giáo án sinh học 8 cả năm

 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


Ngµy So¹n : 25/08/2010
Ngµy gi¶ng: 27/08/2010

TIẾT 1.

Bµi më ®Çu

A. mơc tiªu.

1. KiÕn thøc
- HS thÊy râ ®ỵc mơc ®Ých, nhiƯm vơ, ý nghÜa cđa m«n häc.
- X¸c ®Þnh ®ỵc vÞ trÝ cđa con ngêi trong tù nhiªn.
- Nªu ®ỵc c¸c ph¬ng ph¸p ®Ỉc thï cđa m«n häc.
2. KÜ n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm, kÜ n¨ng t duy ®éc lËp vµ lµm viƯc víi SGK.
3. Th¸i ®é - Cã ý thøc b¶o vƯ, gi÷ g×n vƯ sinh c¬ thĨ.
B. chn bÞ.

- Tranh phãng to c¸c h×nh SGK trong bµi.
- B¶ng phơ.
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.

1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Trong ch¬ng tr×nh sinh häc 7 c¸c em ®· häc c¸c ngµnh ®éng vËt nµo?
- Líp ®éng vËt nµo trong ngµnh ®éng vËt cã x¬ng sèng cã vÞ trÝ tiÕn ho¸ cao nhÊt?

3. Bµi míi. Líp 8 c¸c em sÏ nghiªn cøu vỊ c¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh.
Ho¹t ®éng 1: VÞ trÝ cđa con ngêi trong tù nhiªn
Mơc tiªu: HS thÊy ®ỵc con ngêi cã vÞ trÝ cao nhÊt trong thÕ giíi sinh vËt do cÊu t¹o c¬ thĨ hoµn
chØnh vµ c¸c ho¹t ®éng cã mơc ®Ých.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Cho HS ®äc th«ng tin mơc 1 SGK.
? X¸c ®Þnh vÞ trÝ ph©n lo¹i cđa con ngêi
trong tù nhiªn?
? Con ngêi cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm nµo kh¸c
biƯt víi ®éng vËt thc líp thó?

- §äc th«ng tin, trao ®ỉi nhãm vµ rót ra kÕt ln.
- C¸ nh©n nghiªn cøu bµi tËp.
- Trao ®ỉi nhãm vµ x¸c ®Þnh kÕt ln ®óng b»ng
c¸ch ®¸nh dÊu trªn b¶ng phơ.
- C¸c nhãm kh¸c tr×nh bµy, bỉ sung  KÕt ln.
KÕt ln: - Ngêi cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm gièng thó 
Ngêi thc líp thó.
- Yªu cÇu HS hoµn thµnh bµi tËp  SGK.
? §Ỉc ®iĨm kh¸c biƯt gi÷a ngêi vµ ®éng vËt - Sù kh¸c biƯt gi÷a ngêi vµ thó chøng tá ngêi lµ
®éng vËt tiÕn ho¸ nhÊt, ®Ỉc biƯt lµ biÕt lao ®éng, cã
líp thó cã ý nghÜa g×?
- §Ỉc ®iĨm chØ cã ë ngêi, kh«ng cã ë ®éng tiÕng nãi, ch÷ viÕt, t duy trõu tỵng, ho¹t ®éng cã
mơc ®Ých  Lµm chđ thiªn nhiªn.
vËt (« 1, 2, 3, 5, 7, 8 – SGK).
Ho¹t ®éng 2: NhiƯm vơ cđa m«n c¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh
Mơc tiªu: HS chØ ra ®ỵc nhiƯm vơ c¬ b¶n cđa m«n häc, ®Ị ra biƯn ph¸p b¶o vƯ c¬ thĨ, chØ ra mèi liªn
quan gi÷a m«n häc víi khoa häc kh¸c.
Ho¹t ®éng cđa GV

Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS ®äc  SGK mơc II ®Ĩ tr¶ lêi :
- C¸ nh©n nghiªn cøu  trao ®ỉi nhãm.
? Häc bé m«n c¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh gióp - Mét vµi ®¹i diƯn tr×nh bµy, bỉ sung ®Ĩ rót ra
kÕt ln.
chóng ta hiĨu biÕt nh÷ng g×?
Người Soạn: Quách Đình Bảo

1


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8



- Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 1.1 1.3, liªn hƯ
thùc tÕ ®Ĩ tr¶ lêi:
? H·y cho biÕt kiÕn thøc vỊ c¬ thĨ ngêi vµ vƯ
sinh cã quan hƯ mËt thiÕt víi nh÷ng ngµnh
nghỊ nµo trong x· héi?
- KiÕn thøc c¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh cã liªn quan
®Õn khoa häc kh¸c: y häc, t©m lÝ häc, héi ho¹,
thĨ thao...

- Quan s¸t tranh + thùc tÕ  trao ®ái nhãm ®Ĩ
chØ ra mèi liªn quan gi÷a bé m«n víi khoa häc
kh¸c.
TiĨu kÕt:- Bé m«n sinh häc 8 cung cÊp nh÷ng

kiÕn thøc vỊ cÊu t¹o, sinh lÝ, chøc n¨ng cđa c¸c
c¬ quan trong c¬ thĨ. mèi quan hƯ gi÷a c¬ thĨ vµ
m«i trêng, nh÷ng hiĨu biÕt vỊ phßng chèng bƯnh
tËt vµ rÌn lun th©n thĨ  B¶o vƯ c¬ thĨ.
Ho¹t ®éng 3: Ph¬ng ph¸p häc tËp bé m«n c¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh
Mơc tiªu: HS chØ ra ®ỵc ph¬ng ph¸p ®Ỉc thï cđa bé m«n ®ã lµ häc qua quan s¸t m« h×nh, tranh, thÝ
nghiƯm, mÉu vËt ...
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu  mơc III SGK, - C¸ nh©n tù nghiªn cøu , trao ®ỉi nhãm.
liªn hƯ c¸c ph¬ng ph¸p ®· häc m«n Sinh - §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy, bỉ sung ®Ĩ rót ra kÕt
häc ë líp díi ®Ĩ tr¶ lêi:
ln.
? Nªu c¸c ph¬ng ph¸p c¬ b¶n ®Ĩ häc tËp bé - HS lÊy VD cho tõng ph¬ng ph¸p.
KÕt ln:
m«n?
- Cho HS lÊy VD cơ thĨ minh ho¹ cho tõng - Quan s¸t m« h×nh, tranh ¶nh, tiªu b¶n, mÉu vËt
thËt ... ®Ĩ hiĨu râ vỊ cÊu t¹o, h×nh th¸i.
ph¬ng ph¸p.
- ThÝ nghiƯm ®Ĩ t×m ra chøc n¨ng sinh lÝ c¸c c¬
- 1 HS ®äc kÕt ln SGK.
quan, hƯ c¬ quan.
- VËn dơng kiÕn htøc ®Ĩ gi¶i thÝch hiƯn tỵng thùc
tÕ, cã biƯn ph¸p vƯ sinh, rÌn lun th©n thĨ.
4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸
? Tr×nh bµy nh÷ng ®Ỉc ®iĨm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a con ngêi vµ ®éng vËt thc líp thó?
§iỊu nµy cã ý nghÜa g×?
? Lỵi Ých cđa viƯc häc bé m«n “ C¬ thĨ ngêi vµ sinh vËt”.
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u 1, 2 SGK.

- KỴ b¶ng 2 vµo vë.
- ¤n l¹i hƯ c¬ quan ë ®éng vËt thc líp thó.

--------  --------

Người Soạn: Quách Đình Bảo

2


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


Ngµy So¹n : 26/08/20
28/08/2010

Ngµy gi¶ng:

Ch¬ng I – Kh¸i qu¸t vỊ c¬ thĨ ngêi
TIẾT 2

cÊu t¹o c¬ thĨ ngêi

A. mơc tiªu.

1. KiÕn thøc
- HS kĨ ®ỵc tªn vµ x¸c ®Þnh ®ỵc vÞ trÝ cđa c¸c c¬ quan, hƯ c¬ quan trong c¬ thĨ.
- N¾m ®ỵc chøc n¨ng cđa tõng hƯ c¬ quan.

- Gi¶i thÝch ®ỵc vai trß cđa hƯ thÇn kinh vµ hƯ néi tiÕt trong sù ®iỊu hoµ ho¹t ®éng c¸c c¬ quan.
2. KÜ n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt kiÕn thøc.
- RÌn t duy tỉng hỵp logic, kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3. Th¸i ®é
- Gi¸o dơc ý thøc gi÷ g×n b¶o vƯ c¬ thĨ tr¸nh t¸c ®éng m¹nh vµo mét sè c¬ quan quan träng.
B. chn bÞ.

- Tranh phãng to h×nh 2.1; 2.2 SGK hc m« h×nh th¸o l¾p c¸c c¬ quan cđa c¬ thĨ ngêi.
- B¶ng phơ kỴ s½n b¶ng 2 vµ H 2.3 (SGK).
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.

1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Tr×nh bµy ®Ỉc ®iĨm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a ngêi vµ thó? Tõ ®ã x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa con ngêi trong tù nhiªn.
- Cho biÕt lỵi Ých cđa viƯc häc m«n “C¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh”
3. Bµi míi
Ho¹t ®éng 1: CÊu t¹o c¬ thĨ
Mơc tiªu: HS chØ râ c¸c phÇn c¬ thĨ, tr×nh bµy ®ỵc s¬ lỵc thµnh phÇn, chøc n¨ng c¸c hƯ c¬ quan.

Ho¹t ®éng cđa GV

Ho¹t ®éng cđa HS

- Yªu cÇu HS quan s¸t H 2.1 vµ 2.2, kÕt hỵp tù t×m
hiĨu b¶n th©n ®Ĩ tr¶ lêi:
? C¬ thĨ ngêi gåm mÊy phÇn? KĨ tªn c¸c phÇn ®ã?
? C¬ thĨ chóng ta ®ỵc bao bäc bëi c¬ quan nµo?
Chøc n¨ng cđa c¬ quan nµy lµ g×?
? Díi da lµ c¬ quan nµo?

? Khoang ngùc ng¨n c¸ch víi khoang bơng nhê c¬
quan nµo?
? Nh÷ng c¬ quan nµo n»m trong khoang ngùc,
khoang bơng?
(GV treo tranh hc m« h×nh c¬ thĨ ngêi ®Ĩ HS khai
th¸c vÞ trÝ c¸c c¬ quan)
- Cho 1 HS ®äc to  SGK vµ tr¶ lêi:? ThÕ nµo lµ mét hƯ c¬ quan?
? KĨ tªn c¸c hƯ c¬ quan ë ®éng vËt thc líp thó?

- C¸ nh©n quan s¸t tranh, t×m hiĨu b¶n th©n, trao
®ỉi nhãm. §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy ý kiÕn.

- HS cã thĨ lªn chØ trùc tiÕp trªn tranh hc m«
h×nh th¸o l¾p c¸c c¬ quan c¬ thĨ.
- 1 HS tr¶ lêi . Rót ra kÕt ln.
- Nhí l¹i kiÕn thøc cò, kĨ ®đ 7 hƯ c¬ quan.
- Trao ®ỉi nhãm, hoµn thµnh b¶ng 2. §¹i diƯn
nhãm ®iỊn kÕt qu¶ vµo b¶ng phơ, nhãm kh¸c bỉ
- Yªu cÇu HS trao ®ỉi nhãm ®Ĩ hoµn thµnh b¶ng 2
sung  KÕt ln:
(SGK) vµo phiÕu häc tËp.
- GV th«ng b¸o ®¸p ¸n ®óng.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

3


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


? Ngoµi c¸c hƯ c¬ quan trªn, trong c¬ thĨ cßn cã - 1 HS kh¸c chØ tªn c¸c c¬ quan trong tõng hƯ trªn
m« h×nh.
c¸c hƯ c¬ quan nµo kh¸c?
? So s¸nh c¸c hƯ c¬ quan ë ngêi vµ thó, em cã nhËn - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt.
- Da, c¸c gi¸c quan, hƯ sinh dơc vµ hƯ néi tiÕt.
xÐt g×?
- Gièng nhau vỊ sù s¾p xÕp, cÊu tróc vµ chøc n¨ng
cđa c¸c hƯ c¬ quan.

B¶ng 2: Thµnh phÇn, chøc n¨ng cđa c¸c hƯ c¬ quan
HƯ c¬ quan

C¸c c¬ quan trong tõng hƯ c¬
quan

- HƯ vËn ®éng
- HƯ tiªu ho¸

- C¬ vµ x¬ng
- MiƯng, èng tiªu ho¸ vµ tun tiªu ho¸.

-HƯ tn hoµn

- Tim vµ hƯ m¹ch

- HƯ h« hÊp
- HƯ bµi tiÕt
- HƯ thÇn kinh

- Mòi, khÝ qu¶n, phÕ qu¶n vµ 2 l¸ phỉi.
- ThËn, èng dÉn níc tiĨu vµ bãng ®¸i.
- N·o, tủ sèng, d©y thÇn kinh vµ h¹ch
thÇn kinh.

Chøc n¨ng cđa hƯ c¬ quan
- VËn ®éng c¬ thĨ
- TiÕp nhËn vµ biÕn ®ỉi thøc ¨n thµnh chÊt dd cung cÊp cho
c¬ thĨ.
- VËn chun chÊt d2, oxi tíi tÕ bµo vµ vËn chun chÊt th¶i,
cacbonic tõ tÕ bµo ®Õn c¬ quan bµi tiÕt.
- Thùc hiƯn trao ®ỉi khÝ gi÷a c¬ thĨ vµ m«i trêng.
- Bµi tiÕt níc tiĨu.
- TiÕp nhËn vµ tr¶ lêi kÝch tõ m«i trêng, ®iỊu hoµ ho¹t ®éng
cđa c¸c c¬ quan.

KÕt ln: 1. C¸c phÇn c¬ thĨ
- C¬ thĨ chia lµm 3 phÇn: ®Çu, th©n vµ tay ch©n.
- Da bao bäc bªn ngoµi ®Ĩ b¶o vƯ c¬ thĨ. Díi da lµ líp mì  c¬ vµ x¬ng (hƯ vËn ®éng).
- Khoang ngùc ng¨n c¸ch víi khoang bơng nhê c¬ hoµnh.
2. C¸c hƯ c¬ quan - HƯ c¬ quan gåm c¸c c¬ quan cïng phèi hỵp ho¹t ®éng thùc hiƯn mét chøc
n¨ng nhÊt ®Þnh cđa c¬ thĨ.
Ho¹t ®éng 2: Sù phèi hỵp ho¹t ®éng cđa c¸c c¬ quan
Mơc tiªu: HS chØ ra ®ỵc vai trß ®iỊu hoµ ho¹t ®éng cđa c¸c hƯ c¬ quan cđa hƯ thÇn kinh vµ néi tiÕt.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS ®äc  SGK mơc II ®Ĩ tr¶ lêi : - C¸ nh©n nghiªn cøu  ph©n tÝch 1 ho¹t ®éng cđa c¬ thĨ
? Sù phèi hỵp ho¹t ®éng cđa c¸c c¬ quan ®ã lµ ch¹y.
- Trao ®ỉi nhãm ®Ĩ t×m VD kh¸c. §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy.

trong c¬ thĨ ®ỵc thĨ hiƯn NTN?
+ ChØ ra mèi quan hƯ qua l¹i gi÷a c¸c hƯ c¬ quan.
- Yªu cÇu HS kh¸c lÊy VD.
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 2.3 vµ gi¶i thÝch s¬ + ThÊy ®ỵc vai trß chØ ®¹o, ®iỊu hoµ cđa hƯ thÇn kinh vµ
thĨ dÞch.
®å H 2.3 SGK.
? H·y cho biÕt c¸c mòi tªn tõ hƯ thÇn kinh KÕt ln:
vµ hƯ néi tiÕt tíi c¸c c¬ quan nãi lªn ®iỊu - C¸c hƯ c¬ quan trong c¬ thĨ cã sù phèi hỵp ho¹t ®éng.
- Sù phèi hỵp ho¹t ®éng cđa c¸c c¬ quan t¹o nªn sù thèng
g×?
- GV nhËn xÐt ý kiÕn HS vµ gi¶i thÝch: HƯ nhÊt cđa c¬ thĨ díi sù chØ ®¹o cđa hƯ thÇn kinh vµ hƯ néi
thÇn kinh ®iỊu hoµ qua c¬ chÕ ph¶n x¹; hƯ tiÕt.
néi tiÕt ®iỊu hoµ qua c¬ chÕ thĨ dÞch.
4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸
- 1 HS ®äc kÕt ln SGK.
- HS tr¶ lêi c©u hái:
- C¬ thĨ cã mÊy hƯ c¬ quan? ChØ râ thµnh phÇn vµ chøc n¨ng cđa c¸c hƯ c¬ quan?
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u 1, 2 SGK.
- ¤n l¹i cÊu t¹o tÕ bµo thùc vËt.

--------  --------

Người Soạn: Quách Đình Bảo

4


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8



Ngµy So¹n : 02/09/10
Ngµy gi¶ng: 03/09/2010

TIẾT 3

tÕ bµo

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS tr×nh bµy ®ỵc c¸c thµnh phÇn cÊu tróc c¬ b¶n cđa tÕ bµo:g«m mµng sinh chÊt, chÊt tÕ bµo
(líi néi chÊt, ri b« x«m, bé m¸y g«n gi, trung thĨ, nh©n(NST, nh©n con) ). Ph©n biƯt ®ỵc chøc n¨ng tõng cÊu
tróc cđa tÕ bµo.
- Chøng minh ®ỵc tÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ.
2. KÜ n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, m« h×nh ®Ĩ t×m kiÕn thøc.
- RÌn t duy suy ln logic, kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc häc tËp, lßng yªu thÝch bé m«n.
B. chn bÞ.
1 GV:-Tranh phãng to h×nh 3.1; 4.1; 4.4 SGK , b¶ng phơ kỴ s½n b¶ng 3.1; 3.2
2. HS : Häc bµi tiÕt 2
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
1, HƯ h« hÊp cã c¸c c¬ quan nµo ? vµ hƯ h« hÊp cã chøc n¨ng g×?
2, Chøc n¨ng vËn ®éng c¬ thĨ vµ bµi tiÕt níc tiĨu là nh÷ng hƯ c¬ quan nµo?
3. Bµi míi

- GV treo H 4.1 ®Õn 4.4 phãng to, giíi thiƯu c¸c lo¹i tÕ bµo c¬ thĨ.
? NhËn xÐt vỊ h×nh d¹ng, kÝch thíc, chøc n¨ng cđa c¸c lo¹i tÕ bµo?
- GV: TÕ bµo kh¸c nhau ë c¸c bé phËn nhng ®Ịu cã ®Ỉc ®iĨm gièng nhau.
Ho¹t ®éng 1: CÊu t¹o tÕ bµo
Mơc tiªu: HS n¾m ®ỵc c¸c thµnh phÇn chÝnh cđa tÕ bµo: mµng, chÊt nguyªn sinh, nh©n.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Quan s¸t kÜ H 3.1 vµ ghi nh¬ kiÕn thøc.
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 3.1 vµ cho biÕt cÊu
t¹o mét tÕ bµo ®iĨn h×nh.
- Treo tranh H 3.1 phãng to ®Ĩ HS g¾n chó
thÝch.
KÕt ln: CÊu t¹o tÕ bµo gåm 3 phÇn:
+ Mµng
+ TÕ bµo chÊt gåm nhiỊu bµo quan
+ Nh©n
- 1 HS g¾n chó thÝch. C¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bỉ sung.
Ho¹t ®éng 2 Chøc n¨ng cđa c¸c bé phËn trong tÕ bµo
Mơc tiªu: HS n¾m ®ỵc chøc n¨ng quan träng cđa c¸c bé phËn trong tÕ bµo. ThÊy ®ỵc cÊu t¹o phï hỵp víi
chøc n¨ng vµ sù thèng nhÊt gi÷a c¸c thµnh phÇn cđa tÕ bµo.
Ho¹t ®éng cđa GV
Người Soạn: Quách Đình Bảo

Ho¹t ®éng cđa HS
5


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- Yªu cÇu HS ®äc vµ nghiªn cøu b¶ng 3.1 ®Ĩ ghi nhí chøc n¨ng - C¸ nh©n nghiªn cøu b¶ng 3.1 vµ ghi
c¸c bµo quan trong tÕ bµo.
nhí kiÕn thøc.
? Mµng sinh chÊt cã vai trß g×? T¹i sao?
? Líi néi chÊt cã vai trß g× trong ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo?
- Dùa vµo b¶ng 3 ®Ĩ tr¶ lêi.
?N¨ng lỵng cÇn cho c¸c ho¹t ®éng lÊy tõ ®©u?
? T¹i sao nãi nh©n lµ trung t©m cđa tÕ bµo?
? H·y gi¶i thÝch mèi quan hƯ thèng nhÊt vỊ chøc n¨ng gi÷a KÕt ln: B¶ng 3.1 SGK
mµng, chÊt tÕ bµo vµ nh©n?
Ho¹t ®éng 3: Thµnh phÇn ho¸ häc cđa tÕ bµo
Mơc tiªu: HS n¾m ®ỵc 2 thµnh phÇn ho¸ häc chÝnh cđa tÕ bµo lµ chÊt h÷u c¬ vµ v« c¬.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS ®äc  mơc III SGK vµ tr¶
- HS dùa vµo  SGK ®Ĩ tr¶ lêi.
lêi c©u hái:
- Trao ®ỉi nhãm ®Ĩ tr¶ lêi.
? Cho biÕt thµnh phÇn ho¸ häc chÝnh cđa + C¸c nguyªn tè ho¸ häc ®ã ®Ịu cã trong tù nhiªn.
+ ¡n ®đ chÊt ®Ĩ x©y dùng tÕ bµo gióp c¬ thĨ ph¸t triĨn tèt.
tÕ bµo?
? C¸c nguyªn tè ho¸ häc cÊu t¹o nªn tÕ KÕt ln: - TÕ bµo lµ mét hçn hỵp phøc t¹p gåm nhiỊu chÊt
h÷u c¬ vµ v« c¬
bµo cã ë ®©u?
? T¹i sao trong khÈu phÇn ¨n mçi ngêi a. ChÊt h÷u c¬: + Pr«tªin: C, H, O, S, N.
+ Gluxit: C, H, O (tØ lƯ 1C:2H: 1O)
cÇn cã ®đ pr«tªin, gluxit, lipit, vitamin,
+ Lipit: C, H, O (tØ lƯ O thay ®ỉi t lo¹i)

mi kho¸ng vµ níc?
+ Axit nuclªic: ADN, ARN.
b. ChÊt v« c¬: Mi kho¸ng chøa Ca, Na, K, Fe ... vµ níc
Ho¹t ®éng 4: Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo
Mơc tiªu: - HS nªu ®ỵc c¸c ®Ỉc ®iĨm sèng cđa tÕ bµo ®ã lµ trao ®ỉi chÊt, lín lªn, sinh s¶n,...
- Chøng minh ®ỵc tÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu kÜ s¬ ®å H 3.2 - Nghiªn cøu kÜ H 3.2, trao ®ỉi nhãm, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.
SGK ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái:
+ C¬ thĨ lÊy tõ m«i trêng ngoµi oxi, chÊt h÷u c¬, níc, mi
? H»ng ngµy c¬ thĨ vµ m«i trêng cã mèi kho¸ng cung cÊp cho tÕ bµo trao ®ỉi chÊt t¹o n¨ng lỵng cho c¬
thĨ ho¹t ®éng vµ th¶i cacbonic, chÊt bµi tiÕt.
quan hƯ víi nhau nh thÕ nµo?
+ HS rót ra kÕt ln.
? KĨ tªn c¸c ho¹t ®éng sèng diƠn ra KÕt ln: - Ho¹t ®éng cđa tÕ bµo gåm: trao ®ỉi chÊt, lín lªn,
ph©n chia, c¶m øng.
trong tÕ bµo.
- Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo liªn quan ®Õn ho¹t ®éng
? Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo cã liªn
quan g× ®Õn ho¹t ®éng sèng cđa c¬ thĨ? sèng cđa c¬ thĨ
? Qua H 3.2 h·y cho biÕt chøc n¨ng cđa + Trao ®ỉi chÊt cđa tÕ bµo lµ c¬ së trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ
m«i trêng.
tÕ bµo lµ g×?
+ Sù ph©n chia tÕ bµo lµ c¬ së cho sù sinh trëng vµ sinh s¶n cđa
c¬ thĨ.
+ Sù c¶m øng cđa tÕ bµo lµ c¬ së cho sù ph¶n øng cđa c¬ thĨ
víi m«i trêng bªn ngoµi.
=> TÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ.
4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸

- 1 HS ®äc kÕt ln SGK.
- Cho HS lµm bµi tËp 1 (Tr 13 – SGK)
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 2 (Tr13- SGK)
- §äc mơc “Em cã biÕt”
Người Soạn: Quách Đình Bảo

6


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- VÏ s¬ ®å cÊu t¹o tÕ bµo vµo vë, häc thc tªn vµ chøc n¨ng.

--------  -------Ngµy So¹n : 03/09/2010
Ngµy gi¶ng: 05/09/2010

TIẾT 4

M«

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc - HS tr×nh bµy ®ỵc kh¸i niƯm m«.
- Ph©n biƯt ®ỵc c¸c lo¹i m« chÝnh, cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¸c lo¹i m«.
2. KÜ n¨ng
- RÌn lun kÜ n¨ng quan s¸t tranh.
- RÌn lun kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t ho¸, kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.

3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc häc tËp, lßng yªu thÝch bé m«n.
B. chn bÞ.
- Tranh phãng to h×nh 4.1  4.4 SGK
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¸c bé phËn cđa tÕ bµo?
- Chøng minh tÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ?
3. Bµi míi.
VB: Tõ c©u 2 => Trong c¬ thĨ cã rÊt nhiỊu tÕ bµo, tuy nhiªn xÐt vỊ chøc n¨ng, ng êi ta cã thĨ xÕp lo¹i thµnh
nh÷ng nhãm tÕ bµo cã nhiƯm vơ gièng nhau, c¸c nhãm ®ã gäi chung lµ m«. VËy m« lµ g×? Trong c¬ thĨ ta cã
nh÷ng lo¹i m« nµo?
Ho¹t ®éng 1: Kh¸i niƯm m«
Mơc tiªu: HS n¾m ®ỵc kh¸i niƯm m«.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS ®äc  mơc I SGK vµ tr¶ lêi c©u - HS trao ®ỉi nhãm ®Ĩ hoµn thµnh bµi tËp .
hái:
- Dùa vµo mơc “Em cã biÕt” ë bµi tríc ®Ĩ tr¶ lêi.
?H·y kĨ tªn nh÷ng tÕ bµo cã h×nh d¹ng kh¸c - V× chøc n¨ng kh¸c nhau.
nhau mµ em biÕt?
? Gi¶i thÝch v× sao tÕ bµo cã h×nh d¹ng kh¸c - HS rót ra kÕt ln
nhau?
- GV ph©n tÝch: chÝnh do chøc n¨ng kh¸c nhau mµ KÕt ln: M« lµ mét tËp hỵp c¸c tÕ bµo chuyªn ho¸
tÕ bµo ph©n ho¸ cã h×nh d¹ng, kÝch thíc kh¸c cã cÊu t¹o gièng nhau, ®¶m nhiƯm chøc n¨ng nhÊt
®Þnh, mét sè lo¹i m« cßn cã c¸c u tè kh«ng cã cÇu
nhau. Sù ph©n ho¸ diƠn ra ngay ë giai ®o¹n ph«i.
tróc tÕ bµo.
? VËy m« lµ g×?
Ho¹t ®éng 2: C¸c lo¹i m«

Mơc tiªu: HS ph¶i chØ râ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa tõng lo¹i m«, thÊy ®ỵc cÊu t¹o phï hỵp víi chøc n¨ng cđa
tõng m«.- PhiÕu häc tËp HS kỴ s½n trong vë.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Ph¸t phiÕu häc tËp cho c¸c nhãm.
- KỴ s½n phiÕu häc tËp vµo vë.
- Yªu cÇu HS ®äc  mơc II SGK.
- Nghiªn cøu kÜ h×nh vÏ kÕt hỵp víi  SGK, trao ®ỉi nhãm ®Ĩ
- Quan s¸t H 4.1 - H 4.4 vµ nhËn xÐt vỊ hoµn thµnh vµo phiÕu häc tËp cđa nhãm.
sù s¾p xÕp c¸c tÕ bµo ë m« biĨu b×, vÞ trÝ,
cÊu t¹o, chøc n¨ng.
? M¸u thc lo¹i m« g×? V× sao m¸u ®ỵc xÕp vµo lo¹i m« ®ã?
Người Soạn: Quách Đình Bảo

7


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


? M« sơn, m« x¬ng cã ®Ỉc ®iĨm g×? Nã
n»m ë phÇn nµo?
? H×nh d¹ng tÕ bµo c¬ v©n vµ c¬ tim
gièng vµ kh¸c nhau ë ®iĨm nµo?
? TÕ bµo c¬ tr¬n cã h×nh d¹ng vµ cÊu
t¹o nh thÕ nµo?
Hoµn thµnh phiÕu häc tËp.
- GV treo tranh H 4.1 - H 4.4 cho HS - §¹i diƯn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶- NhËn xÐt c¸c nhãm kh¸c.

- Hoµn thµnh phiÕu häc tËp cđa nhãm. ®¹i diƯn nhãm b¸o c¸o
nhËn xÐt kÕt qu¶.
kÕt qu¶.
- GV nhËn xÐt, ®a kÕt qu¶ ®óng.

KÕt ln:
Tªn c¸c lo¹i m«

CÊu t¹o, chøc n¨ng c¸c lo¹i m«
VÞ trÝ
Chøc n¨ng

1. M« biĨu b×
- BiĨu b× bao phđ
- BiĨu b× tun

- Phđ ngoµi da, lãt trong
c¸c c¬ quan rçng.
- N»m trong c¸c tun
cđa c¬ thĨ.

- B¶o vƯ. che chë, hÊp thơ.
- TiÕt c¸c chÊt.

2. M« liªn kÕt
- M« sỵi
- M« sơn
- M« x¬ng
- M« mì
- M« m¸u vµ b¹ch

hut.

Cã ë kh¾p n¬i nh:
- D©y ch»ng
- §Çu x¬ng
- Bé x¬ng
- Mì
- HƯ tn hoµn vµ b¹ch
hut.

N©ng ®ì, liªn kÕt c¸c c¬
quan hc lµ ®Ưm c¬ häc.

3. M« c¬
- M« c¬ v©n

- G¾n vµo x¬ng

- M« c¬ tim

- CÊu t¹o nªn thµnh tim

- M« c¬ tr¬n

- Thµnh néi quan

4. M« thÇn kinh

- N»m ë n·o, tủ sèng, cã
c¸c d©y thÇn kinh ch¹y

®Õn c¸c hƯ c¬ quan.

- Cung cÊp chÊt dinh dìng.

Co d·n t¹o nªn sù vËn ®éng
cđa c¸c c¬ quan vµ c¬ thĨ.
- Ho¹t ®éng theo ý mn.
- Ho¹t ®éng kh«ng theo ý
mn.
- Ho¹t ®éng kh«ng theo ý
mn.
- TiÕp nhËn kÝch thÝch vµ sư
lÝ th«ng tin, ®iỊu hoµ vµ phèi
hỵp ho¹t ®éng c¸c c¬ quan
®¶m b¶o sù thÝch øng cđa c¬
thĨ víi m«i trêng.

CÊu t¹o
- Chđ u lµ tÕ bµo, c¸c tÕ bµo
xÕp xÝt nhau, kh«ng cã phi bµo.

Chđ u lµ chÊt phi bµo, c¸c tÕ
bµo n»m r¶i r¸c.

Chđ u lµ tÕ bµo c¬ dµi,, xÕp
thµnh bã, líp. phi bµo Ýt.
- TÕ bµo cã nhiỊu nh©n, cã v©n
ngang.
- TÕ bµo ph©n nh¸nh, cã nhiỊu
nh©n, cã v©n ngang.

- TÕ bµo cã h×nh thoi, ®Çu nhän,
cã 1 nh©n.
- Gåm c¸c tÕ bµo thÇn kinh
(n¬ron vµ c¸c tÕ bµo thÇn kinh
®Ưm).
- N¬ron cã th©n nèi víi c¸c sỵi
nh¸nh vµ sỵi trơc.

4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸
- 1 HS ®äc ghi nhí SGK.
Hoµn thµnh bµi tËp sau b»ng c¸ch khoanh vµo c©u ®óng nhÊt:
1. Chøc n¨ng cđa m« biĨu b× lµ:
a. B¶o vƯ vµ n©ng ®ì c¬ thĨ.
b. B¶o vƯ, che chë vµ tiÕt c¸c chÊt.
c. Co d·n vµ che chë cho c¬ thĨ.
2. M« liªn kÕt cã cÊu t¹o:
a. Chđ u lµ tÕ bµo cã h×nh d¹ng kh¸c nhau.
b. C¸c tÕ bµo dµi, tËp trung thµnh bã.
c. Gåm tÕ bµo vµ phi bµo (sỵi ®µn håi, chÊt nỊn)
Người Soạn: Quách Đình Bảo

8


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ

- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK.
- Lµm bµi tËp 4 vµo vë.
- Soạn và chuẩn bòo bài mới

--------  -------Ngµy So¹n: 08/09/2010
Ngµy gi¶ng: 10/09/2010

TIẾT 5

thùc hµnh

quan s¸t tÕ bµo vµ m«
A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- Chn bÞ ®ỵc tiªu b¶n t¹m thêi m« c¬ v©n.
- Quan s¸t vµ vÏ c¸c tÕ bµo trong tiªu b¶n ®· lµm s½n: tÕ bµo niªm m¹c miƯng (m« biĨu b×), m« sơn, m«
x¬ng, m« c¬ v©n, m« c¬ tr¬n. Ph©n biƯt c¸c bé phËn chÝnh cđa tÕ bµo gåm mµng sinh chÊt, tÕ bµo chÊt vµ
nh©n.
- Ph©n biƯt ®ỵc ®iĨm kh¸c nhau cđa m« biĨu b×, m« c¬, m« liªn kÕt.
2. KÜ n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng sư dơng kÝnh hiĨn vi, kÜ n¨ng mỉ, t¸ch tÕ bµo.
3. Th¸i ®é
- Gi¸o dơc ý thøc nghiªm tóc, b¶o vƯ m¸y, vƯ sinh phßng häc sau khi lµm.
B. chn bÞ.
- HS: Mçi tỉ 1 con Õch.
- GV: + KÝnh hiĨn vi, lam kÝnh (2), lamen, bé ®å mỉ, kh©n lau, giÊy thÊm, kim mòi m¸c.
+ 1 Õch ®ång sèng hc b¾p thÞt ë ch©n giß lỵn.
+ Dung dÞch sinh lÝ 0,65% NaCl, c«ngt¬hut, dung dÞch axit axetic 1%.
+ Bé tiªu b¶n: m« biĨu b×, m« sơn, m« x¬ng, m« c¬ tr¬n.
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.

1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- So s¸nh m« biĨu b×, m« liªn kÕt vỊ vÞ trÝ vµ sù s¾p xÕp c¸c tÕ bµo trong 2 lo¹i m« ®ã?
- C¬ v©n, c¬ tr¬n vµ c¬ tim cã g× kh¸c nhau vỊ cÊu t¹o, sù ph©n bè trong c¬ thĨ vµ kh¶ n¨ng co d·n?
3. Bµi míi
VB: Tõ c©u hái kiĨm tra, GV nªu: ®Ĩ kiĨm chøng ®iỊu ®· häc, chóng ta tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ỉc ®iĨm
c¸c lo¹i tÕ bµo vµ m«.
Ho¹t ®éng 1: Nªu yªu cÇu cđa bµi thùc hµnh
- GV gäi 1 HS ®äc phÇn I: Mơc tiªu cđa bµi thùc hµnh.
- GV nhÊn m¹nh yªu cÇu quan s¸t vµ so s¸nh c¸c lo¹i m«.
Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn thùc hµnh
Mơc tiªu: HS lµm ®ỵc tiªu b¶n vµ quan s¸t thÊy tÕ bµo m« c¬ v©n.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- GV treo b¶ng phơ viÕt s½n néi dung c¸c bíc lµm - §äc c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiƯm : lµm tiªu b¶n SGK.
tiªu b¶n.
- NÕu cã ®iỊu kiƯn GV híng dÉn tríc cho nhãm HS - C¸c nhãm tiÕn hµnh lµm tiªu b¶n nh híng dÉn, yªu
yªu thÝch m«n häc c¸c thao t¸c thùc hiƯn.
cÇu:
- Ph©n c«ng c¸c nhãm thÝ nghiƯm.
+ LÊy sỵi thËt m¶nh.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

9


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- GV híng dÉn c¸ch ®Ỉt tÕ bµo m« c¬ v©n lªn lam + Kh«ng bÞ ®øt.
kÝnh vµ ®Ỉt lamen lªn lam kÝnh.
+ R¹ch b¾p c¬ ph¶i th¼ng.
+ §Ëy lamen kh«ng cã bät khÝ.
- Nhá 1 giät axit axetic 1% vµo c¹nh lamen, dïng - C¸c nhãm nhá axit axetic 1%, hoµn thµnh tiªu b¶n
giÊy thÊm hót bít dd sinh lÝ ®Ĩ axit thÊm díi ®Ỉt trªn bµn ®Ĩ GV kiĨm tra.
lamen.
- C¸c nhãm ®iỊu chØnh kÝnh, lÊy ¸nh s¸ng ®Ĩ nh×n râ
- GV kiĨm tra c¸c nhãm, gióp ®ì nhãm u.
mÉu.
- Yªu cÇu c¸c nhãm ®iỊu chØnh kÝnh hiĨn vi.
- §¹i diƯn c¸c nhãm quan s¸t ®Õn khi nh×n râ tÕ bµo.
- GV kiĨm tra kÕt qu¶ quan s¸t cđa HS, tr¸nh nhÇm - C¶ nhãm quan s¸t, nhËn xÐt: ThÊy ®ỵc: mµng,
lÉn hay m« t¶ theo SGK.
nh©n, v©n ngang, tÕ bµo dµi.
KÕt ln:
a. C¸ch lµm tiªu b¶n m« c¬ v©n:
- R¹ch da ®ïi Õch lÊy 1 b¾p c¬.
- Dïng kim nhän r¹ch däc b¾p c¬ ( thÊm s¹ch m¸u).
- Dïng ngãn trá vµ ngãn c¸i Ên lªn 2 bªn mÐp r¹ch.
- LÊy kim mòi m¸c g¹t nhĐ vµ t¸ch 1 sỵi m¶nh.
- §Ỉt sỵi m¶nh míi t¸ch lªn lam kÝnh, nhá dd sinh lÝ NaCl 0,65%.
- §Ëy lamen, nhá dd axit axetic 1%.
Chó ý: Õch hủ tủ ®Ĩ khái nh¶y.
b. Quan s¸t tÕ bµo:
- ThÊy ®ỵc c¸c thµnh phÇn chÝnh: mµng, tÕ bµo chÊt, nh©n, v©n ngang.
Ho¹t ®éng 3: Quan s¸t tiªu b¶n c¸c lo¹i m« kh¸c
Mơc tiªu: HS quan s¸t vµ vÏ l¹i ®ỵc h×nh tÕ bµo m« sơn, m« x¬ng, m« c¬ v©n, m« c¬ tr¬n, ph©n biƯt ®iĨm
kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i m«

Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- GV ph¸t tiªu b¶n cho c¸c nhãm, yªu cÇu HS - C¸c nhãm ®Ỉt tiªu b¶n, ®iỊu chØnh kÝnh ®Ĩ quan s¸t râ.
quan s¸t c¸c m« vµ vÏ h×nh vµo vë.
C¸c thµnh viªn lÇn lỵt quan s¸t, vÏ h×nh vµ ®èi chiÕu
- GV treo tranh c¸c lo¹i m« ®Ĩ HS ®èi chiÕu.
víi h×nh vÏ SGK vµ h×nh trªn b¶ng.
- C¸c nhãm ®ỉi tiªu b¶n cho nhau ®Ĩ lÇn lỵt quan s¸t 4
lo¹i m«. VÏ h×nh vµo vë.
KÕt ln:
- M« biĨu b×: tÕ bµo xÕp xÝt nhau.
- M« sơn: chØ cã 2 ®Õn 3 tÕ bµo t¹o thµnh nhãm.
- M« x¬ng: tÕ bµo nhiỊu.
- M« c¬: tÕ bµo nhiỊu, dµi.
4. NhËn xÐt - ®¸nh gi¸
- GV nh¾c nhë HS thu dän, vƯ sinh ng¨n n¾p, trËt tù.
Tr¶ lêi c©u hái:
? Lµm tiªu b¶n c¬ v©n, em gỈp khã kh¨n g×?
? Em ®· quan s¸t ®ỵc nh÷ng lo¹i m« nµo? Nªu sù kh¸c nhau vỊ ®Ỉc ®ùïm cÊu t¹o 3 lo¹i m«: m« biĨu
b×, m« liªn kÕt, m« c¬.
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Mçi HS viÕt 1 b¶n thu ho¹ch theo mÉu SGK.
- ¤n l¹i kiÕn thøc vỊ m« thÇn kinh.

--------  -------Người Soạn: Quách Đình Bảo

10


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8



Ngµy So¹n: 09/09/2010
Ngµy gi¶ng: 11/09/2010

TIẾT 6

Ph¶n x¹

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- Tr×nh bµy ®ỵc cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¬ b¶n cđa n¬ron.
- ChØ râ 5 thµnh phÇn cđa 1 cung ph¶n x¹ vµ ®êng dÉn trun xung thÇn kinh trong cung ph¶n x¹.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan sát kênh hình, kÜ n¨ng hoạt động nhóm.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc nghiªm tóc, b¶o vƯ m¸y, vƯ sinh phßng häc sau khi lµm.
B. chn bÞ.
- Tranh phãng to h×nh 6.1 – N¬ron; H6.2 – Cung ph¶n x¹ SGK.
- B¶ng phơ, phiÕu häc tËp.
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò (Thu b¸o c¸o cđa HS ë giê tríc).
3. Bµi míi
- V× sao khi sê tay vµo vËt nãng, tay rơt l¹i? Nh×n thÊy qu¶ me, qu¶ khÕ cã hiƯn tỵng tiÕt níc bät?
- HiƯn tỵng trªn lµ g×? C¬ chÕ diƠn ra nh thÕ nµo? Bµi Ph¶n x¹ sÏ gióp chóng ta tr¶ lêi c¸c c©u hái nµy.
Ho¹t ®éng 1: CÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa n¬ron
Mơc tiªu: HS chØ râ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa n¬ron, tõ ®ã thÊy ®ỵc chiỊu híng lan trun xung thÇn kinh
trong sỵi trơc.

Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu  mơc I SGK kÕt hỵp quan - HS ghi nhí chó thÝch.
s¸t H 6.1 vµ tr¶ lêi c©u hái:
? Nªu thµnh phÇn cÊu t¹o cđa m« thÇn kinh ?
? G¾n chó thÝch vµo tranh c©m cÊu t¹o n¬ron vµ m« t¶
cÊu t¹o 1 n¬ron ®iĨn h×nh?
- GV treo tranh cho HS nhËn xÐt, rót ra kÕt ln.
?N¬ron cã chøc n¨ng g×?
- Cho HS nªu kh¸i niƯm tÝnh c¶m øng, tÝnh dÉn trun.
- GV chØ trªn tranh chiỊu lan trun xung thÇn kinh trªn
h×nh 6.1 vµ 6.2 (cung ph¶n x¹)
Lu ý: xung thÇn kinh lan trun theo 1 chiỊu.
- 1 HS lªn b¶ng g¾n chó thÝch. nhËn xÐt, nªu
- Dùa vµo chøc n¨ng dÉn trun, ngêi ta chia n¬ron
cÊu t¹o n¬ron.
thµnh 3 lo¹i:
- Nghiªn cøu  SGK kÕt hỵp quan s¸t H 6.2;
- GV ph¸t phiÕu häc tËp, yªu cÇu HS nghiªn cøu tiÕp 
®Ĩ tr¶ lêi c¸c c©u hái.
SGK kÕt hỵp quan s¸t H 6.2 ®Ĩ t×m ra sù kh¸c nhau gi÷a
- trao ®ỉi nhãm, hoµn thµnh kÕt qu¶ vµo phiÕu
3 lo¹i n¬ron.
häc tËp.
- GV treo b¶ng kỴ phiÕu häc tËp. ®a ra ®¸p ¸n ®óng, h- HS ®iỊn kÕt qu¶. C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt.
íng dÉn HS trªn s¬ ®å H 6.2.
KÕt qu¶ phiÕu häc tËp: C¸c lo¹i n¬ron
Người Soạn: Quách Đình Bảo

11

 Trường THCS Hùng Vương 
C¸c lo¹i n¬ron
N¬ron híng t©m
(n¬ron c¶m gi¸c)
N¬ron trung gian ( liªn l¹c)

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


VÞ trÝ
- Th©n n»m bªn ngoµi T¦ thÇn kinh

Chøc n¨ng
- Trun xung thÇn kinh tõ c¬ quan
®Õn T¦ thÇn kinh (thơ c¶m).
- N»m trong trung ¬ng thÇn kinh.
- Liªn hƯ gi÷a c¸c n¬ron.
- Th©n n»m trong trung ¬ng thÇn - Trun xung thÇn kinh tõ trung N¬ron li t©m
kinh, sỵi trơc híng ra c¬ quan ph¶n ¬ng tíi c¬ quan ph¶n øng.
(n¬ron vËn ®éng)
øng.
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ híng dÉn trun xung thÇn kinh ë n¬ron híng t©m vµ li t©m (Ngỵc chiỊu).
KÕt ln: a. cÊu t¹o n¬ron gåm:
- Th©n: chøa nh©n, xung quanh cã tua ng¾n (sỵi nh¸nh).
- Tua dµi (sỵi trơc): cã bao miªlin, tËn cïng ph©n nh¸nh cã cóc xim¸p.
b. Chøc n¨ng:
- C¶m øng, - DÉn trun (SGK)
c. C¸c lo¹i n¬ron: - N¬ron híng t©m ( c¶m gi¸c).- N¬ron trung gian ( liªn l¹c).

- N¬ron li t©m (n¬ron vËn ®éng).
Ho¹t ®éng 2: Cung ph¶n x¹- Vßng ph¶n x¹
Mơc tiªu: HS h×nh thµnh kh¸i niƯm ph¶n x¹, cung ph¶n x¹, vßng ph¶n x¹.
BiÕt gi¶i thÝch 1 sè ph¶n x¹ ë ngêi b»ng cung ph¶n x¹ vµ vßng ph¶n x¹.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- LÊy tõ 3-5 VD
? Cho VD vỊ ph¶n x¹? Ph¶n x¹ lµ g×?
? HiƯn tỵng c¶m øng ë thùc vËt (ch¹m tay - Trao ®ỉi nhãm vµ rót ra kh¸i niƯm ph¶n x¹.
vµo c©y trinh n÷, l¸ c©y cơp l¹i) cã ph¶i lµ - Kh«ng. v× thùc vËt kh«ng cã hƯ thÇn kinh, ®ã chØ lµ sù
thay ®ỉi vỊ sù tr¬ng níc cđa c¸c tÕ bµo gèc l¸)
ph¶n x¹ kh«ng?
? ThÕ nµo lµ 1 cung ph¶n x¹?
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 6.2 vµ tr¶ lêi c©u
hái:
? Cã nh÷ng lo¹i n¬ron nµo tham gia vµo
cung ph¶n x¹?
? C¸c thµnh phÇn cđa cung ph¶n x¹?
- GV nªu vai trß tõng thµnh phÇn.
- GV cho HS quan s¸t H 6.2
? Xung thÇn kinh ®ỵc dÉn trun nh thÕ
nµo?
? H·y gi¶i thÝch ph¶n x¹ kim ch©m vµo tay,
- Đọc  SGK. Tù rót ra kÕt ln.
tay rơt l¹i?
- B»ng c¸ch nµo trung ¬ng thÇn kinh cã thĨ - Dùa vµo H 6.2, Quan s¸t H 6.3 ®Ĩ tr¶ lêi.
biÕt ®ỵc ph¶n øng cđa c¬ thĨ ®· ®¸p øng - §äc  nªu kh¸i niƯm vßng ph¶n x¹.
KÕt ln: a. Ph¶n x¹
kÝch thÝch cha?
GV dÉn d¾t tíi : Cung ph¶n x¹ cã ®êng liªn - lµ ph¶n øng cđa c¬ thĨ ®Ĩ tr¶ lêi kÝch thÝch cđa m«i trêng

(trong vµ ngoµi) díi sù ®iỊu khiĨn cđa hƯ thÇn kinh.
hƯ ngỵc t¹o thµnh vßng ph¶n x¹.
b. Cung ph¶n x¹: Kh¸i niƯm ( SGK)
- GV ®a VD vỊ vßng ph¶n x¹ vµ gi¶i thÝch
trªn s¬ ®å H 6.3. Yªu cÇu HS ®äc  mơc 3 - 1 cung ph¶n x¹ cã 3 lo¹i n¬ron: gåm 5 thµnh phÇn.
c. Vßng ph¶n x¹: Kh¸i niƯm (SGK).
? Kh¸i niƯm vßng ph¶n x¹?
4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸- 1 HS ®äc kÕt ln ci bµi.
- Cho HS d¸n chó thÝch vµo s¬ ®å c©m H 6.2 vµ nªu chøc n¨ng cđa c¸c bé phËn trong ph¶n xạ.
- Tr¶ lêi c©u 1, 2 SGK.
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
Người Soạn: Quách Đình Bảo

12


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK.
- VÏ s¬ ®å cung ph¶n x¹ H 6.2 vµ chó thÝch.
- §äc mơc “Em cã biÕt”.

--------  -------Ngµy So¹n:15/09/2010

Ch¬ng II: VËn ®éng
TIẾT 7

Ngµy gi¶ng:17/09/2010

Bé x¬ng

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS tr×nh bµy ®ỵc c¸c thµnh phÇn chÝnh cđa bé x¬ng vµ x¸c ®Þnh ®ỵc vÞ trÝ c¸c x¬ng chÝnh ngay trªn
c¬ thĨ m×nh.
- Ph©n biƯt ®ỵc c¸c lo¹i x¬ng dµi, x¬ng ng¾n, x¬ng dĐt vỊ h×nh th¸i, cÊu t¹o.
- Phan biƯt c¸c lo¹i khíp x¬ng, n¾m v÷ng cÊu t¹o khíp ®éng.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan sát tranh, kÜ n¨ng hoạt động nhóm.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc giữ gìn, bảo vệ bộ xương.
B. chn bÞ.
- Tranh vÏ phãng to h×nh 7.1 – 7.4 SGK. - M« h×nh bé x¬ng.
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Ph¶n x¹ lµ g×? Cho 1 Vd vỊ ph¶n x¹ vµ ph©n tÝch ®êng ®i cđa xung thÇn kinh trong ph¶n x¹ ®ã?
3. Bµi míi
? HƯ vËn ®éng gåm nh÷ng c¬ quan nµo? Bé x¬ng ngêi cã ®Ỉ ®iĨm cÊu t¹o vµ chøc n¨ng gì?
Ho¹t ®éng 1: C¸c thµnh phÇn chÝnh cđa bé x¬ng
Mơc tiªu: HS chØ râ ®ỵc vai trß chÝnh cđa bé x¬ng, n¾m ®ỵc 3 thµnh phÇn chÝnh cđa bé x¬ng vµ ph©n biƯt 3
lo¹i x¬ng .
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 7.1 vµ tr¶ lêi c©u - Quan s¸t kÜ H 7.1 vµ tr¶ lêi.
hái:
? Bé x¬ng gåm mÊy thµnh phÇn ?
? Nªu ®Ỉc ®iĨm cđa mçi thµnh phÇn?
- Yªu cÇu HS trao ®ỉi nhãm

? T×m hiĨu ®iĨm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a x¬ng tay vµ x¬ng ch©n?
? V× sao cã sù kh¸c nhau ®ã?
? Tõ nh÷ng ®Ỉc ®iĨm cđa bé x¬ng h·y cho
biÕt bé x¬ng cã chøc n¨ng g×?

- HS nghiªn cøu H 7.2; 7.3 kÕt hỵp víi th«ng tin trong SGK
®Ĩ tr¶ lêi. Y/c nªu ®ỵc:
- GV nhận xét bổ sung thêm.
+ Sù kh¸c nhau lµ do tay thÝch nghi víi qu¸ + Gièng: cã c¸c thµnh phÇn t¬ng øng víi nhau.
tr×nh lao ®éng, ch©n thÝch nghi víi d¸ng + Kh¸c: vỊ kÝch thíc, cÊu t¹o ®ai vai vµ ®ai h«ng, x¬ng cỉ
®øng th¼ng.
tay, bµn tay, bµn ch©n.
KÕt ln:
1. Thµnh phÇn cđa bé x¬ng
- Bé x¬ng chia 3 phÇn: + X¬ng ®Çu gåm x¬ng sä vµ x¬ng mỈt.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

13


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


+ X¬ng th©n gåm cét sèng vµ lång ngùc.
+ X¬ng chi gåm x¬ng chi trªn vµ x¬ng chi díi.
+ X¬ng chi trªn nhá bÐ, linh ho¹t. X¬ng chi díi to, kh, dµi, ch¾c ch¾n, Ýt cư ®éng.
=> Bé x¬ng ngêi thÝch nghi víi qu¸ tr×nh lao ®éng vµ ®øng th¼ng.
2. Vai trß cđa bé x¬ng

- N©ng ®ì c¬ thĨ, t¹o h×nh d¸ng c¬ thĨ. - T¹o khoang chøa, b¶o vƯ c¸c c¬ quan.
- Cïng víi hƯ c¬ gióp c¬ thĨ vËn ®éng.
Ho¹t ®éng 2: Ph©n biƯt c¸c lo¹i x¬ng
Mơc tiªu: HS ph©n biƯt ®ỵc c¸c lo¹i x¬ng vỊ h×nh th¸i, cÊu t¹o.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS ®äc  mơc II , quan s¸t - HS ®äc  mơc II , quan s¸t h×nh 7.1 ®Ĩ nhËn d¹ng, nªu ®Ỉc
h×nh 7.1 ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái:
®iĨm c¸c lo¹i x¬ng.
? C¨n cø vµo ®©u ®Ĩ ph©n biƯt c¸c lo¹i KÕt ln: - C¨n cø vµo h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o chia x¬ng thµnh 3
lo¹i:
x¬ng?
+ X¬ng dµi: h×nh èng, chøa tủ ®á (trỴ em), tủ vµng (ng? Ph©n biƯt ®Ỉc ®iĨm cđa mçi lo¹i?
? X¸c ®Þnh c¸c lo¹i x¬ng ®ã trªn tranh êi lín).
+ X¬ng ng¾n: ng¾n.
vµ m« h×nh?
+ X¬ng dĐt: h×nh b¶n dĐt.
Ho¹t ®éng 3: C¸c khíp x¬ng
Mơc tiªu: HS n¾m ®ỵc sù ph©n lo¹i khíp thµnh 3 lo¹i dùa trªn kh¶ n¨ng cư ®éng vµ x¸c ®Þnh ®ỵc khíp ®ã
trªn c¬ thĨ m×nh.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS t×m hiĨu th«ng tin mơc III vµ tr¶ lêi - HS nghiªn cøu th«ng tin SGK.
c©u hái:
- Rót ra kÕt ln.
? ThÕ nµo gäi lµ khíp x¬ng?
? Cã mÊy lo¹i khíp?
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 7.4 vµ tr¶ lêi c©u hái:
? Dùa vµo khíp ®Çu gèi, h·y m« t¶ 1 khíp ®éng?
? Kh¶ n¨ng cư ®éng cđa khíp ®éng vµ khíp b¸n

®éng kh¸c nhau nh thÕ nµo? V× sao cã sù kh¸c
nhau ®ã?
? Nªu ®Ỉc ®iĨm cđa khíp bÊt ®éng?
- GV løu ý HS: trong bé x¬ng ngêi chđ u lµ
khíp ®éng gióp con ngêi vËn ®éng vµ lao ®éng.
- Quan s¸t kÜ H 7.4, trao ®ỉi nhãm vµ rót ra kÕt ln.
- Cho HS ®äc kÕt ln SGK.
KÕt ln: - Khíp x¬ng lµ n¬i hai hay nhiỊu ®Çu x¬ng tiÕp gi¸p víi nhau.
- Cã 3 lo¹i khíp x¬ng:
+ Khíp ®éng: 2 ®Çu x¬ng cã sơn, gi÷a lµ dÞch khíp (ho¹t dÞch), ngoµi cã d©y ch»ng gióp c¬ thĨ cã kh¶ n¨ng
cư ®éng linh ho¹t.
+ Khíp b¸n ®éng: gi÷a 2 ®Çu x¬ng cã ®Ưm sơn gióp cư ®éng h¹n chÕ.
+ Khíp bÊt ®éng: 2 ®Çu x¬ng khíp víi nhau bëi mÐp r¨ng ca hc xÕp lỵp lªn nhau, kh«ng cư ®éng ®ỵc.
4. KiĨm tra, ®¸nh gi¸ - HS ®äc kÕt ln.
? Chøc n¨ng cđa bé x¬ng lµ g×?
? X¸c ®Þnh trªn tranh vÏ bé x¬ng vµ c¸c thµnh phÇn cđa bé x¬ng ngêi? C¸c khíp x¬ng b»ng d¸n chó
thÝch. (nÕu cã dïng m« h×nh hc x¸c ®Þnh trªn c¬ thĨ m×nh).
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

14


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- LËp b¶ng so s¸nh c¸c lo¹i khíp vỊ cÊu t¹o, tÝnh chÊt cư ®éng vµ ý nghÜa.

- §äc mơc “Em cã biÕt”.

--------  -------Ngµy So¹n : 16/09/2010
Ngµy gi¶ng:18/09/2010

TIẾT 8

cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cđa x¬ng

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS n¾m ®ỵc cÊu t¹o chung 1 x¬ng dµi. Tõ ®ã gi¶i thÝch ®ỵc sù lín lªn cđa x¬ng vµ kh¶ n¨ng chÞu lùc
cđa x¬ng.
- X¸c ®Þnh ®ỵc thµnh phÇn ho¸ häc cđa x¬ng ®Ĩ chøng minh ®ỵc tÝnh ®µn håi vµ cøng r¾n cđa x¬ng.
- RÌn kÜ n¨ng l¾p ®Ỉt thÝ nghiƯm ®¬n gi¶n.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan sát tranh, Mô hình. kÜ n¨ng lắp đặt thí nghiệm đơn giản.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc bảo vệ bộ xương, ăn uống hợp lý đối với lứa tuổi.
B. chn bÞ.
- Tranh vÏ phãng to c¸c h×nh 8.1 -8.4 SGK.
- VËt mÉu:
X¬ng ®ïi Õch hc x¬ng ngãn ch©n gµ.
Mét panh ®Ĩ g¾p x¬ng, 1 ®Ìn cån, 1 cèc níc l· ®Ĩ rưa x¬ng, 1 cèc ®ùng HCl 10%.
C. ho¹t ®éng d¹y - häc.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Bé x¬ng ngêi ®ỵc chia lµm mÊy phÇn? Mçi phÇn gåm nh÷ng x¬ng nµo?
- Sù kh¸c nhau gi÷a x¬ng tay vµ x¬ng ch©n nh thÕ nµo? §iỊu ®ã cã ý nghÜa g× ®èi víi con ngêi?
- Nªu cÊu t¹o vµ vai trß cđa tõng lo¹i khíp?
3. Bµi míi
VB: Gäi 1 HS ®äc mơc “Em cã biÕt” (Tr 31 – SGK). GV: Nh÷ng th«ng tin ®ã cho ta biÕt x ¬ng cã søc chÞu

®ùng rÊt lín. VËy v× sao x¬ng cã kh¶ n¨ng ®ã? Chóng ta sÏ gi¶i ®¸p qua bµi häc ngµy h«m nay.
Ho¹t ®éng 1: CÊu t¹o cđa x¬ng
Mơc tiªu: HS chØ ra ®ỵc cÊu t¹o cđa x¬ng dµi, x¬ng dĐt vµ chøc n¨ng cđa nã.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS t×m hiĨu th«ng tin mơc I SGK kÕt - HS nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh vÏ, ghi nhí
hỵp quan s¸t H 8.1; 8.2 ghi nhí chó thÝch vµ tr¶ kiÕn thøc.
lêi c©u hái:
? X¬ng dµi cã cÊu t¹o nh thÕ nµo?
- GV treo H 8.1(tranh c©m), gäi 1 HS lªn d¸n
chó thÝch vµ tr×nh bµy.
- Cho c¸c HS kh¸c nhËn xÐt sau ®ã cïng HS rót
ra kÕt ln.
? CÊu t¹o h×nh èng cđa th©n x¬ng, nan x¬ng ë
®Çu x¬ng xÕp vßng cung cã ý nghÜa g× víi chøc
n¨ng cđa x¬ng?
?Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa x¬ng dµi?
- 1 HS lªn b¶ng d¸n chó thÝch vµ tr×nh bµy.
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin mơc I.3 vµ - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ rót ra kÕt ln.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

15


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


quan s¸t H 8.3 ®Ĩ tr¶ lêi:

- Nghiªn cøu th«ng tin , quan s¸t h×nh 8.3 ®Ĩ tr¶ lêi.
- Rót ra kÕt ln.
? Nªu cÊu t¹o cđa x¬ng ng¾n vµ x¬ng dĐt?
KÕt ln: 1. CÊu t¹o và Chøc n¨ng x¬ng dµi b¶ng 8.1 SGK.
2. CÊu t¹o x¬ng ng¾n vµ x¬ng dĐt: - Ngoµi lµ m« x¬ng cøng (máng).
- Trong toµn lµ m« x¬ng xèp, chøa tủ ®á.
Ho¹t ®éng 2: Sù to ra vµ dµi ra cđa x¬ng
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS
- Yªu cÇu HS ®äc  mơc II vµ tr¶ lêi c©u HS nghiªn cøu  mơc II vµ tr¶ lêi c©u hái.
hái:
? X¬ng to ra lµ nhê ®©u?
- GV dïng H 8.5 SGK m« t¶ thÝ nghiƯm
chøng minh vai trß cđa sơn t¨ng trëng:
Yªu cÇu HS quan s¸t H 8.5 cho biÕt vai trß
cđa sơn t¨ng trëng.
- GV lu ý HS: Sù ph¸t triĨn cđa x¬ng
nhanh nhÊt ë ti dËy th×, sau ®ã chËm l¹i
- Trao ®ỉi nhãm.
tõ 18-25 ti.
- TrỴ em tËp TDTT qu¸ ®é, mang v¸c nỈng - §¹i diƯn nhãm tr¶ lêi.
dÉn tíi sơn t¨ng trëng ho¸ x¬ng nhanh, KÕt ln: - X¬ng to ra vỊ bỊ ngang lµ nhê c¸c tÕ bµo mµng x¬ng ph©n chia.
ngêi kh«ng cao ®ỵc n÷a. nhưng mµng x- X¬ng dµi ra do c¸c tÕ bµo ë sơn t¨ng trëng ph©n
¬ng vÉn sinh ra TB x¬ng.
chia vµ ho¸ x¬ng.
Ho¹t ®éng 3: Thµnh phÇn ho¸ häc vµ tÝnh chÊt cđa x¬ng
Mơc tiªu: Th«ng qua thÝ nghiƯm, HS chØ ra ®ỵc 2 thµnh phÇn c¬ b¶n cđa x¬ng cã liªn quan ®Õn tÝnh chÊt cđa
x¬ng – Liªn hƯ thùc tÕ.
Ho¹t ®éng cđa GV
Ho¹t ®éng cđa HS

- GV biĨu diƠn thÝ nghiƯ: Cho x¬ng - HS quan s¸t vµ nªu hiƯn tỵng:
®ïi Õch vµo ng©m trong dd HCl 10%.
+ Cã bät khÝ nỉi lªn (khÝ CO2) chøng tá x¬ng cã mi CaCO3.
+ X¬ng mỊm dỴo, n cong ®ỵc.
? HiƯn tỵng g× x¶y ra.
- Dïng kĐp g¾p x¬ng ®· ng©n rưa vµo
cèc níc l·
? Thư n xem x¬ng cøng hay mỊm?
- §èt x¬ng ®ïi Õch kh¸c trªn ngän lưa
®Ìn cån, khi hÕt khãi: Bãp phÇn ®·
®èt, nhËn xÐt hiƯn tỵng.
? Tõ c¸c thÝ nghiƯm trªn, cã thĨ rót ra + HS trao ®ỉi nhãm vµ rót ra kÕt ln.
kÕt ln g× vỊ thµnh phÇn, tÝnh chÊt KÕt ln: - X¬ng gåm 2 thµnh phÇn ho¸ häc lµ:
+ ChÊt v« c¬: mi canxi và ChÊt h÷u c¬ (cèt giao).
cđa x¬ng?
- GV giíi thiƯu vỊ tØ lƯ chÊt cèt giao - Sù kÕt hỵp 2 thµnh phÇn nµy lµm cho x¬ng cã tÝnh chÊt ®µn håi
vµ r¾n ch¾c.
thay ®ỉi ë trỴ em, ngêi giµ.
4. KiĨm tra - ®¸nh gi¸ - 1 HS ®äc kÕt ln SGK.
- Cho HS lµm bµi:
C¸c phÇn cđa x¬ng
Tr¶ lêi
Chøc n¨ng
1, Sơn ®Çu x¬ng
a, Sinh hång cÇu , chøa mì ë ngêi giµ
2, Sơn t¨ng trëng
b, Gi¶m ma s¸t trong khíp
3,M« x¬ng xèp
c, X¬ng l¬n lªn vỊ bỊ ngang
4,M« x¬ng cøng

d, Ph©n t¸n lùc , t¹o « chøa tđy
Người Soạn: Quách Đình Bảo

16


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8

5,Tđy x¬ng
5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK.
- §äc tríc bµi 9: CÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cđa c¬.


e, Chơi lùc , x¬ng dµi ra

--------  -------TIẾT 9

Ngµy So¹n: 22/09/2010
Ngµy gi¶ng: 24/09/2010

CÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cđa c¬

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- Tr×nh bµy ®ỵc ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o cđa tÕ bµo c¬ vµ cđa b¾p c¬.
- Gi¶i thÝch ®ỵc tÝnh chÊt c¨n b¶n cđa c¬ lµ sù co c¬ vµ nªu ®ỵc ý nghÜa cđa sù co c¬.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan sát tranh, Mô hình. kÜ n¨ng lắp đặt thí nghiệm đơn giản.

3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc bảo vệ giữ gìn và vệ sinh hệ cơ.
B. chn bÞ.
- Tranh vÏ phãng to H 9.1 ®Õn 9.4 SGK. Tranh vÏ hƯ c¬ ngêi.- Bóa y tÕ.
C. TiÕn tr×nh lªn líp.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Nªu cÊu t¹o chøc n¨ng cđa x¬ng dµi?
- Nªu thµnh phÇn ho¸ häc vµ tÝnh chÊt cđa x¬ng?
3. Bµi míi
GV dïng tranh hƯ c¬ ë ngêi giíi thiƯu mét c¸ch kh¸i qu¸t vỊ c¸c nhãm c¬ chÝnh cđa c¬ thĨ nh phÇn th«ng tin
®Çu bµi SGK.
Ho¹t ®éng 1: CÊu t¹o b¾p c¬ vµ tÕ bµo c¬
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin mơc I vµ quan s¸t H 9.1 - HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ quan s¸t h×nh vÏ,
SGK, trao ®ỉi nhãm ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái:
thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.
- §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy. C¸c nhãm kh¸c bỉ sung
? B¾p c¬ cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ?
vµ rót ra kÕt ln.
? Nªu cÊu t¹o tÕ bµo c¬ ?
- Gäi HS chØ trªn tranh cÊu t¹o b¾p c¬ vµ tÕ bµo c¬. KÕt ln:
- B¾p c¬ : gåm nhiỊu bã c¬, mçi bã gåm nhiỊu sỵi
c¬ (tÕ bµo c¬) bäc trong mµng liªn kÕt.
- Hai ®Çu b¾p c¬ cã g©n b¸m vµo x¬ng, gi÷a ph×nh
to lµ bơng c¬.
- TÕ bµo c¬: gåm nhiỊu ®o¹n, mçi ®o¹n lµ 1 ®¬n vÞ
cÊu tróc giíi h¹n bëi 2 tÊm h×nh ch÷ Z. Sù s¾p xÕp
c¸c t¬ c¬ m¶nh vµ t¬ c¬ dµy ë tÕ bµo c¬ t¹o nªn ®Üa
s¸ng vµ ®Üa tèi.

+ §Üa tèi: lµ n¬i ph©n bè t¬ c¬ dµy, ®Üa s¸ng lµ n¬i
ph©n bè t¬ c¬ m¶nh.
Ho¹t ®éng 2: TÝnh chÊt cđa c¬
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- Yªu cÇu HS ®äc thÝ nghiƯm vµ quan s¸t H 9.2 - HS nghiªn cøu thÝ nghiƯm vµ tr¶ lêi c©u hái :
SGK (nÕu cã ®iỊu kiƯn GV biĨu diƠn thÝ nghiƯm)
- Nªu kÕt ln.
- Yªu cÇu HS m« t¶ thÝ nghiƯm sù co c¬
- HS ®äc th«ng tin, lµm ®éng t¸c co c¼ng tay s¸t
Người Soạn: Quách Đình Bảo

17


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- GV gi¶i thÝch vỊ chu k× co c¬ (nhÞp co c¬).
c¸nh tay ®Ĩ thÊy b¾p c¬ co ng¾n l¹i, to ra vỊ bỊ
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin
ngang.
+ GËp c¼ng tay s¸t c¸nh tay.
- Gi¶i thÝch dùa vµo th«ng tin SGK, rót ra kÕt ln.
? NhËn xÐt vỊ sù thay ®ỉi ®é lín cđa c¬ b¾p tríc - HS lµm ph¶n x¹ ®Çu gèi (2 HS lµm).
- Dùa vµo H 9.3 ®Ĩ gi¶i thÝch c¬ chÕ ph¶n x¹ co c¬
c¸nh tay? V× sao cã sù thay ®ỉi ®ã?
- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiƯm ph¶n x¹ ®Çu gèi, KÕt ln:

- TÝnh chÊt c¨n b¶n cđa c¬ lµ sù co c¬ vµ d·n khi bÞ
quan s¸t H 9.3
kÝch thÝch,c¬ ph¶n øng l¹i b»ng co c¬.
? Gi¶i thÝch c¬ chÕ ph¶n x¹ sù co c¬?
- C¬ co råi l¹i d·n rÊt nhanh t¹o chu k× co c¬.
- Khi c¬ co, t¬ c¬ m¶nh xuyªn s©u vµo vïng ph©n bè
cđa t¬ c¬ dµy lµm tÕ bµo c¬ co ng¾n l¹i lµm cho b¾p
c¬ ng¾n l¹i vµ to vỊ bỊ ngang.
- Khi kÝch thÝch t¸c ®éng vµo c¬ quan thơ c¶m lµm
xt hiƯn xung thÇn kinh theo d©y híng t©m ®Õn
trung ¬ng thÇn kinh, tíi d©y li t©m, tíi c¬ vµ lµm c¬
co.
Ho¹t ®éng 3: ý nghÜa cđa ho¹t ®éng co c¬
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- Quan s¸t H 9.4 vµ cho biÕt :
- HS quan s¸t H 9.4 SGK
? Sù co c¬ cã t¸c dơng g×?
- Yªu cÇu HS ph©n tÝch sù phèi hỵp ho¹t ®éng co, d·n - Trao ®ỉi nhãm ®Ĩ thèng nhÊt ý kiÕn.
gi÷a c¬ 2 ®Çu (c¬ gÊp) vµ c¬ 3 ®Çu (c¬ di) ë c¸nh tay.
- §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy, bỉ sung vµ rót ra kÕt
- GVnhËn xÐt, gióp HS rót ra kÕt ln.
ln.
- Yªu cÇu 1 HS ®äc kÕt ln ci bµi.
KÕt ln:
- C¬ co gióp x¬ng cư ®éng ®Ĩ c¬ thĨ vËn ®éng,
lao ®éng, di chun.
- Trong sù vËn ®éng c¬ thĨ lu«n cã sù phèi hỵp
nhÞp nhµng gi÷a c¸c nhãm c¬.

4. KiĨm tra ®¸nh gi¸
- HS lµm bµi tËp tr¾c nghiƯm :
Khoanh trßn vµo ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng:
1. C¬ b¾p ®iĨn h×nh cã cÊu t¹o:
a. Sỵi c¬ cã v©n s¸ng, v©n tèi.
d. Gåm nhiỊu sỵi c¬ tËp trung thµnh bã.
b. Bã c¬ vµ sỵi c¬.
e. C¶ a, b, c, d
c. Cã mµng liªn kÕt bao bäc, 2 ®Çu to, gi÷a ph×nh to.
g. ChØ cã c, d.
2. Khi c¬ co, b¾p c¬ ng¾n l¹i vµ to bỊ ngang lµ do:
a. V©n tèi dµy lªn.
b. Mét ®Çu c¬ co vµ mét ®Çu c¬ cè ®Þnh.
d. C¶ a, b, c.
c. C¸c t¬ m¶nh xuyªn s©u vµo vïng t¬ dµy lµm cho v©n tèi ng¾n l¹i.
e. ChØ a vµ c.
5. Híng dÉn vỊ nhµ
- Häc vµ tr¶ lêi c©u 1, 2, 3. Gỵi ý:
C©u 2 : Khi ®øng c¶ c¬ gÊp vµ di c¼ng ch©n cïng co, nhng kh«ng co tèi ®a. C¶ hai c¬ ®èi kh¸ng ®Ịu co t¹o
ra thÕ c©n b»ng gi÷ cho hƯ thèng x¬ng ch©n th¼ng ®Ĩ träng t©m r¬i vµo ch©n ®ã.
C©u 3 : - Kh«ng khi nµo c¶ 2 c¬ gÊp vµ di cïng co tèi ®a (cđa 1 bé phËn c¬ thĨ)
Người Soạn: Quách Đình Bảo

18


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- C¬ gÊp vµ di cđa 1 bé phËn cïng di tèi ®a khi c¸c c¬ nµy mÊt kh¶ n¨ng tiÕp nhËn kÝch thÝch do
®ã mÊt tr¬ng lùc c¬ (trêng hỵp b¹i liƯt).

--------  -------Ngµy So¹n: 23/09/2010
Ngµy gi¶ng: 25/09/2010

TIẾT 10

ho¹t ®éng cđa c¬

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS chøng minh ®ỵc c¬ co sinh ra c«ng. C«ng cđa c¬ ®ỵc sư dơng trong lao ®éng vµ di chun.
- Tr×nh bµy ®ỵc nguyªn nh©n sù mái c¬ vµ nªu biƯn ph¸p chèng mái c¬.
- Nªu ®ỵc lỵi Ých cđa sù lun tËp c¬, tõ ®ã vËn dơng vµo ®êi sèng, thêng xuyªn lun tËp thĨ dơc thĨ
thao vµ lao ®éng võa søc.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng vận dụng lý thuyết vào thực tế để rèn luyện cơ.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc bảo vệ giữ gìn và vệ sinh hệ cơ.
B. chn bÞ.
- M¸y ghi c«ng cđa c¬, c¸c lo¹i qu¶ c©n.
C. TiÕn tr×nh lªn líp.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- Tr×nh bµy cÊu t¹o cđa tÕ bµo c¬ phï hỵp víi chøc n¨ng co c¬?
- ý nghÜa cđa ho¹t ®éng co c¬?
3. Bµi míi
VB: Tõ ý nghÜa cđa ho¹t ®éng co c¬ dÉn d¾t ®Õn c©u hái: VËy ho¹t ®éng cđa c¬ mang l¹i hiƯu qu¶ g× vµ lµm
g× ®Ĩ t¨ng hiƯu qu¶ ho¹t ®éng co c¬?
Ho¹t ®éng 1: C«ng cđa c¬

Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- Yªu cÇu HS lµm bµi tËp SGK.
- HS chän tõ trong khung ®Ĩ hoµn thµnh bµi tËp:
? Tõ bµi tËp trªn, em cã nhËn xÐt g× vỊ sù + Ho¹t ®éng cđa c¬ t¹o ra lùc lµm di chun vËt hay mang
v¸c vËt.
liªn quan gi÷a c¬, lùc vµ sù co c¬?
- Yªu cÇu HS t×m hiĨu th«ng tin ®Ĩ tr¶ lêi - HS t×m hiĨu th«ng tin SGK kÕt hỵp víi kiÕn thøc ®· biÕt vỊ
c«ng c¬ häc, vỊ lùc ®Ĩ tr¶ lêi, rót ra kÕt ln.
c©u hái:
+ HS liªn hƯ thùc tÕ trong lao ®éng.
? ThÕ nµo lµ c«ng cđa c¬? C¸ch tÝnh?
? u tè nµo ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cđa KÕt ln: Khi c¬ co t¸c ®éng vµo vËt lµm di chun vËt, tøc
c¬?
lµ c¬ ®· sinh ra c«ng.
?H·y ph©n tÝch 1 u tè trong c¸c u tè - C«ng cđa c¬ : A = F.S (F : lùc Niut¬n. S : ®é dµi. A : c«ng )
- C«ng cđa c¬ phơ thc : + Tr¹ng th¸i thÇn kinh.
®· nªu?
+ NhÞp ®é lao ®éng.
- GV gióp HS rót ra kÕt ln.
+ Khèi lỵng cđa vËt di chun.
- Yªu cÇu HS liªn hƯ trong lao ®éng.
Ho¹t ®éng 2: Sù mái c¬
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
- GV tỉ chøc cho HS lµm thÝ nghiƯm trªn m¸y ghi
c«ng c¬ ®¬n gi¶n.
- GV híng dÉn t×m hiĨu b¶ng 10 SGK vµ ®iỊn vµo
« trèng ®Ĩ hoµn thiƯn b¶ng.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- 1 HS lªn lµm 2 lÇn:
- Dùa vµo c¸ch tÝnh c«ng HS ®iỊn kÕt qu¶ vµo b¶ng
10.
- HS theo dâi thÝ nghiƯm, quan s¸t b¶ng 10, trao ®ỉi
19


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- Yªu cÇu HS th¶o ln vµ tr¶ lêi :
nhãm vµ nªu ®ỵc :
? Qua kÕt qu¶ trªn, em h·y cho biÕt khèi lỵng cđa + Khèi lỵng cđa vËt thÝch hỵp th× c«ng sinh ra lín.
+ Biªn ®é co c¬ gi¶m dÉn tíi ngõng khi c¬ lµm viƯc
vËt nh thÕ nµo th× c«ng c¬ s¶n sinh ra lín nhÊt ?
? Khi ngãn tay trá kÐo råi th¶ qu¶ c©n nhiỊu lÇn, qu¸ søc.
cã nhËn xÐt g× vỊ biªn ®é co c¬ trong qu¸ tr×nh thÝ - HS nghiªn cøu th«ng tin ®Ĩ tr¶ lêi :
®¸p ¸n d. Tõ ®ã rót ra kÕt ln.
nghiƯm kÐo dµi ?
? HiƯn tỵng biªn ®é co c¬ gi¶m khi c¬ lµm viƯc - HS liªn hƯ thùc tÕ vµ tr¶ lêi.
+ Mái c¬ lµm cho c¬ thĨ mƯt mái, n¨ng st lao ®éng
qu¸ søc ®Ỉt tªn lµ g× ?
gi¶m.
-Yªu cÇu HS rót ra kÕt ln.
- Liªn hƯ thùc tÕ vµ rót ra kÕt ln.
- nghiªn cøu th«ng tin SGK ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái :
KÕt ln:

? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù mái c¬ ?
- Mái c¬ lµ hiƯn tỵng c¬ lµm viƯc nỈng vµ l©u dÉn tíi
a. ThiÕu n¨ng lỵng
biªn ®é co c¬ gi¶m=> ngõng.
b. ThiÕu oxi
1. Nguyªn nh©n cđa sù mái c¬
c. Axit l¨ctic ø ®äng trong c¬, ®Çu ®éc c¬
- Cung cÊp oxi thiÕu. N¨ng lỵng thiÕu.
d. C¶ a, b, c ®Ịu ®óng.
? Mái c¬ ¶nh hëng ®Õn søc kh, lao ®éng vµ häc - Axit lactic bÞ tÝch tơ trong c¬, ®Çu ®éc c¬.
2. BiƯn ph¸p chèng mái c¬
tËp nh thÕ nµo?
- Khi mái c¬ cÇn nghØ ng¬i, thë s©u, kÕt hỵp xoa bãp
? Lµm thÕ nµo ®Ĩ c¬ kh«ng bÞ mái, lao ®éng vµ
c¬ sau khi ho¹t ®éng (ch¹y...) nªn ®i bé tõ tõ ®Õn khi
häc tËp ®¹t kÕt qu¶?
b×nh thêng.
? Khi mái c¬ cÇn lµm g×?
- Thêng xuyªn lao ®éng, tËp TDTT ®Ĩ t¨ng søc chÞu
®ùng cđa c¬.
Ho¹t ®éng 3: Thêng xuyªn lun tËp ®Ĩ rÌn lun c¬
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- Yªu cÇu HS th¶o ln nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái:
- Th¶o ln nhãm, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.
? Kh¶ n¨ng co c¬ phơ thc vµo nh÷ng u tè nµo ? - §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy, bỉ sung. Nªu ®ỵc:
+ Kh¶ n¨ng co c¬ phơ thc:
? Nh÷ng ho¹t ®éng nµo ®ỵc coi lµ sù lun tËp c¬?
-? Lun tËp thêng xuyªn cã t¸c dơng nh thÕ nµo ®Õn ThÇn kinh: s¶ng kho¸i, ý thøc tèt.
c¸c hƯ c¬ quan trong c¬ thĨ vµ dÉn tíi kÕt qu¶ g× ®èi + Ho¹t ®éng coi lµ lun tËp c¬: lao ®éng, TDTT

thêng xuyªn...
víi hƯ c¬?
+ Lao ®éng, TDTT ¶nh hëng ®Õn c¸c c¬ quan...
- Rót ra kÕt ln.
? Nªn cã ph¬ng ph¸p nh thÕ nµo ®Ĩ ®¹t hiƯu qu¶?
KÕt ln: - Thêng xuyªn lun tËp TDTT vµ lao ®éng hỵp lÝ nh»m:
+ T¨ng thĨ tÝch c¬ (c¬ ph¸t triĨn)
+ T¨ng lùc co c¬ vµ lµm viƯc dỴo dai, lµm t¨ng n¨ng st lao ®éng.
+ X¬ng thªm cøng r¾n, t¨ng n¨ng lùc ho¹t ®éng cđa c¸c c¬ quan; tn hoµn, h« hÊp, tiªu ho¸... Lµm
cho tinh thÇn s¶ng kho¸i.
- TËp lun võa søc.
4. KiĨm tra ®¸nh gi¸ - Gäi 1 HS ®äc kÕt ln SGK.
? Nguyªn nh©n cđa sù mái c¬?
? C«ng cđa c¬ lµ g×? C«ng cđa c¬ ®ỵc sư dơng vµo mơc ®Ých nµo?
? Nªu biƯn ph¸p ®Ĩ t¨ng cêng kh¶ n¨ng lµm viƯc cđa c¬ vµ biƯn ph¸p chèng mái c¬.
- Cho HS ch¬i trß ch¬i SGK.
5. Híng dÉn vỊ nhµ
- Häc vµ tr¶ lêi c©u 1, 2, 3 SGK.
- Nh¾c HS thêng xuyªn thùc hiƯn bµi 4 ë nhµ.

--------  -------Người Soạn: Quách Đình Bảo

20


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8



Ngµy So¹n : 30/09/2010
Ngµy gi¶ng: 01/10/2010

TIẾT 11

TiÕn ho¸ cđa hƯ vËn ®éng
VƯ sinh hƯ vËn ®éng

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS chøng minh ®ỵc tiÕn ho¸ cđa ngêi so víi ®éng vËt thĨ hiƯn ë hƯ c¬ x¬ng.
- VËn dơng nh÷ng hiĨu biÕt vỊ hƯ vËn ®éng ®Ĩ gi÷ vƯ sinh, rÌn lun th©n thĨ, chèng bƯnh tËt vỊ c¬ x¬ng thêng x¶y ra ë ti thiÕu niªn.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng vận dụng lý thuyết vào thực tế để rèn luyện cơ.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc b¶o vƯ, gi÷ g×n hƯ vËn ®éng ®Ĩ cã th©n h×nh c©n ®èi.
B. chn bÞ.
- Tranh vÏ phãng to H 11.1 ®Õn H 11.5. Bé x¬ng ngêi vµ bé x¬ng tinh tinh. - PhiÕu tr¾c nghiƯm.
C. TiÕn tr×nh lªn líp.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
- C«ng cđa c¬ lµ g× ? c«ng cđa c¬ ®ỵc sư dơng vµo mơc ®Ých g× ? - Nguyªn nh©n sù mái c¬ ? gi¶i thÝch ?
- Nªu nh÷ng biƯn ph¸p ®Ĩ t¨ng cêng kh¶ n¨ng lµm viƯc cđa c¬ vµ c¸c biƯn ph¸p chèng mái c¬.
3. Bµi míi:
Ta ®· biÕt ngêi cã ngn gèc tõ ®éng vËt thc líp thó, nhng ngêi ®· tho¸t khái ®éng vËt Qua qu¸ tr×nh
tiÕn ho¸, c¬ thĨ ngêi cã nhiỊu biÕn ®ỉi trong ®ã cã sù biÕn ®ỉi cđa hƯ c¬ x¬ng.
Ho¹t ®éng 1: Sù tiÕn ho¸ cđa bé x¬ng ngêi so víi bé x¬ng thó
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- GV treo tranh bé x¬ng ngêi - HS quan s¸t c¸c tranh, so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a bé x¬ng ngêi vµ thó.
vµ tinh tinh,

- Trao ®ỉi nhãm hoµn thµnhb¶ng 11.
- yªu cÇu HS quan s¸t tõ H - §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bỉ sung.
11.1 ®Õn 11.3 vµ lµm bµi tËp
ë b¶ng 11.
- GV treo b¶ng phơ 11 yªu
cÇu ®¹i diƯn c¸c nhãm lªn
b¶ng ®iỊn.
- GV nhËn xÐt ®¸nh gi¸, ®a ra
®¸p ¸n.

C¸c phÇn so s¸nh
- TØ lƯ sä/mỈt
- Låi c»m x¬ng mỈt

B¶ng 11- Sù kh¸c nhau gi÷a bé x¬ng ngêi vµ x¬ng thó
Bé x¬ng ngêi
Bé x¬ng thó
- Lín
- Nhá
- Ph¸t triĨn
- Kh«ng cã

Người Soạn: Quách Đình Bảo

21


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- Cét sèng
- Cong ë 4 chç
- Cong h×nh cung
- Lång ngùc
- Në sang 2 bªn
- Në theo chiỊu lng bơng
- X¬ng chËu
- Në réng , Ph¸t triĨn, kh
- HĐp
- X¬ng ®ïi
-X¬ng ngãn ng¾n, bµn ch©n h×nh vßm.
- B×nh thêng
- X¬ng bµn ch©n
- Lín, ph¸t triĨn vỊ phÝa sau.
- X¬ng ngãn dµi, bµn ch©n ph¶ng.
- X¬ng gãt
- Nhá
? Nh÷ng ®Ỉc ®iĨm nµo cđa bé x¬ng ngêi thÝch nghi víi t thÕ - HS trao ®ỉi nhãm hoµn ®Ĩ nªu ®ỵc
c¸c ®Ỉc ®iĨm:
®øng th¼ng vµ ®i b»ng 2 ch©n ?
- Cét sèng, lång ngùc, sù ph©n ho¸
- Yªu cÇu HS rót ra kÕt ln.
KÕt ln: - Bé x¬ng ngêi cÊu t¹o hoµn toµn phï hỵp víi t thÕ tay vµ ch©n, ®Ỉc ®iĨm vỊ khíp tay vµ
ch©n.
®øng th¼ng vµ lao ®éng.
Ho¹t ®éng 2: Sù tiÕn ho¸ cđa hƯ c¬ ngêi so víi hƯ c¬ thó
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh

- GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK, quan s¸t H - C¸ nh©n nghiªn cøu SGK, quan s¸t h×nh vÏ, trao
11.4, trao ®ỉi nhãm ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái :
®ỉi nhãm ®Ĩ thèng nhÊt ý kiÕn.
- §¹i diƯn c¸c nhãm tr×nh bµy, bỉ sung.
- Rót ra kÕt ln.
KÕt ln: - C¬ nÐt mỈt biĨu hiƯn t×nh c¶m cđa con
ngêi.
- C¬ vËn ®éng lìi ph¸t triĨn.
- C¬ tay: ph©n ho¸ thµnh nhiỊu nhãm c¬
?HƯ c¬ ë ngêi tiÕn ho¸ so víi hƯ c¬ thó nh thÕ nhá phơ tr¸ch c¸c phÇn kh¸c nhau. Tay cư ®éng
linh ho¹t, ®Ỉc ®iƯt lµ ngãn c¸i.
nµo ?
- C¬ ch©n lín, kh, cã thĨ gËp, di.
- GV nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ gióp HS rót ra kÕt ln.
Ho¹t ®éng 3: VƯ sinh hƯ vËn ®éng
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 11.5,
- C¸ nh©n quan s¸t H 11.5
Liªn hƯ thùc tÕ, trao ®ỉi nhãm ®Ĩ tr¶ lêi.
- §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c
trao ®ỉi nhãm ®Ĩ tr¶ lêi c¸c c©u hái:
bỉ sung.
- Rót ra kÕt ln.
KÕt ln: §Ĩ c¬ vµ x¬ng ph¸t triĨn c©n ®èi
cÇn:
+ ChÕ ®é dinh dìng hỵp lÝ.
+ Thêng xuyªn tiÕp xóc víi ¸nh n¾ng.
+ RÌn lun th©n thĨ vµ lao ®éng võa søc.
+ Chèng cong, vĐo cét sèng cÇn chó ý:

? §Ĩ x¬ng vµ c¬ ph¸t triĨn c©n ®èi, chóng ta cÇn lµm g×?
mang v¸c ®Ịu 2 tay, t thÕ lµm viƯc, ngåi häc
? §Ĩ chèng cong vĐo cét sèng, trong lao ®éng vµ häc tËp
ngay ng¾n kh«ng nghiªng vĐo.
cÇn chó ý nh÷ng ®iĨm g× ?
- GV nhËn xÐt vµ gióp HS tù rót ra kÕt ln.
4. KiĨm tra ®¸nh gi¸ - HS lµm bµi tËp tr¾c nghiƯm
Khoanh trßn vµo dÊu “ - ” c¸c ®Ỉc ®iĨm chØ cã ë ngêi, kh«ng cã ë ®éng vËt.
- X¬ng sä lín h¬n x¬ng mỈt.
- Khíp cỉ tay kÐm linh ®éng.
- Cét sèng cong h×nh cung.
- Lång ngùc në theo chiỊu lng – bơng.
- X¬ng bµn ch©n xÕp trªn mét mỈt ph¼ng.
- C¬ nÐt mỈt ph©n ho¸.
- C¬ nhai ph¸t triĨn.
- Ngãn c¸i n»m ®èi diƯn víi 4 ngãn kia.
5. Híng dÉn vỊ nhµ
Người Soạn: Quách Đình Bảo

22


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- Häc vµ tr¶ lêi c©u 1, 2, 3 SGK Tr 39.
- Nh¾c HS chn bÞ thùc hµnh nh SGK.

--------  -------Ngµy So¹n: 01/10/2010

THỰC HÀNH
TIẾT 12

Ngµy gi¶ng: 02/10/2010

TËp s¬ cøu vµ b¨ng bã cho ngêi g·y x¬ng

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS biÕt c¸ch s¬ cøu khi gỈp ngêi g·y x¬ng.
- BiÕt b¨ng cè ®Þnh x¬ng bÞ g·y, cơ thĨ x¬ng c¼ng tay, c¼ng ch©n. (KiĨm tra 15 pnót)
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng vận dụng hợp tác hoạt động nhóm trong thực hành.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc tự b¶o vƯ mình chấp hành giao thông phòng tránh gãy xương.
B. chn bÞ.
- GV: Tranh vÏ h 12.1 ®Õn 12.4. B¨ng h×nh s¬ cøu vµ b¨ng bã cè ®Þnh khi g·y x¬ng (nÕu cã).
- HS: Mçi nhãm: 2 nĐp tre (nĐp gç) bµo nh½n dµi 30-40 cm, réng: 4-5 cm, dµy 0,6-1 cm, 4 cn b¨ng y tÕ dµi
2m (cn v¶i), 4 miÕng v¶i s¹ch kÝch thước 20x40 cm hc g¹c y tÕ.
III. TiÕn tr×nh lªn líp.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra 15 phút.
Câu 1/ Phản xạ là gì? Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ?
Câu 2/ Hãy kể các hệ cơ quan chính trong cơ thể người? Cho VD để chứng minh các hệ cơ quan trong cơ
thể người có sự phối hợp hoạt động vơi nhau?
ĐÁP ÁN: 1/ Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển
của hệ thần kinh. (1 điểm)
- Phân biệt cung phản xạ với vòng phản xạ:
+ Cung phản xạ là con đường dẫn truyền xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm qua trung ương
thần kinh đến cơ quan phản ứng. (2 điểm)

+ Vòng phản xạ là sự điều chỉnh phản xạ nhờ có luồng thông tin ngược báo về trung ương để phản
xạ thực hiện chính xác hơn. (2 điểm)
2/ Các hệ cơ quan trong cơ thể người gồm:
Hệ vận động, hhệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ bài tiết và hệ thần kinh. (2 điểm)
Ví dụ: Khi chạy hệ vận động làm việc vơi cường độ lớn
máu giãn

thở nhanh và sâu

tim đập nhanh và mạnh hơn mạch

mồ hôi tiết nhiều... Điều đó chứng tỏ các hệ cơ quan trong cơ

thể có sự phối hợp hoạt động vơi nhau. (3 điểm)
3. Bµi míi :
GV cã thĨ giíi thiƯu 1 vµi sè liƯu vỊ tai n¹n giao th«ng hc tai n¹n lao ®éng lµm g·y x¬ng ë ®Þa ph¬ng, dÉn d¾t tíi yªu cÇu bµi thùc hµnh ®èi víi häc sinh.
Ho¹t ®éng 1: Nguyªn nh©n g·y x¬ng
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
Người Soạn: Quách Đình Bảo

23


 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


- HS trao ®ỉi nhãm vµ nªu ®ỵc :

+ Do va ®Ëp m¹nh x¶y ra khi bÞ ng·, tai n¹n giao th«ng...
+ Ti cµng cao, nguy c¬ g·y x¬ng cµng t¨ng v× tØ lƯ chÊt
cèt giao vµ chÊt v« c¬ thay ®ỉi theo híng t¨ng dÇn chÊt
v« c¬. Tuy vËy trỴ em còng rÊt hay bÞ g·y x¬ng.
+ Thùc hiƯn ®óng lt giao th«ng.
+ Kh«ng, v× cã thĨ lµm cho ®Çu x¬ng g·y ®ơng ch¹m vµo
m¹ch m¸u vµ d©y thÇn kinh, lµm r¸ch c¬ vµ da.

- Yªu cÇu HS th¶o ln nhãm tr¶ lêi c©u hái :
? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn g·y x¬ng ?
? V× sao nãi kh¶ n¨ng g·y x¬ng liªn quan
®Õn løa ti ?
? §Ĩ b¶o vƯ x¬ng khi tham gia giao th«ng,
em cÇn chó ý ®Õn ®iĨm g× ?
? GỈp ngêi bÞ tai n¹n giao th«ng chóng ta cã
nªn n¾n chç x¬ng g·y kh«ng ? V× sao ?
- GV nhËn xÐt vµ gióp HS rót ra kÕt ln.
KÕt ln: - G·y x¬ng do nhiỊu nguyªn nh©n.
- Khi bÞ g·y x¬ng ph¶i s¬ cøu t¹i chç, kh«ng ®ỵc n¾n bãp bõa b·i vµ chun ngay n¹n nh©n vµo c¬ së y tÕ
Ho¹t ®éng 2: TËp s¬ cøu vµ b¨ng bã
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- GV cã thĨ sư dơng b¨ng h×nh hc nhãm HS lµm - C¸c nhãm HS theo dâi ®Ĩ n¾m ®ỵc c¸c thao t¸c.
mÉu hc còng cã thĨ dïng tranh H 12.1 => h 12.4
giíi thiƯu ph¬ng ph¸p s¬ cøu vµ ph¬ng ph¸p b¨ng
cè ®Þnh.
- Yªu cÇu c¸c nhãm tiÕn hµnh tËp b¨ng bã.
- GV quan s¸t c¸c nhãm tiÕn hµnh tËp b¨ng bã.
- GV quan s¸t, n n¾n, gióp ®ì nhÊt lµ nhãm u.
- Gäi ®¹i diƯn tõng nhãm lªn kiĨm tra.

? Em cÇn lµm g× khi tham gia giao th«ng, lao
®éng, vui ch¬i ®Ĩ tr¸nh cho m×nh vµ ngêi kh¸c
kh«ng bÞ g·y x¬ng ?

- Tõng nhãm tiÕn hµnh lµm:
Mçi em tËp b¨ng bã cho b¹n (gi¶ ®Þnh g·y x¬ng
c¼ng tay, c¼ng ch©n).
- C¸c nhãm ph¶i tr×nh bµy ®ỵc:
+ Thao t¸c b¨ng bã.
+ S¶n phÈm lµm ®ỵc.
- §¶m b¶o an toµn giao th«ng, tr¸nh ®ïa nghÞch vËt
nhau dÉm ch©n lªn nhau.

KÕt ln:
Ph¬ng ph¸p s¬ cøu :
- §Ỉt nĐp tre, gç vµo chç x¬ng g·y.
- Lãt v¶i mỊm, gÊp dµy vµo chç ®Çu x¬ng.
- Bc ®Þnh vÞ 2 chç ®Çu nĐp vµ 2 bªn chç x¬ng g·y.
* B¨ng bã cè ®Þnh
- Víi x¬ng c¼ng tay : dïng b¨ng qn chỈt tõ trong ra cỉ tay, sau d©y ®eo vßng tay vµo cỉ.
- Víi x¬ng ch©n: b¨ng tõ cỉ ch©n vµo. NÕu lµ x¬ng ®ïi th× dïng nĐp tre dµi tõ sên ®Õn gãt ch©n vµ bc
cè ®Þnh ë phÇn th©n.
4. KiĨm tra ®¸nh gi¸
- GV nhËn xÐt chung giê thùc hµnh vỊ u, nhỵc ®iĨm.
- Cho ®iĨm nhãm lµm tèt : Nh¾c nhë nhãm lµm cha ®¹t yªu cÇu.
Người Soạn: Quách Đình Bảo

24

 Trường THCS Hùng Vương 

GIÁO ÁN SINH HỌC 8


5. Híng dÉn vỊ nhµ
- ViÕt b¸o c¸o têng tr×nh s¬ cøu vµ b¨ng bã khi g·y x¬ng c¼ng tay.

--------  -------Ngµy So¹n : 06/10/2010

Ch¬ng III- Tn hoµn
TIẾT 13

Ngµy gi¶ng: 08/10/2010

M¸u vµ m«i trêng trong c¬ thĨ

A. mơc tiªu.
1. KiÕn thøc
- HS ph©n biƯt ®ỵc c¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cđa m¸u.
- Tr×nh nµy ®ỵc chøc n¨ng cđa m¸u, níc m«, b¹ch hut vµ vai trß cđa m«i trêng trong c¬ thĨ.
2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng vận dụng hợp tác hoạt động nhóm trong thực hành.
3. Th¸i ®é - Gi¸o dơc ý thøc tự b¶o vƯ mình chấp hành giao thông phòng tránh gãy xương.
B. chn bÞ.
- Tranh phãng to H 13.1 ; 13.2.
III. TiÕn tr×nh lªn líp.
1. Tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò
3. Bµi míi
- Em ®· nh×n thÊy m¸u cha? M¸u cã ®Ỉc ®iĨm g×?

- Theo em m¸u cã vai trß g× ®èi víi c¬ thĨ sèng?
Ho¹t ®éng 1: M¸u
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK, quan s¸t H 13.1 vµ
tr¶ lêi c©u hái:? M¸u gåm nh÷ng thµnh phÇn
? Cã nh÷ng lo¹i tÕ bµo m¸u nµo?
- Yªu cÇu HS hoµn thµnh bµi tËp ®iỊn tõ SGK.
- GV giíi thiƯu c¸c lo¹i b¹ch cÇu (5 lo¹i): Mµu s¾c
cđa b¹ch cÇu vµ tiĨu cÇu trong H 13.1 lµ so nhm
mµu. Thùc tÕ chóng gÇn nh trong st.
? Hut t¬ng gåm nh÷ng thµnh phÇn nµo?
- Yªu cÇu HS th¶o ln nhãm ®Ĩ tr¶ lêi c¸c c©u hái
phÇn  SGK
?Khi c¬ thĨ mÊt níc nhiỊu (70-80%) do tiªu ch¶y,
lao ®éng nỈng ra nhiỊu må h«i... m¸u cã thĨ lu
th«ng dƠ dµng trong m¹ch n÷a kh«ng? Chøc
n¨ng cđa níc ®èi víi m¸u?
? Thµnh phÇn chÊt trong hut t¬ng gỵi ý g× vỊ
chøc n¨ng cđa nã?

Ho¹t ®éng cđa häc sinh
- HS nghiªn cøu SGK vµ tranh, sau ®ã nªu ®ỵc kÕt
ln.

1- hut t¬ng
2- hång cÇu
3- tiĨu cÇu
- HS trao ®ỉi nhãm, bỉ sung vµ nªu ®ỵc :
- GV yªu cÇu HS t×m hiĨu th«ng tin SGK, th¶o ln + C¬ thĨ mÊt níc, m¸u sÏ ®Ỉc l¹i, khã lu th«ng.
nhãm tr¶ lêi c©u hái:

- HS th¶o ln nhãm vµ nªu ®ỵc :
? Thµnh phÇn cđa hång cÇu lµ g×? Nã cã ®Ỉc + Hång cÇu cã hªmogl«bin cã ®Ỉc tÝnh kÕt hỵp ®ỵc
víi oxi vµ khÝ cacbonic.
tÝnh g×?
Người Soạn: Quách Đình Bảo

25