HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Kỹ thuật động cơ
I – giới thiệu về khóa học
Mục tiêu của khóa học:
Khi kết thúc khóa học bạn có thể:
-
Nắm bắt được kiến thức cơ bản về động cơ ô tô và vài trò của bơm nhiên liệu
Nắm bắt được chức năng của mỗi thành phần cấu tạo nên động cơ ô tô và hiểu về cách
bảo dưỡng.
Nắm bắt được hoạt động quan trọng của TICS (Timming and injection rate control
system – hệ thống điều khiển kiểm soát thời gian và tỉ lệ phun nhiên liệu)
Nắm được cách xử lý lỗi cơ bản và các triệu chứng lỗi thường gặp.
Mô dun nghiên cứu
Mô dun 1
Kỹ thuật động cơ
1 – Giới thiệu về động cơ
2 – Cấu tạo hệ thống
3 - Hệ thống nhiên liệu
4 – Tăng áp động cơ
5 – Hệ thống hỗn hợp
6 – Nhận biết lỗi cơ bản
7- TICS – hệ thống điều khiển thời gian và định lượng phun nhiên liệu
Kế hoạch đào tạo – Training Plan
Ngày
Thời gian
module
08:30 – 09:00
1 ngày
09:00 – 11:00
11:00 – 12:30
13:30 – 16:00
www.dothanhauto.com
Module 1
Đối tượng nghiên
cứu
Giưới thiệu khóa học
Nguyên l{ động cơ và
bơm nhiên liệu
Thực hành
Thực hành
1
HYUNDAI DO THANH
16:00 – 17:30
08:30 – 12:30
13:30 – 14:00
14:00 – 14:30
2 ngày
DOTHANHAUTO
Nguyên lý chẩn đoán
lỗi
Thực hành
Giới thiệu về tập đoàn
Đúc kết khóa học
Mục tiêu khóa học – learning objective
-
Nắm bắt và giải thích cơ bản được về động cơ với loại bơm nhiên liệu
Nắm bắt và giải thích được chức năng về thành phần cấu tạo nên động cơ và hiểu về
công việc bảo dưỡng nó.
Nắm bắt và giải thích được hoạt động quan trọng của TICS (hệ thống điều khiển thời
gian và định lượng nhiên liêu)
Nắm bắt và xử l{ được cơ bản những lỗi (pan bệnh) mà bạn gặp.
II – GIỚI THIỆU VỀ ĐỘNG CƠ
Mã số động cơ - Engine Identification Number
D 4 A F W 000001
1 2 3 4 5
6
Các chữ số trong mã số của động cơ được đánh số theo thứ tự từ 1 – 6 và được quy định
tùy theo từng nhà sản xuất
1. Quy định loại nhiên liệu của động cơ
G – Gasoline, D – Diesle, L – LPG (Liquefied Petroleum Gas – khí dầu mỏ hóa lỏng), C –
CNG (Compressed Natural Gas – khí thiên nhiên nén)
2. Số xylanh (số lượng máy làm việc trong động cơ)
4 – 4 xilanh
6 – 6 xi lanh
3. Thứ tự phát triển của động cơ: A ~ E
4. Số loại động cơ (được thay đổi tăng theo sự phát triển của công nghệ):
A~Z
5. Năm sản xuất (của động cơ):
V : 1997
W : 1998
X : 1999
Y : 2000
1 : 2001
2 : 2002
3 : 2003
4 : 2004
6. Số thể hiện trình tự sản xuất của động cơ
000001 ~ 99999
www.dothanhauto.com
2
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Đặc điểm kỹ thuật – Specification
MỤC
Tỷ số nén
Công suất ra cực đại
(ps/rpm)
Mô men xoắn cực
đại (kg.m/rpm)
Tốc độ cầm chừng
(không tải) (rpm)
Tốc độ toàn tải
(rpm)
Số lượng van (mm)
Công nghệ nạp
Thời gian phun
nhiên liệu (độ)
Bơm điều tiết phun
nhiên liệu
Áp suất mở vòi
phun (kg/cm2)
Loại nhớt máy
MỤC
Loại
Xi lanh
Tổng dung tích
Công suất động cơ
(ps/rpm)
Mô men xoắn cực
đại (kg.m/rpm)
Thứ tự làm việc của
máy
Thời gian phun
nhiên liệu (độ)
Công nghệ nạp
Bơm điều tiết phun
nhiên liệu
Áp suất mở vòi
phun (kg/cm2)
Lọc dầu
Công suất dầu (khả
www.dothanhauto.com
D4DA
18 : 1
155/3,200
D4DB
16,5 : 1
131/2,900
D4DC
16,5 : 1
120/3,200
38/1,800
38/1,600
30/2,000
650
650
750
3,900
3,200
3,850
Van nạp: 04, van xả: 04
TCI
Trước điểm chết trên 7 độ (cao độ )
NA
Trước điểm chết
trên 11 độ
R801/R901
RLD
1st180, 2nd220
220
API CD hoặc cao hơn
D6AV
D6AB
D6AC
Động cơ 4 xi lanh, làm mát bằng nước và phụ nhiên liệu diesel
trược tiếp
6 xi lanh, valve đặt ở nắp xi lanh
11,149 cc
235/2200
310/2200
340/2200
82/1400
125/1400
148/1400
1 – 5 – 3- 6 – 2 - 4
10 0 trước điểm
chết trên
10 sau điểm chết
trên
10 sau điểm chết
trên
N/A (hút khí tự
nhiên)
TCI (tubor tăng áp)
RFD
RLD – Điều khiển tất cả các tốc độ
Lần nâng van thứ nhất – 185kg/cm2, lần nâng van thứ hai
250kg/cm2
Lọc với lưu lượng đầy đủ và đi qua phần tử bị lọc giấy
20 lít trong hệ thống và 3,75 lit trong lọc
3
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
năng lưu thông qua
hệ thống) (lít)
III – THÀNH PHẦN - CẤU TẠO CÁC HỆ THỐNG
Nắp xi lanh – cylinder head (động cơ D6A)
Mô men xoắn khi xiết bu lông nắp xi lanh (mặt máy) là: 14kg.m + 900
Để tăng hiệu quả làm mát buồng đốt, nước làm mát được đưa vào các khoang nước ở nắp máy
theo hệ thống làm mát của động cơ (phải chắc chắn rằng quá trình lắp ráp các chi tiết phải
đúng)
Lực xiết của bu lông nắp xi lanh loại: D4A/DAD
Mô men xiết với loại: D4A – 18kg.m, D4D – 15kg + 900
www.dothanhauto.com
4
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Vị trí đối với các van – Động cơ D6A
Số xi
1
lanh
Sắp
xếp
Nạp Xả
thứ tự
van
Số 1
tại TDC
x
x
thì nén
Số 6
tại TDC
thì nén
www.dothanhauto.com
2
Nạp
3
Xả
Nạp
x
x
x
4
Xả
Nạp
x
x
5
Xả
Nạp
6
Xả
Nạp
Xả
x
x
x
x
x
5
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Đo độ nhô của pitong loại D4A/D – measuring piston projection
Thân máy – Cylinder block
Nếu pít tông được láp ráp theo hướng ngược lại thì việc phun được phun vào phần váy pít tông
để bôi trơn pít tông và các lỗ dầu trên thân pít tông không được sắp xếp thẳng hang
www.dothanhauto.com
6
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Đo áp suất nén – Compression Pressure
www.dothanhauto.com
7
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Các bánh răng định thời – Timing Gears
Với động cơ D4D
www.dothanhauto.com
8
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Với động cơ D6A
Dây đai loại gân (biên dạng V) – V. Ribbed Belt
Động cơ D6A
Hệ thống dây đai được thiết kế như là một hệ thống đồng nhất, việc này thuận lợi cho quá trình
bảo dưỡng. Sức căng của dây đai là tự động tăng vì nó được điểu khiển bởi bộ tăng đai tự động
IV – Bộ tăng áp – Turbo Charger Intercooler
Nguyên lý hoạt động
Khi áp suất tăng cao nó sẽ tác động vào bộ truyền động và tác dụng lên van cửa khí thải làm
cho van này mở ra, lúc đó nó sẽ làm giải phóng lượng khí thải dư thừa được tạo ra và làm ổn
định quá trình làm việc của động cơ
/>
www.dothanhauto.com
9
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Điều kiện sử dụng:
-
-
-
Bộ tăng áp được sử tương ứng với đặc tính từng động cơ. Nó là thiết bị có số vòng quay
vô cùng cao (lên đến 105.000RPM) nên việc điều chỉnh mắc sai lầm khi thay thế sẽ đưa
đến kết qua làm phá vỡ - hỏng hóc đến động cơ.
Sau khi thay thế một bộ tăng áp mới, nên đổ vào một lượng nhỏ dầu bôi trơn động cơ
và cho động cơ chạy ở tốc độ không tải khoảng chừng 1-2 phút đển nạp đủ dầu bôi trơn
cho bộ tăng áp.
Không thay đổi ga đột ngột sau khi khở động động cơ (đặc biết trong thời điểm thời tiết
lạnh), hoặc bật – tắt đột ngột động cơ trong quá trình điều khiển xe ở tốc độ cao. (Dầu
bôi trơn cho bộ tăng áp sẽ bị cắt đột ngột).
www.dothanhauto.com
10
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Một số nguyên nhân trục trặc chính:
-
Bị nước chảy vào máy nén và ống nạp tua bin có thể gây ra hiện tượng phá vỡ bánh tua
bin hoặc bạc đạn.
Không đủ dầu bôi trơn để dẫn đến phá vỡ bạc đạn, nguyên nhân này có thể làm xước
(rách) các vị trị quay và làm phá vỡ trục tua bin.
Dầu bị nhiễm bẩn có thể làm phá vỡ cấu trúc của bạc đạn và phớt chặn dầu bôi trơn và
gây nên hiện tượng thiếu dầu bôi trơn
V – các hệ thống khác – Miscellaneous System
1. Hệ thống sưởi khí nạp – Pre Heating System
Động cơ D6A
www.dothanhauto.com
11
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
2. Hệ thống bôi trơn – Lubrication System
Động cơ D4D
www.dothanhauto.com
12
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Động cơ D6A
Nguyên lý:
Khi động cơ quay sẽ làm quy bơm nhớt, thông qua các cánh quạt trong bơm sẽ chuyển
dầu bôi trơn đến lọc dầu sau đó đến bộ làm mát dầu bôi trơn, tại dây dầu sẽ được làm mát nhờ
bộ phận tản nhiệt sau đó tiếp tục đi đến đường dẫn chia dầu chính và đi các bộ phận cần bôi
trơn. Trong hệ thống áp suất dầu được điều chỉnh bởi van áp suất. Hệ thống được thiết kể bởi
các van trên đường dầu tắt của lọc và của bộ làm mát dầu, việc thiết kế này nhằm mục đích khi
các phần tử lọc bị ngẹt hoặc bộ phận làm mát bị nghẹt thì các van này sẽ mở ra và cho phép
dầu đi tắt qua để bôi trơn cho các chi tiết nhằm đảm bảo hoạt động bôi trơn trong quá trình
động cơ làm việc một cách liên tục
Áp suất mở các van:
Items
Descriptions(kg/㎠)
Van giảm áp bơm
12
Van hiệu chỉnh
3.7~4.3
Van tắt bộ làm mát
dầu
1.8~2.2
Van tắt lọc dầu
3.5
www.dothanhauto.com
Oil Pump
Relief Valve
13
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
3. Lọc nhớt – Oil Filter
Xem mô phỏng tại đây:
/> />
4. Chu kỳ thay thế lọc nhiên liệu và lọc nhớt – Oil filter and Fuel Filter
www.dothanhauto.com
14
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Khi dầu đi theo đường tắt, nó sẽ làm bẩn phần tử lọc một cách nhanh chóng và công tắc báo
dầu sẽ được bật làm sáng đèn trên bảng đồng hồ táp lô.
Cứ duy trì phần tử lọc tắt, điều này sẽ làm giảm lượng dầu nhớt đi vào động cơ và nó đẩy xuống
đáy cacte máy.
5. Hệ thống làm mát – Cooling System
Xem mô phỏng nguyên lý làm việc:
/> />Ly hợp (khớp nối)điều khiển tự động quạt làm mát động cơ
Ly hợp tự động điều chỉnh tốc độ quay của quạt trên nhiệt độ của không khí đi qua két nước
làm mát. Sự điều khiển này được thực hiện bởi phần tử lưỡng kim và van phản ứng nhạy với
nhiệt độ không khí.
Mô men nhận được từ trục quạt được thực hiện
bởi áp lực nhớt của thành phần silicon chứa trong
bầu của ly hợp. Ở đây có một khoang trống nhỏ
nằm ở giữa phân lỏi roto và hộp ly hợp, sự xoay
của phần nắp trước ly hợp với phần roto được
thông qua phần dầu silicon có trong khoang ly
hợp
www.dothanhauto.com
15
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
VI – Hệ thống nhiên liệu – Fuel System
1. Các loại bơm nhiên liệu – Injection Pump Styles
2. Điều khiển bơm phun – Injection Pump Control
www.dothanhauto.com
16
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
3. Bơm cho động cơ D6A
/>
Quá trình luân chuyển nhiên liệu
www.dothanhauto.com
17
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
4. Cấu tạo bơm nhiên liệu
Cấu tạo chung của bơm kiểu dãy dùng trên động cơ 6 xi lanh trình bày trên hình . Bơm
bao gồm 3 phần chính: phần nén nhiên liệu tạo áp suất cao, phần khớp nối, phần điều
tốc động cơ
trên đỉnh píttông, nhằm tạo đường hồi nhiên liệu. Trên xi lanh có lỗ cấp và hồi nhiên liệu
19.
Trục bơm 14 được dẫn động từ trục khuỷu của động cơ thông qua bộ truyền bánh răng
(hoặc bộ truyền đai răng ). Vị trí tương đối của chúng được thiết đặt hợp l{ để thay đổi
thời điểm phun nhiên liệu khi lắp ráp.
www.dothanhauto.com
18
HYUNDAI DO THANH
www.dothanhauto.com
DOTHANHAUTO
19
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
5. Mô phỏng về bơm phun nhiên liệu
6. Nguyên lý làm việc và thời điểm phun nhiên liệu
www.dothanhauto.com
20
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Nguyên lý làm việc của phần nén nhiên liệu được trình bày ở hình a, b, c.
Khi trên cam 15 quay pit tông 8 dịch chuyển lên, ban đầu nhiên liệu được cấp vào khoang trên
đỉnh pit tông (hình a), tiếp sau pit tông che lỗ 19 (hình b), nhiên liệu bị nén tới áp suất cao, van
cao áp 3 được mở ra và cấp nhiên liệu đến vòi phun. Pit tông 8 tiếp tục đi lên, đến lúc mặt vát
nghiêng trên pit tông mở lỗ 19, hồi thoát nhiên liệu, áp suất lập tức giảm, van một chiều đóng
lại cắt quá trình cấp nhiên liệu áp suất cao cho vòi phun (hình c). Khi pit tông đi xuống đến vị trí
mở lỗ nạp 19, nhiên liệu lại được nạp vào thực hiện lần nén tiếp theo. Lượng nhiên liệu cấp cho
vòi phun được điều chỉnh bằng cách xoay pit tông 8 nhờ vành răng 7, trên thanh răng 6. Thanh
răng 6 được điều khiển bởi bàn đạp ga trong buồng lái. Khi xoay pit tông 8, làm thay đổi vị trí
của rãnh 18 trên thân pit tông với lỗ 19, hành trình làm việc hữu ích của pit tông xi lanh thay
đổi, lượng nhiên liệu cấp đến vòi phun thay đổi. Sự dịch chuyển của thanh răng 6 cần đảm bảo
ảnh hưởng như nhau với các bơm đơn khác nhau trong cùng một động cơ. Để đảm bảo cung
cấp lượng nhiên liệu đồng đều giữa các nhánh bơm, con đội 13 cho phép vi chỉnh chiều cao
hành trình làm việc pit tông 8.
www.dothanhauto.com
21
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Cặp pit tông, xi lanh được bôi trơn bằng chính nhiên liệu. Buồng trục cam, và các cơ cấu khác
của bơm được bôi trơn bằng dầu nhờn động cơ.
Trên kết cấu của bơm còn có:
- Phần tự động điều khiển góc phun sớm nhiên liệu
- Phần điều tốc động cơ
8. Định thời điểm phun
10. Sự điều khiển khối lượng nhiên liệu
www.dothanhauto.com
22
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
11. Bộ điều tốc
ình trên là bộ điều tốc đa chế của bơm VE, anh để { chỗ vành tràn mà em đánh dấu. Nếu tốc
độ tăng cao quá mức cho phép ---- quả văng xòe rộng, quay nhanh đẩy mạnh ống truợt đè vào
cần điều khiển và thông qua các khớp đẩy vành tràn về bên trái--- giảm thời gian nén nhiên
liệu trong bơm cao áp--- áp suất nhiên liệu giảm--- lượng nhiên liệu phun vào buồng đốt
giảm---- số vòng quay hạ xuống.
12. Cách đặt bơm phun nhiên liệu khi lắp
* Đặt bơm cho động cơ D4A/D
*Đối với động cơ D6A
www.dothanhauto.com
23
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
B1. Xoay trục khuỷu động cơ đến vị trí máy số 1 bắt đầu phun nhiên liệu
B2. Kiểm tra rãnh then của máy nén khí đã hướng lên trên chưa
B3. Kiểm tra sự thẳng hàng của điểm trên bơm vơi dấu khắc trên mặt bích thời chuẩn
13. Các loại vòi phun nhiên liệu (kim phun)
* Vòi phun của động cơ D6A
*Vòi phun của động cơ D4A
www.dothanhauto.com
24
HYUNDAI DO THANH
DOTHANHAUTO
Với động cơ này thì vòi phun nhiên liệu được dùng theo hai loại phổ biến:
-
Loại 1 lò xo
Loại 2 lò xo
Chi tiết xem hình dưới
14. Kiểm tra áp suất mở kim phun
Tham khảo qua video theo links:
www.dothanhauto.com
25