Bài giảng định dạng các files của tài liệu điện tử

ĐỊNH DẠNG
CÁC FILES CỦA TÀI LIỆU ĐIỆN TỬ

Định dạng các files của TLLT

Tồn tại nhiều định dạng các files khác nhau. Chúng có thể
được phân chia thành “đơn chương trình”, nghĩa là chúng
được quản lý và bảo đảm bởi một nhân viên lập trình, và “đa
chương trình” được bảo đảm bởi vài nhân viên lập trình và có
thể được xử lý bằng nhiều chương trình (phần mềm) khác
nhau.


1. Các định dạng văn bản thường được xây dựng nhờ
sự trợ giúp của quá trình biên soạn

2. Các định dạng đồ họa lưu giữ hình ảnh

3. Các định dạng CSDL được xây dựng nhờ những
phần mềm chuyên dụng - các hệ thống quản lý CSDL.

4. Các định dạng bảng điện tử

5. Các định dạng nghe-nhìn/video-audio

6. Đánh dấu ngôn ngữ còn được gọi là các định dạng
đánh dấu, gồm có các hướng dẫn đính kèm để biểu diễn
nội dung của file
Định dạng các files của TLLT

1. Các định dạng văn bản

- các định dạng đơn phần mềm Microsoft Word và
Word Perfect;

- định dạng RTF (Rich Text Format) được bảo đảm
bởi nhiều phụ lục phần mềm trong khi đó vẫn giữ
định dạng văn bản đã đặt;

- định dạng PDF (Portable Ducument Format) gồm
có hình ảnh trang với cả văn bản và biểu đồ. Có thể
đọc những file theo định dạng PDF bằng nhiều phần
mềm để đọc files khác nhau, nhưng chúng được xây
dựng chỉ nhờ phần mềm Adobe Acrobat.

2. Các định dạng đồ họa lưu giữ hình ảnh

2.1. Các định dạng vector - lưu giữ hình ảnh như là
tập hợp các hình dạng hình học. Phổ biến hơn cả là:
- định dạng DXF (Drawing Interchange Format) được
sử dụng rộng rãi trong các chương trình thiết kế
bằng máy tính cho các kỹ sư và kiến trúc sư;
- định dạng EPS (Encapsulated PortScript) được sử
dụng rộng rãi trong các hệ thống biểu quyết/bầu cử
tại bàn;
- định dạng CGM (Computer Graphics Metafile) được
sử dụng rộng rãi trong nhiều phần mềm đồ họa (ví
dụ trong phần mềm Photoshop).

2. Các định dạng đồ họa lưu giữ hình ảnh


2.2. Các định dạng mành, chúng lưu giữ hình ảnh
như là tập hợp những điểm ảnh - pixels. Khi thay đổi
kích cỡ ảnh, đồ họa mành bị biến dạng. Phổ biến là:
- định dạng BMP (Bitmap)- định dạng tương đối kém về
chất lượng, thường dùng vào quá trình soạn thảo
văn bản;
- định dạng TIFF (Tagget Image File Format) sử dụng
rộng rãi trong các ứng dụng phần mềm;
- định dạng GIF (Graphics Interchange Format) sử
dụng rộng rãi trong các phần mềm dành cho
Internet.

3. Các định dạng CSDL được xây dựng nhờ
những phần mềm chuyên dụng - các hệ thống
quản lý CSDL

Hệ thống quản lý CSDL cho phép xác định những mối
quan hệ giữa các thành phần thông tin của CSDL, thực
hiện các tác động khác nhau tới thông tin của CSDL
(tìm kiếm, đánh dấu, lập báo cáo và chỉ dẫn, v.v.). ví dụ:
hệ thống quản lý CSDL là Microsoft SQL Sever, Oracle,
MySQL, IBM DB2, Sybase, v.v…

Ví dụ, CSDL về kh/hàng gồm có trường thông tin tên
người mua, địa chỉ và thông tin về hàng hóa trên bảng
riêng biệt gồm các trường với họ tên của khách hàng).

CSDL có thể chuyển sang định dạng VB, nhưng khi đó
bị mất đi mối liên hệ giữa các trường thông tin với các

bảng

4. Các định dạng bảng điện tử

Những file trong định dạng bảng điện tử lưu giữ trong
các ô những con số và mối liên hệ giữa những con số
đó. Ví dụ, một ô có thể chứa công thức thực hiện việc
cộng dữ liệu của hai ô khác.

Giống như các file CSDL, các file bảng điện tử thường
có định dạng của chính p/mềm tạo ra nó. Các file của
bảng điện tử có thể chuyển đổi thành file văn bản,
nhưng những con số và mối liên hệ giữa các số sẽ bị
mất đi.

5. Các định dạng nghe-nhìn/video-audio

Định dạng video-audio chứa các hình ảnh chuyển
động (ví dụ video số, hoạt hình) và các dữ liệu âm
thanh được xây dựng và có thể xem, nghe nhờ các
chương trình tương thích và lưu giữ trong định dạng
đơn chương trình.

Những định dạng được sử dụng nhiều hơn cả là
QuickTime và MPEG (Motion Picture Experts
Group).

6. Đánh dấu ngôn ngữ còn được gọi là
các định dạng đánh dấu


- SGML (Standard Generalized Markup Language)
được sử dụng trong các CQ nhà nước ở nhiều nước
trên thế giới và là tiêu chuẩn quốc tế;

- HTML (Hypertext Markup Language) được sử dụng
để hiển thị hầu như toàn bộ thông tin của mạng
World Wide Web;

- XML (Extensible Markup Language) - ngôn ngữ
tương đối đơn giản dựa trên cơ sở SGML và được
dùng phổ biến khi quản lý và trao đổi thông tin.

Định dạng tài liệu điện tử PDF

1. PDF (Portable Document Format, "Định dạng Tài
liệu Di động") là định dạng tập tin VB của hãng
Adobe Systems. Tương tự như định dạng .doc, PDF
hỗ trợ text cùng với font chữ, hình ảnh đồ họa và
nhiều hiệu ứng khác.

Hiển thị văn bản PDF ko phụ thuộc cấu hình máy,
phần mềm và hệ điều hành. Không như Word, PDF
sẽ được hiển thị giống nhau trên những môi trường
làm việc khác nhau nếu như file PDF đó đã được
tạo hiệu ứng nhúng font chữ (Embedded Subset).

 định dạng PDF đã trở nên phổ biển cho việc phát
hành sách, báo hay các TL khác qua mạng Internet.

Để đọc được tập tin PDF trên máy vi tính, phải

có một phần mềm hỗ trợ định dạng này

Phần mềm phổ biến hiện nay là Adobe Reader,
Adobe Acrobat Reader Professional hay Foxit PDF
Reader,
• Adobe Reader: có thể download bản cài đặt Adobe
Reader 8.1.1 tại địa chỉ:
/>8.x/8.1.1/enu/AdbeRdr811_en_US.exe


Adobe Acrobat Reader: là sự kết hợp tuyệt vời của
Acrobat Reader và Adobe Reader để cho ra một sản
phẩm thương mại với giá bán 449$,

Foxit Reader: đọc được các dạng tài liệu PDF, tốc
độ khởi động nhanh hơn Adobe Reader, dung lượng
khá nhỏ và không cần cài đặt và hỗ trợ đầy đủ
những tính năng, có thể tải về máy bản mới nhất
của ph/mềm này tại địa chỉ:
/>Reader22.zip,


Ngoài ra, có thể tải thêm các tiện ích miễn phí khác như:
SumatraPDF tại địa chỉ: />install.exe,

eXPert PDF Reader download tại:
/>
Cool PDF Reader tại địa chỉ:
/>
hoặc Abdio PDF Reader tải tại:


Tạo mới hay chuyển các dạng văn bản khác
(DOC, XLS, PPT, ) sang PDF bằng một
trình tạo PDF chuyên biệt được cài đặt trên
máy tính:

Tạo PDF trực tuyến