Bài giảng môn học kỹ thuật hạ tầng giao thông phần 3 chương 2 KS NCS phạm đức thanh

CH
NG 2. THI T K TUY N TRÊN BÌNH
2.1 Khái ni m chung
Bình đ tuy n đ

ng là hình chi u c a tuy n đ

ng trên m t ph ng n m ngang.

Bình đ tuy n g m 3 y u t chính là : đo n th ng, đo n đ ng cong tròn và
đo n đ ng cong chuy n ti p n i ti p đo n th ng v i đo n đ ng cong tròn.

Minh h a bình đ và v ch ph

1

ng án tuy n trên bình đ

ng cánh
tuy n

2

o n tuy n th ng có hai thu c tính đó là ph

ng h

ng và chi u dài cánh tuy n

o n tuy n cong tròn c ng có hai thu c tính c b n, là góc chuy n h ng và
bán kính đ ng cong tròn, hai thu c tính này s quy t đ nh đ n thu c tính th

3
ba c a đ ng cong tròn là chi u dài đo n cong.

1


2.2 Nh ng nguyên t c khi thi t k

1.

nh tuy n ph i bám sát đ

bình đ

tuy n (1/4)

ng chim bay gi a 2 đi m kh ng ch .

2. Thi t k n n đ ng ph i đ m b o cho giao thông thu n l i, đ ng th i ph i

tuân theo m i quy đ nh v tiêu chu n k thu t c a tuy n.

3. Khi đ nh tuy n nên tránh đi qua nh ng v trí b t l i v th nh ng, thu
v n, đ a ch t (nh đ m l y, khe xói, s t l , đá l n, kast,...) đ đ m b o cho n n
đ ng đ c v ng ch c .
4. Không nên đ nh tuy n qua khu đ t đai đ c bi t quí, đ t đai c a vùng kinh t
đ c bi t, c g ng ít làm nh h ng đ n quy n l i c a nh ng ng i s d ng đ t .
5. Khi tuy n giao nhau v i đ ng s t ho c đi song song v i đ ng s t c n ph i
tuân theo quy trình c a B GTVT v quan h gi a đ ng ôtô và đ ng s t (v trí
giao ph i ngoài ph m vi ga, đ ng d n tàu, c a h m đ ng s t, ghi c h ng, các

c t tín hi u vào ga, góc giao ≥ 450 ) .
4

2.2 Nh ng nguyên t c khi thi t k

bình đ

tuy n (2/4)

6. Khi ch n tuy n qua thành ph , th tr n thì c n chú ý đ n quy mô và đ c tính
c a giao thông trên đ ng, l u l ng xe khu v c hay xe quá c nh chi m u th , s
dân và ý ngh a v chính tr , kinh t , v n hoá, xã h i c a đ ng đ quy t đ nh h ng
tuy n h p lý nh t.
7. Khi qua vùng đ ng b ng c n v ch tuy n th ng, ng n nh t, tuy nhiên tránh
nh ng đo n th ng quá dài (e"3km) có th thay b ng các đ ng cong có bán kính
R≥1000m, tránh dùng góc chuy n h ng nh .
8. Khi đ ng qua vùng đ i nên dùng các đ ng cong có bán kính l n u n theo
đ a hình t nhiên. B qua nh ng u n l n nh và tránh tuy n b gãy khúc v bình đ
và tr c d c.
9. Qua vùng đ a hình đ i nh p nhô n i ti p nhau, t t nh t nên ch n tuy n là
nh ng đ ng cong n i ti p hài hoà v i nhau, không nên có nh ng đo n th ng chêm
ng n gi a nh ng đ ng cong cùng chi u, các bán kính c a các đ ng cong ti p giáp
nhau không đ c v t quá các giá tr cho phép.
5

2.2 Nh ng nguyên t c khi thi t k

bình đ

tuy n (3/4)

10. Khi tuy n đi theo đ ng phân thu , đi u c n chú ý tr c tiên là quan sát
h ng c a đ ng phân thu chính và tìm cách n n th ng tuy n trên t ng đo n, ch n
nh ng s n đ i n đ nh và thu n l i cho vi c đ t tuy n, tránh nh ng m m cao và
tìm nh ng đèo th p đ v t
11. Khi tuy n đi trên s n núi, mà đ d c và m c đ n đ nh c a s n núi có
nh h ng đ n v trí đ t tuy n thì c n nghiên c u t ng h p các đ/ki n đ a hình, đ a
ch t, thu v n đ ch n tuy n thích h p. N u t n t i nh ng đo n s n d c b t l i v
đ a ch t, thu v n nh s t l , tr t, n c ng m, ... c n cho tuy n đi tránh ho c c t
qua phía trên
12. Khi tri n tuy n qua đèo thông th ng ch n v trí đèo th p nh t, đ ng th i
ph i d a vào h ng chung c a tuy n và đ c đi m c a s n núi đ tri n tuy n t đ nh
đèo xu ng hai phía.
i v i nh ng đ ng c p cao n u tri n tuy n qua đèo g p b t l i nh s n núi
không n đ nh ho c các tiêu chu n k thu t v bình đ , tr c d c quá h n ch không
tho mãn thì có th xem xét ph ng án h m. Tuy n h m ph i ch n sao cho có chi u
dài ng n nh t và n m trong vùng n đ nh v đ a ch t, thu v n.

6

2


2.2 Nh ng nguyên t c khi thi t k

bình đ

tuy n (4/4)

13. Khi tuy n đi vào thung l ng các sông su i, nên :

- Ch n m t trong hai b thu n v i h
kh i l ng công tác đào đ p ít
- Ch n tuy n đi trên m c n

ng chung c a tuy n, có s

n tho i n đ nh,

c l đi u tra

- Ch n v trí thu n l i khi giao c t các nhánh sông su i: n u là thung l ng h p
tuy n có th đi m t bên ho c c hai bên v i m t ho c nhi u l n c t qua khe su i. Lý
do c t qua nhi u l n m t dòng su i th ng là khi g p s n d c n ng, vách đá cao,
đ a ch t không n đ nh (s t, tr t,...)

14. V trí tuy n c t qua sông su i c n ch n nh ng đo n su i th ng có b và dòng
n đ nh, đi u ki n đ a ch t thu n l i
15. Tr ng h p làm đ ng c p cao đi qua đ m h ho c v nh c n nghiên c u
ph ng án c t th ng b ng cách làm c u hay k t h p gi a c u và n n đ p nh m rút
ng n chi u dài tuy n.
7

2.3

c đi m khi xe ch y trong đ

ng cong b ng (1/3)

Khi ch y trong đ ng cong, xe ph i ch u nhi u đi u ki n b t l i h n so v i khi ch y
trong đ ng th ng. Nh ng đi u ki n b t l i đó là:

1. Khi ch y trong đ ng cong xe ph i ch u thêm l c li tâm, l c này n m ngang trên
m/ph ng th ng góc v i tr c chuy n đ ng, h ng ra phía ngoài đ ng cong, có giá tr
C=

m.v 2
(kG )
R

Trong đó:
C – l c li tâm
m – kh i l

ng c a xe (kg)

v – t c đ xe ch y (m/s)
R – bán kính đ

ng cong

t i v trí tính toán (m)

2.3

Các l c tác d ng khi xe ch y trong đ

c đi m khi xe ch y trong đ

ng cong
8

ng cong b ng (2/3)

Tác h i c a l c ly tâm:
+ Gây l t xe (l t quanh đi m ti p xúc gi a bánh xe v i m t đ
+ Gây tr

ng)

t ngang;

+ Tiêu t n nhiên li u, hao mòn x m l p h n khi xe ch y trên đ

ng th ng.

+ Gây khó kh n cho vi c đi u khi n xe, làm cho hành khách khó ch u nhi u
khi c m giác xe b l t đ .

9

3


c đi m khi xe ch y trong đ

2.3

ng cong b ng (3/3)

u b r ng ph n xe ch y: khi xe ch y trong đ ng cong yêu c u có

b r ng ph n xe ch y l n h n trên đ ng th ng thì m i ch y đ c bình
th ng.

2. Yêu c

3. T

m nhìn: Xe ch y trên
đ ng cong d b c n tr t m
nhìn, nh t là khi bán kính
đ ng cong nh , đo n
đ ng đào. Trên đ ng cong
n u b g p ph i taluy ch a
b t m r ng, câu c i nhà c a
n m trong ph m vi quan sát
s c n tr làm t m nhìn b
h n ch .
10

2.4 L c ngang, h s

l c ngang (1/3)

Khi xe ch y trên đ ng cong n m thì xe ch u tác d ng c a các l c sau:
+ Tr ng l c b n thân, G tác d ng theo ph ng th ng đ ng
+ L c ly tâm, C
G i Y là t ng l c ngang tác d ng lên ô tô khi ch y trên đ

ng cong thì:

Y = C.cosα ± G.sinα
?

?

Bông
®−êng
cong

α

h

l−ng
®−êng
cong

l−ng
®−êng
cong

C

α

h

C

α

α

Y

Y

G

G

Y

Bông
®−êng
cong

b

b

TH: Dèc ngang mÆt ®−êng h−íng vÒ l−ng ®−êng cong

TH: Dèc ngang mÆt ®−êng h−íng vÒ bông ®−êng cong

Y
α

α

Y = C.cosα+G.sinα

Y = C.cosα−G.sinα
11

2.4 L c ngang, h s

l c ngang (2/3)

Do góc α r t nh nên xem g n đúng ta có: cosα ≈ 1; sinα ≈ tgα ≈ in (đ d c ngang
m t đ ng), do v y:
Y = C ± G.in
Y=

t

µ=

Y
G

G.v 2
± G.in
g.R

=>

Y
v2
=

± in
G g .R

là h s l c ngang (l c ngang tác d ng lên m t đ n v tr ng
l ng xe), ta có:

µ=

v2
± in
g .R

µ=

V2
± in
127.R

(v có đ n v là m/s)

(V có đ n v là km/h) [3]
12

4


2.4 L c ngang, h s

µ=

l c ngang (3/3)

V2
± in
127.R

L1

L2

L3

B
R

TH O LU N:

R

L1

ip

L2

L3

T công th c trên có nh ng bi n
pháp nào đ gi m h s l c ngang ?

Chi u cao b t th ng làm thêm d c đ
vào b ng đ ng cong g i là siêu cao

B/2
B/2

13

2.5 Siêu cao, đo n n i siêu cao
2.5.1. o n n i siêu cao
L1

L2

L3

B
R

R

L3

o n n i siêu cao đ c th c hi n
v i m c đích chuy n hóa m t
cách đi u hòa t tr c ngang
thông th ng hai mái sang tr c
ngang m t mái có đ d c b ng đ
d c siêu cao trong đ ng cong.

ip:

L1

ip

L2

S chuy n hóa s t o ra m t đ d c
ph ip
d c ph cho phép (đ d c nâng SC)

B/2
B/2

Ip = 1% khi vtk ≤ 40km/h
Ip = 0,5% khi vtk ≥ 60 km/h

S đ c u t o siêu cao

2.5.2

L2

L3

B
R

R

L3

Siêu cao có tác d ng làm gi m hi u qu
x u c a l c ly tâm, nh ng không ph i là
không có gi i h n.
Gi i h n c a đ d c siêu cao là không b
tr t khi m t đ ng b tr n nh t là khi m t
đ ng b b ng giá.

L1

ip

Tr c ngang m t đ ng có c u t o
m t mái v i đ d c khá l n đ vào
phía b ng đ ng cong g i là tr c
ngang có c u t o siêu cao

L1

d c siêu cao

L2

d c ngang m t đ ng m t mái
d c b t th ng đ vào phía l ng
đ ng cong g i là đ d c siêu cao

14

B/2
B/2

S đ c u t o siêu cao

15

5


2.5.3. Xác đ nh đ

các n

d c siêu cao

Vì v y QT c a Nga quy đ nh siêu cao t i đa là 6%. Trong khi
c Nam Âu ít b ng giá h n thì quy đ nh siêu cao t i đa là 10%.

Pháp hay

N c ta tuy không có b ng giá nh ng trong dòng xe còn nhi u xe ch y
ch y ch m , xe thô s nên tiêu TCVN 4054-1998 c ng quy đ nh đ d c t i đa là 6%.
G n đây do dòng xe thu n h n tr
d c siêu cao t i đa là 8%

c nên TCVN 4054-2005 cho phép đ

isc =

Bi n đ i công th c (3) cho ta:

V2
−µ
127.R

[4]

Theo cách này TCVN 4054-2005 đã xây d ng b ng xác đ nh giá tr đ d c siêu cao
t ng ng v i v i s thay đ i c a bán kính R và h s l c ngang µ. nh b ng 13 t i
đi u 5.5.4.
16

B ng 13.
d c siêu cao
ng v i theo bán kính đ ng cong n m và t c đ thi t k
T cđ
thi t k
vtk (km/h)

d c siêu cao %
8

7

120

650800

8001000

10001500

15002000

100

400450

450500

500550

80

250275

275300
125150

60

6

5

Không
Làm
siêu

Cao

3

2

20002500

25003500

35005500

≥ 5500

550650

650800

8001000

10004000

≥ 4000

300350

350425

425500

500650

6502500

≥ 2500

150175

175200

200250

250300

3001500

≥ 1500

Bán kính đ

4

ng cong n m (m)

40

60-75

75-100

100600

≥ 600

30

30-50

50-75

75350

≥ 350

20

25-50

150250

≥ 250
17

2.6 B trí đo n n i siêu cao
isc

0%

in

in

in

in

L1

in

ilÒ

ilÒ

Mô t th c hi n chuy n hóa

10 m

2.6.2. Th c hi n đo n n i siêu cao
Hình v bình đ du i th ng mô t
s đ th c hi n chuy n hóa:

in

L3

in

L2

c u t o đ n gi n, đo n n i
siêu cao ph i trùng v i đ ng cong
chuy n ti p. Khi không có đ ng
cong chuy n ti p thì b trí m t n a
chi u dài đo n n i siêu cao n m
trong đ ng cong và m t n a n m
trên đ ng th ng.

Lnsc

2.6.1. B trí đo n n i siêu cao

18

6


2.6.2. Th c hi n đo n n i siêu cao (1/2)
C 3: Có 2 ph ong pháp:

- PP1: PP Quay quanh tim: Ti p t c quay
c ph n xe ch y (k c ph n l gia c ) quanh
tim đ ng cho t i khi đ t đ d c siêu cao

isc

B
C 1: Tr c khi vào đo n n i siêu cao,
c n m t đo n t i thi u 10m đ vu t cho l
đ ng có cùng đ d c ngang v i m t đ ng

(in)

0%

in

in

in

in

Lnsc

in

L1

B
C 2:
Quay ph n xe ch y l ng đ ng cong (k
c ph n l gia c , ph n l đ t) quanh tim
đ ng cho c ph n xe ch y có cùng m t đ
d c đ vào b ng đ ng cong.

in

L3

in

L2

- PP2: PP Quay quanh mép: Quay toàn b
m t đ ng xung quanh mép đ ng phía
b ng đ ng cong đ n khi đ t đ d c ngang
b ng đ d c siêu cao

ilÒ

ilÒ

10 m

B

Mô t th c hi n chuy n hóa

19

2.6.2. Th c hi n đo n n i siêu cao (2/2)
Ph m vi áp d ng:
- PP quay quanh tim: Ti t ki m kh i l ng đào đ p, nh ng ph i chú ý
t i v n đ thoát n c phía b ng đ ng cong. Do v y PP này dùng trong
đ ng đô th
- PP quay quanh mép: Kh i l ng đào đ p l n h n PP quay quanh
tim. Do đó hay dùng đ ng ngoài đô th .
Theo tiêu chu n c n m 98 cho phép s d ng c 2 PP, tuy nhiên đ n
tiêu chu n m i 2005 ch cho áp d ng PP quay quanh tim đ i v i đ ng b .
Tuy nhiên đ i v i ng i thi t k đ ng c n n m c 2 ph ng pháp

vì trên m t s d ng k t c u đ c bi t v n ph i s d ng PP quay quanh mép
nh trên c u cong (chúng ta không th làm k t c u d m v o xu ng phía
b ng đ ng cong đ c)
20

2.6.3. Chi u dài đo n n i siêu cao (1/2)
isc

Lnsc = L1+ L2 + L3

L3

0%

T

ilÒ

in

in

in

in

ilÒ

10 m

L1

in

∆H 3
L3 =
ip
L n sc

in

in

B
(isc − in )
2

L2

∆H 3 =

L3 =

B(isc − in )
2.i p

ng t : L2 = L1

L2 =

B.in
2.i p

∆H1
∆H 1
= i p ⇒ L1 =
L1
ip

L1 =

B.in
2.i p

∆H 1
B
= i n ⇒ ∆H 1 = i n .
B
2
2

Lnsc =

2.B.in B.(isc − in ) B.(isc + in )
+
=
2.i p
2.i p
2i p 21

7


2.6.3. Chi u dài đo n n i siêu cao (2/2)

22

2.7. Xác đ nh bán kính đ

ng cong n m (1/3)

G i R là bán kính đ ng cong n m và G là tr ng l
công th c xác đ nh l c li tâm tác d ng lên ôtô:

C=

mV 2 G V 2
=
[kG ]
R
g R

Chi u các l c tác d ng lên ôtô theo ph

ng c a ôtô, ta có

V [m/s] ; g = 9.8m/s2

ng song song v i m t đ

ng ta có :

X = C. cosα ï G.sinα
“-“ : khi đ

ng cong có siêu cao.

“+“ : khi đ

ng cong không có siêu cao và xét v i xe

làn ngoài.

Góc nghiêng c a m t đ

ng. vì α nh nên: cosα = 1; sinα = tgα = in

in : đ

ng.

d c ngang m t đ

23

2.7. Xác đ nh bán kính đ

X=

GV2

X
V2
± G.in ⇒ = µ =
± in
g R
G
g.R

ng cong n m (2/3)

⇒R=

V2
g ( µ ± in )

µ : h s l c ngang (b ng t s t ng l c ngang và tr ng l c ôtô).
Bán kính đ

ng cong b ng t i thi u:

Rmin =

V2
[m] ; V[km/h]
127( µ + isc )

(isc : đ d c siêu cao)
Bán kính đ
siêu cao :

ng cong không c n b trí

(in : đ d c ngang c a m t đ

RKSC =

V2
[m] ; V[km/h]
127( µ − in )

ng)
24

8


2.7. Xác đ nh bán kính đ

ng cong n m (3/3)

Chú ý: Ch trong tr ng h p khó kh n m i v n d ng bán kính đ ng cong
n m t i thi u. Khuy n khích dùng bán kính t i thi u thông th ng tr lên và
luôn t n d ng đ a hình đ đ m b o ch t l ng ch y xe t t nh t.

25

2.8.
ng cong chuy n ti p
2.8.1 Tác d ng c a đ ng cong chuy n ti p
Khi xe ch y t đo n th ng vào đo n cong, đi u ki n xe ch y b thay đ i :

T i đo n th ng : R = ? ; l c li tâm C = ?.
T iđ

ng cong: R = ? , l c li tâm C = ? => Ng

i lái xe ph i làm gì?

phù h p v i qu đ o ch y xe nói trên, ta ph i b trí đ
ti p v i m c đích :

ng cong chuy n

+ Góc ngo t thay đ i t t .
+ L c li tâm thay đ i t t .
+ Tuy n hài hoà, không b g y khúc và t ng m c đ êm thu n, an toàn.
ng cong chuy n ti p đ

c b trí trên đ

ng có Vtt - 60 km/h.

ng cong chuy n ti p b trí trùng v i đo n n i siêu cao và n i m r ng
ph n xe ch y.
26

2.8.2 Chi u dài c a đ

ng cong chuy n ti p

Chi u dài đ ng cong chuy n ti p không nh h n chi u dài các

đo n n i siêu cao và n i m r ng (không nh h n 15m) và đ c
xác đ nh theo công th c sau:
3

Lcht =

Vtt
23,5.R

[m]

Trong đó:
Vtt : t c đ tính toán ng v i c p đ
R : bán kính đ

ng, [km/h].

ng cong trên bình đ , [m].
27

9


2.8.3 D ng c a đ

ng cong chuy n ti p

ng cong chuy n ti p có th là m t đ ng cong clôtôit, đ
parabol b c 3 ho c đ ng cong nhi u cung tròn .

ng cong

28

2.9

m b o t m nhìn trên đ

ng cong n m

Nh t thi t ph i đ m b o chi u dài t m nhìn trên đ ng đ nâng cao đ an
toàn ch y xe và đ tin c y v tâm lý đ ch y xe v i t c đ thi t k .
Trong đ ng cong b ng có bán kính nh , nhi u tr ng h p có ch ng ng i
v t n m phía b ng đ ng cong gây tr ng i cho t m nhìn nh mái ta luy
đào, nhà c a, cây c i,...
Mu n đ m b o đ c t m
nhìn S trên đ ng cong c n
ph i xác đ nh đ c ph m
vi phá b ch ng ng i v t
c n tr t m nhìn.

29

2.9

m b o t m nhìn trên đ

ng cong n m

T m nhìn trên đ ng cong n m đ c ki m tra đ i v i các ô tô ch y trên làn

xe phía b ng đ ng cong v i gi thi t m t ng i lái xe cách mép m t đ ng
1,5m và đ cao cách m t đ ng 1,0m (t ng ng v i tr ng h p xe con).

30

10


2.9.1 Ph

gi i

ng qu đ o

- nh đi m đ u và
đi m cu i c a nh ng
dây cung có chi u dài
b ng chi u dài t m
nhìn S.
- V đ ng cong bao
nh ng dây cung này ta
có đ ng gi i h n
nhìn.

1'

4
3

2'

z

- Theo đ
xe ch y,

ng pháp đ

3'

2

§−êng giíi h¹n tÇm nh×n
Quü ®¹o xe ch¹y

1

1,
5

4'

m

- Trong ph m vi c a đ ng bao này t t c các ch
phá b nh cây c i, nhà c a,…

ng ng i v t đ u ph i đ

c

31

2.9.2 Ph

ng pháp gi i tích (1/4)

-Trong ph m vi đ ng cong tròn,
đ ng gi i h n nhìn v theo
đ ng tròn cách qu đ o xe ch y
m t kho ng cách là z.
- T hai đ u c a đ ng cong, kéo
dài v hai phía m i bên m t đo n
b ng S trên qu đ o xe ch y.
- T hai đi m cu i c a hai đo n
th ng này v đ ng th ng ti p
xúc v i đ ng tròn trên ta s có
đ ng gi i h n nhìn .

ng

z

- Xác đ nh kho ng cách (z) c n đ m b o t m nhìn t i đi m chính gi a đ
cong.

S

K

1,
5m
§−êng giíi h¹n tÇm nh×n
Quü ®¹o xe ch¹y

Xác đ nh đ ng gi i h n nhìn theo
ph ng pháp gi i tích
32

2.9.2 Ph

ng pháp gi i tích (2/4)

Xác đ nh kho ng cách c n đ m b o t m nhìn z, có hai tr
- Khi chi u dài đ

ng h p:

ng cong K nh h n c ly t m nhìn S (Hình a).

Ta có:

z = DE + EH

Trong đó: DE = R1 – OE, R1 – bán kính c a đ

ng cong theo qu đ o xe ch y.

OE = R1.cosα/2

EH = AF = AM.sinα/2 =
Do đó ta có:
- Khi chi u dài đ

1
(S − K ).sinα/2
2

ng cong K l n h n c ly t m nhìn S (Hình b)

Ta có:
Trong đó: a– góc gi i h n b i cung c a đ
nhìn S.

ng tròn có chi u dài b ng c ly t m
33

11


ng phỏp gi i tớch (3/4)

( .

a)

K

)/2

.

2.9.2 Ph

A

D
E

F

H



K

b)



s
1

1


Quỹ đạo xe chạy

z

R1

0

0

S xỏc nh kho ng cỏch z
a) Khi S > K;

1 =

180.S
.R 1

R Bỏn kớnh


B
R 1 = R 1,5m

2
ng cong, m; B Chi u r ng m t

ng phỏp gi i tớch (4/4)
Cây phải đốn

ng:

Z

S = S2: ng khụng cú d i phõn
cỏch gi a
S = S1:
gi a

Zo

1.0m

ng cú d i phõn cỏch

1.5m

n gi n v t ng ph n an ton
trong tớnh toỏn th ng l y R1=R.

Đất phải đào

Trong ph m vi Z v trờn 1,0m c n
ph i d b cỏc ch ng ng i v t
nh nh c a, cõy c i, t ỏ.
Nh ng phũng cõy c cú th
m c l i nờn ph i d th p h n 0,5m
ho c d ngang m t ng

Quỹ đạo xe chạy

Thụng th

34

ng, m

Quỹ đạo xe chạy

2.9.2 Ph

b) Khi S < K

Z
Zo

1.0m
1.5m

35
Xỏc nh ph m vi c n d b trờn m t c t ngang

2.10.

m

r ng ph n xe ch y trong

ng cong n m (1/3)

Khi xe ch y trong

ng cong yờu c u
ph i m r ng ph n xe
ch y.

S tớnh toỏn m r ng trờn

ng hai ln xe

m r ng c a m t ln xe e1 cú th xỏc nh theo cụng th c:
Trong ú:
R: bỏn kớnh

ng cong n m

L: Chi u di tớnh t tr c sau c a xe t i gi m xúc ng tr

c 36

12


2.10.

m

r ng ph n xe ch y trong đ

ng cong n m (2/3)

m r ng c a ph n xe ch y có 2 làn xe g m có e1 và e2 tính g n đúng:

Khi bán kính đ
b ng 12

ng cong n m ≤ 250 m ph n xe ch y m r ng theo quy đ nh

37

2.10.

m

r ng ph n xe ch y trong đ

ng cong n m (3/3)

m r ng đ c đ t trên di n tích ph n l gia c . D i d n h ng (và các c u
t o khác nh làn ph cho xe thô s …) ph i b trí phía tay ph i c a đ m
r ng. N n đ ng khi c n m r ng, đ m b o ph n l đ t còn ít nh t là 0,5 m

Trên bình đ c n ph i có m t đo n n i m r ng. Chi u dài đo n n i m r ng
có th l y theo t l 1:10 (m r ng 1 m trên 10 m dài) ho c khi có đ ng
cong chuy n ti p thì l y trùng v i đ ng cong chuy n ti p và đo n n i siêu
38
cao

2.11. N i ti p đ ng cong trên bình đ
2.11.1 B trí n i ti p các đ ng cong cùng chi u (1/2)
Gi a các đ ng cong cùng chi u, không nên b trí đo n chêm ng n.
Khi có th nên n i tr c ti p b ng m t đ ng cong có bán kính l n ho c t ng

bán kính đ hai đ ng cong trùng tang (TC1 = T 2) và khi đó ng i ta quy
đ nh t s bán kính gi a các đ ng cong không v t quá 1.3.

39

13


2.11.1 B

trí n i ti p các đ

ng cong cùng chi u (2/2)

a) Khi đo n chêm m đ l n
N i ti p đ

b) Khi m nh , R1/R2 t 1.3
ng cong cùng chi u

40

2.11.2 B
Gi a hai đ
Tr

trí n i ti p các đ

ng cong ng

ng cong ng

c chi u

c chi u, không b trí đo n chêm ng n.

ng h p có th , nên gi i quy t b ng hai cách :

T ng bán kính cho hai đ ng cong n i li n (trùng tang : t c là TC
c a đ ng cong tr c trùng v i T c a đ ng cong sau). áp d ng cho hai
đ ng cong không c n b trí siêu cao.
Khi hai đ ng cong có b trí siêu cao (ho c chuy n ti p), thì chi u
dài đo n chêm m ph i đ l n đ b trí đ c siêu cao (ho c chuy n ti p)
Chi u dài đo n chêm ph i l n h n 200m

41

Minh h a b trí n i ti p 2 đ

ng cong ng

c chi u
42

14


2.12. Các y u t

trên bình đ

(1/2)

Trên bình đ , tuy n đi nhi u đ ng cong bán kính l n t t h n là đi đo n th ng
dài chêm b ng các đ ng cong ng n, tuy n đi l i d ng đ a hình (men bìa
r ng, ven đ i, đi theo sông) t t h n là đi c t, ph i làm các công trình đ c bi t
(t ng ch n, c u c n...)
Góc chuy n h ng nh ph i b trí bán kính cong n m l n. Quy đ nh xem
b ng 21 TCVN 4054 2005

43

2.12. Các y u t

trên bình đ

(2/2)

Khi thi t k , c n tránh các thay đ i đ t ng t:
Các bán kính đ

ng cong n m k nhau không l n h n nhau 2 l n;

Cu i các đo n th ng dài không đ

c b trí bán kính cong n m t i thi u

Nên có chi u dài đo n cong x p x b ng ho c l n h n chi u dài đo n th ng
chêm tr c nó.
Khi đ ng có hai ph n xe ch y chi u đi và chi u v tách bi t, nên thi t k

thành hai tuy n có n n đ ng đ c l p, d i phân cách m r ng đ hòa h p đ a
hình có th thi t k thành hai n n đ ng riêng bi t, ti t ki m kh i l ng, công
trình đ p và n đ nh h n.
Trên các đ ng c p cao, khuy n khíc n i ti p các đ
đ ng clôtôit liên t c.

ng cong n m b ng các

44

15