Thơ về hóa học

THƠ HA HC
Là Hóa học là chai với lọ
Là bình to, bình nhỏ đủ thứ bình
Là ống dài, ống ngắn xếp linh tinh
Là ống nghiệm, bình cầu xếp bên nhau như hình với bóng
Là Hóa học nghĩa là làm phản ứng
Cho bay hơi, ngưng tụ, thăng hoa
Nào là đun, gạn, lọc, trung hoà
Oxi hóa, chuẩn độ, kết tủa
Nhà Hóa học là chấp nhận "đau khổ"
Đứng run chân, tay mỏi lắc, mắt mờ
Nhưng tìm ra được triệu chất bất ngờ
Khiến cuộc đời nghiêng mình bên Hóa học
TNH TAN CA MUI
Tính tan của muối
Loại muối tan tất cả
là muối nitơrat
Và muối axêtat
Bất kể kim loại nào
*
Những muối hầu hết tan
Là clorua, sunfat
Trừ bạc chì clorua
Bari, chì sunfat
*
Những muối không hoà tan
Cacbonat, photphat
Sunfua và sunfit
Trừ kiềm, amoni.
BI CA HA TR I
Kali (K), iốt (I) , hidrô (H)

Natri (Na) với bạc (Ag) , clo (Cl) một loài
Là hoá trị ( I ) hỡi ai
Nhớ ghi cho kỹ khỏi hoài phân vân
Magiê (Mg) , kẽm (Zn) với thuỷ ngân (Hg)
Ôxi (O) , đồng(Cu), thiếc (Sn) thêm phần bari (Ba)
Cuối cùng thêm chữ canxi (Ca)
Hoá trị II nhớ có gì khó khăn !
Này nhôm (Al) hoá trị III lần
In sâu trí nhớ khi cần có ngay
Cácbon (C) ,silic(Si) này đây
Có hoá trị IV không ngày nào quên
Sắt (Fe) kia lắm lúc hay phiền
II , III rồi sẽ nhớ liền nhau thôi
Lại gặp nitơ (N) khổ rồi
I , II , III , IV khi thời lên V
Lưu huỳnh ( S) lắm lúc chơi khăm
Xuống II lên VI khi nằm thứ IV
Phốt pho (P) nói đến không dư
Có ai hỏi đến ,thì ừ rằng V
Em ơi cố gắng học chăm
Bài ca hoá trị suốt năm cần dùng

BI CA HA TR II
Hidro (H) cùng với liti (Li)
Natri (Na) cùng với kali (K) chẳng rời
Ngoài ra còn bạc (Ag) sáng ngời
Chỉ mang hoá trị I thôi chớ nhầm
Riêng đồng (Cu) cùng với thuỷ ngân (Hg)
Thường II ít I chớ phân vân gì
Đổi thay II , IV là chì (Pb)

Điển hình hoá trị của chì là II
Bao giờ cũng hoá trị II
Là ôxi (O) , kẽm(Zn) chẳng sai chút gì
Ngoài ra còn có canxi (Ca)
Magiê (Mg) cùng với bari (Ba) một nhà
Bo (B) , nhôm (Al) thì hóa trị III
Cácbon (C) silic (Si) thiếc (Sn) là IV thôi
Thế nhưng phải nói thêm lời
Hóa trị II vẫn là nơi đi về
Sắt (Fe) II toan tính bộn bề
Không bền nên dễ biến liền sắt III
Phốtpho III ít gặp mà
Photpho V chính người ta gặp nhiều
Nitơ (N) hoá trị bao nhiêu ?
I , II, III , IV phần nhiều tới V
Lưu huynh lắm lúc chơi khăm
Khi II lúc IV , VI tăng tột cùng
Clo (Cl), Iot (I) lung tung
II III V VII thường thì I thôi
Mangan rắc rối nhất đời
Đổi từ I đến VII thời mới yên
Hoá trị II dùng rất nhiều
Hoá trị VII cũng được yêu hay cần
Bài ca hoá trị thuộc lòng
Viết thông công thức đề phòng lãng quên
Học hành cố gắng cần chuyên
Siêng ôn chăm luyện tất nhiên nhớ nhiều
Tình hóa chất
Em bên này đồng thau oxy hoá
Bởi cuộc tình phản ứng hoá vô cơ

Ðời lên men bởi giông tố mưa sa
Và kim loại giờ đã pha chất rỉ.
Làm xúc tác tại anh không bền chí
Ðể bây giờ phản ứng chẳng xảy ra
Cần thời gian tìm hiểu thêm đó mà
Sao anh vội bỏ qua tình hoá chất.
Ngày tháng qua em một mình chưng cất
Ngày lại ngày em tất bật thêm vôi
Giờ Can-xi đã trơ cứng lại rồi
Ai kêu anh An-kan hoài mãi mãi.
Em đứng đây ôm đồng đen kim loại
Hoá trị 2 vẫn tim nhói tình đau
Giờ hoá xanh không còn chất đồng thau
Mắt ngấn lệ mà nghe tim đau nhói…
Bài ca nguyên tử khối
Hidro là 1
12 cột Các bon
Nitơ 14 tròn
Oxi trăng 16
Natri hay láu táu
Nhảy tót lên 23
Khiến Magie gần nhà
Ngậm ngùi nhận 24
27 Nhôm la lớn
Lưu huỳnh giành 32
Khác người thật là tài
Clo ba nhăm rưỡi (35,5)
Kali thích 39
Canxi tiếp 40
Năm nhăm Mangan cười

Sắt đây rồi 56
64 đồng nổi cáu
Bởi kém kẽm (Zn) 65
80 Brom nằm
Xa Bạc (Ag) 108
Bari buồn chán ngán
(137) Một ba bẩy ích chi
kém người ta còn gì!
Thủy ngân (Hg) hai linh mốt (201)
Còn tôi,đi sau rốt….
Th¬ t×nh hãa häc
Nếu như em là sắt
Thì anh là Carbon
Dẫu dài ngắn vuông tròn
Vẫn sắt son trong một
Nếu như em là cột
Anh xin làm cãn nhà
Dù bão tố phong ba
Vẫn ôm em, che chở
Nếu như em là phở
Thì anh là nýớc lèo
Ðời có cuốn vèo vèo
Ta bên nhau em nhỉ
Nếu như em là chỉ
Anh lại biến thành kim
Dù kim có khó tìm
Dù chỉ gầy dễ ðứt
Giả như em có sứt
Thì anh cũng rốn lồi
Lồi rốn với sứt môi

Chúng ta ði cùng lối
Giả như em sợ tối
Anh sẽ là ngọn ðèn
Dù dầu ðắt xãng lên
Anh vẫn luôn toả sáng
Còn nếu em là ván
Anh sẽ xin làm ðinh
Ðóng một triệu chuyện tình
Cũng không khi nào hết
Nếu em làm biển biếc
Anh làm sóng bạc ðầu
Dù tận dýới lòng sâu
Cũng ngoi lên mặt biển
Nếu như em ðịnh tiến
Anh cũng không chịu lùi
Cả hai chẳng chịu lui
Thì ôm nhau chịu trận
Nếu tình là số phận
Anh sẽ nãng lên chùa
Cầu khấn rõ là to
Mong lấy em là vợ
Nếu em là chủ nợ
Anh một kẻ thiếu tiền
Khe khẽ ðến bên em
Rồi cuỗm tiền chạy mất
Hóa thân là hành khất
Anh gõ cửa nhà em
Trong lúc trời nhá nhem
Xin nụ hôn tình ái
Nếu như em củ chuối

Anh sẽ làm Chí Phèo
Chí và Nở gặp nhau
Hỏi sao không có cháo
Nếu như em là gáo
Anh sẽ xin làm que
Trọc một lỗ vào khe
Khối ngýời dùng múc nýớc
Nếu có một ðiều ýớc
Anh ước ðến bên em
"Hôn thật khẽ thật êm
Hôn êm ðềm mãi mãi"
Giả như em làm Vãi
Anh cạo ðầu làm sư
Tu ở ðền ông Từ
Vẫn vô tư mà sống
Nếu như em làm trống
Anh xin làm cái dùi
Trống với dùi quen mui
Lùi dần vào chỗ vắng
Giả như không còn nắng
Em sợ bầu trời ðêm
Anh gọi mặt trời lên
Ðón bình minh rực rỡ
Có một khi nào ðó
Muốn trở về tuổi thõ
Anh sẽ làm cây dừa
Tỏa bóng mềm em mát
Nếu vô tình chợt khát
Anh dòng suối mát trong
Dâng vị ngọt vô ngần

Ðể em… tu ừng ực
Giả như em ngủ gật
Anh sẽ ðến bên mình
Xoa nhè nhẹ con tim
Vì trên tim… là ngực
Giả như em có bực
Anh lại cười hề hề
Thế thì ảnh hưởng giề
Anh chứ ai ðâu nhỉ?
Em mắng anh: "Ðồ khỉ”
Rồi nhoẻn miệng cýời khì
"Lần sau có làm gì
Tránh người ta nhìn thấy "
Giả như em là giấy
Anh biến thành bút chì
Chúng bạn có nói gì
Chì vẫn ði trên giấy
Nếu mà em có chấy
Anh thành dầu gội ðầu
Chui vào mờ tóc nâu
Ở lâu lâu trong ðó
Nếu như em ngại gió
Anh nguyện làm bức tường
Ðứng chắn giữa giáo ðường
Cho em tôi cầu nguyện
Giả như em lắm chuyện
Nói ra rả cả ngày
Anh cãi cối cãi chày
Nói gì mà lắm thế
Không may mà em dốt

Anh nguyện làm ông thầy
Cũng chẳng chóng thì chầy
Thầy biến thành "thầy nó"
Giả như em sợ chó
Anh nguyện làm cây riềng
Chó mà gặp phải riềng
Thành thịt chó rựa mận
Giả như em có cận
Thì anh cũng mắt lồi
Hễ gặp nhau trên ðồi
Ta ðồng thời bỏ kính
Nếu em học tài chính
Anh sẽ học ngân hàng
Nhà chúng mình màu vàng
Hai nhóc thêm nhóc nữa
Khi mà em có ửa
Là anh sẽ ở nhà
Luôn ở bên em mà
Dù bạn bè có nhậu
Qủa từ hoa mà ðậu
Con chúng mình từ em
Anh cũng chỉ góp thêm
Cho gia ðình hạnh phúc
Khi nào anh lên chức
Sẽ mua ðất xây nhà
Trồng trước cửa výờn hoa
Phía sau là bãi tắm
Nếu người em toàn nấm
Anh lấy nước biển về
Em tắm thỏa tắm thê

Cho ðến khi hết bệnh
Trời hóa em là mận
Anh nguyện làm cây ðào
Mọc ở cạnh cầu ao
Nơi chúng mình thề nguyện
Nếu ðêm nào mất ðiện
Anh ngồi quạt cho em
Sau mỗi tối êm ðềm
Tình nồng càng thắm ðýợm
Chuyện thường ngày ở huyện
Là lúc mình gần nhau
Hễ ngồi cạnh em lâu
Anh lại mõ cô khác
Nếu như em yêu nhạc
Anh xin làm cái ðài
Ðể lúc em nằm dài
Luôn có anh bên cạnh
Dù bao giờ cô quạnh
Anh cũng gần bên em
Nhý ngọn bấc với ðèn
Hòa trong nhau bừng sáng
Khi mà em ðến …tháng
Là lúc anh phải chiều
May mà chẳng có nhiều
Tháng vài ba ngày lẻ
Bây giờ anh còn trẻ
Nếu mà anh có tiền
Anh mua một con thuyền
Cùng em ði khắp chốn
Chúng mình còn thiếu thốn

Chúng mình chẳng phải giầu
Nhýng mà có sao ðâu
Em vẫn là tất cả
Anh là con trai cả
Em: dâu lớn trong nhà
Cùng phụng dưỡng mẹ cha
Vẫn thuận hoà sớm tối
Giả như em lạc lối
Anh tới ðón em về
Vì chúng mình cùng quê
Có chi ðâu mà lạ
Em thưõng anh vất vả
Anh nhớ em thật nhiều
Cũng chẳng còn bao nhiêu
Thời gian ta khó nhọc
Bỗng khi nào em khóc
Là những phút nhớ anh
Giọt nước mắt long lanh
Chảy trên hai gò má
Anh thưõng em anh quá
Người con gái chung tình
Những lúc ở một mình
Anh nhớ em từng phút
Nếu em là cây bút
Anh là giọt mực xanh
Mực bút vẫn song hành
Cùng em, anh tới lớp
Nếu em là tia chớp
Anh nhý con thuyền kia
Lặng trôi dưới sao khuya

Tìm bến bờ em ðậu
Nếu ai bảo em xấu
Ðập phù mỏ cho anh
Em là em của anh
Với anh em vẫn ðẹp
Khi mà em hết ðẹp
Thì anh cũng ðã già
Hạnh phúc của hai ta
Là trái tim nồng cháy
Nếu em là xe máy
Anh sẽ là con ðường
Trải ði khắp muôn phương
Cho em ði không ngại
Giả như không bằng lái
Anh: cảnh sát giao thông
Em có gặp dân phòng
Hễ cần là anh ðến
Giả như em là hến
Anh biến thành con "chai"
Ðể có khi ngày mai
Ðem bỏ vào nồi luộc
Nếu em không biết ðược
Cuộc ðời trôi về ðâu
Xin em hãy mau mau
Ta ðịnh ngày hôn lễ
Ðể một thời tuổi trẻ
Anh có em bên mình
Trọn vẹn cả nghĩa tình
Cho ðến ngày ly dị
Thấy cuộc ðời vô vị

Em lại tìm ðến anh
Viết tiếp câu chuyện tình
Của Chí Phèo Thị Nở
Hoặc em là người ở
Anh sẽ bỏ vợ liền
Tối tối ðến phòng em
Biến em thành bà chủ
Những lúc em buồn ngủ
Anh nguyện làm gối ðầu
Ðể em ngủ thật sâu
Anh ngắm nhìn thoả thích
Em là con chim chích
Anh sẽ là chim ri
Dù chẳng hót ðược gì
Cũng bên nhau sớm tối
Nếu em hay nói dối
Anh nói dóc như thần
Hai chúng mình thành thân
Rủ nhau lừa thiên hạ
Em mà là con quạ
Anh hoá chú diều hâu
Dù xấu ðẹp ðến ðâu
Cũng nghĩa tình chồng vợ
Chuyện bây giờ mới kể
Chắc chắn sẽ còn dài
Nếu còn có ngày mai
Anh cùng em viết tiếp…
TÌNH HÓA CHẤT
Em bên này đồng thau oxy hoá
Bởi cuộc tình phản ứng hoá vô cơ

Ðời lên men bởi giông tố mưa sa
Và kim loại giờ đã pha chất rỉ .
Làm xúc tác tại anh không bền chí
Ðể bây giờ phản ứng chẳng xảy ra
Cần thời gian tìm hiểu thêm đó mà
Sao anh vội bỏ qua tình hoá chất .
Ngày tháng qua em một mình chưng cất
Ngày lại ngày em tất bật thêm vôi
Giờ Can-xi đã trơ cứng lại rồi
Ai kêu anh An-kan hoài mãi mãi .
Em đứng đây ôm đồng đen kim loại
Hoá Trị 2 vẫn tim nhói tình đau
Giờ hoá xanh không còn chất đồng thau
Mắt ngấn lệ mà nghe tim đau nhói
CHUYỆN TÌNH NITƠ VÀ HIĐRÔ
Em là cô gái Nitơ,
Tên thật Azốt ai ngờ làm chi.
Không mùi cũng chặng vị chi,
Sự sống không được duy trì trong em.
Chỗ em thiếu Oxizon,
Thế nhưng em vẫn dịu hiền như ai.
Nhà em o chu kì hai,
Có năm điện tử lớp ngoài bao che.
Mùa đông cho chí mùa hè,
Nhớ ô thứ bảy anh về thăm em.
Bình thường em ít người quen,
Người ta cứ bảo em hiền thế cơ.
Cứ như dòng họ khí trơ,
Ai mà ngỏ ý làm ngơ sao đành.
Tuổi em mười bốn xuân xanh,

Nghĩ chi tới chuyện ai ân làm gì.
Thế rồi năm tháng qua đi,
Có anh bạn nhỏ Oxi gần nhà.
Bình thường anh chăng thèm qua,
Đến khi giông tố ắc là tìm em.
Dần lâu rồi cũng sinh quen,
Nitơ Oxit sinh liền ra ngay.
Không màu là chất khí này,
Bị oxi hoá liền ngay tức thì.
Thêm một nguyên tử oxi,
Khí màu xanh thẳm chất gì độc hơn.
Bơ vơ cuộc sống cô đơn,
Thuỷ Tề thấy vậy rước ngay về nhà.
Gọi ngay hoang tử nước ra,
Ghép luôn chồng vợ thật là thú thay.
Hờn căm khói bốc lên ngay,
Cho nên em chụi chua cay một bề.
Đêm đông gió rét, mưa về,
Oxi chẳng được gần kề bên em.
Vì chung dòng họ Á Kim,
Cho nên cô bác hai bên bực mình.
Oxi từ đó buồn tình,
Bỏ em cô độc một mình bơ vơ.
Đầu xóm co anh Hidrô,
Một hôm nào đó viết thư tỏ tình.
Phòng riêng lạnh lẽo một mình,
Nhìn gương chỉ thấy bóng mình trong gương.
Hidrô tỏ ý muốn thương,
Làm sao nở để dôi dường cách xa.
Sớn đào tối mận lân la,

Hidrô thường đén thăm nhà em luôn.
Thấy em vẫn tỏ ý buồn,
Rủ luôn anh Sắt cùng trường sang chơi.
Anh Sắt miệng lưỡi nhất đời,
Đến chơi hôm ấy thì trời nóng rang.
Lựa lời khuyên nhũ hỏi hang,
Bảo em nên sánh cùng chàng Hidrô.
Chuyện tình hò hẹn mấy khi,
Để người nhòm ngó làm chi cho phiền.
Từ đây chồng thảo vợ hiền,
Cùng em ra đồng để lúa tốt xanh.
Đừng quên em nhe các anh,
Amoniac chính danh chất nấy.
Đành rằng em co mùi khai,
Làm phân bón rưộng chẳng ai phiền lóng.
TÌNH HÓA HỌC.
Nếu em là axit
Anh xin làm bazo
Để tình yêu bất ngờ
Mãi trung hòa ko kịp
Em thích làm axit
Có vị chát vị chua
Như hương vị tình yêu
Ko ngọt ngào đằm thắm
Tính cách em quái lắm
Đâu chỉ một proton
Em cứ chạy lông nhông
Tìm đến OH khác
Anh phải dùng xúc tác
Mới tách được em ra

Để dắt em về nhà
Xin lời bình hai họ
Em biến quỳ thành đỏ
Anh biến quỳ thành xanh
Hai chúng ta làm lành
Tình yêu ta sáng mãi
THƠ TÌNH HA HC
Anh ngỏ ý xin em đừng phản ứng
Hãy vui lòng cho tác dụng vào tim
Anh yêu em như axit yêu kiềm
Nếu hóa trị II ta cùng tương đối
Anh biết em trong phương tình hóa học
Và quen em trong phản ứng cân bằng
Từ phương trình oxi hóa mangan
Tình hai đứa hòa trong dung dịch
Em chuẩn độ tình anh bằng axit
Từng giọt lắng nhỏ vào trong tim
Điểm dừng khi tình anh thay đổi
Bỏ lại em trong dung dịc thắm làn môi
Em là oxi rỉ xét đời anh
Đừng trách em sao tâm hồn phù thủy
Bởi hóa học biến đổi khôn lường
Tình trong em còn mãi vấn vương
Dẫu có lúc em thay đổi nhanh như phản ứng trung hòa
Dẫu có lúc đầu em nóng như phản ứng tỏa nhiệt
Và những khi bản thân em như nước gặp axit đậm
Là những khi anh như tra tấn bởi bazơ
Tại lúc này như có TNT một mớ
Cứ đùng đùng khói bốc cả hai bên
Mà anh dây đỏ như phenolphatalein gặp xút

Chỉ bởi rằng tay trái cứ như trên
Nhưng anh vẫn yêu em tha thiết
Mặn mà như muối
bền chặt như vôi
Rất ngọt ngào như đường saccarozo
Lấp lánh như những viên kim cương
Nồng nàn như oxi với hiđro
Có một thời ai say mê học hóa
Axit cộng Bazơ là phản ứng trung hòa
Muối Cộng nước là phản ứng cháy nổ
Tái hợp thành valentine đầy hoa
Xúc tác Noel ta sẽ thấy quà
Thêm sinh nhật thì chất N vừa đủ
Ánh sáng khuếch tán hỗn hợp mau tan
Rồi Một hôm ai hí hoáng lên bàn
Đố ai đó một phương trình vô định
*************************************
Khi tôi nói em đừng " phản ứng "
Hãy ngồi nghe "khái niệm" tình tôi
Trái tim nầy dù "điện giải" thành hai
Tôi cũng sẽ vì em làm "thí nghiệm"
Sắc đẹp em như một " giây dẫn điện "
Vì đó là " đặc tính" tự ngàn xưa
Một nụ cười" công dụng " của em ư ?
Hay " nguyên tắc " giết người qua khoé mắt
Theo " định luật " của tình tôi " đậm đặc "
Kẻ si tình bị " điều chế " nơi em
Một cuộc đời son trẻ phải lên men
Bởi " nồng độ" ái tình không hạn chế
Tôi yêu em không cùng " hoá trị "

Biết lấy gì do " thể tích " sầu thương
Em đã làm "tỏa nhiệt " trái tim hoang
Và " trọng lượng " đã mấy lần co giãn
Tôi đau khổ tim tôi vì nứt rạn
Nên vội thay " cường độ" của tình yêu
Giải thích rồi nhưng em vẫn làm kiêu
Không phát biểu 1 đôi lời " cảm ứng"
Tôi buồn chán nhưng bị em " tác dụng "
Vì tương tư là" trạng thái thiên nhiên "
Nếu không tin em "khảo sát " mà xem
Rồi sẽ thấy tôi " cân bằng " lời nói
Tôi sống với 1 tình yêu " tuyệt đối"
Lòng nát tan như " tia sáng phân kỳ"
Tôi thầm mong "hội tụ " một ngày kia
Và chẳng muốn đặt tình nơi " vô cực "
Tôi yêu em chẳng kể gì quy ước
Không kể gì " áp lực" của riêng ai
Nụ cười mà em " phóng phích " trên môi
Mềm rạo rực như là đang " xuất hiện"
Phải chăng tôi đi ngược chiều dòng điện
Quá vội vàng nên "quy tắc " không dùng
Tìm hơi say bao " nhiệt độ" nhớ nhung
Trong giây phút đã tan vào " không khí"
Niềm sầu tủi " bốc hơi" lên thành lệ
Nhưng càng thương " điện trở" càng gia tăng
Có nhiều đêm "ão ảnh" của giai nhân
Đã "Phản chiếu" qua giấc mơ êm ái
Khi tỉnh dậy thấy hồn như " điện giải"
Đang lạc về " tiêu điểm" tận hư vô
Có khi buồn " phân tích " lệ thành mưa

Mong "tổng hợp " tình yên vào lòng đất
Cuối dâng em 1 tình yêu " nguyên chất "
Tôi thật tình không" phóng đại" thêm đâu
Quá si mê tôi " tích tụ " từ lâu
Một" dung dịch " chứa rất nhiều vàng bạc
Tôi " đơn chất" em ơi đừng lãnh đạm
Xin em về " điều chỉnh" hộ con tim
Tôi dành riêng 1 "vị trí" cho em
Cao sang nhất "Trong Tình Yêu Lý Hoá "
*************************************
Hữu cơ vô lường ai biết được
Ankan nối đơn ngỡ dễ ăn
Phản ứng quy tắc ai biết trước
Thì nắm trong tay chẳng khó khăn.
Anken nối đôi lại thêm en
Em nhìn em tưởng khó thật đấy
Hóa ra đơn giản như ăn kem
Vì có họ hàng bác ankan.
Cũng brom cũng clo cộng rồi thế
Nửa đêm tỉnh giấc đòi cracking
Oxi bốc cháy thì có thể
Duy trì sự sống cho đôi mình.
Đien, trien cả poli
Nghe gần gần giống tiền Việt Nam
Hóa ra mọi chất bé tí ti
Phút chốc bay lượn xung quanh ta.
Hidrocacbon lại còn thơm
Anhkan lạ chưa lái xyclo
OH vừa rượu vừa ancol
Hidrocacbon lại còn no.

Danh pháp anh ơi đừng hỏi nữa
Đau đầu lâu lâu hoá điên điên
Học lâu lại khóai dãy đồng đẳng
Đồng phân bí quyết học thật siêng.
*************************************
BI CA HA TR
Kali (K), iốt (I) , hidrô (H)
Natri (Na) với bạc (Ag) , clo (Cl) một loài
Là hoá trị ( I ) hỡi ai
Nhớ ghi cho kỹ khỏi hoài phân vân
Magiê (Mg) , kẽm (Zn) với thuỷ ngân (Hg)
Ôxi (O) , đồng(Cu), thiếc (Sn) thêm phần bari (Ba)
Cuối cùng thêm chữ canxi (Ca)
Hoá trị II nhớ có gì khó khăn !
Này nhôm (Al) hoá trị III lần
In sâu trí nhớ khi cần có ngay
Cácbon (C) ,silic(Si) này đây
Có hoá trị IV không ngày nào quên
Sắt (Fe) kia lắm lúc hay phiền
II , III nhớ liền nhau thôi
Lại gặp nitơ (N) khổ rồi
I , II , III , IV khi thời lên V
Lưu huỳnh ( S) lắm lúc chơi khăm
Xuống II lên IV khi nằm thứ IV
Phốt pho (P) nói đến không dư
Có ai hỏi đến ,thì ừ rằng V
Em ơi cố gắng học chăm
Bài ca hoá trị suốt năm cần dùng.
Hidro (H) cùng với liti (Li)
Natri (Na) cùng với kali (K) chẳng rời

Ngoài ra còn bạc (Ag) sáng ngời
Chỉ mang hoá trị I thôi chớ nhầm
Riêng đồng (Cu) cùng với thuỷ ngân (Hg)
Thường II ít I chớ phân vân gì
Đổi thay II , IV là chì (Pb)
Điển hình hoá trị của chì là II
Bao giờ cùng hoá trị II
Là ôxi (O) , kẽm(Zn) chẳng sai chút gì
Ngoài ra còn có canxi (Ca)
Magiê (Mg) cùng với bari (Ba) một nhà
Bo (B) , nhôm (Al) thì hóa trị III
Cácbon (C) silic (Si) thiếc (Sn) là IV thôi
Thế nhưng phải nói thêm lời
Hóa trị II vẫn là nơi đi về
Sắt (Fe) II toan tính bộn bề
Không bền nên dễ biến liền sắt III
Phốtpho III ít gặp mà
Photpho V chính người ta gặp nhiều
Nitơ (N) hoá trị bao nhiêu ?
I , II, III , IV phần nhiều tới V
Lưu huynh lắm lúc chơi khăm
Khi II lúc IV , VI tăng tột cùng
Clo, Iot lung tung
II III V VII thường thì I thôi
Mangan rắc rối nhất đời
Đổi từ I đến VII thời mới yên
Hoá trị II dùng rất nhiều
Hoá trị VII cũng được yêu hay cần
Bài ca hoá trị thuộc lòng
Viết thông công thức đề phòng lãng quên

Học hành cố gắng cần chuyên
Siêng ôn chăm luyện tất nhiên nhớ nhiều