TR
NGă
B ăGIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
IăH CăKINHăT ăTHÀNHăPH ăH ăCHÍăMINH
----------------------------------
NGUY NăTH ăNG CăGIÀU
PHÁTăTRI NăNGU NăNHÂNăL C
C AăTOÀăÁNăNHÂNăDÂNăT NHăTÂYăNINHă
GIAIă O NăT ăN Mă2014ă NăN Mă2025
LU NăV NăTH CăS KINHăT
TP. H ăChí Minh, n mă2014
TR
NG
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T THÀNH PH H
CHÍ MINH
----------------------------------
NGUY N TH NG C GIÀU
PHÁT TRI N NGU N NHỂN L C
C A TOÀ ÁN NHỂN DỂN T NH TỂY NINH
GIAI O N T N M 2014
N N M 2025
Chuyên ngành : Kinh T Chính tr
Mư s : 60310102
LU N V N TH C S KINH T
NG
IH
NG D N KHOA H C :
TS. Nguy n V n Sáng
TP. H Chí Minh, n m 2014
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u
qu nêu trong lu n v n là trung tr c và ch a t
công trình nào.Nh ng s li u, b ng bi u ph c v
tác gi thu th p ch y u t i c quan mình đang
dân các t nh b n.
Tôi xin ch u trách nhi m tr
c a tôi, các n i dung, s li u, k t
ng đ c ai công b trong b t k
cho vi c phân tích, đánh giá đ c
công tác và c quan Tòa án nhân
c H i đ ng v nh ng l i cam đoan c a mình
Tác gi lu n v n
NGUY N TH NG C GIÀU
M CL C
Trang ph bìa
L i cam đoan
M cl c
Danh m c các bi u, hình
B ng vi t t t
Ph n m đ u .........................................................................................................1
CH
NG 1 : C S Lụ LU N PHÁT TRI N NGU N NHỂN L C VÀ
PHÁT TRI N NGU N NHỂN L C TÒA ÁN NHỂN DỂN
1.1. M t s khái ni m c b n ngu n nhân l c ...................................................... 9
1.1.1. Các khái ni m ngu n nhân l c .............................................................. 9
1.1.2. Các khái ni m ngu n nhân l c Tòa án nhân dân ................................ 11
1.1.2.1. Th m phán ........................................................................................ 11
1.1.2.2. H i th m nhân dân ........................................................................... 12
1.1.2.3. Th ký .............................................................................................. 12
1.1.2.4. Th m tra viên ................................................................................... 13
1.1.2.5. Các cán b khác ............................................................................... 14
1.2. Tính ch t, đ c đi m, vai trò c a ngu n nhân l c chung vƠ ngu n
nhân l c Tòa án nhân dân ............................................................................. 14
1.2.1. Ngu n nhân l c chung ........................................................................ 15
1.2.2. Ngu n nhân l c Tòa án nhân dân ....................................................... 15
1.3. Tính t t y u ph i phát tri n ngu n nhân l c vƠ phát tri n ngu n nhân
l c Tòa án nhân dân ...................................................................................... 17
1.4. Các nhân t nh h ng đ n ngu n nhân l c vƠ ngu n nhân l c
Tòa án nhân dân ............................................................................................. 19
1.4.1. Các nhân t nh h ng đ n ngu n nhân l c ....................................... 19
1.4.1.1. Các nhân t nh h ng đ n s l ng ngu n nhân l c ..................... 19
1.4.1.2. Các nhân t nh h ng đ n ch t l ng ngu n nhân l c.................. 19
1.4.2. Các nhân t nh h ng đ n ngu n nhân l c Tòa án nhân dân ........... 21
1.5. Kinh nghi m phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân dân m t s
đ a ph ng ....................................................................................................... 23
1.5.1. n v Tòa án nhân dân Thành ph H Chí Minh ............................. 23
1.5.2. n v Tòa án nhân dân t nh Nam nh ............................................. 25
1.5.3. ánh giá chung vi c phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân
dân và bài h c rút ra ............................................................................................... 26
Tóm t t Ch ng 1 ................................................................................................. 28
CH
NG 2 : TH C TR NG PHÁT TRI N NGU N NHỂN L C C A
TÒA ÁN NHỂN DỂN T NH TỂY NINH
2.1. i u ki n kinh t xƣ h i t nh Tây Ninh vƠ Tòa án nhân dân ..................... 29
2.1.1. i u ki n kinh t xư h i t nh Tây Ninh và tác đ ng đ n ngu n
nhân l c Tòa án ...................................................................................................... 29
2.1.2. i u ki n v Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh ..................................... 31
2.1.2.1. C c u t ch c và nhi m v c a đ n v ........................................... 31
2.1.2.2. Tình hình ho t đ ng xét x chung ................................................... 34
2.2. Th c tr ng phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân dân t nh
Tây Ninh ......................................................................................................... 36
2.2.1. Th c tr ng v s l ng ...................................................................... 36
2.2.2. Th c tr ng v ch t l ng ................................................................... 41
2.2.2.1. Theo trình đ h c v n ..................................................................... 41
2.2.2.2 Theo ng ch công ch c Tòa án .......................................................... 43
2.2.2.3. Ch t l ng ngu n nhân l c theo trình đ tin h c, ngo i ng
và chính tr ............................................................................................................... 46
2.2.2.4. Ch t l ng ngu n nhân l c theo ph m ch t đ o đ c
và kinh nghi m công tác.......................................................................................... 48
2.2.3. Th c tr ng phân c p qu n lý ngu n nhân l c Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh........................................................................................................... 48
2.3. ánh giá chung v th c tr ng ngu n nhân l c vƠ phát tri n ngu n
nhân l c c a Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh ................................................... 55
2.3.1. Nh ng k t qu đ t đ c và nguyên nhân đ t đ c ............................ 55
2.3.2. Nh ng h n ch và nguyên nhân ......................................................... 56
Tóm t t Ch ng 2 ................................................................................................. 60
CH
NG 3 :
QUAN I M, NH H
NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N NGU N
NHỂN L C TÒA ÁN NHỂN DỂN T NH TỂY NINH
N N M 2025
3.1. Quan đi m, ph ng h ng vƠ k ho ch phát tri n ngu n nhân l c
c a Tòa án nhân dân t i cao .......................................................................... 62
3.2. nh h ng phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh đ n n m 2025 .......................................................................... 65
3.3. M c tiêu phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân dân t nh
Tây Ninh đ n n m 2025 .................................................................................. 66
3.3.1. M c tiêu t ng quát .............................................................................. 66
3.3.2. M c tiêu c th ................................................................................... 67
3.3.2.1. V s l ng ...................................................................................... 67
3.3.2.2. V ch t l ng ................................................................................... 68
3.4. Gi i pháp phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân dân t nh
Tây Ninh đ n n m 2025 .................................................................................. 70
3.4.1. Nh ng gi i pháp đ t phá ..................................................................... 70
3.4.1.1. i m i m nh m ph ng th c lưnh đ o c a ng v công tác
cán b ...................................................................................................................... 70
3.4.1.2. i m i nh n th c v phát tri n và s d ng nhân l c ..................... 71
3.4.1.3. i m i c n b n qu n lý nhà n c v phát tri n và s d ng
nhân l c ................................................................................................................... 72
3.4.1.4. T ng c ng giáo d c, qu n lý cán b và công tác ki m tra, giám
sát vi c giáo d c, qu n lý cán b ............................................................................. 72
3.4.1.5. T p trung xây d ng và th c hi n các ch ng trình, d án
tr ng đi m sau: ........................................................................................................ 74
3.4.2. Nh ng gi i pháp khác ......................................................................... 74
3.4.2.1. Công tác tuy n d ng ........................................................................ 74
3.4.2.2. Công tác luân chuy n, đi u đ ng, bi t phái cán b ......................... 75
3.4.2.3. Chính sách đưi ng .......................................................................... 77
3.4.2.4. Chính sách huy đ ng các ngu n l c trong xư h i cho phát tri n
ngu n nhân l c ....................................................................................................... 78
3.4.5. Nâng cao ch t l ng ........................................................................... 78
3.5. Ki n ngh v i NhƠ n c, Chính ph , Tòa án nhân dân t i cao
vƠ UBND t nh Tây Ninh ................................................................................. 79
3.5.1. Ki n ngh v i Nhà n c, Chính ph .................................................. 79
3.5.2. Ki n ngh v i Tòa án nhân dân t i cao ............................................... 81
3.5.3. Ki n ngh v i U ban nhân dân t nh Tây Ninh ................................... 85
Tóm t t ch ng 3 .................................................................................................. 87
K T LU N ............................................................................................................ 89
DANH M C TÀI LI U THAM KH O
PH L C
DANH M C CÁC B NG, BI U
, HÌNH
Hình 2.1
C c u t ch c c a Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh
Trang 32
B ng 2.1
S án th lý, gi i quy t c a Tòa án nhân dân t nh Tây
Ninh (2010-2014)
Trang 35
B ng 2.2
Phân lo i nhóm tu i đ i ng công ch c Tòa án nhân
dân t nh Tây Ninh (2010-2014)
Trang 37
Hình 2.2
Di n bi n s l ng cán b , công ch c Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh (2010-2014)
Trang 38
B ng 2.3
Phân lo i gi i tính Cán b công ch c Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh (2010-2014)
Trang 40
Hình 2.3
C c u gi i tính Cán b công ch c Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh (2010-2014)
Trang 41
B ng 2.4
Ch t l ng ngu n nhân l c Tòa án nhân dân t nh Tây
Ninh theo trình đ đào t o giai đo n t n m 2010-2014
Trang 42
B ng 2.5
Phân lo i ng ch Cán b công ch c Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh (2010-2014)
Trang 44
B ng 2.6
C c u đ i ng Th m phán
Tây Ninh (2010-2014)
Trang 45
B ng 2.7
B ng phân lo i trình đ lý lu n chính tr , tin h c, ngo i
ng c a Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh (2010-2014)
Trang 47
B ng 2.8
S l ng Cán b công ch c Tòa án nhân dân t nh Tây
Ninh tham gia các khóa đào t o (2010-2014)
Trang 52
Tòa án nhân dân t nh
DANH M C CÁC CH
VI T T T
CN
C nhân
KH
K ho ch
KHTC
K ho ch - Tài chính
KL
K t lu n
NQ
Ngh quy t
Nxb
Nhà xu t b n
PGS
Phó Giáo s
Q
Quy t đ nh
TA
Tòa án
TCCB
T ch c cán b
ThS
Th c s
TS
Ti n s
TTg
Th t
TW
Trung
ng
ng
1
PH N M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài:
M t qu c gia mu n phát tri n thì c n ph i có các ngu n l c c a s phát
tri n nh ngu n tài nguyên thiên nhiên, ngu n v n, ngu n nhân l c… Trong
các ngu n l c đó thì ngu n nhân l c là quan tr ng nh t, có tính ch t quy t
đ nh trong s t ng tr
M tn
ng và phát tri n c a m i qu c gia t tr
c đ n nay.
c cho dù có tài nguyên thiên nhiên phong phú, máy móc k thu t
hi n đ i nh ng không có ngu n nhân l c có trình đ , có đ kh n ng khai
thác các ngu n l c khác thì khó có kh n ng có th đ t đ
c s phát tri n nh
mong mu n. V y ngu n nhân l c là gì?
Ngu n nhân l c là m t trong nh ng y u t quan tr ng hàng đ u đ i v i
phát tri n kinh t - xã h i c a m t đ t n
th
c. Nói đ n ngu n nhân l c, ta
ng quan tâm đ ng th i đ n c hai y u t ch t l
đ c bi t quan tâm đ n ch t l
“Có tài mà không có đ c là ng
ng, trong đó
ng ngu n nhân l c, nh Bác H đư t ng d y:
i vô d ng, có đ c mà không có tài làm vi c
gì c ng khó” ( 27, tr.492). Các Ngh quy t c a
l
ng và s l
c phát tri n kinh t - xã h i đư đ t con ng
ng và Nhà n
c v chi n
i v a là m c tiêu, v a là đ ng
l c trong s nghi p đ y m nh công nghi p hóa, hi n đ i hóa, con ng
i và
ngu n nhân l c là nh ng nhân t quan tr ng hàng đ u, quy t đ nh s phát
tri n nhanh, hi u qu và b n v ng c a đ t n
c.
Các c quan t pháp nói chung và Tòa án nhân dân nói riêng c ng
không n m ngoài xu h
ng phát tri n đó. Trong th i kì pháp lu t ngày càng
qu c t hóa thì Tòa án nhân dân c ng c n có m t ngu n nhân l c đ và gi i
đ có th đáp ng đ
c công tác xét x , b o v pháp ch và tr t t pháp lu t
xã h i ch ngh a, đ u tranh có hi u qu v i t i ph m m i.
nhà n
i v i Bác H ,
c ph i v n hành và qu n lý b ng pháp lu t, k t h p ch t ch v i giáo
2
d c đ o đ c... ó là c s t t
ng đ t n n móng hình thành t t
ng H Chí
Minh v pháp quy n, v công tác t pháp. T i H i ngh công tác t pháp
tháng 02 n m 1948, Ng
i vi t: “Cán b t pháp ph i tuy t đ i trung thành”,
“Các b n là nh ng ng
i ph trách thi hành lu t pháp, l t t nhiên các b n
ph i nêu cao t m g
ng: “Ph ng công th pháp, chí công vô t ” cho nhân
dân noi theo”.
Theo Ngh quy t 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 và Ngh quy t 49NQ/TW ngày 02/6/2005 c a B Chính tr v Chi n l
c c i cách t pháp đ n
n m 2020 trong đó đư xác đ nh v trí Tòa án là trung tâm trong h th ng t
pháp, ho t đ ng c a các Tòa án là ho t đ ng tr ng tâm c a ho t đ ng t pháp.
Các đ n v thu c Tòa án nhân dân t i cao, trong đó có Tòa án nhân dân t nh
Tây Ninh đư tích c c và ch đ ng đ y m nh vi c đào t o, b i d
ng v
chuyên môn nghi p v , ph m ch t đ o đ c, nâng cao tinh th n trách nhi m
cho đ i ng cán b , công ch c Tòa án, đ c bi t là đ i ng Th m phán nh m
nâng cao n ng l c, hi u qu công tác xét x , đáp ng cho công cu c c i cách
t pháp hoàn thi n h n.
V i v trí là m t t nh biên gi i, tình hình t i ph m
t nh Tây Ninh di n
bi n r t nguy hi m, luôn trong tình tr ng báo đ ng, nh t là các lo i t i ph m
buôn l u, ma túy, buôn bán ng
i…Ngoài ra, v i trình đ dân trí th p, t nh
Tây Ninh c ng là khu v c có t l cao các lo i t n n xã h i nh b o l c gia
đình, m i dâm, đánh đ p hành h , mua bán ph n tr em và các tranh ch p
dân s ph c t p khác. Trong nh ng n m g n đây, Tòa án nhân dân t nh Tây
Ninh đư th lý, gi i quy t l
tr
c. M c dù đ t đ
ng án m i n m m t t ng, n m sau cao h n n m
c nh ng thành tích đáng k khi liên t c đ m b o t l
gi i quy t án trung bình trên 95%, nh ng Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh v n
còn t n t i nh ng khi m khuy t nh án đ quá h n lu t đ nh, t l án h y s a
vì lý do ch quan cao. M t trong nh ng nguyên nhân đó là do thi u h t ngu n
cán b công ch c (Th m phán) ph c v cho công tác xét x , khi n cho áp l c
3
gi i quy t án t ng cho đ i ng này.
ph i gi i quy t án ch y theo s l
i u này đư vô tình làm cho Th m phán
ng đ đ m b o hoàn thành công tác nên
nghiên c u h s án ch a sâu và u tiên xét x các v án d tr
c. Nhi m v
trong th i gian t i c a các c quan Tòa án là c n có k ho ch hoàn thành công
tác t ch c cán b đ có th th c hi n nhi m v xét x m t cách t t nh t,
h
ng t i công cu c c i cách t pháp mà
ng và Nhà n
c giao cho.
Vi c đào t o và s d ng ngu n nhân l c cho công cu c c i cách t
pháp c a Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh trong quá trình phát tri n t nay đ n
n m 2025 là v n đ c p bách c n thi t ph i th c hi n. Chính s c lôi cu n th c
ti n trên c a ngu n l c ch a đ
c khai thác tri t đ , đư thúc đ y tác gi ch n
đ tài có liên quan đ n phát tri n ngu n nhân l c c a đ n v mình công tác,
v i n i dung nghiên c u c a đ tài: “Phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án
nhân dân t nh Tây Ninh giai đo n t n m 2014 đ n n m 2025” làm lu n
v n cao h c kinh t chuyên ngành Kinh t chính tr .
2. Tình hình nghiên c u đ tài:
tài v ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c đư có nhi u
công trình khoa h c nghiên c u, h i th o và các bài vi t đ ng t i trên nhi u
t p chí khác nhau nh : “Phát tri n ngu n nhân l c ph c v công nghi p hóa,
hi n đ i hóa đ t n
c” c a TS. Nguy n Thanh, Tr
ng
i h c Kinh t
Thành ph H Chí Minh; “Ngu n nhân l c trong công cu c Công nghi p
hóa, hi n đ i hóa
n
c ta” c a V n
ình T n - Khoa Kinh t , Tr
ng
Chính tr Ngh An; “Nh ng v n đ lý lu n c b n v phát tri n ngu n nhân
l c
Vi t Nam”c a PGS.TS. Nguy n L c, Vi n Khoa h c Giáo d c Vi t
Nam; “Bài h c kinh nghi m cho Vi t Nam t quá trình xây d ng k ho ch
phát tri n nhân l c qu c gia c a Hàn Qu c”, c a TS. Nguy n Th Thu Mai,
B K ho ch và
u t ; “M t s quan đi m xoay quanh ph m trù đào t o và
phát tri n ngu n nhân l c” c a ThS. Nguy n V n Giang, B Lao đ ng,
4
Th
ng binh và Xư h i, “Xây d ng đ i ng cán b , công ch c ngành Tòa án
nhân dân giai đo n 2011 – 2020”, c a CN. Tr n V n Tú, Tòa án nhân dân t i
cao và nhi u công trình nghiên c u khoa h c khác. Các công trình nghiên c u
trên đư có nh ng đóng góp nh t đ nh trong vi c cung c p lý lu n v phát tri n
ngu n nhân l c nói chung trên các l nh v c, các ngành, trong đó có c Tòa án
trong ph m vi c n
c.
Song đ i v i t nh Tây Ninh ch a có công trình nghiên c u nào v phát
tri n ngu n nhân l c trong c quan Tòa án trong quá trình c i cách t pháp hi n
nay. Vì v y, tác gi ch n: “Phát tri n ngu n nhân l c c a Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh giai đo n t n m 2014 đ n n m 2025” làm lu n v n cao h c
kinh t là m t yêu c u c p thi t, có ý ngh a quan tr ng.
3. M c tiêu và nhi m v :
3.1. M c tiêu :
Thông qua vi c nghiên c u ngu n nhân l c nói chung và ngu n nhân
l c
Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh nói riêng, m c tiêu c a đ tài là:
Th nh t, ch ng minh vi c phát tri n ngu n nhân l c Tòa án là m t
trong nh ng bi n pháp tích c c nh m t ng kh n ng đáp ng yêu c u ngày
càng cao c a
ng và Nhà n
c đ i v i các c quan t pháp nói chung và
ngành Tòa án nói riêng trong công cu c c i cách t pháp tr
c s thay đ i c a
n n kinh t - xã h i trong s nghi p Công nghi p hóa - Hi n đ i hóa đ t n
c.
Th hai là tìm hi u kinh nghi m phát tri n ngu n nhân l c thành công
c a các Tòa án nhân dân các t nh, thành trong n
c đ rút ra nh ng bài h c
kinh nghi m cho Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh nh m phát tri n n n t pháp
trong h i nh p qu c t .
5
Th ba là góp ph n th c hi n t t chi n l
c chung v ngu n nhân l c
c a các c quan ngành t pháp và cao h n là chi n l
c chung v nhân s c a
qu c gia.
3.2. Nhi m v :
Th nh t, trình bày m t cách có h th ng nh ng nh ng lý lu n c b n
v ngu n nhân l c, các khái ni m v ngu n nhân l c, các nhân t
nh h
ng
đ n s phát tri n c ng nh vai trò c a nó đ i v i s phát tri n kinh t xã h i
nói chung, n n t pháp nói riêng. chính sách c i cách t pháp, v trí vai trò
c a Tòa án, vai trò ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c trong h
th ng Tòa án và y u t quy t đ nh đ i v i quá trình c i cách t pháp.
Th hai, t nh ng lý lu n trên đi vào th c ti n c a đ a ph
ng, lu n
v n phân tích th c tr ng ngu n nhân l c Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh qua
các khía c nh: v s l
ng, c c u gi i tính, tu i tác, th c tr ng ch t l
ng,
ph m ch t đ o đ c, hi u qu s d ng… và xác đ nh rõ nh ng th m nh,
nh ng đi m y u c a ngu n nhân l c t i đ n v Tòa án nhân dân t nh Tây
Ninh.T đó, làm rõ nh ng thành t u đ ng th i đ a ra nh ng t n t i, h n ch
và đánh giá nh ng nguyên nhân c a nh ng v n đ trên.
Th ba, xác đ nh ph
ng h
ng, gi i pháp phát tri n nhân l c Tòa án
nhân dân t nh Tây Ninh giai đo n 2014-2025, đ xu t nh ng gi i pháp, ki n
ngh đ i v i các c quan c p trên đ có ngu n nhân l c trình đ cao, đáp ng
yêu c u nhi m v c i cách t pháp.
4.
it
4.1.
ng và ph m vi nghiên c u:
it
ng nghiên c u:
Nghiên c u nh ng v n đ lý lu n c b n và th c ti n v ngu n nhân
l c trong Tòa án nhân dân nói chung và ngu n nhân l c thu c Tòa án nhân
dân t nh Tây Ninh nói riêng, đây là đ i ng cán b đang công tác t i các đ n
6
v Phòng tòa thu c t nh và các đ n v Tòa án c p huy n, thành ph thu c t nh
Tây Ninh nh
Th m phán, H i th m nhân dân, Th
ký, Th m tra viên,
Chuyên viên, K toán, K thu t viên, Nhân viên v n th , l u tr …Trong đó,
đ i ng Th m phán là đ i t
ng nghiên c u quan tr ng nh t vì đây chính là
ngu n nhân l c chính c a các c quan Tòa án.
4.2. Ph m vi nghiên c u:
V th i gian :
Lu n v n t p trung nghiên c u ch y u giai đo n theo hai m c th i gian
quan tr ng là th c tr ng phát tri n trong giai đo n đư qua c a Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh (t n m 2010 đ n n m 2014) tác đ ng đ n s thay đ i, chuy n
bi n c a ngu n nhân l c; m c th i gian th hai là t n m 2015 đ n n m 2025 đ
đ a ra d báo, m c tiêu, đ nh h
ng phát tri n ngu n nhân l c Tòa án nhân dân
t nh Tây Ninh.
V Không gian :
Lu n v n gi i thi u s l
c v h th ng Tòa án nhân dân t i cao và t ng
quan v v trí đ a lý, kinh t - xã h i t nh Tây Ninh tác đ ng đ n ngu n nhân l c
Tòa án ra sao, đ có th phân tích ngu n nhân l c Tòa án nhân dân t nh Tây
Ninh đư thay đ i phát tri n nh th nào.
5. C s lý lu n, ngu n tài li u, ph
ng pháp nghiên c u:
5.1. C s lý lu n:
Nh ng nguyên lý c a ch ngh a Mác - Lênin và t t
ng H Chí Minh
v ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c, các nguyên lý c a Kinh t
chính tr Mác - Lênin.
5.2. Ngu n tài li u tham kh o:
Các tác ph m c a Các Mác, Vladimir Ilyich Lenin v ngu n nhân l c;
Kinh t chính tr Mác-Lênin, T t
ng H Chí Minh, các V n ki n c a
ng
7
C ng s n Vi t Nam, các t li u v ngu n nhân l c Vi t Nam c a Vi n chi n
l
c phát tri n - B K ho ch và
Báo cáo c a
u t , các t li u Tòa án nhân dân t i cao,
y ban nhân dân và H i đ ng nhân dân t nh Tây Ninh và các
lu n v n, công trình nghiên c u khoa h c liên quan đ n phát tri n ngu n nhân
l c Tòa án.
5.3. Ph
ng pháp nghiên c u:
Lu n v n s d ng ph
ng pháp lu n c b n, ch đ o xuyên su t trong quá
trình nghiên c u là phép bi n ch ng duy v t. Ngoài vi c v n d ng các ph
pháp lu n chung, lu n v n s d ng các ph
ng
ng pháp c th là logic l ch s , phân
tích và t ng h p so sánh, theo dõi, th ng kê, mô hình hóa.
Ngoài ra, lu n v n còn s d ng các ph
ph
ng pháp so sánh và ph
ng pháp c a ngành kinh t là
ng pháp phân tích chi ti t đ phân tích, so sánh
gi a các ch tiêu nhân l c v th i gian, không gian c ng nh tìm hi u nguyên
nhân c a s thay đ i và rút ra các k t lu n v s thay đ i th c tr ng đó, chi
ti t hoá đ có th phân tích theo các h
ng khác nhau đ có cái nhìn khách
quan h n v th c tr ng phát tri n ngu n nhân l c.
6. óng góp m i c a lu n v n:
M t là, h th ng hóa nh ng v n đ lý lu n c b n v phát tri n ngu n
nhân l c trong c quan Tòa án
Vi t Nam nói chung và Tòa án t nh Tây
Ninh nói riêng.
Hai là, b ng các s li u ch ng minh, lu n v n phân tích và làm sáng t
th c tr ng phát tri n ngu n nhân l c
Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh; qua đó
rút ra nguyên nhân và bài h c kinh nghi m cho vi c phát tri n ngu n nhân l c
Tòa án c a t nh trong quá trình c i cách t pháp t nay đ n n m 2025.
8
7. K t c u lu n v n:
Ngoài ph n m đ u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, ph l c
và các b ng bi u, lu n v n chia làm 3 ch
Ch
ng:
ng 1: C c lý lu n phát tri n ngu n nhân l c và phát tri n ngu n
nhân l c Tòa án nhân dân.
Ch
ng 2: Th c tr ng ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c
c a Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh.
Ch
ng 3: Quan đi m, đ nh h
ng và gi i pháp phát tri n ngu n nhân
l c c a Tòa án nhân dân t nh Tây Ninh t nay đ n n m 2025.
9
CH
C
S
NG 1
LÝ LU N PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C VÀ
PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C TÒA ÁN NHÂN DÂN
1.1. M t s khái ni m c b n ngu n nhân l c
1.1.1. Các khái ni m ngu n nhân l c
Có khá nhi u nh ng đ nh ngh a khác nhau v ngu n nhân l c theo
nhi u quan ni m khác nhau. “Ngu n l c con ng
khái ni m đ
i” hay “ngu n nhân l c” là
c hình thành trong quá trình nghiên c u, xem xét con ng
iv i
t cách là m t ngu n l c, là đ ng l c c a s phát tri n. Các công trình nghiên
c u trên th gi i và trong n
c g n đây đư đ c p đ n khái ni m ngu n nhân
l c v i các góc đ khác nhau.
Theo đ nh ngh a c a Liên H p Qu c: “Ngu n nhân l c là trình đ lành
ngh , là ki n th c và n ng l c c a toàn b cu c s ng con ng
i hi n có th c
t ho c ti m n ng đ phát tri n kinh t - xã h i trong m t c ng đ ng”. Vi c
qu n lý và s d ng ngu n l c con ng
các ngu n l c khác b i con ng
i khó kh n ph c t p h n nhi u so v i
i là m t th c th sinh v t - xã h i, r t nh y
c m v i nh ng tác đ ng qua l i c a m i m i quan h t nhiên, kinh t , xã h i
di n ra trong môi tr
ng s ng c a h .
Theo David Begg: “Ngu n nhân l c là toàn b quá trình chuyên môn
mà con ng
nh p trong t
i tích lu đ
c, nó đ
c đánh giá cao vì ti m n ng đem l i thu
ng lai. C ng gi ng nh ngu n l c v t ch t, ngu n nhân l c là
k t qu đ u t trong quá kh v i m c đích đem l i thu nh p trong t
ng lai”
(7, tr. 282)
Theo t ch c lao đ ng qu c t thì “Ngu n nhân l c” c a m t qu c gia
là toàn b nh ng ng
nhân l c đ
i trong đ tu i có kh n ng tham gia lao đ ng. Ngu n
c hi u theo hai ngh a: Theo ngh a r ng, ngu n nhân l c là ngu n
10
cung c p s c lao đ ng cho s n xu t xã h i, cung c p ngu n l c con ng
i cho
s phát tri n. Do đó, ngu n nhân l c bao g m toàn b dân c có th phát tri n
bình th
ng. Theo ngh a h p, ngu n nhân l c là kh n ng lao đ ng c a xã
h i, là ngu n l c cho s phát tri n kinh t xã h i, bao g m các nhóm dân c
trong đ tu i lao đ ng, có kh n ng tham gia vào lao đ ng, s n xu t xã h i,
t c là toàn b các cá nhân c th tham gia vào quá trình lao đ ng, là t ng th
các y u t v th l c, trí l c c a h đ
c huy đ ng vào quá trình lao đ ng.
Ngân hàng th gi i l i cho r ng ngu n nhân l c là toàn b v n con
ng
v y,
i bao g m th l c, trí l c, k n ng ngh nghi p c a m i cá nhân. Nh
đây ngu n l c con ng
iđ
c coi nh m t ngu n v n bên c nh các
lo i v n v t ch t khác: v n ti n t , công ngh , tài nguyên thiên nhiên.
ng c ng s n Vi t Nam thì xác đ nh r t rõ ràng, con ng
nhân l c v a là m c tiêu, v a là đ ng l c c a s phát tri n.
m t, là ngu n c i, đ ng l c chính t o nên l c l
đ nh t c đ và s phát tri n b n v ng c a ph
i hay ngu n
ây là y u t s
ng s n xu t - nhân t quy t
ng th c s n xu t m i
n
c ta
trong đi u ki n h i nh p qu c t . Ngu n nhân l c ph i có tinh th n yêu n
c,
t hào dân t c, ph n đ u vì đ c l p dân t c vì ch ngh a xư h i, lao đ ng
ch m ch v i l
ng tâm ngh nghi p, có k thu t, sáng t o, n ng su t cao vì
l i ích b n thân, gia đình, t p th và xã h i, th
ng xuyên h c t p, nâng cao
hi u bi t trình đ chuyên môn, trình đ th m m và th l c. Nh v y,
ng ta
đư nh n m nh đ n nh ng ph m ch t c b n c a con ng
i m i phù h p v i
th i k đ y m nh công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n
c, đó là nh ng con
ng
i có lý t
ng xã h i ch ngh a, yêu n
c, phát tri n toàn di n c v th
l c, trí l c, đ o đ c, th m m , có ý chí và nhi t tình lao đ ng. Nói cách khác,
theo
ng thì ngu n nhân l c ph i là con ng
đ c v a có tài.
i v a h ng v a chuyên, v a có
11
T nh ng khái ni m và các quan đi m nêu trên, ngu n nhân l c đ
đ c p trong khuôn kh lu n v n này đ
g m các y u t s l
chung c
ph
ng, c c u và ch t l
hi n t i c ng nh
trong t
c
c hi u là khái ni m t ng h p bao
ng phát tri n ng
i lao đ ng nói
ng lai c a m i t ch c, m i đ a
ng, m i qu c gia, khu v c và th gi i.
1.1.2. Các khái ni m ngu n nhân l c Tòa án nhân dân
Ngu n nhân l c Tòa án nhân dân bao g m đ i ng cán b công ch c
ph c v trong ho t đ ng c a Tòa án, bao g m Th m phán, H i th m nhân
dân, Th ký, Th m tra viên và các cán b khác.
D a trên Lu t t ch c Tòa án nhân dân (n m 2014), Lu t cán b công
ch c (n m 2008), B lu t t t ng dân s , B lu t t t ng hình s , Lu t t t ng
hành chính, Pháp l nh Th m phán và H i th m c a Tòa án nhân dân (đ
c
s a đ i b sung n m 2011), ta có th xác đ nh rõ v trí, vai trò, nhi m v c a
t ng cán b công ch c trong Tòa án nh sau :
1.1.2.1. Th m phán
Th m phán là ng
iđ
c b nhi m theo quy đ nh c a pháp lu t đ làm
nhi m v xét x nh ng v án và gi i quy t nh ng vi c khác thu c th m
quy n c a Toà án. Th m phán là ng
i th c hi n quy n xét x chính t i m t
phiên tòa bên c nh h i đ ng xét x g m nhi u Th m phán, ho c H i th m
nhân dân (tùy thu c theo tính ch t phiên toà). Các lo i Th m phán
Tòa án n
h th ng
c ta bao g m Th m phán Tòa án nhân dân t i cao; Th m phán
trung c p; Th m phán s c p. H th ng các Th m phán đ
c phân lo i theo
t ng khu v c nh Tòa án nhân dân t i cao có Th m phán Tòa án nhân dân t i
cao. Tòa án nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trung
ng (g i chung là Tòa
án nhân dân c p t nh), Tòa án nhân dân huy n, qu n, th xã, thành ph thu c
t nh (g i chung là Tòa án nhân dân c p huy n) có Th m phán trung c p và
Th m phán s c p. S l
ng Th m phán Tòa án nhân dân t i cao, Th m phán
12
trung c p, Th m phán s c p do
y ban th
ng v Qu c h i quy t đ nh
theo đ ngh c a Chánh án Tòa án nhân dân t i cao.
1.1.2.2. H i th m nhân dân
Trong h th ng pháp lu t c a Nhà n
c C ng hòa xã h i ch ngh a
Vi t Nam, ch đ nh H i th m nhân dân là s th hi n nguyên t c quy n l c
c a nhân dân trong ho t đ ng xét x c a Tòa án, th hi n b n ch t nhà
n
c c a dân, do dân và vì dân, t t c quy n l c nhà n
dân c a n
c ta. H i th m nhân dân là ng
iđ
c thu c v nhân
c b u ho c c theo quy
đ nh c a pháp lu t đ làm nhi m v xét x nh ng v án thu c th m quy n
c a Tòa án. H th ng H i th m theo t ng khu v c g m có H i th m nhân
dân Tòa án nhân dân c p t nh, H i th m nhân dân Tòa án nhân dân c p
huy n (g i chung là H i th m nhân dân).
Khi xét x , H i th m ngang quy n v i Th m phán ch t a và ch
tuân theo pháp lu t. H u h t b n án s th m đ u yêu c u ph i có s tham
gia c a s l
ng t i thi u 2/3 thành viên c a H i đ ng xét x là các H i
th m nhân dân. Tuy nhiên, khác v i các ngu n nhân l c còn l i, H i th m
nhân dân không n m trong s qu n lý c a đ n v Tòa án nhân dân, ch
tham gia ho t đ ng xét x khi có yêu c u. Chánh án Tòa án nhân dân đ a
ph
ng ch có trách nhi m qu n lý H i th m theo Quy ch v t ch c và
ho t đ ng c a H i th m. H i th m nhân dân Tòa án nhân dân đ a ph
do H i đ ng nhân dân cùng c p b u theo s gi i thi u c a
ng
y ban M t tr n
T qu c Vi t Nam cùng c p và do H i đ ng nhân dân cùng c p mi n
nhi m, bãi nhi m theo đ ngh c a Chánh án Tòa án nhân dân cùng c p sau
khi th ng nh t v i
tr24;25).
1.1.2.3. Th ký
y ban M t tr n T
qu c Vi t Nam cùng c p (9,
13
i ng Th ký Toà án các c p
n
c ta tr
c đây đ
c hình thành
t nhi u ngu n khác nhau v i trình đ chuyên môn nghi p v không đ ng
đ u nh c nhân lu t, trung c p pháp lý ho c có b ng c p chuyên môn không
ph i v pháp lu t. Ngày nay, theo nh ng quy đ nh c a Tòa án nhân dân t i
cao thì ch có nh ng ng
i có trình đ c nhân lu t tr lên và có đ các tiêu
chu n khác nh ph m ch t đ o đ c t t, đ m b o s c kho m i đ
c tuy n
d ng vào ng ch Th ký Toà án.
Hi n nay, s Th ký Toà án (đư đ
c tuy n d ng tr
c đây) ch a có
trình đ c nhân lu t không nhi u, ch y u là vùng sâu, vùng xa và đang t ng
b
cđ
c đào t o đ có trình đ c nhân lu t ho c t
ng đ
ng. Th ký Toà
án làm vi c t i Toà án có nhi m v ghi chép, t ng đ t v n b n t t ng, nh n,
gi , s p x p, chuy n h s ; h
ng d n, ph bi n cho đ
ng s ; và làm nh ng
công vi c khác đ m b o cho Th m phán Toà án th c hi n ch c n ng, nhi m
v theo quy đ nh c a pháp lu t (23, tr21)
Th ký Tòa án có th đ
c phân công làm Th ký phiên tòa. Th ký
phiên tòa có nhi m v ghi chép thành biên b n di n bi n c a phiên toà; ki m
tra s có m t c a nh ng ng
i tham gia t t ng đ
c tri u t p đ n phiên toà,
làm rõ lý do c a nh ng ng
i v ng m t và báo cáo danh sách đó cho H i
đ ng xét x ; ghi l i m t cách đ y đ trong biên b n phiên toà các di n bi n
t i phiên tòa t khi b t đ u cho đ n khi k t thúc và cùng v i ch t a phiên toà
ký vào biên b n đó (25, tr31).
1.1.2.4. Th m tra viên
Th m tra viên là công ch c chuyên môn nghi p v v l nh v c th m tra
các v án án hình s , dân s , kinh t , hành chính và lao đ ng; tr c ti p th c
hi n vi c th m tra các v án theo s phân công c a lưnh đ o Toà án. Ch c
danh Th m tra viên đ
c xác l p riêng cho đ n v Toà án, g m ba ng ch
Th m tra viên cao c p, Th m tra viên chính và Th m tra viên.
14
Th m tra viên cao c p là công ch c chuyên môn nghi p v cao nh t v
l nh v c th m tra án, giúp lưnh đ o Toà án nhân dân t i cao ch trì t ch c ch
đ o và tr c ti p th c hi n nhi m v th m tra các v án quan tr ng, r t ph c
t p có liên quan đ n nhi u l nh v c. Th m tra viên chính là công ch c chuyên
môn nghi p v cao v l nh v c th m tra án, giúp lưnh đ o Toà án nhân dân
ch trì t ch c và th c hi n nhi m v th m tra các v án thu c th m quy n
c a Toà án c p t nh tr lên. Th m tra viên là công ch c chuyên môn nghi p
v v l nh v c th m tra, giúp lưnh đ o Toà án nhân dân t c p huy n tr lên,
tr c ti p th c hi n vi c th m tra các v án theo s phân công c a lãnh đ o
Toà án. T ng ch Th m tra viên này sang ng ch Th m tra viên ng ch cao h n
ph i đ
c thi tuy n ch không ph i c đ n h n l i lên nh trong cùng m t
ng ch công ch c (21, tr31).
1.1.2.5. Các cán b khác
ây là thành ph n công ch c làm trong các đ n v giúp vi c thu c Tòa
án, là đ i ng nh m giúp Ban lưnh đ o ki m tra th th c v n b n c a Toà án
tr
c khi ban hành, th c hi n công tác v n th , l u tr , hành chính qu n tr và
các b o đ m khác ph c v cho ho t đ ng c a Toà án, giúp th c hi n công tác
thi đua, b o đ m và qu n lý c s v t ch t, trang thi t b c a c quan Toà án
ph c v cho s ch đ o, đi u hành c a lưnh đ o Toà án nhân dân đ i v i Tòa
án các c p. Các cán b này g m Chuyên viên, k thu t viên, k toán tr
ng,
k toán viên, nhân viên v n th – l u tr .
Trong gi i h n c a đ bài này, tôi ch xin trình bày h
đ i v i ngu n nhân l c là các cán b Th m phán.
ng nghiên c u
ây là ngu n l c có v trí
ch đ o và không th thi u trong t ch c và ho t đ ng, đ m nh n các ch c
n ng, nhi m v ch y u c a Tòa án.
1.2. Tính ch t, đ c đi m, vai trò c a ngu n nhân l c chung và ngu n
nhân l c Tòa án nhân dân.
15
1.2.1. Ngu n nhân l c chung
Ngu n nhân l c đ
c coi là ngu n l c quan tr ng nh t, có vai trò quy t
đ nh cho s thành công c a quá trình công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n
Ngu n nhân l c đ
c.
c xác đ nh là m t đi u ki n không th thi u trong quá
trình Công nghi p hóa, hi n đ i hóa và trong phát tri n kinh t - xã h i. Do
v y, ngu n nhân l c đóng vai trò h t s c quan tr ng đ n s thành công hay
th t b i c a m i qu c gia, m i đ a ph
ng, m t t ch c, doanh nghi p. N u
t o đi u ki n cho ngu n nhân l c th hi n t t vai trò tiên phong c a mình thì
hi u qu kinh t - xã h i s không ng ng đ
nhân l c kém ch t l
c nâng lên, còn n u m t ngu n
ng thì s làm cho n n kinh t phát tri n ch m ho c th m
chí kém phát tri n và t t h u.
Hai đ c đi m ngu n nhân l c mà ta d dàng nh n th y là:
- Th nh t là s l
m t đ a ph
ng
ng. Nói đ n ngu n nhân l c c a b t k m t t ch c,
ng hay m t qu c gia nào câu h i đ u tiên đ t ra là có bao nhiêu
i và s có thêm bao nhiêu n a trong t
vi c xác đ nh s l
ng lai. ây là nh ng câu h i cho
ng ngu n nhân l c. S phát tri n v s l
ng ngu n nhân
l c d a trên hai nhóm y u t bên trong nh nhu c u th c t công vi c đòi h i
ph i t ng s l
ng lao đ ng và nh ng y u t bên ngoài c a t ch c nh s gia
t ng v dân s hay l c l
ng lao đ ng do di dân. Ngoài ra, s l
ng c ng s
tác đ ng đ n c c u nhân l c. C c u nhân l c là y u t không th thi u khi
xem xét đánh giá v ngu n nhân l c. C c u nhân l c th hi n trên hai
ph
ng di n khác nhau là gi i tính và đ tu i.
- Th hai là ch t l
ng. Ch t l
ng nhân l c là y u t t ng h p c a
nhi u y u t b ph n nh trí tu , trình đ , s hi u bi t, đ o đ c, k n ng, s c
kho c a ng
i lao đ ng. Trong các y u t trên thì trí l c và th l c là hai y u
t quan tr ng trong vi c xem xét đánh giá ch t l
1.2.2. Ngu n nhân l c Tòa án nhân dân
ng ngu n nhân l c.
16
Ngu n nhân l c Tòa án nhân dân đ
c coi là đ ng l c quan tr ng quy t
đ nh cho s thành công c a công cu c c i cách t pháp. M t ngu n nhân l c
đ và gi i đ có th đáp ng đ
c công tác xét x , b o v pháp ch và tr t t
pháp lu t xã h i ch ngh a, đ u tranh có hi u qu v i t i ph m m i. Trong đó,
đ i ng Th m phán là nh ng ng
i tr c ti p gi i quy t, xét x các lo i v án
và th c hi n quy n t pháp, đây c ng là bi u hi n c a n n công lý c a qu c
gia. Do đó, h đ
c xã h i th a nh n có đ a v pháp lý cao và đ
c tôn tr ng
là phù h p v i ti n b xã h i và phù h p v i xu th h i nh p qu c t . Tuy
nhiên, đ đ t đ
ph
c nh ng m c tiêu đó, ph i ph thu c vào cách th c và
ng th c khai thác ngu n nhân l c có trình đ cao này.
So sánh v i các ngu n nhân l c khác, đ i ng Th m phán c a Tòa án
nhân dân mang đ y đ tính ch t, đ c đi m, vai trò chung c a ngu n nhân l c.
i m khác bi t là ngu n nhân l c này thu c v c quan t pháp nên có nh ng
đ c đi m riêng bi t khác nh :
- Th nh t là có trình đ cao, đa ph n là c nhân Lu t đ
bài b n t i các tr
ng đ i h c trong n
c đào t o
c.
- Th hai, ngu n nhân l c t đ 18 tu i đ n 60 tu i, có s c kho hoàn
thành nhi m v đ
c giao nh có n ng l c hành vi dân s đ y đ , ngoài th
l c c n thi t, còn bao g m y u t ngo i hình, đó là không có d t t, d hình
nh h
ng tr c ti p đ n t th ho c vi c th c hi n nhi m v .
- Th ba là có tác phong nghiêm túc, n m c g n gàng, thái đ l ch
s , nhã nh n khi ti p công dân.
- Th t là ph i có tinh th n h t lòng ph c v nhân dân, đ m b o cán
cân công lý, dám đ u tranh ch ng tiêu c c, tham nh ng, lãng phí, tích c c
trau d i ki n th c đ áp d ng vào công tác chuyên môn nh m đ t hi u qu
nhanh, g n và chính xác.
- Th n m là có gi ng nói d nghe đ có th giao ti p d dàng v i
công dân khi th c hi n nhi m v , v i các đ ng chí Th m phán thì đ c đi m
17
này càng d nh n ra khi th c hi n nhi m v xét x , xét h i và đ c quy t đ nh
gi i quy t v án (37, tr40).
Trên c s Hi n pháp n m 2013, Lu t t ch c Tòa án nhân dân (n m
2014) c ng đư đ
c Qu c H i thông qua v i nhi u thay đ i nh m xây d ng
l i mô hình t ch c các Tòa án t c p huy n, qu n, th xã, thành ph thu c
t nh (g i chung là Tòa án nhân dân c p huy n) đ n Tòa án nhân dân t i cao
nh m m c đích t ng c
ng h n nh ng yêu c u v ch t l
ng đ i ng cán b ,
nh t là Th m phán, quy đ nh thêm trong vi c th c hi n ch đ b nhi m
Th m phán đ đáp ng yêu c u nhi m v đ
c giao trong th i k m i. Nh ng
đi m m i này càng làm ngu n phát tri n Th m phán ngày càng h n h p và
khó kh n, nh ng đ i l i, s t o ra đ i ng Th m phán có đ tâm và tài ph c
v Tòa án cho công cu c c i cách t pháp.
1.3. Tính t t y u ph i phát tri n ngu n nhân l c và phát tri n ngu n
nhân l c Tòa án nhân dân
Hi n pháp n m 2013, t i Kho n 1
dân là c quan xét x c a n
i u 102 đư quy đ nh“Tòa án nhân
c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam, th c
hi n quy n t pháp”. So v i Hi n pháp n m 1992 thì ngoài ch c n ng xét x
thì Tòa án nhân dân còn th c hi n quy n t pháp là nh m phân đ nh quy n
l c nhà n
c theo h
ng Tòa án nhân dân là c quan th c hi n quy n t
pháp, Chính ph là c quan th c hi n quy n hành pháp, Qu c h i là c quan
th c hi n quy n l p hi n, l p pháp.
ây là c s pháp lý đ giao cho Tòa án
nhân dân có th m quy n gi i quy t nh ng lo i v vi c liên quan đ n quy n
con ng
i, quy n c a công dân, mà nh ng lo i vi c đó hi n nay là các c
quan hành chính đang th c hi n.Vi c Hi n pháp quy đ nh giao cho Tòa án
nhân dân t i cao th m quy n b o đ m áp d ng th ng nh t pháp lu t c ng là
b o đ m quan tr ng trong ho t đ ng c a Tòa án, phù h p ch c n ng áp d ng
pháp lu t c a c quan t pháp.
i u này có ngh a là ngoài t ng k t th c ti n