CH
NGă1.
C ăS ăLụăLU NăV ăPHỂNăTệCHăTÌNHăHÌNH
TÀIăCHệNHăDOANHăNGHI P
1.1ăT ngăquanăv ătƠiăchínhătƠiăchínhădoanhănghi p
1.1.1. Khái ni m v tài chính ếoanh nghi p
Tài chính là thu t ng kinh t , s d ng đ miêu t các m i quan h giá tr trong
vi c phân ph i c a c i gi a các thành ph n xã h i. Trong đó, tài chính doanh nghi p là
l nh v c phát sinh trong quá trình t o l p, duy trì và phát tri n các qu ti n t ph c v
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a mình. Trong quá trình này, doanh nghi p phát sinh
các quan h kinh t , bao g m:
Th nh t, m i quan h gi a doanh nghi p v i Nhà n
c
T t c các doanh nghi p thu c m i thành ph n kinh t đ u ho t đ ng trong
môi tr ng pháp lu t đ c Nhà n c b o h , đ c đ m b o an ninh tr t t . Do đó,
doanh nghi p c n th c hi n ngh a v tài chính đ i v i Nhà n c thông qua vi c
đóng thu và các l phí khác đ y đ . Ngoài ra, ngân sách Nhà n c có th c p v n
cho doanh nghi p nhà n c, góp v n liên doanh, mua c phi u đ tr thành ch s
h u hay cho vay thông qua mua trái phi u v i t l ít hay nhi u tùy thu c vào m c
tiêu qu n lí kinh t .
Th hai, m i quan h gi a các doanh nghi p v i các ch th kinh t khác
M i quan h này vô cùng đa d ng v i nhi u hình th c th hi n, doanh nghi p
có th đóng nh ng vai trò khác nhau trong quan h v i t ng ch th khác nhau. Theo
đó, doanh nghi p có th là bên cho vay khi đang d th a v n hay có th bên đi vay khi
c n huy đ ng v n. Doanh nghi p là đ n v huy đ ng các ngu n l c đ u vào thông qua
vi c mua nguyên v t li u t các đ n v khác, thuê m n nhân công, chi tr các d ch v
phát sinh, đ ng th i, doanh nghi p c ng là đ n v cung c p d ch v , bán hàng hóa,
thành ph m cho các đ n v khác có nhu c u. Nh v y, trong m i quan h này, doanh
nghi p là m t m t xích trong m ng l i quan h mua bán, trao đ i, vay m n ph c t p
v c ngu n v n và tài s n.
Th ba, quan h trong n i b doanh nghi p
Quan h trong n i b doanh nghi p g m có m i quan h gi a các phòng ban,
phân x ng, t đ i s n xu t và m i quan h gi a cá nhân trong t ng b ph n. M i
1
quan h này mang n ng tính vi mô, t
doanh nghi p.
ng đ i ph c t p và ph n ánh đ c tr ng c a m i
Nh v y, ta có th hi u:
Tài chính doanh nghi p là các quan h kinh t phát sinh g n li n v i quá trình
t o l p, phân ph i và s d ng các ngu n l c tài chính, các qu ti n t trong quá trình
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p nh m đ t t i m c tiêu nh t đ nh.
1.1.2. Ch c n ng tài chính ếoanh nghi p
1.1.2.1
m b o ngu n v n cho quá trình s n xu t kinh doanh
Yêu c u đ u tiên trong vi c xây d ng m t doanh nghi p là yêu c u v v n ho t
đ ng. Tài chính doanh nghi p đóng góp ph n quan tr ng vào vi c đ m b o huy đ ng
và s d ng ngu n tài tr cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ c hi u qu . Ch c n ng
này đ
c c th hóa nh sau:
Th nh t, xác đ nh nhu c u v n c đ nh và v n l u đ ng trong c n ph i đáp ng
đ ph c v ho t đ ng kinh doanh.
Th hai, đánh giá kh n ng đáp ng nhu c u v n, so sánh nhu c u v i kh n ng
đ quy t đ nh ph ng án ho t đ ng. N u nhu c u v t quá kh n ng đáp ng hi n t i
thì c n huy đ ng thêm v n, tìm ki m ngu n tài tr m i v i chi phí càng th p càng t t.
N u nhu c u v n nh h n kh n ng có th đáp ng thì doanh nghi p có th quy t đ nh
m r ng s n xu t hay đ u t tài chính đ gia t ng l i nhu n.
Th ba, l a ch n ngu n v n và ph
ng th c thanh toán sao cho chi phí s d ng
v n ph i tr là th p nh t trong kho ng th i gian h p lý
1.1.2.2. Ch c n ng phân ph i thu nh p
K t qu kinh doanh c a doanh nghi p trong kì th hi n doanh thu bán hàng và
thu nh p t ho t đ ng khác, sau khi đ c t p h p l i s đ c phân ph i v i theo trình
t nh t đ nh.
u tiên là bù đ p các hao t n trong quá trình kinh doanh g m có giá
v n, chi phí bán hàng và qu n lí doanh nghi p, chi phí lãi vay và các chi phí khác. Sau
đó th c hi n ngh a v thu đ i v i nhà n
c. Cu i cùng là ph n trích qu doanh
nghi p và phân chia l i nhu n cho ch s h u.
1.1.2.3 Ch c n ng giám đ c
Giám đ c là vi c ki m tra, ki m soát quá trình t o l p và s d ng các qu ti n
t c a doanh nghi p. Tài chính doanh nghi p th c hi n ch c n ng này thông qua vi c
thu th p s li u v tình hình kinh doanh, tính toán các ch tiêu tài chính, và theo dõi s
2
Thang Long University Library
bi n đ ng c a các ch tiêu này. Trên c s đó, giúp cho ch th qu n lí phát hi n
nh ng khâu m t cân đ i, nh ng khi m khuy t trong công tác đi u hành, qu n lý kinh
doanh, đánh giá đ c tác đ ng đ n tình hình tài chính. T đây, đ a ra quy t đ nh ng n
ch n k p th i các kh n ng t n th t có th x y ra, nh m duy trì và nâng cao hi u qu
kinh doanh c a doanh nghi p.
1.2.ăăT ngăquanăphơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhădoanhănghi p
1.2.1. Khái ni m phân tích tài chính ếoanh nghi p
Tài chính doanh nghi p là ph m trù nh h ng toàn di n và sâu r ng đ n tình
hình kinh doanh c a doanh nghi p, qua đó, tác đ ng tr c ti p đ n l i ích c a bên liên
quan đ n doanh nghi p. Tuy nhiên, không ph i ai c ng có đ ki n th c, th i gian đ t
nh ng con s báo cáo do doanh nghi p công b , phân tích và đ a ra ngay các nh n xét
v quá trình t o l p, phân ph i và s d ng các qu ti n t ho c v n ho t đ ng c a
doanh nghi p li u có phù h p v i m c tiêu kinh doanh hay không. Do đó, phân tích tài
chính xu t hi n nh m t b c quan tr ng chi t xu t thông tin t báo cáo c a doanh
nghi p tr thành các thông tin d hi u, c th , phù h p v i nhu c u riêng c a các ch
th . T đó, tr thành đ u vào quan tr ng c a các quy t đ nh kinh t .
Phân tích tài chính doanh nghi p là quá trình ki m tra, xem xét các s li u v tài
chính hi n t i và quá kh nh m m c đích đánh giá th c tr ng tài chính, d tính r i ro
và ti m n ng phát tri n c a doanh nghi p, trên c s đó giúp cho ng i s d ng thông
tin phân tích đ a ra các quy t đ nh tài chính có liên quan t i l i ích c a mình đ i v i
doanh nghi p.
1.2.2 S c n thi t ph i phân tích tài chính ếoanh nghi p
T t c các ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ u có nh h ng t i tình hình tài
chính c a doanh nghi p và ng c l i tình hình tài chính doanh nghi p t t hay x u đ u
có tác d ng thúc đ y ho c kìm hãm đ i v i quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. i u này đ t ra yêu c u ph i th ng xuyên theo dõi đánh giá k p th i, ki m tra
tình hình tài chính c a doanh nghi p thông qua công tác phân tích, t ng h p các thông
tin tài chính. Tình hình tài chính c a doanh nghi p nh đã nói
trên, bao hàm r t
nhi u nh ng m i quan h khác nhau và m i ch th c a t ng m i quan h đó l i có
nh ng m i quan tâm khác nhau đ i v i doanh nghi p. Do đó, s c n thi t c a ho t
đ ng phân tích c n đ
1.2.2.1.
i v i ng
c xem xét
nhi u góc đ khác nhau, c th nh sau:
i qu n lý doanh nghi p
Nhà qu n tr doanh nghi p là ng i đ u tiên ph i ch u trách nhi m v ho t đ ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. H là ng i ho ch đ nh chi n l c phát tri n,
3
đi u hành ho t đ ng th ng ngày hay đ i phó v i nh ng s c doanh nghi p g p ph i.
V i vai trò ch ch t đó, nhà qu n tr luôn có nhu c u thông tin tài chính l n nh t, chi
ti t nh t có th . ây c ng là ngu n g c sâu xa cho s hình thành và phát tri n c a h
th ng k toán qu n tr nh ngày nay. Trong đó, phân tích TCDN có nhi m v quan
tr ng, c th nh sau:
Giúp nhà qu n lý đ a ra nh ng quy t đ nh ng n h n đúng đ n và xây d ng
chi n l c đ u t ếài h n h p lí.
Phân tích tài chính đ
c hình thành b t ngu n t nhu c u thông tin trong n i b
doanh nghi p và các bên h u quan đ làm c s cho nh ng quy t đ nh liên quan đ n
l i ích c a mình. Vai trò này th hi n xuyên su t trong m i khía c nh c a ho t đ ng
phân tích. Ví d nh , t vi c phân tích hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p, nhà
qu n lý s cân nh c nên đ u t vào lo i tài s n nào cho phù h p. Phân tích kh n ng
qu n lí n là c s cho các quy t đ nh vay n nhi u h n hay không, k ho ch tr g c
và lãi sao cho h p lí, hay làm cách nào đ h n ch doanh nghi p khác chi m d ng v n
thông qua tín d ng th ng m i, thu h i hay bán n x u ra sao. Thêm n a, d a vào vi c
phân tích di n bi n s d ng v n và hi u qu s d ng v n, các nhà qu n tr tài chính s
nh n đ nh v tình hình cân đ i v n c a doanh nghi p, t đó quy t đ nh t ng gi m các
kho n m c ngu n v n c ng nh quy t đ nh cách th c huy đ ng v n h p lý nh t. Nhà
qu n lý doanh nghi p ph i l a ch n xem doanh nghi p nên huy đ ng v n t ngu n
nào và v i c c u th nào sao cho chi phí cho m i đ ng v n vay là th p nh t.
Giúp d báo tình hình TCDN trong t
ng lai
Phân tích các ch tiêu tài chính trong m t giai đo n g m nhi u n m liên ti p s
là đ nh h ng đáng tham kh o cho các nhà qu n lí trong vi c d báo xu h ng phát
tri n c a doanh nghi p trong t ng lai. K t h p v i các thông tin v ngành ngh kinh
doanh, s bi n đ ng kinh t , chính tr , xã h i chung, đ xây d ng nh ng ch ng trình
ho t đ ng phù h p, khai thác tri t đ các th m nh c a doanh nghi p, phát huy các
thành tích đã đ t đ c, đ ng th i không ng ng kh c ph c h n ch trong quá trình ho t
đ ng s n xu t kinh doanh.
1.2.2.2.
i v i ch s h u doanh nghi p
Trong m i quan h này, ch s h u đ
c tách bi t vai trò v i nhà qu n lí doanh
nghi p. H là nh ng nhà đ u t và hi v ng ki m l i t kho n đ u t c a mình. Do đó,
m i quan tâm hàng đ u c a đ i t ng này là kh n ng sinh l i c a doanh nghi p.
Doanh nghi p càng ho t đ ng hi u qu , l i ích c a ch s h u càng cao.
4
Thang Long University Library
Phân tích tình hình tài chính doanh nghi p cung c p cho ch s h u cái nhìn
t ng quát v tình hình tài chính c a doanh nghi p. N u báo cáo phân tích TCDN ch ra
doanh nghi p đang làm n có lãi hi n t i và tri n v ng cao trong t ng lai thì các
nhà đ u t s quy t đ nh đ u t vào doanh nghi p v i m c đích ki m l i. Còn trong
tr ng h p doanh nghi p kinh doanh thua l kéo dài, d báo v doanh thu m đ m,
không có ti m n ng t ng tr ng, không nh ng doanh nghi p khó có kh n ng huy
đ ng thêm v n t nhà đ u t mà th m chí, các ch s h u hi n t i c ng có th rút v n
đ b o toàn l i ích.
1.2.2.3.
i v i c quan qu n lý nhà n
c
C quan thu là đ n v quan tâm nhi u và th ng xuyên nh t đ n các báo cáo
TCDN nh m xác đ nh s thu ph i n p c a doanh nghi p trong kì. Ho t đ ng phân
tích tài chính là c s cho các c quan qu n lí Nhà n c th c hi n quá trình ki m tra,
ki m soát ho t đ ng kinh doanh, ho t đ ng tài chính, ti n t c a doanh nghi p theo
yêu c u pháp lu t; c nh báo, x lý ngay nh ng doanh nghi p có d u hi u gian l n, b t
th ng trong kinh doanh.
1.2.2.4.
i v i ch n c a doanh nghi p
Ch n c a doanh nghi p là nh ng ng
i cho doanh nghi p vay v n, bao g m
các ngân hàng, các t ch c kinh t hay cá nhân cho vay. Phân tích tài chính cung c p
cho các đ i t ng này thông tin v kh n ng sinh l i trong kinh doanh, tình hình đ m
b o tài s n cho các kho n vay hay kh n ng thanh toán hi n th i. Thông th
ng, ch
n s quy t đ nh cho các doanh nghi p có tình hình kinh doanh n đ nh, thanh toán t t
và nhi u tài s n th ch p vay nhi u h n v i các đi u ki n thanh toán n i l ng và lãi
su t u đãi. Ng c l i, n u phân tích tài chính ch ra r ng doanh nghi p đang g p khó
kh n v tình hình kinh doanh hay tính thanh kho n th p, r i ro m t kho n ti n đ u t
s làm các ch n c n tr ng h n khi quy t đ nh cho vay.
1.2.3ăTƠiăli uăs ăd ngătrongăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.2.3.1 Thông tin bên trong doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p b n ch t là quá trình bi n đ i các s li u, b ng
ch ng, thông tin thu th p đ
c v ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ t đó, th c hi n
các tính toán, so sánh, đ đ a ra nh n xét thích h p v b c tranh tài chính doanh
nghi p, d báo xu th , các thành t u và khuy t đi m c n s a đ i. Trong đó, thông tin
đ u vào cho quá trình phân tích bao g m thông tin tình hình huy đ ng, phân ph i và s
d ng v n, k t qu kinh doanh, kh n ng thanh toán, hi u qu s n xu t kinh doanh...
đ
c ph n ánh đ y đ trong các báo cáo tài chính hàng n m c a doanh nghi p, c th
5
là: B ng cân đ i k toán, Báo cáo k t qu kinh doanh, Báo cáo l u chuy n ti n t và
Thuy t minh báo cáo tài chính.
B ng cân đ i k toán
B ng cân đ i k toán là m t báo cáo th i đi m, trong đó ch tiêu tài chính đ
c
trình bày d i hình thái giá tr , phân chia thành hai ph n l n là Tài s n và Ngu n v n.
C th nh sau:
Tài s n là toàn b giá tr c a doanh nghi p t i th i đi m l p báo cáo. Các ch
tiêu tài s n trên BC KT đ c trình bày theo th t gi m d n c a tính thanh kho n, t c
kh n ng chuy n đ i thành ti n. Tài s n đ
c chia thành hai h ng m c l n:
Tài s n ng n h n: Tính ng n h n đ c th hi n thông qua th i gian d ki n
khai thác các lo i tài s n này là nh h n ho c b ng m t niên đ k toán, th ng là m t
n m. Theo quy đ nh c a B Tài chính, các lo i tài s n thu c danh m c Tài s n ng n
h n bao g m: Ti n và các kho n t ng đ ng ti n, Các kho n đ u t tài chính ng n
h n, Các kho n ph i thu ng n h n, Hàng t n kho và TSNH khác.
Tài s n dài h n: Ng c l i v i ng n h n, dài h n th hi n th i gian s d ng,
luân chuy n, thu h i v n trong nhi u h n m t k kinh doanh, g m có: Tài s n c đ nh,
Các kho n ph i thu dài h n.
Ngu n v n là toàn b ngu n ti n đã huy đ ng c a doanh nghi p đ tài tr cho
ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Khác v i tài s n, các ch tiêu ph n nh ngu n v n
đ c trình bày theo s t ng d n c a th i h n thanh toán. Ngu n v n đ c h p thành t
hai b ph n:
N ph i tr là ngu n v n doanh nghi p đi vay, n ch a thanh toán hay chi m
d ng c a đ n v , cá nhân khác, bao g m N ng n h n và N dài h n.
V n ch s h u là kho n ti n do ch doanh nghi p đóng góp, tách bi t v i tài
s n c a ng i góp v n. V n ch s h u là ngu n v n v nh vi n, th hi n tính t ch
tài chính và ti m l c c a doanh nghi p. Trong BC KT đ
c a ch s h u và Ngu n kinh phí, qu khác.
c chia thành V n đ u t
V b n ch t, hai ph n c a B ng C KT là Tài s n và Ngu n v n là hai m t c a
m t v n đ , th hi n toàn b ngu n l c doanh nghi p đang s d ng ph c v cho ho t
đ ng kinh doanh. M t m t là ngu n l c huy đ ng đ c, m t m t là tình hình s d ng
các ngu n l c ra sao. Do đó, l đ
th c k toán:
ng nhiên là hai kho n m c này là hai v c a đ ng
T ng Tài s n = T ng Ngu n v n
Trong quy t đ nh 15/2006/Q -BTC, ban hành ngày 20 tháng 03 n m 2006 c a
B Tài chính, BC KT đ
c trình bày 6 c t: S th t , tên ch tiêu, mã s , thuy t
6
Thang Long University Library
minh, s n m nay, s n m tr c. C s d li u đ l p b ng là c n c vào s k toán
t ng h p, s k toán chi ti t và BC KT k tr c.
Báo cáo k t qu kinh doanh
Báo cáo k t qu kinh doanh là báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh t ng quát
tình hình và k t qu kinh doanh trong m t k ho t đ ng c a doanh nghi p và chi ti t
cho các ho t đ ng kinh doanh chính. Nói cách khác, báo cáo k t qu kinh doanh là
ph ng ti n trình bày kh n ng sinh l i và th c tr ng ho t đ ng kinh doanh c a doanh
nghi p, d i hình thái ti n t . C s đ l p báo cáo k t qu kinh doanh là t s phát
sinh trong các s t ng h p v doanh thu, chi phí và s li u báo cáo kì tr c.
L i nhu n là m c đích quan tr ng nh t c a doanh nghi p, do v y, vi c cung c p các
thông tin v tình hình kinh doanh c a t ng ho t đ ng, s lãi, l c a doanh nghi p có
tác d ng quan tr ng trong vi c ra các quy t đ nh qu n tr , c ng nh quy t đ nh đ u t
c a nh ng ng i liên quan. Phân tích Báo cáo k t qu kinh doanh s làm sáng t các
m i quan h v l i nhu n, doanh thu, chi phí. Qua đó, ph c v công tác đánh giá hi u
qu ho t đ ng kinh doanh, và d báo ti m n ng, xu h ng phát tri n c a doanh
nghi p.
Báo cáo l u chuy n ti n t
Báo cáo l u chuy n ti n t là m t báo cáo tài chính cung c p thông tin v
nh ng nghi p v kinh t có nh h ng đ n dòng ti n vào và ra c a doanh nghi p. Báo
cáo l u chuy n ti n t đ
thành và s d ng l
c l p trên c s cân đ i thu chi ti n m t, ph n ánh vi c hình
ng ti n phát sinh trong k báo cáo.
Báo cáo l u chuy n ti n t là báo cáo r t quan tr ng, cung c p nh ng thông tin
đ đánh giá kh n ng t o ti n và s d ng ti n c a doanh nghi p, ch ra đ c m i liên
quan gi a l i nhu n ròng và dòng ti n ròng, s d ng trong phân tích kh n ng thanh
toán và d toán k ho ch thu chi ti n cho k ti p theo.
Theo Chu n m c k toán Vi t Nam (VAS) s 24 – Báo cáo l u chuy n ti n t
ban hành theo Quy t đ nh s 165/2002/Q -BTC ngày 31/12/2002, doanh nghi p có
th trình bày Báo cáo l u chuy n ti n t theo ph ng pháp tr c ti p hay gián ti p. Tuy
nhiên, ph i trình bày đ
c các lu ng ti n trong k theo 3 lo i ho t đ ng: ho t đ ng
kinh doanh, ho t đ ng đ u t , ho t đ ng tài chính. Các ho t đ ng này đ
nh sau:
c đ nh ngh a
Ho t đ ng kinh doanh là các ho t đ ng t o ra doanh thu ch y u c a doanh
nghi p và các ho t đ ng khác không ph i là các ho t đ ng đ u t hay ho t đ ng tài
chính.
7
Ho t đ ng đ u t là các ho t đ ng mua s m, xây d ng, thanh lỦ, nh ng bán
các tài s n dài h n và các kho n đ u t khác không thu c các kho n t ng đ ng ti n.
Ho t đ ng tài chính là các ho t đ ng t o ra các thay đ i v quy mô và k t c u
c a v n ch s h u và v n vay c a doanh nghi p.
Thuy t minh báo cáo tài chính
Thuy t minh Báo cáo tài chính đ c l p đ gi i thích và b sung thông tin v
tình hình ho t đ ng s n xu t - kinh doanh, tình hình tài s n – ngu n v n hay ho t đ ng
l u chuy n ti n trong k báo cáo mà các báo cáo khác không th trình bày rõ ràng và
chi ti t. Qua đó, nhà đ u t hi u rõ và chính xác h n v tình hình ho t đ ng th c t c a
doanh nghi p.
Thuy t minh báo cáo tài chính g m nh ng n i dung c b n sau: c đi m ho t
đ ng c a doanh nghi p, k k toán, đ n v ti n t s d ng trong k toán, chu n m c k
toán và ch đ k toán áp d ng, các chính sách k toán áp d ng. Ngoài ra, còn có các
thông tin b sung cho các kho n m c trình bày trong b ng cân đ i k toán, báo cáo k t
qu ho t đ ng kinh doanh và báo cáo l u chuy n ti n t .
1.2.3.2 Thông tin bên ngoài doanh nghi p
Các thông tin liên quan đ n môi tr
ng kinh t chung
ây là các thông tin v tình hình kinh t v mô có nh h ng đ n ho t đ ng s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Tùy t ng doanh nghi p v i nh ng đ c thù riêng
c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh s có nh ng m i quan tâm khác nhau. Trong đó,
nh ng thông tin ph bi n c n chú ý có th k đ n nh s suy thoái ho c t ng tr ng
c a n n kinh t , lãi su t ngân hàng, t giá ngo i t , t l l m phát, chính sách kinh t ,
chính tr , ngo i giao l n c a Nhà n
c.
Nh ng thông tin trên có tác đ ng m nh m đ n k t qu kinh doanh c a doanh
nghi p thông qua vi c nh h ng đ n c h i kinh doanh hay s bi n đ ng giá c c a
các y u t đ u vào c a th tr ng tiêu th s n ph m đ u ra. Khi các tác đ ng di n ra
theo chi u h ng có l i cho doanh nghi p thì ho t đ ng s n xu t kinh doanh s đ c
m r ng, l i nhu n t ng, các ch s tài chính bi n đ i theo chi u h ng tích c c.
Ng
c l i khi nh ng bi n đ ng c a tình hình kinh t là b t l i s
nh h
ng x u đ n
k t qu kinh doanh c a doanh nghi p. Vì v y, đ đánh giá khách quan và chính xác v
ho t đ ng c a doanh nghi p, ng i phân tích ph i đ t tình hình tài chính doanh nghi p
trong t ng quan so sánh v i tình hình chung c a n n kinh t
8
Thang Long University Library
Các thông tin liên quan đ n ngành kinh t
c đi m ngành kinh t có nh h ng l n đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p các khía c nh nh quy t đ nh nh ng đ c tính c b n c a s n
ph m, quy trình k thu t áp d ng, t c đ đ i m i công ngh , nh p đ phát tri n c a các
chu k kinh doanh, chi n l
c c nh tranh, khuynh h
ng tiêu dùng t
ng lai...
Thông tin ngành kinh t , đ c bi t là h th ng ch tiêu trung bình ngành là c s
tham chi u quan tr ng mà nhà phân tích s d ng đ đ a ra nh ng đánh giá, k t lu n
chính xác v tình hình tài chính doanh nghi p. T đây, doanh nghi p s có b c đi u
ch nh ho t đ ng s n xu t kinh doanh sao cho phù h p v i bình di n chung c a ngành,
đem l i l i nhu n cao, phát tri n v t trên xu th chung c a ngành.
1.2.4. Ph
ng pháp phân tích tài chính trong ếoanh nghi p
1.2.4.1 Ph
ng pháp so sánh
Ph
ng pháp so sánh là ph
ng pháp c b n và đ
c s d ng ph bi n nh t
trong phân tích tài chính. Nguyên nhân là m i doanh nghi p có nh ng đ c đi m c th ,
có l ch s phát tri n, quy mô, c c u khác nhau, do v y, t ng con s đ n l h u nh
không có ý ngh a trong vi c k t lu n v m c đ t t, x u trong tình hình tài chính. Các
giá tr ph i đ c đ t trong m i quan h bi n ch ng, liên h logic v i các giá tr t ng
đ ng m i tìm ra đ c s thay đ i trong giai đo n nghiên c u. ó m i là ti n đ đ đ a
ra các k t lu n.
So sánh là vi c đ i chi u tình hình bi n đ ng c v s tuy t đ i và s t
ng đ i
trên t ng ch tiêu c a báo cáo tài chính.
phép so sánh có Ủ ngh a, s li u s d ng
ph i đáp ng yêu c u th ng nh t v n i dung kinh t , ph ng pháp tính toán, th i gian
và đ n v ghi chép. G c so sánh đ c ch n tùy thu c vào m c đích, có th là g c
không gian ho c th i gian. Kì kinh doanh ch a g c so sánh là kì g c, kì đ c ch n đ
phân tích g i là kì phân tích. Tùy thu c vào vi c ch n g c so sánh, ta có các k thu t so
sánh riêng v i Ủ ngh a nh sau:
h
G c so sánh là s th c t k tr c: K thu t này cho phép ng i đ c th y rõ xu
ng thay đ i, th y đ c s t ng hay gi m giá tr c a các ch tiêu tài chính so v i
cùng kì n m tr
c. T đó, đi tìm nguyên nhân và đ ra các gi i pháp cho th i gian ho t
đ ng s p t i.
G c so sánh là s k ho ch: Ch ra m c đ hoàn thành k ho ch c a doanh
nghi p trong kì, s chênh l ch h n hay kém s đ
t c phát huy hay rút kinh nghi m cho kì sau.
9
c ti p t c tìm hi u và lí gi i đ ti p
G c so sánh là m c trung bình ngành: Ph n ánh v trí hi n t i c a doanh
nghi p so v i các doanh nghi p trong ngành, tình hình kinh doanh là t t hay x u so v i
m c bình quân.
Sau khi ch n đ
c g c so sánh phù h p v i m c đích phân tích, ta c n xem xét
các hình th c so sánh nên s d ng. Các hình th c này g m có: So sánh theo chi u
ngang, So sánh theo chi u d c và So sánh xác đ nh xu h ng và tính ch t liên h gi a
các ch tiêu.
So sánh theo chi u ngang là vi c so sánh, đ i chi u tình hình bi n đ ng c v
s tuy t đ i và s t ng đ i trên t ng ch tiêu trong báo cáo tài chính. Th c ch t c a
vi c này là tính toán s bi n đ i v quy mô, t tr ng c a t ng kho n m c trong kì phân
tích so v i kì g c, qua đó, lí gi i nguyên nhân và đ a ra nh n xét v t ng kho n m c
riêng bi t.
So sánh theo chi u d c là vi c s d ng các t l , các h s th hi n m i t ng
quan gi a các ch tiêu trong cùng m t báo cáo tài chính, hay gi a các báo cáo tài chính
v i nhau. M c đích c b n c a hình th c so sánh này là ph c v công tác phân tích s
bi n đ ng v c c u hay nh ng m i quan h t l gi a các ch tiêu trong h th ng báo
cáo tài chính doanh nghi p.
So sánh xác đ nh xu h
ng và tính ch t liên h gi a các ch tiêu t p trung
vào xem xét các m i quan h gi a các ch tiêu riêng bi t hay các ch tiêu t ng c ng
trên báo cáo tài chính v i các ch tiêu ph n ánh quy mô chung. Chúng đ c xem xét
trong nhi u kì, đ ph n ánh rõ h n xu h ng phát tri n c a các hi n t ng kinh t - tài
chính trong doanh nghi p. Hình th c so sánh này c n m t l ng s li u l n, xuyên
su t trong nhi u n m c ng thêm nhi u yêu c u v tính nh t quán trong tính toán và ghi
chép s li u. Do đó, ít ph bi n h n hình th c so sánh ngang và so sánh d c.
1.2.4.2 Ph
ng pháp lo i tr
Lo i tr là m t ph ng pháp nh m xác đ nh m c đ nh h ng c a t ng nhân
t đ n k t qu kinh doanh, thông qua vi c tính toán s thay đ i c a m t ch tiêu t ng
quát khi ch m t nhân t c u thành nên nó thay đ i, các nhân t khác gi nguyên.
Trong th c t ph ng pháp lo i tr đ c s d ng trong phân tích kinh t d i 3
d ng là: ph ng pháp thay th liên hoàn và ph
pháp liên h cân đ i
ng pháp s chênh l ch và ph
ng
Ph ng pháp thay th liên hoàn là ph ng pháp xác đ nh nh h ng c a các
nhân t b ng cách thay th l n l t và liên ti p các nhân t t giá tr k g c sang k
phân tích đ xác đ nh tr s c a ch tiêu khi nhân t đó thay đ i. Sau đó so sánh tr s
10
Thang Long University Library
c a ch tiêu v a tính đ c v i tr s c a ch tiêu khi ch a có bi n đ i c a nhân t c n
xác đ nh s tính đ c m c đ nh h ng c a nhân t đó.
Ph
ng pháp s chênh l ch th c ch t là ph
ng pháp rút g n c a ph
ng
pháp thay th liên hoàn, nh ng áp d ng cho các ch tiêu mà là tích c a nhi u nhân t .
Theo đó, m c đ nh h ng c a nhân t nào đó đ i v i ch tiêu t ng h p đ c xác
đ nh b ng s chênh l ch c a nhân t đó nhân v i các nhân t khác đ
khi l p tích s .
Ph ng pháp liên h cân đ i đ
c c đ nh trong
c đ c tr ng áp d ng trong tr
ng h p xác
đ nh m i quan h gi a các ch tiêu nhân t v i ch tiêu phân tích đ c bi u hi n d i
d ng t ng – hi u.
xác đ nh s nh h ng c a các nhân t đ i v i ch tiêu phân tích
ch c n xác đ nh m c chênh l ch c a t ng nhân t gi a kì phân tích và kì g c, gi a các
nhân t mang tính đ c l p.
1.2.4.3 Ph
ng pháp Dupont
Phân tích tài chính b ng ph ng pháp Dupont th c ch t là vi c bi n đ i m t t
s tài chính thành m t s ch s khác có m i liên h đ c bi t. T đây, s bi n đ i c a t
s ban đ u s đ c lí gi i b i s bi n đ i c a các t s c u thành. Qua đó, nhà phân
tích s xác đ nh đ c các y u t t o nên đi m m nh, đi m y u trong ho t đ ng kinh
doanh, t đó có cái nhìn c th h n, sâu s c h n trong vi c ra quy t đ nh. Ph ng pháp
này đ c các nhà qu n tr đ c bi t a thích khi phân tích các ch tiêu sinh l i nh T
su t sinh l i trên v n ch s h u (ROE) hay T su t sinh l i trên t ng tài s n (ROA)
1.2.5 Quy trình th c hi n phân tích tình hình tài chính ếoanh nghi p
Quy trình th c hi n phân tích tài chính là m t t p h p các b c làm tu n t đã
đ c h th ng s n, có phân chia các công vi c c th trong t ng b c đ v a là đ nh
h ng cho quá trình phân tích, v a là c n c đ xem xét, đánh giá s nghiêm túc trong
vi c th c hi n phân tích. M i doanh nghi p phân tích đ u có nh ng đ c đi m riêng
nên quá trình phân tích c ng ph i tùy bi n sao cho phù h p. Tuy nhiên, t u chung l i,
t ch c công tác phân tích tài chính ph i g m 3 b c l n:
B
c 1: Thu th p thông tin
Quá trình này là vi c chu n b thông tin đ u vào cho phân tích tài chính. Các
thông tin c u thu th p bao g m c thông tin bên trong và bên ngoài doanh nghi p.
Thông tin bên trong th hi n ch y u trên các báo cáo tài chính, các k ho ch, chi n
l c kinh doanh c a doanh nghi p. Thông tin bên ngoài phong phú h n nh ng thông
th ng là các thông tin liên quan đ n ngành ngh kinh doanh, môi tr ng đ a ph ng,
môi tr
ng v n hóa, xã h i và pháp lu t có tác đ ng đ n tài chính doanh nghi p.
11
B
c 2: X lý thông tin
X lý thông tin là quá trình s p x p các thông tin theo m c tiêu nh t đ nh nh m
so sánh, đánh giá, gi i thích, xác đ nh nguyên nhân c a các k t qu đã đ t đ c nh m
ph c v cho quá trình phân tích và đ a ra quy t đ nh sau này. Trong giai đo n này,
ng i s d ng thông tin góc đ nghiên c u, ng d ng các ph ng pháp phân tích
khác nhau, s d ng các công c phù h p đ ph c v m c tiêu phân tích đã đ t ra. ây
là giai đo n r t quan tr ng, quy t đ nh hi u qu c a quá trình phân tích b i có x lí
thông tin t t thì nh n xét đ a ra m i chính xác.
B
c 3: K t lu n phân tích
Sau khi x lý các thông tin thu th p đ
c, nh n th y s khác bi t, ng
i phân
tích ti n hành tìm hi u bi t nguyên nhân c a v n đ và nh ng nhân t làm nh h
ng
t i s bi n đ ng này. Sau đó, đ a ra các nh n xét thích h p v tình hình tài chính
doanh nghi p, nêu ra các gi i pháp kh c ph c nh ng h n ch trong t ng lai. Giai
đo n này đòi h i ng i phân tích ph i có trình đ chuyên môn cao, s nh y c m trong
công vi c, đi kèm v i ý th c trách nhi m.
1.2.6 N i ếung phân tích tài chính ếoanh nghi p
1.2.6.1 Phân tích b ng cân đ i k toán
B ng cân đ i k toán là b c tranh toàn c nh v các ngu n l c c a doanh nghi p
t i th i đi m l p báo cáo. Trong đó, các ch tiêu đ c phân lo i theo hai khía c nh là
huy đ ng v n (Ngu n v n) và s d ng v n (Tài s n). Phân tích b ng cân đ i k toán là
phân tích tình hình tài s n và ngu n v n, bao g m ho t đ ng xem xét, tính toán s thay
đ i c a toàn b ch tiêu gi a cu i kì so v i đ u kì phân tích. T đó, đ a ra các nh n
xét, đánh giá v tình hình, c c u tài s n, ngu n v n đ đ nh h ng cho ho t đ ng tài
chính trong t ng lai.
Phân tích tình hình tài s n và tình hình ngu n v n
Phân tích đ c ti n hành theo trình t t t ng quát đ n c th , s d ng s li u
t s tuy t đ i đ n s t ng đ i, nghiên c u các ch tiêu đ n l , riêng bi t đ n m i
quan h , s cân b ng gi a các nhóm ch tiêu. K t qu phân tích c n đ c trình bày m t
cách khoa h c, đ y đ nh ng c n d hi u, d theo dõi, ph c v nhi u đ i t
d ng.
ng s
Th nh t, phân tích t ng quát v quy mô Tài s n – Ngu n v n trong kì.
Trong b c phân tích này, ta c n có nh ng nh n đ nh chung v quy mô và s
thay đ i v quy mô tài s n, ngu n v n c a doanh nghi p trong kì phân tích. S thay
đ i đ c bi u hi n b ng c s chênh l ch tuy t đ i và s chênh l ch t ng đ i v i
công th c tính nh sau:
12
Thang Long University Library
Chênh l ch tuy t đ i T ng tài s n
( T ng tài s n)
=
Chênh l ch t ng đ i T ng tài s n
=
(% T ng tài s n)
Công th c t
h
T ng tài s n
n mN
T ng tài s n
n m (N-1)
–
Chênh l ch tuy t đ i T ng tài s n
T ng tài s n n m (N-1)
× 100%
ng t cho T ng ngu n v n.
ây là nh ng nh n xét ban đ u nh ng vô cùng quan tr ng trong vi c đ nh
ng phân tích các chi tiêu chi ti t v sau. N u nh t ng tài s n hay t ng ngu n v n
có s bi n đ ng b t th ng, ta c n đi sâu phân tích k h n đ tìm ra s thay đ i đó đ n
t nh ng kho n m c tài s n, ngu n v n nào, và nh h ng ra sao đ n c c di n chung.
Th hai, phân tích chi ti t s thay đ i c a t ng kho n m c tài s n, ngu n v n.
M c đ và s l ng các ch tiêu c n xem xét c a b c phân tích này ph thu c
r t nhi u vào vi c đánh giá t ng quát tình hình tài s n ngu n v n. Thông th ng, n u
tài s n, ngu n v n duy trì n đ nh, không có s bi n đ ng l n trong n m thì t ng ng
các kho n m c nh trong BC KT c ng ít có s thay đ i. Do v y, ta có th b qua
không đ c p đ n các kho n m c ít thay đ i hay m c thay đ i không làm nh h ng
đ n tình hình chung. Nh ng ng c l i, n u s thay đ i t ng quát là đáng l u tâm, t t
nhiên vi c phân tích s thay đ i c a t ng ch tiêu và m c đ nh h ng đ n tình hình
tài s n, ngu n v n trong n m c ng đ c đào sâu phân tích.
Công th c tính v s thay đ i c a các kho n m c gi ng v i s thay đ i c a
t ng tài s n, c ng bao g m chênh l ch tuy t đ i và chênh l ch t ng đ i.
Chênh l ch tuy t đ i Tài s n i
( Tài s n i)
=
Chênh l ch t ng đ i Tài s n i
(% Tài s n i)
=
Giá tr Tài s n i
n mN
–
Giá tr Tài s n i
n m (N-1)
Chênh l ch tuy t đ i Tài s n i
Giá tr Tài s n i n m (N-1)
× 100%
Th ba, phân tích tình hình công n ph i thu và ph i tr
Công n ph i thu và ph i tr liên quan ch y u đ n ho t đ ng tín d ng th ng
m i c a m i doanh nghi p. Ho t đ ng này n u bi t s d ng khéo léo có th tr thành
ngu n huy đ ng v n linh ho t, hi u qu v i chi phí th p, nh ng ng
c l i, n u qu n lí
l ng l o, n ph i thu duy trì m c cao trong nhi u n m thì doanh nghi p đang trong
tình tr ng b chi m d ng v n b i các ch th kinh t khác. Do đó, ta xem xét t ng
quan so sánh gi a công n ph i thu và ph i tr thông qua chi tiêu:
13
Các kho n ph i thu
H s công n ph i thu trên
=
công n ph i tr
Các kho n ph i tr
Giá tr c a h s sau khi tính toán đ
c so sánh v i 1 đ đánh giá tr ng thái tín
d ng c a doanh nghi p. N u l n h n 1, t c là doanh nghi p đang b chi m d ng v n,
n u nh h n 1, doanh nghi p đang chi m d ng v n c a đ n v khác. Tuy nhiên, đ n
đây ta ch a th k t lu n b chi m d ng v n hay đi chi m d ng v n là t t hay x u vì
còn tùy thu c vào chi n l c kinh doanh, tình hình tài s n, ngu n v n hi n t i hay s
nh h ng c a tính th i đi m trong thông kê. Sau đó, ta xem xét đ l n c a h s ,
thông th
ng, quá l n và quá nh đ u là bi u hi n m t tình tr ng qu n lí n y u kém.
Phân tích cân b ng tài s n – ngu n v n
Vi c đ m b o nhu c u v v n là v n đ c t lõi cho quá trình kinh doanh đ c
di n ra liên t c và có hi u qu . Phân tích cân b ng tài s n – ngu n v n là vi c tính
toán, xem xét tính h p lí gi a tình hình huy đ ng v n c a doanh nghi p và cách s
d ng ngu n v n đã huy đ ng, trong đó, n i dung ch y u xoay quanh V n l u đ ng
dòng.
V n l u đ ng là hình thái giá tr tài s n doanh nghi p s h u v i đ c tr ng v
th i gian s d ng, thu h i, vòng quay luân chuy n th ng d i m t n m hay m t chu
kì kinh doanh. Cân b ng tài s n – ngu n v n trong doanh nghi p đ c th hi n qua
hình thái v n l u đ ng thông qua hai ch tiêu: Nhu c u v n l u đ ng ròng (cân b ng
ng n h n) và V n l u đ ng ròng (cân b ng dài h n).
Phân tích c n b ng tài s n – ngu n v n trong ng n h n.
Nhu c u
v n l u đ ng ròng
=
Ph i thu
+
khách hàng
Hàng t n kho
–
N ng n h n
Trong đó, n ng n h n là các kho n n không bao g m các kho n đi vay.
Trong n n kinh t th tr
ng, tín d ng th
ng m i là m t ngu n tài tr có chi
phí th p và r t linh ho t trong th i h n và đi u ki n thanh toán, cho nên, th ng xuyên
đ c các doanh nghi p t n d ng trong quá trình ho t đ ng kinh doanh. Nhu c u v n
l u đ ng ròng ph n ánh vi c các ngu n tài tr ng n h n t bên ngoài đ c bi t là kho n
tín d ng th ng m i c a doanh nghi p có đáp ng đ
c a doanh nghi p.
c cho nhu c u s d ng ng n h n
Nhu c u v n l u đ ng ròng âm t c là kho n t n kho và các kho n ph i thu nh
h n n ng n h n. Chính vì v y các ngu n ng n h n t bên ngoài d th a và bù đ p đ
cho các s d ng ng n h n c a doanh nghi p. Nhu c u v n l u đ ng ròng âm là m t
14
Thang Long University Library
tình tr ng r t t t v i doanh nghi p, v i Ủ ngh a là doanh nghi p đ
h n cung c p v n c n thi t cho chu k s n xu t kinh doanh.
c các ch n ng n
Nhu c u v n l u đ ng ròng d ng t c là t n kho và các kho n ph i thu l n h n
n ng n h n. Trong tr ng h p này, các s d ng ng n h n c a doanh nghi p l n h n
các ngu n v n ng n h n mà doanh nghi p có t bên ngoài. Vì v y, doanh nghi p ph i
dùng ngu n v n dài h n đ tài tr cho ph n chênh l ch.
gi m nhu c u v n l u đ ng
ròng, bi n pháp tích c c nh t là gi i phóng t n kho và gi m các kho n ph i thu.
Phân tích cân b ng tài s n – ngu n v n trong dài h n
Các nhà phân tích s d ng ch tiêu V n l u đ ng ròng đ nh n xét v s
đ nh, b n v ng, cân đ i và an toàn trong tài tr và s d ng v n.
V n l u đ ng ròng
=
Tài s n ng n h n
–
n
Ngu n v n ng n h n
= Ngu n v n dài h n
–
Tài s n dài h n
Nguyên t c tài chính ch ra r ng, doanh nghi p c n s d ng ngu n v n có th i
h n hoàn tr l n h n chu kì ho t đ ng c a tài s n mà nó tài tr . Nói đ n gi n, n u
doanh nghi p s d ng ngu n v n ng n h n đ mua tài s n dài h n, thì khi đ n h n
thanh toán g c và lãi cho v n huy đ ng thì tài s n ch a ho t đ ng h t m t chu kì, n u
không có ngu n v n khác bù l i thì nguy c ph i bán tài s n đ tr n là r t cao, nh
h ng đ n quá trình ho t đ ng kinh doanh trong kì. Giá tr v n ho t đ ng thu n bi u
hi n tính n đ nh trong vi c huy đ ng và s d ng ngu n tài tr .
V n l u đ ng ròng < 0: Cân b ng x u, doanh nghi p ch u áp l c n ng n v
thanh toán n ng n h n do Ngu n v n ng n h n ph i s d ng đ tài tr cho Tài s n dài
h n.
V n l u đ ng ròng = 0: Cân b ng tài chính t ng đ i b n v ng, nh ng tín n
đ nh ch a cao, ti m tàng nguy c x y ra “cân b ng x u”. Trên th c t , tr ng h p cân
b ng tuy t đ i khó có th x y ra, nh ng khi nghiên c u lí thuy t, v n đ c xét đ n nh
m t tr ng thái d phá v .
V n l u đ ng ròng > 0: Cân b ng t t, doanh nghi p c n duy trì trong su t quá
trình s n xu t kinh doanh. Tài s n ng n h n m t ph n đ c tài tr b i v n ng n h n,
ph n còn l i t v n dài h n, do đó, vòng quay tài s n ng n h n vòng quay ngu n v n
tài tr nó, l i nhu n t m i vòng quay tài s n đ m b o cho vi c chi tr chi phí s d ng
v n và hoàn v n đúng h n.
1.2.6.2 Phân tích báo cáo k t qu kinh doanh
Báo cáo k t qu kinh doanh là báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh tình hình và
k t qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p trong kì. Do đó, h u h t các bên liên
15
quan đ n doanh nghi p đ u quan tâm đ n vi c phân tích vì nó nh h ng đ n quy n
l i c a h khi g n l i ích v i doanh nghi p. Thông qua các ch tiêu trên báo cáo k t
qu ho t đ ng kinh doanh có th ki m tra, phân tích, đánh giá tình hình th c hi n k
ho ch, d toán chi phí s n xu t, giá v n, doanh thu s n ph m v t t hàng hóa đã tiêu
th , tình hình chi phí, thu nh p c a ho t đ ng khác và k t qu kinh doanh sau m t k
k toán.
Khi s d ng s li u trên báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh đ phân tích tài
chính, c n l u Ủ quan tâm nhi u nh t đ n t c đ t ng, gi m c a các kho n m c doanh
thu, chi phí và l i nhu n. C th , khi t c đ t ng doanh thu l n h n t c đ t ng chi phí
d n đ n l i nhu n t ng, ng
c l i, l i nhu n s gi m.
Sau đó, so sánh các ch tiêu ph n ánh hi u qu kinh doanh. M t s ch tiêu
thông d ng trong phân tích chi phí, l i nhu n trên BCKQKD nh sau:
Giá tr giá v n hàng bán
T su t giá v n trên
doanh thu thu n
=
Ch tiêu này cho bi t đ thu đ
× 100%
Doanh thu thu n
c 100 đ ng doanh thu thu n, doanh nghi p ph i
b ra bao nhiêu đ ng giá v n. Ch tiêu này càng th p ch ng t doanh nghi p qu n lí
giá v n hàng bán càng hi u qu .
Giá tr l i nhu n g p
T su t l i nhu n g p trên
doanh thu thu n
=
Doanh thu thu n
× 100%
Ch tiêu này mang Ủ ngh a c 100 đ ng doanh thu thu n thu v thì l i nhu n thì
t o ra bao nhiêu đ ng lãi g p. ây là ch tiêu đ i ngh ch v i T su t giá v n trên doanh
thu thu n. H s này càng cao ch ng t công tác qu n lí chi phí giá v n c a doanh
nghi p càng hi u qu .
Chi phí bán hàng + Chi phí
qu n lý doanh nghi p
T su t chi phí gián ti p
=
trên doanh thu thu n
× 100%
Doanh thu thu n
Ch tiêu này là m t ch tiêu chi phí, ph n ánh giá tr c a chi phí gián ti p là bao
nhiêu đ ng khi thu đ c 100 đ ng doanh thu thu n. Giá tr c a nó càng th p t c là
doanh nghi p qu n lí chi phí gián ti p càng hi u qu . a s các chi phí gián ti p đ u là
chi phí c đ nh, do đó, khi doanh thu t ng, m i ng
ph i t ng v i t c đ ch m h n.
T su t l i nhu n tr
c thu và
=
i luôn kì v ng chi phí gián ti p
L i nhu n tr
c thu và lãi
16
Thang Long University Library
× 100%
lãi vay trên doanh thu thu n
vay
Doanh thu thu n
Nhi u nhà phân tích cho r ng ch tiêu này là vô cùng quan tr ng trong vi c
đánh giá n ng l c s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p trong kì phân tích, đ c bi t
khi đ t trong t ng quan so sánh v i các doanh nghi p khác hay v i trung bình ngành.
Sau khi lo i b tác đ ng c a thu và c c u v n vay, ch tiêu này cho ta th y t l l i
nhu n th t s doanh nghi p đã t o ra. Ch tiêu này càng cao, doanh nghi p ho t đ ng
càng hi u qu .
L i nhu n sau thu
T su t l i nhu n sau thu
trên doanh thu thu n
=
× 100%
Doanh thu thu n
Ch tiêu này ph n ánh c 100 đ ng doanh thu thu n thì thu đ c bao nhiêu
đ ng l i nhu n sau thu . T s này mang giá tr d ng ngh a là công ty kinh doanh có
lãi; t s càng l n ngh a là lãi càng l n và ng c l i. Ch s h u công ty là đ i t ng
quan tâm nhi u nh t đ n ch tiêu này do nó g n tr c ti p v i ch tiêu L i nhu n ch a
phân ph i trên BC KT, nh h
ng đ n l i ích thu v t kho n đ u t CSH đã b ra.
1.2.6.3 Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t
Báo cáo l u chuy n ti n t th c ch t là m t báo cáo cung c p thông tin v
nh ng s ki n và nghi p v kinh t có nh h ng đ n tình hình ti n t c a m t doanh
nghi p trong k báo cáo. Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t s cho nhà đ u t bi t
thông tin v các kho n ti n m t mà doanh nghi p đã nh n đ c và chi ra trong n m tài
chính, thông tin c th v các ho t đ ng s n xu t kinh doanh, ho t đ ng đ u t và ho t
đ ng tài chính c a doanh nghi p. Dòng ti n thu n c a doanh nghi p ph thu c vào
dòng ti n c a m i ho t đ ng này thông qua đ ng th c:
L u chuy n
L u chuy n
L u chuy n
ti n thu n t
ti n
ti n thu n
=
+
Ho t đ ng
Ho t đ ng
kinh doanh
đ ut
Dòng ti n c a doanh nghi p có nh h
+
L u chuy n
ti n
Ho t đ ng tài
chính
ng l n đ n tính thanh kho n, kh n ng
tr n . Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t s giúp ki m tra tính trung th c c a t t c
các thông tin rút ra t vi c đánh giá các t su t và v n l u đ ng, v tình tr ng ti n m t,
kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
Phân tích l u chuy n ti n t ho t đ ng kinh doanh là vi c phân tích dòng ti n
ra, vào doanh nghi p có liên quan tr c ti p đ n s n ph m, d ch v doanh nghi p cung
c p. Trong đó, ngu n thu là t khách hàng thanh toán ti n hàng và d ch v , ngu n chi
là cho ho t đ ng duy trì s n xu t nh chi tr l ng, chi mua nguyên v t li u đ u vào,
17
chi tr lãi vay hay n p thu Thu nh p doanh nghi p. Dòng ti n t ho t đ ng kinh
doanh luôn đ c kì v ng mang l i m c th ng d l n cho m i doanh nghi p.
Phân tích l u chuy n ti n t ho t đ ng đ u t là phân tích dòng ti n xu t hi n
khi doanh nghi p th c hi n ho t đ ng mua bán TSC , góp v n kinh doanh và thu l i,
hay đ u t các công c n trên th tr ng ch ng khoán. Dòng ti n này có th bi n
đ ng tùy theo chi n l c đi u hành kinh doanh c a ban lãnh đ o, có kh n ng t ng đ t
bi n trong m t giai đo n r i l i gi m m nh trong giai đo n ti p theo.
Phân tích l u chuy n ti n t ho t đ ng tài chính là ti n hành xem xét dòng luân
chuy n ti n trong ho t đ ng huy đ ng v n ch , tr c t c, hay thanh toán n g c vay
đ c th c hi n trong kì.
đánh giá đ c m c đ nh h ng c a t ng ho t đ ng đ n tình hình l u
chuy n ti n t chung trong kì, ta tính toán t tr ng l u chuy n ti n t t ng ho t đ ng
b ng công th c:
T tr ng l u chuy n ti n
t ng ho t đ ng
L u chuy n ti n thu n t ng ho t đ ng
=
T ng l u chuy n ti n thu n trong n m
1.2.6.4 Phân tích tài chính thông qua các ch tiêu tài chính
(1) Phân tích kh n ng thanh toán
ả s kh n ng thanh toán ng n h n:
H s kh n ng thanh toán
ng n h n
=
Tài s n ng n h n
N ng n h n
Trong đó, Tài s n ng n h n bao g m Ti n và các kho n t
ng đ
ng ti n, Các
kho n đ u t tài chính ng n h n, Các kho n ph i thu khách hàng, Hàng t n kho và Tài
s n ng n h n khác. N ng n h n là các kho n n ph i tr trong n m bao g m: Vay
ng n h n, Vay dài h n đ n h n tr và Các kho n ph i tr khác.
H s kh n ng thanh toán ng n h n cho bi t 1 đ ng N ng n h n đ c đ m
b o b ng bao nhi u đ ng Tài s n ng n h n. Giá tr c a ch tiêu càng cao t ng ng v i
kh n ng thanh toán ng n h n càng t t. Khi đó, tình hình tài chính c a doanh nghi p s
đ c các ch n đánh giá cao, không t o áp l c cho doanh nghi p trong vi c tr n .
Ng c l i, h s này nh h n 1 t c là doanh nghi p đang tr ng thái thanh toán kém,
tình hình tài chính m c nguy hi m, t o lo ng i cho các ch n và đ i tác, doanh
nghi p ph i có nh ng bi n pháp c i thi n tình hình càng s m càng t t n u nh không
mu n ph i bán TSDH đ thanh toán các kho n n đ n h n.
ả s kh n ng thanh toán nhanh:
H s kh n ng thanh toán
nhanh
Tài s n ng n h n – Hàng t n kho
=
N ng n h n
18
Thang Long University Library
Hàng t n kho là lo i tài s n có kh n ng chuy n đ i thành ti n kém nh t trong
s các TSNH đ c li t kê. Do đó, khi lo i b giá tr hàng t n kho, ta đ c b ph n
TSNH còn l i có tính thanh kho n cao h n, có th d dàng chuy n đ i thành ti n s
d ng trong các tr ng h p kh n c p. T ng t v i h s thanh toán ng n h n, h s
kh n ng thanh toán nhanh càng cao ch ng t kh n ng thanh toán c a doanh nghi p
càng t t. Tuy nhiên, n u quá cao s mang Ủ ngh a nh m t bi u hi n x u khi đánh giá
v hi u qu s d ng v n, d n đ n kh n ng sinh l i th p.
ả s kh n ng thanh toán t c th i:
H s kh n ng thanh toán
t c th i
đ
Ti n và các kho n t
=
ng đ
ng ti n
N ng n h n
Trong đó, Ti n bao g m ti n m t, ti n g i, ti n đang chuy n. Các kho n t ng
ng ti n là các kho n đ u t ng n h n (d i 3 tháng) có th chuy n đ i thành ti n
b t k lúc nào nh : ch ng khoán ng n h n, th
kho n đ u t ng n h n khác.
ng phi u, n ph i thu ng n h n và các
H s kh n ng thanh toán t c th i ph n ánh s s n sàng khi thanh toán các
kho n n đ n h n và quá h n t i b t c th i đi m nào. Giá tr ch tiêu cao ch ng t
doanh nghi p có d tr m t l ng ti n l n đ s d ng cho chi tiêu th ng ngày và tr
n g p. Tuy nhiên, n u quá cao s là d u hi u c a vi c s d ng v n thi u hi u qu ,
gi m t su t sinh l i.
(2) Phân tích kh n ng qu n lý tài s n
Khi phân tích kh n ng qu n lý tài s n, ta c n đ t tr ng tâm phân tích vào 3
khía c nh chính. ó là phân tích hi u qu qu n lý t ng tài s n, tài s n ng n h n và tài
s n dài h n. Ba ch tiêu này c n đ c xem xét song song v i nhau đ nêu lên m t cách
toàn di n v vi c doanh nghi p đã s d ng tài s n ra sao, phân b c c u nh th nào,
có h p lí hay ch a trong m i quan h v i ch tiêu doanh thu thu n trong kinh doanh.
Vi c phân tích ph i đ c ti n hành trên c s phân tích t ng ch tiêu sau đó t ng h p
l i, t đó đ a ra các bi n pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng, nh m khai thác h t công
su t các tài s n đã đ u t .
S vòng quay T ng tài s n
S vòng quay
T ng tài s n
=
T ng doanh thu thu n
T ng tài s n
Ho t đ ng kinh doanh đ t ra yêu c u tài s n ph i luân chuy n không ng ng,
m i vòng quay c a tài s n là m t l t l i nhu n đ c sinh ra, giúp nâng cao giá tr
doanh nghi p. Ch tiêu này cho bi t trong m t kì phân tích, các tài s n quay đ c bao
nhiêu vòng. Giá tr c a nó càng cao, ch ng t các tài s n v n đ ng càng nhanh, góp
ph n làm t ng doanh thu, đi u ki n tiên quy t gia t ng l i nhu n cho doanh nghi p.
19
Ch tiêu này ph thu c r t nhi u vào đ c đi m ngành ngh kinh doanh và đ c tr ng
c a m i doanh nghi p.
T ch tiêu s vòng quay c a tài s n, ta d dàng tính đ c chu kì m t vòng quay
b ng cách l y th i gian c a m t chu kì kinh doanh chia cho S vòng quay T ng tài
s n.
Chu kì m t vòng quay t ng tài s n
Chu kì m t vòng quay
t ng tài s n
=
365 ngày
Hi u su t s d ng t ng tài s n
Chu kì m t vòng quay c a tài s n là s ngày đ tài s n quay m t vòng. Th i
gian này càng ng n t c t c đ quay vòng tài s n càng nhanh, l i nhu n sinh ra càng
nhi u.
Tài s n quay vòng nhanh t ng ng v i chu kì m t vòng quay đ c rút ng n là
d u hi u tích c c cho tài chính doanh nghi p. V lí thuy t, giá tr th ng d đ c s n
sinh thông qua quá trình v n đ ng c a tài s n, do v y, tài s n luân chuy n càng nhanh
thì l ng giá tr th ng d c a doanh nghi p càng l n. Duy trì đ c t c đ quay vòng
tài s n m c cao, t c là gi cho tình hình tài chính doanh nghi p phát tri n n đ nh.
T ng tài s n bao g m tài s n ng n h n và tài s n dài h n. Hi u su t s d ng
t ng tài s n là ch tiêu t ng quát cho hi u qu ho t đ ng, nh ng n u mu n đào sâu
phân tích hi u qu s d ng t ng lo i tài s n, các nhà phân tích s d ng thêm các ch
tiêu s vòng quay c a tài s n ng n h n và tài s n c đ nh v i công th c tính và Ủ ngh a
t
ng t đ i v i t ng tài s n.
S vòng quay TSNH, TSDH
S vòng quay TSNH
=
S vòng quay TSDH
=
T ng doanh thu thu n
TSNH
T ng doanh thu thu n
TSDH
T ng t nh đ i v i T ng tài s n, hai h s trên đ i đi n cho s vòng quay c a
lo i tài s n t ng ng trong vòng m t n m. T c là n u xét trên t ng s doanh thu
thu n thu đ c, s tài s n này đã đ c s d ng l p l i bao nhiêu l n. Càng đ c s
d ng nhi u, các tài s n càng t o ra nhi u giá tr gia t ng, doanh nghi p càng thu v
nhi u l i nhu n. Nh ng v i tính ch t hoàn toàn khác nhau, hai ch tiêu này ch u nh
h ng b i c c u tài s n, b sung t t khi xem xét hi u qu s d ng T ng tài s n.
20
Thang Long University Library
T ng ng v i đó, th i gian cho m i vòng quay gi m xu ng, kho ng th i gian đó
đ c tính b ng công th c.
Chu kì m t vòng quay TSNH, TSDH
365 ngày
Chu kì m t vòng quay
TSNH
=
Chu kì m t vòng quay
TSDH
=
Hi u su t s d ng TSNH
365 ngày
Hi u su t s d ng TSDH
ụ ngh a c a chu kì m t vòng quay v n là kho n th i gian đ tài s n hoàn thành
m t vòng quay, sinh l i nhu n. Ch tiêu này càng cao ch ng t doanh nghi p qu n lí,
s d ng tài s n càng hi u qu .
Trong các lo i tài s n ng n h n, hàng t n kho là m t y u t có nh h
ng l n
nh t đ n t c đ quay c a t ng tài s n.
c bi t v i các doanh nghi p s n xu t s n
ph m, kinh doanh buôn bán hàng hóa, t c đ l u chuy n hàng t n kho là y u t ti n
quy t cho vi c ra t ng doanh thu, l i nhu n. Do đó, ch tiêu T c đ quay c a hàng t n
kho đ c tính nh m t ch tiêu b sung cho t c đ quay c a tài s n.
S vòng quay hàng t n kho
S vòng quay hàng t n kho
=
Giá v n hàng bán
Hàng t n kho
T ng ng v i đó, th i gian luân chuy n hàng t n kho cung c p cho nhà phân
tích kho ng th i gian đ hàng t n kho hoàn thành m t chu kì. ụ ngh a t ng t nh ng
các ch tiêu v chu kì trên. H s này càng cao t c là doanh nghi p qu n lí hàng t n
kho càng hi u qu .
Th i gian luân chuy n hàng t n kho
Th i gian luân chuy n
hàng t n kho
365 ngày
=
S vòng quay hàng t n kho
Ngoài ra, khi phân tích hi u qu ho t đ ng, ta th ng quan tâm đ n tình hình
công n ph i tr và ph i thu c a doanh nghi p. ây là s khác bi t gi a doanh thu, chi
phí và dòng ti n th t s thu v , chi ra c a ho t đ ng bán và mua. Khi đó, các nhà phân
tích s d ng các ch tiêu công n nh sau:
S vòng quay kho n ph i thu
S vòng quay kho n ph i thu
Doanh thu thu n
=
Ph i thu khách hàng bình quân
21
T ng t nh các h ng m c tài s n khác, s vòng quay kho n ph i thu cho bi t
trong kì phân tích, ph i thu khách hàng quay đ c bao nhiêu vòng. N u giá tr cao t c
là doanh nghi p th c hi n thu n không có hi n t ng b chi m d ng v n. B sung
cho ch tiêu này là ch s th i gian thu ti n bình quân, tính b ng công th c
Th i gian thu ti n bình quân
Th i gian thu ti n bình
365 ngày
=
quân
S vòng quay kho n ph i thu
Th i gian thu ti n càng lâu t ng ng v i vi c doanh nghi p b chi m d ng v n
sau khi đã cung c p đ y đ hàng hóa, d ch v . N u tình tr ng này duy trì trong th i
gian dài thì doanh nghi p ph i ch n ch nh l i công tác thu n b ng nhi u bi n pháp c
th .
Th i gian tr n bình quân
Th i gian tr n bình quân
365 × Ph i tr ng
=
i bán bình quân
Giá v n hàng bán
Th i gian tr n bình quân th p là minh ch ng cho công tác x lí công n c a
doanh nghi p hi u qu , nâng cao uy tín trên th ng tr ng, nh n đ c s tin t ng
c a các nhà cung c p.
Cu i cùng, dòng ti n là m t y u t vô cùng quan tr ng trong tình hình tài chính
doanh nghi p, bên c nh doanh thu, l i nhu n và các ch tiêu tài s n ngu n v n, dòng
ti n chính là kho n th c thu, th c chi c a doanh nghi p trong kì. Cho dù doanh nghi p
có ghi nh n doanh thu cao đ n đâu nh ng không nh n đ
v n duy trì m c x u v i nhi u r i ro.
c ti n thì tình hình tài chính
Th i gian luân chuy n ti n
Th i gian
luân chuy n ti n
=
Th i gian quay
vòng hàng t n kho
+
Th i gian
thu n bình
quân
–
Th i gian
tr n
bình quân
Th i gian luân chuy n ti n đ c s d ng đ đánh giá t c đ luân chuy n c a
ti n b ng cách t ng h p th i gian luân chuy n c a ba kho n m c là hàng t n kho, ph i
thu khách hàng và ph i tr ng
i bán. Th i gian này càng th p ch ng t doanh nghi p
luân chuy n ti n càng nhanh, t t cho tình hình tài chính, c th là tính thanh kho n c a
doanh nghi p.
(3) Phân tích kh n ng qu n lí n
22
Thang Long University Library
Các ch tiêu n ph n ánh m c đ vay n hay là tính u tiên đ i v i vi c khai
thác n vay đ tài tr cho các tài s n c a doanh nghi p. N ph i tr là m t trong hai b
ph n ch y u c a ngu n v n huy đ ng cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh. So v i v n
ch s h u, n ph i tr đ c đánh giá là ngu n v n có chi phí s d ng th p h n, mang
l i kho n ti t ki m thu đ i v i thu nh p c a ch s h u. Tuy nhiên, l i đi kèm ràng
bu c ph i tr lãi và g c theo th i h n n u doanh nghi p không mu n b xi t n d n
đ n phá s n. Do v y, s d ng n hi u qu và qu n lí n t i u là m i quan tâm l n c a
nhà qu n lí, ch s h u c ng nh ch n c a doanh nghi p.
H s n trên ngu n v n
H s n trên ngu n v n
T ng n ph i tr
=
T ng ngu n v n
×
100%
Các s li u c a công th c l y t BC KT n m. T s này cho bi t có bao nhiêu
ph n tr m ngu n v n c a doanh nghi p đ c huy đ ng t v n vay n . Qua đây, bi t
đ c kh n ng t ch tài chính c a doanh nghi p. T s này mà quá nh , ch ng t
doanh nghi p vay ít. i u này hàm ý doanh nghi p có kh n ng t ch tài chính cao.
Song nó c ng th hi u là doanh nghi p ch a bi t khai thác đòn b y tài chính, t c là
ch a bi t cách huy đ ng v n b ng hình th c đi vay. Ng c l i, t s này quá cao hàm
ý doanh nghi p không có th c l c tài chính mà ch y u đi vay đ có v n kinh doanh,
r i ro tài chính
m c đ cao.
H s n trên v n ch s h u
H s n trên v n CSH
T ng n ph i tr
=
T ng v n CSH
×
H s này cho bi t 100 đ ng v n ch s h u c a doanh nghi p s
100%
ng v i bao
nhiêu đ ng n ph i tr . Thông th ng, n u h s này l n h n 1 thì tài s n c a doanh
nghi p đ c tài tr ch y u b i các kho n n , còn ng c l i thì tài s n c a doanh
nghi p đ
c tài tr ch y u b ng ngu n v n ch s h u.
H s n trên v n ch s h u c ng ph thu c nhi u vào ngành, l nh v c mà
doanh nghi p ho t đ ng.
ng th i, h s n trên v n CSH c ng giúp các nhà đ u t
có m t cái nhìn khái quát v s c m nh tài chính, c u trúc tài chính c a doanh nghi p
và cách th c huy đ ng v n doanh nghi p s d ng đ chi tr cho các ho t đ ng kinh
doanh.
Kh n ng thanh toán lãi vay:
L i nhu n tr
H s kh n ng
=
thanh toán lãi vay
23
c thu và chi phí lãi vay (EBIT)
Lãi vay ph i tr
Giá tr c a t s n u l n h n 1 thì doanh nghi p hoàn toàn có kh n ng tr lãi
vay. N u nh h n 1 thì ch ng t ho c doanh nghi p đã vay quá nhi u so v i kh n ng
c a mình, ho c kinh doanh kém đ n m c l i nhu n thu đ c không đ tr lãi vay. T
s này cho bi t kh n ng thanh toán lãi ti n vay c a doanh nghi p, đ ng th i ph n ánh
m c đ r i ro có th g p ph i c a các ch n . Ch s này càng cao ph n ánh doanh
nghi p làm n càng hi u qu , m c sinh l i c a đ ng v n đ đ đ m b o thanh toán lãi
vay đúng h n và ng
c l i.
(4) Phân tích kh n ng sinh l i
Sinh l i là m c tiêu cu i cùng c a ho t đ ng kinh doanh nói chung. M t doanh
nghi p m nh tr c h t ph i có kh n ng sinh l i cao không ch trong ng n h n mà
ph i xem xét trong m t giai đo n g m nhi u n m. Phân tích kh n ng sinh l i đ t l i
nhu n trong m i quan h v i doanh thu, tài s n và s v n s d ng trong k . T đó, nêu
b t lên hi u qu ho t đ ng c a doanh nghi p, hi u qu s d ng tài s n, s d ng v n
ch s h u...Nhóm phân tích này nh n đ c s quan tâm c a t t c các đ i t ng liên
quan đ n doanh nghi p. Các ch tiêu phân tích nh sau:
T su t sinh l i trên doanh thu (Return On Sales - ROS):
L i nhu n sau thu
ROS
=
Doanh thu thu n kinh doanh
T su t sinh l i trên doanh thu cho bi t l i nhu n sau thu chi m bao nhiêu ph n
tr m trong doanh thu. T s này mang giá tr d ng ngh a là doanh nghi p kinh doanh
có lãi, t s càng l n lãi càng l n, ng c l i n u mang giá tr âm đ ng ngh a v i vi c
doanh nghi p kinh doanh thua l .
T su t sinh l i trên t ng tài s n (Return On Assets - ROA):
ROA
L i nhu n sau thu
=
T ng tài s n bình quân
T su t này ph n ánh c m t đ ng tài s n trong k t o ra bao nhiêu đ ng l i
nhu n tr c và sau thu . T su t này càng cao càng cho th y doanh nghi p đang s
d ng tài s n có hi u qu .
T su t sinh l i trên v n ch s h u (Return On Equity - ROE):
ROE
L i nhu n sau thu
=
V n CSH bình quân
T su t sinh l i trên v n ch s h u ROE cho bi t m i 100 đ ng v n ch s h u
c a doanh nghi p s t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n. Ch tiêu này càng cao ch ng t
hi u qu s d ng v n c a CSH t t, góp ph n nâng cao kh n ng đ u t . Ng c l i, n u
ch tiêu này nh thì hi u qu kinh doanh th p và có th g p khó kh n trong vi c thu
hút v n.
24
Thang Long University Library
1.2.6.5 Phân tích Dupont
Mô hình Dupont tích h p nhi u y u t c a báo cáo thu nh p v i b ng cân đ i
k toán đ phân tích m i liên h gi a các ch tiêu tài chính qua đó giúp phát hi n ra
nh ng nhân t đã nh h ng đ n ch tiêu phân tích theo m t trình t nh t đ nh.
B n ch t c a ph ng pháp này là tách m t ch tiêu kinh t t ng h p thành tích
c a m t chu i các t s có quan h m t thi t v i nhau. i u này cho phép phân tích tác
đ ng c a t ng ch tiêu thành ph n đ n ch tiêu t ng h p, t đó ra quy t đ nh phù h p
v i tình hình tài chính c a doanh nghi p. C th , mô hình Dupont th c hi n ph bi n
nh t trong vi c phân tích hai ch tiêu là Ch tiêu t su t sinh l i trên t ng tài s n (ROA)
và t su t sinh l i c a v n CSH (ROE) thành các ch tiêu b ph n có liên h v i nhau,
qua đó, đánh giá tác đ ng c a t ng b ph n lên k t qu sau cùng.
Ch tiêu ROA, v i Ủ ngh a ph n nh 100 đ ng tài s n đ u t trong kì thu v bao
nhi u đ ng l i nhu n sau thu , là ch tiêu đ c tr ng phân tích thông qua mô hình
Dupont. M c đích là phân tích kh n ng sinh l i c a m t đ ng tài s n mà doanh
nghi p s d ng d i s nh h ng c th c a nh ng b ph n tài s n, doanh thu nào,
m c đ ra sao. Thông qua đó, các nhà qu n tr có th đ a ra quy t đ nh nh m đ t đ c
kh n ng l i nhu n cao.
ROA =
L i nhu n sau thu
T ng tài s n
L i nhu n sau thu
=
×
Doanh thu thu n
Doanh thu thu n
T ng tài s n
Ta có th th y ngay đ nâng cao kh n ng sinh l i c a m t đ ng tài s n mà
doanh nghi p đang s d ng thì c n có nh ng bi n pháp nâng cao kh n ng sinh l i c a
doanh thu và s v n đ ng c a tài s n.
T ng t , ch tiêu ROE ph n ánh kh n ng sinh l i c a m i đ ng v n CSH,
đ phân tích các nhân t nh h ng, ta s d ng mô hình Dupont đ bi n đ i ch tiêu
nh sau:
L i nhu n sau thu
ROE =
V n CSH
ROE
=
L i nhu n sau thu
Doanh thu thu n
×
Doanh thu thu n
×
Tài s n bình quân
Ta có th nh n ra, mô hình Dupont g i Ủ m t s h
n ng sinh l i c a v n CSH nh sau:
-
T ng doanh thu, gi m chi phí, nâng cao ch t l
nhu n c a doanh nghi p.
T ng hi u su t s d ng tài s n.
25
Tài s n bình quân
V n CSH
ng khi mu n nâng cao kh
ng s n ph m. T đó t ng l i