Bài giảng kỹ thuật thông tiểu BS trần thảo tuyết tâm

KỸ THUẬT THÔNG TiỂU
BS. Trần Thảo Tuyết Tâm
Mục tiêu
• Trình bày được mục đích của việc đặt
thông tiểu
• Trình bày được các chỉ định, chống chỉ
định
• Đặt thông tiểu thành công trên mô hình
• Rút thông tiểu thành công trên mô hình
• Trình bày được cách xử trí các trường
hợp khó
Giới thiệu
• Đưa ống thông vào bàng quang
lấy nước tiểu cho các mục đích
khác nhau.
• Thủ thuật vô khuẩn
• Có chỉ định, chống chỉ định, và
biến chứng
Chỉ định
• Điều trị:
– Bí tiểu cấp và mãn tính
– Theo dõi lượng nước tiểu sau khi dùng thuốc
– Dẫn lưu máu và máu đông
• Chẩn đoán
– Lấy nước tiểu vô khuẩn cấy
– Đo lượng nước tiểu tồn dư
– Theo dõi lượng nước tiểu
Chống chỉ định
• Chấn thương niệu đạo: nghi ngờ/ xác
định:
– Máu đọng lỗ niệu đạo

– Tiểu máu đại thể
– Tụ máu vùng TSM
–  đánh giá: khám sinh dục, TR, chụp cản
quang niệu đạo ngược dòng
Thận trọng
• không dùng thường quy cho trường hợp
tiểu không tự chủ
• Chỉ sử dụng khi các phương pháp không
xâm lấn khác thất bại
Chuẩn bị dụng cụ
• Khăn không thấm nước
• Tấm trải vô khuẩn
• Găng vô khuẩn
• 4-5 gạc vô khuẩn
• Forceps
• Dung dịch sát khuẩn
• 2 syringe 10cc
• Bộ ống nối chứa nước tiểu
• Hủ đựng mẫu có tem
• Băng keo cố định
Các loại catheter
• Một đầu
• 2 đầu: Foley
• 3 đầu
kích cỡ khác nhau : đơn vị F(French)
Chọn kích cỡ ống
< 14 F
14
-16F
> 18

- 24 F
-Niệu đạo
hẹp
-Tiền sử chấn
thương hay chít
hẹp niệu đạo
Niệu đạo
bình
thường
Có nguy cơ tắc
nghẽn ống
thông ( các
bệnh nhân có
máu cục trong
bàng quang)
Chuẩn bị bệnh nhân
• Giải thích tiến trình
• Cho biết các biến chứng có thể có:
– Chấn thương
– Chảy máu
– Nhiễm trùng
• Tư thế
Giải phẫu học cơ quan sinh dục nữ
Tiến hành thông tiểu nữ
Thủ thuật vô khuẩn
Giải phẫu học cơ quan sinh dục nam
Thông tiểu nam
Biến chứng
• Chấn thương
• Nhiễm trùng

•  chít hẹp, sẹo
Rút ống ngay khi có thể
Các trường hợp khó
• Đã từng PT liên quan đến niệu đạo
• Béo phì
• Thay đổi cấu trúc khung chậu
• Tư thế bị hạn chế
• Nữ: Sinh đẻ nhiều lần
• Nam: hẹp bao qui đầu, hẹp niệu đạo, tiền
liệu tuyến to
Chuyển chuyên khoa
Dòng nước tiểu yếu
• Đặt sai vị trí
• Catheter bị tắt nghẽn
• Bàng quang trống
Tóm tắt
• Thủ thuật xâm lấn
• Tuân thủ nguyên tắc vô khuẩn
• Rút ống ngay khi đã đạt mục đích
Tt
Thao
tác
Hệ
số
-
1
điểm
0
điểm
1

điểm
2
điểm
Tổng
điểm
1
Chuẩn
bị dụng cụ
•
Bộ dụng cụ TT vô trùng
•
Dụng cụ cần cho thông tiểu
1
2
Giải
thích bệnh nhân
2
3
Chuẩn
bị bệnh nhân
•
Bọc lộ vùng thông tiểu
•
BN nằng ngửa, mở đùi, co gối
•
Vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài
1
4
Rửa
tay

1
5
Mang
gant
1
6
Trải
khăn vô khuẩn
1
7
Thử bóng & nối
ông thông tiểu
1
8
Sát
trùng vùng lổ tiểu ngoài
1
9
Bôi
chất nhầy
1
10
Bọc lộ và
sát khuẩn lổ tiểu ngoài
1
11
Đặt thông
tiểu nam/ nữ
3
12

Bơm
bóng cố định
1
13
Ghi
nhận
1
14
Tổng
điểm
Bảng kiểm