BÀI 24: TÁN SẮC ÁNH SÁNG

Chiếu một tia sáng SI qua lăng kính thì tia ló JR
có đặc điểm gì? Góc D gọi là gì?
Tia ló lệch về phía đáy lăng kính
D: góc lệch ,D càng lớn thì tia ló càng lệch về
đáy nhiều
A

I

D
J

S

R
B

C


Đây là hiện tượng gì?


CHƯƠNG V:SÓNG ÁNH SÁNG
Bài 24-Tiết 41. TÁN SẮC ÁNH SÁNG


Tiết 41:TÁN SẮC ÁNH SÁNG
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672)

1.Mô tả thí nghiệm:

Lăng kính
Khe

Gương

Quan sát thí nghiệm

Màn


H


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN

Màn

1. Mô tả thí nghiệm:

Gương

Lăng kính


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
2. Kết quả thí nghiệm:
-Ánh sáng mặt trời qua lăng kính không
những bị khúc xạ lệch về phía đáy lăng kính

mà còn tách ra thành nhiều chùm sáng có
màu sắc khác nhau biến thiên liên tục từ đỏ
đến tím. Đó là sự tán sắc ánh sáng.
- Dải màu này gọi là quang phổ của ánh sáng
Mặt Trời hay quang phổ Mặt Trời
-Ánh sáng Mặt Trời là ánh sáng trắng


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
1.Bố trí thí nghiệm:

Vệt
màu
vàng

P2
F

P1

M1
M2

2. Kết quả thí nghiệm
Tách chùm ánh sáng vàng chiếu đến lăng kính
P2.Quan sát thí nghiệm . Trên màn M2
Vệt màu vàng
thu được vệt màu gì?

Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
1.Bố trí thí nghiệm:

Vệt

P2
F

P1

màu
lục

M1
M2

2. Kết quả thí nghiệm
Tách chùm ánh sáng lục chiếu đến lăng kính
P2.Quan sát thí nghiệm. Trên màn M2
Vệt màu lục
thu được vệt màu gì?


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
1.Bố trí thí nghiệm:

Vệt

P2
F

P1

màu
lục

M1
M2

? Chùm ánh sáng vàng, lục qua lăng kính có bị
Có
lệch về đáy không?
? Chùm ánh sáng vàng,lục qua lăng kính có bị
đổi màu không? Không



Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
1.Bố trí thí nghiệm :

VÖt

P2
F

P1

mµu
Lục

M1
M2

2. Kết quả thí nghiệm
Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất
định và không bị tán sắc khi truyền qua lăng kính.


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC

- Ánh sáng trắng (as mặt trời, as đèn điện dây tóc..)
không phải là ánh sáng đơn sắc, mà là hỗn hợp của
nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ
đỏ đến tím.


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC

Gương

Lăng kính

- Chiết suất n của thuỷ tinh đối với ánh sáng có màu
khác nhau thì khác nhau và tăng dần từ màu đỏ đến

màu tím.

n đ < ncam < nv < nluc < nlam < nchàm < ntím


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC

-Vì góc lệch D=(n-1)A tăng đồng biến với chiết
suất n nên chùm tia tím lệch nhiều nhất tia đỏ
lệch ít nhất

Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tách một
chùm ánh sáng phức tạp thành chùm sáng
đơn sắc.


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
IV.ỨNG DỤNG
Giải thích các hiện tượng như: cầu vồng bảy sắc, ứng
dụng trong máy quang phổ lăng kính…


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
IV.ỨNG DỤNG

*CẦU VÒNG BẢY SẮC

Là sự tán sắc của ánh sáng Mặt Trời qua
những hạt nước trong không khí

*Máy quang phổ lăng kính

Máy quang phổ : dùng để phân tích chùm ánh
sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc
khác nhau


Tiết 41: TÁN SẮC ÁNH SÁNG
NỘI DUNG CHÍNH
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC
**Kết luận về sự tán sắc ánh sáng:
IV.ỨNG DỤNG


Câu hỏi củng cố:

Caâu 1. Thí nghiệm với ánh
sáng đơn sắc của Niutơn
nhằm chứng minh
A. sự tồn tại của ánh sáng đơn sắc
B. lăng kính không làm thay đổi
màu sắc của ánh sáng qua nó
C. ánh sáng Mặt Trời không phải là ánh sáng
đơn sắc
D. ánh sáng có bất kỳ màu gì khi qua lăng kính cũng

bị lệch về phía đáy


Câu 2. Một chùm ánh sáng đơn sắc sau khi
qua lăng kính thủy tinh thì
A. không bị lệch và không bị đổi màu
B. chỉ đổi màu mà không bị lệch
C. chỉ bị lệch mà không đổi màu
D. vừa bị lệch vừa bị đổi màu


HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Đối với tiết học này:
- Học bài
- Làm bài tập 5,6 SGK/125
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm và làm bài tập trong tài
liệu trang 1.
- Đọc bài đọc thêm “cầu vồng”
Đối với tiết học sau:
- Xem lại bài 8 “Giao thoa sóng”
- Đọc trước bài 25 “Giao thoa ánh sáng”