Tải bản đầy đủ (.doc) (77 trang)

giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển đội ngũ giáo viên ở trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (404.52 KB, 77 trang )

Website: Email : Tel : 0918.775.368
MỤC LỤC
MỤC LỤC........................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................6
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN
NGUỒN NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC..................................................1
1. Khái niệm, mục tiêu và vai trò của đào tạo và phát triển nguồn
nhân lực trong tổ chức................................................................................1
1.1. Khái niệm...........................................................................................1
1.2. Mục tiêu và vai trò của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực...........2
2.Quá trình đào tạo phát triển nguồn nhân lực trong tổ chức:..............4
2.1 Xác định nhu cầu đào tạo. ..................................................................4
Phương pháp phỏng vấn cá nhân: là phương pháp đơn giản và được


sử dụng nhiều hiện nay. Người phỏng vấn sẽ trao đổi với nhân viên về
những khó khăn trong thực hiện công việc, về nguyện vọng đào tạo của
họ (kiến thức, kỹ năng, thời gian phù hợp, các hỗ trợ cần thiết từ phía
doanh nghiệp…)..........................................................................................6
Phương pháp điều tra sử dụng bảng hỏi: cũng là một phương pháp
thông dụng để thu thập thông tin về nhu cầu đào tạo. Nhân viên sẽ trả
lời câu hỏi có liên quan đến công việc, khả năng thực hiện công việc,
nguyện vọng đào tạo… được chuẩn bị sẵn trong bảng hỏi. Bảng hỏi có
thể được chia thành nhiều phần: Ngoài những thông tin chung về cá
nhân, bảng hỏi cũng cho phép nhân viên tự đánh giá năng lực thực
hiện công việc của bản thân thông qua nhiều tiêu chí khác nhau. Sự
khác nhau giữa yêu cầu công việc và năng lực hiện tại của nhân viên

chính là cơ sở để doanh nghiệp xây dựng nhu cầu đào tạo.....................6
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Phương pháp quan sát thực hiện công việc: là phương pháp thông qua
hành vi công tác thực tế của nhân viên được quan sát trực tiếp tại hiện
trường làm việc để đưa ra đánh giá về nhu cầu đào tạo. Người quan sát
phải thông thạo tình hình công tác chức vị hoặc phải là chuyên gia ở
lĩnh vực quan sát. Những hành vi công việc cần quan sát bao gồm tính
thành thạo và chính xác trong công việc, tốc độ làm việc, số lượng và
chất lượng làm việc… Thông thường phải quan sát hết một chu kì làm
việc để đánh giá một cách toàn diện hành vi công tác của người nhậm
chức...............................................................................................................7

Phương pháp nghiên cứu tài liệu sẵn có: là phương pháp sử dụng
những văn bản, tư liệu sẵn có liên quan đến sự phát triển của tổ chức
và bản thuyết minh phân tích chức vụ, nhật ký công tác, tiến hành so
sánh giữa chức trách công việc quy định với tình hình thực tế của
người lao động trong quá trình công tác. Còn với nhân viên mới có thể
tiến hành phân tích dựa trên hồ sơ của họ theo những tiêu chí như học
lực, chuyên môn, sở trường, kỹ năng….....................................................7
2.2 Tiến hành đào tạo................................................................................8
Đào tạo trong công việc (OJT)................................................................11
Đào tạo ngoài công việc............................................................................13
2.3 Đánh giá kết quả đào tạo...................................................................20
3. Những nhân tố ảnh hưởng đến đào tạo và phát triển nguồn nhân

lực của tổ chức:..........................................................................................22
3.1 Chiến lược phát triển của tổ chức:....................................................22
3.2 Nguồn nhân lực của tổ chức:.............................................................22
3.3 Cơ sở vật chất kỹ thuật của doanh nghiệp:.......................................23
3.4 Nguồn tài chính dành cho đào tạo nguồn nhân lực:..........................23
3.5 Các yếu tố khác:................................................................................23
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
Website: Email : Tel : 0918.775.368
4. Giáo viên dạy nghề và vai trò nhiệm vụ của giáo viên dạy nghề.....23
4.1 Khái niệm và phân loại giáo viên......................................................23
4.2. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của giáo viên dạy nghề..............................25
CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN VÀ TÌNH HÌNH

ĐÀO TẠO PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG CAO
ĐẲNG NGHỀ VIÊT-ĐỨC VĨNH PHÚC....................................................27
I/ Khái quát về trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc...............27
1. Quá trình hình thành và phát triển của trường cao đẳng dạy nghề
Việt- Đức:................................................................................................27
1.1 Trường đào tạo kỹ thuật nghiệp vụ ngành Xây dựng- Bước khởi
đầu ( 1999-2007)..............................................................................27
1.2. Trường cao đẳng dạy nghề Việt-Đức ( 2007 đến nay):...............28
1.3. Kết quả đào tạo gắn với thị trường lao động từ năm 2007:........29
1.4. Quan hệ quốc tế:........................................................................29
2. Chức năng, nhiệm vụ của Nhà trường................................................31
2.1. Vị trí............................................................................................31

2.2. Quyền hạn:..................................................................................31
2.3 Những thuận lợi, khó khăn trong công tác dạy nghề....................32
II/ Phân tích thực trạng đội ngũ giáo viên và tình hình đào tạo phát
triển đội ngũ giáo viên ở trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc.33
1. Thực trạng đội ngũ giáo viên ở trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh
Phúc.........................................................................................................33
1.2. Quy mô và cơ cầu học sinh.........................................................33
1.2. Quy mô và cơ cấu giáo viên........................................................35
2. Tình hình đào tạo và phát triển đội ngũ giáo viên ở trường cao đẳng
nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc......................................................................37
2.1 Xác định nhu cầu đào tạo............................................................37
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A

Website: Email : Tel : 0918.775.368
2.2 Tiến hành đào tạo phát triển đội ngũ giáo viên...........................42
Huy động được 100% giáo viên tham gia, tạo không khí sinh hoạt
chuyên môn sôi nổi và bổ ích....................................................................46
Các giáo viên đã sử dụng thành thạo và hiệu quả các trang thiết bị hỗ
trợ giảng dạy như: Powerpoint, máy chiếu….........................................46
Trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm của các giáo viên đã được
nâng lên rất nhiều, nhất là các giáo viên trẻ...........................................46
Đa phần các giáo viên tham gia giảng thực hành, điều đó cho thấy
trình độ thực hành, làm chủ các trang thiết bị máy móc đã được nâng
cao...............................................................................................................46
Một số giáo viên chọn bài giảng chưa được hay, chưa phù hợp..........46

Giáo viên cần nắm chắc hơn về văn bản pháp quy về dạy nghề..........46
Do thời gian giữa hội giảng cấp khoa và cấp trường ngắn, nên một số
giáo viên chưa chuẩn bị chu đáo cho bài giảng......................................46
2.3. Đánh giá hiệu quả của các chương trình đào tạo phát triển.......52
CHƯƠNG III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG
TÁC ĐÀO TẠO PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG
CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT- ĐỨC VĨNH PHÚC.........................................56
I. Phương hướng đào tạo phát triển đội ngũ giáo viên ở trường cao
đẳng nghề Việt- Đức đến năm 2015.........................................................56
II. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển
đội ngũ giáo viên ở trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc..........57
2.1 Những căn cứ để đề ra giải pháp.......................................................57

2.2 Một số giải pháp hoàn thiện công tác đào tạo phát triển đội ngũ giáo
viên trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc...................................58
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2.2.1 Nâng cao nhận thức về ý nghĩa tầm quan trọng của công tác đào
tạo phát triển đội ngũ giáo viên cho bản thân các giáo viên dạy nghề.
...........................................................................................................58
2.2.2 Tăng cường quản lý công tác đào tạo phát triển giáo viên dạy
nghề ở trường cao đẳng nghề Việt- Đức Vĩnh Phúc..........................59
2.3 Kiến nghị với UBND Tỉnh................................................................63
KẾT LUẬN....................................................................................................64
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................65

Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Trước bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, yêu cầu đặt ra về chất lượng
nguồn nhân lực là yếu tố vô cùng quan trọng để tạo nên thế mạnh của một
quốc gia. Cho đến nay, sau nhiều năm thực hiện cơ chế mở cửa thị trường,
nền kinh tế nước ta đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ về cơ cấu kinh tế, cùng với
việc hình thành các khu công nghiệp, khu chế xuất, các vùng kinh tế trọng
điểm, công nghệ mới được ứng dụng, ngành nghề mới xuất hiện càng nhiều
và đa dạng. Vì vậy, chú trọng phát triển nguồn nhân lực với chất lượng cao
chính là chìa khóa để phát triển nền kinh tế. Nguồn nhân lực nói chung, công
nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ có chất lượng cao nói riêng đang thực sự

trở thành yếu tố cơ bản cạnh tranh trên thị trường lao động trong nước, khu
vực và quốc tế. Và đào tạo nguồn nhân lực vẫn luôn là việc cần được làm
ngay.
Thực tế những năm gần đây, lĩnh vực đào tạo nghề nhằm bổ sung và
nâng cao phát triển nguồn nhân lực đã và đang được chú trọng. Tuy nhiên, về
số lượng chất lượng lao động được đào tạo nghề chưa đáp ứng được yêu cầu
nguồn nhân lực cho thị trường lao động, còn mất cân đối giữa cơ cấu lao động
được đào tạo đại học, trung học, công nhân.
Hoạt động dạy học, việc học sinh- sinh viên có tiếp thu được hay không,
có khả năng tự học nâng cao trình độ, vận dụng sáng tạo tri thức được trang bị
vào thực tiễn cuộc sống và lao động sản xuất trở thành người lao động giỏi
được hay không là yếu tố quyết định nhất. Và tất nhiên số lượng, chất lượng

đội ngũ giáo viên giảng dạy cùng những trang thiết bị hỗ trợ là yếu tố trực
tiếp quyết định chất lượng học viên. Vì vậy, em muốn đi sâu nghiên cứu về
khía cạnh này để nhằm hoàn thiện hơn công tác đào tạo phát triển chất lượng
đội ngũ giáo viên tại trường cao đẳng dạy nghề Việt- Đức tỉnh Vĩnh Phúc.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO VÀ PHÁT
TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC
1. Khái niệm, mục tiêu và vai trò của đào tạo và phát triển nguồn nhân
lực trong tổ chức
1.1. Khái niệm.
1.1.1. Nguồn nhân lực.

Bất cứ tổ chức nào cũng đều được hình thành bởi các thành viên là con
người hay nguồn nhân lực của nó. Do đó, có thể nói nguồn nhân lực trong
một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động làm việc trong tổ chức đó,
còn nhân lực được hiểu là nguồn lực của mỗi con người mà nguồn lực này
gồm có thể lực và trí lực.
Thể lực là sức khỏe của thân thể, nó phụ thuộc vào sức vóc, tình trạng
sức khỏe của từng con người, mức sống, thu nhập, chế độ ăn uống, chế độ
làm việc và nghỉ ngơi, chế độ chăm sóc y tế. Thể lực con người tùy thuộc vào
tuổi tác, thời gian công tác, giới tính…
Trí lực chỉ sức suy nghĩ, sự hiểu biết, sự tiếp thu kiến thức, tài năng,
năng khiếu cũng như quan điểm, lòng tin, nhân cách…của từng người. Ở bất
kỳ lĩnh vực nào, việc tận dụng tiềm năng thể lực của con người phải luôn luôn

được chú ý và có thể nói phải khai thác triệt để. Nhưng sự khai thác tiềm năng
trí lực của con người là luôn mới mẻ, khơi mở, chưa bao giờ cạn kiệt, đó là
kho tàng bí ẩn của mỗi con người.
1.1.2. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.
Đào tạo và phát triển là các hoạt động nhằm duy trì và nâng cao chất
lượng nguồn nhân lực của tổ chức, là điều kiện quyết định để các tổ chức có
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
1
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
thể đứng vững và thắng lợi trong môi trường cạnh tranh. Do đó, trong các tổ
chức công tác đào tạo và phát triển cần phải được thực hiện một cách có tổ
chức và có kế hoạch.

Đào tạo: ( hay còn gọi là đào tạo kĩ năng) được hiểu là các hoạt động học
tập nhằm giúp người lao động có thể thực hiện có hiệu quả hơn chức năng,
nhiệm vụ của mình. Đó chính là quá trình học tập làm cho người lao động
nắm vững hơn về công việc của mình, nâng cao trình độ, kỹ năng để thực hiện
nhiệm vụ lao động có hiệu quả hơn.
Phát triển: là các hoạt động học tập vươn ra khỏi phạm vi công việc
trước mắt của người lao động, nhằm mở ra cho họ những công việc mới dựa
trên cơ sở những định hướng tương lai của tổ chức.
1.2. Mục tiêu và vai trò của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.
1.2.1. Mục tiêu
Mục tiêu chung của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là nhằm sử
dụng tối đa nguồn nhân lực hiện có và nâng cao tính hiệu quả của tổ chức

thông qua việc giúp cho người lao động có thể hiểu rõ hơn về công việc, nắm
vững hơn về nghề nghiệp của mình và thực hiện chức năng, nhiệm vụ của
mình một cách tự giác hơn, với thái độ tốt hơn, cũng như nâng cao khả năng
thích ứng của họ với công việc tương lai.
1.2.2. Vai trò
* Để đáp ứng yêu cầu công việc của tổ chức hay nói cách khác là để đáp
ứng nhu cầu tồn tại và phát triển của tổ chức.
Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực giúp cho doanh nghiệp:
- Thúc đẩy nâng cao năng suất lao động, hiệu quả thực hiện công việc
- Giảm bớt sự giám sát, nâng cao chất lượng của thực hiện công việc
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
2

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
- Nâng cao tính ổn định và năng động của tổ chức
- Duy trì và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
- Tạo điều kiện để áp dụng tiến bộ kỹ thuật và quản lý trong doanh
nghiệp
* Để đáp ứng nhu cầu học tập và phát triển của người lao động:
- Tạo ra được sự gắn bó giữa người lao động và tổ chức
- Tạo ra tính chuyên nghiệp của người lao động
- Tạo ra sự thích ứng giữa người lao động và công việc hiện tại cũng như
tương lai.
- Để đáp ứng nhu cầu nguyện vọng phát triển của người lao động
- Tạo cho người lao động có cách nhìn, cách tư duy mới trong công việc

của họ và là cơ sở để phát huy tính sáng tạo của người lao động trong công
việc.
* Đào tạo và phát triển là những giải pháp có tính chiến lược tạo ra lợi
thế cạnh tranh cho tổ chức:
Đối với tổ chức hành chính công như trường cao đẳng thì nguồn lực
giáo viên là nguồn lực chủ chốt để tạo nên chất lượng giáo dục và từ đó tạo
được lợi thế cạnh tranh của tổ chức. Vốn con người phải được tích lũy và giáo
dục thường xuyên không chỉ cho lớp lao động mới mà còn cho cả người lao
động đã lâu năm trong tổ chức.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
3
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

2.Quá trình đào tạo phát triển nguồn nhân lực trong tổ chức:
Quá trình xây dựng một chương trình đào tạo phát triển.
Nguồn: giáo trình Khoa học quản lý tập II, nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật,
năm 2002.
2.1 Xác định nhu cầu đào tạo.
Là xác định khi nào, ở bộ phận nào cần phải đào tạo, đào tạo kỹ năng
nào, cho loại lao động nào và bao nhiêu người. Nhu cầu đào tạo được xác
định dựa trên phân tích nhu cầu lao động của tổ chức, các yêu cầu về kiến
thức, kỹ năng cần thiết cho công việc và phân tích trình độ, kiến thức, kỹ năng
hiện có của người lao động.
Để xem xét các vấn đề trên thì tổ chức dựa vào phân tích công việc và
đánh giá tình hình thực hiện công việc. Để hoàn thành được công việc và

nâng cao năng suất lao động với hiệu quả cao, thì tổ chức phải thường xuyên
xem xét, phân tích kết quả thực hiện công việc hiện tại của người lao động
thông qua hệ thống đánh giá thực hiện công việc. Để tìm ra những yếu kém,
thiếu hụt về khả năng thực hiện công việc của người lao động so với yêu cầu
của công việc đang đảm nhận, với mục tiêu dự kiến đã định trước để tìm ra
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
4
Xác định nhu cầu đào tạo
Tiến hành đào tạo
Đánh giá công tác đào tạo
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
nguyên nhân dẫn đến những thiếu hụt về kiến thức kỹ năng của người lao

động so với yêu cầu của công việc, đó là cơ sở để xác định nhu cầu đào tạo.
Mô hình phân tích nhu cầu đào tạo.
Nguồn: Phương pháp và kỹ năng quản lý nhân sự, NXB Lao động- Xã hội
2007
2.1.1 Các cấp độ phân tích nhu cầu đào tạo
* Phân tích tổ chức:
Phân tích tổ chức xem xét sự hợp lý của hoạt động đào tạo trong mối liên
hệ với chiến lược kinh doanh, nguồn lực sẵn có ( thời gian, tài chính, chuyên
gia) của tổ chức. Trên căn cư vào cơ cấu tổ chức, căn cứ kế hoạch nhân lực tổ
chức sẽ xác định số lượng, loại lao động và loại kiến thức kỹ năng cần đào
tạo.
* Phân tích công việc và nhiệm vụ:

Phân tích công việc thực hiện tập trung vào những nhiệm vụ cụ thể của
công việc trong tổ chức và xác định công việc nào đòi hỏi cần phải đào tạo.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
5
Mức độ thực hiện
Nhu cầu đào tạo Trạnh thái lý tưởng
Kỹ thuật, kiến thức và
kỹ năng hiện có của
nhân viên
Hiệu quả thành tích
công tác thực tế của
nhân viên

Kỹ thuật, kiến thức và
năng lực cần có của
nhân viên
Hiệu quả thành tích
công tác lý tưởng của
nhân viên
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Phân tích nhiệm vụ bao gồm việc xác định các nhiệm vụ quan trọng, kỹ
năng và hành vi cần phải được chú trọng để đào tạo cho người lao động nhằm
giúp họ hoàn thành công việc tốt.
* Phân tích nhu cầu người lao động:
Phân tích cấp này nhằm xác định cá nhân nào cần được đào tạo bồi

dưỡng thông qua mức độ thực hiện những nhiệm vụ cụ thể của công việc và
xác định nguyên nhân gây ra sự sai lệch trong quá trình thực hiện như là do sự
thiếu hụt về kỹ năng, kiến thức và khả năng của người lao động hay là do
những vấn đề liên quan đến động lực làm việc của người lao động, thiết kế
công việc không hợp lý… Đào tạo cá nhân không chỉ đào tạo về kiến thức, kỹ
năng mà còn phải đào tạo về đạo đức, thái độ làm việc và hợp tác với người
khác.
Khi đã có thông tin về nhu cầu đào tạo, doanh nghiệp cần xác định thứ tự
ưu tiên cho các nhu cầu đào tạo. Thứ tự ưu tiên được xác định dựa trên cơ sở
mục tiêu chiến lược của tổ chức và năng lực hiện tại của người lao động.
2.1.2 Phương pháp, kỹ thuật phân tích nhu cầu đào tạo.
Có nhiều phương pháp để thu thập thông tin nhằm xác định nhu cầu đào

tạo, dưới đây là một số phương pháp thường dùng:
 Phương pháp phỏng vấn cá nhân: là phương pháp đơn giản và được sử
dụng nhiều hiện nay. Người phỏng vấn sẽ trao đổi với nhân viên về những
khó khăn trong thực hiện công việc, về nguyện vọng đào tạo của họ (kiến
thức, kỹ năng, thời gian phù hợp, các hỗ trợ cần thiết từ phía doanh
nghiệp…).
 Phương pháp điều tra sử dụng bảng hỏi: cũng là một phương pháp
thông dụng để thu thập thông tin về nhu cầu đào tạo. Nhân viên sẽ trả lời câu
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
6
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
hỏi có liên quan đến công việc, khả năng thực hiện công việc, nguyện vọng

đào tạo… được chuẩn bị sẵn trong bảng hỏi. Bảng hỏi có thể được chia thành
nhiều phần: Ngoài những thông tin chung về cá nhân, bảng hỏi cũng cho phép
nhân viên tự đánh giá năng lực thực hiện công việc của bản thân thông qua
nhiều tiêu chí khác nhau. Sự khác nhau giữa yêu cầu công việc và năng lực
hiện tại của nhân viên chính là cơ sở để doanh nghiệp xây dựng nhu cầu đào
tạo.
 Phương pháp quan sát thực hiện công việc: là phương pháp thông qua
hành vi công tác thực tế của nhân viên được quan sát trực tiếp tại hiện trường
làm việc để đưa ra đánh giá về nhu cầu đào tạo. Người quan sát phải thông
thạo tình hình công tác chức vị hoặc phải là chuyên gia ở lĩnh vực quan sát.
Những hành vi công việc cần quan sát bao gồm tính thành thạo và chính xác
trong công việc, tốc độ làm việc, số lượng và chất lượng làm việc… Thông

thường phải quan sát hết một chu kì làm việc để đánh giá một cách toàn diện
hành vi công tác của người nhậm chức.
 Phương pháp nghiên cứu tài liệu sẵn có: là phương pháp sử dụng những
văn bản, tư liệu sẵn có liên quan đến sự phát triển của tổ chức và bản thuyết
minh phân tích chức vụ, nhật ký công tác, tiến hành so sánh giữa chức trách
công việc quy định với tình hình thực tế của người lao động trong quá trình
công tác. Còn với nhân viên mới có thể tiến hành phân tích dựa trên hồ sơ của
họ theo những tiêu chí như học lực, chuyên môn, sở trường, kỹ năng…
2.1.3 Các tiêu chí để xác định nhu cầu đào tạo.
Căn cứ vào các văn bản công việc và về việc đánh giá tình hình thực
hiện công việc, căn cứ vào cơ cấu tổ chức và kế hoạch về nhân lực, tổ chức sẽ
xác định số lượng, loại lao động và loại kiến thức cần được đào tạo.

Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
7
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2.2 Tiến hành đào tạo.
2.2.1 Xác định mục đích, mục tiêu đào tạo.
* Mục đích:
- Trực tiếp giúp người lao động thực hiện công việc tốt hơn, đặc biệt khi
họ thực hiện công việc không đáp ứng được các tiêu chuẩn mẫu hoặc khi
người lao động nhận công việc mới.
- Cập nhật các kiến thức, kỹ năng mới cho người lao động, giúp họ có
thể áp dụng thành công các thay đổi công nghệ, kỹ thuật trong tổ chức.
- Giải quyết vấn đề tổ chức: giúp nhà quản lý đề ra các chính sách quản

lý nguồn nhân lực trong tổ chức một cách hiệu quả.
- Hướng dẫn cho người lao động mới vì họ thường gặp nhiều khó khăn
và bỡ ngỡ trong môi trường và công việc mới. Các định hướng về công việc
sẽ giúp họ thích ứng nhanh và tốt hơn với môi trường làm việc.
- Thỏa mãn những nhu cầu phát triển cho người lao động: được trang bị
những kỹ năng chuyên môn cần thiết sẽ kích thích nhân viên làm việc tốt hơn,
muốn được giao những nhiệm vụ thử thách hơn.
* Mục tiêu:
Sau khi phân tích được nhu cầu đào tạo thì phải chuyển nhu cầu đó thành
mục tiêu hành động. Mục tiêu của chương trình đào tạo bao gồm những nội
dung sau:
- Những kỹ năng cụ thể cần được đào tạo và trình độ kỹ năng có được

sau đào tạo.
- Số lượng và cơ cấu học viên cho chương trình đào tạo.
- Thời gian đào tạo.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
8
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
2.2.2 Chủ thể và đối tượng của công tác đào tạo phát triển.
Chủ thể:
Có hai loại chương trình đào tạo là: chương trình đào tạo nội bộ và
chương trình đào tạo bên ngoài. Từ đó chủ thể của chương trình đào tạo phát
triển nguồn nhân lực có thể là:
- Tổ chức cung cấp các chương trình đào tạo bên ngoài: Nhà nước,

doanh nghiệp, tổ chức nước ngoài…
- Tổ chức trong nội bộ tổ chức thực hiện công tác tổ chức đào tạo phát
triển nguồn nhân lực.
Sự chuẩn bị cho chương trình đào tạo nội bộ đòi hỏi tổ chức phải đầu tư
thời gian cũng như vật chất và sự nỗ lực lớn của tổ chức, nhưng đôi khi tổ
chức lại thiếu kỹ năng để cung cấp các chương trình đào tạo có chất lượng tốt.
Tuy nhiên chương trình đào tạo bên ngoài lại thường tốn kém hơn chương
trình do tổ chức tự thực hiện.
Đối tượng:
Những người thích hợp là những người phù hợp với mục đích của tổ
chức và khả năng của các đối tượng có thể có được kết quả đào tạo tốt nhất.
Tùy theo yêu cầu, mục đích, và nội dung của các chương trình đào tạo mà tổ

chức có thể lựa chọn đối tượng cá nhân, một nhóm người hay toàn bộ công
nhân viên của mình.
2.2.3 Thời gian đào tạo.
Thời gian cho một chương trình đào tạo cần phải được xác định ngay
trong giai đoạn lập kế hoạch, giúp tổ chức có thể chủ động hơn trong việc
phân bố chỉ tiêu đi học, tiết kiệm kinh phí đào tạo, lựa chọn giáo viên phù
hợp…
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
9
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Thời gian đào tạo được chia làm hai loại: đào tạo ngắn hạn và đào tạo
dài hạn.

2.2.4 Xác định chương trình đào tạo.
Chương trình đào tạo là hệ thống các môn học và bài học được dạy cho
thấy những kiến thức nào, kỹ năng nào cần được dạy và dạy trong bao lâu.
- Định hướng lao động: Mục đích của loại hình này là phổ biến thông tin,
định hướng và cung cấp kiến thức mới như giải thích cho người lao động về
cấu trúc tổ chức mới của tổ chức hay cung cấp các thông tin về tổ chức cho
những người mới.
- Phát triển kỹ năng: Những người mới phải đạt được các kỹ năng cần
thiết để thực hiện công việc và các kinh nghiệm để họ đạt được các kỹ năng
mới khi công việc của họ thay đổi hoặc có sự thay đổi về máy móc, công
nghệ.
- Đào tạo an toàn: Loại đào tạo này được tiến hành để ngăn chặn và giảm

bớt các tai nạn lao động và để đáp ứng các đòi hỏi pháp luật. Trong một số
các trường hợp, loại hình đào tạo này được lặp lại một cách thường xuyên.
- Đào tạo nghề nghiệp: Mục đích của loại hình đào tạo này là để tránh
việc kiến thức mới được phát hiện hoặc các kiến thức thuộc lĩnh vực liên quan
đến nghề mang tính đặc thù như nghề luật, kế toán, y…
- Đào tạo người giám sát và quản lý: Những người giám sát và quản lý
cần được đào tạo để biết cách ra các quyết định hành chính và cách làm việc
với con người. Loại hình đào tạo này chú trọng vào các lĩnh vực: ra quyết
định, giáo tiếp, giải quyết vấn đề và tạo động lực.
2.2.5 Lựa chọn phương pháp đào tạo.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
10

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Có nhiều phương pháp được lựa chọn để thực hiện một chương trình
giảng dạy. Mỗi phương pháp có các cách tiếp cận riêng, có ưu nhược điểm
riêng mà tổ chức nên cân nhắc để lựa chọn được phương pháp phù hợp với
công việc của mình.
 Đào tạo trong công việc (OJT)
Đào tạo trong quá trình làm việc (On the job training) là việc thông qua
quá trình làm việc để học tập kỹ năng và kiến thức. Đào tạo trực tiếp tại nơi
làm việc, trong đó người học sẽ học được những kiến thức, kỹ năng cần thiết
cho công việc thông qua thực tế thực hiện công việc và thường dưới sự hướng
dẫn của người lao động lành nghề hơn.
Nhóm này bao gồm có các phương pháp:

- Đào tạo theo kiểu chỉ dẫn công việc:
Đây là phương pháp phổ biến dùng để giảng dạy các kỹ năng thực hiện
công việc cho hầu hết các công nhân sản xuất và kể cả một số công việc quản
lý. Quá trình đào tạo bắt đầu bằng sự giới thiệu và giải thích của người dạy về
mục tiêu của công việc và chỉ dẫn tỉ mỉ, theo từng bước về cách quan sát, trao
đổi, học hỏi và làm thử cho tới khi nào thành thạo dưới sự hướng dẫn và chỉ
dẫn chặt chẽ của người dạy.
- Đào tạo theo kiểu học nghề:
Chương trình đào tạo bắt đầu bằng việc học lý thuyết ở trên lớp, sau đó
các học viên được đưa đến làm việc dưới sự hướng dẫn của công nhân lành
nghề trong một vài năm; được thực hiện các công việc thuộc nghề cần học
cho tới kho thành thạo tất cả các kỹ năng của nghề. Phương pháp này dùng để

dạy một nghề hoàn chỉnh cho công nhân.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
11
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Các phương pháp này thực chất là sự kèm cặp của công nhân lành nghề
đối với học viên và là phương pháp thông dụng ở Việt Nam.
- Kèm cặp và chỉ bảo
Phương pháp này thường dùng để cho cán bộ quản lý và nhân viên giám
sát có thể học được các kiến thức, kỹ năng cần thiết cho công việc trước mắt
và công việc cho tương lai thông qua sự kèm cặp, chỉ bảo của những người
quản lý giỏi hơn. Có ba cách kèm cặp:
+ Kèm cặp bởi người lãnh đạo trực tiếp

+ Kèm cặp bởi một cố vấn
+ Kèm cặp bởi người quản lý có kinh nghiệm hơn
- Luân chuyển và thuyên chuyển công việc
Là phương pháp chuyển người quản lý từ công việc này sang công việc
khác để nhằm cung cấp cho họ những kinh nghiệm làm việc ở nhiều lĩnh vực
khác nhau trong tổ chức. Những kinh nghiệm và kiến thức thu được qua quá
trình đó sẽ giúp cho họ có khả năng thực hiện được những công việc cao hơn
trong tương lai. Có thể luân chuyển và thuyên chuyển công việc theo ba cách:
Chuyển đối tượng đào tạo đến nhận cương vị quản lý ở một bộ phận
khác trong tổ chức nhưng vẫn với chức năng và quyền hạn như cũ.
Người quản lý được cử đến nhận cương vị công tác mới ngoài lĩnh vực
chuyên môn của họ.

Người quản lý được bố trí luân chuyển công việc trong phạm vi nội bộ
nghề chuyên môn.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
12
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Ưu nhược điểm của phương pháp đào tạo OJT
Ưu điểm Nhược điểm
1. Không yêu cầu một không gian
hay thiết bị riêng biệt đặc thù.
2. Có ý nghĩa thiết thực vì học
viên được làm việc và có thu
nhập trong khi học.

3. Mang lại sự chuyển biến gần
như ngay tức khắc trong kiến thức
và kỹ năng thực hành.
4. Cho phép học viên thực hành
những gì mà tổ chức trông mong
ở họ sau khi quá trình đào tạo kết
thúc.
5. Tạo điều kiện cho học viên làm
việc với đồng nghiệp tương lai
của họ và bắt chước những hành
vi lao động của những đồng
nghiệp

1. Lý thuyết được trang bị không có
hệ thống.
2. Học viên có thể bắt chước những
kinh nghiệm, thao tác không tiên tiến
của người dạy.
3. Các giáo viên dạy nghề phải đạt
được lựa chọn cẩn thận và phải đáp
ứng những yêu cầu chương trình đào
tạo về trình độ chuyên môn, mức độ
thành thạo công việc và khả năng
truyền thụ.
5. Không thể thống nhất giữa nội

dung và trình độ hướng dẫn chỉ đạo
 Đào tạo ngoài công việc
Đào tạo ngoài công việc là phương pháp đào tạo trong đó người học
được tách khỏi sự thực hiện các công việc thực tế.
Các phương pháp đó bao gồm:
- Tổ chức các lớp cạnh tranh doanh nghiệp:
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
13
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Đối với nghề tương đối phức tạp, hoặc các công việc có tính đặc thù, thì
việc đào tạo bằng kèm cặp không đáp ứng được yêu cầu cả về số lượng và
chất lượng. Các doanh nghiệp có thể tổ chức các lớp đào tạo với các phương

tiện và thiết bị dành riêng cho học tập. Trong phương pháp này, chương trình
đào tạo gồm hai phần: Lý thuyết và thực hành. Phần lý thuyết được giảng tập
trung do các kỹ sư, cán bộ kỹ thuật phụ trách. Còn phần thực hành thì được
tiến hành ở các xưởng thực tập do các kỹ sư hoặc công nhân lành nghề hướng
dẫn. Phương pháp này giúp cho học viên học tập có hệ thống hơn.
- Cử đi học ở các trường chính quy:
Các tổ chức cũng có thể cử người lao động đến học tập ở các trường dạy
nghề hoặc quản lý do các bộ, ngành hoặc do trung ương tổ chức. Trong
phương pháp này, người học sẽ được trang bị tương đối đầy đủ cả kiến thức
lý thuyết lẫn kỹ năng thực hành. Tuy nhiên phương pháp này tốn nhiều thời
gian và kinh phí đào tạo.
- Các bài giảng, hội nghị, hoặc các hội thảo:

Các buổi giảng bài hay hội nghị có thể được tổ chức tại tổ chức hoặc ở
hội nghị bên ngoài. Có thể được tổ chưc riêng hoặc kết hợp với các chương
trình đào tạo khác. Trong các buổi thảo luận học viên sẽ thảo luận theo từng
chủ đề dưới sự hướng dẫn của người lãnh đạo nhóm và qua đó họ học được
các kiến thức, kinh nghiệm cần thiết.
- Đào tạo theo kiểu chương trình hóa với sự trợ giúp của máy tính:
Đây là phương pháp đào tạo kỹ năng hiện đại ngày nay mà nhiều công ty
ở nhiều nước đang sử dụng rộng rãi. Trong phương pháp này, các chương
trình đào tạo được viết sẵn trên đĩa mềm của máy tính, người học chỉ việc
thực hiện theo các hướng dẫn của máy tính, phương pháp này có thể được sử
dụng để đào tạo rất nhiều kỹ năng mà không cần có người dạy.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A

14
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
- Đào tạo theo phương thức từ xa:
Đào tạo từ xa là phương thức đào tạo mà giữa người dạy và người học
không trực tiếp gặp nhau tại một địa điểm và cùng một thời gian mà thông
qua phương tiện nghe nhìn trung gian. Phương tiện trung gian này có thể
sách, tài liệu học tập, băng hình, băng tiếng, đĩa CD và VCD, internet (video
conferencing). Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ thông tin các
phương tiện trung gian ngày càng đa dạng.
Phương thức đào tạo này có ưu điểm nổi bật là người học có thể chủ
động bố trí thời gian học tập cho phù hợp với kế hoạch của cá nhân; người
học ở các địa điểm xa trung tâm đào tạo vẫn có thể tham gia được các khóa

học, chương trình đào tạo có chất lượng cao. Tuy nhiên, hình thức đào tạo này
đòi hỏi các cơ sở đào tạo phải có tính chuyên môn hóa cao, chuẩn bị bài giảng
và chương trình đào tạo phải có sự đầu tư lớn.
- Đào tạo theo kiểu phòng thí nghiệm:
Phương pháp này bao gồm các cuộc hội thảo học tập trong đó sử dụng
các kỹ thuật như: bài tập tình huống, diễn kịch, mô phỏng trên máy tính, trò
chơi quản lý hoặc là các bài tập giải quyết vấn đề. Đây là cách đào tạo hiện
đại ngày nay nhằm giúp cho người học thực tập giải quyết các tình huống
giống như trên thực tế.
- Mô hóa hành vi:
Đây cũng là phương pháp diễn kịch nhưng các vở kịch được thiết kế sẵn
để mô hình hóa các hành vi hợp lý trong các tình huống đặc biệt.

- Đào tạo kỹ năng xử lý công văn giấy tờ:
Đây là một kiểu bài tập trong đó người quản lý nhận được một loạt các
tài liệu, các bản ghi nhớ, các tường trình, báo cáo, lời dặn dò của cấp trên và
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
15
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
các thông tin khác mà một người quản lý có thể nhận được khi vừa tới nơi
làm việc và họ có trách nhiệm phải sử lý nhanh chóng và đúng đắn, phương
pháp này giúp cho người quản lý học tập cách ra quyết định nhanh chóng
trong công việc hàng ngày.
Bảng so sánh ưu nhược điểm của phương pháp đào tạo trong và ngoài
công việc

Phương pháp Ưu điểm Nhược điểm
A. Đào tạo trong công việc
1. Đào tạo theo kiểu chỉ dẫn
công việc
- Giúp cho quá trình
lĩnh hội kiến thức và kỹ
năng cần thiết được dễ
dàng hơn.
- Không cần phương
tiện và trang thiết bị
riêng cho học tập.
- Can thiệp vào sự tiến

hành công việc
- Làm hư hỏng các trang
thiết bị .
2. Đào tạo theo kiểu học
nghề
- Không can thiệp tới
việc thực hiện công việc
thực tế.
- Việc học được dễ dàng
hơn.
- Học viên được trang bị
một lượng khá lớn kiến

thức và kỹ năng.
- Mất nhiều thời gian.
- Đắt
- Có thể không liên quan
trực tiếp đến công việc.
3. Kèm cặp và chỉ bảo - Việc tiếp thu lĩnh hội
các kỹ năng kiến thức
câng thiết khá dễ dàng.
- Có điều kiện làm thử
các công việc thật
- Không thực sự được làm
công việc đó một cách đầy

đủ.
- Học viên có thể bị lây
nhiễm một số phương
pháp, cách thức làm việc
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
16
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
không tiên tiến.
4. Luân chuyển và thuyên
chuyển công việc
- Được làm thật nhiều
công việc.

- Học tập thực sự.
- Mở rộng kỹ năng làm
việc của học viên.
- Không hiểu biết đầy đủ
về một công việc
- Thời gian ở lại một công
việc hay một vị trí công
việc quá ngắn
B. Đào tạo ngoài công việc
1. Tổ chức các lớp cạnh
doanh nghiệp
-Học viên được trang bị

hóa đầy đủ và có hệ
thống các kiến thức lý
thuyết và thực hành.
- Cần có các phương tiện
và trang thiết bị riêng cho
học tập.
- Tốn kém.
2. Cử người đi học ở các
trường chính quy.
- Không cần can thiệp
tới công việc của người
khác, bộ phận khác.

- Học viên được trang bị
đầy đủ và có hệ thống
cải cách kiến thức lý
thuyết và thực hành.
- Chi phí không cao khi
cử nhiều người đi học.
- Tốn kém.
3. Bài giảng, hội nghị hay
thảo luận
- Đơn giản, dễ tổ chức.
- Không đòi hỏi phương
tiện trang thiết bị riêng.

- Tốn nhiều thời gian.
- Phạm vi hẹp.
4. Đào tạo theo kiểu chương
trình hóa với sự giúp đỡ của
máy tính.
- Có thể sử dụng để đào
tạo rất nhiều kỹ năng
mà không cần người
dạy.
- Học viên có điều kiện
học hỏi cách giải quyết
các tình huống giống

thực tế mà chi phí thấp
- Tốn kém, nó chỉ hiệu
quả về chi phí khi sử dụng
cho số lớn học viên.
- Yêu cầu nhân viên đa
năng để vận hành.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
17
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
hơn.
- Cung cấp cho mọi học
viên cơ hội học tập

trong thời gian linh
hoạt, nội dung học tập
đa dạng và tùy thuộc
vào sự lựa chọn của cá
nhân và đặc biệt cung
cấp tức thời những phản
hồi đối với câu trả lời
của người học là đúng
hay sai ở đâu thông qua
việc cung cấp lời giải
ngay sau câu trả lời của
bạn

5. Đào tạo từ xa. - Cung cấp cho học viên
một lượng lớn thông tin
trong nhiều lĩnh vực
khác nhau.
- Các thông tin cung cấp
cập nhật và lớn về mặt
số lượng.
- Người học chủ động
trong bố trí kế hoạch
học tập.
- Đáp ứng được nhu cầu
học tập của các học viên

ở xa trung tâm đào tạo.
- Chi phí cao.
- Đầu tư cho việc chuẩn bị
bài giảng rất lớn.
- Thiếu sự trao đổi trực
tiếp giữa học viên và giáo
viên.
-
6. Đào tạo theo kiểu phòng
thí nghiệm
- Học viên ngoài việc
được trang bị các kiến

- Tốn nhiều công sức tiền
của và thời gian để xây
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
18
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
thức lý thuyết còn có cơ
hội được đào luyện
những kỹ năng thực
hành.
- Nâng cao khả năng, kỹ
năng làm việc với con
người cũng như ra quyết

định.
dựng lên các tình huống
mẫu.
- Đòi hỏi người xây dựng
lên tình huống mẫu ngoài
giỏi lý thuyết còn phải
giỏi thực hành.
7. Đào tạo kỹ năng xử lý
giấy tờ, công văn.
- Được làm việc thật sự
để học hỏi.
- Có cơ hội rèn luyện kỹ

năng làm việc và ra
quyết định.
- Có thể ảnh hưởng tới
thực hiện công việc của
bộ phận.
- Có thể gây ra những
thiệt hại.
Nguồn: tài liệu giảng dạy của giáo sư JEAN LADOUCEUR DHTH Moncton
Canada và tài liệu đào tạo của dự án đào tạo từ xa ĐH KTQD
2.2.2 Dự tính chi phí đào tạo.
* Giá thành đào tạo trực tiếp:
- Tiền lương cho người được đào tạo.

- Thù lao cho giảng viên.
- Chi phí giáo trình đào tạo, tài liệu phụ đạo và chi phí lắp đặt in ấn,
photocopy…
- Chi phí thuê địa điểm đào tạo.
- Chi phí khấu hao máy móc, thiết bị cơ sở hạ tầng, chi phí sửa chữa và
tu dưỡng hàng ngày.
- Chi phí giao thông phát sinh từ việc đào tạo.
- Chí phí ăn ở, điện thoại phát sinh từ việc đào tạo.
Nguyễn Lê Việt Hà Quản lý kinh tế 47A
19

×