Creat by: Ngo Mau Nam – 094 513 7315 – Email:
NGHIÊN CU NG DNG THIT B TN DNG NHIT KHÓI THI S
DNG NG NHIT TRNG TRNG TRONG CÁC LÒ DU TRUYN
NHIT T THAN Á
GVHD: GVC.TS. Trn Vn Vang
SVTH: Ngô Mu Nm & Nguyn Ngc Huy
Lp 04N1, Khoa Công ngh Nhit in lnh
i hc Bách Khoa à Nng
TÓM TT
Trong khi giá nhiên liu tng cao, nhit thi t các lò hi, lò gia nhit cha c tn
dng, gây lãng phí ngun nng lng. Báo cáo này trình bày nghiên cu ng dng
thit b tn dng nhit khói thi s dng ng nhit trng trng gia nhit không khí
trong các lò du truyn nhit t than á. Mt s phng pháp ci tin nâng cao
hiu qu trao i nhit ng thi m ra nhng hng ng dng mi ca thit b cng
c cp ây. Các thông s vn hành c o trc tip trên thit b tn dng
nhit thi s dng ng nhit trng trng ti nhà máy sn xut tinh bt s n do Công ty
C Nhit !in lnh Bách Khoa Min Trung (POLYCO - MT) ch to và l p "t.
ABSTRACT
While higher increasing price of fuel. Waste heat from boilers, heating furnaces are
not utilized, to waste energy. This article presents application of the exhaust heat
recovery by using thermosyphons to heat air in oil boiler using coals as fuel.
Enhanced methods to increase heat exchanger and potential applications are also
mentioned in this article. Some operate data are measured on the application of the
exhaust heat recovery by using thermosyphons at cassava atrach factory by
Polytechnic Mechanical Thermal Electrical and Refrigeration Engineering Co.,Ltd-
Mien Trung (POLYCO - MT) created and installed.
1. T VN
Các nhà máy nhit luyn kim, xi mng, hóa cht, gch, gm s, dt, nhum, ch
bin thc phm... u có các lò hi, lò gia nhit, lò t s dng than, du, gas cp
nhit cho quá trình sn xut. Lng nhiên liu thc s hu ích thng ch chim mt
phn nh trong tng s nhiên liu b t cháy. iu này không nhng gây lãng phí tài
nguyên, mà còn nh h!ng nghiêm trng ti môi trng và khí quyn trái t.
Tn dng, tái s dng nhit thi trong hot ng sn xut là gii pháp tit kim
nng lng. Tit kim nng lng vi li ích trc tiên là thu h"i nhit thi, và ây là
nhân t quan trng cho các công ty u t vào thit b thu h"i nng lng nhit thi.
M#t khác, vic gim s dng nhiên liu c$ng "ng ngh%a vi vic gim phát thi khí
gây ô nhim môi trng nh CO, H
2
S, SO
2
. Trên thc t, có rt nhiu công ngh tn
dng nhit thi, có th ng dng cho hu ht các l%nh vc, ngành sn xut phát sinh
Creat by: Ngo Mau Nam – 094 513 7315 – Email:
nhit thi. Tuy nhiên, cho n nay v&n còn nhiu doanh nghip cha thc s quan tâm
n vn này.
Hu ht các lò hi công nghip có công sut v'a và nh không c trang b b
trao i nhit thu h"i nhit thi. iu này là do các vn liên quan n bo d(ng,
kích thc thit b , chi phí u t... Vì các lý do ó nên khi l)p #t h thng thu h"i
nhit thi cho các lò hi có công sut v'a và nh ã không thu c hiu qu kinh t.
B trao i nhit s dng ng nhit có rt nhiu li ích so vi b trao i nhit
truyn thng nh: Nh nh* hn, cu trúc n gin, d bo d(ng, gim áp st khí thp,
an toàn vn hành cao, d l)p #t. Vi #c im nh trên, b trao i nhit này s+ rt
hiu qu khi áp dng thu h"i nhit thi trong các nhà máy công nghip. Các ng
nhit có cánh bên ngoài ã c ng dng rt có hiu qu tn dng nhit khói thi
t' các nhà máy, nht là trong công nghip hóa cht và thc phm b!i vì thit b gn,
hot ng lâu bn và có tin cy cao.
Nghiên cu này nh,m mc ích:
- ánh giá hiu qu trao i nhit c-a thit b tn dng nhit thi s dng ng
nhit trng trng trong quá trình vn hành thc t.
- xut phng pháp ci tin nâng cao hiu qu trao i nhit "ng thi m!
ra nhng hng ng dng mi c-a thit b .
2. TNG QUAN V CÁC LÒ DU TRUYN NHIT
Gii thiu v lò du truyn nhit
Lò du truyn nhit c s dng rng rãi ti nc ta t' nm 1990 trong công
nghip ch bin hi sn, thc phm, rau qu… Thit b này s dng môi cht mang
nhit là du chuyên dng (môi cht không ch u nén), quá trình trao nhit xy ra trong
các cm ng trao i nhit bên trong lò. Du truyn nhit sau khi ã nhn nhit lng
do t nhiên liu, c a n thit b trao i nhit khác b,ng bm tun hoàn, vi áp
sut khí quyn du chuyên dng không b hóa hi ! nhit làm vic. Do ó, thông
thng lò gia nhit du không phi là thit b ch u áp lc phi ng ký và kim nh ti
các c quan nhà nc.
Hình 2.1. Lò du truyn nhit t du FO và t than á
Creat by: Ngo Mau Nam – 094 513 7315 – Email:
Nhiên liu t trong các lò này thng là du, than á ho#c gas. T' khi giá du
và gas tng kéo theo chi phí sn xut tng, các nhà máy b)t u chuyn sang dùng than
á, chi phí sn xut gim hn mt phn ba do vy giá thành sn phm thp hn. Tuy
nhiên các lò t than á có nhit khói thi cao (200
o
C - 400
o
C), làm gim hiu sut
c-a lò, do vy cn thit phi s dng b tn dng nhit thi t' các lò này.
Lò du truyn nhit t than á trên ghi c nh do công ty C Nhit in lnh
Bách Khoa Min Trung thit k và ch to. ây là loi lò kiu
π
, bao g"m t hp các
chùm ng, s dng môi cht là du truyn nhit, có s dng b tn dng nhit thi s
dng ng nhit trng trng. Ch iu chnh nhit du truyn nhit hoàn toàn t
ng.
9
2
1
3
10
5
6
7
4
11
8
Hình 2.2. H thng gia nhit không khí 2 triu kcal/h – 200
o
C
Chú thích:
1. Bung t 2. B gia nhit du cp 2
3. B gia nhit du cp 1 4. B tn dng nhit khói thi
5. !ng ng d#n khói nóng 6. Xiclone lc bi khói
7. $ng khói
560Φ
8. Qut khói 5,5 kW
9. Qut gió 4 kW 10. $ng d#n khí nóng
460Φ
11. Ph%u tách bi khói
u im ca lò du truyn nhit t than á
gia nhit cho không khí, lò du truyn nhit t than á có nhiu u im hn so
vi lò hi:
- an toàn cao, ch th-y ng tt: Dùng lò du truyn nhit có th t nhit
cao mà áp sut môi cht thp, an toàn cho ngi s dng.
- Hiu sut cao, kh!i ng nhanh.
Creat by: Ngo Mau Nam – 094 513 7315 – Email:
- Giá thành l)p #t thp.
- D s dng và bo trì, bo d(ng.
- Tui th cao do không có s n mòn trong ng.
- .n nh vi mi ch ph ti.
- Thân lò c cách nhit tt b,ng vt liu bông th-y tinh có mt cao. Bên ngoài
bc b,ng tôn sn t%nh in bo m bn và tính m/ thut.
3. GII THIU V CÁC THIT B TRAO I NHIT TN DNG NHIT
KHÓI THI
tn dng nhit khói thi, hin nay chúng ta ang s dng mt s thit b trao
i nhit dng bc x, i lu, h0n hp, roto hp th nhit, lò hoàn nhit tn dng
nhit thi và b trao i nhit b,ng gm. Mt s thit b s dng ph bin là:
B trao i nhit ng trn tn dng nhit khói thi gia nhit cho không khí.
Loi này s dng khá ph bin do giá thành không cao, ch to n gin, tro bám
không nhiu tuy nhiên h s trao i nhit thp và tiêu tn nhiu kim loi, chim nhiu
không gian l)p #t.
Hình 3.1. B trao i nhit ng trn
B trao i nhit loi có cánh tn dng nhit khói thi gia nhit cho nc cp lò
hi ho#c quá trình công ngh khác, c s dng khá ph bin do h s trao i nhit
c ci thin có nhc im là ch to phc tp, thit b c"ng knh, d bám bn v
phía làm cánh, khó v sinh sa cha.
Hình 3.2. B trao i nhit ng có cánh bên ngoài
Creat by: Ngo Mau Nam – 094 513 7315 – Email:
B trao i nhit loi tm gn sóng tn dng nhit thi gia nhit không khí
nóng, h s trao i nhit ci thin rõ rt, kt cu ch#t ch+ và gn, nhc im ch- yu
là d b t)c, làm v sinh và tu sa khó, s dng cho dòng khói tng i sch và ít n
mòn.
Hình 3.3. B trao i nhit loi tm gn sóng
B trao i nhit loi roto hp th nhit gia nhit cho không khí nóng sy
ho#c t. Loi này có kt cu ch#t ch+, có th t nng sut ln nên thng s dng
trong các nhà máy nhit in, tuy nhiên do #c tính truyn nhit không n nh, kích
thc thit b ln và không khí lnh không c tinh khit nên không ng dng rng
rãi trong công nghip.
Hình 3.4. B trao i nhit loi roto hp th nhit
B trao i nhit truyn thng trong h thng thu h"i nhit khói thi luôn phi
i m#t vi các vn kích thc thit b , bo d(ng và s n mòn. kh)c phc vn
này ngi ta s dng công ngh trao i nhit b,ng ng nhit. Trong các ng dng
công nghip thì công ngh này v&n còn mi m1. Tuy nhiên, nhng nm gn ây do
nhu cu nng lng ngày càng tng kt hp vi xu hng thng mi toàn cu hóa
nên vic s dng b trao i nhit ng nhit trong các ngành công nghip khác c
áp dng rng rãi.
S truyn nhit trao i "ng b trong các ng nhit to cho chúng có d&n
nhit rt cao. Thc t, d&n nhit c-a ng nhit cao hn "ng khong 100 ln. Hn
Creat by: Ngo Mau Nam – 094 513 7315 – Email:
na, t2 l vùng trao i nhit có th iu chnh c b,ng cách thay i cao và b
sung cân b,ng.
4. THIT K CH TO THIT B TRAO I NHIT S DNG NG
NHIT TRNG TRNG
Mt s lý thuy t v ng nhit tr!ng tr"#ng
3ng nhit là phn t trao i nhit có không gian khép kín, bên trong cha môi
cht (n cht ho#c h0n hp) và xy ra hai quá trình chuyn pha là sôi và ngng t.
Vách ng thng b,ng kim loi có dng bt k4, nhng thng là dng ng. 3ng nhit
c chia làm 3 phn: phn bc hi còn gi là phn sôi, ! ây là ng nhn nhit; phn
on nhit, trong phn này ng không trao i nhit vi bên ngoài, phn này có th có
ho#c không có; phn ngng, ! ây ng to nhit.
Hình 4.1. Cu to ng nhit
Trong phn bc hi, cht lng nhn nhit c-a ngu"n nóng (ví d: khói lò…) s+
sôi và bin thành hi, hi chuyn ng qua phn on nhit ti phn ngng. Ti ây
hi nh nhit qua vách ng cho ngu"n lnh ! ngoài ng (ví d: không khí…) và ngng
t li thành cht lng ngng. Cht lng ngng to thành s+ chy v phn bc hi nh
mt trong nhng lc sau ây: lc trng trng, lc mao d&n, lc ly tâm, lc t'
trng… Quá trình làm vic c-a ng nhit c biu din trên " th T-s:
Hình 4.2. ! th T – s biu di%n quá trình làm vic ca ng nhit