MÔ CƠ
MÔ CƠ
BS. Trần kim Thương
BS. Trần kim Thương
MỤC TIÊU BÀI GIẢNG:
•
1. Mô tả được cấu tạo mô học học của
03 loại cơ: Vân, trơn và cơ tim.
•
2. Phân biệt được những điểm giống và
khác nhau của 03 loại cơ.
•
3. Sinh lý co cơ.
Đặc điểm chung:
- Chức năng co rút, vận động.
- Có siêu sợi actin và myosin.
- 3 loại : cơ vân, cơ tim và cơ trơn.
- Nguồn gốc: trung bì phôi. 1 số từ ngoại
bì.
II. CƠ TIM:
- Là cơ vân đặc biệt
- Hoạt động không theo ý muốn.
- Có lổ lưới và mao mạch phong phú.
- Có vạch bậc thang.
- Có siêu sợi actin và myosin, sarcomer
giống như cơ vân.
1. Tế bào cơ tim:
- Hình trụ phân nhánh, tạo thành lưới.
- 1 - vài nhân bầu dục.
Cơ tim cắt dọc
Cơ tim cắt dọc
Cơ tim cắt ngang
Cơ tim cắt ngang
II. CƠ TRƠN:
- TBào là đơn vị cấu tạo.
- TB cơ thành bó lớp.
- Thường có 2 lớp cơ, trong vòng, ngoài
dọc.
- Cơ trơn hoạt động không theo ý muốn.
1. TB cơ trơn:
- Hình thoi dài.
- Nhân hình gậy nằm/giữa TB.
- Có sợi actin và myosin, không tạo nên
sarcomer, không có đĩa và vạch.
Cơ trơn cắt dọc
Cơ trơn cắt dọc
Cơ trơn cắt ngang
Cơ trơn cắt ngang
2. Sự co cơ trơn:
- Khi co cơ, có siêu sợi actin và
myosin di động tương đối với nhau,
làm cho cả TB cơ trơn co ngắn lại và
có hình thù đặc biệt.
I. CƠ VÂN:
- cơ bám xương.
- có vân ngang sáng, tối xen kẽ.
- Gồm: cơ bám xương, cơ miệng, cơ lưỡi,
1 /4 trên thực quản, cơ thắt hậu môn, cơ
mặt, cơ vận nhãn
- Co rút theo ý muốn.
1. Tổ chức chung của cơ vân như một
cơ quan:
•
các sợi cơ bó bắp cơ
•
MLK xen kẽ giữa các sợi cơ
•
Gân gắn Bắp cơ vào đầu xương.
2. Sợi cơ vân:
- Hình trụ, thon 2 đầu,
- Nhân: nhiều nhân, hình bầu ở rìa.
- Có thể coi như 1 hợp bào.
3. Vi sợi cơ:
- Đĩa I sáng màu, đĩa A tối.
- Ở giữa đĩa A có vạch H.
- Giữa vạch H có 1 vạch M.
- vạch Z chia đôi Đĩa I.
- Giới hạn 2 vạch Z là sarcomer (lồng
krausse), là đơn vị co cơ vân.
Cơ vân cắt ngang
Cơ vân cắt ngang
Cơ vân cắt dọc
Cơ vân cắt dọc
Cơ vân cắt dọc
Cơ vân cắt dọc
Màng cơ tương
Vi sợi cơ
Màng quanh bó cơ
Bao ngoài bắp cơ
Mao mạch
Sợi cơ
Mạch máu
Mô trong cơ
Sơ đồ tổ chức cơ vân
Sơ đồ tổ chức cơ vân
