PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO 4 TUỔI

Lời nói đầu
Nhằm xây dựng những con ngời và thế hệ mầm non kế thừa, gắn boa với lý t-
ởng đọc lập chủ nghĩa xã hội. Có đạo đức trong sáng có ý thức kiên cờng xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc, công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nớc, giữ gìn và phát
huy các giá trị văn hóa của dân tộc cnăng lực tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại
phát huy tiềm năng của dân tộc và con ngời Vệt Nam, có ý thức cộng đồng và
phát huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghiệp, có
tính tổ chức kỷ luật, sức khỏe và những kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Chính vì nắm đợc t tởng chỉ đạo phát triển giáo dục và đào tạo con ngời trong
thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nớc ngành học mầm non đã đào tạo và
phát triển toàn diện cho trẻ, những mầm non tơng lai của đất nớc.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của trờng mầm non là phát triển ngôn
ngữ, dạy trẻ tập nói làm cơ sở tiếp thu trí thức sau này ở các bậc khác. Chính vì
vậy thấy đợc tầm quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở trờng mẫu
giáo đặc biệt là lứa tuổi mẫu giáo 4 tuổi khi nhận đề tài này với trách nhiệm của
ngời giáo viên mầm non tơng lai em muốn đóng góp một phần hiểu biết của mình
để phát triển ngôn ngữ cho trẻ đặc biệt phơng pháp dạy nói năng lu loát biểu cảm
của trẻ qua việc đóng kịch .
Đề tài gồm 3 phần:
Phần 1: Những vấn đề chung
Phần 2: Nội dung
Phần 3: Kết luận
Qua việc tìm tài liệu tham khảo và sự hớng dẫn của thầy giáo Đinh Hồng Thái
cho đến nay em đã hoàn thành xong đề tài, tuy nhiên về khả năng kinh nghiệm
và vốn hiểu biết còn hạn chế nên trong quá trình làm đề tài còn nhiều sai sót
mong thầy cùng các bạn đóng góp ý kiến để đề tài đợc hoàn thiện
Em xin chân thành cảm ơn

Phần i
1
Những vấn đề chung

I / Lý do chọn đề tài.
Việc phát triển ngôn ngữ ,rèn luyện khẳ năng diễn đạt lu loát, biểu cảm cho trẻ 4
tuổi thông qua việc dạy trẻ đóng kịch là một hoạt động thiết thực góp phần tích
cực vào việc giáo dục toàn diện cho trẻ về các mặt: Đạo đức, trí tuệ, lao động, thể
chất, thẩm mỹ .
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua việc dạy trẻ đóng kịch chính là giúp trẻ
nói đúng cấu trúc ngữ pháp và diễn đạt mạch lạc, giúp trẻ diễn đạt ngôn ngữ
biểu cảm, làm phong phú vốn từ của trẻ. Cung cấp cho trẻ những tri thức đơn
giản, có hệ thống câu từ và các phơng thức diễn đạt tình cảm của ngôn ngữ dựa
trên hai cơ sở sau.
1. Cơ sở lí luận
Ngôn ngữ đóng vai trò hết sức quan trọng, ngôn ngữ là phơng tiện để giao tiếp
của con ngời. Chính vì vậy, phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo nói chung và
rèn luyện khả năng diễn đạt mạch lạc , biểu cảm qua việc dạy trẻ 4 tuổi đóng kịch
nói riêng là rất cần thiết và quan trọng . Ngôn ngữ phát triển thì trẻ mới thấy hết
đợc vẻ đẹp đa dạng của cuộc và thế giới xung quanh, hơn thế nữa nó góp phần
hoàn thiện ngôn ngữ cho trẻ tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động nhận thức sau
này.
2. Cơ sở thực tiễn
Ngôn ngữ của trẻ phát triển cha đồng đều, trẻ cha thể hiện đợc ý của mình, cha
thể hiện đúng ngữ điệu, sắc thái, cử chỉ của lời nói: nói ê a, phát âm ngọng, dùng
từ sai, nói không đủ câu, đủ ý.
Ngôn ngữ diễn đạt còn lộn xộn, cha lô gic . Những trẻ nhút nhát ít tiếp xúc, kém
hiếu động, vốn từ hạn chế nghèo nàn, nên diễn đạt câu từ thể hiện ngữ điệu còn
kém. Bởi vậy tôi chọn đề tài Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng diễn đạt mạch
lạc, biểu cảm cho trẻ 4 tuổi qua trò chơi đóng kịch để nghiên cứu .
II /Mục đích của đề tài.
Mục đích của em khi nghiên cứu đề tài này là muốn tìm ra phơng pháp và biện
pháp thích hợp để giúp trẻ phát âm đúng, nói đúng cấu trúc ngữ pháp câu, nhằm
giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. Thông qua trò chơi dạy trẻ đóng kịch sẽ giúp trẻ có

khả năng diễn đạt trôi chảy, mạch lạc và biểu cảm. Đó chính là tiền đề để hình
thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
2
III / Nhiệm vụ
1. Tìm hiểu thực tế
Tình hình phát triển ngôn ngữ của trẻ ở độ tuổi mẫu giáo nhờ trờng mầm non Hà
Phong- thành phố Hạ Long- QN
2.Tìm hiểu nguyên nhân.
Nguyên nhân tại sao ngôn ngữ của trẻ còn bị hạn chế
3.Đề ra ph ơng pháp thích hợp để giúp trẻ có khả năng diễn đạt mạch lạc, biểu
cảm .
Phơng pháp tổ chức dạy trẻ trò chơi đóng kịch là một phơng pháp thích hợp để
giúp trẻ có khả năng diễn đạt mạch lạc biểu cảm
IV / Giả thuyết khoa học .
Nếu lựa chọn và sử dụng một số biện pháp hợp lí thì sẽ rèn luyện đợc khả năng
diễn đạt mạch lạc cho trẻ.
V / Đối t ợng nghiên cứu
Khả năng diễn đạt, hứng thú của trẻ trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi trò chơi
đóng kịch ở lớp mẫu giáo nhỡ
VI / Ph ơng pháp nghiên cứu
1. Ph ơng pháp nghiên cứu tài liệu
Nghiên cứu tài liệu tâm lý học và giáo dục học để hiểu đợc đặc điểm tâm lý và
đặc điểm phát triển ngôn ngữ của trẻ 4 tuổi.
2. Ph ơng pháp thực nghiệm
- Phơng pháp quan sát
- Phơng pháp đàm thoại
- Phơng pháp phỏng vấn ( trao đổi với gia đình với trẻ)
- Phơng pháp đọc kể diễn cảm
- Phơng pháp thực hành đóng kịch
3. Ph ơng pháp thống kê toán học

VII / Phạm vi nghiên cứu
Lớp mẫu giáo 4 tuổi của trờng mầm non Hà Phong
VIII / Thời gian nghiên cứu
- Thời gian nhận đề tài
- Thời gian hoàn thành đề cơng
- Thời gian hoàn thành đề tài.
Phần ii.
3
Nội dung
Chơng I:
Lý luận chung về phơng pháp dạy trẻ
đóng kịch
I /Khái niệm:
Kịch là một loại hình nghệ thuật tổng hợp bao gồm nghệ thuật văn học và nghệ
thuật sân khấu. Kịch tập trung khai thác những mâu thuẫn xung đột của cuộc
sống ( gọi là kịch tính). Một vở kịch đợc công diễn sẽ lu lại lâu nhất trong lòng
khán giả là vở kịch có kịch tính tập trung cao nhất.
II /Nội dung ph ơng pháp dạy trẻ đóng kịch
- Cô phải chọn những truyện hấp dẫn, có kịch tính, có nhiều mâu thuẫn xung
đột qua lời đối thoại của các nhân vật
- Giúp trẻ hiểu tác phẩm
+ Cô phải kể tác phẩm nhiều lần một cách diễn cảm, đặc biệt chú ý thể hiện
sắc thái khác nhau của ngôn ngữ đối thoại giữa các nhân vật.
+ Cô phải đàm thoại với trẻ về nội dung chi tiết của tác phẩm, giải thích thêm
về tính cách nhân vật, nếu có điều kiện cho trẻ xem tranh minh họa thêm để tăng
t liệu cho trí tởng tợng nghệ thuật của trẻ, giúp trẻ hình dung rõ nét dáng điệu,
ngôn ngữ của nhân vật.
- Dựng cảch và luyện tập
+ Cô chuẩn bị một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho vở kịch
+ Cô viết kịch bản: Suy nghĩ về nội dung hớng dẫn trẻ, cách hóa trang cho

nhân vật, trang trí nơi sẽ biểu diễn, trình tự hành động của các nhân vật, nội dung
lời dẫn truyện , lời bình, phần minh họa thêm bằng hát hoặc múa (nếu cần) để bổ
xung cho việc thể hiện tính cách các nhân vật.
+ Cô phân vai cho trẻ và giúp trẻ hiểu vai đóng , dạy trẻ học thuộc lời thoại kết
hợp và khích lệ động viên trẻ. Đồng thời cô chú ý phát hiện, đánh giá cao những
sáng tạo độc đáo của trẻ trong sự thể hiện.
- Hóa trang và biểu diễn
+ Cô hóa trang cho trẻ bằng cách làm các loại mũ múa ( thỏ, dê, gà, gấu, sói,
cáo ) để biểu thị các con vật và chọn cách ăn mặc phù hợp từng vai diễn. Bài trí
sân khấu đơn giản nhng phù hợp với nội dung của truyện
+ Cô tổ chức cho từng nhóm biểu diễn theo những thời điểm khác nhau. Cho
các cháu nhận xét nhóm nào diễn tốt có khen thởng kịp thời. Kết thúc giờ đóng
4
kịch, cô nhận xét kết quả ở mỗi vai diễn của trẻ, chú ý nhận xét mặt biểu cảm
trong cử chỉ lời nói, hành động của các nhân vật mà cháu đóng.
+ Chọn những trẻ diễn tốt để đi trình diễn vào các hội diễn.
III /ý nghĩa
Đây là một kiểu học tập mang tính chất trò chơi mà trẻ vô cùng hứng thú. Qua
trò chơi dạy trẻ đóng kịch sẽ góp phần giúp trẻ diễn đạt mạch lạc , biểu cảm , từ
đó sẽ thúc đẩy khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ. Bởi vì khi trẻ đóng kịch thì
bắt buộc trẻ phải thuộc lời thoại và diễn đạt lại một cách lu loát, biểu cảm đúng
với tính cách và sắc thái tình cảm của nhân vật mà trẻ đóng
Chơng II.
Tìm hiểu thực trạng
I. Khảo sát để xác định khả năng của trẻ.
+ Số trẻ đợc khảo sát : 25 cháu
+ Nội dung khảo sát
1. Phát âm:
- Số trẻ phát âm tơng đối chuẩn, 10 cháu = 40%
- Số trẻ phát âm ngọng: 15 cháu = 60%

2. Tập trả lời câu hỏi
- Số trẻ nói đợc câu dài và diễn đạt lu loát: 8 cháu =32%
- Số trẻ nói đợc 7-10 từ : 10 cháu = 40%
- Số trẻ nói đợc câu 4-7 từ : 7 cháu =28%
3. Tập đóng kịch :
- Số trẻ biết thể hiện tính cách, diễn đạt theo nội dung các nhân vật trong
truyện mà trẻ nhập vai : 8 cháu = 32%
- Số trẻ nhận biết và nói đợc tên các nhân vật trong truyện nhng hạn chế về
cách diễn đạt : 12 cháu = 48%
- Số trẻ không biết cách diễn đạt tính cách của nhân vật khi nhập vai: 5 cháu =
20%
II. Đặc điểm của lớp.
Sau khi đã khảo sát khả năng của học sinh tôi phải phân loại đối tợng trong lớp
để nắm đợc tình hình thực tế tìm hiểu và giáo dục một số trẻ cá biệt. Đáng lu tâm
là một số trẻ cha qua lớp nhà trẻ và mẫu giáo bé, sống ở gia đình đợc mọi ngời
chiều chuộng, thích gì là đòi bằng đợc, không có kỷ luật khuôn phép nh ở trờng
mầm non. Vì thế số trẻ này sẽ làm cho giáo viên gặp rất nhiều khó khăn trong
5
quá trình rèn luyện từ nề nếp, thói quen đến nhận thức. Ngoài ra một số trẻ đã qua
mẫu giáo nhng vẫn còn hạn chế về khả năng diễn đạt khi nhập vai nh 5 cháu cá
biệt: Thành, Cờng, Nhung, Hằng
III. Đặc điểm ngôn ngữ của trẻ ở lớp
- Thông qua việc khảo sát ban đầu, tôi thấy số trẻ trong lớp có khả năng phát
âm tơng đối chuẩn còn chiếm 1 tỉ lệ thấp, số trẻ phát âm ngọng chiếm tỉ lệ cao
hơn. Số trẻ nói đơc câu nhiều từ còn ít, do đó số cháu có khả năng diễn đạt mạch
lạc, biểu cảm khi nhập vai mới đạt 32 %. Chính vì thế tôi thấy cần phải tìm ra
biện pháp giảng dạy phù hợp để nâng cao chất lợng của lớp về khả năng phát
triển ngôn ngữ
- Điều trớc tiên tôi phải điều tra bằng cách sử dụng phơng pháp quan sát trẻ,
nếu thấy trẻ phát âm sai cô phải sửa kịp thời cho trẻ, có thể cho trẻ trả lời theo

yêu cầu của cô. Từ đó mà trẻ biết đợc cách phat âm đúng và nắm đợc cách diễn
đạt ý hiểu của mình đến ngời khác.
- Kết hợp với phơng pháp đàm thoại: Cô dùng những câu hỏi phù hợp với trẻ,
tránh câu hỏi quá nặng đối với trẻ, tránh trả lời có hoặc không sẽ không cụ
thể. Cách tốt nhất là hỏi trẻ về những âm mà trẻ hay nói sai và cho trẻ nói hết câu
xem khả năng của trẻ nh thế nào? bao nhiêu % trẻ nói đúng, bao nhiêu % trẻ nói
sai
- Kết quả điều tra: 40% trẻ nói đúng
60 % trẻ nói sai

Phiếu điều tra
Họ và tên Ngày Khả năng phát âm và nói câu dài Ghi
6
tháng
Năm
sinh
có từ khó Chú
Chữ Từ Câu
L N Quả
lê
Quả
na
Nói câu dài và
diễn đạt lu loát
Lu Tuấn Giang 20/5/2001 - - - - -
Đinh Khánh Linh 2/1/2001 + + + + + +đúng
Vũ Thị Thơng 23/2/2001 + + + + +
Ng Quốc Trung 16/11/2002 - - - - - - sai
Phạm Dơng 16/12/2001 + + + + +
Ng ngọc Cờng 7/4/2002 - - - - -

Ngọc Thúy Hằng 9/5/2001 - - - - -
Vũ Q Hơng 13/9/2001 + + + + +
Bùi Duy Quí 18/12/2001 - - -- - -
Phan Hg Nhung 5/1/2001 - - - -
Phiếu điều tra khả năng phát âm và diễn đạt của trẻ
Chơng III.
Nguyên nhân
Nguyên nhân dẫn đến ngôn ngữ của trẻ bị hạn chế: tìm hiểu gia đình.
- Những trẻ đến trờng mầm non hầu hết chủ yếu là công nhân, buôn bán, phần
nhỏ là trí thức. Vì điêù kiện đi làm ca, kíp căng thẳng, mệt mỏi, cộng với công
việc nội trợ hàng ngày nên hầu nh gia đình đều phó mặc cho nhà trờng.Có quan
tâm chăng nữa chỉ là việc ăn uống, may mặc, hoặc mua những loại đồ chơi đắt
tiền cho trẻ chơi. Mặt khác nhiều gia đình cha nhận thức đợc tầm quan trọng của
bậc học mầm non, vì vậy cha quan tâm đến việc học tập của con ở trờng. Có gia
đình không cho con đi học mẫu giáo dẫn đến việc ngôn ngữ của trẻ bị hạn chế rất
nhiều.
* Tìm hiểu ở trờng:
Nhiều khi còn cha chú trọng đến việc luyện phát âm cho trẻ một cách đồng đều.
Trong giờ chỉ gọi đợc một số ít trẻ đàm thoại cùng cô. Cha chú ý giáo dục bồi d-
ỡng học sinh cá biệt
Chơng IV:
7
đề ra kế hoạch giáo dục
Thời gian Nội dung Phơng pháp
5 /2 -> 10/2 - Điều tra khả năng
phát âm và nói của trẻ
- Số trẻ phát âm tơng
đối chuẩn = 40%
- Số trẻ phát âm ngọng
= 60%

- Quan sát
- Đàm thoại
11 -> 17/2 - Cho trẻ tập nói câu có
4- 7 từ
- Đàm thoại
18 -> 25/2 - Cho trẻ nói câu7 -10
từ
- Đàm thoại
26/2 ->1/3 - Cho trẻ nói câu dài và
diễn đạt mạch lạc
- đọc, kể diễn cảm
5/3-> 8/4 Rèn luyện khả năng
diễn đạt mạch lạc biểu
cảm cho trẻ
Thực hành: dạy trẻ
đóng kịch
Chơng V
Phơng pháp dạy trẻ nói năng mạch lạc
I / Những vấn đề chung:
Ngôn ngữ có một vai trò rất lớn đối với sự hình thành và phát triển nhân cách
cho trẻ vì ngôn ngữ quan trọng nhất của con ngời có thể hiểu biết lẫn nhau. Trong
giao tiếp trẻ sử dụng ngôn ngữ của mình đề trình bày ý nghĩa tình cảm hiểu biết
của mình với mọi ngời xung quanh. Nhờ có ngôn ngữ mà trẻ hiểu biết đợc những
lời giải thích, gợi ý của ngời lớn, nên hoạt động trí tuệ các thao tác t duy ngày
càng hoàn thiện, kích thích trẻ tích cực hoạt động trí tuệ. VD trẻ biết xác định vị
trí đồ vật so với các hớng của bản thân, hay của bạn và đối tợng khác: trên, dới,
8
trớc, sau, phải, trái. Thông qua ngôn ngữ , nhận thức đợc cái hay,. Cái đẹp ở thế
giới xung quanh mình , bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc rực rỡ: bông hoa lung
linh trong nắng khơi gợi cho phát huy khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, ngôn ngữ

đóng vai trò rất lớn trong việc điều chỉnh những hành vi và việc làm của trẻ, phát
triển nhân cách cho trẻ.
II /Ph ơng pháp
Phơng pháp dạy trẻ nói năng mạch lạc, biểu cảm là luyện cho trẻ nói đúng cấu
trúc của câu Tiếng Việt, lời nói có nội dung thông báo đầy dủ, lô gic có hình ảnh,
khi nói diễn đạt rõ ràng, ngắt nghỉ giọng đúng chỗ, giọng nói có sắc thái biểu
cảm .
Để việc dạy trẻ nói năng lu loát, biểu cảm đạt đợc kết quả cao nhất chúng ta cần
phối hợp sử dụng các phơng pháp sau:
1. Phơng pháp xây dựng mẫu câu:
Xây dựng mẫu câu là hớng dẫn cho trẻ nói theo cách mô hình Tiếng Việt, khi
xây dựng mẫu câu phải chuẩn mực các mẫu câu có nội dung đơn giản dễ hiểu, có
cấu trúc ngữ pháp đúng, từ ngữ chính xác. Nhng để trẻ hiểu đợc và nói đợc những
câu đơn giản thì phải làm mẫu, giới thiệu mẫu câu cho trẻ bằng cách đặt các câu
hỏi trong các hoạt động vui chơi học tập.
Vd: Trong giờ kể chuyện cô có thể đặt ra nhiều câu hỏi mẫu
Cô hỏi: cô vừa kể cho lớp mình nghe chuyện gì?
Trẻ trả lời: tha cô cô vừa kể cho lớp mình nghe câu chuyện hai anh em
Cô hỏi: ngời anh là ngời nh thế nào?
Trẻ trả lời: tha cô ngời anh là ngời chăm chỉ chịu khó lao động ạ
Trong giờ tìm hiểu môi trừơng xung quanh: Làm quen với con vật nuôi trong
gia đình có 4 chân đẻ concô đặt ra nhiều mẫu câu hỏi kết hợp với đồ dùng trực
quan sinh động: tranh ảnh, đồ chơi gây hứng thú lôi cuốn trẻ chú ý:
Cô đọc câu thơ về con vật:
Vd: Con gì ăn no .. phì phò
Trẻ đoán con lợn, cô đa tranh con lơn hỏi trẻ con lợn có mấy chân
Trẻ trả lời tha cô con lợn có 4 chân cô hỏi con lợn kêu nh thế nào. Trẻ trả
lời Nó kêu ụt ịt
Đối với những trẻ nói sai từ, cô cần cung cấp những từ đúng bổ xung từ còn
thiếu nhắc lại.

Vd: ớt cay mẹ lắm đây là câu vừa thiếu từ, lộn xộn từ.
9
Cô nói lại cho trẻ nghe: Mẹ ơi ớt cay lắm, cô cho trẻ nhắc lại. Nh vậy trong
quá trình giao tiếp với trẻ cô đã dạy trẻ nói đúng cấu trúc câu và diễn đạt mạch
lạc .
2.Luyện qua đọc kể diễn cảm .
Đây là phơng pháp giúp trẻ nói đúng cấu trúc ngữ pháp và diễn đạt mạch lạc ,
biểu cảm một cáh nhanh chóng và hiệu quả. Cô hớng dẫn trẻ kể lại các tác phẩm
văn học mà trẻ đã đợc nghe cô đọc kể diễn cảm nhiều lần nhằm cho trẻ làm quen
và bắt chớc cách sử dụng câu, từ cách diễn đạt mạch lạc , biểu cảm của ngôn ngữ
nghệ thuật .Trẻ đợc luyện cách thể hiện những cảm xúc đối với tác phẩm bằng lời
kể diễn cảm
Vd; Tiết kể chuyện : Dê con nhanh trí cô kể diễn cảm lần một xong, cô giới
thiệu tranh cho trẻ xem và hỏi trẻ :
Cô: các con quan sát xem cô có bức tranh vẽ gì đây?
Trẻ: con tha cô , bức tranh vé dê mẹ và các dê con ạ.
Khi hỏi trẻ xong, cô tiến hành kể cho trẻ nghe, vừa kể cô vừa chỉ vào tranh đề
cho trẻ quan sát. ( Những bức tranh về đồ vật thì cô phải hớng dẫn trẻ quan sát
gọi tên, màu sắc, đặc điểm, cấu tạo, tác dụng) khi cô kể mẫu, cần phải kể rõ ràng,
chính xác theo trình tự lô gic để trẻ nắm đợc nội dung và các kể. Khi cho trẻ tự kể
lại thì cô cần khuyến khích trẻ kể và sửa những câu cha chính xác.
3.Luyện qua trò chơi:
Hình thức trò chơi giúp trẻ bộc lộ nhiều khả năng ngôn ngữ của mình đồng thời
kích thích trẻ phải vơn lên trong việc phải sử dụng ngữ điệu để diễn đạt cho
những ngời xung quanh có thể hiểu nguyện vọng, ý kiến của mình. Tổ chức trò
chơi học tập với nội dung ngôn ngữ, củng cố và mở rộng vốn từ.
Ngoài ra trò chơi còn mang tính nghệ thuật cao, thờng tái hiện lại hình tợng và
hành động của các nhân vật, khi chơi trò chơi đóng kịch trẻ nói bằng ngôn ngữ
dân gian có nội dung phong phú và đầy sức diễn cảm từ đó giúp trẻ đợc cảm thụ
sự giàu có của ngôn ngữ, nắm đợc phơng tiện thể hiện ngôn ngữ lĩnh hội đợc sự

phong phú của tiếng mẹ đẻ, tất cả những điều này ảnh hởng tích cực đến sự phát
triển ngôn ngữ của trẻ, khi cho trẻ đóng kịch cô cần chọn những truyện có nội
dung kịch tính cao, mâu thuẫn ngày càng phát triển đến điểm đỉnh, từ đó cô kể
diễn cảm nhiều lần đàm thoại với trẻ. Đặc biệt cô nhấn mạnh ngữ giọng của nhân
vật giúp trẻ làm theo vai đóng nhân vật trong kịch. Khi trẻ đóng cô cần sửa cho
10
trẻ từng câu , từ ngữ giúp trẻ nói năng rõ ràng mạch lạc và biểu cảm thì vở kịch
mới lôi cuốn hấp dẫn hoàn thiện cụ thể khi dạy trẻ đóng kịch đợc tiến hành 4 bớc.
- Bớc 1. Cô chọn chuyện hấp dẫn có tính kịch
- Bớc 2. Giúp trẻ hiểu nôị dung chi tiết của truyện , đặc biệt cô nhấn mạnh
ngữ điệu giọng của nhân vật
- Bớc 3. Dựng cảnh , luyện tập
Cô chuẩn bị một số phong cảnh vẽ phù hợp với nội dung kịch ( tạo một góc sân
khấu, cô phân vai cho trẻ, giúp cho trẻ hiểu vai đóng thuộc lời nói nhân vật phải
biết kết hợp động tác hỗ trợ, cử chỉ, ánh mắt ( cô phải dạy cho trẻ ) cô là ngời dẫn
truyện trẻ biết phối hợp các vai phù hợp với lời dẫn của cô nhắc trẻ làm đúng , ch-
a đúng khen gợi trẻ.
- Bớc 4. Hóa trang và biểu diễn
Khi trẻ tập thành thạo các vai đã biết phối hợp nhuần nhuyễn: cô hóa trang nhân
vật bằng cách cho trẻ đội mũ con vật, trang trí quần áo, có điêù kiện mặc quần áo
giống con vật thật một số trẻ đóng vai có bông hoa đội mũ hoa ( để cả lớp cùng đ-
ợc đóng, cô tổ chức cho từng nhóm biểu diễn theo những thời điểm khác nhau)
Chơng VI.
áp dụng phơng pháp dạy trẻ đóng kịch
vào việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ
I / Ph ơng pháp dạy trẻ đóng kịch ( 4 b ớc)
1. Bớc 1: Chọn tác phẩm
Cô chọn truyện hấp dẫn, có kịch tính , có nhiều mâu thuẫn xung đột qua lời đối
thoại của các nhân vật
2. Bớc 2: Giúp trẻ hiểu tác phẩm

- Cô phải kể diễn cảm tác phẩm nhiều lần
- Cô đàm thoại với trẻ về nội dung chi tiết của truyện, đặc biệt là cô nhẫn mạnh
ngữ điệu giọng nói của các nhân vật
3. Bớc 3: Dựng cảch và luyện tập:
- Cô chuẩn bị một số cây vẽ trang trí cây cối hoa là tạo nên một góc sân khấu để
trẻ hứng thú
- Cô chuẩn bị những đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho vở kịch
- Cô phân vai cho trẻ và giúp trẻ hiểu vai đóng, thuộc lời thoại, biết kết hợp
những động tác minh họa ( cử chỉ, ánh mắt)
11
- Cô dẫn truyện để trẻ phối hợp các vai với nhau. Cô sửa sai uốn nắn kịp thời cho
trẻ nếu trẻ làm sai, cô khen gợi những cháu làm đúng, chú ý phát hiện đánh giá
cao những sáng tạo độc đáo của trẻ trong sự thể hiện .
4. Bớc 4: Hóa trang và biểu diễn.
- Khi trẻ đã tập thành thạo các vai và biết phối hợp nhuần nhuyễn thì cho các
cháu đội mũ có hình thỏ, dê, gấu, gà, sói, chim để biểu thị các con vật. Cho các
cháu còn lại đóng vai hoa, những cái cây
- Cô tổ chức cho từng nhóm biểu diễn theo những thời điểm khác nhau ( trong
giờ học, hoạt động vui chơi buổi chiều ) Lúc đầu cô nên chọn những cháu có
khả năng và mạnh bạo lên diễn, sau đó mới khuyến khích những cháu còn nhút
nhát tham gia, giúp trẻ bộc lộ những năng lực nghệ thuật của bản thân. Kết thúc
giờ đóng kịch cô cho các cháu nhận xét xem nhóm nào diễn tốt, cô nhận xét mỗi
vai của trẻ, trẻ nào diễn tốt nên có khen thởng kịp thời để khuyến khích.
II / á p dụng ph ơng pháp dạy trẻ đóng kịch vào việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt
mạch lạc cho trẻ.
Tổ chức dạy trẻ đóng kịch giúp trẻ tái hiện lại nhngc hình tợng và hành động
của các nhân vật. Khi đóng kịch trẻ nói bằng ngôn ngữ của các nhân vật trong tác
phẩm . Giúp trẻ nắn đợc ngôn ngữ dân gian có nội dung phong phú và đầy sức
diễn cảm . Từ đó giúp trẻ cảm thụ đợc sự giàu có của ngôn ngữ, nắm đợc phơng
thức thể hiện ngôn ngữ, lĩnh hội đợc sự phong phú của tiếng mẹ đẻ. Tất cả những

điều này có ảnh hởng tích cực đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Cụ thể thông
qua 2 ví dụ sau:
1. Dạy trẻ đóng kịch Dê con nhanh trí
- Cô phải kể diễn cảm câu truyện Dê con nhanh trí nhiều lần
Đoạn 1: từ trong ngôi nhà cho mẹ
Khi kể giọng dê mẹ trầm, nhẹ nhàng. Giọng dê con ngây thơ, trong cao.
Đoạn 2: Còn lại cho đến hết.
Giọng sói ồm ồm, giọng dê con thnah, nghi ngờ. Giọng kể chậm hơn bình th-
ờng, hơi kéo dài ở các câu hỏi: Mệ đấy ? Sao hôm nay tiếng mẹ lại ồm ồm thế?
Giọng dê con hài hớc, mỉa mai, mạnh mẽ hơn bình thờng ở các câu: Thôi anh
sói ơi còn lạ gì nữa?
- Cô đàm thoại với trẻ về nội dung chi tiết của câu chuyện nhấn mạnh vào ngữ
điệu giọng của các nhân vật
12