Buổi đầu độc lập( từ năm 938 đến 1009)- Nhà Ngô- Đinh- Tiền Lê

Buổi đầu độc lập của nước ta gắn liền với các triều đại Ngô- Đinh- Tiền Lê.
Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 Sứ Quân
Sau chiến thắng Bạch Đằng năm 938, Ngô Quyền trị vì đất nước được sáu năm thì mất. Triều đình lục đục, tranh giành
ngai vàng.

Các thế lực cát cứ địa phương nỗi dậy, chia cắt đất nước thành 12 vùng, lập chính quyền riêng không phục tùng triều
đình và đánh chiếm lẫn nhau, sử cũ gọi là " loạn 12 sứ quân". Hai mươi năm liên tiếp bị loạn lạc, đất nước bị chia cắt,
làng mạc, ruộng đồng bị tàn phá. Trong khi đố, quân thù ngoài bờ cõi lăm le xâm lược.

Bấy giờ, ở vùng đất Hoa Lư( Gia Viễn, Ninh Bình ngày nay) có Đinh Bộ Lĩnh, một người cương nghị, mưu lược và có
chí lớn.
Chuyện xưa kể rằng, khi còn nhỏ, Đinh Bộ Lĩnh thường chới với trẻ chăn trâu. Ông hay bắt bón trẻ khoanh tay làm kiệu
để ngồi cho chúng rước và lấy bông lau làm cờ đánh trận. Trẻ con xứ ấy đều nể sợ và tôn làm anh.
Lớn lên gặp buổi loạn lạc, Đinh Bộ Lĩnh xây dựng lực lượng ở vùng đất Hoa Lư, liên kết với một số sứ quân rồi đem
quân đi đánh sứ quân khác. Được nhân dân ủng hộ nên ông đánh đâu thắng đó. Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh thống nhất được
giang sơn, lên ngôi Hoàng đế( gọi là Đinh Tiên Hoàng), đóng đô ở Hoa Lư, đặt tên nước là Đại Cồ Việt, lấy niên hiệu là
Thái Bình.