CÁC LOẠI QUANG PHỔ

CÁC LOẠI QUANG PHỔ
-----------o0o---------I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Nêu được quang phổ liên tục, quang phổ vạch phát xạ và hấp thụ là gì?và đặc điểm
chính của mỗi loại quang phổ này
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
Máy quang phổ
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: Cấu tạo và công dụng của lăng kính
3. Bài mới
Hoạt động 1:Tìm hiểu về máy quang phổ
Hoạt động của GV
Hoạt động của hs
Nội dung
- Một chùm sáng có thể có nhiều thành phần đơn sắc (ánh sáng trắng …) → để phân tích
chùm sáng thành những thành phần đơn sắc → máy quang phổ.
- Vẽ cấu tạo của máy quang phổ theo từng phần
- Khi chiếu chùm sáng vào khe F → sau khi qua ống chuẩn trục sẽ cho chùm sáng như
thế nào?
- Tác dụng của hệ tán sắc là gì?

- Tác dụng của buồng tối là gì?
(1 chùm tia song song đến TKHT sẽ hội tụ tại tiêu diện của TKHT – K. Các thành phần
đơn sắc đến buồng tối là song song với nhau → các thành phần đơn sắc sẽ hội tụ trên K
→ 1 vạch quang phổ).
- HS ghi nhận tác dụng của máy quang phổ.

- Chùm song song, vì F đặt tại tiêu điểm chính của L 1 và lúc nay F đóng vai trò như 1
nguồn sáng.
- Phân tán chùm sáng song song thành những thành phần đơn sắc song song.

- Hứng ảnh của các thành phần đơn sắc khi qua lăng kính P.


I. Máy quang phổ
- Là dụng cụ dùng để phân tích một chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn
sắc.
- Gồm 3 bộ phận chính:
1. Ống chuẩn trực
- Gồm TKHT L1, khe hẹp F đặt tại tiêu điểm chính của L1.
- Tạo ra chùm song song.
F
L1
L2
K
P

2. Hệ tán sắc
- Gồm 1 (hoặc 2, 3) lăng kính.
- Phân tán chùm sáng thành những thành phần đơn sắc, song song.
3. Buồng tối
- Là một hộp kín, gồm TKHT L 2, tấm phim ảnh K (hoặc kính ảnh) đặt ở mặt phẳng tiêu
của L2.
- Hứng ảnh của các thành phần đơn sắc khi qua lăng kính P: vạch quang phổ.
- Tập hợp các vạch quang phổ chụp được làm thành quang phổ của nguồn F.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về quang phổ phát xạ
- Mọi chất rắn, lóng, khí được - HS đọc Sgk và thảo luận để II. Quang phổ phát xạ
nung nóng đến nhiệt độ cao trả lời câu hỏi.
- Quang phổ phát xạ của một chất là
quang phổ của ánh sáng do chất đó
đều phát ra ánh sáng → quang

phát ra, khi được nung nóng đến nhiệt
phổ do các chất đó phát ra gọi
độ cao.
là quang phổ phát xạ → quang
- Có thể chia thành 2 loại:
phổ phát xạ là gì?
- Để khảo sát quang phổ của
- HS trình bày cách khảo sát.
một chất ta làm như thế nào?
- Quang phổ phát xạ có thể
a. Quang phổ liên tục
chia làm hai loại: quang phổ
- Là quang phổ mà trên đó không có
liên tục và quang phổ vạch.
vạch quang phổ, và chỉ gồm một dải có
- Cho HS quan sát quang phổ
màu thay đổi một cách liên tục.
liên tục → Quang phổ liên tục
- Do mọi chất rắn, lỏng, khí có áp suất
là quang phổ như thế nào và
HS
đọc
Sgk
kết
hợp
với
hình
lớn phát ra khi bị nung nóng.
do những vật nào phát ra?
- Cho HS xem quang phổ vạch ảnh quan sát được và thảo

phát xạ hoặc hấp thụ → quang luận để trả lời.
phổ vạch là quang phổ như thế
nào?
- Quang phổ vạch có đặc điểm - HS đọc Sgk kết hợp với hình b. Quang phổ vạch


gì?
→ Mỗi nguyên tố hoá học ở
trạng thái khí có áp suất thấp,
khi bị kích thích, đều cho một
quang phổ vạch đặc trưng cho
nguyên tố đó.

ảnh quan sát được và thảo - Là quang phổ chỉ chứa những vạch
luận để trả lời.
sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi
những khoảng tối.
- Khác nhau về số lượng các - Do các chất khí ở áp suất thấp khi bị
vạch, vị trí và độ sáng các kích thích phát ra.
vạch (λ và cường độ của các - Quang phổ vạch của các nguyên tố
khác nhau thì rất khác nhau (số lượng
vạch).
các vạch, vị trí và độ sáng các vạch),
đặc trưng cho nguyên tố đó.
Hoạt động 4: Tìm hiểu về quang phổ hấp thụ
- Minh hoạ thí nghiệm làm
- HS ghi nhận kết quả thí
III. Quang phổ hấp thụ
xuất hiện quang phổ hấp thụ. nghiệm.
- Quang phổ liên tục, thiếu các bức xạ

- Quang phổ hấp thụ là
do bị dung dịch hấp thụ, được gọi là
quang phổ như thế nào?
- HS thảo luận để trả lời.
quang phổ hấp thụ của dung dịch.
- Các chất rắn, lỏng và khí đều cho
quang phổ hấp thụ.
- Quang phổ hấp thụ của chất khí chỉ
- Quang phổ hấp thụ thuộc
chứa các vạch hấp thụ. Quang phổ của
loại quang phổ nào trong
- Quang phổ vạch.
chất lỏng và chất rắn chứa các “đám”
cách phân chia các loại
gồm cách vạch hấp thụ nối tiếp nhau
quang phổ?
một cách liên tục.
IV. CỦNG CỐ VÀ BTVN
1. Củng cố
1. Máy quang phổ là dụng cụ dùng để:
A. đo bước sóng các vạch quang phổ.
B. phân tích một chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc.
C. quan sát và chụp quang phổ của các vât .
D. đo cường độ sáng của các vạch quanh phổ.
2. Quang phổ liên tục của một vật phụ thuộc vào
A. bản chất của vật nóng sáng
B. nhiệt độ của vật sáng
C. nhiệt độ và bản chất của vật sáng.
D. thành phần cấu tạo của vật sáng
2. BTVN

- Làm tất cả các bài tập trong SGK trang 137 và SBT