Tiết 17 – bài 16
THÂN TO RA DO ĐÂU?
1. Tầng phát sinh
Vỏ (biểu
bì)
Thịt vỏ
Mạch rây
Vỏ
Tầng sinh vỏ
Mạch rây
Tầng sinh
trụ gỗ
Mạch
Mạch gỗ
Ruột
Thịt vỏ
(?) Quan sát hình vẽ và cho biết sự khác
biệt cơ bản của thân non và thân trưởng
thành?
Thân trưởng thành có thêm tầng
sinh trụ và tầng sinh vỏ.
Một số hình ảnh về cấu tạo thân
Mạch rây
Mạch gỗ
Thân non
Mạch rây
Mạch gỗ
Tầng sinh trụ
Thân trưởng thành
Hình ảnh về cấu tạo thân
Vỏ
Tầng sinh trụ
Mạch rây
Mạch gỗ
Ruột
Tìm hiểu thân to ra do đâu?
(?) Vỏ cây to ra nhờ bộ phận nào?
(?) Trụ giữa to ra nhờ bộ phận nào?
(?) Thân cây to ra do đâu?
Kết luận:
-Tầng sinh vỏ: sinh ra phía ngoài một lớp tế bào vỏ
và phía trong một lớp thịt.
-Tầng sinh trụ: sinh ra phía ngoài một lớp mạch
rây, phía trong một lớp mạch gỗ.
Thân to ra do sự phân chia các tê bào của các
mô phân sinh: tầng sinh vỏ, tầng sinh trụ.
Quan sát tranh và cho biết dựa vào đâu để
xác định tuổi của cây?
Dựa vào vòng gỗ hàng năm
2. Vòng gỗ hàng năm
(?) Vì sao lại có vòng hàng năm như vậy?
- Mùa mưa: cây hấp thụ được nhiều thức ăn, tầng
sinh trụ tạo được nhiều mạch gỗ to, có thành
mỏng, xếp thành một vòng dày, màu sáng.
- Mùa khô: ít thức ăn, các tế bào gỗ sinh ra ít hơn,
bé hơn, có thành dày, xếp thành một vòng mỏng,
màu sẫm.
3. Dác và ròng
• Quan sát hình
vẽ và cho biết
sự khác nhau
giữa dác và
ròng?
- Dác: lớp gỗ màu sáng ở phía ngoài, gồm những tế
bào mạch gỗ, có chức năng vận chuyển nước và
muối khoáng.
- Ròng: lớp gỗ màu thẫm, rắn chắc, nằm phía trong,
gồm những tế bào chết, vách dày, có chức năng
nâng đỡ cây.
Củng cố: Hoàn thiện nội dung theo bảng sau
1. Tên cây
2. Thuộc loại thân
3. Thân to ra nhờ
4. Có vòng gỗ hàng năm
5. Có dác và ròng
6. Ứng dụng
Đáp án:
1. Tên cây
Cây mướp
2. Thuộc loại thân
Thân leo - tua cuốn
3. Thân to ra nhờ
sự phân chia TB tầng sinh
vỏ và tần sinh trụ
4. Có vòng gỗ hàng năm
Không
5. Có dác và ròng
Không
6. Ứng dụng
Làm lương thực
1. Tên cây
Cây lim
2. Thuộc loại thân
Thân gỗ
3. Thân to ra nhờ
sự phân chia TB tầng
sinh vỏ và tần sinh trụ
4. Có vòng gỗ hàng năm
Có
5. Có dác và ròng
Có
6. Ứng dụng
Lấy gỗ, mỹ nghệ…
1. Tên cây
Cây rau má
2. Thuộc loại thân
Thân bò
3. Thân to ra nhờ
sự phân chia Tb tầng
sinh vỏ và tần sinh
trụ
4. Có vòng gỗ hàng năm
Không
5. Có dác và ròng
Không
6. Ứng dụng
Làm lương thực
Chữa bệnh
1. Tên cây
Cây lúa
2. Thuộc loại thân
Thân cỏ
3. Thân to ra nhờ
sự phân chia TB tầng
sinh vỏ và tầng sinh trụ
4. Có vòng gỗ hàng năm
Không
5. Có dác và ròng
Không
6. Ứng dụng
Làm lương thực
1. Tên cây
Cây cam, chanh
2. Thuộc loại thân
Thân gỗ
3. Thân to ra nhờ
sự phân chia TB
tầng sinh vỏ và tầng
sinh trụ
4. Có vòng gỗ hàng năm
Có
5. Có dác và ròng
Có
6. Ứng dụng
Thu tinh dầu, quả
ăn, làm thuốc, lấy
gỗ…
Dặn dò
Đọc mục “Em có biết”.
Chuẩn bị bài “vận chuyển các chất trong
thân”.
Có thể cho HS tham khảo thêm phần mở
rộng tại nhà.