Giáo án tiếng việt 5 tuần 7 bài tập làm văn luyện tập tả cảnh

Giáo án Tiếng việt 5
Tập làm văn
Luyện tập tả cảnh
I. Mục tiêu
- Biết dựa vào dàn ý của bài văn tả cảnh sông nước đã lập, chuyển một phần
dàn ý của bài văn tả cảnh sông nước thành một đoạn văn hoàn chỉnh, trong đó thể
hiện rõ đối tượng miêu tả (đặc điểm hoặc bộ phận của cảnh), trình tự miêu tả, nét
nổi bật của cảnh, cảm xúc của người tả cảnh.
II. Đồ dùng dạy - học
- Dàn ý bài văn tả cảnh sông nước của từng HS.
- Một tờ giấy khổ to và bút dạ cho một đến hai HS làm bài.
III. Các hoạt động dạy - học
Hoạt động dạy

Hoạt động học

A. Kiểm tra bài cũ
- Yêu cầu HS đọc lại dàn ý của bài văn tả - Ba đến bốn HS đứng tại chỗ thực
cảnh sông nước mà các em đã chuẩn bị hiện theo yêu cầu của GV. Cả lớp theo
sẵn.
dõi, nhận xét.
- GV nhận xét, cho điểm.
B. Bài mới
1. Giới thiệu bài
- Tiết Tập làm văn trước các em đã luyện - HS lắng nghe.
tập viết câu mở đoạn, hiểu quan hệ liên
kết giữa các câu trong một đoạn văn. Hôm
nay các em sẽ dựa vào dàn ý đã lập trong
tuần trước về bài văn tả cảnh sông nước
để viết thành một đoạn văn.
- GV ghi tên bài lên bảng.

TaiLieu.VN

- HS nhắc lại tên đầu bài và ghi vào vở.
Page 1


2. Hướng dẫn HS luyện tập
- GV đưa ra đề bài đã viết sẵn trên bảng - Một HS đọc đề bài . Cả lớp theo dõi
phụ, yêu cầu một HS đọc đề bài.
đề bài trên bảng phụ.
- Bài tập này yêu cầu chúng ta làm gì?

- Viết một đoạn văn miêu tả cảnh sông
nước dựa trên dàn ý đã lập.

- GV nhấn lại các ý và gạch chân dưới các - Dựa vào dàn ý mà em đã lập trong
từ quan trọng như bên.
tuần trước, hãy viết một đoạn văn
miêu tả cảnh sông nước.
- GV yêu cầu HS đọc thầm phần gợi ý và - HS đọc thầm gợi ý trả lời:
hỏi:
+ Gợi ý 1 gợi ý điều gì?

+ Gợi ý 1 gợi ý chúng ta xác định đối
tượng miêu tả của đoạn văn, miêu tả
đặc điểm nào hoặc bộ phận nào của
cảnh.

- GV nói thêm: Đoạn văn này thuộc phần
thân bài. Trong một bài văn tả cảnh phần

thân bài có nhiều đoạn văn mỗi đoạn miêu
tả một đặc điểm hay một bộ phận của
cảnh. Các em lựa chọn một trong những
đặc điểm hoặc bộ phận của cảnh để viết
thành một đoạn văn.

+ Gọi HS một đến hai HS nêu đối tượng + Một đến hai HS nêu đối tượng miêu
miêu tả trong đoạn văn mà các em định tả của đoạn văn mà các em định viết.
viết.
Chẳng hạn:
HS 1: Bài văn của em viết về cảnh
đẹp của hồ thay đổi trong một ngày
bao gồm các đoạn viết về mặt hồ buổi
sáng, buổi trưa và chiều tối. Em định
viết đoạn văn miêu tả cảnh đẹp hồ vào
TaiLieu.VN

Page 2


lúc hoàng hôn (chiều tối).
HS 2: Bài văn của em viết về cảnh
đẹp dòng sông quê hương trong một
đêm trăng sáng. Bao gồm các đoạn
viết về cảnh vật hai bên bờ sông và vẻ
đẹp êm đềm của dòng sông dưới ánh
trăng đêm, hoạt động của người và
vật trên dòng sông. Em dự định viết
đoạn miêu tả vẻ đẹp êm đềm của dòng
sông dưới ánh trăng.

+ Gợi ý 2 gợi ý chúng ta điều gì?

+ Gợi ý 2 gợi ý chúng ta xác định trình
tự miêu tả trong đoạn văn định viết.
Theo trình tự thời gian, thời điểm.
Trình tự không gian từ xa đến gần, cao
xuống thấp.... Theo cảm nhận của từng
giác quan.

+ Gọi một HS (khá giỏi)dựa vào gợi ý 2
để minh hoạ qua đoạn mình định viết,
bằng câu hỏi: các trình tự miêu tả trong
đoạn văn em định viết được thể hiện như
thế nào?

+ HS trả lời. Chẳng hạn: khi viết vẻ
đẹp êm đềm của dòng sông dưới ánh
trăng đêm. Theo trình tự không gian từ
cao xuống thấp miêu tả vẻ đẹp của
mặt trăng, ánh trăng chiếu xuống mặt
nước sông trước sau đó mới miêu tả
mặt nước sông. Thời điểm miêu tả lúc
này mặt trăng đã lên cao. Cảm nhận
lúc này bằng mắt (thị giác) về vẻ đẹp
của trăng, mặt nước dòng sông ...,
Cảm nhận bằng da (xúc giác) sự mát
mẻ của đêm, của gió,...Cảm nhận bằng
tai (thính giác) về những âm thanh gợi
lên sự tĩnh mịch của dòng sông dưới
đêm trăng....

+ Gợi ý 3 gợi ý điều gì?

+ Gợi ý 3 gợi ý tìm những chi tiết nổi
bật, những liên tưởng thú vị.

+ Gọi một HS khágiỏi trả lời: Em viết + HS trả lời. Chẳng hạn: Em viết về
TaiLieu.VN

Page 3


đoạn văn nói về điều gì? Chi tiết nào nổi
bật trong đoạn văn đó và khi tả những đặc
điểm đó của cảnh em có những liên tưởng
gì?

cảnh đẹp của một hồ nước vào lúc
hoàng hôn. Đó là một vẻ đẹp huy
hoàng, toàn không gian nhuốm một
màu hồng rực rỡ báo hiệu một ngày
sắp tàn. Mặt hồ ửng hồng một cách
mạnh mẽ làm cho không gian quanh
hồ rực sáng hẳn lên. Nó có vẻ nuối
tiếc một ngày đã trôi qua, cố sức để
níu kéo những ánh sáng đang yếu ớt
dần của mặt trời. Hình như nó không
muốn sống trong bóng đen của màn
đêm tĩnh lặng đầy bí hiểm.

+ Gợi ý thứ tư gợi ý điều gì?

+ Tìm cách thể hiện tình cảm, cảm
GV nói thêm: Khi tả chúng ta phải lựa xúc.
các câu văn trình bày cảm xúc chân thật,
tự nhiên tránh sáo rỗng.
+ Gợi ý 5 gợi ý chúng ta điều gì?

+ Xác định nội dung của câu mở đầu
và câu kết đoạn. câu mở đầu có thể
nêu ý của toàn đoạn: Giới thiệu cảnh
vật hoặc đặc điểm của cảnh vật định
miêu tả. Câu kết đoạn có thể nêu nhận
xét hoặc cảm nghĩ của mình về cảnh
vật.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân.

- HS căn cứ vào dàn bài để ghi ra vở
nháp một đoạn văn. Những em nào
viết tốt có thể viết nhiều hơn.

- Hai HS nhận giấy khổ to và bút dạ
- GV phát giấy khổ to và bút dạ cho một thực hiện theo yêu cầu của GV.
đến hai HS khá giỏi làm bài, nhắc các em
viết bài trên giấy khổ to.
- Sau khi HS làm xong yêu cầu HS trao
đổi với bạn theo nhóm đôi kết quả bài - HS trao đổi với bạn để sửa chữa và
làm của mình.
học tập lẫn nhau.

TaiLieu.VN

Page 4


- Gọi HS trình bày và nhận xét bài làm - HS lần lượt trình bày kết quả bài làm
của bạn.
của mình. Cả lớp theo dõi, nhận xét.
- GV lưu ý nên giành thời gian cho HS
trình bày là chính, nhận xét mang tính sơ
lược những điểm mấu chốt nhất, tránh
những nhận xét vụn vặt làm mất thời gian
và sự hào hứng của HS.
- GV nhận xét, đánh giá bài làm của HS; - HS lắng nghe.
tuyên dương khen ngợi các HS viết được
các câu văn hay thể hiện sự quan sát tinh tế
phù hợp với đoạn văn.
3. Củng cố, dặn dò
- GV nhận xét giờ học, tuyên dương - HS lắng nghe.
những bạn có đoạn văn hay.
- Dặn HS về nhà hoàn chỉnh lại đoạn văn - HS lắng nghe và về nhà thực hiện
vào vở, quan sát và ghi lại những điều theo yêu cầu của GV.
quan sát được về một cảnh đẹp ở địa
phương.

TaiLieu.VN

Page 5