Báo cáo CNPM đặc tả và thiết kế đh tây đô

Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Mục Lục

Đặc Tả Yêu Cầu Phần Mềm
cho
Dự Án

Quản Lý Thư Viện
Phiên bản 1.0 được phê chuẩn
Được chuẩn bị bởi nhóm 6:
Phạm Hải Đăng
Lê Trường Sơn
Trần Nguyễn Duy Tùng
Trần Thị Hoài Thương
Phạm Ngọc Toán
Lê Trung Trực
Ngày tạo ra bản đặt tả 25-02-2013

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 1


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Theo dõi phiên bản tài liệu

Tên
Ngày
Phần mềm Quản Lý Thư Viện 25/02/2013

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 2

Lý do thay đổi
Không thay đổi

Phiên bản
1.0


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

1. Giới thiệu
Hiện nay, CNTT đã và đang ngày càng phát triển mạnh mẽ trong mọi lĩnh
vực của đời sống, kinh tế, xã hội. Đặc biệt trong cơ chế thị trường sự phát triển
của các quan hệ kinh tế cũng như sự mở rộng ngày càng lớn về quy mô của các
doanh nghiệp, xí nghiệp, cơ quan đã làm tăng các luồng và khối lượng thông tin,
làm cho công tác quản lý trở nên phức tạp hơn. Với việc làm công tác quản lý
thủ công bằng sổ sách (như trước kia) thì không thể đáp ứng được với sự phát
triển như hiện nay. Trong xu thế ấy, việc quản lý dựa vào máy tính là một nhu
cầu thiết yếu của hầu hết mọi ngành, mọi doanh nghiệp, việc tin học hóa từng
bước trong công tác quản lý, khai thác, điều hành sản xuất kinh doanh và quản
lý hoạt động là một đòi hỏi ngày càng cấp thiết.

Công việc quản lý thư viện thao tác với một dữ liệu lớn, liên quan đến
nhiều người dùng, nếu chỉ quản lý thông qua sổ sách, giấy tờ (phiếu thông báo,
phích tra cứu) thì không thể nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn tài
nguyên thư viện hiện có. Vì vậy chúng em lựa chọn bài tập “Quản lý thư viện
Trường Đại Học Tây Đô ” với hy vọng có thể xây dựng được hệ thống phần
mềm góp phần nâng cao hiệu quả trong việc quản lý và sử dụng nguồn tài
nguyên của thư viện.
1.1 Mục tiêu
Mục tiêu của đề tài là áp dụng Công nghê thông tin vào quản lý thư viện
trường thay thế cho hình thức quản lý truyền thống đang được áp dụng tại đây
với việc áp dụng phần mềm vào quản lý thì thư viện sẽ phục vụ tốt hơn cho hoạt
động của trường giúp trường hoàn thành nhiệm vụ chính trị - xã hội của mình
trong thời đại mới thời đại của công nghệ, kinh tế tri thức việc xây dựng dự án
công nghệ thông tin cho thư viện trường là một nhiệm vụ cấp bách và lâu
dài.Việc này phải được tiến hành một cách tuần tự từng bước và đưa vào sử
dụng vận hành ngay để thấy được hiệu quả của nó.
Với việc đưa vào hoạt động phần mềm quản lý thư viện hướng tới có thể
đáp ứng nhu cầu của toàn bộ sinh viên và cán bộ giảng viên của trường về tài
liệu học tập nghiên cứu một cách nhanh chóng hiệu quả nhất.
Yêu cầu cần đạt được khi xây dựng phần mềm đó là có thể xây dựng được
hệ thống thông tin phục vụ học tập nghiên cứu của sinh viên cũng như cán bộ
trong trường cũng như đơn vị khác được phép sử dụng tài nguyên thư viện của
trường.Với việc áp dụng công nghệ thông tin vào nghiệp vụ quản lý thư viện
ngoài việc đáp ứng nhu cầu đặt ra trước mắt của trường còn đáp ứng nhu cầu
trong tương lai.Với việc áp dụng phần mềm vào quản lý thư viện cũng cho phép
cán bộ trường hình thành thói quen làm việc mới đó là áp dụng tiến bộ của công
nghê thông tin. Đó là một kỹ năng quan trọng trong kỷ nguyên của công nghệ

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 3


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

thông tin mà mỗi người cần được trang bị để phục vụ công tác nghiệp vụ của
mình nhất là cán bộ thư viện.
Ngoài ra yêu cầu của phần mềm quản lý thư viện nữa đó là:
- Giao diện: phải thân thiện, dễ sử dụng, đẹp.
- Tốc độ xử lý: phải nhanh, không để người dùng chờ quá lâu.
- Khi thay đổi 1 chức năng thì không làm ảnh hưởng đến các chức
năng khác.
- Có khả năng sao lưu & phục hồi CSDL khi có sự cố.
- Khả năng thay đổi chức năng & giao diện dễ dàng.
Với các chức năng thêm, sửa, tìm kiếm thông tin… liên quan đến việc
thao tác nghiệp vụ thư viện yêu cầu người lập trình cần hiểu rõ nghiệp vụ quản
lý thư viện để từ đó phân tích thiết kế cơ sở dữ liệu và chương trình cho hệ
thống.
1.2 Phạm vi sản phẩm
Phạm vi nằm trong giới hạn của môn học công nghệ phần mềm và các
mục tiêu phục vụ quản lý cho thư viện có trường đại học Tây Đô.
Phần mêm quản lý thư viện này nhằm giải quyết phần nào khó khăn trên.
Phần mềm hỗ trợ các chức năng thông dụng mà nhiệm vụ của thủ thư hay làm
và hỗ trợ việc lưu trữ dữ liệu sách, giúp độc giả thuận lợi khi tìm kiếm tài liệu.
Phần mềm có thể sử dụng riêng lẻ (sử dụng cá nhân) hoặc nhiều người
dùng trên nhiều máy tính khác nhau (chạy trên mạng LAN với hệ thống máy chủ
nội bộ);
Ngôn ngữ giao tiếp trong hệ thống (cũng như trên giao diện) bằng tiếng

Việt (ngôn ngữ phổ thông trong nước Việt Nam).
1.3 Bảng chú giải thuật ngữ
STT
1
2
3
4
5

Thuật ngữ / Từ viết tắt
LAN
CSDL
CNTT
DHQG
CNPM

Định nghĩa / Giải thích
Mạng cục bộ
Cơ sở dữ liệu
Công nghệ thông tin
Đại Học Quốc Gia
Công nghệ phần mềm

1.4 Tài liệu tham khảo
[1] .
[2] http:// tinhoc2.net.
[3] Giáo trình CNPM đại học công nghệ ĐHQG Hà Nội.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 4


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

[4] Giáo trình CNPM đại học Cần Thơ
1.5 Bố cục tài liệu
Tài liệu đặc tả bao gồm:
- Mô tả tổng quan về sản phẩm:
Giới thiệu sơ lược về sản phẩm, tên và phạm vi sử dụng của
phần mềm, bao quát các chức năng của sản phẩm cũng như đặc
điểm sử dụng của người dùng.
- Các yêu cầu giao tiếp bên ngoài:
Phân tích giao diện người dùng, yêu cầu kỹ thuật cho người
lập trình (phần cứng và phần mềm).
- Các tính năng của hệ thống:
Liệt kê khái quát các chức năng chính của hệ thống.
- Các yêu cầu phi chức năng:
Hệ thống đảm bảo tính nhất quán.
- Các yêu cầu khác:
Thường là yêu cầu về luật pháp và phong tục tập quán.
2. Mô tả tổng quan
2.1 Bối cảnh của sản phẩm
Trong thời đại tri thức ngày nay, việc nâng cao chất lượng giáo dục là
nhiệm vụ quan trọng và hàng đầu của nước ta. Song song với việc đào tạo, việc
quản lý cũng không kém phần quan trọng đặc biệt là việc quản lý sách trong các
thư viện. Hằng ngày một số lượng lớn sách trong các thư viện được sử dụng.
Việc quản lý sách vốn đã rất khó khăn, mặt khác do nhu cầu đọc của chúng ta

ngày càng tăng nên việc quản lý sách trong các thư viện càng khó khăn hơn.
Nắm được yêu cầu đó, nhóm chúng tôi đã tạo ra một phần mềm quản lý
thư viện để góp phần tăng hiệu suất công việc, tiết kiệm thời gian và hỗ trợ việc
lưu trữ dữ liệu sách, giúp độc giả thuận lợi khi tìm kiếm tài liệu.
2.2 Các chức năng của sản phẩm
Các chức năng chính của phần mềm quản lý thư viện gồm:
- Quản lý nhập sách.
- Quản lý độc giả.
- Quản lý mượn sách, trả sách.
- Thống kê.
- Tìm kiếm.
2.3 Đặc điểm người sử dụng
Nhận dạng các nhóm người sử dụng sản phẩm ta có đặc trưng của từng
nhóm người sử dụng như sau:
Giám đốc thư viện: Quản lý toàn bộ hệ thống hoạt động của thư viện.
Thủ thư: Có trách nhiệm cập nhập hàng ngày sách báo và cập nhập độc
giả. Huỷ bỏ các độc giả đã đến thời điểm hết hạn ra khỏi danh mục. Sắp xếp

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 5


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

sách theo thứ tự nhất định của từng khu vực kệ sách để dễ tìm kiếm sách khi có
yêu cầu mượn. Ngoài ra còn lập thông báo thống kê số sách mượn, số độc giả và
sách hỏng từ đó xác định các sách và chủ đề mà được độc giả mượn nhiều nhất

để có kế hoạch bổ sung sách.
Bộ phận phục vụ độc giả: cung cấp thẻ thư viện, thẻ muợn trả sách, kiểm
tra độc giả, xoá bỏ các độc giả đã quá hạn mượn sách. Việc cho mượn sách này
theo 2 hình thức:
- Mượn đọc tại chỗ ở phòng đọc
- Mượn mang về nhà để tham khảo (mượn giáo trình theo học kỳ)
2.4 Môi trường vận hành
Ngôn ngữ lập trình: Hệ thống được xây dựng trên nền window form với
ngôn ngữ C#. Cơ sở dữ liệu của hệ thống sử dụng CSDL Microsoft SQL Server
2005.
Yêu cầu phần cứng:
+ CPU: P.IV trở lên.
+ RAM: ít nhất 512 MB.
+ Đĩa cứng (ổ C: ): Tối thiểu trống 1Gb.
+ Hệ điều hành: Windows, thấp nhất là Service Pack 2
2.5 Các ràng buộc về thực thi và thiết kế
- Ngôn ngữ lập trình: C#
- Cơ sở dữ liệu: CSDL Microsoft SQL Server 2005
- Ràng buộc thực tế :
+ Giao diện đơn giản, thân thiện với người sử dụng.
+ Kích thước của CSDL đủ lớn để lưu trữ thong tin khi sử dụng.
+ Bàn giao sản phẩm đúng thời gian và địa điểm thích hợp.
+ Phần mềm chạy trên nền Windown.
2.6 Các giả định và phụ thuộc
- Máy tính bắt buộc phải kết nối mạng Lan cục bộ.
- Phần mềm hổ trợ sao lưu hệ thống theo thời gian định sẵn.
- Có thể tính hợp và sử dụng các nguồn dữ liệu khác.
3. Các yêu cầu giao tiếp bên ngoài
3.1 Giao diện người sử dụng
Giao diện người sử dụng gồm 7 biểu mẫu: Đăng kí, đăng nhập, quản lý

nhập sách, quản lý độc giả, quản lý mượn sách, trả sách, thống kê, tìm kiếm.
- Giao diện than thiện dễ sử dụng.
- Màu sắc hài hòa hợp với văn hóa.
- Font chữ Time New Roman, cỡ chữ 14.
- Góc trên bên phải là logo.
- Ở giữa là mục chọn các chức năng.
- Góc dưới bên phải là mục trợ giúp cho người sử dụng.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 6


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

3.2 Giao tiếp phần cứng
Phần mềm có thể tương thích hầu hết các phần cứng và các thiết bị hỗ trợ
của máy.
Yêu cầu phần cứng:
CPU: P.IV trở lên.
RAM: ít nhất 512 MB.
Đĩa cứng (ổ C: ): Tối thiểu trống 1Gb.
Hệ điều hành: Windows, thấp nhất là Service Pack 2
3.3 Giao tiếp phần mềm
Phần mềm tương thích với các phần mềm khác.
Sản phẩm phần mềm này cần phải có các thành phần phần mềm cụ thể
khác như Net Farmwork 2.0 trở lên, Microsoft access, Microsoft SQL server.
Trong Microsoft SQL server các thư viện gồm có Int, varchar, char,

number, date. Phần mềm này cho phép người dung định nghĩa, tạo và duy trì
CSDL đồng thời cung cấp dịch vụ truy cập đến CSDL này một cách có quản lý,
sao lưu và phục hồi CSDL.
Nhờ phần mềm Microsoft SQL server chúng ta có thể lưu và sữa chửa
CSDL.
3.4 Giao tiếp truyền thông tin
Cho phép trao đổi thông tin và chia sẻ dữ liệu qua Mạng Lan.
Các chuẩn giao tiếp:
- TCP (Transmission Control Protocol): thiết lập kết nối giữa các máy
tính để truyền dữ liệu. Nó chia nhỏ dữ liệu ra thành
những gói (packet) và đảm bảo việc truyền dữ liệu thành công.
- IP (Internet Protocol): định tuyến (route) các gói dữ liệu khi chúng
được truyền qua Internet, đảm bảo dữ liệu sẽ đến đúng nơi cần nhận.
- FTP (File Transfer Protocol): cho phép trao đổi tập tin qua Internet.
- SMTP (Simple Mail Transfer Protocol): cho phép gởi các thông
điệp thư điện tử (e-mail) qua Internet.
- Các máy tính có thể trao đổi dữ liệu thông qua mạng cục bộ hoặc
mạng Internet thông qua giao thức TCP/IP.

4. Các tính năng của hệ thống
Sau quá trình khảo sát nghiệp vụ và thực trạng quản lý thư viện, nhóm em
xậy dựng các tính năng của hệ thống:
- Đăng nhập
- Đăng ký
- Quản lý nhập sách.
- Quản lý độc giả.
- Quản lý mượn sách, trả sách.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 7


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

- Thống kê.
- Tìm kiếm.
4.1 Tính năng đăng nhập
4.1.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả: Dùng để đăng nhập vào hệ thống để sử dụng các tính năng của
chương trình.
Mức ưu tiên: ở mức cao, bảo mật tốt cho người sử dụng và cho toàn hệ
thống.
4.1.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng
Tác nhân: Người sử dụng cần phải thực hiện theo yêu cầu của hệ thống
khi muốn đăng nhập vào hệ thống.
Chuỗi đáp ứng: Một bảng thông báo sẽ hiện ra hỏi bạn có đăng nhập hoặc
thoát có thêm phần đăng ký nếu bạn chưa đăng ký.
4.1.3 Các yêu cầu chức năng
Chức năng đăng nhập cần tính bảo mật cao, khi điền đầy đủ các thông tin
thì hệ thống sẽ chấp nhận cho bạn đăng nhập và ngược lại nếu các thông tin
không chính xác thì hệ thống sẽ báo lỗi và yêu cầu nhập lại.
4.2 Tính năng đăng ký
4.2.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả: Dùng để đăng ký tên tài khoản, mật khẩu, thông tin cá nhân, ngày
làm thẻ và ngay hết hạn. Để thực hiện cho quá trình đăng nhập.
Mức ưu tiên: Ở trung bình, với lợi ích khi hoàn thành bản đăng ký để
thực hiện việc đăng nhập, sử dụng mật khẩu có tính bảo mật tốt.

4.2.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng
Tác nhân: Người sử dụng cần phải thực hiện theo yêu cầu của hệ thống.
Ví dụ: Khi click vào chức năng đăng ký nếu chưa là thành viên.
Chuỗi đáp ứng: Một bảng thông báo sẽ hiện ra giúp bạn điền đầy đủ thông
tin để đăng ký bạn hoặc có thể chọn thoát.
4.2.3 Các yêu cầu chức năng
Chức năng đăng nhập cần tính bảo mật cao và độ chính xác cao, khi điền
đầy đủ các thông tin thì hệ thống sẽ chấp nhận cho bạn đăng ký thành công và
ngược lại nếu các thông tin không chính xác thì hệ thống sẽ báo lỗi và yêu cầu
nhập lại.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 8


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

4.3 Tính năng quản lý nhập sách
4.3.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả: Dùng để quản lý sách hiệu quả, nhập thông tin cho sách nếu có
thay đổi, cập nhật thông tin cho sách mới .
Mức ưu tiên: ở mức trung bình, cần cập nhật chi tiết và chính xác để tiết
kiệm thời gian cho việc tìm kiếm, dễ dàng quản lý và thay đổi hơn.
4.3.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng
Tác nhân: Các bảng biểu giúp người quản lý có thể cập nhật sách, bổ
sung, thay đổi, tất cả các dữ liệu về sách có sẵn hoặc sắp nhập về.
Chuỗi đáp ứng: Bảng Quản lý nhập sách có sẵn các tinh năng các phần

liên quan đến sách, các khung điền dữ liệu giúp thay đổi và nhập sách mới. Có
thể xóa loại bỏ và sửa chữa chúng.
4.3.3 Các yêu cầu chức năng
Chức năng thêm: Người quản lý có thể thêm dữ liệu vào các dòng hoặc
các cột trong phần mềm, không được thêm dữ liệu vào các dòng các cột đã có dữ
liệu.
Chức năng xóa: Người quản lý có thể xóa dữ liệu nào đó trong cơ sở dữ
liệu sẵn có.
Chức năng sửa: Khi người quản muốn sửa dữ liệu trong cơ sơ dữ liệu thì
có thể sử dụng chức năng Sửa. Tuy nhiên, khi sửa dữ liệu nhưng không lưu lại
dữ liệu sẽ trở về trạng thái trước khi sửa đổi.
4.4 Tính năng quản lý độc giả
4.4.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả : Dùng để quản lý các thông tin của độc giả.
Mức ưu tiên : ở mức trung bình, cần cập nhật chi tiết và chính xác để dễ
dàng quản lý và thay đổi hơn.
4.4.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng
Tác nhân : Người quản lý có thể cập nhật, bổ sung, thay đổi thông tin của
độc giả khi độc giả cần thay đổi thông tin, bổ sung thêm thông tin.
Chuỗi đáp ứng : Bảng Quản lý độc giả có sẵn các tính năng để thêm thay
đổi và cập nhật thông tin của độc giả.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 9


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

4.4.3 Các yêu cầu chức năng
Chức năng thêm: Người quản lý có thể thêm thông tin vào các dòng hoặc
các cột trong phần mềm, không được thêm dữ liệu vào các dòng các cột đã có dữ
liệu.
Chức năng sửa : Khi người quản muốn sửa thông tin trong cơ sở dữ liệu
thì có thể sử dụng chức năng Sửa. Tuy nhiên, khi sửa thông tin độc giả nhưng
không lưu lại dữ liệu sẽ trở về trạng thái trước khi sửa đổi.
4.5 Tính năng quản lý mượn sách, trả sách
4.5.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả: Dùng để quản lý các thông tin về việc mượn hoặc trả sách của độc
giả.
Mức ưu tiên : ở mức cao, cần quản lý chặt chẽ, để bảo quản đủ số sách và
không làm thất thoát khi cho mượn và bảo đảm trả đúng thời gian khi cho mượn
sách.
4.5.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng
Tác nhân : Người quản lý có thể cho độc giả mượn hoặc thu lại sách khi
độc giả trả.
Chuỗi đáp ứng : Bảng Quản lý mượn sách cần nhập thông tin chính xác
yêu cầu mượn sách của độc giả.
Bảng trả sách cũng cần điền đầy đủ các yêu cầu, thời gian để độc giả trả
lại đúng thời gian và số sách đã mượn.
4.5.3 Các yêu cầu chức năng
Chức năng quản lý mượn sách cần nhập chính xác, để có thể cho độc giả
mượn được sách và ngược lại nếu các thông tin không chính xác thì hệ thống sẽ
báo lỗi và yêu cầu nhập lại hay thoát khi không cần sử dụng.
Chức năng quản lý trả sách cần nhập chính xác, đúng thời gian để độc giả
trả sách và ngược lại nếu các thông tin không chính xác thì hệ thống sẽ báo lỗi
và yêu cầu nhập lại.
4.6 Tính năng thống kê

4.6.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả: Khi người dùng nhập đầy đủ dữ liệu cần thiết thì hệ thống sẽ tự
động tính toán, thống kê và đưa ra kết quả.
Mức ưu tiên: ở mức trung bình, cần thống kê chính xác để đảm bảo tính nhất
quán dữ liệu về sách, đánh giá đúng số sách đang quản lý.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 10


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

4.6.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng
Tác nhân : Người quản lý nhập số liệu để thống kê về việc quản lý sách
theo định kỳ.
Chuỗi đáp ứng : Bảng Thống kê có sẵn các tính năng các phần liên quan
đến việc nhập số liệu,nhập sách, thời gian số sách mượn, số sách trả các khung
điền số liệu cho việc thống kê dễ hơn và chính xác hơn.
4.6.3 Các yêu cầu chức năng
Nhập đầy đủ các dữ liệu, số liệu chức năng mới có thể thực hiện.Cần nhập
chính xác các số liệu đó.
4.7 Tính năng tìm kiếm
4.7.1 Mô tả và mức ưu tiên
Mô tả: Dùng để tìm kiếm thông tin sách có trong thư viện.
Mức ưu tiên: ở mức thung bình, có thể tìm kiếm theo nhiều cách khác
nhau.
4.7.2 Tác nhân / Chuỗi đáp ứng

Tác nhân: Người dùng có thể tìm kiếm mọi thông tin về tất cả các sách có
trong thư viện.
Chuỗi đáp ứng : Bảng tìm kiếm có thể giúp cho người dùng co thể tìm
kiếm sách nhanh chong hơn nhờ những hướng dẫn có sẵn.
4.7.3 Các yêu cầu chức năng
Không cần độ chính xác cao, nhưng phải đảm bảo đủ thông tin cần thiết
để tìm kiếm được các quyển sách cần thiết.
5. Các yêu cầu phi chức năng
5.1 Yêu cầu thực thi
Nhận danh sách từ bảng độc giả,có thể xuất danh sách độc giả hoặc danh
sách sách trong kho và in ra máy in khi cần.
Người dùng có thể thay đổi các qui định nhập mới sách,qui định mượn
sách,thay đổi các biểu mẫu,thay đổi phiếu(ví dụ như thay đổi số sách mượn tối
đa), phần mềm thì có thể ghi nhận mới và thay đổi cách thức kiểm tra.
5.2 Yêu cầu an toàn
Hệ thống có thể phục hồi thông tin về sách đã xóa, thông tin người dùng,
độc giả và cũng có thể hủy vĩnh viễn chúng.
Cho biết cách thức xóa,lí do và thông tin sách cần xóa.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 11


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

5.3 Yêu cầu bảo mật
STT

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Nghiệp vụ
Phân quyền
Lập thẻ độc giả.
Nhập sách mới.
Cho mượn sách.
Nhận trả sách.
Sửa thông tin độc giả.
Sửa thông tin sách.
Xóa sách
Xóa độc giả
Thống kê
Tra cứu sách

Quản trị
X
X
X
X

X
X
X
X
X

Thủ thư

Khác

X
X
X
X
X
X
X
X
X
X

X

5.4 Các đặc điểm chất lượng phần mềm
STT
1

Yêu cầu
Dễ sửa lỗi

Mô tả chi tiết
Xác định lỗi nhanh.

2

Dễ bảo trì

3

Tái sử dụng

4

Dễ thích ứng

5

Tính dễ sử
dụng

6

Tính chính xác

7

Tính linh hoạt

8

Tính thao tác
giữa các thành

Thêm hoặc thay đổi
chức năng mới
nhanh.
Xây dựng phần mềm
quản lí mới nhanh
phát triển từ phần
mềm cũ.
Tức là khi đổi sang
hệ quản trị mới hệ
thống vẫn hoạt động
tốt.
Phần mềm dễ sử
dungh, giao diện thân
thiện với người dùng
Dữ liệu trong hệ
thống và dữ liệu xuất
ra cần phải chính xác
Có thể thực hiện
nhiều thao tác cùng
lúc
Thao tác giữa các
thành phần trong cơ

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 12

Ghi chú
Khi sửa thì sửa 1 lỗi chức
năng không ảnh hưởng tới
các chức năng khác.
Không ảnh hưởng tới các
chức năng đã có.
Với cùng các yêu cầu nghiệp
vụ.
Vói cùng yêu cầu nghiệp vụ.

Có phần hướng dẫn sử dụng
phần mềm
Dữ liệu được kiểm tra chặt
chẽ khi thực hiện các thao
thác trên chúng.
Khả năng xử lý dữ liệu tốc
độ ổn định, nhiều người có
thể truy cập cùng một lúc.
Có sự liên kết chặt chẽ giữa
các bảng dữ liệu.


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

phần
9

Tính có thể
kiểm thử

10

Tính khả
chuyển.

Công nghệ phần mềm

sở dữ liệu cần phải
được tương thích với
nhau
Dễ dàng kiểm tra
hoạt động của phần
mềm bằng các cơ sở
dữ liệu mẫu để phát
hiện lỗi của phần
mềm.
Khả năng chạy được
trên nhiều hệ thống
máy tính hay trên
nhiều hệ điều hành
khác nhau.

Dễ dàng phát hiện lỗi bằng
cách xem xét mẫu cơ sở dữ
liệu.

Có thể chuyển từ hệ thống nọ
sang hệ thống kia mà gần
như không phải sửa đổi gì

5.5 Các quy tắc nghiệp vụ
Mỗi người sử dụng được cấp một tài khoản có thể thực hiện các chức
năng riêng biệt để sử dụng các tính năng cụ thể của phần mềm (ví dụ: nhân viên
chỉ có thể nhập và lưu dữ liệu hàng hóa vào cơ sở dữ liệu, không thể thêm, xóa,
sửa dữ liệu; người quản lý thì có thể thực hiện chức năng thêm, xóa, sửa dữ liệu
khi thông tin chưa chính xác). Phần mềm được vận hành phải tuân theo các
nguyên tắc cụ thể do người lập trình đặt.
6. Các yêu cầu khác
Yêu cầu về hiệu năng: hệ thống cần có bộ nhớ cần thiết và khi chạy
chương trình, hệ điều hành cần chạy với tốc độ Ram tối thiểu 512MB. Thời gian
đáp ứng của hệ thống càng nhanh càng tốt.
Giao diện quốc tế: loại bỏ các văn hóa đặc trưng riêng biệt, ví dụ: hình
ảnh, chữ viết, giao diện người dùng cần phải phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế,
phần mềm đúng với yêu cầu luật pháp quốc tế, dự án có thể được tái sử dụng,
nâng cấp cho nhiều lĩnh vực khác nhau và sử dụng trên nhiều quốc gia.
Phiên bản phát hành cần phải ghi chính xác là ở nước nào.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 13


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Thiết Kế Phần Mềm
cho
Dự Án

Quản Lý Thư Viện
Phiên bản 1.0 được phê chuẩn
Được chuẩn bị bởi nhóm 6:
Phạm Hải Đăng
Lê Trường Sơn
Trần Nguyễn Duy Tùng
Trần Thị Hoài Thương
Phạm Ngọc Toán
Lê Trung Trực
Ngày tạo ra bản thiết kế 25-02-2013

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 14


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Theo dõi phiên bản tài liệu
Tên
Ngày
Phần mềm Quản Lý Thư Viện 25/02/2013

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 15

Lý do thay đổi

Không thay đổi

Phiên bản
1.0


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

1. Giới thiệu
1.1 Mục đích
Tài liệu thiết kế phần mềm “Quản lý thư viện” này mô tả thiết kế kiến
trúc và thiết kế kiến trúc và thiết kế chi tiết của phần mềm “Quản lý thư viện”
nhằm cung cấp thông tin về thiết kế kiến trúc và thiết kế chi tiết của phần mềm
này để người lập trình nắm được yêu cầu của khách hàng cũng như những tính
năng chương trình cần có, đồng thời có thể lưu lại để dễ dàng nâng câp, phát
triển và bảo trì trong suốt thời gian sống của chương trình, đối với khách hàng
và người sử dụng có thể nắm được tính năng, cũng như ưu nhược điểm của
phần mềm đối với môi trường, để dễ dàng vận hành và khai thác.
1.2 Phạm vi
Phạm vi nằm trong giới hạn của môn học công nghệ phần mềm và các mục tiêu
phục vụ quản lý cho thư viện có trường đại học Tây Đô.
Phần mêm quản lý thư viện này nhằm giải quyết phần nào khó khăn trên. Phần
mềm hỗ trợ các chức năng thông dụng mà nhiệm vụ của thủ thư hay làm và hỗ trợ
việc lưu trữ dữ liệu sách, giúp độc giả thuận lợi khi tìm kiếm tài liệu.

1.3 Tài liệu tham khảo
[1]
[2]

[3]
[4]

http:// update24h.info.
http:// tinhoc2.net.
Giáo trình CNPM đại học công nghệ ĐHQG Hà Nội.
Giáo trình CNPM đại học Cần Thơ

1.4 Tổng quan về tài liệu
Tài liệu thiết kế gồm:
- Tổng quan hệ thống.
- Kiến trúc hệ thống: Gồm thiết kế kiến trúc, mô tả sự phân rã, cơ
sở thiết kế.
- Thiết kế dữ liệu: Gồm mô tả dữ liệu, từ điển dữ liệu
- Thiết kế theo chức năng: Gồm các chức năng đăng nhập, đăng kí,
cập nhật sách, chức năng mượn trả sách,quản lý đọc giả,tìm kiếm, thống
kê báo cáo.
2. Tổng quan hệ thống
Việc quản lý sách vốn đã rất khó khăn, mặt khác do nhu cầu đọc của chúng ta
ngày càng tăng nên việc quản lý sách trong các thư viện càng khó khăn hơn.

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 16


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Nắm được yêu cầu đó, nhóm chúng tôi đã tạo ra một phần mềm quản lý thư
viện để góp phần tăng hiệu suất công việc, tiết kiệm thời gian và hỗ trợ việc lưu trữ dữ
liệu sách, giúp độc giả thuận lợi khi tìm kiếm tài liệu.
Hệ thống được xây dựng trên nền window form với ngôn ngữ C#. Cơ sở dữ
liệu của hệ thống sử dụng CSDL Microsoft SQL Server 2005 và ngôn ngữ lập trình
C# và dùng VisualBasic để thết kế giao diện chương trình.Và phải đạt được các yếu tố
sau:
+ Giao diện đơn giản, thân thiện với người sử dụng.
+ Kích thước của CSDL đủ lớn để lưu trữ thong tin khi sử dụng.
+ Bàn giao sản phẩm đúng thời gian và địa điểm thích hợp.
+ Phần mềm chạy trên nền Windown.

3. Kiến trúc hệ thống
3.1 Thiết kế kiến trúc

Hệ thống được phân quyền người dung bao gồm hai thành phần:
- Người quản lý: có thể thao tác với tất cả các chức năng
của hệ thống
- Thành viên: bị hạn chế một số thao tác chức năng của hệ
thống, thành viên chỉ được thực hiện thao tác nhập thông tin và
tìm kiếm dữ liệu. Vì thành viên bị ràng buộc bởi tính an toàn và
bảo mật dữ liệu.
- Dưới đây là sơ đồ tổng quan hệ thống:

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 17


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

3.2 Mô tả sự phân rã
Sơ đồ phân rã chức năng của hệ thống Quản lý thư viện:

3.3 Cơ sở thiết kế

Sơ đồ trên thể hiện rõ từng vai trò của các chức năng trong phần
mềm, thấy được các chức năng cơ bản của hệ thống, đảm bảo các
ràng buộc.
Thông tin được lưu trữ vào cơ sở dữ liệu sau khi hệ thống đã xử
lý.
Tính thỏa hiệp: Các kiến trúc thiết kế của thiết kế viên cần phải
được sự đồng ý của khách hàng để đưa ra một sơ đồ hiện thị chính
xác. Sơ đồ mà chúng tôi chọn thể hiện tính thỏa hiệp đặc trưng, sự
ràng buộc giữa các mối quan hệ của những người sử dụng với hệ
thống: đó là sự phân quyền của người phân quyền sử dụng hệ thống
của người quản lý và thành viên được thể hiện qua những qui ước
mặc định của các chiều hướng mũi tên khác nhau.
Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 18


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

4. Thiết kế dữ liệu

4.1 Mô tả dữ liệu

Bảng :Sach
Tên trường
MaSach
TieuDe
SoLuong
NamXB
MãNXB
MaNN
MaTL
MaTG
MaVT
HienTrang

Chức năng
Mã sách
Tên sách
Số lượng
Năm Xuất Bản
Mã Nhà xuất bản
Mã Ngôn ngữ
Mã Thể Loại
Mã Tác Giả
Mã Vị Trí
Hiện Trạng

Kiểu dữ liệu
Char
Nvarchar

Int
Datetime
Char
Char
Char
Char
Char
int

Độ dài
10
30
2
8
10
10
10
10
10
2

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

Bảng:ĐocGia
Tên Trường
Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 19


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

MaSV
HoTen
NgaySinh
DiaChi
MaKhoa
NgayLamThe
NgayHetHan
MaQuyen

Mã Sinh Viên
Họ Tên
Ngày Sinh
Địa Chỉ
Mã Khoa
Ngày làm thẻ
Ngày hêt hạn
Mã quyền hạn

Char
Nvarchar
Datetime
Nvarchar

Char
Datetime
Datetime
Char

10
50
8
50
10
4
4
10

Kiểu dữ liệu
Char
Char
Char
Nvarchar
Char
Char

Độ dài
10
10
10
20
10
10

Bảng :PhieuMuonTra
Tên Trường
MaPM
MaSV
MaSach
TheThuc
MaTL
MaTG

Chức năng
Mã Phiếu mượn
Mã Sinh Viên
Mã Sách
Thể thức mượn
Mã Thể Loại
Mã Tác Giả

Bảng :NXB
Tên Trường
MaNXB
TenNXB
DiaChi
SDT

Chức năng
Mã Nhà xuất bản
Tên Nhà xuất bản
Địa chỉ
Số Điện thoại

Kiểu dữ liệu
Char
Nvarchar
Nvarchar
Char

Bảng:TheLoai
Tên Trường

Chức năng

Kiểu dữ liệu Độ dài

Mã Thể Loại
Tên Thể Loại

Char
Nvarchar

MaTL
TheLoai

Bảng:NgonNgu
Tên Trường
MaNN
TenNN

Độ dài
10
20

50
20

10
20

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

Mã Ngôn Ngữ
Tên Ngôn Ngữ

Char
Nvarchar

10
20

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 20


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Bảng:TacGia
Tên Trường

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

MaTG
TacGia

Mã tác giả
Tên tác giả

Char
Nvarchar

10
25

Tên Trường

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

MaVT

Kho
Ke
Ngan

Mã vị trí
Kho
Kệ
Ngăn

Char
Char
Char
Char

10
10
10
10

Tên Trường

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

MaKhoa
TenKhoa

Mã Khoa
Tên Khoa

Char
Nvarchar

10
25

Bảng:ViTri

Bảng:Khoa

Bảng:ViPham
Tên Trường
MaVP
HTPhat
QuyDinh

Bảng:QuyenHan
Tên Trường
MaQuyen
QuyenHan

Bảng:NhanVien
Tên Trường
MaNV
HoTen
MaQuyen

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

Mã vi phạm
Hình thức phạt
Quy định

Char
Nvarchar
Nvarchar

10
30
30

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

Mã quyền hạn
Quyền hạn

Char
Nvarchar

10
25

Chức năng

Kiểu dữ liệu

Độ dài

Mã nhân viên
Họ tên
Mã quyền hạn

Char
Nvarchar
Char

10
25
10

4.2 Từ điển dữ liệu
TÊN
STT
Mã sách
Tên sách
Đơn vị tính

KIỂU DỮ LIỆU
Int

Char
Char
Char

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 21

MÔ TẢ
Đánh số thứ tự tăng dần
Mã có thể số và chữ
Mã có thể số và chữ
Có thể số và chữ


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Số lượng
Tổng số lượng

Công nghệ phần mềm

Int
Int

Số
Số

5. Thiết kế theo chức năng
5.1 Chức năng đăng nhập và đăng kí

Mục đích: Đăng nhập hay tạo 1 tài khoản để sử dụng hể thống
Giao diện đăng nhập:

1
2

3

4

Giao diện đăng ký:

Các thành phần trong giao diện:

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 22

5


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

STT
1
2
3

Loại điều
Textbox

Textbox
Button

4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

Button
Button
Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Button
Button

Công nghệ phần mềm

Giá trị mặc
Lưu ý
Rỗng
Nhập tên đăng nhập
Rỗng
Nhập mật khẩu
Đăng nhập vào hệ thống(Sau
khi nhập tên đang nhập và mật
khẩu)
Tạo
tài khoản để sử dụng phần
Thoát khỏi giao diện đăng nhập
Rỗng
Nhập tên tài khoản cần tạo
Rỗng
Nhập họ tên người đăng kí
Rỗng
Nhập mật khẩu
Rỗng
Nhập mã phân quyền hệ thống
Rỗng
Nhập ngày sinh
Rỗng
Nhập mã khoa
Rỗng
Nhập địa chỉ
Rỗng
Nhập địa chỉ Email (dùng để
Ngày làm thẻ

Ngày hết hạn

5.2 Chức năng cập nhật sách
Mục đích: Cập nhật thông tin sách
Giao diện:

Các thành phần trong giao diện:
STT Loại điều
Giá trị mặc
1
Textbox
Rỗng
Nhập
2
Textbox
Rỗng
Nhập
3
Textbox
Rỗng
Nhập
4
Textbox
Rỗng
Nhập

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 23

Lưu ý
mã sách
tên sách
năm xuất bản
mã thể loại


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

Công nghệ phần mềm

Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Textbox
Button
Button
Button

Combobox
Listview

Rỗng
Rỗng
Rỗng
Rỗng
Rỗng

Nhập mã ngôn ngữ
Nhập mã tác giả
Nhập mã nhà xuất bản
Nhập mã vị trí
Nhập hiện trạng
Thêm sách(các thông tin vừa
Sửa lại thông tin sách đã thêm
Nhập lại các thông tin
Thêm các gợi ý sẵn
Hiển thị thông tin sách đã thêm

Cách xử lý:

5.3 Chức năng mượn trả sách
Mục đích: Quản lý mượn trả sách
Giao diện mượn sách(Chèn sau):
10

11

12

13

14

22

18
19

15
16
17

Gv.Ths.Phan Phương Lan

23

20
21

Page 24

24


Phần mềm Quản Lý Thư Viện

Công nghệ phần mềm

Giao diện trả sách:

STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

Các thành phần trong giao diện:
Loại điều
Giá trị mặc
Lưu ý

Textbox
Rỗng
Nhập mã số phiếu mượn
Textbox
Rỗng
Nhập họ tên đọc giả
Combobox
Rỗng
Chọn tên nhân viên phụ trách
Textbox
Rỗng
Tạo tài khoản để sử dụng phần
Textbox
Rỗng
Thoát khỏi giao diện đăng nhập
Textbox
Rỗng
Tìm thông tin sách
Rỗng
Hiển thị thông tin sách và người
Listview
Button
Rỗng
Lưu thông tin người trả
Button
Rỗng
Thoát ra trở về hệ thống
Textbox
Rỗng
Nhập mã đọc giả

Button
Kiểm tra thông tin(thông tin đọc
Button
Hiện thị chi tiết thông tin đọc
Button
Kiểm tra để quyết định cho
Textbox
Rỗng
Số lượng sách tối đa
Textbox
Rỗng
Tiêu đề sách
Rỗng
Nhân viên cho mượn
Listview
Rỗng
Tình trạng sách còn(cũ hay
Listview
Textbox
Rỗng
Số sách đã mượn
Textbox
Rỗng
Số sách còn lại(quy định số
Textbox
Rỗng
Ngày mượn sách
Textbox
Rỗng
Hạn trả sách

Button
Thực hiện cho mượn sách

Gv.Ths.Phan Phương Lan

Page 25