Giáo án Tiếng việt 4
TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP XÂY DỰNG ĐOẠN VĂN KỂ CHUYỆN
I. Mục tiêu:
-Dựa vào tranh minh hoạ và lời gợi ý, xây dựng được cốt truyện Ba lưỡi rìu.
-Xây dựng đoạn văn kể chuyện kết hợp miêu tả hình dáng nhân vật. Đặc điểm của
các sự vật.
-Hiểu được nội dung, ý nghĩa truyện.
-Lời kể tự nhiên, sinh động, sáng tạo khi miêu tả.
-Nhận xét, đánh giá được lời bạn kể theo các tiêu chí đã nêu.
II. Đồ dùng dạy học:
-Tranh minh hoạ cho truyện trang 46, SGK (phóng to từng tranh ).
-Bảng lớp kẻ sẵn các cột:
Đoạn
…………
Hành động của
Lời nói của
Ngoại hình
Lưỡi rìu
nhân vật
nhân vật
nhân vật
Vàng, bạc, sắt
…………
…………
…………
…………
III. Hoạt động trên lớp:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
1. Kiểm tra bài cũ:
-Gọi 1 HS đọc phần Ghi nhớ tiết trước -4 HS lên bảng thực hiện yêu cầu.
(trang 54).
-Gọi 2 HS kể lại phần thân đoạn.
-Gọi 1HS kể lại toàn truyện Hai mẹ con và
bà tiên.
-Nhận xét và cho điểm HS .
2. Dạy- học bài mới:
a. Giới thiệu bài:
-Muốn kể câu chuyện hay, hấp dẫn phải có
từng đoạn truyện hay gộp thành. Bài học
-Lắng nghe.
hôm nay giúp các em xây dựng những đoạn
văn kể chuyện hay, hấp dẫn.
b. Hướng dẫn làm bài tập:
Bài 1:
-Yêu cầu HS đọc đề.
-Dán 6 tranh minh hoạ theo đúng thứ tự như -1 HS đọc thành tiếng.
SGK lên bảng. Yêu cầu HS quan sát, đọc -Quan sát tranh minh hoạ, đọc thầm phần
thầm phần lời dưới mỗi bức tranh và trả lời lời. Tiếp nối nhau trả lời câu hỏi.
câu hỏi:
+Truyện có những nhân vật nào?
+Câu truyện kể lại chuyện gì?
+Truyện có 2 nhân vật: chàng tiều phu và
cụ già (ông tiên).
+Truyện có ý nghĩa gì?
+Câu truyện kể lại việc chàng trai nghèo
đi đốn củi và được ông tiên thử thách tính
thật thà, trung thực qua việc mất rìu.
+ Truyện khuyên chúng ta hãy trung thực,
thật thà trong cuộc sống sẽ được hưởng
hạnh phúc.
-Câu chuyện kể lại việc chàng trai được tiên -Lắng nghe.
ông thử thách tính thật thà, trung thực qua
những lưỡi rìu.
-Yêu cầu HS đọc lời gợi ý dưới mỗi bức
tranh.
-5 HS tiếp nối nhau đọc, mỗi HS đọc một
bức tranh.
-3 HS kể cốt truyện.
-Yêu cầu HS dựa vào tranh minh hoạ, kể lại
cốt truyện Ba lưỡi rìu.
-GV chữa cho từng HS , nhắc HS nói ngắn
gọn, đủ nội dung chính.
Ví dụ về lời kể:
Ngày xưa có một chàng tiều phu sống
bằng nghề chặt củi. Cả gia tài của anh
chỉ là một chiếc rìu sắt. Một hôm, chàng
-Nhận xét, tuyên dương những HS nhớ cốt đang đốn củi thì lưỡi rìu bị văng xuống
truyện và lờ kể có sáng tạo.
sông. Chàng đang không biết làm cách
nào để vớt lên thì một cụ già hiện lên hứa
giúp chàng. Lần thứ nhất, cụ vớt lên bằng
một lưỡi rìu bằng vàng, nhưng chàng bảo
không phải của mình. Lần thứ hai, cụ vớt
lên bằng một lưỡi rìu bằng bạc, nhưng
chàng không nhận là của mình. Lần thứ
ba, cụ vớt lên bằng một lưỡi rìu bằng sắt,
anh sung sướng nhận ra lưỡi rìu của
mình và cám ơn cụ. Cụ già khen chàng
trai thật thà và tặng chàng cả ba lưỡi rìu.
Bài 2:
-Gọi HS đọc yêu cầu.
-2 HS tiếp nối nhau đọc yêu cầu thành
tiếng.
-Lắng nghe.
-Để phát triển ý thành một đoạn văn kể
chuyện, các em cần quan sát kĩ tranh minh
hoạ, hình dung mỗi nhân vật trong tranh
đang làm gì, nói gì, ngoại hình nhân vật như
thế nào, chiếc rìu trong tranh là rìu sắt, rìu
vàng hay rìu bạc. Từ đó tìm những từ ngữ để
miêu tả cho thích hợp và hấp dẫn người
nghe.
-GV làm mẫu tranh 1.
-Yêu cầu HS quan sát tranh, đọc thầm ý -Quan sát, đọc thầm.
dưới bức tranh và trả lời câu hỏi. GV ghi
nhanh câu trả lời lên bảng.
+Chàng tiều phu đang đốn củi thì chẳng
+Anh chàng tiều phu làm gì?
may lưỡi rìu văng xuống sông.
+Chàng nói: “Cả gia tài nhà ta chỉ có lưỡi
+Khi đó chành trai nói gì?
rìu này. Nay mất rìu không biết làm gì để
sống đây.”
+Chàng trai nghèo, ở trần, đóng khố,
người nhễ nhại mồ hôi, đầu quấn một
+Hình dáng của chàng tiều phu như thế nào? chiếc khăn màu nâu.
+Lưỡi rìu sắt của chàng bóng loáng.
-2 HS kể đoạn 1.
+Lưỡi rìu của chàng trai như thế nào?
-Gọi HS xây dựng đoạn 1 của chuyện dựa -Nhận xét lời kể của bạn.
vào các câu trả lời.
-Gọi HS nhận xét.
Ví dụ:
Có một chàng tiều phu nghèo đang đốn củi
thì lưỡi rìu bị tuột khỏi cán, văng xuống
sông. Chàng chán nản nói: “Cả gia tài nhà
ta chỉ có lưỡi rìu này. Nay mất rìu không
biết làm gì để sống đây.”.
Gần khu vực nọ, có một chàng tiều phu
nghèo, gia sản ngoài một lưỡi rìu sắt chẳng
có gì đáng giá. Sáng ấy, chàng vào rừng
đốn củi. Vừa chặt được mấy nhát lưỡi rìu
gãy cán văng xuống sông. Chàng tiều phu
buồn rầu, than: “Ta chỉ có một lưỡi rìu để
kiếm sống, nay rìu mất thì biết sống sao -Hoạt động trong nhóm: 1 HS hỏi câu hỏi
đây.”
cho các thành viên trong nhóm trả lời, thư
-Yêu cầu HS hoạt động trong nhóm với 5 kí ghi câu trả lời vào giấy. Sau đó trong
tranh còn lại. Chia lớp thành 10 nhóm, 2 nhóm cùng xây dựng đoạn văn theo yêu
cầu được giao.
nhóm cùng 1 nội dung.
-Đọc phần trả lời câu hỏi.
-Gọi 2 nhóm có cùng nội dung đọc phần câu
hỏi của mình. GV nhận xét, ghi những ý
chính lên bảng lớp.
Đoạn
Nhân vật làm gì?
Nhân vật nói gì?
Ngoại hình
Lưỡi rìu
nhân vật
vàng,
Bạc, sắt
1
Chàng
tiều
phu
“Cả gia tài nhà ta Chàng ở trần,
đang đốn củi thì chỉ có lưỡi rìu này. đón
lưỡi rìu bị văng Nay mất rìu không người
xuống sông
khố,
Lưỡi rìu sắt
bóng loáng
nhễ
biết làm gì để sống nhại mồ hôi.
đây.”.
2
Cụ già hiện lên
Cụ hứa vớt rìu giúp Cụ già râu
chàng
trai.
Chàng tóc bạc phơ,
chắp tay cảm ơn.
vẻ mặt hiền
từ.
3
Cụ già vớt dưới Cụ bảo: “Lưỡi rìu Chàng trai vẻ
Lưỡi rìu
sống lên một lưỡi của con đây”, chàng mặt thật thà.
rìu, đưa cho chàng trai nói: “Đây không
trai,
chàng
vàng sáng
loá
trai phải rìu của con.”
ngồi trên bờ xua
tay.
4
Cụ già vớt lên lưỡi Cụ hỏi: “Lưỡi rìu
Lưỡi rìu bạc
rìu thứ hai. Chàng này của con chứ?”.
sáng lấp lánh
trai vẫn xua tay.
Chàng
trai
đáp:
“Lưỡi rìu này cũng
không phải của con”.
5
Cụ già vớy lên Cụ hỏi: “Lưỡi rìu Chàng trai vẻ
Lưỡi rìu sắt
lưỡi rìu thứ ba, chỉ này có phải của con mặt hớn hở.
tay vào lưỡi rìu. không?” chàng trai
Chàng trai giơ hai mừng rỡ : “ Đây mới
tay lên trời.
6
đúng là rìu của con”
Cụ già tặng chàng Cụ khen: “Con là Cụ già vẻ hài
trai cả 3 lưỡi rìu. người
trung
thực, lòng. Chàng
Chàng chắp tay tạ thật thà. Ta tặng con trai vẻ mặt
ơn.
cả
ba
lưỡi
rìu”. vui sướng.
Chàng trai mừng rỡ
nói: “Cháu cảm ơn
cụ”.
-Tổ chức cho HS thi kể từng đoạn.
- GV tổ chức cho nhiều lượt HS thi kể
-Mỗi nhóm cử 1 HS thi kể một đoạn.
tuỳ thuộc vào thời gian.
-Nhận xét sau mỗi lượt HS kể.
-Tổ chức cho HS thi kể toàn chuyện.
-Nhận xét, cho điểm HS .
3. Củng cố- dặn dò:
-Hỏi: Câu chuyện nói lên điều gì?
-Nhận xét tiết học.
-Dặn HS về nhà viết lại nội dung câu
chuyện vào vở và chuẩn bị bài sau.
-2 HS kể toàn chuyện.