BẢO QUẢN VÀ VẬN CHUYỂN AN TOÀN MÁU VÀ CÁC CHẾ PHẨM MÁU

BẢO QUẢN VÀ VẬN CHUYỂN AN TOÀN
MÁU VÀ CÁC CHẾ PHẨM MÁU

Mục đích:
Mô tả các qui trình đơn giản để bảo quản và vận chuyển an toàn máu và các chế phẩm
DÂY CHUYỀN LẠNH

Dây chuyền lạnh là quá trình bảo quản và
vận chuyển máu an toàn có hệ thống, từ thu
gom cho đến khi máu được truyền cho
bệnh nhân. Hệ thống được gọi là dây
chuyền lạnh vì máu và chế phẩm máu phải
được bảo quản lạnh trước khi truyền.
DÂY CHUYỀN LẠNH
Thu gom
Thu gom
Ngân hàng máu
Ngân hàng máu
Bệnh viện
Bệnh viện
Bệnh phòng
Bệnh phòng
Kiểm tra túi máu
Vận chuyển
Vận chuyển
Vận chuyển
CÁC BỘ PHẬN CHÍNH CỦA DÂY CHUYỀN LẠNH

Nhân viên được đào tạo kỹ

Các quy trình vận hành tiêu chuẩn


Thiết bị phù hợp để bảo quản và vận chuyển máu

Môi trường được kiểm soát tốt

Quy trình theo dõi quá trình sản xuất,thiết bị và chất lượng sản phẩm.
NHÀ QUẢN LÝ DÂY CHUYỀN LẠNH

Lựa chọn mua trang thiết bị cho dây chuyền lạnh

Thiết lập hệ thống quản lý chất lượng cho quá trình lắp đặt, sử dụng, theo dõi,bảo trì, dịch vụ
về sửa chữa trang thiết bị

Xây dựng chương trình đào tạo cho người sử dụng thiết bị của dây chuyền lạnh
NHÂN VIÊN BỘ PHẬN THU GOM

Bảo quản an toàn máu thu gom được

Đánh giá lượng máu thu được để vận chuyển đến ngân hàng máu

Vận chuyển máu an toàn

Theo dõi nhiệt độ trong quá trình vận chuyển

Đưa máu đến labo đồng thời đảm bảo quy định về nhiệt độ và thời gian
NHÂN VIÊN KỸ THUẬT TRONG LABO

Lắp đặt trang thiết bị cho dây chuyền lạnh


Xác định khả năng vận hành của thiết bị

Bảo trì trang thiết bị

Tiếp nhận và kiểm tra các đơn vị máu vừa thu gom

Bảo quản máu theo quy định

Theo dõi nhiệt độ các chế phẩm máu

Đánh giá chế phẩm máu đúng quy cách khi vận chuyển

Kiểm tra chất lượng trang thiết bị và chế phẩm máu
NHÂN VIÊN LÂM SÀNG TẠI BỆNH ViỆN

Tiếp nhận máu và chế phẩm máu tại ngân hàng máu

Bảo quản máu

Theo dõi nhiệt độ máu được bảo quản

Hâm nóng máu

Truyền máu an toàn
Bảo quản
Bảo quản máu và chế
phẩm máu

Vận chuyển
Đánh giá và vận
chuyển máu và chế
phẩm
Bảo trì
Bảo trì trang thiết
bị dây chuyền lạnh
3 QUÁ TRÌNH CHÍNH
BẢO QUẢN MÁU TOÀN PHẦN VÀ HỒNG CẦU
Ghi nhớ quan trọng

+ 2
0
C đến + 6
0
C

Không được phép làm đông lạnh
 Máu không được bảo quản từ + 2
0
C đến + 6
0
C thì khả năng vận chuyển oxy sẽ
giảm đáng kể, máu bảo quản ở nhiệt độ trên sẽ ngăn ngừa sự phát triển của vi
khuẩn, nếu túi máu bị đông lạnh hồng cầu sẽ bị vỡ.

BẢO QUẢN CHẾ PHẨM HỒNG CẦU
Nhiệt độ bảo quản Thời gian bảo quản
Máu toàn phần , khối hồng cầu đậm đặc 2-6
0

C Theo qui dịnh nhà sản xuất túi lấy máu
Khối HC có dung dịch bảo quản 2-6
0
C Không quá 42 ngày
Khối HC chiếu xạ 2-6
0
C Không quá 14 ngày
Khối HC rửa 2-6
0
C Trong vòng 24 giờ
Nhiệt độ phòng Trong vòng 6 giờ
Khối HC đông lạnh < - 80
0
C trong glyceryl 40%
< - 120
0
C trong glyceryl 20%
20 năm
HUYẾT TƯƠNG TƯƠI ĐÔNG LẠNH

Là huyết tương đã được tách khỏi đơn vị máu toàn phần
trong vòng 6-8 giờ kể từ lúc lấy máu , được đông lạnh nhanh
chóng và bảo quản ở
≤ -20 C

Huyết tương chứa nước, điện giải, các yếu tố đông máu và
protein chủ yếu là albumin.

Nếu không được đông lạnh ở ≤ -20C các yếu tố V và VII sẽ bị
thoái hóa và số lượng sẽ giảm đáng kể.

TỦA LẠNH

Tủa lạnh là phần huyết toàn phần hòa tan còn lại sau khi làm tan đông huyết tương tủa
đông lạnh. Tủa lạnh chứa khoảng 50% yếu tố VIII , 20-40% Fibrinogen và một tỉ lệ thấp yếu
tố I,V, XIII .

Để sản xuất tủa lạnh, huyết tương được tách ra khỏi hồng cầu trong vòng 6-8 giờ sau khi
thu gom và được làm đông nhanh tối đa là 30phút. Huyết tương sau đó được làm tan đông
dần ở nhiệt độ < 4
0
C.
BẢO QUẢN CHẾ PHẨM HUYẾT TƯƠNG TƯƠI ĐÔNG LẠNH / TỦA LẠNH
Nhiệt độ Hạn dùng
HTTDL / Tủa lạnh
-18
0
C  -25
0
C
Không quá 12 tháng
HTTDL / Tủa lạnh ≤ -25
0
C Không quá 24 tháng
HTT/Tủa lạnh không đông lạnh
2
0
C 6
0
C

Không quá 6 giờ từ khi điều chế
HTT/Tủa lạnh đã tan đông
2
0
C 6
0
C
Không quá 6 giờ từ khi tan đông
KHỐI TiỂU CẦU

Máu toàn phần sử dụng để sản xuất khối tiểu cầu phải được bảo quản ở 20-24
0
C

Huyết tương giàu tiểu cầu có thể được chiết tách từ máu toàn phần bằng ly tâm trong vòng
8 giờ sau khi máu được thu gom.

Để bảo tồn chức năng tiểu cầu, khối tiểu cầu được bảo quản ở 20-24
0
C và lắc liên tục
bằng máy lắc tiểu cầu chuyên dùng.
BẢO QUẢN KHỐI TiỂU CẦU
Nhiệt độ Hạn sử dụng
Khối tiểu cầu 20-24
0
C Không quá 5 ngày
Vận chuyển 20-24
0
C Không quá 24 giờ
Sau khi phát máu, trước khi truyền 20-24

0
C 15-30 phút
TỦ LẠNH BẢO QUẢN MÁU

1. Chỉ mở cửa khi cần

2. Xắp xếp máu sao cho có chỗ trống để không khí lạnh luân chuyển

3.Có một tủ lạnh: máu sàng lọc và máu chưa sàng lọc, máu làm phản ứng chéo và máu
chưa làm phản ứng chéo ở các ngăn khác nhau.

4.Không để thực phẩm đồ uống trong cùng tủ lạnh
TỦ LẠNH BẢO QUẢN MÁU

5. Không để tiểu cầu vào tủ lạnh và nhiệt độ trong tủ lạnh quá thấp

6. Không để máu ở cánh cửa tủ lạnh gia dụng vì nhiệt độ thường cao hơn ở phía trong tủ

7. Không đặt máu gần sát khoang đông lạnh của tủ lạnh gia dụng
GIÁM SÁT NHIỆT ĐỘ TỦ LẠNH BẢO QUẢN MÁU

Cần kiểm tra nhiệt độ ít nhất 2 lần mỗi ngày: sáng sớm và cuối ngày làm việc

Không đóng mở cửa tủ lạnh quá nhiều: ảnh hưởng đến nhiệt độ

Nếu nhiệt độ không ở trong khoảng 2-8
0
C cần ghi rõ nguyên nhân và biện pháp xử lí đã
thực hiện
TỦ LẠNH BẢO QUẢN MÁU