ý nghĩ của hệ số công suất

§1-7. ý nghÜa kinh tÕ kü thuËt cña
hÖ sè c«ng suÊt c¸c biÖn ph¸p
n©ng cao hÖ sè cosϕ


1) Khỏi nim v h s cụng sut:

P = S cos = U .I . cos
cos được gọi là hệ số công suất của mạch điện xoay chiều

r
r
cos = =
2
2
z
r + ( xL xC )
cos là thông số phụ thuộc vào các thông số r, L, C của phụ tải.
Nếu mạch thuần trở thì cos = 1
Nếu mạch thuần điện kháng thì cos = 0

Nói chung cos thường nhỏ hơn
1.


2. ý nghĩa kinh tế kỹ thuật của hệ số công suất
cos
:
a. ối
với máy phát
Mỗi một máy phát điện đều được chế tạo với một công suất biểu

điện:

kiến định mức Sđm từ đó máy có thể cung cấp một công suất tác
dụng:

P = S m cos

Nu cos = 1 thỡ P = Sm máy có thể cung cấp công suất tỏc
dng lớn nhất.
Nu cos càng nhỏ thỡ khả nng phát công suất tỏc dng của
máy càng bé.

Do đó muốn tận dụng khả nng làm việc của máy
phát điện thỡ hệ số công suất cos phải lớn.


b. Đối với đường dây truyền tải điện:
cung cp cho ph ti mt cụng sut P vi in U khụng i thỡ
dũng in chy trờn ng dõy l:
P

I=

U cos

Nếu hệ số công suất cos càng bé thì dòng điện càng lớn và điều
đó dẫn đến các tác hại:
1- Dòng điện lớn phải dùng dây dẫn lớn, làm tăng khối lượng kim
loại mầu và vốn đầu tư xây dựng đường dây tăng.
2- Dòng điện lớn làm tăng tổn thất cụng sut v tn tht điện năng

2
trên đường dây:

A = P.t = I .rd .t

3- Tổn thất điện áp trên đường dây cũng tăng tỉ lệ với dòng điện.
Nếu tổn thất điện áp này vượt quá trị số cho phép sẽ ảnh hưởng đến
sự làm việc của các thiết bị điện.

U = I . z d


P
cos = =
S

P
P2 + Q2

Muốn nâng cao hệ số công suất cos ta phải tìm mọi cách
giảm nhỏ công suất phản kháng Q
Q = QL QC mun gim Q thỡ phi gim QL v tng QC
- Biện pháp chủ động: gim QL
+ Khi thiết kế cần lựa chọn công suất các động cơ, các máy
biến áp có công suất thích hợp.
+ Vận hành các thiết bị điện ở chế độ đầy tải, tránh non tải và
không tải.
Khi đầy tải cos = 0,83 0,85
Nếu non tải cos = 0,2 0,23
+ Thực hiện nghiêm chỉnh việc sử dụng điện.

- Biện pháp bù: Sản xuất Q tại nơi tiêu thụ.


Có hai cách tạo ra QBự
+ Cách thứ nhất là dùng máy phát điện đồng bộ:
Cho chạy ở chế độ động cơ với quá kích thích. Như vậy động cơ
tiêu thụ một chút công suất tác dụng, nhưng bù lại nó phát vào lưới
công suất phản kháng để bù công suất phản kháng cho tải.
+ Cách thứ hai đó là đấu song song với tải một tụ điện C.
I
U

It
Zt

IC

t

U


I

C

IC
It