Ứng dụng tế bào gốc điều trị copd

BỆNH VIỆN ĐA KHOA VẠN HẠNH
ĐƠN VỊ TẾ BÀO GỐC
/>
VAI TRÒ TẾ BÀO GỐC TRONG ĐIỀU TRỊ
BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH

ThS.BS. Lê Thị Bích Phượng








Theo WHO, có 64 triệu người mắc COPD trên thế giới.
Nguyên nhân tử vong thứ 6 (1990)  thứ 5 (2002)  thứ 3 (2020).
VN: 4-10% dân số.
Phổ biến ở nam giới, người hút thuốc lá, tiếp xúc với nguồn khí ô nhiễm.
Nguyên dân dẫn đến COPD:
- Thuốc lá (ng/nhân hàng đầu), khí thải công nghiệp, khói nhiên liệu, bụi hầm mỏ.
- Nhiễm trùng hô hấp: Hemophillus influenza, Streptococcus pneumonia
- Di truyền phân tử: sự thiếu hụt α 1-antitrypsin.


Thuyết I: sự mất cân bằng giữa protease phân hủy và

Khói
thuốốc

Bấốt

hoaạt/aảnh
hưởảng

Huảy hoaại phếố
nang,collagen

α-antitrypsin
& antriprotease
khác

antiprotease bảo vệ.

Tăng tiếốt

Matrix
metalloproteinas
e, elastase

Tếố bào truạ tăng tiếốt chấốt nhấầy,
caảm ưống biếảu hiếạn IL-8, tăng
nhaạy caảm vởối VK gram (-)


Khói
thuốốc, khí
ố nhiếễm có
các chấốt
OXH, gốốc
oxy tưạ do

Chấốt
kháng
OXH

Tăng biếảu hiếạn
NKκβ

Tăng cytokine gấy
viếm

Apoptosis

Stress
OXH

Huảy hoaại tếố bào
phốải và elastin


 Thuyết III: quá trình VIÊM

 Tăng số lượng BCTT, Đại thực bào, Lympho T
CD8+
 Hoạt hóa yếu tố phiên mã NKkβ
 Tăng tiết elastase, các chất oxy hóa, Interleukin 8


 Tế bào gốc trung mô: là loại tế bào gốc không tạo máu, có khả năng biệt hóa thành các tế bào có
nguồn gốc từ trung mô như xương, sụn, mỡ cơ và nhiều loại TB khác

 Tế bào gốc trung mô được tìm thấy tại tủy xương, mô mỡ, tủy răng và dây rốn
 Do khả năng nhân đôi, khả năng di chuyển tới vùng tổn thương và khả năng điều hòa miễn dịch
 ứng dụng trong Y học tái tạo.


 Giảm đáp ứng viêm bất thường trong COPD:

 Ức chế đáp ứng tế bào T bằng cách tiếp xúc trực tiếp tế bào hay tiết ra các cytokines (1)
 Ức chế sự tăng sinh tế bào B (2)
 Ức chế chức năng tế bào NK (3)
 Diều hòa ngược các cytokine tiền viêm TNF-alpha và điều hòa tăng các cytokines kháng
viêm

(4)


 Hạn chế sự chết tế bào theo chương trình bằng cách tăng cường biểu hiện/ tăng tiết nhân tố phát triển
VEGF

 VEGF kích thích sự tăng sinh tế bào biểu mô và tăng
sinh mạch máu (5)
 Sự thiếu hụt VEGF hay các receptor có vai trò quan
trọng trong sự hình thành khí phế thủng
 Các yếu tố thể dịch khác tiết ra từ MSC cải thiện tình trạng khí phế thủng: HGF, EGF, CINC1(6,7,8,9)




3. Nghiên cứu tiền lâm sàng

4. Nghiên cứu trong và ngoài nước:


/>0
 />44
 />51
 />72272


 Weiss et al: A placebo controlled, randomized trial of mesenchymal stem cells in COPD: 62 BN với 23
BN mức độ vừa và 39 Bn mức độ nặng. Không có bất kỳ tai biến/biến chứng liên quan đến việc ghép
TBG xảy ra. Bn cải thiện về mặt kháng viêm (CRP)

 Ribeiro –Paes et al: thực hiện nghiên cứu trên 4 bệnh nhân và theo dõi sau 12 tháng. Không có bất kỳ
tai biến/biến chứng liên quan đến việc ghép TBG xảy ra. Bn cải thiện về chất lượng cuộc sống và giảm
tần suất đợt cấp.


 Phòng lấy mô mỡ - Phòng lấy máu: thực hiện tại phòng mổ vô trùng tại bệnh viện


 Phòng tách chiết sản xuất tế bào gốc mô mỡ - Phòng tách chiết máu để thu huyết
tương giàu tiểu cầu: xử lý tế bào tại đơn vị Tế bào gốc, Bệnh viện Vạn Hạnh.


 Thiết bị xử lý tế bào:

◦ Tủ cấy an toàn sinh học
◦ Máy ly tâm
◦ Máy đếm tế bào
◦ Bộ micro pipet và phụ kiện
 Các dụng cụ khác: ống nghiệm, ống ly tâm, xy lanh, kim tiêm







Khám và chẩn đoán bệnh COPD
Chuẩn bị bệnh nhân trước khi tiến hành thủ thuật hút mỡ và lấy máu.
Thu nhận và hoạt hóa tế bào gốc
Đưa Tế bào gốc vào cơ thể bệnh nhân bằng 2 con đường: truyền tĩnh mạch
và phun khí dung

 Theo dõi sau khi ghép

• Tất cả các quy trình đều được thực hiện
đúng SOPs.


 Ghép TẾ BÀO GỐC tự thân  loại trừ các khả năng lây nhiễm chéo .
 Tế bào gốc KHÔNG trải qua bất cứ thao tác gây biến đổi về hình dạng và
kiểu gene  KHÔNG khả năng gây đột biến hay sinh ung .
 Tất cả hóa chất sử dụng trong quá trình thao tác đều được loại bỏ trước khi
truyền vào cơ thể người bệnh.
 Thao tác được thực hiện trong môi trường vô trùng.

Chân Thành Cảm Ơn !