bai tap lon cong nghe o to1

TRƯờNG ĐạI HọC SƯ PHạM Kỹ THUậT VINH
KHOA CƠ KHí ĐộNG LựC
BàI TậP LớN MÔN HọC
lý thuyết ÔTÔ 1
Đề TàI: TíNH TOáN SứC KéO ÔTÔ tải
giáo viên hớng dẫn : Phm Hu Truyn
Sinh viên thực hiện: V ỡnh Cụng
Lớp : ĐHKT- CễNG NGH ÔTÔ A-K4
Vinh ngày tháng năm 2010
Trờng đại học s phạm kỹ thuật vinh
Khoa cơ khí động lực
********
Bài tập lớn
Môn học ô tô 1
Họ tên sinh viên: V ỡnh Cụng Lớp:ĐHKT Công nghệ ô tô A
Khoá: 4
Tên bài tập:
tính toán sức kéo ô tô vận tải
I. số liệu cho trớc:
- Số chỗ ngồi: 03
- Tốc độ lớn nhất: V
max
= 80 km/h
- Tải trọng: 3000 Kg
- Hệ số cản lăn của mặt đờng: f = 0,02
- Độ dốc của mặt đờng
0
12=

- Loại động cơ xăng không tăng áp
- Loại động cơ: Xăng

II. Nội dung cần hoàn thành:
1. Chọn động cơ và xây dựng đặc tính ngoài động cơ.
- N
e
= f(n
e
)
- M
e
= f(n
e
)
2. Xác định tỷ số truyền h thng truyn lực.
- Xác định tỷ số truyền của truyền lực chính (i
0
)
- Xác định tỷ số truyền của hộp số chính (i
h
)
3. Tính toán chỉ tiêu động lực học của ôtô.
- Tính toán chỉ tiêu về công suất (N
k
)
- Tính toán chỉ tiêu về lực kéo (P
k
)
- Tính toán nhân tố động lực học khi đầy tải (D) và tải thay đổi (D
x
)
- Tính toán khả năng tăng tốc của ôtô:

+ Gia tốc (j)
+ Thời gian tăng tốc (t)
+ Quảng đờng tăng tốc (s)
III. bản vẽ:
1. Đồ thị đặc tính tốc độ ngoài của động cơ.
2. Các đồ thị: Cân bằng công suất,cân bằng lực kéo, nhân tố động lực học,
gia tốc và gia tốc ngợc, thời gian tăng tốc, quảng đờng tăng tốc.
3. Tất cả các đồ thị đều đợc biểu thị trên tờ giấy kẻ ly khổ A
0
.
Ngày giao đề: 19/04/ 2010
Ngày hoàn thành: ./ / 2010
Duyệt bộ môn giáo viên hớng dẫn
Ph¹m H÷u TruyÒn
NHËN xÐt , ®¸nh gi¸ bµi tËp lín
Gi¸o viªn híng dÉn:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KÕt qu¶ ®¸nh gi¸:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gi¸o viªn chÊm:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LờI NóI ĐầU
Trong thời đại đất nớc đang trên con đờng CNH - HĐH, từng bớc phát triễn
đất nớc. Trong xu thế của thời đại khoa học kỹ thuật của thế giới ngày một phát
triễn cao. Để hòa chung với sự phát triễn đó đất nớc ta đã có chủ trơng phát trễn
một số ngành công nghiệp mũi nhọn, trong đó có ngành cơ khí Động Lực. Để thc
hiện đợc chủ trơng đó đòi hỏi đất nớc cần phải có một đội ngũ cán bộ, công nhân

kỹ thuật có trình độ và tay nghề cao.
Hiểu rõ điều đó trờng ĐHSPKT Vinh không ngừng phát triển và nâng cao chất l-
ợng đào tạo đội ngũ cán bộ, công nhân có tay nghề và trình độ cao mà còn đào tạo
với số lợng đông đảo đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cho đất nớc.
Khi đang còn là một sinh viên trong trờng chúng em đợc phân công thực
hiện đề tài Tính toán sức kéo ôtô vận tải. Đây là một điều kiện rất tốt
cho chúng em có cơ hội xâu chuỗi kiến thức mà chúng em đã đợc học tại trờng, b-
ớc đầu đi sát vào thực tế sản xuất, làm quen với công việc tính toán thiết kế ôtô.
Trong quá trình tính toán chúng em đã đợc sự quan tâm chỉ dẫn, sự giúp đỡ
nhiệt tình của giáo viên hơng dẫn và các thầy cô giáo trong khoa cơ khí động lực.
Tuy vậy nhng không thể trách khỏi những hạn chế, thiếu sót trong quá trình tính
toán.
Để hoàn thành tốt, khắc phục đợc những hạn chế và thiếu sót đó chúng em
rất mong đơc sự đóng góp ý kiến, sự giúp đỡ của các thầy cô giáo và các bạn để
sau này ra trờng bắt tay vào công việc, trong quá trình công tác chúng em hoàn
thành công việc một cách tốt nhất.
Em xin chân thành cảm ơn !
Vinh, ngày tháng năm 2010
Sinh viên thực hiện

Vũ Đình Công
A: Phần thuyết minh
B: Trình tự tính toán
Phần I: xây dựng đờng đặc tính tốc độ ngoài của
Động cơ. Chọn động cơ lắp đặt trên ô tô

Để xác định công suất của động cơ và xây dựng đờng đặc tính ngoài trớc
tiên phải xác định trọng lợng của ô tô.
I. Xác định toàn bộ trọng lợng ôtô:
Đây là loại xe ôtô vận tải chuyên chở toán khối lợng toàn bộ xe nh sau:hàng

hoá lu thông trên các loại đờng có tính chất khác nhau nên ta áp dụng công thức
tính
G = G
0
+ n
c
G
n
+ G
h
Trong đó: G
0
: Trọng lợng bản thân ôtô
n
c
: Số chỗ ngồi trong xe ôtô
G
n
: Trọng lợng trung bình của mỗi ngời
G
h
: Trọng lợng hàng hoá
Đối với loại xe này ta chọn : G
0
= 2710 (kg)
n
c
= 3
G
n

= 65 (kg)
G
h
= 3000 (kg)
Vậy ta có : G= 2710 + 3.65 + 3000 = 5905 (kg)
** Chọn lốp
Đối với loại xe này trọng lợng đặt lên các bánh xe là 5905 kg. ở ôtô vận tải tải
trọng phân bố ra cầu trớc 30%.G = 1771 kg và cầu sau là 70%.G = 4134 kg Nh vậy
khối lợng đặt vào cầu sau lớn hơn nhiều so với cầu trớc nên lốp sau sẽ chịu tải lớn
hơn lốp trớc nên ta chọn theo lốp sau cho toàn bộ lốp.
- Ký hiệu lốp : B - d là 8,25 - 20
- Xe dùng 6 bánh và 1 bánh dự phòng
- Lốp rỗng
- Bề rộng của lốp : 8,25 (inch)
II. xây dựng đờng đặc tính tốc độ ngoài của động cơ:
Các dờng đặc tính tốc độ ngoài của động cơ là những đờng cong biểu
diễn sự phụ thuộc của các dại lợng công suất, môment và suất tiêu hao nhiên
liệu của động cơ theo số vòng quay của trục khuỷu động cơ. các đờng đặc
tính ấy gồm:
- Đờng công suất N
e
= f(n
e
)
- Đờng moment xoắn M = f(n
e
)
- Đờng suất tiêu hao nhiên liệu của động cơ g
e
= f(n

e
)
Khi động cơ làm việc, các đại lợng N
e
, M
e
, g
e
thay đổi theo số vòng
quay của trục khuỷu (n
e
) trị số của n
e
biến thiên từ n
emin
ổn định đến n
0
( số
vòng quay tại điểm bộ phận hạn chế số vòng quay của động cơ xăng )
Trong phần tính toán này, các đờng đặc tính trên dợc xác định theo 2
phơng pháp:
* Phơng pháp 1:
- Đối với những động cơ đã có sẵn ( trờng hợp kiểm nghiệm ô tô đã
có hoặc đã chọn theo ô tô tham khảo đã có sẵn động cơ). Các đờng
đặc tính của động cơ có đợc nhờ băng thử công suất. Cấn chú ý
rằng các trị số công suất và moment của động cơ phát ra cha kể
đến sự tiêu hao do các thiết bị phụ nh: quạt gió, bơm dầu cho hệ
thống cờng hóa, máy nén khí, cũng nh tiêu hao cho ma sát trong hệ
thống truyền lực
* Phơng pháp 2:

Khi thiết kế ô tô mới cần xác định công suất cần thiết kế theo yêu cầu
sử dụng ( khả năng chở tải, điều kiện đờng xá, tốc đọ lớn nhất, ) tr -
ờng hợp này phải sử dụng công thức thực nghiệm.
Các bớc tính nh sau:
1, xác định công suất động cơ theo điều kiện cản chuyển động:








+=
3500270
1
3
maxmax
KFVGfV
N
tl
v

(mã lực) (1)
Trong đó:
N
v
: Công suất của động cơ cần thiết để ô tô khắc phục sức cản chuyển
động đạt vận tốc cực đại trên đờng tốt
G là trọng lợng toàn bộ của xe.

f là hệ số cản lăn của đờng, f = 0,02
V
max
là tốc độ cực đại của ô tô ở tay số truyền thẳng khi chạy trên đ-
ờng tốt; mặt đờng nằm ngang, V
max
= 80 (km/h)
K là hệ số cản không khí. K = 0.07 (KG.S
2
/m
4
)
F là diện tích chính diện của ô tô, F = B.H = 1,63.2,2 = 3,586 (m
2
)

tl
= là hiệu suất truyền lực, chọn
tl
= 0,9
Vậy N
v
=






+

3500
80.586,3.07,0
270
80.02,0.5905
9.0
1
3
= 71,713(mã lực)
2, xác định công suất cực đại của động cơ:
Sau khi xác định đợc công suất N
v
của động cơ. cần xác định công suất lớn
nhất của động cơ theo công thức sau:
[ ]
32
max

cba
N
N
v
e
+
=
(2)
Trong đó: + a , b , c: Là các hệ số thực nghiệm, đối với động cơ xăng ta chọn
a = b = c = 1
+
N
v

n
n
=

với là tỉ số giữa số vòng quay của động cơ ứng với vận
tốc lớn nhất của động cơ và công suất lớn nhất của ô tô. Đối với động cơ xăng có
bộ phận hạn chế số vòng quay:

= 0,8
ữ
0,9 . Ta chọn:

= 0,8
+ n
N
là số vòng quay của động cơ ứng với công suất lớn nhất, ta có
thể chọn động cơ có n
N
= 3200 (vòng / phút)
Vậy N
emax
=
2 3
ev
a b c
N

+

276,77

8,08,08,0
713,71
32
=
++
=
(mã lực)
Vì công suất của động cơ đem thử trong điều kiện thí nghiệm còn thiếu các bộ
phận nh: Bộ tiêu âm, quạt gió, bình lọc không khí và các trang bị khác còn khi lắp
trên ô tô thì lại có thêm các bộ phận kể trên. Mặt khác để tăng khả năng thắng lực
cản đột xuất trong quá trình chuyển động ta phải chọn công suất của động cơ lắp
trên ô tô ta phải chọn động cơ có công suất cao hơn
%2015
ữ
tức động cơ phải có
công suất
'
0,2.
v v v
N N N= +
= 71,713 + 0,2.71,713 = 86,05 (m.l)
trên cơ sở tính toán đợc công suất N
v
đảm bảo đợc tốc độ V
max
khi ô tô chạy
trên đờng có hệ số cản lăn f hơn nữa đối với ô tô vận tải không yêu cầu có tốc độ
cao nh ô tô du lịch, ô tô đua mà chủ yếu là yêu cầu có năng suất và tính kinh tế cao
nên ta chọn động cơ xăng có bộ phận hạn chế số vòng quay.
3, Xây dựng đờng đặc tính ngoài của động cơ xăng có bộ phận hạn chế

số vòng quay.
Những động cơ xăng có bộ phận hạn chế số vòng quay
Từ công thức: N
v
=
1
t

(
3
max max
. .
3500 270
v
KFV G V

+
) ta đã tính đợc N
v
= 71,713 (ml).
công suất này đợc biểu diễn trên đồ thị sẽ tơng ứng với số vòng quay n
v
của động
cơ và số vòng quay n
v
(tốc độ vòng quay trục của khuỷu động cơ khi đạt tốc độ lớn
nhất) là 2560 (v/ph). Tại vị trí công suất cực đại của động cơ N
emax
=
77,276(ml) có số vòng quay tơng ứng là n

N
= 3200 (v/ph)
Đờng đặc tính của động cơ nhận đợc bằng cách thí nghiệm động cơ trên bệ
thử, khi cho động cơ làm việc ở chế độ cung cấp nhiên liệu cực đại, tức là mở bớm
ga hoàn toàn ta sẽ nhận đợc đờng đặc tính ngoài của động cơ, nếu bớm ga mở ở các
vị trí khác nhau sẽ cho ta các đờng đặc tính cục bộ. Nh vậy ứng với mỗi loại động
cơ sẽ có một đờng đặc tính ngoài nhng sẽ có rất nhiều đờng đặc tính cục bộ.
Khi không có đờng đặc tính tốc độ ngoài bằng thực nghiệm, ta có thể xây
dựng đờng đặc tính nói trên nhờ công thức thực nghiệm của S.R.Lây Đecman.
Công suất tại số vòng quay n
e
của động cơ:
N
e
= N
emax
.
2 3
e e e
N N N
n n n
a b c
n n n



+
ữ ữ

Trong đó: N
e
: Công suất hữu ích của động cơ
n
e
: Số vòng quay của trục khuỷu
N
emax
: Công suất có ích cực đại
n
N
: Số vòng quay ứng với công suất cực đại
a , b , c: Các hệ số thực nghiệm đợc chọn theo từng loại động cơ
Đối với động cơ xăng ta chọn: a = b = c = 1
để tính toán N
e
đợc nhanh chóng ta đặt: =
2 3
e e e
N N N
n n n
a b c
n n n



+
ữ ữ

lúc này: N
e
= N
emax
.
*Đờng biểu diễn moment xoắn của động cơ:
e
e
e
n
N
M 2,716=
(Kgm)
Bảng I: tính toán các thông số của động cơ
'

0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 1.1
ne 320 640 960 1280 1600 1920 2240 2560 2880 3200 3520
Ne 8.423 17.93 28.05 38.33 48.3 57.49 65.45 71.71 75.81 77.28 75.65
Me 18.85 20.06 20.93 21.45 21.62 21.45 20.93 20.06 18.85 17.3 15.39
Ta biết số vòng quay ở chỗ hạn chế n
v
ứng với tốc độ cực đại của ôtô v
max
.
Ta tìm n
N
nh sau:

Từ n
N
=
9,08,0 ữ
v
n
Ta có: n
v
=n
N
.0,8=3200.0,8=2560 (v/ph)
n
x
=n
v
+(300ữ500)=2560+500=3060 (v/ph)
từ các số liệu trên ta xây dựng đợc đồ thị sau:
Đồ thị
III. xác định tỉ số truyền của hệ thống truyền lực:

Tỉ số truyền của hệ thống truyền lực trong trờng hợp tổng quát đợc xác định
theo công thức sau:
i
t
= i
h
.i
0
(7)
Trong đó:

i
h
: tỉ số truyền hộp số chính
i
0
:tỉ số truyền của truyền lực chính
1, xác định tỉ số truyền của truyền lực chính i
0
:
Tỷ số truyền của truyền lực chính i
0
đợc xác định từ đìêu kiện đảm
bảo cho ô tô đạt vận tốc lớn nhất, đợc xác định theo công thức:
max
.
0
.
.377,0
vi
nr
i
hn
vb
=
Trong đó: n
v
: Tốc độ vòng quay trục khuỷu động cơ khi đạt vận tốc lớn
nhất(v/ph).
r
bx

: Bán kính động lực học của bánh xe (m).
i
h
: Tỷ số truyền cao nhất của hộp số.
V
max
: Vận tốc lớn nhất của ôtô (km/h).
Thông số cho trớc: V
max
= 80 (km/h)
Thông số lựa chọn: i
h
=1
Khi tính toán sức kéo mà đối tợng nghiên cứu không phải là bánh xe thì ta có thể
coi gần đúng: r
bx
= r
d
=r
b
=

r
0
(*)
Trong đó: r
0
: Bán kính thiết kế của bánh xe

: Hệ số kể đến sự biến dạng của lốp đối với lốp có áp xuất cao.
Ta chọn:

= 0,935
Mà: r
0
=
2
d
B

+
ữ

.25,4 (mm)
Với: B: Là bề rộng của lốp (inch)
B = 8,25
d : Là đờng kính vành bánh xe (inch)
d = 20
Vậy r
0
=

0,935.(8,25 +
20
2
).25,4= 463,55 (mm) = 0,46355 (m). Thay vào (*) ta
có bán kính làm việc trung bình của bánh xe:
r
bx

= 0,46355 . 0,935 = 0,37084 (m)
Mặt khác:
Ta có: n
v
=

.n
N
(v/ph)
Trong đó: n
N
: Số vòng quay trục khuỷu ứng với công suất lớn nhất (v/ph)
Ta chọn: n
N
= 3200 (v/ph)
Đối với động cơ xăng có bộ phận hạn chế số vòng quay thì:

=0,8- 0,9
Ta chọn

= 0,8
Suy ra: n
v
= 0,8.3200 = 2560 (v/ph)
Vậy: i
0

473,4
80
2560.37084,0

.377,0 ==
(Do xe không có hộp số phụ nên ta không tính i
pc
)
2. xác định tỷ số truyền của hộp số chính:
Trong phần này chỉ xác định tỷ số truyền của hộp số cơ khí có cấp, còn các
loại khác sẽ đợc trình bày ở phần sau:
a. Xác định tỉ số truyền ở số truyền 1
Trị số tỷ số truyền i
h1
đợc xác định theo điều kiện cần và đủ để ô tô khác phục
lực cản lớn nhát và bánh xe chủ động không bị trợt quay trong mọi điều kiện
chuyển động.
** Theo điều kiện chuyển động để khắc phục lực cản lớn nhất:
P
kmax
P

max
khai triển 2 vế biểu thức ta đợc:
ax 0
. .
. .
b bx
hI
em t
G r
i
M i

Trong đó :

max
: Hệ số cản tổng cộng của đờng mà ôtô có thể khắc phục đợc
G: Trọng lợng toàn bộ của xe (kg)
r
bx
: Bán kính động lực học của bánh xe
M
emax
: Mô men xoắn cực đại của động cơ
i
0
: Tỷ số truyền của truyền lực chính


t
: Hiệu suất truyền lực
Các thông số đã cho: M
emax
= 21,62 (kg.m)
Các thông số lựa chọn:

max
= f + i =0,02 +

12tan
= 0,227

t
= 0,9
Các thông số đã tính toán trong các phần trên: G = 5905 (kg)
r
b
= 0,37084 (m)
i
0
= 4,473
Thay các thông số vào công thức ta đợc:

ax
ax 0
. .
. .
m bx
hI
em t
G r
i
M i


=
=
9,0.473,4.62,21
37084,0.5905.227,0
= 5,82

(Do xe không có hộp số phụ nên ta không tính i
pc
)
Mặt khác lực kéo cực đại của ôtô bị hạn chế bởi điều kiện bám cho nên khi tính
i
hl
xong ta phải kiểm tra lại theo điều kiện bám:

ax 0
. .
. .
b bx
hI
em t
G r
i
M i



Trong ú:
0
i
: t s truyn ca truyn lc chớnh (
0
i
=4,473).

bx
r

:Bỏn kớnh ln ca bỏnh xe .
G: Trng lng ton ti ca ụtụ.

axem
M
:Mụmen xon cc i ca ng c.
So sỏnh giỏ tr
e
M
bng I ta cú
axem
M
=21,62 (m.l)

b
G
:Trng lng bỏm
b
G
= m.
2
G
+
2
G
:Trng lng tnh tỏc dng cu ch ng ( cu sau).

2
G
= 3750 kg (chn theo xe tham kho)

+ m: H s phõn b ti trng m = 1,1
ữ
1,2
Ta chn m = 1,2.


:H s cn ca ng cú th chn trong khong


=0,6
ữ
0,8 ta chn

=0,6

t

= 0,9 Hiu sut truyn lc.
Vậy ta kiểm tra điều kiện bám:

ax 0
. .
. .
b bx
hI
em t
G r
i
M i

=
9,0.473,4.62,21
2,1.37084,0.3750.6,0
= 11,59
Ta thy
hI
i
= 5,82 <11,59 tha món iu kin vy ta chn
hI
i
= 5,82
b.Xác định tỉ số truyền của các số truyền trung gian hộp số:
Cú hai phng phỏp xỏc nh t s truyn cỏc tay s trung gian:
+ Xỏc nh t s truyn theo cp s nhõn .
+ Xỏc nh t s truyn theo cp s iu hũa.
Ta chn phng phỏp xỏc nh t s truyn theo cp s iu hũa .
Ta ang tớnh vi xe cú 5 tay s, tay s cui cựng
5h
i
l s truyn thng
nờn
5h
i
= 1. Trị số các số truyền trung gian đợc xác định theo công thức:

)1(
1

=
n
mn
hhm
ii
Trong đó:
n: là cấp số tiến của hộp số
m: là tỷ số truyền đang tính, m đợc lấy từ 2 đến (n-1)
Vậy ta có:

3
4
2 1h h
i i=
=
74,382,5
4
3
=

2
4
3 1h h
i i=
=
41,282,5
4
2
=

4
4 1h h
i i=
=
55,182,5
4
=
c. Tỷ số truyền số lùi: (i
l
)
Tỷ số truyền số lùi trong hộp số thờng đợc chọn trong khoảng
i
l
= (1,1 1,3)i
hl
Trong đó: i
hl
- tỷ số truyền tay số 1
Đối với xe này ta chọn tỷ số truyền số lùi nh sau:
i
l
= 1,3.5,82 = 7,56
Chú ý: Khi chọn tỷ số truyền số lùi ta phải kiểm tra lại điều kiện bám
3. Lập bảng xác định vận tốc của ô tô ứng với từng số truyền.
Vận tốc chuyển động của ô tô ở các số truyền đợc xác định theo công thức
hm
eb
m
ii

nr
V
.
.
.377,0
0
=
(15)
Trong đó:
- m: chỉ số truyền đang tính, m = 1 ữ n
- n: số cấp tiến trong hộp số
- n
e
: số vòng quay của động cơ, n
e
biến thiên từ n
emin
đến n
emax
(n
emax
:
số vòng quay ứng với tốc độ lớn nhất của xe)
Bảng: Tính vận tốc của ô tô theo các số truyền
n
e
320 640 960 1280 1600 1920 2240 2560 2880 3200 3520
v
I
1.719 3.437 5.156 6.874 8.593 10.31 12.03 13.75 15.47 17.19 18.9

v
II
2.674 5.349 8.023 10.7 13.37 16.05 18.72 21.39 24.07 26.74 29.42
v
III
4.15 8.3 12.45 16.6 20.75 24.9 29.05 33.2 37.35 41.5 45.65
v
IV
6.453 12.91 19.36 25.81 32.26 38.72 45.17 51.62 58.08 64.53 70.98
v
V
10 20 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01 80.01 90.02 100 110

Phần II: Xây dựng đồ thị các chỉ tiêu động lực học
của ô tô
I. xác định chỉ tiêu về công suất:
1. Phơng trình cân bằng công suất
phân tích tính cht ng lc hc ca ôtô ngo i m i tng quan v lc ta
có th s dng mi tng quan v công sut gia công sut kéo bánh xe ch
ng v công su t cuả lc cn chuyn ng.
Trong trng hp tng quát phng trình cân bng công sut:
K
N
=
f
N
+
N

i
N



j
N
+
m
N


Trong ú :

K
N
: Cụng sut kộo bỏnh xe ch ng, c xỏc nh
Theo cụng thc :
K e r e t
N N N N

= =

vi :
e
N
:cụng sut cú ớch ca ng c.

r
N

:cụng sut tiờu hao cho tn tht c khớ
trong h thng truyn lc.

t

: Hiu sut lc (
t

=0,9).

f
N
: Cụng sut tiờu hao cho lc cn ln.

f
N
=
. .
270
G f V
.

j
N
: Cụng sut tiờu hao cho lc cn quỏn tớnh khi tng tc

j
N
=
ij

. . .
270
G V
J
g

.

i
N
:Cụng sut tiờu hao cho lc cn lờn dc.

i
N
=
3
. .
3500
K F V
.

N

:Cụng sut tiờu hao cho lc cn khụng khớ.

N

=
3
. .

3500
K F V
.

m
N
: Cụng sut tiờu hao cho lc cn kộo moúc.
Ta ang xột vi xe khụng kộo moúc nờn
m
N
=0.
Võy cụng thc cú th vit li nh sau :

K
N
=
f
N
+
N



j
N


i
N
.

Tuy nhiên trong phương trình cân bằng công suất trên ta chỉ cần xác định
công suất
K
N
,
f
N
và
N
ω
theo tốc độ của tường tay số của hộp số và để xây dựng
được đồ thị cân bằng công suất ta phải tính tốc độ chuyển động của ôtô ở từng tay
số theo số vòng quay
e
n
của động cơ ( Dựa vào bảng tính vận tốc của ôtô).
Công thức tính :
0
.
0,377.
.
bx e
n
hn
r n
V
i i
=
.

Ở đây: Ta đang xét với xe 5 tay số nên n=1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5.

bx
r
: Bán kính lăn của bánh xe
bx
r
=0,37084 (m).

e
n
:Số vòng qoay của động cơ.

0
i
:Tỷ số truyền lực chính
0
i
=4,473

hn
i
:Tỷ số truyền ở tay số đang xét.
Sử dụng các công thức tính sau đây để lập bảng tính
f
N
,
N
ω
,

f
N
+
N
ω
.

f
N
=
. .
270
G f V
.
.
3500

3
vFK
Nw =
.
B¶ng 8: TÝnh c«ng suÊt cña « t«
V
I
3.44 5.16 6.87 8.59 10.31 12.03 13.75 15.47 17.29
N
ω
I
0.003 0.01 0.02 0.05 0.08 0.12 0.19 0.27 0.37
N

fI
1.50 2.26 3.01 3.76 4.51 5.26 6.01 6.77 7.56
N
fI
+N
ω
I
1.51 2.27 3.03 3.80 4.59 5.39 6.20 7.03 7.93
V
II
5.35 8.02 10.70 13.37 16.05 18.72 21.39 24.07 26.74
N
ω
II
0.01 0.04 0.09 0.17 0.30 0.47 0.70 1.00 1.37
N
fII
2.34 3.51 4.68 5.85 7.02 8.19 9.36 10.53 11.70
N
fII
+N
ω
II
2.35 3.55 4.77 6.02 7.32 8.66 10.06 11.53 13.07
V
III
8.30 12.45 16.60 20.75 24.90 29.05 33.20 37.35 41.50
N
ω
III

0.04 0.14 0.33 0.64 1.11 1.76 2.62 3.74 5.13
N
fIII
3.63 5.45 7.26 9.08 10.89 12.71 14.52 16.34 18.15
N
fIII
+N
ω
III
3.67 5.58 7.59 9.72 12.00 14.47 17.15 20.07 23.28
V
IV
12.91 19.36 25.81 32.26 38.72 45.17 51.62 58.08 64.53
N
ω
IV
0.15 0.52 1.23 2.41 4.16 6.61 9.86 14.05 19.27
N
fIV
5.65 8.47 11.29 14.11 16.94 19.76 22.58 25.41 28.23
N
fIV
+N
ω
IV
5.80 8.99 12.52 16.52 21.10 26.37 32.44 39.46 47.50
V
V
20.00 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01 80.01 90.02 100.00
N

ω
V
0.57 1.94 4.59 8.97 15.50 24.61
30.73
52.32 71.72
N
fV
8.75 13.13 17.50 21.88 26.25 30.62
33.82
39.38 43.74
N
fV
+N
ω
V
9.32 15.07 22.09 30.85 41.75 55.23
64.55
91.69 115.46
Sử dụng công thức tính sau đây để lập bảng
K
N
:

K
N
=
e
N
.
t

η
.
Do
1 2 3 4 5
.
K K K K K K e t
N N N N N N N
η
= = = = = =
nên ta chỉ cần lập một bảng.
Bảng:
K
N
của các tay số.
N
e
8.423 17.93 28.05 38.33 48.3 57.49 65.45 71.71 75.81 77.28 75.65
N
k
7.581 16.14 25.25 34.5 43.47 51.74 58.91 64.54 68.23 69.55 68.09
2. Đồ thị cân bằng công suất:
Trên đồ thị đoạn nằm giữa N
k
và N
f
+ N

là công suất d. Công suất d này để
ô tô có thể khắc phục các công suất cản sau:
- công suất cản lên dốc

- công suất cản tăng tốc
- công suất cản ở kéo moóc
Sau khi xây dựng đồ thị cân bằng công suất chúng ta cần nắm đợc ý
nghĩa sử dụng và biết cách vận dụng để giải quyết các bài toán cụ thể.

Đồ thị
II. Xác định chỉ tiêu về lực kéo:
1. Phơng trình cân bằng lực kéo:
Phơng trình cân bằng lực kéo củ ô tô khi chuyển động tổng quát trên dốc với
đầy đủ các thành phần lực cản đợc biểu diễn theo dạng sau
P
k
= P
f
+ P

P
i
P
j
(17)
Phơng trình (17) còn có thể đợc viết dới dạng khai triển :
j
g
G
G
V
FkfG
r
iiM

i
b
the

13


2
0


+=
(18)
Trong đó:
- P
k
; Lực kéo tiếp tuyến ở bánh xe chủ động
- P
f
: Lực cản lăn. P
f
= G.f = 94.1
- P
i
: Lực cản lên dốc
- P

: Lực cản không khí
- P
j

: Lực cản quán tính
-
i
: Hệ số kể đến ảnh hởng của các khối lợng của các chi tiết quay
khi tăng tốc

i
= 1 +
1
.i
h1
2
+
2

1
= 0,04 ữ 0,05; chọn
1
= 0,05

2
= 0,03 ữ 0,04; chọn
2
= 0,04

i
= 1 + 0,05.5.82
2
+ 0,04 = 2,73
- : Hệ số cản tổng cộng của đờng

= f tg với là góc dôc của mặt đờng.
= 0,227
Bảng 9 : tính lực kéo P
k
theo tốc độ ô tô
n
e
Thông
số
320 640 960 1280 1600 1920 2240 2560 2880 3200 3520
M
e
(kgm)
18.85 20.06 20.93 21.45 21.62 21.45 20.93 20.06 18.85 17.3 15.39
V
I
1.719 3.437 5.156 6.874 8.593 10.31 12.03 13.75 15.47 17.19 18.9
P
k1
1191 1268 1322 1355 1366 1355 1322 1268 1191 1093 972.5
V
II
2.674 5.349 8.023 10.7 13.37 16.05 18.72 21.39 24.07 26.74 29.42
P
kII
765.4 814.5 849.7 870.7 877.7 870.7 849.7 814.5 765.4 702.2 625
V
III
4.15 8.3 12.45 16.6 20.75 24.9 29.05 33.2 37.35 41.5 45.65
P

kIII
493.2 524.9 547.5 561.1 565.6 561.1 547.5 524.9 493.2 452.5 402.7
V
IV
6.453 12.91 19.36 25.81 32.26 38.72 45.17 51.62 58.08 64.53 70.98
P
kIV
317.2 337.6 352.1 360.9 363.8 360.9 352.1 337.6 317.2 291 259
V
V
10 20 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01 80.01 90.02 100 110
P
kV
204.6 217.8 227.2 232.8 234.7 232.8 227.2 217.8 204.6 187.8 167.1
Bảng 10: tính lực cản không khí P

theo tốc độ ô tô
V
(km/h)
10 20 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01 80.01 90.02 100 110
P


(KG)
1.932 7.727 17.38 30.91 48.29 69.54 94.65 123.6 156.5 193.2 233.7
P

+ P
f
120 125.8 135.5 149 166.4 187.6 212.7

217.7
274.6 311.3 351.8
2. Đồ thị cân bằng lực kéo:
Khi biểu diễn phơng trình cân bằng lực kéo tơng tự nh đồ thị cân bằng công
suất cần sử dụng công thức tính vận tốc và bảng VII
ihi
nr
V
eb
.
.
.377,0
0
=
Để thuận lợi cho việc vẽ đồ thị P
k-v
, cần phải xác định lực kéo P
k
= f(v), lực
cản lăn p
f
= f(v)và lực cản không khí f(v
2
), phơng pháp tiến hành nh sau
Lập bảng 9 tính P
k
theo vận tốc của từng số truyền đối với một ô tô nhất định , các
trị số:i
0
, i

f
, r
b
,
t
là không đổi nên trị số lực kéo P
k
sẽ thay đổi theo hai thông số là
mô men xoắn M
e
và tỉ số truyền của hộp số. Do đó công thức P
k
có thể viết dới
dạng:
P
km
= C.M
e
.i
hm
Trong đó:
+ M
e
thay đổi từ M
e(min)
đến M
e(nv)
+ P
km
: lực kéo tiếp tuyến đang tính

+ i
hm
: trị số tỉ đối truyền ở số truyền đang tính
Lực cản không khí
)(

P
đợc xác định theo biểu thức:
P

=
13

2
VFk
( KG)
Với: + V là vận tốc của ô tô (km/h)
+ k là hệ số cản không khí; k=0,07
+ F là diện tích cản chính diện; F=B.H= 3.586 (m
2
).
Kết hợp với số liệu đã tính ở bảng trên ta có đồ thị căn bằng lực kéo nh sau:
đồ thị
III. xác định chỉ tiêu về nhân tố động lực học d :
a. Xác định nhân tố động lực học D khi ô tô chở tải định mức:
1.Phơng trình nhân tố động lực học D:
Phơng trình nhân tố động lực học của ô tô ở điều kiện chở tải định mức đợc
biểu thị bằng phơng trình sau:
G
PP

D
wk

=
(21)
Phơng trình (21) có thể viết dới dạng khai triển ( trong trờng hợp ô tô không kéo
moóc)
( )
G
PP
D
j
G
V
KF
r
iiiM
b
thfe

==



13

2
0
j
g

D
i


=
(22)
2.Đồ thị nhân tố động lực học khi ô tô chở định mức:
Để xây dựng đồ hị D cần lập bảng tính các trị số trong phơng trình (21).
Trong trờng hợp này, ta xây dựng đồ thị D với hộp số chính của ô tô có 3 số
truyền( n=3) số truyền i
h3
= 1. Các giá trị của D trong bảng (11) đợc tính theo
công thức sau:
G
PP
D
wmkm
m

=
(23)
Trong đó:
- m: là chỉ số ứng với số truyền đang tính
- m =1 ữ n, với n = 3
Các trị số của nhân tố động lực học D đợc tính theo bảng (11)
Đồ thị D ( không thứ nguyên ) đợc biểu diễn trên trục tung, trục hoành biểu
diễn vận tốc chuyển động (km/h) của ô tô
Bảng 11: Nhân tố động lực học D theo tốc độ
S truyn 1 1.7 3.4 5.2 6.9 8.6 10.3 12.0 13.7 15.5
P

kI
1191.1 1267.5 1322.2 1355.0 1365.9 1355.0 1322.2 1267.5 1191.1
P

I
0.06 0.23 0.51 0.91 1.43 2.05 2.79 3.65 4.62
D
I
0.202 0.215 0.224 0.229 0.231 0.229 0.223 0.214 0.201
S truyn II 2.7 5.3 8.0 10.7 13.4 16.0 18.7 21.4 24.1
P
kII
765.4 814.5 849.7 870.7 877.7 870.7 849.7 814.5 765.4
P

II
0.14 0.55 1.24 2.21 3.45 4.97 6.77 8.84 11.19
D
II
0.130 0.138 0.144 0.147 0.148 0.147 0.143 0.136 0.128
S truyn III 4.2 8.3 12.5 16.6 20.8 24.9 29.1 33.2 37.4
P
kIII
493.2 524.9 547.5 561.1 565.6 561.1 547.5 524.9 493.2
P

III
0.3 1.3 3.0 5.3 8.3 12.0 16.3 21.3 26.9
D
III

0.083 0.089 0.092 0.094 0.094 0.093 0.090 0.085 0.079
S truyn IV 6.5 12.9 19.4 25.8 32.3 38.7 45.2 51.6 58.1
P
kIV
317.2 337.6 352.1 360.9 363.8 360.9 352.1 337.6 317.2
P

IV
0.8 3.2 7.2 12.9 20.1 28.9 39.4 51.5 65.1
D
IV
0.054 0.057 0.058 0.059 0.058 0.056 0.053 0.048 0.043
S truyn V 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0 60.0 70.0 80.0 90.0
P
kV
204.6 217.8 227.2 232.8 234.7 232.8 227.2 217.8 204.6
P

V
1.9 7.7 17.4 30.9 48.3 69.5 94.6 123.6 156.5
D
V
0.034 0.036 0.036 0.034 0.032 0.028 0.022
0.02
0.008
Bảng 12: tính % tải trọng của ô tô
% tải trọng
hoặc số ngời
Lợng hàng hóa
hoặc ngời theo tải

trọng(kg)
G
ex
Khối lợng toàn
bộ của xe(kg)
G
x
= G
0
+ G
ex
Tải trọng tính theo
góc
G
G
tg
xk
k
=
1


độ
0%
0
2710 0.458933108 25
20%
639
3349 0.567146486 30
40%

1270
3980 0.67400508 34
60%
1917
4627 0.783573243 38
80%
2556
5266 0.891786622 42
100%
3195
5905 1 45
120%
3834
6544 1.108213378 48
140%
4473
7183 1.216426757 51
160%
5112
7822 1.324640135 53
180%
5751 8461 1.432853514 55
- Đồ thị D v đợc biểu diễn trên góc phần t bên phải.
3.Giới hạn của đồ thị D theo điều kiện bám:
- Cần chú ý rằng các ý nghĩa sử dụng của đồ thị D đều đợc xem xét dựa trên điều
kiện sau:


D

D


- Trị số của hệ số cản tổng cộng của đờng : = f tan

D

l iu kin cn cn thit khi ụ tụ chuyn ng vn tc ca cỏc s truyn
khỏc nhau(trng hp khụng tng tc).
- Điều kiện D

D

là giới hạn của nhân tố động lực học D theo điều kiện bám . D

đợc xác định theo biểu thức:

G
vFk
Gm
G
PP
D
bk
13
) (

2
2

=

=




(25)
Đối với những xe có nhiều cầu chủ động, toàn bộ xe đều đợc sự dụng để bám: G
b
= G nên biểu thức (25) có thể viết:

G
vFk
D
13
) (
2
=


(26)

Dạng của đờng D

là đờng cong có điểm xuất phát từ điểm có trị số bám
1

nào
đó và thoải dần theo tốc độ của ô tô ( tại điểm đó vận tốc của ô tô bằng 0).

B. XAC INH NHN Tễ ễNG LC HOC D
X
KHI TAI TRONG CUA ễ
Tễ THAY ễI:
1. Biờu thc xac inh D
x
:
ta co biờu thc tinh d
x
nh sau:

x
k
x
G
PP
D


=
(27)
Mt khac theo (21) ta co:
G
PP
D
k


=
Kờt hp vi (27), ta xac inh c biờu thc nhõn tụ ụng lc hoc D

x
nh
sau:
1
tan

===
G
G
D
D
GDGD
x
x
xx
(28)
Trong o:
1

:Goc nghiờng biờu thi ti sụ gia tai trong cua xe ang tinh vi khụi
lng toan bụ cua xe.
- G
x
: khụi lng cua ụ tụ tai trong ang tinh
G
x
= G
0
+ G
ex

- G
0
: khụi lng cua ụ tụ trang thai khụng tai
- G
ex
: Trong tai cua ụ tụ vi tri ang tinh
2.ụ thi nhõn tụ ụng lc hoc D
x
(ụ thi tia) khi tai trong thay ụi.
Da vao sụ liờu a tinh bang 11 va bang 12 ta co ụ thi nhõn tụ ụng lc hoc khi
õy tai va khi tai thay ụi(ụ thi tia) nh sau:
ụ thi
IV. XAC INH KHA NNG TNG TễC CUA ễ Tễ.
A. XAC INH GIA TễC CUA ễ Tễ:
1. Biờu thc xac inh gia tục:
Võn dung cụng thc tinh gia tục:

( )
i
g
Dj


.=
(30)
Trong đó: D Nhân tố động lực học của xe

- Hệ số cản tổng cộng của đờng
g - Gia tốc trọng trờng(g= 9,81m/s
2

)
i

- Hệ số tính đến ảnh hởng của các khối lợng quay khi tăng tốc.
Để đơn giản khi tính gia tốc ta tính với trờng hợp xe tăng tốc trên đờng bằng ở các
số truyền do đó
f
=

với i= 0 và công thức trên có dạng:
( )
im
mm
g
fDj

.=
(31)
Trị số hệ số
i

có thể dùng công thức gần đúng sau đây để tính:
2
.04,1
hmi
ia+=

(32)
Với: a = 0,04
ữ

0,05. Ta chọn a=0,05
ờ thuõn li cho viờc tinh toan ta lõp bang xac inh hờ sụ
i

.
Bang 13: Tinh hờ sụ
i



Sụ truyờn
Thụng sụ
I II III IV V
i
h
5.82 3.74 2.41 1.55 1.00
i
h
2
33.87 13.99 5.81 2.40 1.00
i

2.73 1.74 1.33 1.16 1.09
2.Xac inh gia tục cua ụ tụ:
Lõp bang 14 xac inh theo cac ti sụ truyờn:
Tốc độ của ôtô
v(km/h)
Các
thông số
V

1
V
2
V
3
V
4
V
5
V
6
V
7
V
8
V
I
1.719 3.437 5.156 6.874 8.593 10.31 12.03 13.75
D
1
-f
0.182 0.195 0.204 0.209 0.211 0.209 0.203 0.194
j
1
0.65 0.70 0.73 0.75 0.76 0.75 0.73 0.70
V
II
2.674 5.349 8.023 10.7 13.37 16.05 18.72 21.39
D
2

-f
0.110 0.118 0.124 0.127 0.128 0.127 0.123 0.116
j
2
0.62 0.66 0.70 0.72 0.72 0.71 0.69 0.66
V
III
4.15 8.3 12.45 16.6 20.75 24.9 29.05 33.2
D
3
-f
0.063 0.069 0.072 0.074 0.074 0.073 0.070 0.065
j
3
0.47 0.51 0.53 0.55 0.55 0.54 0.52 0.48
V
IV
6.453 12.91 19.36 25.81 32.26 38.72 45.17 51.62
D
4
-f
0.034 0.037 0.038 0.039 0.038 0.036 0.033 0.028
j
4
0.28 0.31 0.32 0.33 0.32 0.31 0.28 0.24
V
V
10 20 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01 80.01
D
5

-f
0.014 0.016 0.016 0.014 0.012 0.008 0.002 0
j
5
0.13 0.14 0.14 0.13 0.10 0.07 0.02 0
Ta co ụ thi gia tục ụ tụ nh sau:
ụ thi
B. XAC INH THI GIAN TNG TễC CUA ễ Tễ
1.Biờu thc xac inh thi gian tng tục.


Ap dung cụng thc tinh gia tục:

dt
dv
j =
(33)


j
dv
dt =
(34)
Thời gian tăng tốc của ô tô từ tốc độ v
1
đến vận tốc v
2
sẽ là;

dv

j
t
v
v

=
2
1
1
(35)
tích phân này không thể giải đợc bằng phơng pháp giải tích, do nó không có
quan hệ phụ thuộc chính xác về giải tích giữa sự tăng tốc của ô tô j và vận tốc
chuyển động của chúng v. nhng tích phân này có thể giải đợc bằng đồ thị dựa trên
cơ sở đặc tính động lực học hoặc dựa vào độ thị gia tốc của ô tô j =f(v).
Để tiến hành xác định thời gian ta cần xây dựng đờng cong gia tốc nghịch ở
mỗi số truyền khác nhau, nghĩa là xây dựng đồ thị 1/j = f(v).
ở đây ta xây dựng đồ thị 1/j = f(v) ở số cao nhất của hộp số.
Để tiện lợi cho tính toán lập đồ thị 1/j theo tốc độ V ta chọn tỷ lệ biểu diễn
trên trục hoành ta chia ra các khoảng tốc độ 10 12 m/s; 12 14 m/s
Theo đó ta xây dựng đợc bảng số liệu sau:
Tục ụ cua ụtụ
v(km/h)
Cac
thụng sụ
V
1
V
2
V
3

V
4
V
5
V
6
V
7
V
max
V
I
1.719 3.437 5.156 6.874 8.593 10.31 12.03 13.75
j
1 0.65 0.70 0.73 0.75 0.76 0.75 0.73 0.70
1/j
1
1.53 1.43 1.37 1.33 1.32 1.33 1.37 1.43
V
II 2.674 5.349 8.023 10.7 13.37 16.05 18.72 21.39
j
2 0.62 0.66 0.70 0.72 0.72 0.71 0.69 0.66
1/j
2
1.62 1.51 1.43 1.40 1.39 1.40 1.45 1.52
V
III 4.15 8.3 12.45 16.6 20.75 24.9 29.05 33.2
j
3
0.47 0.51 0.53 0.55 0.55 0.54 0.52 0.48

1/j
3 2.14 1.97 1.88 1.83 1.82 1.86 1.94 2.08
V
IV
6.453 12.91 19.36 25.81 32.26 38.72 45.17 51.62
j
4 0.28 0.31 0.32 0.33 0.32 0.31 0.28 0.24
1/j
4
3.52 3.23 3.08 3.04 3.10 3.27 3.59 4.17
V
V 10 20 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01 80.01
j
5 0.13 0.14 0.14 0.13 0.10 0.07 0.02 0
1/j
5
7.75 7.13 7.16 7.83 9.61 14.52 45.45

Ta co ụ thi gia tục ụ tụ nh sau:
Ta làm nh sau, tổng cộng tất cả các diện tích này ta đợc thời gian tăng tốc của ôtô
từ
v
1
đến
v
2
và xây dựng thời gian tăng tốc, phụ thuộc vào tốc độ chuyển động nh
ôtô tăng từ 1.719 m/s lên 3.437 m/s thì cần có một khoảng thời gian đợc xác định
bằng diện tích t = 16.48s). Từ 5.156
ữ

6.874 (m/s) đợc tính t = S
1
+ S
2
(s).
Ta lập bảng từ biểu thức 1/j
m
trong đó m =1
ữ
k ; trên đồ thị 1/j-v chia các khoảng
đều nhau từ v
min

ữ
0,95 v
max
lam k khoảng.
Bảng 17: Tính thời gian tăng tốc của ô tô
Tốc độ ôtô
v(km/h)
Các
thông số
v
1
ữ
v
2
v
2
ữ

v
3
v
3
ữ
v
4
v
4
ữ
v
5
v
5
ữ
v
6
v
6
ữ
v
7
v
7
ữ
0,95v
max
0,95v
max
ữ

v
max
Khoang
diện tích
I
F

(mm
2
)
2.5452 2.4042 2.3216 2.2768 2.2742 2.3243 1.4406 0.9857
Kho¶ng
thêi gian
I
t
∆
(sÐc)
0.0678 0.0641 0.0619 0.0607 0.0606 0.0619 0.0384 0.0263
Thêi gian
t¨ng tèc t
I

(sÐc)
0.0027 0.0024 0.0022 0.0021 0.0021 0.0022 0.0014 0.0010
V
I
1.719 3.437 5.156 6.874 8.593 10.31 12.03
13.06
Khoang ̉
diÖn tÝch

II
F
∆
(mm
2
)
4.1797 3.9324 3.7704 3.7083 3.7483 3.8143 2.3704 1.6212
Kho¶ng
thêi gian
II
t
∆
(sÐc)
0.0279 0.0262 0.0251 0.0247 0.0250 0.0254 0.0264 0.0541
Thêi gian
t¨ng tèc t
II

(sÐc)
0.0010 0.0009 0.0008 0.0008 0.0008 0.0009 0.0009 0.0039
V
II
2.674 5.349 8.023 10.7 13.37 16.05 18.72
20.32
Khoang ̉
diÖn tÝch
III
F
∆
(mm

2
)
2.3526 2.2169 2.1348 2.0960 2.1152 2.1751 2.3056 4.8032
Kho¶ng
thêi gian
III
t
∆
(sÐc)
0.2257 0.2127 0.2048 0.2011 0.2030 0.2087 0.1327 0.0922
Thêi gian
t¨ng tèc t
III

(sÐc)
0.0123 0.0109 0.0101 0.0097 0.0099 0.0105 0.0071 0.0051
V
III
4.15 8.3 12.45 16.6 20.75 24.9 29.05
31.54
Khoang ̉
diÖn tÝch
IV
F
∆
(mm
2
)
21.8881 20.4762 19.8462 19.8462 20.5079 21.8644 14.8846 10.7500
Kho¶ng

thêi gian
IV
t
∆
(sÐc)
0.5834 0.5457 0.5290 0.5290 0.5466 0.5827 0.3967 0.2865
Thêi gian
t¨ng tèc t
IV

(sÐc)
0.0527 0.0462 0.0434 0.0434 0.0462 0.0527 0.0407 0.0318
V
IV
6.453 12.91 19.36 25.81 32.26 38.72 45.17
49.04
Khoang ̉
diÖn tÝch
V
F
∆
(mm
2
)
74.0741 71.5000 74.0741 86.9565 117.6471 222.2222 600.0000
∞
Kho¶ng
thêi gian
V
t

∆
(sÐc)
1.9743 1.9057 1.9743 2.3176 3.1356 5.9228 15.9917
∞
Thêi gian
t¨ng tèc t
V

(sÐc)
0.3898 0.3628 0.3898 0.5371 0.9832 3.5080 42.6222
∞
V
V
10 20 30.01 40.01 50.01 60.01 70.01
76.01