thiết lập trang trại nấm bào ngư

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT
KHOA SINH HỌC

Tiểu luận thực tập chuyên đề
Đề tài: THIẾT LẬP MÔ HÌNH TRANG TRẠI NUÔI TRỒNG NẤM BÀO NGƯ
BẰNG PHƯƠNG PHÁP HẤP KHỬ TRÙNG
Nhóm Nấm 2
Lâm Đồng, tháng 6 năm 2015
Danh sách thành viên
1. Lê Hồng Âu 1210364
2. Ka Nhưuh 1210006
3. Bùi Thị Mỹ Trang 1210409
4. Nguyễn Trần Kim Việt 1210418
NỘI DUNG
Lời mở đầu
1.
Tổng quan tài liệu
1.1. Giới thiệu chung về nấm bào ngư
1.2. Phân loại
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến nấm bào ngư
1.4. Quy trình trồng và chăm sóc
1.5. Thu hoạch và bảo quản
2.
Vật liệu và phương pháp
3.
Kết quả và thảo luận
Kết luận và kiến nghị
Tài liệu tham khảo
1. Tổng quan tài liệu
1.1. Giới thiệu chung về nấm bào ngư
Nấm bào ngư là loài nấm dễ trồng, có thể mọc trên nhiều nguồn nguyên liệu khác nhau. Nấm

cho năng suất cao, phẩm chất tốt, là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng khá cao, cung cấp một lượng
đáng kể chất đạm, chất béo, nhiều vitamin và khoáng chất
.
1.2. Phân loại
•
Nấm bào ngư hay còn gọi là nấm sò xám, nấm dai, nấm trắng, nấm hương chân
trắng có tên khoa học là Pleurotus sp.
•
Nấm bào ngư có tới 50 loài khác nhau. Tuy nhiên số loài nuôi trồng được không
nhiều khoảng 10 loài khác nhau về màu sắc và hình dạng, ít bị bệnh, dễ trồng.
Nấm có dạng hình phễu lệch, thân có 3 phần mũ, phiến và cuống nấm.
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến nấm bào ngư
•
Dinh dưỡng: Ngoài các chất có trong nguyên liệu trồng cần bổ sung thêm nguồn đạm
(cám, ure), khoáng (super lân, vôi, amon phosphate).
•
Nhiệt độ: Tùy loại nấm
•
Độ ẩm: Trong thời kỳ tưới đón nấm, độ ẩm không khí tốt nhất là 70-95%. Độ ẩm cơ
chất tốt nhất là 50-60%.
•
Ánh sáng: Không cần nhiều ánh sáng (ánh sáng phòng, ánh sáng khuếch tán).
•
pH: Thích hợp nhất là 5-6.
•
Nồng độ CO
2
: Quá trình nảy mầm của bào tử và tăng trưởng của tơ nấm bào ngư cần
nồng độ CO
2

cao (22%), nhưng khi cần ra nấm thì nồng độ CO
2
phải giảm và lượng
oxy tăng lên.
•
Độ thông thoáng: Vừa phải và tránh gió lùa trực tiếp.
1.4. Quy trình trồng và chăm sóc
1.4.1. Xử lý nguyên liệu
•
Rơm phơi khô, làm ẩm bằng nước vôi 2% từ 15 đến 20 phút, đống ủ chất cao từ 1 - 1,5 m, có cọc ở giữa
đống để thoát hơi nước và phải phủ nilon kín đất để nhiệt độ đống ủ lên cao.
•
Đối với bã mía cách làm cũng tương tự như rơm rạ, nhưng phải phơi khô rồi chặt vụn ra, rồi xử lý bằng
nước vôi để giảm độ acid và đường thừa.
•
Mạt cưa, xơ dừa, trấu được trộn với nước vôi 1% đến độ ẩm 60%.
•
Sau khoảng 3 ngày thì tiến hành đảo đống ủ.
1.4.2. Vô bịch và hấp khử trùng nguyên liệu
Vào 1 bịch khoảng từ 1 – 1,5 kg.
Sau khi vào bịch tiến hành thắt cổ nút và đậy nút bông lại.
Đưa vào nồi hấp khử trùng ở nhiệt độ 121 – 125
o
C trong 90 phút. Hấp xong để nguội 1 ngày và chuẩn bị
cấy giống.
1.4.3. Cấy giống
•
Chuẩn bị túi nilon.
•
Tỷ lệ giống cấy cho 1 túi khoảng 40 – 50 g. Khu vực cấy sạch sẽ, hạn chế bào tử nấm mốc trong không khí

rơi vãi vào túi nấm gây khả năng nhiễm bệnh lớn.
•
Cho 1 lớp giống lên trên đầu bịch và đậy nút bông rồi đem đi ủ tơ.
1.4.4. Ươm và rạch bịch
•
Bịch nấm đã cấy được chuyển vào phòng ươm, đặt trên giá. Khoảng cách giữa các bịch là 5 – 10 cm. Thời
gian ươm từ 20 - 30 ngày. Sợi nấm phát triển ăn dần vào nguyên liệu tạo nên màu trắng đồng nhất. Phải vứt
bỏ bịch đã bị nhiễm bệnh.
•
Có 2 phương pháp cho ra quả thể: tháo nút bông và rạch bịch
1.4.5. Chăm sóc
•
Tưới nước: khi rạch bịch được 4 - 6 ngày, tiến hành tưới nước ngoài túi, tùy theo lượng nấm ra mà điều
chỉnh số lần tưới và lượng nước tưới trong ngày sao cho độ ẩm phòng trồng đạt 80 - 95%. Sau khi thu hái
hết đợt 1, ngừng việc tưới nước, khoảng 15 – 20 ngày sau nấm ra đợt tiếp theo.
1.5. Thu hoạch và bảo quản
•
Khi nấm đủ lớn cần hái cả cụm. Hái nấm đúng độ tươi. Không để sót phần gốc
trên bịch nấm.
•
Bảo quản ở nhiệt độ 5 – 8
0
C trong 5 – 7 ngày. Sấy khô nấm ở 40 – 45
0
C đến độ
ẩm 12% thì thời gian bảo quản lâu hơn.
2. Vật liệu và phương pháp
2.1. Vật liệu
Bào ngư xám (Pleurotus sajor - caju)
Quả thể phẳng, lúc già đi thi cong lại, mũ nấm có hình tròn, hình nữa tròn, hình thận, đường kính 5 –

15 cm hay lớn hơn, màu trắng tro hay nâu xám, thịt nấm chắc vừa phải, màu trắng. Cuống trắng muốt, dài 3
– 10 cm, gốc cuống có lông nhung. Lúc đầu được nuôi trồng ở Ấn Độ, sau nhập vào Trung Quốc, Việt
Nam,…Nấm ăn giòn, ngọt, hơi dai.
2.2. Phương pháp
2.2.1. Địa điểm
Khu đất gần A11, phía sau nhà kính khoa Nông lâm trường Đại học Đà Lạt
2.2.2. Mục đích
Thiết kế mô hình trang trại nuôi trồng nấm bào ngư trên giá thể mùn cưa của cây
cao su bằng phương pháp hấp khử trùng
3. Kết quả và thảo luận
•
Trước khi thiết kế trang trại trồng nấm, cần tiến hành khảo sát nhu cầu tiêu thụ
trên thị trường.
•
Nắm vững các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phát triển của nấm
bào ngư,
•
Thiết kế trang trại sao cho đảm bảo yêu cầu ngày nào cũng có nấm cung cấp cho
thị trường.
Mảnh đất 1: Xây dựng khu nhà nuôi cấy
30m
47m
56m
7m
•
Các phòng cơ bản của 1 nhà nuôi cấy nấm bào ngư
1.
Phòng khách
2.
Phòng chế biến

3.
Phòng cấy giống cấp 1
4.
Phòng cấy giống cấp 2 – 3
5.
Phòng Lab
6.
Phòng cấy phôi
7.
Phòng nuôi sợi
8.
Khu liên hợp chế biến nguyên liệu
9.
Phòng đóng gói sản phẩm
30m
26m
Mảnh đất 2: Xây dựng nhà trồng nấm
•
Những điểm cần phải lưu ý khi xây dựng nhà trồng nấm
1. Số lượng nấm thu hoạch trên ngày
2. Cách tạo quả thể  cách sắp xếp bịch trên giá đỡ
3. Diện tích và số lượng phòng trồng
Tổng thời gian cần thiết để hoàn thiện 1 quy trình sản xuất nấm bào ngư
•
Xay gỗ 1 ngày
•
Ủ 3 ngày
•
Ngâm 1 ngày

•
Vào bịch 1 ngày
•
Hấp 1 ngày
•
Để nguội 1 ngày
•
Cấy giống cấp 3 1 ngày
•
Nuôi tơ 25 – 30 ngày
•
Xếp lên kệ và 1 ngày
Gỡ nút bông
•
Ra quả thể nấm đợt 1 5 – 7 ngày
•
Đợt 2 15 – 20 ngày
 Tổng thời gian của 1 bịch khoảng 68 ngày
Quy mô sản xuất
•
Ước tính số lượng nấm thu hoạch 1 ngày khoảng 350 kg
•
1 bịch phôi thu 2 đợt, mỗi đợt 0.2 kg nấm
 Số bịch thu 1 ngày là 1750
•
Kích thước mỗi bịch phôi là 12x25 cm, khối lượng là 1 kg  yêu cầu giá đỡ có
kich thước 5x0.8x1.7 m chứa được 880 bịch
•
Vì vậy để đáp ứng được yều cầu thì ta cần 2 giá đỡ có nấm thu hoạch
•

?
•
Thu đợt 2 cách đợt 1 từ 15 – 20 ngày  thiết kế 8 phòng mỗi phòng thu 2 ngày
là kịp gối đầu để ngày nào cũng có nấm thu hoạch
•
Vậy mất 16 ngày để thu hoạch hết 1 lứa nấm. Sau khi thu đợt 2 ta loại bỏ tất cả
các bịch phôi nấm và chuyển các bịch phôi mới vào nhà trồng
•
??
•
Các bịch phôi mới được cấy cách đợt cấy phôi cũ từ 4 – 5 ngày để sau khi thu
hoạch đợt 2 của bịch cũ thì bịch mới có đủ thời gian để kéo tơ là 25 – 30 ngày
•
???