tài liệu ôn thi cao học kinh tế vĩ mô bài lý thuyết sản xuất

Chöông 5
Lyù thuyeát saûn xuaát
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
2
Các chủ đề thảo luận

Công nghệ sản xuất

Sản xuất với một đầu vào biến đổi

Sản xuất với hai đầu vào biến đổi

Hiệu suất theo quy mô
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
3
Công nghệ sản xuất

Hoạt động sản xuất là gì?
Là ho t động phối hợp các nguồn lực sản xuất (các ạ
yếu tố đầu vào) để tạo ra sản phẩm (xuất lượng)
Xuất lượng
•
Lao động
Nguyên liệu
Vốn
(Đầu vào) (Đầu ra)
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
4

Công nghệ sản xuất

Công nghệ sản xuất là gì?
-
Công nghệ sản xuất là phương pháp, bí quyết để
sản xuất ra hàng hóa hoặc dòch vụ.
-
Thay đổi công nghệ cần thời gian dài.
-
Đổi mới công nghệ giúp hãng sản xuất được
nhiều xuất lượng hoặc chất lượng cao hơn với
cùng nguồn lực sử dụng như trước.
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
5
Hàm sản xuất
Hàm sản xuất cho biết mức sản lượng tối
đa mà doanh nghiệp có thể sản xuất
được bằng cách kết hợp các yếu tố đầu
vào cho trước với quy trình công nghệ
nhất đònh.
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
6
Hàm sản xuất

Hàm sản xuất tổng quát
Q = F(x
1
, x

2
,……….x
n
)

Hàm sản xuất COBB-DOUGLAS
Q = F(k,l) = a.k
α
l
β

13.08.2015
Đặng Văn Thanh
7
Hàm sản xuất
1 20 40 55 65 75
2 40 60 75 85 90
3 55 75 90 100
105
4 65 85 100 110
115
5 75 90 105 115
120
Vốn 1 2 3 4 5
Lao động
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
8
Ngắn hạn và dài hạn


Ngắn hạn:
Là khoảng thời gian trong đó lượng của một
hoặc nhiều yếu tố đầu vào không đổi.

Dài hạn
Là khoảng thời gian cần thiết để tất cả các
yếu tố đầu vào đều có thể thay đổi.
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
9
Lao động Vốn Sản lượng NSTB Năng
suất biên
(l) (k) (Q) (AP
L
) (MP
L
)
Sản xuất với một yếu tố đầu vào biến đổi
0 10 0

1 10 10 10
10
2 10 30 15
20
3 10 60 20
30
4 10 80 20
20
5 10 95 19
15

6 10 108 18
13
7 10 112 16
4
8 10 112 14
0
9 10 108 12
-4
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
10
Sản xuất với một yếu tố đầu vào biến đổi

Năng suất trung bình của lao động
AP
L
= Q/l

Năng suất biên của lao động
MP
L
= ∆Q/∆l
Năng suất biên có quy luật giảm dần (Law
of diminishing marginal product)
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
11
Tổng sản phẩm
A: độ dốc của tiếp tuyến =
MP (20)

B: độ dốc của OB = AP (20)
C: độ dốc OC= MP & AP
Lao động/tháng
Sản lượng/tháng
60
112
0 2 3 4 5 6 7 8 9 101
A
B
C
D
Sản xuất với một yếu tố đầu vào biến đổi
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
12
Năng suất trung bình (AP
L
)
Sản xuất với một yếu tố đầu vào biến đổi
8
10
20
Sản lượng/tháng
0 2 3 4 5 6 7 9 101
Lao động/tháng
30
E
Năng suất biên (MP
L
)

Nhận xét:
Bên trái E: MP > AP & AP tăng dần
Bên phải E : MP < AP & AP giảm dần
Tại E: MP = AP & AP đạt cực đại
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
13
Sản xuất với hai đầu vào biến đổi
Lao động/năm
1
2
3
4
1 2 3 4 5
5
Q
1
= 55
A
D
B
Q
2
= 75
Q
3
= 90
C
E
Vốn/năm

Biểu đồ các đường đồng lượng
Biểu đồ các đường đồng lượng
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
14
Đường đồng lượng

Đường đồng lượng là tập hợp nhữngï
kết hợp khác nhau của các yếu tố
đầu vào cùng tạo ra một mức sản
lượng như nhau.

Độ dốc của đường đồng lượng là tỷ lệ thay thế
kỹ thuật biên giữa hai yếu tố đầu vào.
MRTS
LK
= - ∆k/∆l
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
15
Các đường đồng lượng khi hai yếu
tố đầu vào thay thế hoàn toàn
l
k
Q
1
Q
2
Q
3

A
B
C
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
16
Các đường đồng lượng khi hai yếu
tố đầu vào thay thế hoàn toàn

Ví dụ

2 loại xe của công ty taxi

Máy và nhân công trạm thu phí

Hàm sản xuất
Q = F(k,l) = 2k + 4l

MRTS = const
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
17
Các đường đồng lượng khi hai yếu
tố đầu vào bổ sung hoàn toàn
Lao động/tháng
Vốn/tháng
l
1
k
1

Q
1
Q
2
Q
3
A
B
C
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
18
Các đường đồng lượng khi hai yếu
tố đầu vào bổ sung hoàn toàn

Ví dụ

Công nhân vệ sinh và chổi

Công nhân xây dựng và bay, bàn chà.

Hàm sản xuất
Q = F(k,l) = Min(k,l)

MRTS = 0
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
19
Đường đồng phí
Lao động/năm

Vốn/năm
C
0
C
1
C
2
C
2
/ r
C
1
/ r
C
0
/ r
C
2
/ w
C
1
/ w
C
0
/ w
-w/ r
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
20
Đường đồng phí


Đường đồng phí là tập hợp những kết
hợp khác nhau của hai yếu tố sản xuất
với cùng một mức chi phí đầu tư

Độ dốc của đường đồng phí là số âm của tỷ
giá hai yếu tố sản xuất = -w/r
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
21
Phối hợp tối ưu các yếu tố sản xuất:
Chi phí cho trước, sản lượng cao nhất
Lao động/năm
Vốn/năm
Mức chi phí C
1
có thể thuê hai
yếu tố sản xuất với các kết hợp
k
2
l
2
hay k
3
l
3
. Tuy nhiên, cả hai
kết hợp này đều cho mức sản
lượng thấp hơn kết hợp k
1

l
1
.
Q
2
= Q max
C
1
A
k
1
l
1
k
3
l
3
k
2
l
2
Q
1
Q
3
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
22
Phối hợp tối ưu các yếu tố sản xuất:
Sản lượng cho trước, chi phí thấp nhất

Lao động/năm
Vốn/năm
Mức sản lượng Q
1
có thể sản xuất
với các kết hợp k
2
l
2
hay k
3
l
3
. Tuy
nhiên, cả hai kết hợp này đều có
chi phí cao hơn kết hợp k
1
l
1
.
Q
1
C
0
C
1
C
2
A
k

1
l
1
k
3
l
3
k
2
l
2
C
1
= C min
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
23
Phối hợp tối ưu các yếu tố sản xuất

Phối hợp tối ưu:

Là phối hợp mà đường đồng phí tiếp
xúc với đường đồng lượng.

Là phối hợp mà độ dốc của đường đồng
lượng bằng độ dốc của đường đồng phí
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
24
Phối hợp tối ưu các yếu tố sản xuất


Phối hợp tối ưu:

Độ dốc đường đồng lượng = Độ dốc đường đồng phí
∆k/∆l = - w/ r
Mà MRTS
LK
= - ∆k/∆l

Do đó, có thể phát biểu: nhà sản xuất kết hợp các
yếu tố sản xuất tối ưu tại điểm:
MRTS
LK
= w/ r
13.08.2015
Đặng Văn Thanh
25

Mặt khác: MP
L
(∆l) + MP
K
(∆k) = 0
Năng suất biên và
phối hợp tối ưu các yếu tố sản xuất

Sắp xếp lại: MP
L
/MP
K

= - ∆k/∆l
Do: MRTS
LK
= - ∆k/∆l

Nên có thể viết:
KLLK
/MP MP MRTS
=