt'rc
b~ng
ti~n
m~t
hay
b~ng

each
mua
l~i
m()t s6 c6
phAn
rna
nha
d~u
tu
dang
n~m
gift? V a cu6i cung lqi
nhu~n
chi a cho c6 dong
nen
gift 6n dinh
tir nam nay nam khac
hay la thay d6i tuy thu()c vao lqi
nhu~n
va
cac CO' h()i
dAu
tu
cua cong ty?
1.2.2.
Chinh
sach
cA
tifc
va

gia
tri
doanh
nghifp.
Nhu
da
d~
c~p
a mvc tieu tai chinh doanh
nghi~p,
tfrt
ca
cac quy6t d!nh tai
chinh rna nha quan tri tai chinh
dua
ra phai
nh~m
d~t
mvc tieu la t6i da
hoa
gia
tri
hi~n
t~i
cua c6
phAn
hi~n
hftu hay la
C\fC
d~i

h6a
gia
tri cua cb dong. Chinh sach cb
tt'rc
frn
d!nh each phan chia lqi
nhu~n
cua cong ty
va
c6 th6
duqc
xem
xet
qua
ty
1~
chi tra cb
tt'rc.
Ty
1~
chi
tra
cang cao cong ty cang
dga
vao ngu6n tai
trq
ben ngoai.
Vi~c
gia
tang ty

1~
chi
tra
c6
tt'rc
lam gia tang cb
tt'rc
hi~n
t~i
cho
nha
dAu
tu
nhung
l~i
lam giam t6c
d()
tang
truang
va
lam giam lqi
tt'rc
trong
tuang
lai.
Va
ta
da
bi6t
n()i

gia c6 phi6u do ca hai nhan t6 quy6t d!nh la cb
tt'rc
va
t6c
d()
tang
truang
(P
=____!3_
).
V~y
thi cong ty nen thi6t
l~p
chinh sach phan ph6i -
ty
1~
chi
tra
cb tt'rc
r-g
nhu
th6 nao
d6
cv·c
d~i
h6a
gic:'t
tri cb dong? Chinh sach cb
tt'rc
c6 anh

huang
d6n
gia
tri cong ty hay khong?
Vfrn
d~
nay da
duqc
cac
nha
kinh
t6
nghien
ct'ru
va
dua
ra
nhftng quan di6m khac nhau, sau day la m()t s6 quan di6m chinh
v~
vfrn
d~
nay.
- 6 -
1.2.2.1.
Chinh
sach
cA
tuc
anh
huO'ng

d~n
gia
tri
doanh
nghi~p
khi
ty
suftt
sinh
Iiri
khac
chi
phi
sir
dvng
vAn.
Quan
ni~m
nay cho
r~ng
chinh sach c6 tire chi
i'mh
huang
d6n
gia
tri c6 phi6u
khi ty sufrt sinh loi tren v6n tir cac
dAu
tu
m6i khac v6i ty sufrt sinh

loi
mong mu6n
cua
c6 dong, v6i cac
l~p
lu~n
nhu
sau:
G9i
ty
1~
lgi
nhu~n
gifr
l~i
la b, ty
1~
chi tni c6 tire la 1-b, ty sufrt sinh loi tren
v6n la
r,
va
nhu
v~y
thi t6c
d()
trmg
truang
c6 tire se
1a
g =

b.r.
Khi
d6 mo hinh
dinh
gia
c6 phi6u
b~ng
each chi6t khfru c6 tire c6 the
dugc
vi6t
1~i
:
P
(1
- b ).EPS I , • k 1 ' ,
;.
. h
1'
.
;.
,
;l.
d
~
=
vm
e a ty suat
sm
m mong muon cua co ong.
ke -

b.r
G<;>i
alpha la chenh
l~ch
gifra r
va
ke,
ac
=
r-
ke
khi d6 birc
t_ranh
dAy
du v6 m6i
quan
h~
gifra chinh sach c6 tire
va
gia tri c6 phi6u
dugc
the
hi~n:
p =
(1-
b).EPS
1
ke - b.(ke +
oc)
va

p =
{1-
b).EPS
1
ke(l-
b)-
b.
OC
Tir day v6i cac
truong
hgp
xay ra d6i v6i
ac
khac nhau, gia c6 phi6u se chju
anh
huang
khac nhau:
- Khi
ac
= 0: ty sufrt sinh loi tren v6n
b~ng
ty sufrt sinh loi mong dgi khi d6 P =
EPS
1
/ke, chinh sach c6 tire cua cong ty hoan toan khong anh
huang
d6n
gia
tri c6 phi6u.
- Khi

ac
> 0: Ty sufrt sinh 1oi tren v6n
16n
han
ty sufrt sinh 1oi mong
dgi
thi ty
I~
lgi
nhu~n
gifr
l~i
(b) cang cao, c6 tire
dugc
chi a cang thfrp thi gia c6 phi6u
cang
cao.
Nhu
v~y,
chirng nao r con
16n
han
ke
thi cong ty nen gifr
1~i
1gi
nhu~n
va khong chia c6 tire.
-
Khi

ac
< 0: Ty sufrt sinh 1oi tren v6n
dAu
tu
nho
han
ty sufrt sinh
1oi
mong dgi
thi ro rang cong ty khong nen
dAu
tu,
va
nen chia t6i da
1gi
nhu~n
d~t
dugc
cho c6 dong
du6i
d~ng
c6 tire. Trong
truang
hgp
nay gifr
1~i
1gi
nhu~n
cang
nhi6u, gia tri cong

ty cang giam.
Quan
ni~m
nay
chua
xem
xet
d6n cac y6u t6 rui ro hay cac
bfrt
hoan hao cua
thi truong
nhu
thu6, chi phi phat hanh chirng khoan ma chi xem
xet
hai y6u t6 d6
la r va
ke.
V a ta thfry
r~ng
theo
1~p
1u~n
tren thi khi r >ke, de C\l'C
d~i
gia trj c6 phi6u
cong
ty khong nen chia lgi
nhu~n
cho c6 dong, cong ty cang chia nhi6u
1gi

nhu~n
- 7 -
cho c6 dong thi gia c6
phi~u
cfmg
gh1m.
L~p
lu~n
mly c6 ve la hqp ly
nhung
theo
quan
di~m
chung toi,
l~p
lu~n
nay chi dung khi ghi djnh:
- Cac
dv
an dfiu
tu
cua cong ty se
phv
thu9c vao chinh sach c6 hrc, cong ty
cang chia
nhi~u
c6
tuc
cho c6 dong thi ngu6n
v6n

d~
tai
trq
cho cac dfiu tu
mai
cang it va nhu
v~y
cac dfiu
tu
cua cong ty se it di, cac c6 dong se
mAt
phfin
gia
tri tang them
tir
cac dfiu
tu
m6i
d6 va
di~u
nay lam cho
gia
c6
phi~u
giam.
-
Ho~c
cong ty c6
th~
phat

hanh
c6
phi~u
m6i
d~
tai
trq
cho cac d\f an dfiu
tu
m6i, cac ca h9i
dfiu
tu
cua cong ty khong thay d6i
nhung
cac c6 dong
hi~n
hfru se khong
duqc
huang gia tri tang them (NPV >0)
tir
cac dfiu
tu
m6i
duqc
tai
trq
tir
v6n c6 phfin m6i, phfin
gia
tri tang

them
nay cac c6 dong
m6i
duqc
huang. Va
nhu
v~y,
cong ty cang chia
nhi~u
lqi
nhu~n
thi phfin v6n gifr
l~i
tai
dfiu
tu cang it,
va
gia tri tang them danh cho c6 dong
hi~n
hfru cang it di lam
cho gia c6
phi~u
giam.
1.2.2.2.
Ly
thuy~t
MM
(Miller
and
Modigliani)

v~
chinh
sach
cA
tll'c
va
gia
trj
doanh
nghi~p.
Quan
di~m
cua Miller va Modigliani
v~
chinh sach c6
tuc
va
gia
tri doanh
nghi~p
duqc
dua
ra vao nam 1961. Theo quan
di~m
cua hai ong, trong
m9t
thi
tru<'mg
v6n hoan hao
va

gia
djnh chinh sach dfiu
tu
cua cong ty d9c
l~p
v6i
quy~t
dinh phan ph6i,
nghia
la
quy~t
dinh
dfiu
tu
khong hi anh huang
bai
quy~t
dinh chi
tra c6
tuc
thi
gia
tri doanh
nghi~p
d9c
l~p
v6i chinh sach
phan
ph6i. Yeu t6
t~o

nen
gia
td
doanh
nghi~p
la cac quyet djnh dfiu tu,
bai
vi quyet djnh dfiu
tu
t~o
ra
thu
nh~p
va dong
ti~n
trong tuang lai cho doanh
nghi~p,
con dong
ti~n
nay
duqc phan
chia nhu the nao
giua
c6
tuc
va lqi
nhu~n
giu
l~i
khong thanh

vAn
d~.
Thi truang v6n hofm hao la thi
tru<'mg
trong d6:
-
Khong c6 thue lfin chi phi
phat
hanh, chi phi moi gi6i
va
khong m9t
ca
nhan,
t6
chuc
tham
gia
tri truang nao c6
th~
anh huang den
gia
c6
phieu
thong
qua
giao d!ch
cua
hQ.
- Khong c6 chi phi thong tin:
tAt

ca cac
thong
tin
d~u
c6
s~n
va
mi6n
phi
cho
tAt
ca cac
nha
dfiu tu. C6 nghia
Ia
vi~c
chi
tra
c6
tuc
khong
chua
dvng
n9i
dung thong tin.
-
TAt
ca cac
ca
nhan c6

ni~m
tin gi6ng nhau
v~
cac ca h9i dfiu tu, lqi
nhu~n
va
c6
tuc
trong tuang lai. Hay n6i each khac cac ca
nhan
c6 ky
VQng
d6ng
nhAt.
- 8 -
Trong
m<)t
thi tru<'mg v6n
nhu
v~y
thi
chinh
sach c6
tuc
khong
imh
huang
d6n
gia
tri

c6 dong.
Anh
huang
cua m9t
chinh
sach c6
tuc
nao do co th€
duqc
"bu
d~p"
rna khong t6n chi
phi
bai
cac
nha
quim ly
b~ng
each diBu
chinh
luqng
c6 phi6u
m&i
phat
hanh, va
bai
cac
nha
dliu tu
b~ng

vi~c
di6u
chinh
dong c6
tuc
cua
h9
thong
qua
vi~c
ban hay
mua
them
c6 phi6u.
Ngoai
ra, vi
khong
co thu6
nen
c6 dong se
bang
quan tru&c
vi~c
nh~n
c6
tuc
va
Hii
v6n.
D€ ly giai

cho
l~p
lu~n
nay,
ta
gia
si'r
r~ng
cong ty dang
theo
chinh
sach
lqi
nhu~n
con
l~i
thv
d<)ng
(pure residual dividend),
luqng
tiBn
th~ng
du
sau
khi dliu
tu
se
duqc
chi
tra

c6
tuc,
tai trq
b~ng
v6n
ngo~i
sinh chi
duqc
si'r
dvng khi
nhu
cliu
v6n
cho dliu
tu
m&i
vuqt
lqi
nhu~n
gifr
l~i.
DiBu gi se xay
ra
n6u cong ty quy6t dinh
tang c6
tuc
trong khi quy6t dinh dliu
tu
va
vay

nq
vfin gifr nguyen? V
&i
vi~c
khong
thay d6i
luqng
tiBn dliu
tu
cfing
nhu
vay nq, each duy nhftt d€ tai
trQ'
cho c6
tuc
cao
han
la ban
them
c6 phi6u, va
nhu
v~y
eli'
m<)t
d6ng tang
them
trong
c6
tuc
yeu

cliu
cong
ty phai tang them
m<)t
d6ng tir phat
hanh
c6 phi6u
m&i.
Cac c6 dong
m&i
chi s£n sang chi tiBn
m~t
cua
hQ
mua
c6 phi6u khi cong ty
ban
c6 phlin co
gia
tri tuang duang
v&i
nhfrng gi
hQ
mAt
di,
nghia
la
cac c6 phlin
m&i
phai

duqc
dinh
gia
dung, gia tri
hi~n
t~i
cua
c6
tuc
tra
cho
nha
dliu
tu
m&i
cho
m6i d6ng c6 phi6u
m&i
hQ
mua
phai
chinh
xac
b~ng
m<)t
d6ng.
Nhung
vi
tai
san,

lqi
nhu~n,
cac
ca
h<)i
dliu
tu
khong thay d6i
nen
phai
co
m<)t
S\1'
"chuy€n
djch
gia
tri"
tir
c6 dong
cfi
sang c6 dong
m&i.
Cac c6 dong
m&i
nh~n
duqc
c6 phi6u
m&i
v&i
gia

tri
it
han
so
v&i
tru&c khi co
thong
bao thay
dfJi
c6 tuc, cac c6 dong cfi chju
m<)t
khoan
16
v6n, phlin
16
v6n nay
duqc
bu trir
b~ng
luqng
tiBn
m~t
h9
nh~n
duqc.
Chung
ta
se
thfiy ro di6u nay
qua mo hinh sau:

- 9 -
CJ

~'

""!

Trude khi chia
c6
tti'c
Gh1
tri
A•
;!
mo1
co
phfin
tru'dc
va
sau khi
chia
c6 {
tuc
Sau khi chia
c6 tuc
D
c6
dong
mdi
c6

dong
cu
Nhu
v~y,
diSm c6t yeu cua
vAn
d~
da
duqc
thfiy ro: v6i m6i d6ng
nh~n
duqc
tir c6
tuc
hi~n
t1;ti,
c6 dong phai hy sinh c6
tuc
tuang
lai c6
hi~n
gUt
b~ng
m9t d6ng,
va
nhu
v~y
gia tri c6
ph&n
giam m()t d6ng. Do d6,

du6i
gia djnh thi
truang
v6n
hoan hao, khong
c6
sv
tac d()ng
giua
chinh sach
d&u
tu
va
tai trq, m6i d6ng c6
tuc
chi tra dem den
m()t
d6ng
16
v6n cho cac c6 dong.
B&i
vi khong c6 thue danh tren
c6 tuc cling
nhu
lai v6n,
vi~c
chi tra c6
tuc
khong
t1;to

them hay giam di gia tri cua
c6
dong.
B~ng
vi~c
chi tra c6 tuc
va
phat hanh them c6 phieu m6i
dS
thay the
luqng
ti~n
vira chi ra, cac c6 dong da chuySn trai
quy~n
cua h9 d6i v6i cong ty thanh
ti~n
m~t
m9t each gian tiep. Thay vao d6,
hQ
c6 thS lam
vi~c
nay
m()t
each
trvc
ti€p
thong
qua
vi~c
ban m()t s6 c6

ph&n
cua h9 cho cac nha
d§.u
tu
m6i.
Nhung
du h9
"huy d()ng
ti~n
m~t"
b~ng
each
nh~n
c6
tuc
hay ban c6 phi€u thi gia tri cua h9 -
Iuqng
ti~n
m~t
nh~n
duqc
c()ng v6i gia tri trai quy6n con
l~i
cua h9 d6i v6i cong ty
khong thay d6i.
Di~u
nay c6 nghla la c6 dong se bang quan
tru6c
vi~c
chuySn trai

quy6n
cua
h9 thanh
ti~n
m~t,
b~ng
each
nha
cac nha quan ly tra c6
tuc
cao hay
b~ng
each ban m9t s6 c6
ph&n.
Vi~c
chi tra c6
tuc
lam loang gia c6
ph&n,
vi c6 them c6
phieu
duqc
phat hanh, trong khi d6 ban c6 phieu lam giam s6
luqng
c6
ph&n
cua
- 10 -
cac c6 dong cu. Trong
tnrong

hqp
niw thi cling
d~u
c6
S\f
dich chuy€n
gia
tri
tir
c6
dong eli
sang
c6 dong m6i.
Doanh
nghi~p
c6
tuc dttqc tai trq
b~ng
each ohat hanh c6
oh~n
CcS
dong
moi
Ti€n
m<}t
c6'
dong
cii
Khong
chia c6 tuc, khong

ohat hanh c6
oh~n
CcS
dong
moi
J
Ti
en
m<}t
Cdph
~n
,
c6'
dong
cii
Tir
cac l(lp lu(ln tren,
hai
6ng
cho rling cac
nha
adu
tu
se
kh6ng
tra
gia
cao
han
cho nhfrng

c6
phdn
cita doanh nghi?p c6 ty
I?
chi
tra
c6
tuc
cao,
nen
doanh
nghi?p
kh6ng
nen
lo
Icing
vJ chinh
sach
c6
tuc. H9
nen
ad
c6
tuc
thay
dbi
nhu
Ia
kit
qua

cua
quyit
dtnh adu
tu
va
cdu true v6n.
Ta
thfry
r~ng,
cac gia dinh trong
l~p
lu~n
cua
MM
th~t
kh6 c6
duqc
trong
th\fc
tS,
va
c6 th€ c6
nhi~u
nguoi
khong
d6ng
tinh
v6i
quan di€m nay. Tuy
v~y,

tranh
lu~n
nay
chua
d\fng m()t
thong
di~p
vo cling c6
gia
tri
d6 Ia: cac
c6ng
ty
da
adu
(U
VGO
cac
dl;C
an
tcJi
thi
khong
thi
hi
V(Jng
rling
CO
thJ
phl;lC

hcJi
l(li hznh anh
cua
n6 d6i
v&i
c6
dong
bling each chi cho
h(J
c6
tuc
th(lt cao.
t.2.2.3. Quan
di~m
ung
h{)
chinh sach chi tra
cA
tuc
thip.
1.2.2.3.1.
Sl}'
khac
bi~t
v~
thu~.
Nhfrng
nguoi
ling h9 chinh sach chi
tra

c6
tuc
thfrp cho
r~ng:
khi nao c6
tuc
bi danh thuS cao
han
so v6i
Hli
v6n, doanh
nghi~p
nen
tra
c6
tuc
ti~n
m~t
thfrp.
Ti~n
m~t
s~n
c6 nen gifr
l~i
ho~c
dung
d€
mua
l~i
c6 phan. NSu c6

tuc
hi danh thuS cao
han
so
v6i
Hii
v6n,
nha
dau
tu
se chi
ti~n
nhi~u
han
d€
mua
c6 phan c6
ty
I~
lqi
tuc
c6 phan thfrp.
N6i
each khac, h9 se chfrp
nh~n
m()t ty sufrt
sinh
loi
tru6c
thuS thfip

han
tir
cac
chung
khoan mang
l~i
lqi
nhu~n
du6i
hinh
thuc
Hii
v6n.
Bang
du6i
day
se
minh
h<;>a
di~u
nay
-
11
-
Cong
ty
A
(khong
cA
tuc)

Cong
ty
B ( chia
cA
tuc
cao)
Gia
c6
phi~u
nam t6i
112,5$
102,5$
c6
tuc
0$
10$
T6ng
thu
nh~p
tru6c
thu~
112,5$
112,5$
Gia
c6
phi~u
hi~n
t~i
100$
96,67$

Uii v6n
12,5$
5,83$
Ty
su~t
sinh lai tru6c
thu~
12,5% (12,5 /100)
16,4% (15,83$/96,67$)
Thu~
tren c6 tuc (50%)
0$
0,5x10=5$
Thu~
tren
Uli
v6n (20%)
0,2 X 12,5 = 2,5$
0,2 X 5,83 = 1,17$
T
6ng lqi
nhu~n
sau
thu~
( c6
(0
+ 12,5)- 2,5 = 10$
(10+5,83)-{5+1,17) =9,66$
tuc
c<)ng

U'ii
v6n)
Ty
su~t
sinh lai sau
thu~
10%
(1
0$/1 00$)
10%
(9,66$/96,67$)
c6
phftn cua cong ty A
va
B c6 muc rui ro
nhu
nhau, cac
nha
dftu
tu
ky
VQng
gia c6
phi~u
A vao nam t6i la 112,5$. Gia c6
phi~u
B dl!
ki~n
chi Ia 102,5$,
nhung

c6 tuc d\f
ki~n
se la 10$,
va
do d6 t6ng
thu
nh~p
tir
hai c6
phi~u
nay nam t6i
la
nhu
nhau
d~u
b~ng
112,5$.
Nhung
hi~n
t~i,
gia
c6
phi~u
B
th~p
han
gia c6
phi~u
A, c6
phi~u

B
t~o
ra
m<)t
su~t
sinh
lai
tru6c
thu~
cao
han
(hay
nha
dftu
tu
dai
hoi
m<)t
su~t
sinh
lai
tru6c
thu~
cao
han
tir c6
phi~u
nay). Ca hai c6
phi~u
d~u

t~o
ra
m<)t
su~t
sinh
lai
sau
thu~
la 10%,
nhung
cac nha dftu tu tra gia cao
han
cho c6 phi6u A,
b&i
vi lqi
nhu~n
tir
c6
phi~u
A
d~n
du6i hinh
thuc
Hli
v6n,
Hli
v6n chiu
muc
thu~ th~p
han

so v6i c6 tuc. S\f khac
bi~t
gifra gia c6 phftn A
va
c6 phftn B chinh la ghi tri
hi~n
t~i
cua phftn
thu~
tang them rna nha
dftu
tu phai chiu khi
dftu
tu
vao c6 phftn B
so
v6i A.
Th~m
chi
n~u
ca c6
tuc
va
Hii
v6n chiu cung
m<)t
muc
thu6
su~t
thi

thai
di~m
tra
thu~
khac nhau cling
t~o
ra
m<)t
thu~n
lqi cho
Hii
v6n. Thu6 danh tren c6
tuc
phai
tra
ngay khi
nh~n
duqc
c6 tuc, nhung thu6 danh tren
Hii
v6n thi c6
th~
duqc
tri hoan
cho
d~n
khi c6
phi~u
duqc
ban, va lai v6n

duqc
ghi
nh~n.
c6
dong c6
th~
llJa
chQn
khi nao ban c6
phi~u
va
do d6, khi nao
n<)p
thu6.
HQ
cang dqi lau thi gia tri
hi~n
t~i
cua phftn v6n danh tren
Hii
v6n cang nho.
Di~u
nay
chung
to thu6
su~t
c6
hi~u
llJc
tren

H'ii
v6n
th~p
han
tren c6 tuc. Va
nhu
v~y,
nhfrng c6 phi6u nao cho phep hoan
thu~
( c6
tuc
th~p
-
Hii
v6n cao) se duqc ban v6i gia cao
han
c6 phi6u yeu cftu
n<)p
thu~
ngay
hi~n
t~i
( c6
tuc
cao -Hii v6n
th~p
),
b~ng
each d6, hai c6 phi6u m6i c6
th~

mang
l~i
ty
su~t
sinh
lai
sau thu6 tuang
duang
nhau.
- 12 -
1.2.2.3.2.
Chi
phi
ph
at
himh
M<)t
nhan
t6 khac imh
huang
dang k6
d~n
chinh
sach c6
tuc
thAp
la
chi
phi
phat

hanh
khi cong ty
phat
hanh
c6
phi~u
d6 tai
trg
cho cac
dv
an
dfru
tu
m&i.
Chi
phi
phat hanh g6m cac chi phi: biw lanh
phat
hanh, thu
t\lC
phap
ly, in
An,

Ngoai
ra, khi
phat
hanh
cong ty c6 th6 djnh
gia

thAp
ho~c
chi~t
khAu
so
v&i
c6 phfrn
hi~n
t~;ti.
Cac chi
phi
nay c6 th6 thay
dBi
tuy
thu<)c
vao cac
nhan
t6
nhu
qui mo
cua
cong
ty, s6
lugng
c6
phi~u
phat
hanh
va di€u
ki~n

thi
truang
chung
khoan
t~;ti
thai
di6m
phat hanh.
N~u
chia c6
tuc
nhi€u, cong
ty
phai
phat
hanh
c6
phi~u
m&i
d6 tai
trg
cho cac
d\1'
an
dfru
tu
m&i,
va khi d6 cong ty phai chju chi
phi
phat

hanh. Chi
phi
phat
hanh
lam cho chi
phi
su
d\lng v6n
chu
sa
hfru
tir
c6
phi~u
m&i
cao
han
so
v&i
lgi
nhu~n
gifr
l~;ti.
Do
d6, cong ty
thuang
su
d\lng lgi
nhu~n
gifr

l~;ti
d~
tai
dfru
tu.
Vt;ly
vai
nhung
bdt
l(Yi
vJ
thui
gdn
vai
cb
tuc
va chi
phi
phat
hanh khi sit
d1;tng
ngu6n
tai
tr(Y
tit v6n ngogi sinh, cac
nha
kinh d
img
h(J
quan ctdm chi tra c6

tuc thdp
cho riing: chi tra
c6
tuc
thdp
se
lam
gia
c6
phiiu
tang, va chinh
sach
phan
ph6i
t6i
uu
la
chi
chia c6
tuc
tit
phdn
l(Yi
nhut;ln con lgi sau
khi
ali
tai
tr(Y
cho tdt ca
cac

nhu cdu adu tu.
1.2.2.4.
Quan
di~m
iing
h(}
chinh
sach
chi
tni
cA
trrc
cao
M~c
du c6 nhfrng
bAt
lgi
v€
thu~
va
chi
phi
su
d\lng
v6n
nhu
vira
d€
c~p
a

tren, cac cong
ty
v&n
chi tra c6
tuc
cao
va
xem
vi~c
chi
tra
c6
tuc
cao c6 anh
huang
tich
C\l'C
d~n
gia
c6
phi~u.
Nhi€u ly do,
l~p
lu~n
dugc
cac
nha
kinh
t~
ung

h9
chinh
sach nay
dua
ra, rna chung toi se
lfrn
lugt
di6m qua sau day:
1.2.2.4.1.
L~p
lu~n
v~
S\f
khong
chic
chin
ciia
Uii
vAn
L~p
lu~n
nay khong
xem
xet
d~n
cac
bAt
hoan
hao cua thj trucrng, rna chi
dan

thufrn xem
xet
y~u
t6 rui ro, do Myron
Gordon
dua
ra
lfrn
dfru
tien
nam
1959.
Ong
cho
r~ng
c6
tuc
d~
d\1'
doan
han
Hli
v6n, cac
nha
quan
ly c6 th6
6n
djnh c6
tuc
nhung h9 khong th6 ki6m

soat
gia
c6
phi~u.
Va
nhu
v~y,
khi gifr
l~;ti
lgi
nhu~n
d6 tai
dfru
tu,
cong ty da thay
th~
dong c6
tuc
chAc
chAn
a
hi~n
t~;ti
cho c6
dong
b~ng
m9t
dong ti€n
xa
han,

khong
chAc
chAn
trong
tuang
Iai.
c6
dong
Ia
nhung
nguai
khong
thich rui ro, h9 thich
nh~n
dugc
dong c6
tuc
chAc
chAn
han
la lai
v6n
khong
chAc
chAn
phat
sinh
tir
tai
dfru

tu
lgi
nhu~n.
Do d6, h9 se
chi~t
khAu
dong
c6
tuc
ky v9ng
trong
tuang
lai
v&i
ty
suAt
chi~t
khAu
thAp
han
so
v&i
chi~t
khAu
lai v6n ky v9ng
-
13
-
trong
tuang

lai.
Tir
d6, c6 phiSu c6 c6 tuc
hi~n
t?i cao se c6 ghi
tri
hi~n
t?i cao
han
c6 phiSu c6
Hli
v6n cao.
Ta
thfiy, nhan t6 c6t loi a day c6 thS kh6ng phai la
sv
khac nhau
th~t
sv
v~
rui ro gifra gfin va
xa
(gifra c6
tuc
va
Hii
v6n) rna la khac nhau
v~
rui ro
dugc
cam

nh~n.
c6
tuc
dugc
danh gia cao
han
vi cam
nh~n
cua nha dfiu
tu
d6i
v6i
rui ro
kh6ng
"hoan
hao",
hQ
da
quad~
cao rui ro cua lai v6n.
L~p
lu~n
nay
da
"tr()n lfin" quySt dinh c6
tuc
v6i quySt dinh dfiu
tu
cua
c6ng

ty.
Di~u
rna cac phfin tranh
lu~n
cua Gordon
th~t
S\1'
dua
ra la: nSu lgi
nhu~n
gifr l?i
dugc
dfiu
tu
vao cac
dv
an
dfiu
tu
chua
rui ro thi thu
nh~p
tuang
lai phai
dugc
chiSt
khfru v6i
m()t
ty sufrt
chi~t

khfiu phan anh rui ro nay.
Nhung
r5 rang thu
nh~p
tir
cac
dv
an dfiu
tu
dugc
chiSt khfiu v6i sufit chiSt khfiu c6
chua
rui ro rna kh6ng
phan
bi~t
thu
nh~p
nay
dugc
gifr l?i hay chia c6 tuc. V6i chinh sach dfiu
tu
cua
doanh
nghi~p
kh6ng d6i,
nha
dfiu
tu
kh6ng thS
ch~c

ch~n
v~
c6
tuc
han
so v6i thu
nh~p
trong
tuang
lai, vi
v~y,
rui ro cua - cung
nhu
sufit chiSt khfiu ap dvng
vai
c6
tuc
va
thu
nh~p
ky
VQng
trong
tuang
lai phai
nhu
nhau.
Nhu
v~y,
ta

thfiy rui ro cua c6
tuc
va
cua lai v6n (do lgi
nhu~n
Uti
dfiu
tu
mang l?i) d6u chinh la rui ro cua cac quySt djnh
dfiu
tu.
Chung
nao rna lgi
nhu~n
gifr l?i tai dfiu
tu
mang l?i
muc
sinh
lai
it nhfit
b&ng
v6i sufrt sinh
lai
mong dgi,
nha
dfiu
tu
se cam thfry
nhu

nhau
v~
lgi
nhu~n
dugc
gifr l?i
va
lgi
nhu~n
dugc
chia
du6i
d?ng c6 tuc.
Cho
du
l~p
lu~n
tren
dua
ra
thi~u
CO'
sa
khoa
hQC
va
con nhi6u tranh cai
nhung vfin
dugc
nhi~u

nha
dfiu
tu
cung
nhu
tu
vfin dfiu
tu
tin
tuang.
1.2.2.4.2.
Nhu
cfiu
thu
nh~p
hi~n
t~i
va
chi
phi
giao
djch
c6
tuc co
ths
rfit quan trQng vi no cung
cfip
ti~n
m~t
cho cac

nha
dfiu tu,
va
c6 rfit nhi6u nha
dfiu
tu
mu6n c6 thu
nh~p
hi~n
t?i
nhu
nhfrng
nguai
v~
huu, nhfrng
nguai
s6ng
nha
vao thu
nh~p
c6 djnh Lai v6n chi c6 thS mang l?i
ti~n
m~t
khi
nha
dfiu
tu
ban c6 phfin. MM da chi
ra
r&ng

m()t nha
dfiu
tu
thich dong ti6n a
hi~n
t?i cao
nhung
dang gifr c6 phfin c6 c6
tuc
thfip, c6 thS ban m()t vai c6 phfin
dS
c6
duqc
lugng
ti6n
cfin
thi~t
m()t each
d6
dang, nhung d6 la trong m6i
truang
kh6ng c6
chi phi giao
dich. Trong
thvc
tS,
khi ban c6 phiSu
dS
c6
dugc

thu
nh~p,
nha
dfiu
tu
phai t6n cac chi phi giao dich cung
nhu
thai
gian
va
chju cac bfit
ti~n
khac.
M~c
khac, gia ca c6 phiSu tren thi
truang
kh6ng 6n djnh, nha dfiu
tu
c6 thS ban c6 phiSu
vao
h1c
gia c6
phi~u
dang giam, gay
thi~t
h?i cho
hQ.
Vt;ly
chi
phi

giao dtch
phat
sinh khi bim
cJ
phdu
lam cho
nhimg
nha adu
tu
mu6n c6 thu
nht;lp
hi~n
tr;zi
tit adu
-
14
-
tu
cua h9 thich
adu
tu
vao c6
phiiu
co
c6
tuc
cao, va h9
se
tra gia cao
han

cho
c6
phidu nay.
Vi~c
uu
thich c6 tuc cua
nha
dfru
tu
con
dugc
ly giai tren ghic
d<)
tam ly
hQc
do Shefrin va Statman
dua
ra nam 1984.
L~p
lu~n
ung
h<)
chinh sach chi
tn1
c6
tuc
cao cua h9 cho
r~ng:
bai
vi

C<'tc
ly do
thu<)c
v@
tam ly hanh vi cua
nha
dfru
tu, c6
tuc
va
Hii
v6n khong the xem la c6 the thay thS hoan toan cho nhau.
Giai thich
dfru
tien
cua
hai ong
dva
tren quan sat
r~ng
c6 nhieu
ca
nhan c6
kha
nang
tv
kiem soat kern. Va
d6
d@n
bu vao

vi~c
nay h9 thucmg theo
nhung
lu~t
1~
hay
chuang
trinh ngan can h9 lam theo nhfrng
"cam
d6".
M<)t
ca nhan
dfru
tu
mu6n dam bao gia tr! cua cai trong dai
h~n
cua minh, ch6ng
l~i
vi~c
c6 th6
chi@u
theo
sa
thich
tuc
thai
c6 the theo
m<)t
qui
t~c

cdm chi tieu tir v6n, va
chi
tai tr(J cho
cite tieu dung tir
c6
tuc.
Ui@u
nay lam h9 ch9n mua c6 phiSu c6 c6
tuc
cao.
Ly giai
thu
hai, hai ong
dua
ra trong so sanh hai
truang
hgp:
Nha
dfru
tu
nh~n
dugc
c6
tuc
va
mua
Tivi
Nha
dfru
tu

ban c6 phiSu c6 gia tri
tuang
duang
de mua tivi.
Sau d6,
gia c6 phiSu tang len dang ke
va
d6i v6i
hfru
hSt
mQi
nguai
vi~c
ban
c6 phiSu gay
cho h9
sv
nu6i tiSc
nhi@u
han.
Tir d6, hai ong cho
r~ng
tieu dung
tir
c6
tuc
dugc
ua
thich
han

so v6i tieu dung
tir
v6n,
di@u
nay lam tang them nhu
cfru
d6i
v6i c6 phiSu
c6 c6
tuc
cao.
1.2.2.4.3.DAu
hi~u
thong
tin
cua
cA
trrc
Dfiu
hi~u hi~u
thong tin cua c6
tuc
phv
thu<)c
vao cac hilt hoan hao
cua
thi
truang
trong thong tin tai chinh. Theo quan diem nay, chinh sach c6
tuc

anh
huang
dSn gia c6 phiSu
bai
vi c6
tuc
chua
dvng thong tin
v@
kha nang sinh
lai
cua cong
ty. Cac nha
dfru
tu
khong phai luon
d~
dang tiSp
c~n
v6i cac thong tin
v@
cong ty.
Trong khi d6,
cac bao cao tai chinh dinh ky do cong ty
dua
ra c6 the khong phan
anh
dugc
lgi
nhu~n

kinh
tS.
Cac nha
dfru
tu
se nghi nga lgi
nhu~n
bao cao
tren
bang
bao cao kSt qua kinh doanh nSu
nhu
c6
tuc
khong
dugc
chi tra. Do d6, nha
dfru
tu
se dva vao
vi~c
chia tra c6 tuc
d6
danh gia tinh hinh tai chinh
hi~n
t~i
va
tri6n v9ng
ho~t
d<)ng

tuang
lai cua cong ty. Khi cong ty da thiSt
l~p
ty
1~
c6
tuc
6n dinh qua
nhi@u
nam,
m<)t
sv
thay d6i trong ty
1~
chia c6
tuc
se lam cho
nha
dfru
tu
tin
r~ng
kha nang sinh
lai
trong
tuang
lai cua cong ty thay d6i. Vi
v~y,
vi~c
tang c6

tuc
nhi@u
han
dv
doan la
m<)t
diiu
hi~u
cho nha
dfru
tu
r~ng
lgi
nhu~n
trong
tuang
lai
cua cong ty se cao
han
dang k6. Diiu
hi~u
thong tin nay
dfrn
dSn
vi~c
danh ghi
l~i
dong
ti@n
va

ghi tri cong ty,
va
m<)t
S\f
tang len trong gia c6 phiSu.
-
15
-
M~c
khac, cac
nha
quim ly
thuong
c6 nhfrng thong
tin
ben
trong
rna
khong
th~
thong bao cho
nha
dfru
tu biSt.
Vi~c
khac
nhau
trong tiSp
c~n
thong

tin gifra
nha
quim ly va nha
dfru
tu,
gQi
la
bch
ciin
xung
thong tin, c6
th~
lam cho
gia
c6 phiBu
thfip
han
gia
tri
th~t.
Bing
vi~c
tang c6
tuc
d~u
d~n,
cong ty dang th\fc
hi~n
m(}t
cam kSt se ti6p tvc dong ti6n nay cho nha

dfru
tu
trong tuang Iai,
va
m9t
thong
tin
vS
sv
ch~c
ch~n
vS
kha nang
d~t
duqc
lqi
nhu~n
cao trong tuang lai
duqc
dua
ra.
Trong
m()t thi
truong
rui ro, c6
tuc
tra thanh
phuang
ti~n
d~

giam
thi~u
Sl)'
"keo
gia" xufit phat
tu
sv
khac nhau trong tiSp
c~n
thong
tin
c6
s~n
cho
nha
quan ly
va
nha
dfru
tu.
1.2.2.4.4. Chi phi
d~i
di~n
Trong
thl,l"C
t~,
do c6 Sl)' mau thuan v6 quy6n lqi cua
ban
quan ly
va

cac c6
dong
ben
ngoai, nen
gia
c6 phiSu cua cong ty
sa
huu
bai
nhung
nha dau
tu
tach
bi~t
vai
ban quan
Iy
thfip han gia c6 phiSu cua cong ty rna
nha
dfru
tu
va
quan Iy Ia
m(}t.
Sv
khac
bi~t
trong
gia
c6 phiSu nay la chi phi cua

vi~c
mau
thuan quySn lqi
va
thuong
duqc
gQi
Ia
chi phi
d~i
di~n
(agency costs).
Cac nha quan ly
thuong
thl,l"c
hi~n
nhfrng
vi~c
d~
giam
thi~u
chi phi nay nhu:
thue
ki~m
toan d()c
l~p,
thanh
l~p
ban
ki6m soat,

t~o
ra cac
rang
bu()c trong cac
hqp
d6ng vay nq gi6i
h~n
quy6n Ivc cua cac
nha
quan ly, cung
cfip
cac
kS
ho~ch
dai
ng(}
d~
g~n
kSt ban quan
Iy
vai
chu
sa
huu.
MC)t
s6 nha nghien
cuu
tin
ring
chi

tra
c6
tuc
c6
th~
duqc
nha
dfru
tu cam
nh~n
nhu
la m()t cong
C\l
ki~m
tra va
g~n
kSt tren.
Di~m
mfiu ch6t cua tranh
lu~n
nay la m()t ty
1~
chi
tra
c6
tuc
cao han se bu()c ban quan ly tim cac ngu6n titi trq
tu
ben ngoai.
M~c

du
vi~c
nay t6n chi phi, n6 cung
cfip
thong
tin
quan trQng cho
nha
dfru
tu, vi
hQ
c6
th~
xem xet nhfrng diSu khoan theo d6 ngu6n tai trq
mai
duqc
cung
cfip.
MC)t
chinh sach chi
tra
c6
tuc
cao,
bu(}c
cong
ty
di vao thi
truong
v6n

thuong
xuyen se giam thi6u chi phi
d~i
di~n,
vi nha
dfru
tu
mai chi
mua
c6 phiSu
cua
cong
ty, nSu cong ty cung
cfip
cac
bing
chung, thong tin thuySt
phvc
v6
hi~u
qua cua
nhil'ng
dv
an
dfru
tu mai. Cac nha
dfru
tu se chiSt khfiu
gia
c6 phiSu

bing
vai
muc
chi phi
d~i
di~n hi~n
t~i.
Vi thS, cac nha quan tri cong ty
phai
thuong
xuyen huy
d()ng v6n
m6i
se c6
g~n
giam chi phi
d~i
di~n
d6 c6
th~
ban
duqc
chung
khoan a
muc gia cao nhfit c6
th~.
V
i~c
chi tra c6
tuc

cao
da
gi{m
tiSp
t~o
ra
sv
ki~m
tra
ch~t
che han cac
ho~t
d()ng
dfru
tu cua cong ty.
Va
nhu
v~y,
chinh sach chi
tra
c6
tuc
cao se dong g6p
dang
ks
den
gia
tri cong ty.
- 16 -
1.2.2.5.

L~p
lu~n
v~
hi~u
rrng
nh6m
khach
hang.
Hi~u
ung
nh6m khach himg cho
r~ng
nha
dAu
tu
se mua c6 phiSu cua c6ng ty
c6 chinh
sach c6
tuc
phu
hgp
v6i
uu
tien cua h9 v6 c6 tuc. Theo
l~p
lu~n
nay, cac
chinh sach c6
tuc
khac nhau se thu hut cac nh6m

nha
dAu
tu
khac nhau. NSu c6ng
ty c6
ty
1~
chia c6
tuc
cao, n6 se thu hut cac nha
dAu
tu
thich c6
tuc
han
Hli
v6n.
Ngugc
l~i,
cong ty c6 ty
1~
chia c6
tuc
thAp
se thu hut cac
nha
dAu
tu
quan tam dSn
Hii

v6n.
Nhu
v~y,
v6i ty
1~
chia c6
tuc
nhu
thS nao, c6ng ty d6u c6 nh6m
nha
dAu
tu
cua minh.
V
6i
S\1'
t6n
t~i
cua
hi~u
trng nh6m khach hang, chinh sach c6
tuc
khong anh
huang
dSn gia tri doanh
nghi~p
trir khi c6
sv
khac
bi~t

trong t6ng nhu
cAu
d6i v6i
m()t
chinh sach nao d6 v6i
"t6ng
cung". Va
l~p
lu~n
nay cling cho
r~ng,
trong dai
h~n
se c6 du
nha
dAu
tu
trong m6i nh6m c6 tuc
d~
c6ng ty
dugc
djnh gia dung,
m~c
cho chinh sach c6
tuc
cua h9
nhu
thS nao.
Tuy nhien,
sv

t6n
t~i
cua
hi~u
ung
nh6m khach hang kh6ng c6 nghia
r~ng
tAt
ca m9i
m~t
cua chinh sach c6
tuc
d6u kh6ng lien quan dSn gia tri doanh
nghi~p.
N6
chi c6 nghia
r~ng
quySt djnh
dAu
tien cua c6ng ty
v6
c6
tuc
kh6ng quan trQng, con
cac quySt dinh
sau nay
vS
SlJ
6n dinh cua c6
tuc

la diSu dang quan tam. Trang khi
vai
bdt
ky
ty
l¢
chia
c6
tire,
va mire c6 tire nao aJu c6
thJ
thu
hut
cac nha adu
tu
phit
h(J'p
thi Slf khong Jn ajnh trong
cJ
tire
se
khong
gi£(
GU'f!C
nhom nha adu
tU'
GO.
Sv
kh6ng 6n iltnh cilng
se

kh6ng thJ thu
hut
them nh6m nha adu
tu
m&i
aJ
thay
thi
nh6m nha adu
tu
cii,
bai
vi c6 tire kh6ng 6n iltnh cung cAp ddu hi?u thong tin tieu
ClfC
a
in
tdt
ca cac nha ildu tu.
Nhu
v~y'
v6i
l~p
lu~n
vS
hi~u
ung
khach hang, c6ng
ty
khong nen thay d6i muc c6
tuc

d9t biSn, chinh sach 6n dinh c6
tuc
Ia chinh sach
t6i
uu. V a c6ng ty se
g~p
kh6 khan khi thay d6i m()t chinh sach c6
tuc
da
dugc
thiSt
l~p,
du cho
vi~c
nay la
cAn
thiSt, va c6ng ty c6
dAy
du ly do
d~
thvc
hi~n
n6.
1.2.3.
Cac
nhan
tA
khac
anh
htrc'Yng

d~n
chinh
sach
ca
tll'c
Khi thiSt
l~p
chinh sach c6
tuc
trong thvc
tS,
cac nha quan trj tai chinh phai
xem xet
rAt
nhiSu
vAn
dS
ngoai nhtrng gi c6
th~
i'mh
huang
dSn gia c6 phiSu rna
chung
t6i vira
dS
c~p
tren day. Sau day la m()t s6 nhan t6 anh
huang
dSn quySt djnh
c6 tuc

trong thvc
ti~n.
- 17 -
80
GIAO
Dl)C
VA
E>AO
TAO
TRUONG
E)H
I<INH
TE
TP.HCM
THUVI:¢N