Giải pháp nâng cao năng lực tự chủ và tự chịu trách nhiệm của các trường đại học

Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

M U
1.

Lý do chn ti

Nhõn dõn Vit Nam cú truyn thng hiu hc, nhng giỏo dc ca Vit
Nam ch cú nhng bc phỏt trin nhy vt t khi Cỏch mng thỏng Tỏm thnh
cụng, nh nc Vit Nam dõn ch cng ho ra i ngy 2 thỏng 9 nm 1945.
Trong hn na Th k qua, ng, Chớnh ph luụn coi trng phỏt trin
giỏo dc: ngay sau khi Cỏch mng thỏng Tỏm thnh cụng, t nc cũn bn b
muụn vn cụng vic cn gii quyt, Bỏc H ó ra cho chớnh quyn mi nhim
v: dit gic úi, dit gic dt; ri mt phong tro bỡnh dõn hc v, xoỏ nn mự
ch phỏt trin rng rói khp c nc. Nhng sau nhng ngy ho bỡnh ngn ngi,
ton dõn li bc vo cuc khỏng chin chng quc xõm lc, bo v T
quc v thng nht t nc, giỏo dc núi chung trong ú cú giỏo dc i hc
vn tip tc phỏt trin v ó cú nhng úng gúp xng ỏng trong thng li chung
ca dõn tc.
T khi nc nh c hon ton thng nht, di s lónh o ca ng,
s gúp cụng, gúp sc ca ton dõn, Vit Nam ó nhanh chúng xõy dng mt nn
giỏo dc xó hi ch ngha trong c nc.
Sau gn 25 nm i mi, giỏo dc i hc Vit Nam ó thu c nhng
thnh tu mi, cú ý ngha ht sc to ln. Nú chng t s ỳng n ca Ngh
quyt Trung ng 2 Khoỏ VIII, ri c phỏt trin thờm mt bc v ghi trong
Bỏo cỏo chớnh tr i hi i biu ton quc ln th X ca ng: Phỏt trin giỏo
dc v o to l mt trong nhng ng lc quan trng thỳc y s nghip cụng
nghip hoỏ, hin i hoỏ, l iu kin phỏt huy ngun lc con ngi-yu t c
bn phỏt trin xó hi, tng trng kinh t nhanh v bn vng.
Cựng vi s phỏt trin ca giỏo dc i hc Vit Nam l vic chuyn t

c ch qun lý tp trung sang giao quyn t ch cho cỏc c s giỏo dc i hc.
Ln u tiờn trong lch s nc nh, Lut Giỏo dc ó c Quc hi khoỏ VIII,
k hp th t nht trớ thụng qua v ban hnh nm 1998 nhm xỏc nh nhng
vn ht sc c bn ca giỏo dc núi chung v giỏo dc i hc núi riờng. Lut
ó khng nh Vit Nam cú mt h thng giỏo dc quc dõn tng i hon
chnh, a dng v loi hỡnh, vi y bc hc, cp hc v trỡnh o to t
________________________________________________________________
1
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

giỏo dc mm non n giỏo dc i hc, vi c s vt cht c ci thin, i
ng ging viờn i hc trng thnh nhanh v s lng v trỡnh , quy mụ o
to, lc lng qua o to c m rng, trỡnh dõn trớ, cht lng con ngi
c nõng cao, cht lng giỏo dc cú nhiu chuyn bin tớch cc, giỏo dc v
o to thc s gúp phn thỳc y tng trng, chuyn dch c cu kinh t, phõn
cụng lao ng xó hi. Trong giỏo dc thỡ giỏo dc i hc cú nh hng trc tip
n phỏt trin kinh t xó hi t nc nh Th tng Chớnh ph Phan Vn
Khi ó núi. Nú l ni o to ngun nhõn lc cú trỡnh cao cho t nc, ni
tip cn tri thc mc cao nht, ni sn sinh ra tri thc mi, t duy mi thỳc
y mt s lnh vc i vo kinh t tri thc, gúp phn to ra nhng bc nhy vt
v sn xut v tin b xó hi. Nú cng l ni o to cỏc nh giỏo cho cỏc bc
hc thp hn. Vỡ vy, giỏo dc i hc cú tỏc ng mnh m vi s phỏt trin xó
h loi ngi c bit giai on hin nay, khi khoa hc cụng ngh tin b vt
bc, kinh t tri thc ang hỡnh thnh v phỏt trin.

Nhng trong bi cnh hin nay, cú th thy nn giỏo dc nc nh núi
chung v giỏo dc i hc núi riờng ang bc l nhiu yu kộm, cũn lc hu
ỏng lo ngi trc nhng yờu cu ca nn kinh t-xó hi ang i mi, trc
nhng yờu cu phỏt trin ca t nc trong tng lai, quỏ trỡnh m ca v hi
nhp quc t. Yu kộm ch yu nht ca giỏo dc i hc v h thng cỏc quy
nh bo m cho giỏo dc i hc l chm chuyn bin thớch ng vi nn
kinh t ang i mi. Cỏc quy nh ca phỏp lut hin hnh tuy ó c hỡnh
thnh v bc u phỏt huy tỏc dng nhng cũn nhiu bt cp, thiu c v s
lng v cht lng, tớnh kh thi cha cao, cha thc s to c hnh lang
phỏp lý cho cỏc trng i hc, cao ng cú quyn t ch, t chu trỏch nhim
trong vic thc hin chc nng, nhim v ca mỡnh; cha phỏt huy c ti a
tim nng ca i ng trớ thc ca cỏc trng i hc, cao ng trong s nghip
xõy dng t nc.
ỏp ng nhu cu phỏt trin v i mi ca t nc, trong quỏ trỡnh
hi nhp quc t, to cho cỏc trng i hc, cao ng phỏt huy ti a quyn t
ch ca mỡnh, ng thi t chu trỏch nhim trc xó hi, trc phỏp lut cn
thit phi cú s nghiờn cu mt cỏch thu ỏo xut cỏc gii phỏp nhm
khc phc nhc im, khim khuyn ca vic qun lý cỏc c s giỏo dc i
________________________________________________________________
2
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

hc hin hnh xut gii phỏp nhm nõng cao nng lc ca cỏc c s giỏo dc
i hc.

2.

Tỡnh hỡnh nghiờn cu liờn quan n ti

Qun lý v i mi qun lý giỏo dc i hc Vit Nam hin nay l mt
vn ang c nhiu ngi quan tõm, nghiờn cu. H thng cỏc trng i
hc, cao ng Vit Nam c t chc mt cỏch h thng nht. Cỏc quy nh
ca phỏp lut iu chnh cỏc trng i hc, cao ng ch c ỏnh giỏ tt khi
nú thc s bo m cho cỏc trng i hc, cao ng hot ng cú hiu qu,
phỏt huy c quyn t ch v t chu trỏch nhim ca mỡnh.
n nay, ó cú rt nhiu cụng trỡnh khoa hc v bi vit quan tõm n
giỏo dc i hc. Phn ln cỏc cụng trỡnh nghiờn cu u tp trung vo ni dung
chuyờn mụn giỏo dc i hc nh quan im phỏt trin giỏo dc i hc, chin
lc phỏt trin giỏo dc i hc, cht lng giỏo dc i hc; ni dung, chng
trỡnh, c ch qun lý, i ng ging viờn, o to hc viờn, sinh viờnnh
Ngnh giỏo dc o to thc hin Ngh quyt Trung ng 2 (Khoỏ VIII) v
trin khai Ngh quyt i hi IX (Nguyn Minh Hin Tp chớ cng sn s 22
thỏng 8/2002); Phỏt trin con ngi bn vng l trng im ca cht lng giỏo
dc (GSVS Phm Minh Hc Tp chớ Khoa giỏo s 1 thỏng 1/2004): Mt s
vn i mi trong lnh vc giỏo dc v o to (GS Trn Hng Quõn-Nh XB
Giỏo dc -1995); úng gúp ca giỏo dc v o to trong tng trng kinh t
(Nguyn Cụng Giỏp-Tp chớ giỏo dc s 54 thỏng 3/2003); Giỏo dc i hc
Vit Nam tip tc i mi phỏt trin v hi nhp (GS.TSKH Trn Vn
Nhung)
Cỏc cụng trỡnh nghiờn cu trờn õy ch yu tp trung vo cỏc vn v
chớnh sỏch hon thin h thng giỏo dc quc dõn, ci cỏch giỏo dc i hc,
chớnh sỏch nõng cao cht lng giỏo dc, i mi qun lý giỏo dc i hc,
chớnh sỏch i vi giỏo viờn, cỏn b qun lý giỏo dcCha cú cụng trỡnh
nghiờn cu no mt cỏch chuyờn sõu v gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t
chu trỏch nhim i vi trng i hc thuc Tp on kinh t Vit Nam hin

nay. õy l cụng trỡnh nghiờn cu mi, gúp phn tng cng qun lý nh nc
v giỏo dc i hc, hon thin cỏc quy nh to iu kin cho cỏc trng i
________________________________________________________________
3
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

hc, cao ng phỏt huy quyn t ch v t chu trỏch nhim ca mỡnh; gúp phn
a giỏo dc i hc sm bt nhp vi nn giỏo dc i hc khu vc v th gii.
3.

i tng v phm vi nghiờn cu

a. i tng nghiờn cu: Lun vn nghiờn cu thc trng v quyn t
ch, t chu trỏch nhim i vi trng i hc, cao ng Vit Nam núi chung,
trong ú chỳ trng n trng i hc, cao ng rthuc Tp on Kinh t, t ú
xut cỏc gii phỏp nhm nõng cao nng lc t ch, t chu trỏch nhim ca
cỏc trng i hc thuc Tp on Kinh t.
b. Phm vi nghiờn cu: Giỏo dc i hc; quyn t ch, t chu trỏch
nhim ca cỏc trng i hc, cao ng. ti nghiờn cu ca lun vn tp
trung nghiờn cu lý lun v thc tin gúp phn nõng cao nng lc t ch, t
chu trỏch nhim i vi trng i hc thuc Tp on Kinh t Vit Nam hin
nay. Lun vn cú phõn tớch v khỏi quỏt hoỏ cỏc yờu cu thc t ca cỏc lnh vc
c th y lm bi bt vn quan tõm ch yu v lý lun v thc tin ca vic
nõng cao nng lc t ch, t chu trỏch nhim i vi trng i hc thuc Tp

on Kinh t, c th trong cỏc lnh vc: t chc, ti chớnh, ti sn, o to,
nghiờn cu khoa hc.
4. Mc ớch v nhim v ca lun vn
a. Mc ớch nghiờn cu ca lun vn: Lun vn nghiờn cu v lý lun
v thc tin qun lý giỏo dc v nng lc t ch, t chu trỏch nhim ca cỏc
trng i hc thuc Tp on Kinh t, xỏc nh gii phỏp nhm nõng cao
nng lc ú.
b. Nhim v nghiờn cu ca lun vn:
- Tỡm hiu c s lý lun v s hỡnh thnh v phỏt trin ca cỏc quy
nh v nng lc t ch, t chu trỏch nhim i vi cỏc trng i hc núi
chung, trong ú cú cỏc trng i hc thuc Tp on Kinh t.
- Phõn tớch, ỏnh giỏ cỏc quy nh hin hnh v nng lc t ch, t chu
trỏch nhim ca cỏc trng i hc, cao ng v thc tin trong thi gian qua,
xỏc nh phng hng, xut ni dung gii phỏp nhm nng lc ca cỏc
trng.
5. C s lý lun v phng phỏp nghiờn cu
________________________________________________________________
4
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

- Vic nghiờn cu lun vn da trờn c s lý lun ca Ch ngha Mỏc
Lờnin v tng H Chớ Minh, cỏc ch trng, ng li ca ng Cng sn Vit
Nam v nh nc v phỏp lut, c bit l cỏc quan im ca ng v Nh nc
ta v giỏo dc i hc c th hin trong cỏc vn kin Ngh quyt T2 (Khoỏ

VIII), Ngh quyt i hi ng ton quc ln th IX, X, Kt lun ca Hi ngh
T 6 (Khoỏ IX), Hin phỏp 1992 (Sa i, b sung nm 2001), Lut Giỏo dc
nm 1998, 2005, 2009 v cỏc vn bn hng dn thi hnh.
- Lun vn c thc hin trờn c s ỏp dng phng phỏp lun duy vt
bin chng ca ch ngha Mỏc-Lờnin v cỏc phng phỏp nghiờn cu c th nh
phõn tớch-tng hp, so sỏnh, i chiu, kho sỏt thc t, cú tham kho kinh
nghim giỏo dc i hc ca mt s quc gia, vựng lónh th.
6.

úng gúp mi v khoa hc ca lun vn

- Lun vn l cụng trỡnh u tiờn nghiờn cu mt cỏch ton din, tp
trung v trc tip vn nõng cao t ch, t chu trỏch nhim i vi trng i
hc thuc Tp on Kinh t nhm mc ớch a ra phng hng v xut gii
phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca cỏc trng ahc
thuc Tp on Kinh t Vit Nam hin nay
- Lun vn cú th c s dng lm ti liu tham kho, nghiờn cu,
ging dy, hc tp phc v qun lý giỏo dc i hc Vit Nam hin nay.
7.

í ngha lý lun v thc tin ca lun vn

- í ngha v mt lý lun: lm rừ cỏc vn lý lun v quyn t ch, t
chu trỏch nhim i vi cỏc trng i hc, cao ng, c bit i vi cỏc
trng i hc thuc Tp on Kinh t.
- í ngha v mt thc tin: cỏc gii phỏp nhm nõng cao nng lc t ch,
t chu trỏch nhim i vi cỏc trng i hc ca Tp on Kinh t phự hp vi
vai trũ, v trớ ca cỏc trng i hc ny, giỳp cho cỏc trng hot ng mt
cỏch hiu qu.
8.

Kt cu ca lun vn:

Li m u, 3 chng, Kt lun, Danh mc ti liu tham kho
Chng 1
________________________________________________________________
5
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

C S Lí LUN V NNG LC
T CH V T CHU TRCH NHIM
CA CC TRNG I HC THUC TPD DON KINH T
1.1. Khỏi nim, c im, ni dung ca quyn t ch v t chu trỏch
nhim ca cỏc trng i hc, cao ng
1.1.1 Khỏi nim quyn t ch v t chu trỏch nhim ca cỏc trng i
hc, cao ng
1.1.2. c im ca nng lc t ch, t chu trỏch nhim ca cỏc trng
i hc, cao ng
Vit Nam v mt s quc gia trờn Th gii
1.1.3. Ni dung ca nng lc t ch, t chu trỏch nhim ca cỏc trng
i hc, cao ng
Vit Nam v mt s quc gia trờn Th gii
1.2. c im, ni dung nng t ch, t chu trỏch nhim ca trng
i hc thuc Tp on Kinh t

1.2.1. c im cỏc trng i hc thuc Tp on kinh t
1.2.2. Ni dung t ch, t chu trỏch nhim ca trng i hc thuc Tp
on kinh t
1.2.3. Vai trũ nõng cao nng lc t ch, t chu trỏch nhim ca trng
i hc thuc Tp on kinh t
Tiu kt Chng 1

Chng 2
________________________________________________________________
6
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

THC TRNG T CH, T CHU TRCH NHIM
CA CC TRNG I HC, CAO NG VIT NAM
2.1. Khỏi quỏt quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt trin ca cỏc trng i
hc, cao ng Vit Nam
2.1.1. Giỏo dc i hc Vit Nam t 1945 n 1954
2.1.2. Giỏo dc i hc Vit Nam t 1954 n 1986
2.1.3. Giỏo dc i hc Vit Nam t 1986 n nay
2.2. Quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt trin ca nng lc t ch, t chu
trỏch nhim ca cỏc trng i hc, cao ng Vit Nam
2.2.1. Giỏo dc i hc Vit Nam t 1945 n 1954
2.2.2. Giỏo dc i hc Vit Nam t 1954 n 1986
2.2.3. Giỏo dc i hc Vit Nam t 1986 n nay

2.3. Thc trng nng lc t ch, t chu trỏch nhim i vi trng i
hc thuc Tp on Kinh t Vit Nam
2.3.1. u im v hn ch trong lnh vc t chc, nhõn s
2.3.2. u im v hn ch trong ti chớnh, ti sn
2.3.3. u im v hn ch trong lnh vc o to
2.3.4. u im v hn ch trong lnh vc nghiờn cu khoa hc
Tiu kt Chng 2

Chng 3
________________________________________________________________
7
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

GII PHP HON NNG CAO NNG LC T CH, T CHU
TRCH NHIM CA CC TRNG I HC THUC TP ON
KINH T VIT NAM HIN NAY
3.1. Yờu cu khỏch quan nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch
nhim i vi trng i hc thuc Tp on Kinh t Vit Nam hin nay
3.2. Cỏc quan im ch o trong vic nõng cao nng lc t ch v t
chu trỏch nhim i vi trng i hc thuc Tp on Kinh t Vit Nam
hin nay
3.3. Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim i vi
trng i hc thuc Tp on Kinh t Vit Nam hin nay

Tiu kt Chng 3
KT LUN
PH LC

________________________________________________________________
8
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

D KIN DANH MC TI LIU THAM KHO
1. Hin phỏp nc CHXHCN Vit Nam nm 1992 (c sa i, b sung
nm 2001)
2. Vn kin i hi i biu ton quc ln th IX NXB Chớnh tr Quc
gia, H Ni-2001
3. Vn kin Hi ngh ln th sỏu BCH Trung ng khoỏ IX - NXB Chớnh
tr Quc gia, H Ni-2002
4. Kt lun Hi ngh ln th sỏu BCH Trung ng ng khoỏ IX v tip
tc thc hin Ngh quyt Trung ng 2 khoỏ VIII, phng hng phỏt
trin giỏo dc o to, khoa hc cụng ngh t nay n nm 2005 v n
nm 2010 (thỏng 9/2002) Tp chớ Cng sn tr 14-19.
5. H Chớ Minh ton tp-NXB Chớnh tr Quc gia, H Ni-1998
6. Lut Giỏo dc- NXB Chớnh tr Quc gia, H Ni-1998
7. Cỏc vn bn hin hnh v giỏo dc o to-NXB Thng kờ (20012005) gm 5 tp
8. Chin lc phỏt trin giỏo dc 2001-2010-NXB Giỏo dc-2002
9. Giỏo dc i hc Vit Nam NXB Giỏo dc -2004

10. Trn Hng Quõn-Mt s vn i mi trong lnh vc giỏo dc o
to NXB Giỏo dc -1995
11. Tp cỏc o lut ca mt s qucgia trờn th gii v giỏo dc Lu
hnh ni b
12. B Giỏo dc v o to Bỏo cỏo tỡnh hỡnh giỏo dc (12/2004)-Lu
hnh ni b
13. B Giỏo dc v o to - ỏn i mi giỏo dc i hc Vit Nam
Lu hnh ni b
...

________________________________________________________________
9
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng


Gii phỏp nõng cao nng lc t ch v t chu trỏch nhim ca trờng đại học thuc
Tp on kinh t ở Việt Nam hiện nay

K HOCH THC HIN LUN VN
TT

Thi gian

Ni dung cụng vic

1

Thỏng 9

Xõy dng v bo v cng

2

Thỏng 10 n 11

Thu thp ti liu v nghiờn cu ti liu

3

Thỏng 11 n thỏng 12

Vit bn tho ln 1

4

1 / 1 n 1 /2

Gi bn tho ln 1 cho thy hng dn

5

15/2 n 1 5/3

Chnh sa bn tho ln 1,
Gi xin ý kin thy hng dn

6

1 6/3 n 15 /4

Chnh sa bn tho ln 2,
Gi xin ý kin thy hng dn

7

1 6/ 4 n 15/5

Chnh sa bn tho ln 3,
Gi xin ý kin thy hng dn

8

16/5 n 15/6

Chnh sa ln cui, in, úng quyn
Np Vin KHGDVN

9

Thỏng 7

Bo v lun vn

________________________________________________________________
10
cng Luận văn thạc sĩ

Hong Thu Hng