nhận biết các chất vơ cơ

Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 1
NHẬN BIẾT CÁC CHẤT
A. TRẠNG THÁI, MÀU SẮC CÁC ĐƠN CHẤT, HỢP CHẤT
Cr(OH)
2
: vàng
Cr(OH)
3
: xanh
K
2
Cr
2
O
7
: đỏ da cam
KMnO
4
: tím
CrO
3
: rắn, đỏ thẫm
Zn : trắng xanh
Zn(OH)
2
:  trắng
Hg : lỏng, trắng bạc
HgO : màu vàng hoặc đỏ
Mn : trắng bạc
MnO : xám lục nhạt

MnS : hồng nhạt
MnO
2
: đen
H
2
S : khí không màu
SO
2
: khí không màu
SO
3
: lỏng, khong màu, sôi 45
0
C
Br
2
: lỏng, nâu đỏ
I
2
: rắn, tím
Cl
2
: khí, vàng
CdS :  vàng
HgS :  đỏ
AgF : tan
AgI :  vàng đậm
AgCl :  màu trắng
AgBr :  vàng nhạt

HgI
2
: đỏ
CuS, NiS, FeS, PbS, … : đen
C : rắn, đen
S : rắn, vàng
P : rắn, trắng, đỏ, đen
Fe : trắng xám
FeO : rắn, đen
Fe
3
O
4
: rắn, đen
Fe
2
O
3
: màu nâu đỏ
Fe(OH)
2
: rắn, màu trắng xanh
Fe(OH)
3
: rắn, nâu đỏ
Al(OH)
3
: màu trắng, dạng keo tan trong NaOH
Zn(OH)
2

: màu trắng, tan trong NaOH
Mg(OH)
2
: màu trắng.
Cu: : rắn, đỏ
Cu
2
O: : rắn, đỏ
CuO : rắn, đen
Cu(OH)
2
:  xanh lam
CuCl
2
, Cu(NO
3
)
2
, CuSO
4
.5H
2
O : xanh
CuSO
4
: khan, màu trắng
FeCl
3
: vàng
CrO : rắn, đen

Cr
2
O
3
: rắn, xanh thẫm
BaSO
4
: trắng, không tan trong axit.
BaCO
3
, CaCO
3
: trắng
Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 2
B. NHẬN BIẾT CHẤT KHÍ
Khí
Thuốc thử
Hiện tượng
Phản ứng
- Quì tím ẩm
Hóa hồng
- H
2
S, CO,
Mg,…
Kết tủa vàng
SO
2
+ H

2
S  2S + 2H
2
O
- dd Br
2
,
ddI
2
,
dd KMnO
4
Mất màu
SO
2
+ Br
2
+ 2H
2
O  2HBr + H
2
SO
4
SO
2
+ I
2
+ 2H
2
O  2HI + H

2
SO
4
SO
2
+ 2KMnO
4
+ 2H
2
O  2H
2
SO
4
+ 2MnSO
4
+ K
2
SO
4
SO
2
- nước vôi trong
Làm đục
SO
2
+ Ca(OH)
2
 CaSO
3
 + H

2
O
- Quì tím ẩm
Lúc đầu làm mất màu, sau
đó xuất hiện màu đỏ
Cl
2
+ H
2
O  HCl + HClO
HClO  HCl + [O] ; [O]
as

O
2
Cl
2
- dd(KI + hồ tinh
bột)
Không màu  xám
Cl
2
+ 2KI  2KCl + I
2
Hồ tinh bột + I
2
 dd màu xanh tím
I
2
- hồ tinh bột

Màu xanh tím
N
2
- Que diêm đỏ
Que diêm tắt
- Quì tím ẩm
Hóa xanh
NH
3
- khí HCl
Tạo khói trắng
NH
3
+ HCl  NH
4
Cl
- Oxi không khí
Không màu  nâu
2NH + O
2
 2NO
2
NO
- dd FeSO
4
20%
Màu đỏ thẫm
NO + ddFeSO
4
20%  Fe(NO)(SO

4
)
NO
2
- Khí màu nâu, mùi hắc, làm quì tím hóa đỏ
3NO
2
+ H
2
O  2HNO
3
+ NO
- nước vôi trong
Làm đục
CO
2
+ Ca(OH)
2
 CaCO
3
 + H
2
O
- quì tím ẩm
Hóa hồng
CO
2
- không duy trì sự cháy
- dd PdCl
2

 đỏ, bọt khí CO
2
CO + PdCl
2
+ H
2
O  Pd + 2HCl + CO
2
CO
- CuO (t
0
)
Màu đen  đỏ
CO + CuO (đen)
0
t

Cu (đỏ) + CO
2
- Đốt có tiếng nổ. Cho sản phẩm vào CuSO
4
khan không màu tạo thành màu xanh
CuSO
4
+ 5H
2
O  CuSO
4
.5H
2

O
H
2
- CuO (t
0
)
CuO (đen)  Cu (đỏ)
H
2
+ CuO
(đen)
0
t

Cu
(đỏ)
+ H
2
O
- Que diêm đỏ
Bùng cháy
O
2
- Cu (t
0
)
Cu(đỏ)  CuO (đen)
Cu + O
2
0

t

CuO
- Quì tím ẩm
Hóa đỏ
HCl
- AgCl
Kết tủa trắng
HCl + AgNO
3

AgCl+ HNO
3
- Quì tím ẩm
Hóa hồng
- O
2
2H
2
S + O
2
 2S + 2H
2
O
Cl
2
H
2
S + Cl
2

 S + 2HCl
SO
2
2H
2
S + SO
2
 3S + 2H
2
O
FeCl
3
H
2
S + 2FeCl
3
 2FeCl
2
+ S + 2HCl
KMnO
4
Kết tủa vàng
3H
2
S+2KMnO
4
2MnO
2
+3S+2KOH+2H
2

O
5H
2
S+2KMnO
4
+3H
2
SO
4
2MnSO
4
+5S+K
2
SO
4
+8H
2
O
H
2
S
- PbCl
2
Kết tủa đen
H
2
S + Pb(NO
3
)
2


PbS+ 2HNO
3
H
2
O(Hơi)
CuSO
4
khan
Trắng hóa xanh
CuSO
4
+ 5H
2
O  CuSO
4
.5H
2
O
O
3
dd KI
Kết tủa tím
KI + O
3
+ H
2
O  I
2
+ 2KOH + O

2
Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 3
C. NHẬN BIẾT ION DƯƠNG (CATION)
Ion
Thuốc thử
Hiện tượng
Phản ứng
Li
+
Ngọn lửa màu đỏ thẫm
Na
+
Ngọn lửa màu vàng tươi
K
+
Ngọn lửa màu tím hồng
Ca
2+
Ngọn lửa màu đỏ da cam
Ba
2+
Đốt
trên ngọn lửa
vô sắc
Ngọn lửa màu lục (hơi vàng)
Ca
2+
dd
2

4
SO

, dd
2
3
CO

 trắng
Ca
2+
+
2
4
SO

 CaSO
4
;Ca
2+
+
2
3
CO

 CaCO
3
dd
2
4

SO

, dd
2
3
CO

Ba
2+
+
2
4
SO

 BaSO
4
;Ba
2+
+
2
3
CO

 BaCO
3
Ba
2+
Na
2
CrO

4
 trắng
Ba
2+
+
2
4
CrO

 BaCrO
4

Ag
+
HCl, HBr, HI
NaCl, NaBr,
NaI
AgCl  trắng
AgBr  vàng nhạt
AgI  vàng đậm
Ag
+
+ Cl

 AgCl 
Ag
+
+ Br

 AgBr 

Ag
+
+ I

 AgI 
Pb
2+
PbI
2
 vàng
Pb
2+
+ 2I

 PbI
2

Hg
2+
dd KI
HgI
2
 đỏ
Hg
2+
+ 2I

 HgI
2


Pb
2+
PbS  đen
Pb
2+
+ S
2
 PbS 
Hg
2+
HgS  đỏ
Hg
2+
+ S
2
 HgS 
Fe
2+
FeS  đen
Fe
2+
+ S
2
 FeS 
Cu
2+
CuS  đen
Cu
2+
+ S

2
 CuS 
Cd
2+
CdS  vàng
Cd
2+
+ S
2
 CdS 
Ni
2+
NiS  đen
Ni
2+
+ S
2
 NiS 
Mn
2+
Na
2
S, H
2
S
MnS  hồng nhạt
Mn
2+
+ S
2

 MnS 
Zn
2+
 xanh, tan trong dd NH
3
dư
Cu(OH)
2
+ 4NH
3
 [Cu(NH
3
)
4
](OH)
2
Cu
2+
 trắng, tan trong dd NH
3
dư
Zn(OH)
2
+ 4NH
3
 [Cu(NH
3
)
4
](OH)

2
Ag
+
dd NH
3
 trắng, tan trong dd NH
3
dư
AgOH + 2NH
3
 [Cu(NH
3
)
2
]OH
Mg
2+
 trắng
Mg
2+
+ 2OH

 Mn(OH)
2

Fe
2+
 trắng,
hóa nâu ngoài không khí
Fe

2+
+ 2OH

 Fe(OH)
2

2Fe(OH)
2
+ O
2
+ 2H
2
O  2Fe(OH)
3

Fe
3+
 nâu đỏ
Fe
3+
+ 3OH

 Fe(OH)
3

Al
3+
 keo trắng
tan trong kiềm dư
Al

3+
+ 3OH

 Al(OH)
3

Al(OH)
3
+ OH


2
AlO

+ 2H
2
O
Zn
2+
Zn
2+
+ 2OH

 Zn(OH)
2

Zn(OH)
2
+ 2OH



2
2
ZnO

+ 2H
2
O
Be
2+
Be
2+
+ 2OH

 Be(OH)
2

Be(OH)
2
+ 2OH


2
2
BeO

+ 2H
2
O
Pb

2+
 trắng
tan trong kiềm dư
Pb
2+
+ 2OH

 Pb(OH)
2

Pb(OH)
2
+ 2OH


2
2
PbO

+ 2H
2
O
Cr
3+
 xám, tan trong kiềm dư
Cr
3+
+ 3OH

 Cr(OH)

3

Cr(OH)
3
+ 3OH


3
6
Cr(OH)

Cu
2+
 xanh
Cu
2+
+ 2OH

 Cu(OH)
2

NH
4
+
dd Kiềm
NH
3

4
NH


+ OH


NH
3
 + H
2
O
Lí thuyết hóa học Hóa vô cơ
Gv: Trần Quốc Nghĩa Trang 4
D. NHẬN BIẾT ION ÂM (ANION)
Ion
Thuốc thử
Hiện tượng
Phản ứng
OH

Quì tím
Hóa xanh
Cl

 trắng
Cl

+ Ag
+
 AgCl (hóa đen ngoài ánh sáng)
Br


 vàng nhạt
Br

+ Ag
+
 AgBr (hóa đen ngoài ánh sáng)
I

 vàng đậm
I

+ Ag
+
 AgI (hóa đen ngoài ánh sáng)
3
4
PO

 vàng
3
4
PO

+ 3Ag
+
 Ag
3
PO
4


S

AgNO
3
 đen
S
2
+ 2Ag
+
 Ag
2
S
2
3
CO

 trắng
2
3
CO

+ Ba
2+
 BaCO
3
 (tan trong HCl)
2
3
SO


 trắng
2
3
SO

+ Ba
2+
 BaSO
3
 (tan trong HCl)
2
4
SO

 trắng
2
4
SO

+ Ba
2+
 BaSO
4
 (không tan trong HCl)
2
4
CrO

BaCl
2

 vàng
2
4
CrO

+ Ba
2+
 BaCrO
4

S

Pb(NO
3
)
2
 đen
S
2
+ Pb
2+
 PbS
2
3
CO

Sủi bọt khí
2
3
CO


+ 2H
+
 CO
2
 + H
2
O (không mùi)
2
3
SO

Sủi bọt khí
2
3
SO

+ 2H
+
 SO
2
 + H
2
O (mùi hắc)
S

Sủi bọt khí
2
S


+ 2H
+
 H
2
S (mùi trứng thối)
2
3
SiO

HCl
 keo
2
3
SiO

+ 2H
+
 H
2
SiO
3

2
3
HCO

Sủi bọt khí
2
0
t

3
HCO


CO
2
 +
2
3
CO

+ H
2
O
2
3
HSO

Đun nóng
Sủi bọt khí
2
0
t
3
HSO


SO
2
 +

2
3
SO

+ H
2
O
3
NO

Vụn Cu, H
2
SO
4
Khí màu nâu
3
NO

+ H
+
 HNO
3
3Cu + 8HNO
3
 2Cu(NO
3
)
2
+ 2NO+4H
2

O
2NO + O
2
 2NO
2

2
NO

H
2
SO
4
Khí màu nâu đỏ do
HNO
2
phân tích
2
2
NO

+ H
+
 HNO
2
3HNO
2
 2NO + HNO
3
+ H

2
O
2NO + O
2
 2NO
2
