Tóm tắc lý thuyết chương chất khí

TÓM TẮT LÝ THUYẾT CHƯƠNG 5 - CHẤT KHÍ
Q/T ĐẲNG NHIỆT –Bôilơ-Mariốt
Cấu Tạo Chất- Thuyết động học phân tử
1-Cấu tạo chất :
- các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên
tử , phân tử ,
-Các nguyên tử , phân tử chuyển động hổn độn không
ngừng
-Các phân tử chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật
càng cao
2-Lực tương tác Phân tử :
Các nguyên tử và phân tử đồng thời hút và đẩy nhau ,ở
khoảng cách nhỏ thì đẩy nhau ,ở khoảng cách lớn thì hút
nhau, khi khoảng cách giữa các nguyên tử hoặc phân tử rất
lớn so với kích thước của chúng thì coi như không có tương
tác với nhau
3- các thể Rắn , Lỏng , Khí :
Thể khí : Các phân tử khí ở rất xa nhau,( khoảng cách
giửa nguyên tử và phân tử khí lớn gấp hang chục lần kích
thước của chúng – chất khí không có hình dạng và thể tích
riêng , nó luôn chiếm toàn bộ thể tích của bình chứa và có
thể nén được dễ dàng ,trong khi chuyển động các phân tử
khí va cham với nhau và với thành bình tạo nên áp suất lên
thành bình
Thể Rắn: Các phân tử chất rắn ở rất gần nhau (khoảng
cách giữa các nguyên tử là vòa cở kích thước của chúng )
lực tương tác giũa các nguyên tử , phân tử là rất mạnh , nên
các nguyên tử , phân tử luôn nằm ở vị trí xác định ,và dao
động quanh vị trí cân bằng này –chất rắn có thể tích và
hình dạng xác định
Thể Lỏng: Thể lỏng được coi là trung gian giũa thể rắn và

thể khí – lức tương tác giữa các nguyên tử , phân tử nhỏ
lực tương tác của chất rắn nhưng lớn hơn chất khí –các
phân tử cũng dao động quanh những vị trí cân bằng
II/-THUYẾT ĐỘNG PHÂN TỬ CHẤT KHÍ ;
-chất khí được cấu tạo từ các phân tử riêng rẽ , có kích
thước rất nhỏ so với khoảng cách giữa chúng ,
-các phân tử khí chuyển động hổn loạn không ngừng ,
chuyển động này càng nhanh thì nhiệt độ của chất khí càng
cao,
khi chuyển động hổn loạn của các phân tử khí va chạm với
nhau và với thành bình tạo nên áp suất của chất khí lên
thành bình ( có vô số phân tử khí va chạm váo thành bình )
2- Khí Lý Tưởng : chất khí trong đó các phân tử được coi
là chất điểm , và chỉ tương tác khi va cham gọi là khí lý
tưởng

Ngyễn văn Huy - Nha Trang

I/ Trạng thái và quá trình biến đổi trạng
thái :
Trạng thái của 1 lượng khí được xác định
bằng thể tích V,áp suất P,nhiệt độ T ,..( gọi
là các thông số trạng thái)
-Lượng khí chuyển từ trạng thái này sang
trạng thái khác bằng các quá trình biến đổi
trạng thái ( gọi là quá trình)
- thông thường , trong các quá trình tự nhiên
cả 3 thông số trạng thái đều thay đổi , tuy
nhiên cũng có thể ,có 1 thông số nào đó
không thay đổi, gọi là đẳng quá trình

II/ Quá trình Đẳng Nhiệt
Là quá trình biến đổi trạng thái trong đó
nhiệt độ được giử không đổi gọi là quá trình
đẳng nhiệt
III/ Định Luật Bôi lơ- Mariốt :
Trong quá trình đăng nhiệt của 1 lượng khí
nhất định , áp suất tỷ lệ nghịch với thể tích

p 

1
V

hay

P .V  const

IV/ Đường Đẳng nhiệt :
Trong hệ tọa độ ( P, V )đường đẳng nhiệt là
đường hyperbol . Ứng với các nhiệt độ khác
nhau của cùng 1 lượng khí – ta có các
đường đẳng nhiệt khác nhau .
-Lưu ý :
nhiệt độ trong bài là nhiệt độ tuyệt đối ( gọi
là độ Kenvin ) 0 0 C = 2730 K

QT- ĐẲNG TÍCH—ĐL–Sác -Lơ
I/ Quá Trình Đẳng Tích :
Là quá trình biến đổi trạng thái 1 lượng
khí ,khi thể tích không đổi gọi quá trình

đẳng tích
II/ Định luật Sác Lơ :
Trong quá trình đẳng tích của 1 lượng
khí nhất định , áp suất của một lượng khí tỷ
lệ với nhiệt độ tuyệt đối :

const



P
T

Nếu gọi P1, T1 là áp suất và nhiệt độ của
1 lượng khí ở trạng thái 1
P2, T2 là áp suất và nhiệt độ
của cùng lượng khí đó ở trạng thái 2
Theo định luật Sác –Lơ ta có :

P1
P
 2  const
T1
T2
III/ Đường Đẳng Tích :
-Trong hệ tọa độ ( P, T) . đường đằng tích
là nữa đường thẳng , có đường kéo dài đi
qua gốc tọa độ
-.ứng với các thể tích khác nhau của cùng
1 lượng khí sẽ có các đường đẳng tích

khác nhau
V1

T2

P

PT- TRẠNG THÁI KHÍ LÝ TƯỞNG
I/ Khí thực và khí lý tượng
Qua các thí nghiệm chính xác cho thấy ,
các chất khí chỉ tuân theo gần đúng các
định luật BÔILƠ MARIOT – và SÁC LƠ .
Chỉ có Khí lý tưởng là tuân theo đúng các
định lý Bôi lơ –Mariot và của Sác- Lơ
II/ Phuong trình Trạng Thái Khí Lý
Tưởng :
Phương trình xác định mối lien hệ của 3
thông số trạng thái của chất khí
Gọi là phương trình trạng thái của khí lý
tưởng

P1V1 P2V2

 ...
T1
T2
Đây là Phương trình của nhà vật lý
CLAPERON đưa ra năm 1834
III/ Quá trình Đẳng Áp :
Quá trình biến đổi trang thái khí , khi áp

suất không đổi gọi là quá trình đẳng áp
1- Mối lien hệ giữa thể tích và nhiệt độ
tuyệt đối trong quá trình đẳng áp
Từ phương trình :

P1V1 P2V2
Khi P1 = P2

T1
T2
V1 V2
Thì
= hằng số

T1 T2
Phát biểu : Trong quá trình đẳng áp , thể
tích của 1 lượng khí xác định tỷ lệ với
nhiệt độ tuyệt đối

V2

V

T1

P3
P2

V3

P1

0

2

T (K)

0



T (K)


TÓM TẮT LÝ THUYẾT CHƯƠNG 5 - CHẤT KHÍ

Ngyễn văn Huy - Nha Trang

2