bai thi cong doan dat giai cap tinh

"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Lời nói đầu
Thực hiện kế hoạch số 07/KH - CĐ ngày 9/4/2009 của Công đoàn giáo
dục thị xã Nghĩa Lộ về việc tổ chức cuộc thi tìm hiểu Công đoàn Việt Nam, kỷ
niệm 80 năm ngày thành lập. Công đoàn trờng Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc đã
tuyên truyền và triển khai sâu rộng đến toàn thể công đoàn viên và lao
động.100% các công đoàn viên đều tham gia dự thi.
Cuộc thi thật sự là một đợt hoạt động chính trị trong đời sống tinh thần
của mỗi cán bộ, công đoàn viên và lao động chúng tôi, giúp cho mọi công đoàn
viên và lao động hiểu sâu sắc hơn về tổ chức Công đoàn Việt Nam.
Thông qua cuộc thi làm cho công nhân viên chức - lao động và các tầng
lớp nhân dân hiểu rõ hơn về truyền thống vẻ vang của giai cấp công nhân và tổ
chức Công đoàn Việt Nam, về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức
Công đoàn trong từng thời kì lịch sử.
Để hoàn thành đợc bài thi, tôi đã nhận đợc sự động viên khích lệ của
Công đoàn ngành giáo dục thị xã, của các công đoàn viên trong nhà trờng, đồng
thời tôi còn nhận đợc sự giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trờng, Liên đoàn Lao
động thị xã Nghĩa Lộ về thông tin và tài liệu. Tôi xin chân thành cảm ơn sự
động viên, khích lệ và giúp đỡ đó.
Vì thời gian có hạn, mặc dù bản thân tôi đã rất cố gắng song bài thi vẫn
cha đáp ứng hết yêu cầu của câu hỏi ( có thể nói là cha đề cập hết đợc những
thành tựu to lớn mà Công đoàn Việt Nam đã làm đợc). Tôi rất mong nhận đợc
sự động viên khích lệ và góp ý của Ban tổ chức.
Xin chân thành cảm ơn!
Tác giả

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 3

"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 4


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Trụ sở Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam

Câu hỏi 1:

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 5


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Đồng chí hãy cho biết, tổ chức Công đoàn Việt Nam đợc thành lập
ngày, tháng, năm nào? Do ai sáng lập?
Trả lời:
khai.

1. Sự ra đời của giai cấp công nhân Việt Nam và tổ chức Công đoàn sơ

Sau khi thôn tính đợc Việt Nam, thực dân Pháp bắt đầu thực hiện kế
hoạch khai thác thuộc địa lần thứ nhất (1897-1914) và nhanh chóng trở thành
trong cuộc khai thác lần thứ hai (1919-1929). Từ đó đã hình thành giai cấp công
nhân Việt Nam.
Hai tầng áp bức, bóc lột tàn bạo của chế độ thuộc địa nửa phong kiến đã
đè nặng lên giai cấp công nhân và nhân dân lao động nớc ta. Chính vì vậy các
cuộc đấu tranh của công nhân lao động ở các hầm mỏ, nhà máy, đồn điền đã
liên tiếp nổ ra chống lại chế độ t bản và bọn phong kiến. Ban đầu các cuộc đấu
tranh còn diễn ra lẻ tẻ, mang tính tự phát, nhng về sau đã có sự liên kết, có tính
liên kết chặt chẽ hơn.
Khác với giai cấp công nhân các nớc t bản, giai cấp công nhân Việt Nam
ra đời trớc giai cấp t sản dân tộc, bị thực dân Pháp bóc lột và bần cùng
hoá...Thắng lợi Cách Mạng tháng Mời Nga, sự phát triển của phong trào công
nhân thế giới đầu thế kỷ XX đã ảnh hởng đến phong trào công nhân Việt Nam,
nhất là từ khi xuất hiện Quốc tế Cộng sản do Lênin sáng lập ( năm 1919) và
Quốc tế Công hội Đỏ ( năm 1921). Từ đó giai cấp công nhân Việt Nam nhanh
chống tiếp thu chủ nghĩa Mác Lênin và lhinh nghiệm đấu tranh của công
nhân các nớc.
Trớc sự bóc lột thậm tệ và đàn áp dã man của thực dân đế quốc, công
nhân lao động nớc ta đã tự nguyện thành lập các công đoàn, công hội để đấu
tranh bảo vệ quyền lợi của mình ở nhiều nơi trong cả nớc nh: Những Hội nghề,
Nghiệp đoàn, Công hội. Tiêu biểu nhất là Công hội Ba Son (Sài Gòn Gia
Định) đợc thành lập năm 1920 do ngời công nhân u tú Tôn Đức Thắng (sau này
là Chủ tịch Nớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam) sáng lập. Đến năm 1925,
công hội đã trở thành linh hồn của phong trào bãi công của công nhân Ba Son,
Sài Gòn Chợ lớn. Tuy phạm vi hoạt động chỉ là ở cơ sở, phải chấm dứt hoạt
động năm 1926 do sự đàn áp của thực dân Pháp, nhng Công hội Ba Son đã có
ảnh hởng lớn trong phong trào công nhân Nam bộ, để lại dấu ấn trong lịch sử
hình thành và phát triển của tổ chức Công đoàn Việt Nam.
2. Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ngời đặt cơ sở lý luận và t tởng cho Công đoàn

cách mạng Việt Nam.
Quá trình hình thành và ra đời của tổ chức tổ chức Công đoàn Việt Nam
gắn liền với tên tuổi và cuộc đời hoạt động của đồng chí Nguyễn ái Quốc ( Chủ
tích Hồ Chí Minh) lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân và dân tộc Việt
Nam.
Những năm tháng hoạt động trong phong trào công nhân và Công đoàn
Quốc tế, Bác đã nghiên cứu hình thức tổ chức công đoàn ở các nớc t bản, thuộc
địa và nửa thuộc địa. Từ đó rút ra kinh nghiệm hoạt động công đoàn nói chung
và hình thành tổ chức cho Công đoàn Việt Nam nói riêng.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 6


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Trong tác phẩm nổi tiếng Bản án chế độ thực dân Pháp xuất bản
năm 1925 tại pháp, ngời đã viết Việc cân thiết hiện nay là phải phát động
một cuộc tuyên truyền rộng lớn để thành lập các tổ chức Công đoàn ở các nớc thuộc địa và phát triển các công đoàn hiện có dới hình thức phôi thai
(Hồ Chí Minh, Toàn tập T2, nhà xuất bản chính trị quốc gia, H.1995, tr.126 ).
Năm 1927, trong tác phẩm Đờng cách mệnh, Ngời đã chỉ rõ tính chất,
nhiệm vụ của Công hội là: Tổ chức Công hội trớc là để công nhân đi lại với
nhau cho có cảm tình; hai là để nghiên cứu với nhau; ba là để sửa sang cách
sinh hoạt của công nhân cho khá hơn bây giờ; bốn là để giữ gìn quyền lợi
cho công nhân; năm là để giúp cho quốc dân, giúp cho thế giới (Các tổ
chức tiền thân của Đảng, Ban nghiên cứu lịch sử Trung ơng Đảng xuát bản, Hà
Nội, trang 63.)
Có thể nói trên bớc đờng đi tới chủ nghĩa Mác Lênin và thành lập các
tổ chức cộng sản ở Việt Nam, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc đã quan tâm rất sớm đến

tổ chức quần chúng của giai cấp công nhân. Quá trình Ngời chuẩn bị về t tởng
và tổ chức cho sự thành lập một chính đảng vô sản cũng là quá trình Ngời xây
dựng cơ sở lý luận và biện pháp tổ chức Công đoàn cách mạng.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập Công đoàn cách nạng Việt
Nam.
Từ năm 1925-1928, nhiều Công hội bí mật đã hình thành do sự hoạt động
mạnh mẽ của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đồng chí hội. Đặc biệt từ
năm 1928, khi Kỳ bộ Bắc Kỳ của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên phát
động phong trào vô sản hoá thì phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân
ngày càng sôi nổi, thúc đẩy sự phát triển của tổ chức Công hội lên một bớc mới
cả về hình thức lẫn nội dung hoạt động.
Năm 1929 là thời điểm phong trào công nhân và hoạt động Công hội ở nớc ta phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là ở miền Bắc. Các cuộc đấu tranh của giai
cấp công nhân nổ ra liên tục ở nhiều xí nghiệp có sự phối hợp chặt chẽ và thống
nhất hành động giữa các xí nghiệp này với xí nghiệp khác trong cùng một địa
phơng và giữa địa phơng này với địa phơng khác trong toàn xứ. Tiêu biểu nh
cuộc bãi công của công nhân nhà máy Dệt Nam Định ( 7/7/1929) .
n cui nm 1929, s cụng nhõn chuyờn nghip ó lờn ti 22 vn
ngi, vi c cu thun nht, sng tp trung v phõn b u trờn cỏc a bn
kinh t c nc. Di ỏnh sỏng ca cỏch mng thỏng Mi Nga v sau ú c
bit vi s truyn bỏ ch ngha Mỏc Lờ-nin ca lónh t Nguyn ỏi Quc, phong
tro cụng nhõn Vit Nam ó cú bc phỏt trin mnh m, hon thnh bc
chuyn bin t t phỏt sang t giỏc.
T ú, s hỡnh thnh v phỏt trin ca cỏc t chc cụng on Vit Nam
gn cht vi cuc vn ng thnh lp ng. Cú th núi t khi Vit Nam Thanh
niờn cỏch mng ng chớ Hi thnh lp (6-1925) n khi ng Cng sn Vit
Nam ra i (3-2-1930) cng l lỳc xut hin cỏc t chc cụng on u tiờn
trong lch s phong tro cụng nhõn nc ta. Cỏc cuc bói cụng t 1925 ó th

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 7

"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

hin rừ nột ý thc giai cp, mc ớch chớnh tr ca cuc tranh u. T nhng t
chc tng t bui u ó dn dn xut hin cỏc Cụng hi bớ mt. Nm
1919, sau khi tham gia v binh bin Hc Hi, b trc xut v nc, ng chớ
Tụn c Thng ó lp ra Cụng hi Si Gũn vi nhiu c s nh mỏy ốn
Ch quỏn, Xng Ba Son, F.A.C.I.. Trong cuc bói cụng lch s Ba Son (81925), s hi viờn Cụng hi Si Gũn lờn ti 300 ngi, ghi mt du son
trong lch s phong tro cụng nhõn Vit Nam.
Cựng lỳc y, mt s cụng nhõn v thy th Vit Nam lm vic Phỏp v
Trung Quc c kt np vo Tng liờn on lao ng thng nht Phỏp
(C.G.T.U), v Hi viờn Cụng hi (cụng nhõn tu bin).
T mựa thu 1928, khi k b Bc K ca Vit Nam Thanh niờn cỏch
mng ng chớ Hi phỏt ng phong tro Vụ sn húa thỡ Cụng hi cng ln
mnh, nht l Bc K-Trung tõm ca phong tro cụng nhõn nc ta.
4. Đại hội thành lập Tổng Công hội Đỏ miền Bắc Việt Nam.
Sau cuc bói cụng A-vi-a (thỏng 6-1929) thng li, ng chớ Nguyn
c Cnh, x y viờn ó triu tp hi ngh Cụng hi Bc K ln th nht
vo ngy 28/7/1929 ti s nh 15 ph Hng Nún (H Ni). Đại hội tiến hành
thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc kỳ (tiền thân của Công đoàn Việt Nam). Tham
dự Đại hội có đại biểu của Tổng Công hội các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Nam
Định, Hải Phòng, khu mỏ Đông Chiều, Mạo Khê (Quảng Ninh). Riêng Tổng
công hội Đáp Cầu và Yên Viên do hoàn cảnh đặc biệt không đến dự Đại hội nhng đã có th uỷ nhiệm cho Ban Trị sự Đại hội.
Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ơng Lâm thời tổng Công hội Đỏ
do đồng chí Nguyễn Đức Cảnh (tức Bếp) Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ơng
Lâm thời Đông Dơng Cộng sản Đảng đứng đầu.
Đại hội đã thông qua Chính cơng, điều lệ của đại hội, đồng thời quyết
định ra Báo Lao Động (tiền thân của báo lao động ngày nay) và tạp chí Công

hội Đỏ (tiền thân của tạp chí Lao động và Công đoàn ngày nay ) làm cơ quan
ngôn luận và nghiên cứu lý luận của Công hội Đỏ, truyền bá quan điểm, chủ
chơng công tác của Công hội Đỏ trong công nhân.
Sau Đại hội, Tổng Công hội Đỏ tiếp tục tuên truyền, vận động, phát triển
tổ chức vào các tỉnh miền trung và miền Nam.S kin thnh lp Tng Cụng hi
min Bc Vit Nam l mt mc son chúi li trong lch s phong tro cụng
nhõn v Cụng on Vit Nam. Ln u tiờn giai cp cụng nhõn Vit Nam cú
mt on th Cỏch mng rng ln, hot ng cú tụn ch, mc ớch, phn ỏnh
c ý chớ, nguyn vng ca ụng o cụng nhõn lao ng.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 8


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Cụng hi trong cao tro 1930-1931 ó cú c s mnh m khp trong
nc v i u trong cỏc cuc bói cụng lu huyt m ng cho vic thnh lp
Xụ Vit Ngh Tnh.
Thỏng 8-1930, thay mt ụng phng b ca Quc t Cng sn, ng
chớ Nguyn ỏi Quc ó ch nh Cụng hi Vit Nam c i biu i d i
hi Cụng hi quc t ln th 6 Mỏtxcva. Khi y, thụng qua Cụng hi ,
ng chớ Trn Phỳ ó i kho sỏt phong tro phong cụng nhõn Nam nh, Hi
Phũng, Hũn Gai... vit bn Lun cng chớnh tr lch s.
c c lm trng ban Cụng vn trung ng, ngy 20-1-1931, ti Si
Gũn, ng chớ Trn Phỳ, Tng bớ th u tiờn ca ng ó triu tp Hi ngh
cụng nhõn ụng Dng ln th nht, vch ra phng hng t chc v u
tranh cho phong tro cụng nhõn v cụng on.
Trong thi k Mt trn Dõn ch ụng Dng (1936-1939), hng ng

phong tro ụng Dng i hi v ũi t do cm ỏo hũa bỡnh di s lónh o
ca ng Cng sn ụng Dng, hng nghỡn cuc bói cụng gm na triu
cụng nhõn tham gia n ra liờn tip cỏc thnh ph ln trong nc.
u nm 1937, cụng nhõn u tranh sụi sc ũi quyn t do lp nghip
on. H Ni, Si Gũn, Vinh... mc dự bn phn ng thuc a ngn cn,
nhiu nghip on vn c thnh lp v t do hot ng, bỏo chớ vn t do
xut bn v cụng khai tuyờn truyn ch ngha Mỏc-Lờnin. Cha ginh c
ton b quyn t do nghip on, cụng nhõn Vit Nam khụng b l c hi lp
cỏc hi ỏi hu khp ni.
Thỏng 9-1939, i chin th gii ln th hai bựng n. Cỏc t chc ca
cụng nhõn v cỏn b cụng on phi rỳt vo bớ mt.
Trong thi k vn ng cỏch mng thỏng Tỏm (1939-1945), Hi Cụng
nhõn cu quc, mt lc lng quan trng ca Mt trn Vit Minh c thnh
lp nht l Bc v Trung B. Hi Cụng nhõn cu quc va bớ mt u tranh
ũi quyn li hng ngy va t chc cỏc i vừ trang lm nũng ct cho cuc
ni dy ụ th. Sau cỏch mng thỏng Tỏm, cụng nhõn cu quc li i u
trong cuc bo v chớnh quyn mi: 40 cỏn b Cụng on v cụng nhõn Si
Gũn ó hy sinh trong cuc tng tuyn c Quc hi 1-1946
Thỏng 3-1949, Hi Cụng nhõn cu quc ó thng nht ton quc vi lc
lng trờn 20 vn on viờn.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 9


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

thc s thng nht v t chc cụng on, hi ngh cỏn b Cụng nhõn
cu quc hp ngy 20-5-1946, quyt nh i Hi Cụng nhõn cu quc thnh

Tng Liờn on Lao ng Vit Nam.
Ngy 20-7-1946, ti th ụ H Ni, Tng Liờn on Lao ng Vit Nam
chớnh thc tuyờn b thnh lp, ỏnh du bc ngoc ca phong tro cụng on
Vit Nam vi mt t chc thng nht v n nh thc s trong c nc.
Theo ngh ca Tng Liờn on Lao ng Vit Nam, Ngy 25-6-1983,
B Chớnh tr Ban Chp hnh Trung ng ng quyt nh ly ngy 28-7-1929,
ngy hp i hi thnh lp Cụng hi u tiờn Bc K, lm ngy thnh lp
Cụng on Vit Nam.. Nh vậy, Công đoàn Việt Nam ngay từ khi ra đời đã là
công đoàn cách mạng, tuyệt đối tin tởng và trung thành với Đảng.
ú l nột c ỏo ca lch s phong tro cụng nhõn v ụng on nc
ta. Trc kia cng nh hin nay, Cụng on Vit Nam luụn xng ỏng l
trng hc ca ch ngha cng sn ca giai cp cụng nhõn v viờn chc Vit
Nam, xng ỏng vi truyn thng ca dõn tc anh hựng, giai cp tiờn phong.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 10


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Đồng chí

Tôn Đức Thắng

Công nhân u tú Ngời sáng lập tổ chức Công
hội Ba Son,
Ch tch danh d
Tng Liờn on Lao ng
Vit Nam cỏc khoỏ I, III

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 11


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Nguyễn ái Quốc - Ngời đặt cơ sở lý luận và nền tảng t tởng cho việc
thành lập Công đoàn Việt Nam.

Nguyễn ái Quốc tại Đại hội Tua...

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 12


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 13


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

K nim ngy thnh lp Cụng on Vit
Nam (28-07-1929)
Ngy 28-7-1929 ti s nh 15 Hng Nún - H Ni, Hi ngh i

biu Cụng hi Bc K ln th nht ó khai mc. ng chớ
Nguyn c Cnh, thay mt Ban Tr s lõm thi Bc K Lao ng
Liờn hip Tng Cụng hi bỏo cỏo v tỡnh hỡnh phong tro u
tranh ca giai cp cụng nhõn Vit Nam. Hi ngh quyt nh thnh
lp Tng Cụng hi Bc K, tho lun v thụng qua iu l v
chng trỡnh hot ng ca Hi, quyt nh xut bn t bỏo "Lao
ng" lm c quan tuyờn truyn, v tp chớ "Tng Cụng hi "
lm c quan lý lun ca Hi. Hi ngh bu ra Ban Chp hnh lõm
thi do ng chớ Nguyn c Cnh ph trỏch. Tip sau ú, cỏc
Tng Cụng hi Trung K v Nam K c thnh lp. T nm
1930, Tng Cụng hi ó cú c s hot ng khp trong
nc.
Hai
Hai mu
mu tem
tem v
v ngụi
ngụi nh
nh 15
15 Hng
Hng Nún
Nún -- H
H Ni
Ni v
v chõn
chõn dung
dung ng
ng chớ
chớ
Nguyn

Nguyn c
c Cnh
CnhT ú, qua cỏc thi k cỏch mng, Cụng hi

cú nhiu tờn gi khỏc nhau: Cụng hi (1929 -1935), Nghip
on ỏi hu (1936 -1939), Cụng nhõn phn (1939-1941), Cụng
nhõn cu quc (1941-1945), Tng Liờn on Lao ng Vit Nam
(1946-1961), Tng Cụng on Vit Nam (1961-1988) v Tng
Liờn on Lao ng Vit Nam (t 17-10-1988).

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 14


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Đồng chí
NGUYN C CNH
U viờn Trung ng ụng
Dng Cng sn ng, Ch
tch Cụng hi Bc k.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 15


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Nam nh xa.Nơi diễn ra cuộc bãi công của công nhân
nhà máy Dệt .
Cõu hi 2:
ng chớ hóy cho bit t khi thnh lp n nay Cụng on Vit Nam
ó tri qua my k i hi? Mc tiờu, ý ngha ca cỏc k i hi?
Tr li:
T ngy thnh lp n nay Cụng on Vit Nam ó tri qua 10 k i
hi, mi i hi u gn vi mt thi k lch s , ghi nhn s úng gúp xng
ỏng ca gia cp cụng nhõn v Cụng on Vit Nam i vi t nc.
i hi ln th I Cụng on Vit Nam ó hp t ngy 1 n ngy
15/1/1950 ti xó Cao Võn, huyn i T, tnh Thỏi Nguyờn, chin khu Vit
Bc. Tham d cú gn 200 i biu ca giai cp cụng nhõn Vit Nam. i hi
ó bu ng chớ Hong Quc Vit lm Ch tch, ng chớ Trn Danh Tuyờn
c bu lm Tng th ký.
Mc tiờu ca i hi l ng viờn cụng nhõn viờn chc c nc,
nht l cụng nhõn ngnh Quõn gii sn xut nhiu v khớ, khớ ti phc v
cho khỏng chin chng thc dõn Phỏp n thng li.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 16


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Sau i hi, phong tro cụng nhõn v hot ng cụng on t do tip
tc c phỏt trin. Cụng on ó ch ng v tớch cc vn ng cụng nhõn
tham gia qun lý xớ nghip. Ti cỏc xớ nghip quc doanh, Cụng on i din
cho cụng nhõn tham gia cỏc U ban xớ nghip, trc tip gúp phn vo vic qun
lý sn xut, phỏt trin kinh t. Phong tro thi ua yờu nc tip tc c y

mnh cỏc n v sn xut v c quan.
Ti cỏc vựng ch tm chim, phong tro u tranh ca cụng nhõn cú s
kt hp cht ch gia u tranh chớnh tr v , u tranh kinh t v u tranh
quõn s. Phong tro cụng nhõn ó nh hng sõu sc ti cỏc cuc u tranh ca
tng lp qun chỳng khỏc.
Trong nhng nm 1951-1952 phong tro cụng nhõn v hot ng cụng
on vựng tm chim ó cú bc phỏt trin mi. Nhiu c s cụng on ó
c thnh lp, lc lng nũng ct trong cụng nhõn chun b sn sng phi
hp vi lc lng v trang vo gii phúng th ụ khi thi c n.
Trong giai on ny, quyn li ca giai cp cụng nhõn , nhõn dõn lao
ng v ca c dõn tc l mt.
gúp phn ỏp ng yờu cu ca khỏng chin cỏc cp cụng on tớch
cc ng viờn cụng nhõn phc v tin phng, huy ng tt c cỏc phng tin
vn ti sn cú v t to phc v cho chin dch. i ng cụng nhõn giao thụng
phi hp vi quõn i khn trng lm ng, lm cu ph, vn ti n dc,
lng thc ra tin tuyn. Cụng on cỏc tnh lp Ban cỏn s cụng on vn ti,
trc tip tham gia ch o, iu hnh cụng tỏc giao thụng , tp trung vo tuyn
ng trng yu phc v chin cuc ụng Xuõn 1953-1954 m nh cao l
chin dch iờn Biờn Ph.
Cn c vo nhim v c bn ca cuc cỏch mng dõn ch nhõn dõn v
yờu cu cp bỏch ca cuc khỏng chin nhm cng c hu phng, kp thi chi
vin sc ngi, sc ca cho khỏng chin. Thỏng 1-1953, ng ta quyt nh ci
cỏch rung t. Thỏng 12/1953, Quc hi nc Vit Nam thụng qua Lut ci
cỏch rung t.
Phỏt huy truyn thng gn bú v sc mnh on kt trong khi liờn minh
cụng nụng, giai cp cụng nhõn Vit Nam ó tng cng giỳp giai cp
nụng dõn trong phỏt trin sn xut cng nh trong cng c chớnh quyn dõn ch
nhõn dõn trong nụng thụn. Cỏc cp trong cụng on ó c nhiu cỏn b cú
phm cht v kinh nghim vn ng qun chỳng v cỏc vựng nụng thụn giỳp
nụng dõn tin hnh trit v ci cỏch rung t. Mt khỏc, tng cng lc

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 17


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

lng cho trn quyt chin in Biờn Ph ginh thng li. Thng li quõn s
trờn ton chin trng trong ụng Xuõn 1953-1954 m nh cao l chin thng
in Biờn Ph, l c s quan trng cho vic ký kt hip nh Ginev v chm
dt chin tranh, lp li ho bỡnh ụng Dng. Cuc khỏng chin chớn nm
chng thc dõn Phỏp xõm lc ó ginh thng li. Trong chin thng chung
ca dõn tc cú nhng úng gúp to ln ca phong tro cụng nhõn v t chc
cụng on.
í ngha: S kin i hi Cụng on Vit Nam ln th Nht thỏng
01/1950 ỏnh du bc trng thnh to ln ca giai cp cụng nhõn v Cụng
on Vit Nam. Nhng vn kin c i hi thụng qua l s vn dng ỳng
n, c th v sỏng to ng li cỏch mng ca ng vo phong tro u
tranh ca giai cp cụng nhõn, l iu kin thun li cho giai cp cụng nhõn v
t chc Cụng on hon thnh nhng nhim v mi ca cuc khỏng chin v
m ra mt thi k mi ca cụng tỏc Cụng on Vit Nam. i hi ó gii
quyt nhng vn ln trong thng nht nhn thc v hnh ng, sa i iu
l Cụng on, bu c chớnh thc Ban Chp hnh. i hi ly vic thi ua ỏi
quc lm trng tõm cụng tỏc.

Chin khu Vit Bc

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 18

"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Đồng chí
Đồng chí
HONG QUC VIT
trần danh tuyên
U viờn
Tổng th ký
Thng v Trung ng ng,
Tổng Liên đoàn Lao động
Việt Nam các khoá I + II
Ch tch
Tng Liờn on Lao ng
Vit Nam cỏc khoỏ I,II,III
Trc yờu cu v nhim v mi ca s nghip cỏch mng.
i hi cụng on Vit Nam ln th II ó hp t ngy 23 n ngy
27/2/1961 ti trờng Thơng Nghiệp ( Cầu diễn, từ liêm,Th ụ H Ni).Tham d
cú 752 i bu. i hi quyt nh i tờn Tng Liờn on lao ng Vit Nam
thnh tng Cụng on Vit Nam. Đồng chí Hoàng Quốc Việt đợc bầu làm chủ
tịch. ng chớ Trn Danh Thuyờn c bu lm Tng th ký.
Mc tiờu ca i hi l: ng viờn cỏn b, cụng nhõn, viờn chc thi
ua lao ng sn xut, xõy dng CNXH Min Bc, vi tinh thn Mi
ngi lm vic bng hai vỡ min Nam rut tht, gúp phn u tranh thng
nht nc nh.
Thc hin ngh quyt i hi, cụng on cỏc cp ó ng viờn cụng
nhõn, viờn chc tớch cc tham gia vo quỏ trỡnh ci tin, qun lý, xõy dng nh
mc lao ng hp lý, thc hin vic tr lng theo sn phm khuyn khớch

sn xut v tng thu nhp cho ngi cụng nhõn. Cuc vn ng 3 xõy, 3

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 19


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

chng ó c t chc sõu rng trong c s sn xut cụng nghip min Bc,
gúp phn a nng lc sn xut min Bc phỏt trin. Giỏ tr tng sn lng
cụng nghip nm 1965 tng hn gp 8 ln nm 1955. Giai cp cụng nhõn min
Bc ó cú s phỏt trin nhanh chúng c v s lng v cht lng. Nm 1964
tụng s cụng nhõn viờn chc ó lờn ti 82 vn ngi. Cht lng i ng cụng
nhõn cng cú s thay i. Nm 1964 tng s cỏn b khoa hc k thut t trờn
32 vn ngi, chim 40% trong tng s cụng nhõn viờn chc.
i ng cỏn b chuyờn trỏch cụng tỏc on c tng cng v c
o to, bi dng qua cỏc trng nghip v. Trng Cụng on Trung ng
ó bt u o to cỏn b cụng on theo chng trỡnh trung cp.
Sau hn 10 nm xõy dng kinh t, phỏt trin vn hoỏ min Bc ó tr
thnh cn c a vng chc cho cỏch mng c nc vi ch chớnh tr u vit,
vi lc lng kinh t v quc phũng ln mnh.( Mt s vn kin ca ng v
chng M cu nc, Nh xut bn S Tht , H Ni. 1985, t.2, trang 15) Theo
ú, giai cp cụng nhõn v Cụng on Vit Nam cú bc phỏt trin mnh m.
Tht bi trong chin lc Chin tranh c bit min Nam, quc M
ó thc hin chin lc chin tranh cc b, a quõn vin chinh M vo min
Nam v ỏnh phỏ min Bc bng khụng quõn, hi quõn. Hi ngh ln th 13,
Ban Chp hnh Tng Cụng on Vit Nam (thỏng 4 nm 1965) ó xỏc nh:
"Trc tỡnh hỡnh khn trng v cp bỏch lỳc ny, hn lỳc no ht, giai cp
cụng nhõn v t chc Cụng on cn nờu cao ý chớ tiờn phong cỏch mng, ỏp

li kờu gi ca ng v H Ch Tch cựng ton dõn quyt chin u n cựng
chng M v thng M nhm xõy dng v bo v ch ngha xó hi min Bc,
tớch cc ng h cỏch mng min Nam, tin ti thng nht nc nh." (Trung
tõm nghiờn cu lch s Cụng on Vit Nam: Cụng on Vit Nam - Nhng
chng ng lch s, Nh xut bn. Lao ng, H Ni.1981, trang 58).
Thc hin ch trng ú, tt c cỏc n v sn xut u thnh lp
nhng i t v cụng nhõn. Nhiu n v t v c trang b phỏo phũng
khụng tham gia bn mỏy bay ch, bo v thnh ph, th xó, nh mỏy, xớ
nghip.
Thỏng 6 nm 1965, Hi ngh U ban Cụng on Quc t ln th II hp
ti H Ni. Hi nghi ra tuyờn b ng cuc u tranh chớnh ngha ca cụng
nhõn, lao ng v nhõn dõn Vit Nam ũi M chm dt chin tranh xõm lc
Vit Nam.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 20


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Thỏng 10 nm 1965, on i biu Tng Công on Vit Nam v i
din Liờn hip Cụng on gii phúng min Nam Vit Nam ó tham d i hi
Cụng on th gii ln th IV hp Ba Lan. i hi kờu gi t chc Cụng
on cỏc nc v nhõn dõn th gii ng h, giỳp nhõn dõn Vit Nam chng
M xõm lc.
Cui nm 1968, Quc M buc phi chm dt chin trang phỏ hoi,
cụng nhõn, viờn chc min Bc thc hin nhim v khụi phc v phỏt trin
kinh t, tớch cc chi vin cho min Nam. Thỏng 4 nm 1972, gic M li iờn
cung ỏnh phỏ min Bc vi quy mụ ỏc lit hn, tn bo hn. Mt ln na

cụng nhõn viờn chc cựng vi nhõn dõn ton quc bc vo cuc chin tranh
mi, thc hin khu hiu hnh ng ca Hi ngh ln th 27, Ban chp hnh
Tng Cụng on Vit Nam: Mi cụng nhõn l mt chin s kiờn cng chng
M, trong sn xut chin u. i ngh cỏc nh khoa hc cỏc trng i hc
v trung tõm nghiờn cu ó nhanh chúng tỡm c gii phỏp phỏ thu lụi ca
ch gii phúng lung lch cỏc ca sụng ven bin. i ng cụng nhõn
ng st thc hin phng ỏn Lt cỏnh vn ti bin cỏc ga ng st trờn
tuyn H Ni - Hu nghi quan thnh ni tip nhn hng vin ch phc v cho
sn xut v chin u.
Thng li to ln ca nhõn dõn ta trờn cỏc mt trn quõn s, chớnh tr v
ngoi giao ó buc quc M phi ký Hip nh v chm dt chin tranh,
lp li ho bỡnh Vit Nam ngy 27/01/1973.
Cụng nhõn, viờn chc ó cựng vi quõn nhõn min Bc hon thnh xut
sc nhim v xõy dng v bo v min Bc, chi vin cho min Nam. Trong
nhng nm thỏng chin tranh phỏ hoi ca gic M, hng vn cụng nhõn, viờn
chc ó tỡnh nguyn ra nhp cỏc lc lng v trang vo chin u trờn cỏc
chin trng min Nam. T nm 1973 n nm 1975, cụng nhõn lao ng cựng
vi nhõn dõn min Bc tin hnh khc phc hu qu chin tranh, phỏt trin kinh
t, vn hoỏ tp trung chi vin vi mc cao nht cho cuc chin u gii
phúng hon ton min Nam, hon thnh ngha v quc t vi hai nc anh em:
Lo v Cam Pu Chia.
Trong 10 nm (1965 1975), h thng t chc v i ng cỏn b cụng
on tip tc c cng c v phỏt trin. Do yờu cu ca s nghip chng M
cu nc, Tng Cụng on v cỏc Liờn hip Cụng on tnh, thnh ph, Cụng

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 21


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

on ngnh ó kp thi ch o cỏc dn v c s chuyn hng hot ng, tng
cng cng c v iu chnh ni dung sinh hot ca cụng on c s. Cỏn b
cụng on nhng ni cú chin s cỏ lit ó luụn vng vng gng mu, i
u trong t chc sn xut, chin u, chm lo i sng cho cụng nhõn, viờn
chc.
í ngha: Ln u tiờn trong lch s, i hi Cụng on Vit Nam hp
Th ụ H Ni, trong bu khụng khớ ho bỡnh. Cng ln u tiờn trong lch s,
i hi Cụng on Vit Nam cú cỏc on i biu quc t c mi v Ch
tch H Chớ Minh n d. i hi i tờn Tng Liờn on Lao ng Vit Nam
thnh Tng Cụng on Vit Nam. i hi l cuc sinh hot chớnh tr quan
trng ca giai cp cụng nhõn v t chc Cụng on nhm a ng li ca
ng vo qun chỳng cụng nhõn viờn chc. Nhng vn m i hi quyt
nh l nhng vn quan trng i vi s nghip cỏch mng ca giai cp
cụng nhõn v nhõn dõn ta.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 22


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Trờng Đại học Công đoàn bắt đầu dào tạo cán bộ Công đoàn theo chơng trình
trung cấp..

Trờng Đại học Thơng Nghiệp
(Nay là trờng Đại học Thơng Mại - Cầu Diễn Từ Liêm - Hà Nội, nơi
diễn ra Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ II).

i hi ln th III Cụng on Vit Nam ó hp t ngy 11 n ngy
14/2/1974 ti Hi trng Ba ỡnh, th ụ H Ni. V d cú 600 i biu thay
mt cho hn mt triu on viờn cụng on trong c nc.
i hi ó bu ng chớ Tụn c Thng, Ch tch Nc Vit Nam Dõn
ch Cng ho lm ch tch danh d. ng chớ Hong Quc Vit c bu lm
ch tch. ng chớ Nguyn c Thun c bu lm Phú Ch tch kiờm Tng
th ký.
Mc tiờu i hi l: ng viờn sc ngi, sc ca chi vin cho
chin trng, tt c gii phúng min Nam, thng nht t nc.
Phong tro cụng on Min Nam: Trong nhng nm khỏng chin
chng M cu nc, min Nam, M - Ngu thc hin chớnh sỏch khng b
i vi cỏc nghip on. Nm 1957, Ngụ ỡnh Dim m chin dch Thanh
khit Nghip on ra lnh gii tỏn 30 Nghip on, bt giam hng trn ngi
ng u Nghip on. ng thi M - Ngu cho ra i nhng Cụng on
vng nhm la bp, xoa du phong tro u tranh ca cụng nhõn nh: Tng liờn
on lao ng, lc lng th thuyn, Tng Liờn on lao cụng.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 23


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Trong hon cnh y rt nhiu cỏn b cụng on trung kiờn ó c ng
v Tng Cụng on Vit Nam iu ng i bỏm sỏt c s, cỏc nh mỏy, n
in cao su xõy dng lc lng cỏch mng trong cụng nhõn lao ng. Hng
trm cỏn b c ci vo hot ng trong cỏc t chc Nghip on do ch t
chc vn ng qun chỳng phỏ cỏc õm mu ci lng hoỏ Cụng on ca
M - Ngu. Tớnh t nm 1953 n cui nm 1960 ó cú hn 2000 cuc u

tranh ln, nh ca cụng nhõn, lao ng n ra, thu hỳt c gii trớ thc nh: giỏo
viờn, bỏo chớ, lut s, bỏc s tham gia. Ngy 1/5/1958 ó n ra cuc biu tỡnh
khung l ca hn 500.000 lao ng Si Gũn diu qua nhiu ng ph. õy
l nh cao ca phong tro cụng nhõn min Nam trong nhng nm u ca
cuc khỏng chin chng M.
Ngy 17/4/1961, di s lónh o ca ng, ti cn c Sui Mõy, chin
khu D, tnh Tõy Ninh, Hi Lao ng gii phúng min Nam ra i (sau i tờn
l Liờn hip Cụng on gii phúng min Nam Vit Nam). Nm 1962, Hi lao
ng gii phúng c Liờn Hip cụng on th gii cụng nhn l thnh viờn
chớnh thc.
T khi cú Hi Lao ng gii phúng, cỏc cuc u tranh ca cng nhõn
lao ng din ra liờn tip. Nm 1961, cú 4516 cuc, vi 291.000 cụng nhõn lao
ng tham gia, ni bt l cuc ỡnh cụng chim xng ca 4000 cụng nhõn
hóng Du Xtanvac, c trờn 100 Nghip on ra tuyờn b ng h. Cuc u
tranh ca cụng nhõn hóng Dit Vinatờchcụ ngy 17/2/1962 c c ngnh Dit
hng ng sụi ni. Trong nm thỏng u nm 1963, cụng nhõn Si Gũn - Ch
Ln ó tin hnh mt trm cuc u tranh ũi ci thin i sng, ũi t do
Nghip on, phn i M - Ngu. Nm 1964 cú hn 500 cuc u tranh vi
hn 500.000 lt cụng nhõn lao ng tham gia, ni bt l cuc u tranh ca
cụng nhõn lao ng Si Gũn - Ch Ln ngy 21/9/1964 ng h cụng nhõn hóng
Dit Vimytch ũi hu b lnh gii nghiờm, b sc lnh cm ỡnh cụng, hi
hp. Cuc u tranh ny ó c 15 van cụng nhõn n in v cỏc ngnh khỏc
ng h.
Ti cỏc n in, nhiu chi hi lao ng gii phúng c thnh lp,
trong ú phong tro cụng nhõn cao su n in Du Ting (Sụng Bộ) c coi
im ch o ca c phong tro chung ton min. Ti õy, 5200 cụng nhõn ó
ỡnh cụng biu tỡnh ng h yờu sỏch ca cụng nhõn hai hóng Dit Vimitờch v
Vinatờchcụ. Nm 1965, cụng nhõn Du Ting c tng danh hiu Lỏ c u
phong tro u tranh cỏch mng ca cỏc n in min Nam.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 24


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Trờn c s phỏt trin Hi Lao ng gii phúng, nhng nm t 1965
1970 ó hỡnh thnh Liờn hip cụng on gii phúng min Nam, cú h thng ch
o xung tng c s trong ton min. Trong cuc ni dy Tt Mu Thõn
1968, cụng on gii phúng vn ng cụng nhõn lao ng khp cỏc ụ th
nht lot ni dy phi hp vi cỏc lc lng v trang tiờu dit ch, ginh
quyn lm ch.
Trong chin dch H Chớ Minh mựa xuõn 1975, khp cỏc thnh ph,th
xó, cụng nhõn ch ng ni dy bo v nh mỏy, xớ nghip v phi hp cỏc lc
lng v trang gii phúng thnh ph. Cụng on vn ng cụng nhõn may c
cỏch mng, chun b thuc men, lng thc, v khớ, sn sng hnh ng cựng
vi quõn gii phúng.Hng chc trỏi bom mỡn ch gi phỏ hoi cỏc nh mỏy
Dit Vimitch, in ch Quỏn, in Th c, c khớ Ba Son ó c cụng
nhõn kp thi thỏo g. Cụng nhõn ó dn ng cho bi i tin vo cỏc thnh
ph. Hng nghỡn cụng nhõn lỏi xe c Lc phc v cho cụng tỏc vn chuyn.
Cụng nhõn cng Nng kp thi n sỳng lm cho tu chin ch khụng dỏm
cp bn ún bn lớnh di sn.
Ti Si Gũn ngy 30/4/1975, trc khi Dng Vn Minh tuyờn b u
hng, Cụng on vn ng cụng nhõn ch ng ng lờn khi ngha ginh
chớnh quyn. Ti hng ngn xớ nghip, cụng s, Cụng on ó t t chc cac
i T v v trang bo v xớ nghip v thnh lp cỏc Ban iu hnh duy
trỡ sn xut.
Sau thng li ca cuc khỏng chin chng M, thỏng 6 nm 1976, Hi
ngh thng nht cụng on ton quc ó hp ti thnh ph H Chớ Minh. Hi

ngh ó quyt nh thng nht Cụng on hai min vi tờn gi Tng Cụng on
Vit Nam.
Sau hai nm thc hin thng nht t chc Cụng on, h thng t chc
cụng on c nc tip tc c phỏt trin, c bit l Cụng on cỏc tnh phớa
Nam. ỏp ng yờu cu cp bỏch ca Cụng on c nc.
í ngha: i hi ln th III Cụng on Vit Nam c tin hnh trong
lỳc nc ta cng nh trờn khp nm chõu ang din ra nhng chuyn bin
ln lao cú li cho phong tro cỏch mng ca nhõn dõn cỏc nc.
i hi l mt s kin trng i trong i sng chớnh tr ca t nc.
i hi tiờu biu cho ý chớ ca hng triu ngi lao ng lm ch tp th quyt
tõm bin ch ngha anh hựng cỏch mng trong sn xut v chin u thi k
chng M cu nc thnh phong tro sụi ni thi ua lao ng, sn xut, cn

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 25


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

kim xõy dng ch ngha xó hi min Bc; u tranh gii phúng min Nam,
thng nht t nc.

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 26


"Công đoàn Việt nam - 80 năm.

Một chặng đờng lịch sử"

Đồng chí:
Nguyễn Đức Thuận (Phó chủ tịch,
Tổng th ký suốt hai kỳ Đại hội III +
IV. Đến Đại hộiV là Chủ tịch Tổng
Công Đoàn Việt Nam) phát biểu tại lễ
mít tinh kỷ niệm ngày sinh nhậtBác..
i hi Cụng on ton quc ln th IV ó hp t ngy 8 n ngy
11/5/1978 ti hi trng Ba ỡnh, Th ụ H Ni. V d cú 962 i biu thay

Chu Thị Tú Liên TrờngTiểu học Nguyễn Bá Ngọc -Nghĩa Lộ Yên Bá i 27