1
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
CHNG 4
X LÝ NC TRONG LÒ HI
4.1 Khái quát
Nc là nguyên liu ch yu trong nhà máy nhit in to ra hi nc. Nc
sau khi vào lò hi c hp th nhit nng ca nhiên liu do t cháy to ra bin thành
hi nc. Hi nc sinh ra trong lò hi i qua b quá nhit nâng cao nhit và c
dn vào tua bin. Ti ây thc hin vic chuyn bin nhit nng thành c nng làm quay
tua bin. Máy phát in có vai trò bin c nng thành in nng. Thit b chính ca nhà
máy nhit in là lò hi và turbine. m bo thit b vn hành an toàn, kinh t, yêu
cu cht lng nc dùng cho lò hi phi rt cht ch và t các ch tiêu quy nh ca
nhà ch to.
Tuy nc cung cp cho lò hi là nc kh khoáng nhng cng không th loi b
ht các tp cht hóa h!c. Các tp cht hóa h!c này sau mt th"i gian vn hành s tích t
n mt n#ng ln. #ng th"i, $ i%u kin nhit , áp sut cao, các tp cht hóa
h!c này có th gây nên hin tng n mòn và óng cáu cn. Các hin tng này %u do
cht lng nc gây ra s làm nh h$ng n quá trình vn hành bình th"ng ca chu
trình nhit và gây ra mt s hu qu nghiêm tr!ng nh gim hiu sut truy%n nhit, gây
n& "ng ng truy%n nhit, gây n mòn tng cánh turbine,…
Hin
tng
Hu qu Nguyên nhân
óng
cáu
Làm gim hiu sut lò hi do
óng cáu ( c'ng, silica, oxit
kim loi) bám trên b% mt ng
truy%n nhit.
Gây dãn n$ hoc n& "ng ng
sinh hi.
Do c'ng, silica t( nc kh
khoáng, hoc các ngu#n khác mang
vào lò.
Do sn ph)m n mòn kim loi xy ra
trên "ng ng, thit b nhit.
Áp dng ch x lý nc lò, nc
cp không úng.
n mòn
Gây n mòn "ng ng, thit b
nhit do s có mt ca O
2
/CO
2
.
Sn ph)m ca quá trình n mòn s
óng cáu trên "ng ng trao &i
nhit ng sinh hi.
Do O
2
, CO
2
và các tp cht n mòn
khác t( nc kh khoáng, hoc các
ngu#n khác mang vào.
Do thit b kh khí vn hành không
úng ch .
Do áp dng ch x lý nc lò,
nc cp không úng dn n pH
gim
2
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
Hi cun
(bn hi
nc)
Làm gim cht lng hi, gây
óng cáu silica trên cánh turbine
hoc "ng ng quá nhit.
Do hin tng sôi b#ng trong bao hi.
Do n#ng mui trong bao hi cao,
cht lng nc lò vi phm.
Do trong quá trình vn hành có s sai
lch
hn ch ti thiu các hin tng nguy hi này ng"i ta s dng mt s bin
pháp x lý nc lò, nc ngng, nc cp nh là kh khí, photphate hóa nc lò, gia
nhit cho nc. Các phng pháp này nh*m mc ích:
• Chuyn &i nh+ng cht d, óng cáu sang dng cn nc (ht kt tu $ dng
bùn nhão, l lng trong nc lò, không kt tinh, d, dàng thi ra ngoài khi x
áy).
• Tách oxy hòa tan trong nc ngng, nc cp.
• Ngn chn hin tng hi cun, làm b)n hi nc
• i%u chnh pH nc lò trong mt di nht nh tránh hin tng n mòn
acid, n mòn ki%m
• i%u chnh pH nc lò trong mt di nht nh gi+ cho Silica, Mg t#n ti $
dng hòa tan trong nc, không t#n ti $ dng d, óng cáu.
• i%u chnh pH ca nc ngng, nc cp trong di nht nh, ngn chn quá
trình n mòn thit b do O
2
hòa tan trong nc.
• Kh khí cho nc lò hi
Oxy và cacbonic hòa tan trong nc là nguyên nhân gây ra hin tng n mòn
nghiêm tr!ng trong h thng hi và hình thành lên hin tng r sét lên b% mt bên trong
ca ng. tránh s n mòn thì nc cp cho lò hi phi qua mt giai on kh khí. Có
hai phng pháp chính kh khí trong nc ó là kh khí b*ng nhit và kh khí b*ng
hóa cht.
• Gia !!"
• #$%!&'"
• ( !!) #)*
+!,*#,-.)/*"
4.1.1 Kh khí bng phng pháp nhit
4.1.1.1 Nguyên lý
#0##$!*/%12+
3 !!/4!!))%!&)!"
Phng pháp kh khí trong nc da trên hai nguyên t-c khoa h!c c bn.
Nguyên tc u tiên là nh lut Henry, theo nh lut này thì lng khí hoà tan trong
3
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
mt cht l ng t. l thun vi áp sut áp sut ca khí trên b% mt thoáng ca cht l ng ó.
Khi tng áp sut, ng"i ta có th tng lng khí hoà tan trong cht l ng. Còn khi áp sut
gim, khí hoà tan trong cht l ng s thoát ra ngoài. ây úng là nh+ng gì th"ng nhìn
thy khi m$ mt chai nc có gas: khí CO
2
c hoà tan trong cht l ng và chu mt áp
sut trong cái chai này. Khi m$ n-p chai, làm gim áp sut, khí s trào ra. Nguyên tc áp
dng th hai là mi quan h t. l nghch gi+a hòa tan ca khí trong nc vi nhit
ca nc.
4.1.1.2 c im ca phng pháp
Do yêu cu b trí g!n và thun li cho vic u ni "ng nc cp ti kh khí và
nc cp ã kh khí ti bm cp cùng vi b trí "ng hi trích n kh khí cho lên,
kh khí c t cao nht trong gian máy và th"ng b trí ngoài tr"i khí c tách ra
bay vào không khí bên ngoài.
#ng th"i, da vào tính toán ct áp ca bm nc ngng ch!n c cao ca
bình kh khí cng nh áp sut nc cp u vào ca bình kh khí.
tính toán tránh hin tng xâm thc cho bm cp, ng"i ta phi tính toán ct
nc ti bình kh khí và tit din "ng ng sao cho m bo lu lng cho bm cp và
không xy ra hin tng chân không cho u vào bm cp.
Hàm lng oxy hòa tan trong nc
Nhit nc
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Áp sut
(Mpa)
0,1
14 10,8 8,8 7,5 6,2 5,4 4,7 3,6 2,6 1,6 0
0,08
11 8,5 7,0 5,7 5,0 4,2 3,4 2,6 0,6 0,5 0
0,06
8,3 6,4 5,3 4,3 3,7 3,0 2,3 1,7 1,8 0 0
0,04
5,7 4,2 3,5 2,7 2,2 1,7 1,1 0,4 0 0 0
0,02
2,3 2,0 1,6 1,4 1,2 1,0 0,4 0 0 0 0
0,01
1,2 0,9 0,8 0,5 0,2 0 0 0 0 0 0
Bng 4.1: Mi quan h gia hàm lng oxy hòa tan trong nc vi áp sut và nhit
56783
9
! ,:3
9
1;
9
;<
=
/!!-!>"
?0## )-.1% @7A67
81BC'717&&7!0"
D8)+767 E,7*F!
8E!G&7H7/!7I
• ;7+/%17%E!G8767/4
,#"5JK7!,#0/%
L
M
83/!7)67&77N,
M1LO("
• ;#8E#7*E
)#$AP'7%!"
4
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
• QH+B!8F7P07
%JB1%$&FRH7!"
• Q % + RH7 !JB17%/4
@#$#/7,30B)S/4@B3
" 5% T1 0 R H7 ! ) U V LMW
70/BX"
4.1.1.3 Các loi thit b kh khí bng nhit (Deaerator)
a. Bình kh khí kiu máng tràn/kiu khay (Tray deaeator)
Nc c rót t( trên xung qua rt nhi%u tng khay g/ hoc kim loi, có th
chia khi nc t( mt dòng ban u thành nhi%u dòng nh hoc nhi%u màng nh hn.
Càng qua nhi%u tng khay, nc càng b xé nh ra. Phía di áy tháp, ng"i ta th&i hi
nc khô liên tc i qua. Các tia nc b xé nh ra, và cht khí bên trong d, dàng thoát ra
ngoài. Mt khác do nhit ca lu#ng hi nóng truy%n cho, nc s sôi lên làm cho các
cht khí hòa tan s bay ra vào không gian trên mt nc và x ra ngoài (hình 4.1).
Nc vào bình kh khí là nc ngng, nc m%m ã kh khoáng b& sung cho
chu trình, hi chèn u trc tuabin. Hi dùng gia nhit cho nc trong thit b kh khí
là lu#ng hi áp sut thp ly t( h thng hi trích ca tuabin.
Q87#/7,67H#*).!0,#
E!UYZ
b. Bình kh khí kiu phun (Spray deaerator)
xé nh dòng nc ng"i ta dùng vòi phun sng trc tip. Nc phun thành
ht mn làm cho mt phn khí hòa tan thoát ra ngoài. Hi nc i t( di lên s gia nhit
cho các ht bi nc, khin các ht bi nc sôi làm cho phn ln cht khí hòa tan bay ra
và b x ra ngoài theo lu#ng hi nóng.
Nc vào bình kh khí là nc ngng, nc m%m ã kh khoáng b& sung cho
chu trình, hi chèn u trc tuabin. Hi dùng gia nhit cho nc trong thit b kh khí
là lu#ng hi áp sut thp ly t( h thng hi trích ca tuabin
tng hiu qu tip xúc gi+a hi và nc cng nh phân b %u lu#ng hi
nóng i lên ng"i ta còn t thêm lp m r/ng vào thit b kh khí kiu phun nc này
(Hình 4.3). Q87#/7,67H#*).!0
,#E!UYZ
c. Bình kh khí kiu nhit lc chân không
;7&)F!87$%>A
7#/7,#67"D'7++[!R*/%8 !!,
)H%B++*23
9
1:3
9
),
!E"DF!.#/7,%#!0
#/7,67\$%"]8#/7,&G
!0K>,#7A"^)S,#)-/7>,#
0"5T#+%H#B_0`H
+!>F"
5
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
,787$%>A7#/7,6717
&/ BX7#7 '70"D'7H 7a A 7
$% EA#b)"
;H7)F!87$% E!0
G !0KR8)E!=VU
M
18K!G
%HA/%"
Q87$%c7#R).!0LL
#F!H7)F1%$&+!0RH7)
0,#d<8e"Uf"
4.1.1.4 Kh khí bng hóa cht
Tuy nc cung cp cho lò hi là nc kh khoáng nhng cng không th loi b
ht các tp cht hóa h!c. Các tp cht hóa h!c này sau mt th"i gian vn hành s tích t
n mt n#ng ln. #ng th"i, $ i%u kin nhit , áp sut cao, các tp cht hóa
h!c này có th gây nên hin tng n mòn và óng cáu cn. Các hin tng này %u do
cht lng nc gây ra s làm nh h$ng n quá trình vn hành bình th"ng ca chu
trình nhit và gây ra mt s hu qu nghiêm tr!ng nh gim hiu sut truy%n nhit, gây
n& "ng ng truy%n nhit, gây n mòn tng cánh turbine,…
hn ch các hin tng trên ng"i ta vn cn cp mt s loi hoá cht nh*m x
lý nc ngay trong chu trình nhit. Hóa cht làm sch oxy c b& sung th"ng xuyên
vào nc cp ã c kh khí tách nt phn oxy i theo nc cp mà bình kh khí
không kh ht c. Chúng là các cht vô c nh natri sunfit, hydrazine,… hay h+u c
nh hydro quinon, hydroxylamin, metyl etylxetoxim và xít ascorbic,…
6
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
Mt s hoá cht và tác dng ca chúng nh bng 4.2 và hình 4.7.
!"#$
!"#$%&'()(*"+,-./0123
4**
%&
7
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
'& ()
5-67682923:;&1<&-2923:=&1<
&-2923**6>!?(#@(AB?6?+*"
/$%&'()(*"4,-.*0123*C
&
8
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
Hoá cht im x lý Tác dng
Pht phát
Bao hi
Hn ch óng cáu trong ng sinh hi
Nâng pH nc lò, hn ch quá trình n mòn và óng
cáu.
Amoniac
NH
3
u )y
Bm ngng
Nâng pH ca nc trong chu trình nhit
Gim quá trình n mòn hoá h!c
Gim óng cáu s-t
Hydrazine
N
2
H
4
u )y
bm ngng
Kh oxy trong chu trình nhit
Hn ch quá trình n mòn in hoá, t( ó gim óng
cáu s-t trong bao hi
Bng 4.2: Mt s hóa cht và tác dng ca chúng
a. S dng st kh khí
Dùng phôi thép
:67!.b+K!#%g#83+R/4
.+!)I
432
23 OFeOFe
→
+
*+" (),-"
5-5"D(2923$(E235-6829235"
F(BG"!$%&'BBHI2923#5-+5")2.
(F(;/5"4$%&'2%@BJ
9
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
5.#%g#+!*P*S#)*'&
8e"Z)e"h
?%g#F7g#:5
M
:5
i
1'7BM1UYL1'7B#%
hYL9"5c#)8#%g##B_\=WYUWN/*BH7&
'/!7+B_+N/*\7A_B_!/7j79Y=W
9MY=M#\)7A_B_!/*"
:7AR767#%g#I
• ;F!I5%T#K&+767
!0ZM
M
• 5T!#\F!)#%g##F+#X7)
/!7I
;
M
hM
iM
eM
9M
5T!Hd#\f =
h
LU
>9U
• 5AB 67!#%g#"<3!8
EA67!,#"
<3 !!dO(f =VU
>
M1L
5AdOf 9MYZU
LMM
• k Kg##%g#I?%g#g#8A
RJ"5%TRJ867$b)9Y9M?!
Dùng viên bi thép hot tính
D767T!G/BXg#*)S,#
X"5JT!*)&g#*+T=YU1
/!7+B_B7B.;!3<=WYUW;!
9
?3
e
9Y=W!ZMYhM
M
BH7)N&'g#"lP*#)8K!1#XB_B7B.!
G9Y=W7 !9MY=M#\1#X/*!)S7g#*
"?0##,7S)!)S7
Dùng bt st hoàn nguyên
R$!!*167!8+K!/c*8/4
N!#K
0 cc âm xy ra s oxi hóa:
Fe 1 Fe
2+
+ 2e
0 cc dng xy ra s kh:
O
2
+ 2H
2
O + 4e 1 4OH
-
;73HF8/4N!#K/!7I
mn
9o
o93<
Y
mnd3<f
9
mnd3<f
9
#,%-.+/4#X#KI
emnd3<f
9
o3
9
o9<
9
3emnd3<f
=
2
10
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
p!7+67!8#n+K!;!lmn
o
2!
mn
9o
o9;!lmnl
9
o9;!
o
b. S dng Hydrazine - hp cht kh oxy
Nh ta ã bit khi trong nc có mt oxy tc n mòn kim loi tng cao. Trong
chu trình nc-hi, oxy th"ng xâm nhp vào h thng thông qua nc kh khoáng mi
b& sung, th"ng vào bình ngng. kh i lng oxy, ng"i ta bm vào trong chu trình
hi-nc mt lng hydrazine, thông th"ng bm vào u )y bm ngng. Quá trình
kh oxy xy ra nh sau:
Phn 'ng #ng th trong dòng nc (ch yu trên tuyn nc ngng, nc cp)
khin hydrazine kh ngay oxy hòa tan trong nc
N
2
H
4
+ O
2
1 N
2
+ 2H
2
O
Phn 'ng d th xy ra trên b% mt kim loi
(ch yu trong bao hi):
6Fe
2
O
3
+ N
2
H
4
1 Fe
3
O
4
+ N
2
+ 2H
2
O
Trên tuyn nc ngng, nc cp, do nhit cha cao phn 'ng #ng th chim
u th. Trong bao hi, phn 'ng d th chim u th hn. C hai phn 'ng #ng th và d
th %u có sn ph)m là nc và nit, không có sn ph)m là cht r-n, do ó x lý nc
ngng và nc cp c 'ng dng rng rãi trong các lò trung và cao áp.
Có nhi%u yu t nh h$ng n tc kh oxy ca hydrazine nh pH; nhit ,
hàm lng hydrazine Thông th"ng tng tc kh oxy ng"i ta duy trì mt lng
d hydrazine, ta có th thy nh h$ng ca yu t lng hydrazine d và nhit i vi
tc kh oxy qua # th di.
V% mt lý thuyt, ta có th oán là hydrazine s mt mát do chuyn vào pha khí
khi i qua tháp kh khí. Tuy nhiên trong thc t cho thy vic mt mát hydrazine qua
tháp kh khí là không nhi%u. Do vy, hydrazine c bm vào trc tháp kh khí,
th"ng là u )y bm ngng hn ch quá trình n mòn ngay t( tuyn nc ngng.
Trong chu trình hi, khi hydrazine vn chuyn n thit b có nhit cao (nh b
hâm, bao hi), nó s b phân hy to ra amoniac theo các phn 'ng di nâng cao tr s
pH ca nc #ng th"i kh khí CO
2
trong nc. Do ó, nu trong h thng có thit b
c ch to b*ng kim loi #ng, hoc hp kim #ng thì cn phi khng ch hàm lng
hydrazine cng nh amonia tránh s n mòn #ng ca amoniac.
Phn 'ng phân hu. Hydrazine do nhit :
3N
2
H
4
1 4NH
3
+ N
2
2N
2
H
4
1 2NH
3
+ N
2
+ H
2
c. S dng Amoniac- hp cht trung hòa
Các ion cacbonat th"ng xâm nhp vào chu trình hi thông qua nc kh khoáng
b& sung di dng bicacbonate HCO
3
-
. Trong bao hi, ni có nhit cao, các ion này s
phân hy nhit to ra khí CO
2
. Ngoài ra, khi trong nc kh khoáng có ln tp cht h+u
c xâm nhp vào, chúng cng s phân hy nhit trong lò hi to ra khí CO
2
. Khí CO
2
s
theo hi và ngng t li trong nc ngng và b thy phân (theo phng trình di) to
11
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
ra ion H
+
làm gim pH ca nc ngng. Do nc ngng, nc cp có sch cao nên
mt lng nh khí CO
2
cng có th làm gim pH ca nc áng k, kt qu là gây n
mòn do pH $ các thit b có nhit cao sau tháp kh khí.
CO
2
+ H
2
O 1 H
2
CO
3
H
2
CO
3
3 H
+
+ HCO
3
-
Hình 4.5: nh hng ca lng d N
2
H
4
và nhit n tc kh Oxy
làm gim quá trình n mòn do pH, ng"i ta cn dùng các hp cht trung hoà
H
+
, làm tng tr s pH, duy trì $ khong pH nht nh, ng"i ta g!i ó là hp cht trung
hòa. Hp cht trung hòa c dùng trong các lò hi trung, cao áp th"ng là amoniac.
Amoniac có tác dng trung hòa theo các phn 'ng sau:
NH
3
+ H
2
O 1 NH
4
OH
NH
4
OH 3 NH
4
+
+ OH
-
H
+
+ OH
-
3 H
2
O
HCO
3
-
+ OH
-
3 H
2
O + CO
3
2-
Amoniac th"ng c bm vào u )y bm ngng, trc kh khí. Khi i qua
kh khí, các khí hòa tan NH
3
, CO
2
, O
2
, s b tách ra kh i pha l ng, i vào pha khí và
tách ra kh i chu trình hi.
(NH
4
)
2
CO
3
3 2NH
3
↑ + CO
2
↑ + H
2
O
NH
4
OH 3 NH
3
↑ + H
2
O
Do hòa tan trong nc ca amoniac trong nc cao và nhit bay hi ca
amoniac thp nên, trong chu trình hi, amoniac cng tun hoàn cùng vi chu trình hi-
nc. Mt phn nh amoniac b mt mát $ bình kh khí và bình ngng, nên lng
12
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
amoniac không tiêu tn nhi%u. Tuy nhiên, i vi các có thit b ch to b*ng #ng hoc
hp kim #ng, thì cn phi khng ch hàm lng amoniac tránh n mòn kim loi
#ng.
4.2 X lý nc lò bng hóa cht - Photphat hóa nc lò
Trong bao hi, hin tng nguy hi chính là hin tng óng cáu và n mòn. Khi
không có hp cht x lý nc lò, các tp cht c'ng, hp cht silica d, dàng óng cáu,
pH ca nc lò thp gây hin tng n mòn. x lý các vn % này ng"i ta ng"i ta
s dng hp cht x lý nc lò (boiler compound), hóa cht này có hai ch'c nng chính
sau:
• Ngn chn s óng cáu xy ra trong bao hi và "ng ng sinh hi.
• i%u chnh pH ca nc lò hn ch quá trình n mòn và óng cáu.
Nguyên t-c ca phng pháp khi ngn chn s óng cáu là cho các cht óng cáu
a vào trong lò cho vt cht khi tách ra pha c'ng s $ dng bùn.
• Photphat hóa nc lò
• Dùng nh+ng cht có kh nng l lng trong nc lò tr$ thành trung tâm
tinh th hóa và do ó hn ch quá trình tinh th hóa ca pha c'ng trên b% mt
kim loi.
• a vào lò các cht nh amin to lp màng che ph kim loi, hn ch quá
trình tinh th hóa trên b% mt kim loi
x lý nc lò ng"i ta th"ng dùng các hp cht ca photphat nh là
natriphotphat Na
3
PO
4
.12H
2
O, Na
2
HPO
4
.12H
2
O,… tng tác vi cht to thành cáu
có trong nc lò to nên các hp cht d, loi b b*ng phng pháp x lò. Phng pháp
này g!i là ch photphat hóa nc lò. im xa lý ca phng pháp th"ng $ bao hi
(bng 4.2)
Nu nc có pH 4 10, [OH
-
] trong nc cao, nc có tính ki%m, trong nc
khi hòa tan natri photphat rt d, to ra s tng tác gi+a các ion PO
4
3-
, Ca
2+
và OH
-
to
ra hydroxyl apatit Ca
10
(PO
4
)
6
(OH)
2
là liên kt khó tan, rt d, tách ra $ dng bùn.
Hydroxyl apatit là cht có h s hòa tan âm. hòa tan ca nó ph thuc vào ki%m
ca nc (kim tng, ít tan). Khi môi tr"ng có ki%m yu (pH < 7.5 ÷ 8), các ion
photphat s liên kt vi Ca to Ca
3
(PO
4
)
2
là loi cáu bám ch-c trên b% mt t.
10Ca
2+
+ 6PO
4
3-
+ 2OH
-
1 Ca
10
(PO
4
)
6
(OH)
2
3Ca
2+
+ 2PO
4
3-
1 Ca
3
(PO
4
)
2
2
Nu (PO4)
3-
th(a ln, nó có th tip tc kt hp vi Mg to Mg
3
(PO
4
)
2
, là mt loi
cáu tinh th ch-c, có dn nhit bé.
3Mg
2+
+ 2PO
4
3-
1 Mg
3
(PO
4
)
2
2
Nu trong nc có (SiO
3
)
2-
lúc ó phn 'ng xy ra theo hng khác to ra
MgO.2SiO
2
.2H
2
O: secpentin, cng ging nh hydroxyl apatit, tách ra $ pha c'ng di
dng bùn.
3Mg
2+
+ 2SiO
3
2-
+ 2OH
-
+ H
2
O 1 3MgO.2SiO
2
.2H
2
O
Vi silic, th"ng c a vào lò di dng HSiO
3
-
, khi $ pH thp s d, dàng to
cáu bám dng SiO
2
do H
2
SiO
3
nhit phân to thành.
HSiO
3
-
+ H
+
1 H
2
SiO
3
13
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
o
o
H
2
SiO
3
1 H
2
O + SiO
2
Nhng $ pH cao hn, silic s t#n ti $ dng SiO
3
-
, hòa tan trong nc $ dng
Na
2
SiO
3
HSO
3
-
+ OH
-
1 SiO
3
2-
+ H
2
O
Tuy nhiên $ pH quá cao, cng thêm nhit cao trên 300
0
C, nc lò s gây n
mòn kim loi do tính ki%m. Do vy, cn phi khng ch pH nc lò trong mt di nht
nh, theo tiêu chu)n, pH nc lò th"ng khng ch trong khong 8,5 - 9,8.
V% tác dng i%u chnh pH, phosphate trong nc lò s thy phân mt phn làm
tng tr s pH ca nc lò theo phng trình:
PO
4
3-
+ H
2
O 3 HPO
4
2-
+ OH
-
Bng 4.3 Tiêu chun nc lò hi
Photphat hóa nc lò b*ng cách cho vào bao hi mt lng photphat v(a
tng tác vi cht to thành cáu có trong nc lò và mt lng d nào ó. Trong i%u
kin vy thì hàm lng các ion Ca
2+
hay Mg
2+
trong nc s nh n m'c loi tr( c
s sinh cáu. Lng d photphat phi m bo tiêu chu)n theo khuyn cáo sau i vi
nc lò hi (xem bng 4.3).
4.3 X lý nc bng nhit
Nguyên t-c ca phng pháp là dùng nhit phân hy nhit $ mt s cht hòa
tan, to nên nh+ng vt cht khó tách ra $ pha c'ng dng bùn.
Nc cp trc khi h/n hp vi nc lò c a vào trong mt thit b gia nhit
t trong lò c g!i là thit b làm m%m nc b*ng nhit trong lò. Ti ây s xy ra các
phn 'ng nhit phân.
Ca(HCO
3
)
2
1 CaCO
3
2 + H
2
O + CO
2
5
Mg(HCO
3
)
2
+ H
2
O 1 Mg(OH)
2
2 + H
2
O + 2CO
2
5
Còn các mui ít tan SO
4
2-
hay Cl
-
$ nhiêt cao cng gim tan vì vy có mt
phn nh+ng liên kt này tách ra kh i nc trong thit b làm m%m. Nh+ng vt cht tách ra
kh i nc trong thit b làm m%m c tp trung li và x ra kh i lò. Phng pháp thích
hp s dng cho lò hi có D = 1.2 tn/h, p= 12 ÷ 15 bar. Hiu qu cao khi c'ng
14
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
cacbonat cao và các c'ng phi cacbonat nh (Hc/Ho 4 0.85). Nu t. s không m bo
có th dùng thêm hóa cht nâng cao cht lng nc và tng th"i gian s dng lò.
Phng pháp này có c im là do thit b n*m $ trng thái cân b*ng áp sut nên
cu to rt n gin không òi h i gì v% i%u kin b%n, vic 6 gi+ các chi tit không cn
hàn. Quá trình vn hành hoàn toàn t ng, ch tiêu kinh t vn hành cao vì không phi
chi mt s lng ln hóa cht nh các phng pháp khác. Lng nhit dùng gia nhit
nc cp coi nh không b mt i. Tuy nhiên nó li òi h i phi có ch x nghiêm
kh-c và có nh+ng yêu cu hn ch i vi nc cp (có ít c'ng phi cacbonat Hc/Ho 4
0.85) (hình 4.6)
Hình
4.6
15
TTMLO
CHNG 4
–
X
LÝ N
C TRONG LÒ H
I
Hình 4.7 Chu trình nhit và h thng cp hóa cht