B GIÁO DO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
NGUYỄN THỊ NGÂN
KIỂM SOÁT RỦI RO TÍN DỤNG
TRONG CHO VAY DOANH NGHIỆP
TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƢƠNG
VIỆT NAM – CHI NHÁNH HỘI AN
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60.34.02.01
LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Hữu Dũng
Đà Nẵng - năm 2015
L
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Nguyễn Thị Ngân
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cp thit c tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
ng và phm vi nghiên cu 2
u 2
5. Kt c tài 3
6. Tng quan tài liu 3
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SOÁT RỦI RO TÍN DỤNG
TRONG CHO VAY DOANH NGHIỆP CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI . 7
1.1. TNG QUAN V RI RO TÍN DNG TRONG CHO VAY CA NGÂN
I 7
1.1.1. Mt s khái nim 7
1.1.2. Nguyên nhân dn ri ro tín dng 16
1.1.3. Hu qu ca ri ro tín dng trong cho vay 17
1.2. CÔNG TÁC KIM SOÁT RI RO TÍN DNG TRONG CHO VAY DOANH
NGHIP CA NHTM 19
1.2.1. Hong cho vay khách hàng doanh nghip ca NHTM 19
1.2.2. Ni dung kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip ca
NHTM 21
t qu công tác kim soát ri ro tín dng trong cho
vay doanh nghip ci 30
1.2.4. Nhng nhân t n công tác kim soát ri ro tín dng trong
cho vay doanh nghip 32
KT LU 36
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT RỦI RO TÍN DỤNG
TRONG CHO VAY DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG
THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH HỘI AN 37
2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH DOANH CA NGÂN HÀNG TMCP
T NAM - CHI NHÁNH HI AN 37
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin c
Vit Nam - Chi nhánh Hi An 37
u t chc 38
2.2.3. Chm v ct Nam -
Chi nhánh Hi An 40
2.2. THC TRNG CÔNG TÁC KIM SOÁT RI RO TÍN DNG TRONG
CHO VAY DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG TMCP CÔNT
NAM CHI NHÁNH HI AN 40
2.2.1. Bi cnh kinh doanh ct Nam
Chi nhánh Hi An 40
2.2.2. Thc trng công tác kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh
nghip tt Nam - Chi nhánh Hi An 47
2.3. KT QU CÔNG TÁC KIM SOÁT RI RO TÍN DNG TRONG CHO
VAY DOANH NGHIP T T
NAM - CHI NHÁNH HI AN 60
t qu kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip
tt Nam Chi nhánh Hi An 60
công tác kim soát ri ro tín dng trong cho vay
doanh nghip ti Vietinbank Hi An trong thi gian qua 67
KT LU 73
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT RỦI RO
TÍN DỤNG TRONG CHO VAY DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP
CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH HỘI AN 74
NG HONG TÍN DNG TI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG
T NAM - CHI NHÁNH HI AN TRONG THN 74
3.2. GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC KIM SOÁT RI RO TÍN DNG
TRONG CHO VAY DOANH NGHIP TI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG
T NAM - CHI NHÁNH HI AN 75
3.2.1. Xây dng chính sách tín dng trong cho vay doanh nghip riêng cho Chi
hoàn thin chính sách ca Vietinbank 76
3.2.2 Hoàn thin công tác trin khai các bin pháp kim soát ri ro tín dng
trong cho vay doanh nghip 83
n khách hàng áp dng các bin pháp nhm gim ri ro v m
chp nh cho vay 88
3.2.4. Các gii pháp h tr cho công tác kim soát ri ro tín dng trong cho
vay doanh nghip ti chi nhánh 89
3.3. MT S KIN NGH 92
3.3.1. Kin ngh i v 92
3.3.2. Kin ngh vt Nam 94
KẾT LUẬN 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI (bản sao)
DANH MC CÁC CH VIT TT
-
Hi An
DN
DNNN : Doanh nghic
DNNQD c doanh
DNVV : Doanh nghip vay vn
DPRR : D phòng ri ro
KHDN : Khách hàng doanh nghip
NHTM
RRTD
SXKD
TCTD : T chc tín dng
: Tài sn bm
Vietinbank
DANH MC BNG
Số hiệu
bảng
Tên bảng
Trang
2.1
-2013
43
2.2
chi phí
45
2.3
52
2.4
54
2.5
57
2.6
- 2013
60
2.7
phân theo
61
2.8
62
2.9
63
2.10
- 2013
65
2.11
- 2013
65
2.12
- 2013
66
2.13.
- 2013
66
1
M U
1.
Ho ng cho vay c mi (NHTM) là mt trong
nhng hình thc cp tín dng truyn thng và mang li ngun thu nhp ch
yu cho ngân hàngng thi nó ng có ri ro cao nht. Trong
quá trình cho vay, ngân hàng phi mt vi nhiu loi ri ro v
lãi sut, ri ro v t giá, ri ro tín di ro ln nht chính là ri ro
tín dng. Ri ro tín dng xy ra s n s tn ti và phát trin ca
mi t chc tín da nó ng dây chuyn toàn b h
thng ngân hàng và nn kinh t.
Ngân hàng Vit Nam Chi nhánh Hi An
(Vietinbank Hi An) c thành lp n thân là
Chi nhánh Ngân hàng Công Thng Nam ng, vi ngun thu ch
yu t hong cho vayn thu t hoi vi
khách hàng doanh nghip chim t trng ln. Tuy nhiên, trong nh
gng cho vay khách hàng doanh nghip ca Vietinbank Hi An
có nhiu ri ro làm n kt qu kinh doanh ca Chi nhánh.
vic kim soát ri ro tín dc bii vi khách hàng
doanh nghip s góp phn quan trng nâng cao hiu qu hong tín dng
nói riêng và hiu qu kinh doanh nói chung ca Chi nhánh. Chính vì lý do
trên tôi quy nh ch tài Kim soát ri ro tín dng trong cho vay
doanh nghip ti Ngân hàng t Nam Chi nhánh
Hi An.
2.
Luu 3 v n sau:
- H th lý lun v kim soát ri ro tín dng trong cho vay
2
doanh nghip ca i.
- c trng kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh
nghip tt Nam Chi nhánh Hi An.
- xut các gii pháp nhm hoàn thin công tác kim soát ri ro tín
dng trong cho vay doanh nghip tt
Nam Chi nhánh Hi An.
3.
ng nghiên cu c tài: tài tp trung nghiên cu nhng vn
lý lun và thc tin vic kim soát ri ro tín dng trong cho
vay doanh nghip ci.
Phm vi nghiên cu:
- Về nội dung: Nghiên cu thc trng kim soát ri ro tín dng trong cho
vay doanh nghip ti Ngân hàng TMCP t Nam Chi nhánh
Hi An xut gii pháp nhm hoàn thin công tác kim soát ri ro tín
dng trong cho vay doanh nghip tt
Nam Chi nhánh Hi An.
- Về mặt không gian ti thc hin nghiên cu ti Ngân hàng TMCP
t Nam Chi nhánh Hi An
- Về thời gian: nghiên cu thc trng n 2011-2013 xut
gii pháp trong nh tip.
4.
- Lu lý lun thc tin da trên nn tng lý lun kim soát
ri ro tín dng trong cho vay ci và k tha nh
tài nghiên c vn dng vào mt chi nhánh c th.
- Trong quá trình nghiên cu, lun dng kt hp
c th thng kê, so sánh, tng h phân tích thc trng kim soát ri ro
tín dng trong cho vay doanh nghip ti Ngân hàng t
3
Nam Chi nhánh Hi An.
5.
Ngoài phn m u và kt lun thì lu
lý lun v kim soát ri ro tín dng trong cho vay
doanh nghip ci.
Thc trng công tác kim soát ri ro tín dng trong cho vay
doanh nghip ti Ngân hàng t Nam Chi nhánh Hi
An.
Gii pháp hoàn thin công tác kim soát ri ro tín dng trong
cho vay doanh nghip ti Ngân hàng t Nam Chi
nhánh Hi An.
6 tài
Ri ro tín dng trong cho vay luôn là v
mu quan tâm nghiên c tìm ra c cách
hn ch thp nht m và hu qu cn nh tình
hình ho ng c i. Kim soát ri ro tín dng
trong cho vay là ni dung ht sc quan trng trong công tác qun tr ri ro.
Vic kim soát ri ro tín dng c thc hin bng nhiu bin
pháp khác nhau, tu m ca tng ngân hàng, t
u tác gi ng gii pháp kim soát
ri ro tín dng trong cho vay ti ngân hàng nhm mcui cùng là nâng
cao hiu qu hong ngân hàng.
phc v cho vic nghiên cu, tìm hi tài Kim soát ri ro tín
dng trong cho vay doanh nghip tt
Nam Chi nhánh Hi An, o mt s tài nghiên cu khoa
hc, luc công b v qun tr ri ro tín dng và kim soát ri ro
tín dng ti các NHTM
4
Luc- i hng ca tác gi Nguyn Hip (2010)
[16] n tr ri ro tín dng ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
nông thôn Tnh Qung Ngãi . Trong ph lý lun tác g
v ri ro tín dng và kim soát ri ro tín dng. Tuy nhiên, trong phn
2, phn kim soát ri ro tín dng tác gi ch nêu các hình thc giám sát tuân
th chính sách, quy trình nghip v tín dng. Lua k c
các nghiên cu v lý lun RRTD, các ni dung ca kim soát ri ro tín dng.
Tuy nhiên, hn ch c tài ca tác gi tài nghiên cu
din rng nên vic tp trung nghiên cu công tác kim soát RRTD còn hn
ch. Tác gi cp c th các bin pháp ki
hn ch, chuyn giao, gim thiu và các hn ch này s c tip tc nghiên
cu trong lu
- Lu [13]Gii
pháp hn ch ri vi khách hàng doanh nghi
. V mt không
gian, các nghiên cu v hn ch RRTD trong cho vay DN ca tác gi g
ng vi luy, các nghiên cu ca tác gi
lum cho vay DN và xem xét li các bin
pháp kim soát ri ro tín dng trong cho vay DN cho phù hp vn
hin nay.
- Luc - i hng ca tác gi Lê Vii (2012)
[14]: m soát rp ti Ngân hàng
n Vit Nam -
i ro tín
dng trong cho vay doanh nghii ro trong
5
cho vay doanh nghi
n vic kim soát ri ro tín dng, các
ch m soát ri ro tín dng. Ni dung kim soát ri ro
tín dng trong cho vay ca tác gi có nhing, d
tham kho các bin pháp kim soát ri ro tín dng ca tác gi nghiên cu,
áp dng mt cách phù hp.
- Luc Qun tr kinh doanh quc t
ca tác gi Lê Bá Hoà [15] t s ging qun tr ri ro tín
dng tng TrLup trung
u các ging qun tr ri ro tín dng, các
nhân t n các gi c
trng công tác qun tr ri ro tín dng tt
Nam Chi nhánh Qung Tr, các mt hn ch nh
ng, t i pháp qun tr ri ro tín dng có hiu qu trong
thi gian t tài ca tác gi và lung là cùng
nghiên cu ti mt chi nhánh ca Vietinbank nên có th s dng các quan
m v kim soát ri ro tín dng c vn dng vào thc t ti Chi
nhánh Vietinbank Hi An.
tài tham khm khác bit c tài c
tm kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh
nghip, làm rõ ni dung kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip.
t qu công tác kim soát ri ro tín dng trong
cho vay và các nhân t nh n công tác kim soát ri ro tín dng
trong cho vay doanh nghip c vic phân
tích chung bi cnh kinh doanh ca ngân hàng, thc trng ho ng kinh
doanh ca Vietinbank Hi An m khách hàng doanh nghip ti
Vietinbank Hi Anc trng công tác kim soát ri ro tín
6
dng trong cho vay doanh nghip ca Vietinbank Hi An. Thông qua vic
c nhng hn ch ca công
tác kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip ti Vietinbank Hi
Anng thi tìm ra nguyên nhân dn nhng hn ch trong thi gian qua.
i pháp thích hp nhm hoàn thin công
tác kim soát ri ro tín dng trong cho vay doanh nghip ti Vietinbank Hi
An trong thi gian ti.
7
CHƢƠNG 1
LÝ LUN V KIM SOÁT RI RO TÍN DNG
TRONG CHO VAY DOANH NGHIP CA NGÂN HÀNG
I
1.1. RO TÍN TRONG CHO VAY
NGÂN HÀNG THNG
1.1.1. Một số khái niệm
a. cngân
Cho vay là mt trong nhng hình thc cp tín dng ca ngân hàng
i. Tín dng ngân hàng là quan h chuyng quyn s dng
vn t ngân hàng cho khách hàng trong mt thi gian nh nh vi mt
khon chi phí nht nh
T tín dng có ngun gc ch
n quan h tín dng tn ti phi to lp
c ni quan tr quan h tín dng hình thành. T
trên, ta có th m v tín d
Tín dng là mi quan h giao dch gia hai ch tht bên
chuyn giao tin hoc tài sn cho bên kia s dng trong mt thi gian nht
ng thi bên nhn tin hoc tài sn cam kt hoàn tr theo thi h
tho thun.
Giá tr hoàn tr ng phi l lúc cho vay, hay nói
i tr thêm phn lãi ngoài vn gc. Quá trình vn
ng mang tính cht hoàn tr ca tín dng là biu hit cho s
khác bit gia quan h tín dng và các mi quan h tin t khác.
Vi cách hip tín dng có các hình tht
khu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lãnh ngân hàng và các nghip v
8
cp tín dng khác
Lut các t chc tín dng s 47/ng cp
tín dc tha thu t chc, cá nhân s dng mt khon tin hoc
cam kt cho phép s dng mt khon tin theo nguyên tc có hoàn tr bng
nghip v cho vay, chit khu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lãnh
ngân hàng và các nghip v cp tín d
Phân loại cho vay của ngân hàng thƣơng mại
Trong nn kinh t th ng hong cho vay din ra rng và
phong phú. Tùy theo tiêu thc phân loi mà tín dc phân thành nhiu
loi khác nhau. Phân loi cho vay là vic sp xp các khon cho vay theo tng
nhóm da trên mt s tiêu chí nhnh. Vic phân lo
khoa hc là ti thit lp các quy trình cho vay thích hp và nâng cao
hiu qu qun lý ri ro tín dng:
Căn cứ vào thời hạn cho vay
Cho vay ngn hn: là loi cho vay có thi hn 12 tháng, mc
b sung vng ca các doanh nghip, cá nhân hoc các nhu cu
chi tiêu ngn hn ca cá nhân trong nn kinh t.
Cho vay trung hn: là loi cho vay có thi hn vn 60
tháng, m yu là s d m tài sn c nh, ci
tin hoi mi thit b, công ngh, m rng sn xut kinh doanh, xây dng
các d án mi có quy mô nh và thi hn thu hi vn nhanh.
Cho vay dài hn: là loi cho vay có thi hn cho vay trên 60 tháng tr lên,
m tài tr cho các công trình, d án ln, có thi hn hong lâu dài.
Căn cứ theo phƣơng thức cho vay
c cho vay mà ngân hàng tha thun vi khách hàng
bao gm:
Cho vay tng ln: Mi ln vay vn, ngân hàng và khách hàng thc hin
9
th tc vay vn cn thit và ký kt hng tín dc này áp
di vi khách hàng có nhu c ngh vay vn tng ln, hong
sn xut kinh doanh ca khách hàng mang tính thi v, sn phc
c xây l ngh c gii ngân
mt ln hay nhiu l vào nhu cu s dng vn thc t, song tng s
tin git quá s tia thun trong hng
tín dng.
Cho vay theo hn mc tín dng: c cho vay theo hn mc tín
dc áp di vi các khách hàng có sn xut kinh doanh nh và
có quan h tín di vi Ngân hàng. Hn mi
v nhu cu vn thc t ca khách hàng.
m bo duy trì sn xut kinh doanh c theo nhu cu
m rng, thu hp sn xut, kinh doanh, dch v cu kin vay
vn ca khách hàng, nnh và tha thun mt
hn mc tín dng duy trì trong mt khong thi gian nhnh.
Cho vay theo d c này áp di vi các khách
hàng vay v u ki thc hin các d
trin sn xut, kinh doanh, dch v và các d ác v i sng.
ngh ca khách hàng, ngân hàng s gii ngân vn mt hoc nhiu ln
theo hng tín dt phù hp vi yêu cu s dng vn thc t
ca khách hàng trong thi hn gia thun. Tng s tin gii ngân
khôt quá s tia thun trong hng tín dng.
Cho vay theo hn mc thu chi: Ngân hàng tha thun bn
chp thut s tin có trên tài khon thanh toán
ca khách hàng ti ngân hàng trong khong thi gian nhnh.
Cho vay tr góp: c cho vay này, tng s tin cho vay
thc t t quá s ti a thun trong h ng tín
10
dng, s tic tr n thành nhiu k hu nhau vi tng s tin tr
n gc và lãi ca mi k hn là bngân hàng và khách hàng
nh và tha thun s lãi vn vay phi tr cng vi s n gc chia ra
tr n theo nhiu k hn trong thi hn cho vay.
Cho vay hp vn: Ngân hàng cho vay cùng vi mt s TCTD thc hin
vic i vi mt d
th là t chu mi hoc là thành viên cho vay hp vn.
Cho vay thông qua nghip v phát hành và s dng th tín dng: Ngân
hàng chp nhc s dng vn vay trong phm vi hn
mc tín d thanh toán tin mua hàng hóa, dch v và rút tin mt ti máy
rút tin t ng hom ng tin mt ti các Ngân hàng.
c cho vay nêu
trên, ngân hàng cho khách hàng vay vn theo cc cho vay khác
mà pháp lut không cm, phù hp vu kin hong kinh doanh ca
m ca tng loi khách hàng vay
Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng
Cho vay có bm bng tài sn là loi cho vay da trên c các bin
pháp bm ti chp, cm c tài sn hp pháp ca khách hàng
hoc ca bên th ba. S b ngân hàng có thêm
mt ngun thu th ng hc n
vay thông qua phát mãi tài sn khách hàng hoc bên th ba chp, cm c
ti ngân hàng.
Cho vay không có bm bng tài sn là loi cho vay không có tài sn
th chp, cm c mà vic cho vay ca ngân hàng dc
ca bn thân khách hàng vay vn.
11
b. R
Khái nim:
Trong nn kinh t th ng, cung cp tín dng là ch
bn ca ngân hàng, tín dng là hoi li nhun ch
yu ca ngân hàng. Rng tp trung ch yu
vào danh mc tín dng. Ri ro tín dng là mt trong nhng nguyên nhân gây
tn tht và ng nghiêm trn chng kinh doanh ngân hàng. Có
nhi ri ro tín dng:
Theo Hennie và Greaning Sonja B.Rajovic Bratonovic (the World
Bank): Ri ro tín d
chi tr tin lãi hoc hoàn tr vn gc so vi thi hnh trong hp
ng tín dc tính vn có ca hong ngân hàng. Ri ro tín
dng tc là vic hoàn tr b trì hoãn, hoc ti t c
toàn b vn gu này gây ra s c i vi dòng chu chuyn tin t,
gây n kh a ngân hàng.
Theo Financial Institutions Management A Modern Perpective,
ASaunder và H.Lange: Ri ro tín dng là khon l tim tàng khi ngân hàng
cp tín dng cho m n thu nhp d
tính mang li t khon cho vay ca ngân hàng không th c thc hiy
c v s ng và thi hn. Ht c các t chc trung gian tài chính
u phi mt vi ri ro này. Nu khon n gc tr n
hn và các khoc thc hin vào nh thun
c, các t chc tài chính s luôn luôn nhn lc khon gc cho vay
cng thêm mt khon ti không phi mt vi
ri ro tín dng.
Theo U i ro tín dng là kh
hoi tác không thc hi ca mình theo nhu
12
khot. Ri ro thi vi mt ngân hàng là s v n ca
c trong h v n nh là bt k s vi
phm nghiêm tri v hng khi hoàn tr n
-NHNN ngày 21/1/2013 ca Th c
NHNN Vinh v phân loi tài sn có, m
trích lp d phòng ri ro và s d x lý ri ro tín dng trong hot
ng ca t chc tín dng thì: “Rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng là
tổn thất có khả năng xảy ra đối với nợ của tổ chức tín dụng do khách hàng
không thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện một phần hoặc toàn bộ
nghĩa vụ của mình theo cam kết”.
u trung li chúng ta có th rút ra các
ni n ca ri ro tín d
- Ri ro tín di vay sai hn (default) trong thc hi
tr n theo hng, bao gm vn gc hoc lãi. S sai hn có th là tr hn
(delayed payment) hoc không thanh toán (nonpayment).
- Ri ro tín dng s dn tn tht tài chính, tc là gim thu nhp ròng
và gim giá tr th ng ca vng hp nghiêm trng có th dn
n thua l, hoc m dn phá sn.
- i vi các ngân hàng mà hong tín dng là dch v mang li li
nhun ch yu thì ri ro tín dng s quy nh hiu qu kinh doanh ca
ngân hàng.
Ri ro tín dng trong cho vay là ri ro v s tn tht tài chính xut
phát t vic hi tr n n
theo cam kt hoc mt kh
Phân loi ri ro tín dng trong cho vay
- Căn cứ vào nguồn gốc phát sinh rủi ro, rủi ro tín dụng đƣợc phân
chia thành các loại sau đây:
13
+ Rủi ro giao dịch là ri ro phát sinh trong quá trình xem xét quynh
cho vay và gii ngân mt khon vay. Ri ro giao dch bao gm ri ro la
chn, ri ro bm và ri ro nghip v. Ri ro la chn là ri ro có liên
n quá trình thnh và phân tích tín dng; Ri ro bm là ri ro
phát sinh t các tiêu chum bc cho vay, loi tài sm bo,
ch th m bi ro nghip v là rn công tác qun lý
khon vay và hong cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng
ri ro và k thut x lý các khon vay có v;
+ Rủi ro danh mục là ri ro tín dng do vic xây dng và qun lý danh
mc cho vay ca ngân hàng không phù hp, không hiu qu. Ri ro danh mc
bao gm ri ro ni ti và ri ro tp trung. Ri ro ni ti là ri ro xut phát t
các yu t mà bn thân cán b tín dng làm tt công vic c
không th tránh khi, nó mang tính riêng bit ca ch th a nn
kinh t; Ri ro tp trung là ri ro do ngân hàng tp trung cho vay quá nhiu
vào mt s ít khách hàng, mt s ngành kinh t hoc trong cùng ma
lý nhnh hoc cùng mt loi hình cho vay có ri ro cao.
- Phân loại theo tính khách quan, chủ quan của nguyên nhân gây ra
rủi ro thì rủi ro tín dụng đƣợc phân ra thành hai loại nhƣ sau.
+ Rủi ro khách quan: là r
tai, ch hi vay b cht, mt tích và các bing ngoài d kin khác
làm tht thoát vc hin nghiêm túc ch
chính sách.
+ Rủi ro chủ quan: do nguyên nhân thuc v ch quan ci vay và
i cho vay vì vô tình hay c ý làm tht thoát vn vay hay vì nhng lý do
ch quan khác.
14
- Căn cứ vào tác động lên danh mục tín dụng thì rủi ro tín dụng
đƣợc phân ra thành hai loại nhƣ sau.
+ Rủi ro đặc thù: ri ro tín dng ca mi vay c th phát sinh do
nhng kic thù ca ri ro d i vay thc hin
+ Rủi ro hệ thống: ri ro tín dng phát sinh do bi cnh chung ca nn
kinh t hoc nhu king lên toàn b i vay (ví d:
khng hong, suy thoái kinh t, l
Du hiu ca ri ro tín dng:
RRTD tim n trong các khon vay và biu hii nhiu hình thc
t s du hin giúp nhn bi
sm có bin pháp kp thn RRTD xy ra:
- Nhóm dấu hiệu phát sinh từ khách hàng:
i chin lc kinh doanh
mi không phi là th mnh và ngành kinh doanh ct lõi ca ngân hàng; M
rng hoc qun lý; Doanh nghip có chc
p khu hàng hoá thit b ng nhp khu u thác; Khách
hàng bt ng gim giá hoc chit kh thu hi nhanh các khon phi thu;
Quan h mua bán vòng vèo; Ch n
li nhun; Các tài sn th chp ca khách hàng b bên cho vay hoc bên bo
lãnh khác thu hi; Chun b có s i hình thc s h phn hoá,
sáp nhi ch s hu hot
u t chc; Có du hiu mt ni b, xut hin các v kin
cáo t ni b doanh nghi làm vic ca nhân viên gim sút, khó
nhân sc ri b doanh nghip; Ch doanh nghip
sn tui ngh n tránh, nghin
bc, lio hing gi la cán b ngân hàng;
Kháca bàn; Khách hàng có nhing thuc nhóm khách
15
hàng liên quan vi khách hàng.
- Nhóm dấu hiệu xuất phát từ mối quan hệ giữa ngân hàng và khách
hàng: Khách hàng có biu hin thiu hng các yêu cu hp
lý ca ngân hàng m cung cp báo cáo tài chính, tài liu có liên quan,
cung c, thiu trung thc; Các cuc h
ngh ng xuyên b trì hoãn; H p quá hoàn ho;
Khách hàng t ra luôn thúc gic ngân hàng gii quyt cho vay nhanh.
- Nhóm dấu hiệu tài chính: Kéo dài thi hn thanh toán các khon phi
tr, chm thanh toán các khon n; Liên tc yêu cn mc
cho vay, nhu cu vay v phát trin; Các
ngân hàng khác có hing thu hi n c hn; Tip tc vay vn ngn
ht mùa v; Vay vn ngn h
dài hn; Các ch ng x s thanh toán nhanh
thp/xm tin mt, k thu tin b l các khon
phn kho ln, t l hàng kém phm chn
vn ch s hu gic, gia báo cáo
c và sau kim toán có s khác bit ln tình hình ca
doanh nghip, có khuyn cáo cc thc
hin hoc làm rõ; Xut hin các giao dch chuyn tin ln; Bán
tài sn cho các bên liên quan.
- Nhóm dấu hiệu từ chính ngân hàng: Có th nhìn nhn nhng du hiu
RRTD t chính ngân hàng bao gt thm quyn, h m
u ni dung mâu thun, bt hng xuyên gii ngân
ngay sau khi khách hàng tr n hoc cách nhau mt vài ngày, s tin bng
nhau hoc chênh lng xuyên gii ngân bng tin mt; Không kim
tra s dng vn hoc kim tra mang tính hình thc.
16
1.1.2. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng
Kinh doanh ngân hàng là kinh doanh ri ro hay nói cách khác hong
ngân hàng luôn ph i din vi ri ro. Vì vy, nhn din nhng nguyên nhân
gây ra ri ro tín dng giúp ngân hàng có bin pháp phòng nga hiu qu ,
gim thiu thit h
a. Nguyên nhân khách quan:
Là nhng ngoài ý chí c
tai, ha hon, do s i các chính sách qun lý kinh tu chnh quy
ho p, do bi ng th ng
c, quan h cung c i, t giá bin
n doanh nghip lâm vào tình tr tài chính không th
khc phc. T n không th tr
c n cho ngân hàng.
b.
Nguyên nhân từ phía khách hàng:
- c qun tr u hành hn ch, thiu kinh nghim, h thng qun
tr kinh doanh không hiu qu dn s dng vn không hiu qu dn
SXKD thua l, mt kh
- Doanh nghic tài chính yu kém, hong ch yu bng vn
p sn xuc
tr n ln khin doanh nghip mt kh vay ngân hàng.
- Khách hàng lp báo cáo tài chính không minh bch, thiu trung thc
c thp, vi
có th s dn nhng quyt
nh sai lm.
- Mt s ng li dng k h ca pháp lu la
o, vi phm hng tín dng, không có thin chí tr n, không hp tác vi
17
ngân hàng trong quá trình x lý n.
Nguyên nhân từ phía ngân hàng
- Năng lực quản trị rủi ro của lãnh đạo ngân hàng hạn chế:
Mt ngân hàng mun hn ch ri ro tín dn mc thp nhc
ho phc qun tr ri ro tng mô hình t
chc cht ch, b các cht kim ng tín dng rõ
, quy trình nghip v cht chc li,
nc qun tr u hành ngân hàng hn ch thì ri ro tín dng trong
cho vay s
- Trình độ năng lực của cán bộ ngân hàng hạn chế, không đáp ứng được
yêu cầu.
ca cán b tín dng s có ng rt ln vic sàng lc
khách hàng cho vay, phát hin kp thi các r
xut bin pháp x lý nhm hn ch r có th c
u cán b tín dng pho bài bn, có kin
thc chuyên môn sâu, am hiu nhi c có liên quan, có nhiu kinh
nghim trong cho vay. Bên c tín dng ph c tt,
trung thc. Ngoài cán b tín dng thì nhn hong
tín dng cc ngân hàng phi
là nh, có t, gii quyt công vic
khách quan, không v li. N cán b hn chc kém thì cho
nh cht ch
th hn ch c RRTD trong cho vay.
1.1.3. Hậu quả của rủi ro tín dụng trong cho vay
n hàng nói riêng.
18
Đối với ngân hàng:
Khi gp ri ro tín dc vn tín dp và
lãi cho vay, NHTM gp nhiu ri ro liên quan. Th nht, NHTM không huy
c ngun v p khon cho vay không thu hc d dn
n ri ro thanh khoc li NHTM có th gp ri ro tái tài tr, ri ro lãi
sut do lãi su hai, mt khon vay không tr n c làm
gim giá tr tài sn trên s sách, gim li nhung thi làm gim giá tr th
ng ca khon vay do khon vay có m r ba, làm gim
uy tín ct nhing kinh doanh
c bit là hong vn và dch v.
Đối với nền kinh tế:
Ngân hàng thc hii vi các t chc, cá nhân ca nn kinh
t, vì vy khi mt ngân hàng gp phi ri ro tín dng s n kh
ng vn cho nn kinh ti gi tin hoang mang lo s, gây
phn ng tiêu tc cho toàn b h thng ngân hàng do các t chc, cá nhân b
ng bi tu ngân hàng phá sn s n
tình hình sn sut kinh doanh ca doanh nghip, nhiu doanh nghip không có
v sn xut kinh doanh, không có tin tr i sng công
nhân ga, s bt n ca các ngân hàng ng rt ln
n toàn b nn kinh t. Nó làm cho nn kinh t b suy thoái, giá c c
mua gim, tht nghii mt nh.
Đối với khách hàng:
Vic phòng nga ri ro tín dng ca ngân hàng có tt thì nn kinh t mi
hong tt, tng kinh doanh tt cho khách hàng. T
c li nhun l n cho ngân hàng. Bên
ci nhng thi s dng nhiu dch v ngân hàng
(dch v tin gi, dch v c phòng nga RRTD ca ngân