Bài tiểu luận vệ sinh an toàn thực phẩm
Đề tài: phụ gia trong thực phẩm
Chương 1
Mở đầu
i sng gn vi nông nghic
phc sn xut ti ch cung ng nhu cu. H c
phn t ng vt. Ch
tha thc phm, mu dành thì h mn chuy
p. Mà các ch n di mui, vng,
mt vài loi men hoc làm khô.
Ngày nay, np s phát trin, dân chúng tông
thành ph, các trung tâm công k ngh, thc phc
chuyên ch t c gi gìn sao cho kh
thi. R cnh tranh, nhiu thc phc thêm các cht làm
màu sc, v
cht ph gia, ti
Cht ph làm thc phm
phong phú, ct gi an toàn lâu ngày, giúp quý bà ni tr không
phi ngày ngày xách gi mua lng tht, bó rau.
Chương 2
Nội dung
I. Giới thiệu chung về chất phụ gia:
1. Cht ph gia là gì?
- n :
Ph gia thc phm là các chc b sung vào thc phm
bo qun hay ci thi và b ngoài ca chúng.
- M cht ph gia:
Theo FAO: ph gia là cht không dinh c thêm vào
các sn phm vng các cht
ng th ci thin tính cht cm quan, cu
trúc, mùi v o qun sn phm.
Theo WHO: Ph gia là mt chc phm hin
din trong thc phm là kt qu ca mt s mt: sn xut, ch
bin, bao gi, tn trt này không bao gm s nhim
bn.
Theo y ban Tiêu chun hóa hc thc phm quc t: Ph gia
là mt cht có hay không có giá tr c tiêu
th ng nhc phc s dng
t thành phm ca thc phm. Vic b sung chúng vào thc
ph gii quyt m trong sn xut, ch bin,
bao gói, bo qun, vn chuyn thc phm, nhm ci thin cu kt
hoc tính k thut ca thc ph gia thc phm
không bao gm các cht ô nhim hoc các chc b sung vào
thc phm nhm duy trì hay ci thin thành phng ca
thc phm.
Theo TCVN: Ph gia thc phm là nhng chc
coi là thc phm hay mt thành phn ch yu ca thc phm, có
hoc không có giá tr m bo an toàn cho sc khe,
c ch ng cho vào thc phm vng nh nhm duy trì
chng, hình dng, mùi v kim hoc axit ca thc phm,
ng v yêu cu công ngh trong ch bin
chuyn và bo qun thc phm.
y ph gia thc phm không phi là thc phm mà nó
c b sung mt cách ch ý, trc tip hay gián tip vào thc
phm, ci thin tính cht hoc tính k thut ca thc ph
Ph gia thc phm tn ti trong thc pht thành phn
ca thc phm vi mt gii hn tnh.
Vi s phát trin ca khoa hc công ngh hin nay ph c
s dng trong thc phm bo an
i s dng thc phm.
Ph c s dng trong hu ht các sn phm thc
phm, nhng cht to v, gia v s dng trong các b
u là ph gia.
2. Ngun gc xut x ca cht ph gia ?
Mt s ph gia thc phc s dng trong nhiu th k; ví
d bo qun bng làm (vi dm), p mui- chng hn
i thp mui xông khói, hay s dng
hunh t s loi u vang. Vi s ra i và phát
trin ca công nghip ch bin thc phm trong na sau th k
20 thì có thêm nhiu ph gia thc phc gii thiu, c t
nhiên ln nhân to.
châu Âu
(Codex Alimentarius Committee)
E
axít
axêtic
alkanet
Úc và New Zealand.
khám phá
p: dm, du, mt ong, bo qun thc phm t
rau qu.
Mã: SO2 bo quu
c lên men rau qu
o qun tht
chng vi sinh vt ca Sorbic
c Sorbic (Hofman) dùng trong các
loi sausage
chng vi sinh vt ca Fomic
chng vi sinh vt ca
salysilix
chng vi sinh vt ca
Benzoic
ùng trong b o qu n sa
c phm M
ng chng vi sinh vt ca P-
cholorobenzoic
ng chng vi sinh vt ca P-
hydroxybenzoic
o qu n các loi bánh
t bo qun tìm c và chng nhn
t bo quàn mi
n xum quy mô nh
T c bo qun bng hn hp
khí
II. Phân loại chất phụ gia theo tính chất công nghệ :
1. Cht bo qun:
là các
có các tác
Acid Sorbic (E 200), Sodium Benzoate (E 211), Acid Benzoic (E 210), Acid
Ascorbic (E 3
a. Acid benzoic E210
- Benzoic dng bt hoc ht màu trng, vi mùi nng.
- Benzoic acid ng vi khun t
hòa tan tt c, nên natri benzoat c s dng,
bi vì trong các dung dch có tính axit nó chuyi
thành acid benzoic, và natri benzoat hòa tan rt tc.
- c tính: ng hc acid benzoic
s dng trong thc phc s dng nhiu trong các
thc pha lên men, qu ngâm gim, hoa
qu ng,các loi sn phc trái cây, rau thanh
Ling cho phép t-ng
dùng 0.05-i vc qu chua và 0.075-i vi
c qu ít chua.
Lic i là 6mg/kg th trng. Nên s dng liu
ng nh c phm.
i v tác dng vi glucocol chuyn
c, thi ra ngoài. Tuy nhiên n
nhiu acid benzoic s b
tng hp protein s b mt do tác dng vi acid benzoic gii
c. Ngoài ra, acid benzoic có th tác ng h hô hp và h thn
ng mt.
b. Sodiumbenzoate :
- ng gi: Cht chng mc, Benzoate of soda, benzoate
natri, benzoate Na.
- Cm quan:Benzoate dng bt hoc ht (con sâu) màu trng.
Khi gng acid, Natri benzoate s chuyn hóa thành acid
benzoic. Acid benzoic có kh ng vi sinh mi
không tan tc, trong khi mui ca nó, benzoate li có
v mt này
- c tính: c gii khát là mi quan tâm tim
tàng do các ch cht ca benzen phân t. Ô nhim
này là mt sc khe cng phn
trong s nhi ng h ng và sc
khe. M c quc uc và
quc t M chính thc
c gii khát. Kt qu t benzen ng kh
carboxyl ca cht bo qun axit benzoic trong s hin din
ca acid ascorbic (vitamin C) và các ion kim loi (sng)
c bii nhit và ánh
sáng.
2. Cht cung cng
u th k u bnh gây ra ch vì thiu cht
u tuyn giáp vì thiu iod cn thit cho
s to ra hormon ca tuyn này; b tr em vì thiu
vitamin D, không hp th m và bin
dng; bt
dn t vong nu kéo dài, ch là do thiu sinh
t các cht dinh
ng cn thic b sung vào thc phm mà các bnh
va k m khi xi ta gi nhng ch gia
thc phm.
u tiên b ng có th li phn dinh
c ch bin thc phm: chng
ht, gc cho thêm sinh t
làm mt ht phn v cám có nhiu loi sinh t này, hoc cho
thêm khoáng sng hy, s ng cho thêm
ng va phi, bng vi m nguyên thy c
th hai là cho thêm vào nhng chng mà có th không
có mt trong thc phm t nhiên, i
c áp dng t A, sinh t D vào sa,
c cam, thêm folic acid vào vài loi hc
ng hp này c gng cht dinh
ng (fortification).
n hình ca các cht ph gia có giá tr ng
Ph gia mang hot tính sinh hc BAA
hay
3. Cht màu
a. Tartrazine
Ký hiu: E102
- Công thc hoá hc: C
16
H
9
N
4
Na
3
O
9
S
2
- Cm quan: dng bt màu cam nht
- Cách s dng: dùng rc bi tráng ming,
bánh kc gii khát, m
- c tính:
Là mt trong nhng cht ph gia nguy him nhc bit cho
bnh nhân bnh hen và nhi không dung np aspirin.
ng ln gây ri loi vi nhng tr em hiu
ng, biu hi bn chn, ri lon sau gic ng.
b. Carmoisin (Red 3)
- Công thc hoá hc: C
20
H
12
N
2
Na
2
O
7
S
2
- Cm quan: dng bt hoc b
- Cách s dng: s dng kèm vi mung có trong
bành hnh nhân, xúc xích cun, sa chua và c c xúc
ming oraldene
- c tính:
L l chng hing thái quá tr
ngh loi b khi tha tr n ng xu vi
bnh nhân hen xuyn
4. Cht mùi
t tính cht cm quan quan trng ca thc
phm, vì chúng có nhng tác dng sinh lí rt rõ rt. Ch
n h tun nhp cn hô hp,
n nhp thn s n thính giác và c súc giác na. Vì
vy trong sn xut thc phi ta tìm mi bit
bo v nhng ch nhiên, mi ta còn tìm
u khin các phn ng to ra nhi.
Nhà hóa hc h i hc tng
hp cht hi
kt lun có 7 mùi sn):
- n (long não )
- mùi x
- mùi bc hà (mentol)
- mùi ete (dicletylen):
-
- mùi thi (butylmercaptan)
c tính
Cht mùi nhân to giúp gi thc ph
ng ti th ng, làm ci thin giá tr ng ca mt s
thc phm và có th làm chúng hp dng cách nâng cp
mùi v kt c ng nht ca thc phm.
Mc dù mùi nhân to sn xut kinh t tinh khit
nh v cht s bn sao t nhiên ca
u quan trc phép s dng hay không và
gii hn s dng trong thc phm là bao nhiêu.
Các cht mùi nhân to có nhng tác dng sinh lí rt rõ rt
n h tun hoàn, nhp ca tim, h hô hp,
nhp th, s a các chc h
kim loi nng.
Bn thân các loi mùi là chc vì chúng là dn xut ca các
hp cht benzen mch vòng. Vic s dng chu có
th dn ti nhng hu qu i lon ch, gây d
ng nga ngáy, l m chí gây ra mt s b
các kim loi nng.
Khi s dng cht mùi trong thc phm cn chn cht mùi
thích hp vi sn phm, cht mùi la chn ph mùi
cao và giá thành phù hng thi c d
la chn thm thích h t mùi vào sn phm,
tránh làm bii cht mùi gây mt mùi và to ra nhng cht
không mong mun.
Các cu t n tn phm,
tuy nhiên có mt s ng hu t trái cây có cha
các terpence hydrocacbon r b oxy hóa và polyme hóa to
resin, vanilin. Các cht này có th b i bt
t phn vn còn tích t và ng v lâu
dài
5. Các chng n tính cht vt lí ca sn
phm
a.
Formol và hàn the
-
-
-
-
+
+
+
+
+
-
-
hai.
Triraborat Natri.
c
6. Các cht u v:
Mì chính ng gi ca Monosodium Glutamate (vit
tt là MSG) là mui natri ca axit glutamic mi
axit amin giúp cu to nên chm và cn thit cho s sinh
ng và phát trin ca m sng.
Cm quan: Mng tn tc dng bt hay tinh
th trng, hình kim, óng ánh, hòa tan tc, có v
ngt tht và là mt loi gia v thc phm ph
bin, có giá tr trong công nghip ch bin thc phm và trong nu
ng thgày.
- c tính: Vic lm dng loi gia v này có th làm ri lon hot
ng ca não, mt trí nh, gây tn và cn
tr s ng ca tr em. T chc Y t Th gii khuyên
rng, nên hn ch mì chính chng nào hay chng y; không nên
dùng mì chính cho tr i 6 tui.Vic lm dng mì chính còn
gây ra các triu chu, khô c, nhim, khó
ch xut hin khong 12 gi sau khi dùng
mì chính. Mt s i sau 30 phút s dng gia v n
m cm vi biu hing, hoa mt,
nhu, bung. Khong 2 tun sau, bnh nhân
s có nht trm cm ngn, tr nên t
ng.
7. Cht to v:
a. Saccharin
- Lch s
Saccharin la hp chc tng hu tiên ti M
1879 bi 2 nhà hoá hc Remsen và Fahlberg.
i ta s dng saccharin thay th cho s thiu ht
ca ngành sn xung mía trong 2 cuc chin tranh th gii.
- Tính cht hoá hc
Công thc phân t là C
7
H
5
NO
3
S
Cu trúc phân t
c sn xut t toluen và chlorosulfonic acid hoc t
methyl anthranlate.
Khi hoà tan trong dung dch, chúng ngp 300 ln dung
dch có cha sucrose n
- Ling s dng
Saccharin s dng ch yu trong các loc ngt các viên
ng hoc thc ph
Ling s dng hc chp nhn là 2.5mg/kg th
trng
- c tính
ng nht thi: Saccharin hp th ch qua
ng và s hp thu ch din ra hoàn toàn rut
c tiu vì cúng là hp
chi. Mt s nghiên cu cho
rng saccharin gây d u, tiêu chy, da
b i thích thuyt phc.
b. Cyclamate
- Lch s
c tng hc
công b u tiên d M.Ngày nau
c sn xut nhiu quc gia khác nhau gm Nhc, Tây
- Tính cht hoá hc
Cyclamate là tên gi chung cho các cht sau: cyclamic acid, sodium
cyclamate, calcium cuclamate.Công thc phân t ca calcium
cyclamate là C
12
H
24
CaN
2
O
6
S
2
.2H
2
O
Cyclamate là cht to ngt tng hp và không có sn trong t
nhiên
Cyclamate nh c nhi cao và thp. Cung cp v ngt gp
30 lng mía
Cyclamate tan d c s dc ngt
gii khát, bánh ko, bánh tráng mi
- Ling s dng
1967, tng cyclamate s dng hc chp nhn
mc 50mg/kg th trng
1977,con s c thay i thành 4mg/kg th trng
- c tính
c hp th mt phn trong rut và mng khác
c chuyn hoá thành cyclohexylamine nh vi sin vt trong rut
già
Các nghiên cu qui mô phòng thí nghim cho thy s dng
cyclamate có kh
c. Fructose
- Lch s
Fructose là hexose monosaccaride, vn là mt trong nhng loi
ng t nhiên ph bing gng trái cây hoc
ng qu
- Tính cht
Tinh th c sn xut bng cách nghch
chuyng sucrose hoc ng phân hoá enzyme t glucose
ngng 1.5 ln so vi suctose
c hp th ch
kích thích insulin
ng triglyceride trong huyt thanh ca
ng
- c tính
Frucng t c kim nghim lâm sàn nhiu
ng khác nhau và không th hin bt kì phn ng ph nào
có hi cho sc kho
Trong công ngh thc phm, fructose có ng dng quan trng
trong ch bin th ting
ng dng trong sn xup, làm bánh
ng, bánh qui, kem vá mt s loc khác
- Ling
Fructose không b gii hn ling s dng
d. Xylitol
- Tính cht hoá hc
Xylitol d dàng tim thy trong các loi trái cây, qu mng và rau
qu
Là cht không màu, là tinh th không hút m
Ti nhi ngt cân bng vi suctose, gp 2
ln sorbitol và gp 3 ln mannitol
Là cht to ngp cho các sn
phm thc phi tin xut
bánh ko
- c tính
Qua nhiu nghiên cu kim nghic tính xylitol và tt c u
cho kt qu ri s dng
- Ling
Salminen và cng s ng minh rng xylitol không gây ra
bng xu nào nu s di 30g,Ling 30g
ng glucose trong máu hoc s tit insulin, tuy
nhiên nt quá mc này s gây ra tiêu chy h kh
vn cn nghiên cu thêm
8. Cht to v chua
a. Acid lactic
- Khái nim
Acid lactic là acid t nhiên có nhiu trong các loi thc phm.
c hình thành bng cách lên men t nhiên trong các sn phm
- Tính cht
Công thc phân t C
3
H
6
O
3
Công thc cu to CH
3
-CHOH-COOH
Cm quan: dng lng, sánh không màu hoc dng bt rn, có màu
trn vàng nht
Chu ch acid