đột biến số lương NST

• Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN
SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC
THỂ


KIỂM TRA BÀI CŨ
-

Đột biến cấu trúc NST là gì? Gồm những dạng nào?


Nêu nguyên nhân và vai trò ĐB cấu trúc NST?


ĐỘT BIẾN SỐ
LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

Bài 23-Tiết 24:

I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
1.
Thế nào là NST tương đồng?
 Là cặp NST giống nhau về hình dạng và kích thước.
2.
Thế nào là bộ NST lưỡng bội?
 Là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng (2n NST).
3.
Thế nào là bộ NST đơn bội?
 Là bộ NST trong giao tử chứa 1 NST của mỗi cặp tương đồng (n NST).

ĐỘT BIẾN SỐ
LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Bài 23-Tiết 24:

-I. HIỆN
Hãy nghiên
cứuDỊ
thông
SGK mục I trang 67
TƯỢNG
BỘItin
THỂ:
Trả lời câu hỏi:
Sự biến đổi số lượng ở 1 cặp NST thường thấy ở
những dạng nào?
2n+1
 Gồm các dạng
2n-1


ĐỘT BIẾN SỐ
LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

Bài 23-Tiết 24:

I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
Vậy: Thế nào là hiện tượng dị bội thể?
Hiện tượng thêm hoặc mất 1 NST ở 1cặp nào đó
gọi là dị bội thể.

ĐỘT BIẾN SỐ
LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

Bài 23-Tiết 24:

I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
KẾT LUẬN:
- Hiện tượng dị bội thể là đột biến thêm hoặc mất 1
NST ở 1 cặp NST nào đó.
- Gồm các dạng

2n+1

2n-1


Ngoài các dạng trên (2n+1, 2n-1) còn có trường
hợp mất cả cặp NST tương đồng (2n-2).


Hãy quan sát hình
bênTrả lời câu hỏi:
-Quả của 12 kiểu cây dị
bội (2n+1) khác nhau
về kích thước , hình
dạng và khác với quả
của cây lưỡng bội
bình thường (2n) như
thế nào?

Khác nhau về:
- Kích thước (Lớn: quả
số 6,12; Nhỏ: quả số
5,7 13).
- Gai dài hơn: Quả số
10,12


• Hiện tượng dị
bội gây ra các
biến đổi về hình
thái như kích
thước; hình
dạng , màu
sắc…


II. CƠ CHẾ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI


* Cơ chế phát sinh thể dị bội: Ở H.B, ở một bên bố hay mẹ có
 Qsát hìnhA,B
hiện tượng cả 2 NST của cặp tương
 Ở H.A, mỗi NST trong
dưới Sự phân ly của
đồng cùng phân ly về 1 giao tử, giao
cặp tương đồng phân ly về
tử kia không có NST nào của cặp 
cặp NST trong quá
một giao tử  qua thụ tinh,

thụ tinh: tạo ra hợp 1 tử có 3 NST
trình giảm phân và thụ
hợp tử lại có 2 NST của
của cặp (2n+1) và hợp tử kia chỉ có
tinh ở cả 2 trường hợp
1 NST của cặp (2n-1)
cặp bộ NST 2n
có gì khác nhau ?

A

B


♀(♂)

Tế bào sinh
Giao tử:

♂(♀)
×

2n

2n

G:
n

n

n+1

Hợp
tử:

2n+1

2n-1


ĐỘT BIẾN SỐ
LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

Bài 23-Tiết 24:

II. CƠ CHẾ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI
KẾT LUẬN1:
-Trong quá trình giảm phân có 1 cặp NST không
phân ly  tạo ra 1 giao tử mang 2 NST còn 1 giao
tử không có NST nào.
- Sự thụ tinh của các giao tử bất thường này với các
giao tử bình thường sẽ tạo ra các thể dị bội ( 2n+1;
2n-1) NST.


▪ Thể dị bội ở cặp NST thường:
+ Hội chứng Down:
 Cặp NST thứ 21 của người bệnh Down có 3 NST
(2n+1).

Bệnh nhân Down


Thể dị bội ở cặp NST giới tính

Hội chứng Tơcnơ XO:Xảy ra ở nữ, cặp NST
giới tính chỉ có 1 chiếc X .( 2n-1)


Thể dị bội ở cặp NST giới tính

Hội chứng (Clifenter):
Nam có 3 NST giới tính
XXY (2n +1)


ĐỘT BIẾN SỐ
LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

Bài 23-Tiết 24:

• Hiện tượng dị bội thể gây ra hậu quả gì?

KẾT LUẬN2
Hậu quả: Gây biến đổi hình thái ( Hình dạng, kích
thước, màu sắc) ở thực vật hoặc gây bệnh di truyền
ở động vật và con người.


TÓM TẮT ND BÀI HỌC

Thể dị bội

Là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp nào đó
Gồm 2 dạng: 2n +1 và 2n -1

• Cơ chế phát sinh:

Trong quá trình giảm phân có 1 cặp NST không phân ly
tạo ra 1 giao tử mang 2 NST còn 1 giao tử không có NST nào

• Hậu quả:
Gây biến đổi hình thái ( Hình dạng, kích thước, màu sắc)
ở thực vật hoặc gây bệnh di truyền ở động vật và con người.


CỦNG CỐ
• Dựa vào sơ đồ sau và trình bày cơ chế phát sinh thể
dị bội?


Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n+1) và
(2n-1)NST.
Tế bào sinh giao tử:

(Mẹ hoặc bố)

(Bố hoặc mẹ)

GTP

Hợp tử
Thể 2n +1

Thể 2n - 1


♀(♂)
Tế bào sinh
Giao tử:

♂(♀)

×
2n

2n
2n

G:
n

n

n+1

Hợp
tử:

2n+1

2n-1


CỦNG CỐ
 Chọn

câu trả lời đúng:

1. Sự biến đổi số lượng ở 1 cặp NST thấy ở
những dạng nào ?
A. 2n + 1; 2n – 1
B. 3n
C. 2n + 1 + 1
D. Cả A, B và C


4. Tìm câu phát biểu sai:
1. Trường hợp bộ NST lưỡng bội bị thừa hoặc thiếu
một hoặc vài NST được gọi là dị bội thể .
2. Dị bội thể xảy ra do một hoặc vài cặp NST
không phân ly ở kỳ sau của quá trình giảm phân.
3. Sự không phân ly của một cặp NST xảy ra ở tế
bào sinh dưỡng sẽ làm cho tất cả các tế bào sinh
dưỡng và sinh dục đều bị đột biến.
4. Cả nam và nữ đều có thể mắc bệnh Tớcnơ.


Dặn dò:
- Học bài, trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK
- Xem trước bài 24: Đột biến số lượng NST

(tiếp theo).
- Tìm hiểu về đa bội thể