Tìm hiểu về 7 loại nguy cơ đe dọa đối với các hoạt động thanh toán điện tử trên thế giới. Trình bày phương pháp phòng chống trực tiếp đối với các loại nguy cơ này.

Đề tài
Tìm hiểu về 7 loại nguy cơ đe dọa năm 2014 đối với các hoạt động thanh toán
điện tử trên thế giới. Trình bày phương pháp phòng chống trực tiếp đối với các
loại nguy cơ này.
Lời mở đầu
Thanh toán điện tử là một khâu quan trọng trong thương mại điện tử. Hiểu một
cách khái quát thì thanh toán điện tử là một quá trình thanh toán tiền giữa người mua
và người bán. Điểm cốt lõi của vấn đề này là việc ứng dụng các công nghệ thanh toán
tài chính (ví dụ như mã hóa số thẻ tín dụng, séc điện tử, hoặc tiền điện tử) giữa ngân
hàng, nhà trung gian và các bên tham gia hoạt động thương mại. Các ngân hàng và tổ
chức tín dụng hiện nay sử dụng các phương pháp này nhằm mục đích nâng cao hiệu
quả hoạt động trong bối cảnh phát triển của nền kinh tế số, với một số lợi ích như giảm
chi phí xử lý, chi phí công nghệ và tăng cường thương mại trực tuyến. Hình thức thanh
toán điện tử có một số hệ thống thanh toán cơ bản như: Thanh toán bằng thẻ tín dụng;
Thanh toán vi điện tử (Electronic Cash MicroPayment; Chi phiếu điện tử (Electronic
Check); Thư điện tử (Email). Với những lợi ích nêu trên, tăng cường khả năng thanh
toán điện tử sẽ là một giải pháp cắt giảm đáng kể các chi phí hoạt động. Theo tính toán
của các ngân hàng thì việc giao dịch bằng tiền và séc rất tốn kém, do đó họ tìm kiếm
các giải pháp khác với chi phí thấp hơn. Hiện nay ở Mỹ thì các giao dịch bằng tiền mặt
chiếm khoảng 54% và bằng séc là 29%, các giao dịch điện tử chiếm khoảng 17%. Dự
báo con số này sẽ tăng lên trong thời gian tới.
An toàn trước các cuộc tấn công là một vấn đề mà các hệ thống giao dịch trực
tuyến cần giải quyết. Vì vậy các hệ thống cần phải có một cơ chế đảm bảo an toàn
trong quá trình giao dịch điện tử. Một hệ thống thông tin trao đổi dữ liệu an toàn phải
đáp ứng một số yêu cầu sau:
• Hệ thống phải đảm bảo dữ liệu trong quá trình truyền đi là không bị đánh cắp.
• Hệ thống phải có khả năng xác thực, tránh trường hợp giả danh, giả mạo. Do vậy,
cần tập trung vào việc bảo vệ các tài sản khi chúng được chuyển tiếp giữa máy khách
và máy chủ từ xa. Các kỹ thuật đảm bảo cho an toàn giao dịch điện tử chính là sử dụng
các hệ mật mã, các chứng chỉ số và sử dụng chữ ký số trong quá trình thực hiện các
giao dịch.

Những nguy cơ chủ yếu đe dọa các hoạt động thanh toán điện tử trên thế giới gồm có:
virut, Sâu máy tính (worm), Trojan Horse, Phần mềm gián điệp (spyware), Phần mềm
quảng cáo (adware), Keylogger, hacker.
Chương I. Nội dung.
1.virut
Trong khoa học máy tính, virus máy tính (thường được người sử dụng gọi tắt là virus
hay vi-rút) là những chương trình hay đoạn mã được thiết kế để tự nhân bản và sao
chép chính nó vào các đối tượng lây nhiễm khác (file, ổ đĩa, máy tính,...).


a.Lịch sử
Năm 1949: John von Neumann (1903-1957) phát triển nền tảng lý thuyết tự nhân bản
của một chương trình cho máy tính.
Vào cuối thập niên 1960 đầu thập niên 1970 đã xuất hiện trên các máy Univax
1108 một chương trình gọi là "Pervading Animal" tự nó có thể nối với phần sau của
các tập tin tự hành, lúc đó chưa có khái niệm về virus.
Năm 1981: Các virus đầu tiên xuất hiện trong hệ điều hành của máy tính Apple II.
Năm 1983: Tại Đại Học miền Nam California, tại Hoa Kỳ, Fred Cohen lần đầu đưa ra
khái niệm "Vi-rút máy tính" (computer virus) như định nghĩa ngày nay.
Năm 2000: Virus Love Bug, còn có tên ILOVEYOU, đánh lừa tính hiếu kì của mọi
người. Đây là một loại macro virus. Đặc điểm là nó dùng đuôi tập tin dạng
"ILOVEYOU.txt.exe", lợi dụng điểm yếu của Outlook thời bấy giờ: theo mặc định
sẵn, đuôi dạng.exe sẽ tự động bị giấu đi. Ngoài ra, virus này còn có một đặc tính mới
của spyware: nó tìm cách đọc tên và mã nhập của máy chủ và gửi về cho tay hắc đạo.
Khi truy cứu ra thì đó là một sinh viên người Philippines. Tên này được tha bổng vì
lúc đó Philippines chưa có luật trừng trị những người tạo ra virus cho máy tính.
Năm 2002: Tác giả của virus Melissa, David L. Smith, bị xử 20 tháng tù.
Trước đây, virus thường được viết bởi một số người am hiểu về lập trình muốn chứng
tỏ khả năng của mình nên thường virus có các hành động như: cho một chương trình
không hoạt động đúng, xóa dữ liệu, làm hỏng ổ cứng,... hoặc gây ra những trò đùa khó

chịu.
Những virus mới được viết trong thời gian gần đây không còn thực hiện các trò đùa
hay sự phá hoại đối máy tính của nạn nhân bị lây nhiễm nữa, mà đa phần hướng đến
việc lấy cắp các thông tin cá nhân nhạy cảm (các mã số thẻ tín dụng) mở cửa sau cho
tin tặc đột nhập chiếm quyền điều khiển hoặc các hành động khác nhằm có lợi cho
người phát tán virus.
Chiếm trên 90% số virus đã được phát hiện là nhắm vào hệ thống sử dụng hệ điều
hành họ Windows chỉ đơn giản bởi hệ điều hành này được sử dụng nhiều nhất trên thế
giới. Do tính thông dụng của Windows nên các tin tặc thường tập trung hướng vào
chúng nhiều hơn là các hệ điều hành khác. Cũng có quan điểm cho rằng Windows có
tính bảo mật không tốt bằng các hệ điều hành khác (như Linux) nên có nhiều virus
hơn, tuy nhiên nếu các hệ điều hành khác cũng thông dụng như Windows hoặc thị
phần các hệ điều hành ngang bằng nhau thì cũng lượng virus xuất hiện có lẽ cũng
tương đương nhau.
b.Các hình thức lây nhiễm của virus máy tính
Virus lây nhiễm theo cách cổ điển.
Cách cổ điển nhất của sự lây nhiễm, bành trướng của các loai virus máy tính là thông
qua các thiết bị lưu trữ di động: Trước đây đĩa mềm và đĩa CD chứa chương trình


thường là phương tiện bị lợi dụng nhiều nhất để phát tán. Ngày nay khi đĩa mềm rất ít
được sử dụng thì phương thức lây nhiễm này chuyển qua các ổ USB, các đĩa cứng di
động hoặc các thiết bị giải trí kỹ thuật số.
Virus lây nhiễm qua thư điện tử.
Khi mà thư điện tử (e-mail) được sử dụng rộng rãi trên thế giới thì virus chuyển hướng
sang lây nhiễm thông qua thư điện tử thay cho các cách lây nhiễm truyền thống.
Khi đã lây nhiễm vào máy nạn nhân, virus có thể tự tìm ra danh sách các địa chỉ thư
điện tử sẵn có trong máy và nó tự động gửi đi hàng loạt (mass mail) cho những địa chỉ
tìm thấy. Nếu các chủ nhân của các máy nhận được thư bị nhiễm virus mà không bị
phát hiện, tiếp tục để lây nhiễm vào máy, virus lại tiếp tục tìm đến các địa chỉ và gửi

tiếp theo. Chính vì vậy số lượng phát tán có thể tăng theo cấp số nhân khiến cho trong
một thời gian ngắn hàng hàng triệu máy tính bị lây nhiễm, có thể làm tê liệt nhiều cơ
quan trên toàn thế giới trong một thời gian rất ngắn.
Khi mà các phần mềm quản lý thư điện tử kết hợp với các phần mềm diệt virus có thể
khắc phục hành động tự gửi nhân bản hàng loạt để phát tán đến các địa chỉ khác trong
danh bạ của máy nạn nhân thì chủ nhân phát tán virus chuyển qua hình thức tự gửi thư
phát tán virus bằng nguồn địa chỉ sưu tập được trước đó.
Phương thức lây nhiễm qua thư điển tử bao gồm:
Lây nhiễm vào các file đính kèm theo thư điện tử (attached mail). Khi đó người dùng
sẽ không bị nhiễm virus cho tới khi file đính kèm bị nhiễm virus được kích hoạt (do
đặc điểm này các virus thường được "trá hình" bởi các tiêu đề hấp dẫn như sex, thể
thao hay quảng cáo bán phần mềm với giá vô cùng rẻ)
Lây nhiễm do mở một liên kết trong thư điện tử. Các liên kết trong thư điện tử có thể
dẫn đến một trang web được cài sẵn virus, cách này thường khai thác các lỗ hổng của
trình duyệt và hệ điều hành. Một cách khác, liên kết dẫn tới việc thực thi một đoạn mã,
và máy tính bị có thể bị lây nhiễm virus.
Lây nhiễm ngay khi mở để xem thư điện tử: Cách này vô cùng nguy hiểm bởi chưa
cần kích hoạt các file hoặc mở các liên kết, máy tính đã có thể bị lây nhiễm virus.
Cách này thường khai thác các lỗi của hệ điều hành.
Virus lây nhiễm qua mạng Internet.
Theo sự phát triển rộng rãi của Internet trên thế giới mà hiện nay các hình thức lây
nhiễm virus qua Internet trở thành các phương thức chính của virus ngày nay. Có các
hình thức lây nhiễm virus và phần mềm độc hại thông qua Internet như sau:
Lây nhiễm thông qua các file tài liệu, phần mềm: Là cách lây nhiễm cổ điển, nhưng
thay thế các hình thức truyền file theo cách cổ điển (đĩa mềm, đĩa USB...) bằng cách
tải từ Internet, trao đổi, thông qua các phần mềm...


Lây nhiễm khi đang truy cập các trang web được cài đặt virus (theo cách vô tình hoặc
cố ý): Các trang web có thể có chứa các mã hiểm độc gây lây nhiễm virus và phần

mềm độc hại vào máy tính của người sử dụng khi truy cập vào các trang web đó.
Lây nhiễm virus hoặc chiếm quyền điều khiển máy tính thông qua các lỗi bảo mật hệ
điều hành, ứng dụng sẵn có trên hệ điều hành hoặc phần mềm của hãng thứ ba: Điều
này có thể khó tin đối với một số người sử dụng, tuy nhiên tin tặc có thể lợi dụng các
lỗi bảo mật của hệ điều hành, phần mềm sẵn có trên hệ điều hành (ví dụ Windows
Media Player) hoặc lỗi bảo mật của các phần mềm của hãng thứ ba (ví dụ Acrobat
Reader) để lây nhiễm virus hoặc chiếm quyền kiểm soát máy tính nạn nhân khi mở các
file liên kết với các phần mềm này.
c. Biến thể.
Một hình thức trong cơ chế hoạt động của virus là tạo ra các biến thể của chúng.
Biến thể của virus là sự thay đổi mã nguồn nhằm các mục đích tránh sự phát hiện của
phần mềm diệt virus hoặc làm thay đổi hành động của nó. Một số loại virus có thể tự
tạo ra các biến thể khác nhau gây khó khăn cho quá trình phát hiện và tiêu diệt chúng.
Một số biến thể khác xuất hiện do sau khi virus bị nhận dạng của các phần mềm diệt
virus, chính tác giả hoặc các tin tặc khác (biết được mã của chúng) đã viết lại, nâng
cấp hoặc cải tiến chúng để tiếp tục phát tán.
d. Cách phòng chống virus và ngăn chặn tác hại của nó.
Để không bị lây nhiễm virus thì giải pháp triệt để nhất là ngăn chặn mọi kết nối thông
tin vào thiết bị máy tính bao gồm ngắt kết nối mạng chia sẻ, không sử dụng ổ mềm, ổ
USB hoặc copy bất kỳ file nào vào máy tính, đặc biệt các dạng file có nguy cơ cao.
Điều này thực sự hiệu quả khi mà hiện nay sự tăng trưởng số lượng virus mới hàng
năm trên thế giới rất lớn.
Tuy nhiên, trong thời đại "bùng nổ thông tin", đa số mọi người đều có nhu cầu truy
cập vào "không gian số", không thể khẳng định chắc chắn bảo vệ an toàn 100% cho
máy tính trước hiểm hoạ virus và các phần mềm không mong muốn, nhưng chúng ta
có thể hạn chế đến tối đa với các biện pháp bảo vệ dữ liệu của mình:
Sử dụng phần mềm diệt virus.
Bảo vệ bằng cách trang bị thêm một phần mềm diệt virus có khả năng nhận biết nhiều
loại virus máy tính và liên tục cập nhật dữ liệu để phần mềm đó luôn nhận biết được
các virus mới.

(Để biết cách sử dụng phần mềm diệt virus hiệu quả, xem thêm tại "phần mềm diệt
virus")
Trên thị trường Việt Nam hiện có rất nhiều các tên tuổi phần mềm diệt virus như:
Do người Việt Nam viết: Bkav, D32, CMC,...
Của nước ngoài: Norton-Symantec, Kaspersky, Avira, AVG, ESET,Avast!...
Phát hành bởi Microsoft: Microsoft Security Essentials,...


Sử dụng tường lửa cá nhân.
Tường lửa cá nhân (Personal Firewall) không phải một cái gì đó quá xa vời hoặc chỉ
dành cho các nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) mà mỗi máy tính cá nhân cũng cần
phải sử dụng tường lửa để bảo vệ trước virus và các phần mềm độc hại. Khi sử dụng
tường lửa, các thông tin vào và ra đối với máy tính được kiểm soát một cách vô thức
hoặc có chủ ý. Nếu một phần mềm độc hại đã được cài vào máy tính có hành động kết
nối ra Internet thì tường lửa có thể cảnh báo giúp người sử dụng loại bỏ hoặc vô hiệu
hoá chúng. Tường lửa giúp ngăn chặn các kết nối đến không mong muốn để giảm
nguy cơ bị kiểm soát máy tính ngoài ý muốn hoặc cài đặt vào các chương trình độc hại
hay virus máy tính.
Tường lửa được chia 2 loại:
Sử dụng tường lửa bằng phần cứng Nếu người sử dụng kết nối với mạng Internet
thông qua một modem hoặc một card chuyên dụng có chức năng này. Thông thường ở
chế độ mặc định của nhà sản xuất thì chức năng "tường lửa" bị tắt, người sử dụng có
thể truy cập vào modem để cho phép hiệu lực (bật). Sử dụng tường lửa bằng phần
cứng không phải tuyệt đối an toàn bởi chúng thường chỉ ngăn chặn kết nối đến trái
phép, do đó kết hợp sử dụng tường lửa bằng các phần mềm.
Sử dụng tường lửa bằng phần mềm: Ngay các hệ điều hành họ Windows ngày nay đã
được tích hợp sẵn tính năng tường lửa bằng phần mềm, tuy nhiên thông thường các
phần mềm của hãng thứ ba có thể làm việc tốt hơn và tích hợp nhiều công cụ hơn so
với tường lửa phần mềm sẵn có của Windows. Ví dụ bộ phần mềm ZoneAlarm
Security Suite của hãng ZoneLab là một bộ công cụ bảo vệ hữu hiệu trước virus, các

phần mềm độc hại, chống spam, và tường lửa.
Cập nhật các bản vá lỗi của hệ điều hành.
Hệ điều hành Windows (chiếm đa số) luôn luôn bị phát hiện các lỗi bảo mật chính bởi
sự thông dụng của nó, tin tặc có thể lợi dụng các lỗi bảo mật để chiếm quyền điều
khiển hoặc phát tán virus và các phần mềm độc hại. Người sử dụng luôn cần cập nhật
các bản vá lỗi của Windows thông qua trang web Microsoft Update (cho việc nâng cấp
tất cả các phần mềm của hãng Microsoft) hoặc Windows Update (chỉ cập nhật riêng
cho Windows). Cách tốt nhất hãy đặt chế độ nâng cấp (sửa chữa) tự động (Automatic
Updates) của Windows. Tính năng này chỉ hỗ trợ đối với các bản Windows mà
Microsoft nhận thấy rằng chúng hợp pháp.
Vận dụng kinh nghiệm sử dụng máy tính.
Cho dù sử dụng tất cả các phần mềm và phương thức trên nhưng máy tính vẫn có khả
năng bị lây nhiễm virus và các phần mềm độc hại bởi mẫu virus mới chưa được cập
nhật kịp thời đối với phần mềm diệt virus. Người sử dụng máy tính cần sử dụng triệt
để các chức năng, ứng dụng sẵn có trong hệ điều hành và các kinh nghiệm khác để bảo
vệ cho hệ điều hành và dữ liệu của mình. Một số kinh nghiệm tham khảo như sau:


Phát hiện sự hoạt động khác thường của máy tính: Đa phần người sử dụng máy tính
không có thói quen cài đặt, gỡ bỏ phần mềm hoặc thường xuyên làm hệ điều hành thay
đổi - có nghĩa là một sự sử dụng ổn định - sẽ nhận biết được sự thay đổi khác thường
của máy tính. Ví dụ đơn giản: Nhận thấy sự hoạt động chậm chạp của máy tính, nhận
thấy các kết nối ra ngoài khác thường thông qua tường lửa của hệ điều hành hoặc của
hãng thứ ba (thông qua các thông báo hỏi sự cho phép truy cập ra ngoài hoặc sự hoạt
động khác của tường lửa). Mọi sự hoạt động khác thường này nếu không phải do phần
cứng gây ra thì cần nghi ngờ sự xuất hiện của virus. Ngay khi có nghi ngờ, cần kiểm
tra bằng cách cập nhật dữ liệu mới nhất cho phần mềm diệt virus hoặc thử sử dụng một
phần mềm diệt virus khác để quét toàn hệ thống.
Kiểm soát các ứng dụng đang hoạt động: Kiểm soát sự hoạt động của các phần mềm
trong hệ thống thông qua Task Manager hoặc các phần mềm của hãng thứ ba (chẳng

hạn: ProcessViewer) để biết một phiên làm việc bình thường hệ thống thường nạp các
ứng dụng nào, chúng chiếm lượng bộ nhớ bao nhiêu, chiếm CPU bao nhiêu, tên file
hoạt động là gì...ngay khi có điều bất thường của hệ thống (dù chưa có biểu hiện của
sự nhiễm virus) cũng có thể có sự nghi ngờ và có hành động phòng ngừa hợp lý. Tuy
nhiên cách này đòi hỏi một sự am hiểu nhất định của người sử dụng.
Loại bỏ một số tính năng tự động của hệ điều hành có thể tạo điều kiện cho sự lây
nhiễm virus: Theo mặc định Windows thường cho phép các tính năng tự chạy
(autorun) giúp người sử dụng thuận tiện cho việc tự động cài đặt phần mềm khi đưa
đĩa CD hoặc đĩa USB vào hệ thống. Chính các tính năng này được một số loại virus lợi
dụng để lây nhiễm ngay khi vừa cắm ổ USB hoặc đưa đĩa CD phần mềm vào hệ thống
(một vài loại virus lan truyền rất nhanh trong thời gian gần đây thông qua các ổ USB
bằng cách tạo các file autorun.inf trên ổ USB để tự chạy các virus ngay khi cắm ổ
USB vào máy tính). Cần loại bỏ tính năng này bằng các phần mềm của hãng thứ ba
như TWEAKUI hoặc sửa đổi trong Registry.
Quét virus trực tuyến: Sử dụng các trang web cho phép phát hiện virus trực tuyến:
Bảo vệ dữ liệu máy tính.
Nếu như không chắc chắn 100% rằng có thể không bị lây nhiễm virus máy tính và các
phần mềm hiểm độc khác thì bạn nên tự bảo vệ sự toàn vẹn của dữ liệu của mình trước
khi dữ liệu bị hư hỏng do virus (hoặc ngay cả các nguy cơ tiềm tàng khác như sự hư
hỏng của các thiết bị lưu trữ dữ liệu của máy tính). Trong phạm vi về bài viết về virus
máy tính, bạn có thể tham khảo các ý tưởng chính như sau:
Sao lưu dữ liệu theo chu kỳ là biện pháp đúng đắn nhất hiện nay để bảo vệ dữ liệu.
Bạn có thể thường xuyên sao lưu dữ liệu theo chu kỳ đến một nơi an toàn như: các
thiết bị nhớ mở rộng (ổ USB, ổ cứng di động, ghi ra đĩa quang...), hình thức này có thể
thực hiện theo chu kỳ hàng tuần hoặc khác hơn tuỳ theo mức độ cập nhật, thay đổi của
dữ liệu của bạn.
Tạo các dữ liệu phục hồi cho toàn hệ thống không dừng lại các tiện ích sẵn có của hệ
điều hành (ví dụ System Restore của Windows Me, XP...) mà có thể cần đến các phần

mềm của hãng thứ ba, ví dụ bạn có thể tạo các bản sao lưu hệ thống bằng các phần
mềm ghost, các phần mềm tạo ảnh ổ đĩa hoặc phân vùng khác.
Thực chất các hành động trên không chắc chắn là các dữ liệu được sao lưu không bị
lây nhiễm virus, nhưng nếu có virus thì các phiên bản cập nhật mới hơn của phần mềm
diệt virus trong tương lai có thể loại bỏ được chúng.
2. Sâu máy tính (worm)
Sâu máy tính là một chương trình máy tính có khả năng tự nhân bản giống như virus
máy tính. Trong khi virus máy tính bám vào và trở thành một phần của mã máy tính để
có thể thi hành thì sâu máy tính là một chương trình độc lập không nhất thiết phải là
một phần của một chương trình máy tính khác để có thể lây nhiễm. Sâu máy tính
thường được thiết kế để khai thác khả năng truyền thông tin có trên những máy tính có
các đặc điểm chung - cùng hệ điều hành hoặc cùng chạy một phần mềm mạng - và
được nối mạng với nhau.
Worm nổi tiếng nhất được tạo bởi Robert Morris vào năm 1988. Nó có thể làm hỏng
bất kì hệ điều hành UNIX nào trên Internet. Tuy vậy, có lẽ worm tồn tại lâu nhất
là virus happy99, hay các thế hệ sau đó của nó có tên là Trojan. Các worm này sẽ thay
đổi nội dung tệp wsok32.dll của Windows và tự gửi bản sao của chính chúng đi đến
các địa chỉ cho mỗi lần gửi điện thư hay message.
Sâu máy tính thường mang theo phần mềm gián điệp để mở cửa hậu máy tính trên các
máy tính bị nhiễm (giống như Sobig và Mydoom). Các máy tính bị nhiễm được sử
dụng bởi những người gửi thư rác hoặc giả danh địa chỉ trang web. Các cửa hậu cũng
có thể được các sâu máy tính khác khai thác như Doomjuice - phát tán bằng cửa hậu
được mở bởi Mydoom.
Sâu máy tính thường được thiết kế để có thể phát tán từ máy tính này sang máy tính
khác mà người sử dụng không hề hay biết. Không giống như virus máy tính, sâu máy
tính có thể tự nhận bản lên nhiều lần mặc dù người sủ dụng không thực hiện bất kỳ
thao tác gì. Ví dụ như sâu máy tính có thể xâm nhập vào hệ thống mail của người sử
dụng để tự gửi email đến tất cả các địa chỉ trong Contact list của họ. một số sâu máy
tính nổi tiếng như Conficker, Sasser, và Blaster.
Giới thiệu về một loại sâu mới nhất.

Flame là loại sâu máy tính đã bị hãng bảo mật Kaspersky Lab phát hiện ra vào những
ngày cuối tháng 5 vừa qua.
Flame có thể ẩn nấp trên các máy tính ít nhất trong vòng 5 năm, phần mềm độc hại
này sẽ ăn cắp dữ liệu, nghe trộm các cuộc đàm thoại, chụp ảnh màn hình các phần
mềm chat… khiến cho nó thực sự nguy hiểm với bất kỳ ai sử dụng máy tính và
Internet.
Flame là gì và nguy hiểm đến mức nào?
Flame là một vũ khí công nghệ tấn công tinh vi, sẽ để lại một cửa sau (backdoor) hoặc
Trojan trên máy tính của nạn nhân và có thể lây truyền chính nó trên hệ thống mạng


nội bộ, tương tự như cách thức hoạt động của các loại sâu máy tính khác.

Ảnh minh họa một đoạn mã nguồn của Flame, cho thấy mô-đun Flame là mô-đun
chính, được sử dụng để làm tên gọi cho sâu máy tính này
Flame có thể theo dõi thông tin kết nối Internet, chụp ảnh màn hình, ghi lại âm thanh
các cuộc đàm thoại, bí mật ghi lại thông tin gõ trên bàn phím và thu thập thông tin về
các thiết bị sử dụng Bluetooth ở gần thiết bị lây nhiễm Flame và biến máy tính của nạn
nhân thành một thiết bị phát hiện Bluetooth.
Chưa dừng lại ở đó, các hacker còn có thể cập nhật các mô-đun để bổ sung thêm nhiều
chức năng cho Flame ngay trên máy tính của nạn nhân. Hiện có khoảng 20 mô-đun
khác nhau của sâu máy tính này đã bị phát hiện và các nhà nghiên cứu bảo mật đang
tìm hiểu xem chức năng thực sự của các mô-đun này là gì.
Tên của loại phần mềm độc hại này (Flame) được đặt dựa theo tên của một mô-đun
chính, thực hiện nhiệm vụ tấn công và phát tán trên nhiều máy tính. Hiện các nhà
nghiên cứu bảo mật đã phát hiện ra nhiều biến thể của Flame và phát hiện ra chúng
đang có kết nối với 80 máy chủ khác nhau.
“Flame là một khối kết cấu nhiều mô-đun. Về cơ bản mục tiêu sẽ bị lây nhiễm bằng
các mô-đun chính và sau đó những kẻ tấn công sẽ tải lên các mô-đun phụ thực hiện
các chức năng cần thiết”, Roel Schouwenberg, chuyên gia bảo mật của Kaspersky cho

biết. “Chúng tôi cho rằng hiện vẫn chưa thể nắm rõ được có bao nhiêu mô-đun mà các
hacker có thể sử dụng cho Flame”.
Kaspersky Lab dự đoán rằng Flame sử dụng một lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng trên
Windows để phát tán, tuy nhiên thông tin này chưa được Microsoft xác nhận.
Flame lây lan như thế nào?
Flame có thể lây lan thông qua ổ đĩa gắn ngoài như USB, ổ cứng di động, hệ thống
mạng chia sẻ hoặc máy in được chia sẻ.. tuy nhiên, hiện các chuyên gia bảo mật vẫn


chưa thể tìm ra nguồn gốc lây lan ban đầu của loại malware nguy hiểm này.

Các hình thức và nguồn gốc có thể lây nhiễm của Flame
Kaspersky Lab dự đoạn một email lừa đảo có chứa mã độc chính là nguồn gốc lây lan
của Flame.
Flame đã xuất hiện trong bao lâu?
Trên thực tế, không phải đến tận tháng 5 năm nay, Flame mới được phát hiện, mà
Kaspersky Lab cho biết những dấu hiệu xuất hiện Flame đã có từ năm 2010, thậm chí
có những bằng chứng cho rằng Flame đã từng xuất hiện từ năm 2007 hoặc từ trước đó.
Tại sao Flame không bị phát hiện sớm hơn?
Theo đánh giá của các chuyên gia bảo mật, thì cho dù tác giả của Flame là ai thì thủ
phạm đã cực kỳ nỗ lực để lập trình giúp cho sâu máy tính này có thể ẩn dấu và tránh bị
phát hiện càng lâu càng tốt.
“Rõ ràng đây là một dự án hàng triệu đô được tài trợ bởi một chính phủ nào đó”,
Schouwenberg, chuyên gia bảo mật của Kaspersky dự đoán.
Không giống với việc lây lan mạnh mẽ như các sâu máy tính nguy hiểm trước đây, có
vẻ như Flame chỉ lây lan nhằm vào những mục tiêu cụ thể mà các hacker nhắm tới.
Flame cho thấy sự bất thường về kích cỡ và sử dụng một ngôn ngữ lập trình không
phổ biến, ngôn ngữ lập trình Lua, do đó, ban đầu Flame có vẻ như không có gì quá
nguy hiểm.
“Tác giả của Flame đã thực sự tài tình trong việc che dấu sự hiện diện của nó”,

Schouwenberg cho biết thêm. “Bởi vì Flame không sử dụng những công nghệ xâm
nhập và ẩn dấu mà các loại sâu máy tính khác thường sử dụng, do vậy các phần mềm


bảo mật không thể phát hiện ra. Để phát hiện ra Flame là một điều không dễ dàng gì”.

Bản đồ phân bổ sự lây nhiễm của Flame, chủ yếu tập trung ở Trung Đông và Bắc Phi
Khi được hỏi liệu có phải Mỹ hay Israel đứng sau Flame, với mục tiêu chính trị nhắm
vào Iran hay không, Schouwenberg cho biết không dám chắc điều này.
"Mặc dù Flame được lập trình và chú thích bằng tiếng Anh, không có nghĩa rằng một
quốc gia nói tiếng Anh đứng đằng sau phần mềm độc hại này", Schouwenberg suy
luận.
Trong khi đó, nhiều trang công nghệ trích dẫn "nguồn tin cao cấp của Israel" xác nhận
rằng các chuyên gia công nghệ của Israel đã tạo ra Flame để "xâm nhập các may tính
của các cá nhân cao cấp ở Iran, Palestin và nhiều nơi khác, bao gồm cả Israel, những
người được cho là tham gia vào các hoạt động tình báo".
Mức độ lây nhiễm của Flame nghiêm trọng đến mức nào?
Các chuyên gia bảo mật của Kaspersky tin rằng có nhiều biến thể của Flame hơn số
lượng hiện tại mà họ đang biết, đặc biệt là số mô-đun mà các hacker có thể sử dụng.
Ngoài ra, Kaspersky cũng cho rằng có một đội ngũ nhân lực hùng hậu đứng đằng sau
Flame để giúp nó ngày càng trở nên nguy hiểm hơn.
Hiện Flame đang sử dụng hơn 80 máy chủ để điều khiển và kết nối, cho thấy một
nguồn tài nguyên "hùng hậu" đứng đằng sau sâu máy tính này.
Mục tiêu của Flame là những ai?
Theo Kaspersky thì tỷ lệ lây lan Flame cao nhất là ở Israel, Palestine, Sudan, Syria, Libăng, Ả-rập Saudi và Ai Cập.
Trong khi đó, hãng bảo mật danh tiếng khác là Symantec lại cho rằng mục tiêu chính
mà Flame nhắm đến là Bờ tây Palestine, Hungary, Iran và Li-băng.
Tuy nhiên, hiện tại các chuyên gia bảo mật chưa biết chắc rằng đây chỉ là những mục
tiêu duy nhất được nhắm đến, hay chỉ mới là sự lây lan trong một khu vực ở Trung
Đông trước khi mã độc này lây lan rộng rãi ra toàn cầu.

Bao nhiêu người đã bị lây nhiễm Flame?
Như trên đã đề cập, có vẻ như Flame đang nhắm đến những mục tiêu nhất định, thay
vì số lượng lây lan rầm rộ, nên hiện tại số người lây nhiễm Flame chưa lớn.

Có những mục đích chính trị đứng đằng sau sự lây nhiễm của Flame?
Kaspersky cho biết hiện có khoảng 300-400 người dùng các sản phẩm của hãng đã có
thông báo về sự lây nhiễm Flame trên máy tính của họ. Tuy nhiên trên thực tế con số
này có thể vượt quá 1.000 người trên toàn cầu. Phần lớn người bị nhiễm Flame đang
sống tại Iran và Trung Đông, số ít còn lại ở Mỹ.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩ rằng những người dùng còn lại "vô can" với Flame,
đặc biệt khi đây được đánh giá là một sâu máy tính nguy hiểm và tinh vi.
Để ngăn chặn việc lây nhiễm các sâu máy tính, có thể làm theo 5 bước dưới đây:
1. Luôn luôn bật tường lửa (Firewall) Hãy kiểm tra tình trạng của Firewall trong
Control Panel để đảm bảo luôn ở chế độ bật (On)
2. Hãy luôn cập nhật hệ điều hành của thông qua Windows
3. Sử dụng các phần mềm phòng chống virus của các hãng có tên tuổi
4. Không sử dụng các mật khẩu đơn giản, đặc biệt khi bạn truy cập vào các mạng máy
tính hay internet.
5. Hãy cân nhắc việc bỏ chế độ tự đông chạy “AutoPlay” vì chế độ này có thể tạo điều
kiện thuận lợi cho các sâu máy tính như Conficker tự động lây nhiễm
6.Phải xem xét cẩn thận trước khi mở một file đính kèm hay click chuột vào một
đường link trong email. Người dùng cũng cần cân nhắc trước khi đồng ý nhận một file
chuyển qua mạng. Không bao giờ mở một file đính kèm từ một địa chỉ email mà bạn
không biết trừ khi bạn biết chính xác trong file đính kèm có gì.
Nếu bạn nghĩ rằng máy tính của bạn đã bị nhiễm sâu máy tính bạn có thể sử dụng các


phần mềm Windows Live OneCare Safety Scanner hoặc the Malicious Software

Removal Tool để kiểm tra và gỡ bỏ.
3. Trojan Horse
Trojan horse, tiếng Anh của Ngựa Troia, là một loại phần mềm ác tính. Không giống
như virus, nó không có chức năng tự sao chép nhưng lại có chức năng hủy hoại tương
tự virus. Một trong những thứ giăng bẫy của Ngựa Troia là nó tự nhận là giúp cho máy
của thân chủ chống lại các virus nhưng thay vì làm vậy nó quay ra đem virus vào máy.
Chữ Ngựa Troia xuất phát điển tích nổi tiếng con ngựa thành Troia trong thần thoại
Hy Lạp. Trong điển tích đó, người Hy Lạp đã giả vờ để quên một con ngựa gỗ khổng
lồ khi họ rút khỏi chiến trường. Trong bụng con ngựa gỗ này có nhiều chiến binh Hy
Lạp ẩn náu. Người Troia tưởng rằng mình có được một chiến lợi phẩm và kéo con
ngựa gỗ này vào thành. Đến đêm thì các chiến binh Hy Lạp chui ra khỏi bụng con
ngựa này để mở cửa thành giúp quân Hy Lạp vào chiếm thành.
đây là loại chương trình cũng có tác hại tương tự như virus chỉ khác là nó không tự
nhân bản ra. Như thế, cách lan truyền duy nhất là thông qua các thư dây chuyền. Để
trừ loại này người chủ máy chỉ việc tìm ra tập tin Trojan horse rồi xóa nó đi là xong.
Tuy nhiên, không có nghĩa là không thể có hai con Trojan horse trên cùng một hệ
thống. Chính những kẻ tạo ra các phần mềm này sẽ sử dụng kỹ năng lập trình của
mình để sao lưu thật nhiều con trước khi phát tán lên mạng.
a. Đặc điểm.
Trojan horse là chương trình máy tính thường ẩn mình dưới dạng một chương trình
hữu ích và có những chức năng mong muốn, hay ít nhất chúng trông như có các tính
năng này. Một cách bí mật, nó lại tiến hành các thao tác khác không mong muốn.
Những chức năng mong muốn chỉ là phần bề mặt giả tạo nhằm che giấu cho các thao
tác này.
Trong thực tế, nhiều Trojan horse chứa đựng các phần mềm gián điệp nhằm cho phép
máy tính thân chủ bị điều khiển từ xa qua hệ thống mạng.
Khác nhau căn bản với virus máy tính là Trojan Horse về mặt kỹ thuật chỉ là một phần
mềm thông thường và không có ý nghĩa tự lan truyền. Các chương trình này chỉ lừa
người dùng để tiến hành các thao tác khác mà thân chủ sẽ không tự nguyện cho phép
tiến hành. Ngày nay, các Trojan horse đã được thêm vào đó các chức năng tự phân tán.

Điều này đẩy khái niệm Trojan horse đến gần với khái niệm virus và chúng trở thành
khó phân biệt.
b. Các ví dụ.
Ví dụ đơn giản của một Trojan horse là một chương trình mang tên "SEXY.EXE"
được đăng trên một trang Web với hứa hẹn của "ảnh hấp dẫn"; nhưng, khi chạy,
chương trình này lại xoá tất cả tệp trong máy tính và hiển thị các câu trêu chọc.


Một ví dụ mẫu về Trojan horse có ở www.freewebs.com/em_ce_do/doctor.exe.
Chương trình này sẽ tự động tắt máy khi chạy và sẽ tự chép phiên bản vào thư mục
"StartUp" và như vậy máy sẽ tự động tắt ngay lập tức mỗi lần máy được khởi động.
Con Trojan horse này sẽ tự hủy sau một giờ hoạt động hay có thể được xóa bỏ bằng
cách khởi động vào chế độ chờ lệnh (command prompt) và từ đó xóa tệp này bằng
lệnh xóa. Chương trình này chỉ chạy được trên Windows XP.
c. Một số thủ thuật của Trojan horse.
Trên các máy Microsoft Windows, người tấn công có thể đính kèm một Trojan horse
vào một cái tên có vẻ lương thiện vào trong một thư điện tử với việc khuyến dụ người
đọc mở đính kèm ra. Trojan horse thường là các tệp khả thi trên Windows và do đó sẽ
có các đuôi như là.exe,.com,.scr,.bat, hay.pif. Trong nhiều ứng dụng của Windows đã
có cấu hình mặc định không cho phép hiển thị các đuôi này. Do đó, nếu một Trojan
horse có tên chẳng hạn là "Readme.txt.exe" thì tệp này sẽ hiển thị một cách mặc định
thành "Readme.txt" và nó sẽ đánh lừa người dùng rằng đây chỉ là một loại hồ sơ văn
bản không thể gây hại.
Các biểu tượng cũng có thể được gán với các loại tệp khác nhau và có thể được đính
kèm vào thư điện tử. Khi người dùng mở các biểu tượng này thì các Trojan horse ẩn
giấu sẽ tiến hành những tác hại bất ngờ. Hiện nay, các Trojan horse không chỉ xoá các
tệp, bí mật điều chỉnh cấu hình của máy tính bị nhiễm mà còn dùng máy này như là
một cơ sở để tấn công các máy khác trong mạng.
Lợi dụng một số lỗi của trình duyệt web, chẳng hạn như Internet Explorer, để nhúng
Trojan vào một trang web, khi người dùng xem trang này sẽ bị nhiễm. Người dùng nên

cập nhật các bản vá lỗi thường xuyên và dùng một trình duyệt web có độ bảo mật cao
như Firefox và Google chrome
c. Các kiểu gây hại.
Các kiểu gây hại rất nhiều điển hình bao gồm:
• Xoá hay viết lại các dữ liệu trên máy tính
• Làm hỏng chức năng của các tệp
• Lây nhiễm các phần mềm ác tính khác như là virus
• Cài đặt mạng để máy có thể bị điều khiển bởi máy khác hay dùng máy nhiễm
để gửi thư nhũng lạm
• Đọc lén các thông tin cần thiết và gửi báo cáo đến nơi khác (xem thêm phần
mềm gián điệp)
• Ăn cắp thông tin như là mật khẩu và số thẻ tín dụng
• Đọc các chi tiết tài khoản ngân hàng và dùng vào các mục tiêu phạm tội
• Cài đặt lén các phần mềm chưa được cho phép


d. Cách phòng chống
Cách hữu hiệu nhất là đừng bao giờ mở các đính kèm được gửi đến một cách bất ngờ.
Khi các đính kèm không được mở ra thì Trojan horse cũng không thể hoạt động. Cẩn
thận với ngay cả các thư điện tử gửi từ các địa chỉ quen biết. Trong trường hợp biết
chắc là có đính kèm từ nơi gửi quen biết thì vẩn cần phải thử lại bằng các chương trình
chống virus trước khi mở nó. Các tệp tải về từ các dịch vụ chia sẻ tệp như là Kazaa
hay Gnutella rất đáng nghi ngờ, vì các dịch vụ này thường bị dùng như là chỗ để lan
truyền Trojan horse.
4.Phần mềm gián điệp (spyware)
Phần mềm gián điệp, còn được dùng nguyên dạng Anh ngữ là spyware, là loại phần
mềm chuyên thu thập các thông tin từ các máy chủ (thông thường vì mục đích thương
mại) qua mạng Internet mà không có sự nhận biết và cho phép của chủ máy. Một cách
điển hình, spyware được cài đặt một cách bí mật như là một bộ phận kèm theo của
cácphần mềm miễn phí (freeware) và phần mềm chia sẻ (shareware) mà người ta có

thể tải về từ Internet. Một khi đã cài đặt, spyware điều phối các hoạt động của máy chủ
trên Internet và lặng lẽ chuyển các dữ liệu thông tin đến một máy khác (thường là của
những hãng chuyên bán quảng cáo hoặc của các tin tặc). Phần mềm gián điệp cũng thu
thập tin tức về địa chỉ thư điện tử và ngay cả mật khẩu cũng như là số thẻ tín dụng.
Spyware "được" cài đặt một cách vô tội vạ khi mà người chủ máy chỉ muốn cài đặt
phần mềm có chức năng hoàn toàn khác.
Spyware là một trong các "biến thể" của phần mềm quảng cáo (adware). Spyware là
chữ viết tắt của spy (gián diệp) và software (phần mềm máy tính) trong tiếng Anh;
tương tự,adware là từ advertisement (quảng cáo) và software mà thành.
a.Lịch sử và nguyên do ra đời.
Các nguyên do đầu tiên nảy sinh ra phần mềm gián điệp là do việc các cá nhân chế tạo
phần mềm miễn phí (và một số các phần mềm chia sẻ) muốn có thêm khoản tài chính
để phát triển phần mềm của họ trong khi số tiền chính thức mà họ nhận được từ những
người tải về thì lại quá ít.
Do đó, một cách để kiếm thêm thu nhập là thu thập thông tin từ người đã tải về các
phần mềm này (như là tên tuổi, địa chỉ và các thị hiếu) rồi đem bán thông tin này cho
các hãng chuyên làm quảng cáo. Cách thu thập ban đầu chỉ là dựa vào sự điền vào các
mẫu đăng kí (register). Nhưng sau đó, để chủ động hơn, cách thức đọc thông tin được
chuyển sang dạng cài lén phần mềm phụ để tự nó đọc thông tin của chủ và gửi thẳng
về cho nơi mà phần mềm gián điệp này được chỉ thị.
Sau này khi đã có các luật lệ cấm tự ý thu thập các thông tin riêng của máy chủ thì các
loại phần mềm gián điệp này chuyển hẳn sang hai hướng:
Tiếp tục cài đặt phần mềm quảng cáo chung với các phần mềm chính qua thủ đoạn
hợp pháp hóa, bằng cách chỉ cần thay đổi nội dung của mẫu đăng kí phần mềm
(registration form) thành mẫu "thỏa thuận của người tiêu dùng" (User


Agreement hay License Agreement) trong đó có ghi một khoản rất nhỏ là người tiêu
dùng sẽ đồng ý cho phép cài đặt phần mềm quảng cáo và các loại phần mềm này đã
phát triển tới mức nó có thể tự mở một cửa sổ nảy (pop-up windows) mà không cần

người chủ máy ra lệnh.
Hướng phát triển thứ hai là các phần mềm này chuyển sang dạng có ác tính: nó có thể,
bằng một cách phi pháp, tìm cách đọc tất cả những thông tin bí mật của máy chủ từ
mật mã truy cập, các số thẻ tín dụng cho đến ngay cả việc giành luôn quyền điều
khiển bàn phím.
Từ "spyware" xuất hiện đầu tiên trên USENET vào năm 1995. Cho đến đầu
năm 2000 thì các phần mềm chống gián điệp (antispyware) cũng ra đời.
Một số Spyware nổi tiếng.
WildTangent: phần mềm này được cài đặt thông qua American Online Instant
Messenger (AIM). Theo AOL (American Online) thì nó cần dùng để tạo nối kết giữa
các thành viên trong các trò chơi trên Internet. Một khi được cài đặt, nó sẽ lấy các
thông tin về tên họ, số điện thoại, địa chỉ thư điện tử cũng như là tốc độ của CPU, các
tham số của video card và DirectX. Các thông tin này có thể bị chia sẻ cho các nơi
khác chiếm dụng.
Xupiter: chương trình này sẽ tự nảy các bảng quảng cáo. Nó thêm các chỗ đánh dấu
(bookmark) lên trên menu của chương trình duyệt và, nguy hại hơn, nó thay đổi cài đặt
của trang chủ. Xupiter còn chuyển các thói quen xài Internet (surfing) về xupiter.com
và do đó làm chậm máy. Ngoài ra nó còn đọc cả địa chỉ IP và các tin tức khác.
DoubleClick: dùng một tệp nhỏ gọi là cookies theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn.
WinWhatWhere: thông báo cho người khác biết về các tổ hợp phím (keystroke) mà
bạn gõ.
Gator và eWallet: ăn cắp tên, quốc gia, mã vùng bưu điện và nhiều thứ khác
b. Tác hại
Ngoài các vấn đề nghiêm trọng về đạo đức và tự do cá nhân bị xâm phạm, spyware
còn sử dụng (đánh cắp) từ máy chủ các tài nguyên của bộ nhớ (memory resource) ăn
chặn băng thông khi nó gửi thông tin trở về chủ của các spyware qua các liên kết
Internet. Vì spyware dùng tài nguyên của bộ nhớ và của hệ thống, các ứng dụng chạy
trong nền (background) có thể dẫn tới hư máy hay máy không ổn định.
Bởi vì là một chương trình độc lập nên spyware có khả năng điều khiển các tổ hợp
phím bấm (keystroke), đọc các tập tin trên ổ cứng, kiểm soát các ứng dụng khác như là

chương trình trò chuyện trực tuyến hay chương trình soạn thảo văn bản, cài đặt các
spyware mới, đọc các cookie, thay đổi trang chủ mặc định trên các trình duyệt web,
cung cấp liên tục các thông tin trở về chủ của spyware, người mà có thể dùng các tin
tức này cho quảng cáo/tiếp thị hay bán tin tức cho các chỗ khác. Và tệ hại nhất là nó có
khả năng ăn cắp mật khẩu truy nhập (login password) cũng như ăn cắp các tin tức


riêng tư của người chủ máy (như là số tài khoản ở ngân hàng, ngày sinh và các con số
quan trọng khác...) nhằm vào các mưu đồ xấu.
c. Dấu hiệu máy bị xâm nhập.
Bất kì một trong các dấu hiệu sau đây xảy ra cũng có thể là máy của bạn đã bị tấn
công:
• Bạn tìm thấy một thiết bị nhỏ cỡ ngón tay nối giữa dây cáp của bàn phím và
đầu cắm ở sau máy. Hay là người nào đó đề nghị tặng (bán rẻ) cho bạn một bàn
phím tốt hơn!
• Giấy biên nhận trả tiền điện thoại có thêm số thuê bao (phải trả phụ phí) mà bạn
chẳng bao giờ gọi tới số đó (tại Hoa Kỳ thì số này bắt đầu bằng 900).
• Khi bạn gõ tìm một địa chỉ trên "Internet Explorer" và nhấn nút "Enter" để bắt
tìm kiếm thì trang "search" thường dùng bị thay bởi một trang search lạ.
• Các chương trình chống spyware không hoạt động được. Nó có thể báo lỗi mất
những tệp tin cần thiết, ngay cả sau khi cài đặt trở lại thì vẫn không hoạt động.
Nguyên do là các phần mềm gián điệp đã ngăn chặn không cho cài các chương
trình chống gián điệp hoạt động hữu hiệu.
• Bạn tìm thấy những tên địa chỉ lạ trong danh sách "Favorites" mặc dù bạn chưa
hề đặt nó vào trong mục này.
• Máy tự nhiên chạy chậm hơn thường nhật. Nếu là Windows 2000 hay XP hãy
thử chạy "Task Manager" và nhấn mục "Processes" (tiến trình) thì thấy những
tiến trình không quen biết dùng gần như 100% thời lượng của CPU.
• Ở thời điểm mà bạn không hề làm gì với mạng mà vẫn thấy đèn gửi/nhận chớp
sáng trên "dial-up" hay "board band modem" giống như là khi đang tải một

phần mềm về máy hay là các biểu tượng "network/modem" nhấp nháy nhanh
khi mà bạn không hề nối máy vào mạng.
• Một "search toolbar" hay "browser toolbar" xuất hiện mặc dù bạn không hề ra
lệnh để cài đặt nó và không thể xoá chúng, hay là chúng xuất hiện trở lại sau
khi xoá.
• Bạn nhận một cửa sổ quảng cáo khi trình duyệt chưa hề chạy và ngay cả khi
máy chưa nối kết với Internet hay là bạn nhận được các quảng cáo có đề tên bạn
trong đó.
• Trang chủ của bạn bị đổi một cách kì cục. Bạn đổi nó lại bằng tay nhưng nó lại
bị sửa...
• Gõ vào các địa chỉ quen biết mà chỉ nhận được trang trống không hay bị báo lỗi
"404 Page cannot be Found".


• Dấu hiệu cuối cùng: Mọi thứ hình như trở về bình thường. Những spyware
mạnh thường không để dấu tích gì cả. Nhưng hãy kiểm lại máy của mình ngay
cả trong trường hợp này.
d. Các cách thức phòng chống.
Cách hay nhất để phòng chống phần mềm gián điệp là sử dụng một hệ điều
hành không phải là Windows (như OS X, Linux, v.v.) vì có rất ít phần mềm gián điệp
được viết cho những hệ điều hành này. Hơn nữa, rất nhiều phần mềm gián điệp được
cài đặt dùng ActiveX trong Internet Explorer (IE), cho nên nếu một người dùng
một trình duyệt khác nhưFirefox, Opera, thì họ sẽ bị ít phần mềm gián điệp hơn.
Sử dụng bản Windows gốc: Một khi xài bản gốc, người dùng không phải lo lắng về
những lỗ hổng được tạo ra một cách vô tình hay cố ý của những cracker.
.
Hãy dùng phần mềm chống spyware. Quét thường xuyên để loại bỏ spyware. Khởi
động lại máy và chạy kiểm tra lại lần nữa sau mỗi lần lại bị nhiễm spyware mới để
chống sự tái nhiễm (tickler). Phần mềm chống spyware nổi tiếng trên thị trường là Spy
Sweeper.

Một số chương trình chống spyware rất hữu hiệu và bổ sung cho nhau có thể tải miễn
phí về máy, đó là:
Ad-aware của Lavasoft được PC Magazine bầu chọn năm 2005.
Spybot - Search & Destroy của Safer Networking Limited.
SpywareBlaster của Javacool.
Hãng Microsoft có xuất bản vài công cụ tăng cường an ninh cho hệ windows là
'Microsoft Antispyware' (mua lại của Giant Anti Spyware), Microsoft Defense,
Security Analyser...
Phải có chương trình chống virus và tường lửa cho máy
Khi sử dụng các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP: Internet Service Provider) cũng
có thể họ đã cung cấp cho chúng ta các công cụ miễn phí để bảo vệ máy (chẳng hạn
như Yahoo, AOL và ngay cả hộp thư thử nghiệm của Google) từ những việc nhỏ như
chương trình ngăn chận cửa sổ nảy (Popup Blocker) ngăn chặn các màn hình quảng
cáo tự ý hiển thị cho đến các phần mềm cài đặt bảo vệ như tường lửa, chống virus,
chống spyware và lọc thư nhũng lạm (spam mail). Hãy dùng chúng nếu bạn không có
cái tốt hơn và luôn luôn nhớ cho rằng các phần mềm này chỉ giúp bạn hạn chế chứ khó
lòng mà tuyệt diệt được các loại spyware mới.
Coi chừng các dịch vụ peer-to-peer chia sẻ chung các tập tin (peer-to-peer files sharing
service). Hầu hết các ứng dụng thông dụng sẽ có spyware trong các thủ tục cài đặt.
Tránh tải về các tệp mệnh lệnh ngoại trừ chúng được cung cấp từ các nhà sản xuất lớn
hay các trang "tốt".


Coi chừng các cookie: các dữ liệu thu thập bởi các cookie có thể trùng lặp với các
thông tin ở một nơi nào đó để cung cấp những thông tin của bạn một cách đáng ngạc
nhiên. Bạn có thể tải chương trình Cookie Cop 2 để kiểm soát các
cookie. www.pcmag.com/utilities
Spyware có thể đến từ các nguồn thư điện tử dạng HTML. Hãy xoá thẳng tay những
điện thư mà bạn không biết rõ xuất xứ và không hề có liên lạc. Nếu dùng Outlook
2003, dùng Tools → Options → tab Security → chọn "Change Automatic Download

Settings". Kiểm tra chắc chắn rằng bạn đã chọn chức năng "Don't download pictures
or other content automatically in HTML e-mail".
5.Hacker (an ninh máy tính)
a. Khái niệm chung
Hacker là những người thông thạo và say mê tìm hiểu xử lý và vượt qua những vấn đề
về máy tính,là người có thể viết hay chỉnh sửa phần mềm, phần cứng máy tính bao
gồm lập trình, quản trị và bảo mật. Những người này hiểu rõ hoạt động của hệ thống
máy tính, mạng máy tính và dùng kiến thức của bản thân để làm thay đổi, chỉnh sửa nó
với nhiều mục đích tốt xấu khác nhau,là người xâm nhập bất hợp pháp hệ thống công
nghệ thông tin mà họ có thể xác định rõ.
“Hack” trong tiếng Anh, là hành động thâm nhập vào phần cứng máy tính, phần mềm
máy tính hay mạng máy tính để thay đổi hệ thống đó.
Hacker là lập trình viên giỏi
Trên phương diện tích cực, người hacker lập trình giỏi là người hiểu biết rất sâu về các
ngôn ngữ lập trình và có khả năng lập trình rất nhanh và hiệu quả. Những người
hacker thuộc phân loại này là những chuyên gia được đánh giá cao và có khả năng
phát triển chương trình mà không cần đến các quy trình truyền thống hoặc trong các
tình huống mà việc sử dụng các quy trình này không cho phép.
Thực tế là có những dự án phát triển phần mềm đặc thù rất cần đến sự tự do sáng tạo
của hacker, đi ngược những quy trình thông thường. Tuy vậy, mặt trái của sự tự do
sáng tạo này là yếu tố khả năng bảo trì lâu dài, văn bản lập trình và sự hoàn tất. Với
tính cách luôn ưa thích "thách thức và thử thách", người hacker tài năng thường cảm
thấy buồn chán khi họ đã giải quyết được tất cả những vấn đề khó khăn nhất của dự
án, và không còn hứng thú hoàn tất những phần chi tiết
Hacker là người có thể viết hay chỉnh sửa phần mềm, phần cứng máy tính bao gồm lập
trình, quản trị và bảo mật. Những người này hiểu rõ hoạt động của hệ thống máy tính,
mạng máy tính và dùng kiến thức của bản thân để làm thay đổi, chỉnh sửa nó với nhiều
mục đích tốt xấu khác nhau.
Hack, trong tiếng Anh, là hành động thâm nhập vào hệ thống máy tính, phần
mềm máy tính hay mạng máy tính để thay đổi hệ thống đó theo ý muốn của hacker.

b. Phân loại hacker theo hành động thâm nhập
Hacker mũ trắng là từ thường được gọi những người mà hành động thâm nhập và thay
đổi hệ thống của họ được xem là tốt, chẳng hạn như những nhà bảo mật, lập trình


viên, chuyên viên mạng máy tính. Một số hacker mũ trắng hoạt động vì sở thích, hay
là “người theo chủ nghĩa thuần tuý” như cách gọi của Thubten Comeford, tổng giám
đốc điều hành White Hat Technologies. Những người này sử dụng thời gian rảnh rỗi
để kiểm tra khả năng bảo mật của những phần mềm họ đang sử dụng. Nếu phát hiện
có lỗi, họ sẽ gửi thông tin đến những nhà sản xuất mà không đòi một đồng thù lao nào.
Hành vi chuẩn của những hacker mũ trắng là không nói chuyện đến tiền bạc và cung
cấp toàn bộ thông tin về lỗi bảo mật cho người sở hữu hệ thống hay hãng sản xuất
phần mềm với mục đích giúp đỡ.
Hacker mũ đen là từ thường được gọi những người mà hành động thâm nhập là có
mục đích phá hoại, hoặc vi phạm pháp luật.
Cách thức hoạt động của hacker mũ đen khá đa dạng. Trong những năm gần đây, họ
xâm nhập vào các địa chỉ có cơ sở dữ liệu cao như eBay, Amazon.com, MSNBC…với
những cuộc tấn công từ chối dịch vụ (Dos): sử dụng các máy tính để làm tràn ngập
một địa chỉ nào đó với một số lượng yêu cầu kết nối không thể kiểm soát được, khiến
người dùng không thể truy cập được.
Hành vi nghiêm trọng nhất của hacker mũ đen là ăn cắp hay tống tiền.Vào năm 1994,
một nhóm hacker tại Moscow, Nga, xâm nhập vào hệ thống mạng để rút đi 10 triệu
USD. Ngoài ra, hacker mũ đen còn có thể ăn cắp hồ sơ thẻ tín dụng của khách hàng
một công ty để đòi tiền chuộc. Theo Peter Chiu, chuyên gia bảo mật của hãng tư vấn
CNTT Infusion Development, những hacker loại này sẽ thông báo cho đồng nghiệp
của mình khắp thế giới về những lỗ hổng mà họ tìm thấy.
Ngoài ra còn có hacker mũ xanh (blue hat), mũ xám (grey hat)... với ý nghĩa khác,
nhưng chưa được công nhận rộng rãi.
c. Phân loại hacker dựa trên lĩnh vực
Hacker là lập trình viên giỏi

Trên phương diện tích cực, người hacker lập trình giỏi là người hiểu biết rất sâu về
các ngôn ngữ lập trình và có khả năng lập trình rất nhanh và hiệu quả. Những người
hacker thuộc phân loại này là những chuyên gia được đánh giá cao và có khả năng
phát triển chương trình mà không cần đến các quy trình truyền thống hoặc trong các
tình huống mà việc sử dụng các quy trình này không cho phép. Thực tế là có những dự
án phát triển phần mềm đặc thù rất cần đến sự tự do sáng tạo của hacker, đi ngược
những quy trình thông thường. Tuy vậy, mặt trái của sự tự do sáng tạo này là yếu tố
khả năng bảo trì lâu dài, văn bản lập trình và sự hoàn tất. Với tính cách luôn ưa thích
"thách thức và thử thách", người hacker tài năng thường cảm thấy buồn chán khi họ đã
giải quyết được tất cả những vấn đề khó khăn nhất của dự án, và không còn hứng thú
hoàn tất những phần chi tiết. Thái độ này sẽ là rào cản trong môi trường cộng tác, gây
khó khăn cho những lập trình viên khác trong vấn đề hoàn tất dự án. Trong một số
trường hợp, nếu người hacker không mô tả bằng văn bản kỹ lưỡng các đoạn mã lập
trình, sẽ gây khó khăn cho công ty tìm người thay thế nếu người này rời vị trí.
Hacker là chuyên gia mạng và hệ thống


Về lĩnh vực mạng và hệ thống, hacker là người có kiến thức chuyên sâu về các giao
thức và hệ thống mạng. Có khả năng hoàn thiện và tối ưu hóa hệ thống mạng. Mặt tối
của những hacker này là khả năng tìm ra điểm yếu mạng và lợi dụng những điểm yếu
này để đột nhập vào hệ thống mạng. Đa số những hacker mũ đen hiện nay có kiến thức
sơ đẳng về mạng và sử dụng những công cụ sẵn có để đột nhập, họ thường được gọi là
"script kiddies".
Hacker là chuyên gia phần cứng
Một loại hacker khác là những người yêu thích và có kiến thức sâu về phần cứng, họ
có khả năng sửa đổi một hệ thống phần cứng để tạo ra những hệ thống có chức năng
đặc biệt hơn, hoặc mở rộng các chức năng được thiết kế ban đầu. Các ví dụ về hacker
ở phân loại này bao gồm:
Sửa đổi phần cứng máy tính để tối ưu hóa và tăng tốc hệ thống.
Sửa đổi hệ thống game Xbox để chạy hệ điều hành Linux...

d. Các phương thức tán công.
Tấn công trực tiếp
- Sử dụng một máy tính để tấn công một máy tính khác với mục đích dò tìm mật mã,
tên tài khoản tương ứng, …. Họ có thể sử dụng một số chương trình giải mã để giải mã
các file chứa password trên hệ thống máy tính của nạn nhân. Do đó, những mật khẩu
ngắn và đơn giản thường rất dễ bị phát hiện.
- Ngoài ra, hacker có thể tấn công trực tiếp thông qua các lỗi của chương trình hay hệ
điều hành làm cho hệ thống đó tê liệt hoặc hư hỏng. Trong một số trường hợp, hacker
đoạt được quyền của người quản trị hệ thống.
Kỹ thuật đánh lừa : Social Engineering.
- Đây là thủ thuật được nhiều hacker sử dụng cho các cuộc tấn công và thâm nhập vào
hệ thống mạng và máy tính bởi tính đơn giản mà hiệu quả của nó. Thường được sử
dụng để lấy cấp mật khẩu, thông tin, tấn công vào và phá hủy hệ thống.
Ví dụ : kỹ thuật đánh lừa Fake Email Login.
- Về nguyên tắc, mỗi khi đăng nhập vào hộp thư thì bạn phải nhập thông tin tài khoản
của mình bao gồm username và password rồi gởi thông tin đến Mail Server xử lý. Lợi
dụng việc này, những người tấn công đã thiết kế một trng web giống hệt như trang
đăng nhập mà bạn hay sử dụng. Tuy nhiên, đó là một trang web giả và tất cả thông tin
mà bạn điền vào đều được gởi đến cho họ. Kết quả, bạn bị đánh cắp mật khẩu !
- Nếu là người quản trị mạng, bạn nên chú ý và dè chừng trước những email, những
messengers, các cú điện thoại yêu cầu khai báo thông tin. Những mối quan hệ cá nhân
hay những cuộc tiếp xúc đều là một mối nguy hiểm tiềm tàng.
Kỹ thuật tấn công vào vùng ẩn :
- Những phần bị dấu đi trong các website thường chứa những thông tin về phiên làm
việc của các client. Các phiên làm việc này thường được ghi lại ở máy khách chứ
không tổ chức cơ sở dữ liệu trên máy chủ. Vì vậy, người tấn công có thể sử dụng chiêu
chức View Source của trình duyệt để đọc phần đầu đi này và từ đó có thể tìm ra các sơ


hở của trang Web mà họ muốn tấn công. Từ đó, có thể tấn công vào hệ thống máy chủ.

Tấn công vào các lỗ hổng bảo mật :
- Hiện, nay các lỗ hổng bảo mật được phát hiện càng nhiều trong các hệ điều hành, các
web server hay các phần mềm khác, Và các hãng sản xuất luôn cập nhật các lỗ hổng
và đưa ra các phiên bản mới sau khi đã vá lại các lỗ hổng của các phiên bản trước. Do
đó, người sử dụng phải luôn cập nhật thông tin và nâng cấp phiên bản cũ mà mình
đang sử dụng nếu không các hacker sẽ lợi dụng điều này để tấn công vào hệ thống.
- Thông thường, các forum của các hãng nổi tiếng luôn cập nhật các lỗ hổng bảo mật
và việc khai thác các lỗ hổng đó như thế nào thì tùy từng người.
Khai thác tình trạng tràn bộ đệm :
- Tràn bộ đệm là một tình trạng xảy ra khi dữ liệu được gởi quá nhiều so với khả năng
xử lý của hệ thống hay CPU. Nếu hacker khai thác tình trạng tràn bộ đệm này thì họ có
thể làm cho hệ thống bị tê liệt hoặc làm cho hệ thống mất khả năng kiểm soát.
- Để khai thác được việc này, hacker cần biết kiến thức về tổ chức bộ nhớ, stack,các
lệnh gọi hàm. Shellcode.
- Khi hacker khai thác lỗi tràn bộ đệm trên một hệ thống, họ có thể đoạt quyền root
trên hệ thống đó. Đối với nhà quản trị, tránh việc tràn bộ đệm không mấy khó khăn, họ
chỉ cần tạo các chương trình an toàn ngay từ khi thiết kế.
Nghe trộm :
- Các hệ thống truyền đạt thông tin qua mạng đôi khi không chắc chắn lắm và lợi dụng
điều này, hacker có thể truy cập vào data paths để nghe trộm hoặc đọc trộm luồng dữ
liệu truyền qua.
- Hacker nghe trộm sự truyền đạt thông tin, dữ liệu sẽ chuyển đến sniffing
hoặc snooping. Nó sẽ thu thập những thông tin quý giá về hệ thống như một packet
chứa password và username của một ai đó. Các chương trình nghe trộm còn được gọi
là các sniffing. Các sniffing này có nhiệm vụ lắng nghe các cổng của một hệ thống mà
hacker muốn nghe trộm. Nó sẽ thu thập dữ liệu trên các cổng này và chuyển về cho
hacker.
Kỹ thuật giả mạo địa chỉ :
- Thông thường, các mạng máy tính nối với Internet đều được bảo vệ bằng bức tường
lửa(fire wall). Bức tường lửa có thể hiểu là cổng duy nhất mà người đi vào nhà hay đi

ra cũng phải qua đó và sẽ bị “điểm mặt”. Bức tường lửa hạn chế rất nhiều khả năng tấn
công từ bên ngoài và gia tăng sự tin tưởng lẫn nhau trong việc sử dụng tài nguyên chia
sẻ trong mạng nội bộ.
- Sự giả mạo địa chỉ nghĩa là người bên ngoài sẽ giả mạo địa chỉ máy tính của mình là
một trong những máy tính của hệ thống cần tấn công. Họ tự đặt địa chỉ IP của máy
tính mình trùng với địa chỉ IP của một máy tính trong mạng bị tấn công. Nếu như làm
được điều này, hacker có thể lấy dữ liệu, phá hủy thông tin hay phá hoại hệ thống.
Kỹ thuật chèn mã lệnh :
- Một kỹ thuật tấn công căn bản và được sử dụng cho một số kỹ thuật tấn công khác là
chèn mã lệnh vào trang web từ một máy khách bất kỳ của người tấn công.
- Kỹ thuật chèn mã lệnh cho phép người tấn công đưa mã lệnh thực thi vào phiên làm


việc trên web của một người dùng khác. Khi mã lệnh này chạy, nó sẽ cho phép người
tấn công thực hiện nhiều nhiều chuyện như giám sát phiên làm việc trên trang web
hoặc có thể toàn quyền điều khiển máy tính của nạn nhân.
Kỹ thuật tấn công này thành công hay thất bại tùy thuộc vào khả năng và sự linh
hoạt của người tấn công.
Tấn công vào hệ thống có cấu hình không an toàn :
- Cấu hình không an toàn cũng là một lỗ hổng bảo mật của hệ thống. Các lỗ hổng này
được tạo ra do các ứng dụng có các thiết lập không an toàn hoặc người
quản trị hệ thống định cấu hình không an toàn. Chẳng hạn như cấu hình máy chủ web
cho phép ai cũng có quyền duyệt qua hệ thống thư mục. Việc thiết lập như trên có thể
làm lộ các thông tin nhạy cảm như mã nguồn, mật khẩu hay các thông tin của khách
hàng.
- Nếu quản trị hệ thống cấu hình hệ thống không an toàn sẽ rất nguy hiểm vì nếu người
tấn công duyệt qua được các file pass thì họ có thể download và giải mã ra, khi đó họ
có thể làm được nhiều thứ trên hệ thống.
Tấn công dùng Cookies :
- Cookie là những phần tử dữ liệu nhỏ có cấu trúc được chia sẻ giữa website và trình

duyệt của người dùng.
- Cookies được lưu trữ dưới những file dữ liệu nhỏ dạng text (size dưới 4KB).
Chúng được các site tạo ra để lưu trữ, truy tìm, nhận biết các thông tin về người dùng
đã ghé thăm site và những vùng mà họ đi qua trong site. Những thông tin này có thể
bao gồm tên, định danh người dùng, mật khẩu, sở thích, thói quen, …
- Cookies được Browser của người dùng chấp nhận lưu trên đĩa cứng của máy tính,
không phải Browser nào cũng hổ trợ cookies.
Can thiệp vào tham số trên URL :
- Đây là cách tấn công đưa tham số trực tiếp vào URL. Việc tấn công có thể dùng các
câu lệnh SQL để khai thác cơ sở dữ liệu trên các máy chủ bị lỗi. Điển hình cho kỹ
thuật tấn công này là tấn công bằng lỗi “SQL INJECTION”.
- Kiểu tấn công này gọn nhẹ nhưng hiệu quả bởi người tấn công chỉ cần một công cụ
tấn công duy nhất là trình duyệt web và backdoor.
Vô hiệu hóa dịch vụ :
- Kiểu tấn công này thông thường làm tê liệt một số dịch vụ, được gọi là DOS
(Denial of Service - Tấn công từ chối dịch vụ).
- Các tấn công này lợi dụng một số lỗi trong phần mềm hay các lỗ hổng bảo mật trên
hệ thống, hacker sẽ ra lệnh cho máy tính của chúng đưa những yêu cầu không đâu vào
đâu đến các máy tính, thường là các server trên mạng. Các yêu cầu này được gởi đến
liên tục làm cho hệ thống nghẽn mạch và một số dịch vụ sẽ không đáp ứng được cho
khách hàng.
- Đôi khi, những yêu cầu có trong tấn công từ chối dịch vụ là hợp lệ. Ví dụ một thông
điệp có hành vi tấn công, nó hoàn toàn hợp lệ về mặt kỹ thuật. Những thông điệp hợp
lệ này sẽ gởi cùng một lúc. Vì trong một thời điểm mà server nhận quá nhiều yêu cầu


nên dẫn đến tình trạng là không tiếp nhận thêm các yêu cầu. Đó là biểu hiện của từ
chối dịch vụ (ST).
Biện pháp phòng chống.
Cùng với sự phát triển không ngừng về Công nghệ và máy móc, thì song song với nó

cũng là sự phát triển có tốc độ của các Hacker nhằm bắt kịp với sự phát triển đó. Hai
mặt đối lập nhau cũng phát triển một lúc, sẽ dẫn tới nhiều cái mới ra đời và càng làm
phong phú thêm tài nguyên thông tin và công nghệ. Vì thế, các biện pháp này chỉ để
đề phòng và bảo vệ cho chính mình cũng như cơ sở mình tạo ra, ngoài ra, không còn
biện pháp nào có thể loại bỏ được tận gốc những Hacker xấu và mưu lợi.
Chọn nhà cung cấp dịch vụ có kinh nghiệm: Chắc bạn cũng đồng ý là làm việc với một
người có kinh nghiệm xương máu như vậy sẽ đỡ lo hơn phải không ?
Làm sạch máy tính cá nhân: Ngay khi phát hiện máy tính cá nhân của bạn có vấn đề,
hãy xứ lý ngay. Website của bạn không có lỗ hổng nhưng máy tính cá nhân của bạn
chứa vài con trojan có chức năng keylogger (dạng chương trình ghi lại hoạt động bàn
phím) thì xem như an toàn bằng không.
Mọi thông tin (có thể bao gồm cả thông tin quản lý tên miền) của bạn sẽ được phơi
bày lên mạng.
Chọn nhà cung cấp hosting thật sự bảo mật: Hầu hết website bị hack từ một website
khác cùng chung máy chủ. Website của bạn không có lỗi, website khác cùng chung
máy chủ có lỗi, suy ra chắc chắn bạn sẽ bị vạ lây nếu nhà cung cấp dịch vụ hosting
không bảo đảm sự riêng tư cho website của bạn. Nếu dư dả, bạn hãy dùng riêng một
máy chủ & thuê chuyên gia bảo mật cấu hình nó cho bạn.
Đừng vội sử dụng công nghệ mới: Trừ khi công nghệ đó thực sự cần thiết.
Mọi thứ mới đều bao gồm rất nhiều lỗi. Vì dụ đơn giản dễ hiểu nhất là:
Website sử dụng hệ sơ sở dữ liệu MSSQL thường xuyên bị hack do dính
lỗi SQLInjection, cũ mèm như MS Access thì lại chẳng bao giờ bị lỗi đó được.
Hãy để người khác test trước công nghệ mới đã, thấy nó an toàn thì hẵng
dùng.
Cập nhật thông tin: Hãy thường xuyên cập nhật thông tin về bảo mật.
Rà soát thường xuyên: Có khi website của bạn đã bị hack từ lâu, nhưng hacker chỉ để
lại một "cửa sau" để dành lúc khác thì ra tay mạnh mẽ hơn.
6. Phần mềm quảng cáo (adware)
Loại phần mềm quảng cáo, rất hay có ở trong các chương trình cài đặt tải từ trên
mạng. Một số phần mềm vô hại, nhưng một số có khả năng hiển thị thông tin kịt màn

hình, cưỡng chế người sử dụng. thường đính kèm với những mẩu quảng cáo nhỏ,
chúng thường được phân phát dưới hình thức phần mềm miễn phí hay phiên bản dùng
thử. Và chỉ khi bạn trả tiền cho sản phẩm dùng thử đó, các quảng cáo sẽ "teo" nhỏ
hoặc biến mất tùy theo chính sách (policy) của hãng phần mềm đó. Bên cạnh đó,phần
mềm gián điệp (spyware) cũng là một trong các "biến thể" của phần mềm quảng cáo,
chúng được bí mật cài vào máy tính người sử dụng khi họ đang duyệt web. Các


spyware này sẽ theo dấu người dùng khi họ lang thang trên Internet và ghi lại chúng,
sau đó gửi thông tin về một địa chỉ nào đó trên Internet.
Ad = Advertising = quảng cáo; ware = software = phần mềm. Adware là một phần
mềm quảng cáo có tính chất của virus (bản chất virus là một chương trình, lây lan qua
mạng hoặc qua việc copy dữ liệu giữa các máy tính). Việc các bạn sử dụng trình duyệt
web, thỉnh thoảng bị nhảy sang các banner hay pop-up quảng cáo, đó chính là các
adware. Trước kia, adware thường ko có hại nhiều ngoài việc gây khó chịu cho người
sử dụng các trình duyệt, nhưng bây giờ, khi mà adware có thể đi kèm với các phần
mềm độc hại khác như spyware... thì thực sự nó đã trở thành 1 mối nguy hiểm cần đề
phòng.
Đây là dạng mã độc ít nguy hiểm nhất. Tình trạng của máy khi bị nhiễm mã độc là bất
ngờ xuất hiện các website lạ chứa các quảng cáo hoặc các hình ảnh nhạy cảm. Để xóa
được mã độc này, bạn cần biết được địa chỉ website chứa quảng cáo sau đó gỡ bỏ cài
đặt chúng.
Ví dụ
delta search toolbar
"delta search toolbar" công cụ tìm kiếm và delta search toolbar là một chương trình
phần mềm quảng cáo khác trình duyệt và không tặc, và khi cài đặt trên máy tính của
bạn sẽ thay đổi các thiết lập tìm kiếm Internet của bạn, thay đổi trang chủ Internet của
bạn để "delta search toolbar" và mô phỏng công cụ tìm kiếm Google.
Các nhà xuất bản ("delta search toolbar") tuyên bố rằng công cụ tìm kiếm của họ cung
cấp tùy chỉnh tìm kiếm và giải pháp kiếm tiền để các nhà phát triển phần mềm và các

công ty truyền thông mà các công cụ tìm kiếm delta search toolbar được phân loại là
phần mềm quảng cáo vì trình duyệt thực hiện chuyển hướng và hiển thị quảng cáo từ
các nhà cung cấp không rõ.
Chương trình cài đặt được tích hợp sẵn bên trong delta search toolbar chương trình cài
đặt phần mềm miễn phí khác và cho rằng lý do bạn phải luôn luôn chú ý khi bạn cài
đặt phần mềm miễn phí trên máy tính của bạn ..
Hiệu ứng có hại của nhiễm delta search toolbar
Việc tìm kiếm là chuyển hướng hoặc trang chủ và máy tính để bàn của bạn đang thiết
lập được thay đổi. Đây là một triệu chứng rõ ràng của bệnh này.
delta search toolbar có thể lây lan rất nhiều phần mềm gián điệp và phần mềm quảng
cáo ký sinh trùng
Quảng cáo popup Unknown đang đến vào tầm mắt tất cả những bất ngờ;
Virus chuyển hướng có hại gây ra kết nối Internet nghèo và sụp đổ hệ thống thường
xuyên.
Chiếm tài nguyên cao và nổi bật sẽ làm chậm tốc độ máy tính của bạn.
7.Keylogger
Keylogger hay "trình theo dõi thao tác bàn phím" theo cách dịch ra tiếng Việt là một
chương trình máy tính ban đầu được viết nhằm mục đích theo dõi và ghi lại mọi thao


tác thực hiện trên bàn phím vào một tập tin nhật ký (log) để cho người cài đặt nó sử
dụng. Về sau, khi keylogger phát triển cao hơn nó không những ghi lại thao tác bàn
phím mà còn ghi lại cả các hình ảnh hiển thị trên màn hình (screen) bằng cách chụp
(screen-shot) hoặc quay phim (screen-capture) thậm chí còn ghi nhận cách con
trỏ chuột trên máy tính di chuyển.
a.Phân loại keylogger.
Keylogger bao gồm hai loại, một loại keylogger phần cứng và một loại là phần mềm.
Theo những người lập trình, keylogger viết ra với chỉ có một loại duy nhất là giúp các
bạn giám sát con cái, người thân xem họ làm gì với PC, với internet, khi chat với
người lạ. Nhưng cách sử dụng và chức năng của keylogger hiện tại trên thế giới khiến

người ta thường hay phân loại keylogger theo mức độ nguy hiểm bằng các câu hỏi:
Nhiễm vào máy không qua cài đặt/Cài đặt vào máy cực nhanh (quick install)?
Có thuộc tính ẩn/giấu trên trình quản lí tiến trình (process manager) và trình cài đặt và
gỡ bỏ chương trình (Add or Remove Program)?
Theo dõi không thông báo/PC bị nhiễm khó tự phát hiện?
Có thêm chức năng Capturescreen hoặc ghi lại thao tác chuột?
Khó tháo gỡ?
Có khả năng lây nhiễm, chống tắt (kill process)?
Cứ mỗi câu trả lời "có", cho một điểm. Điểm càng cao, keylogger càng vượt khỏi mục
đích giám sát (monitoring) đến với mục đích do thám (spying) và tính nguy hiểm nó
càng cao. Keylogger có thể được phân loại theo số điểm:
Loại số 1
Không điểm: keylogger loại bình thường; chạy công khai, có thông báo cho người bị
theo dõi, đúng với mục đích giám sát.
Loại số 2
Một đến hai điểm: keylogger nguy hiểm; chạy ngầm, hướng đến mục đích do thám
nhiều hơn là giám sát (nguy hại đến các thông tin cá nhân như là tài khoản cá nhân,
mật khẩu, thẻ tín dụng vì người dùng không biết).
Loại số 3
Ba đến năm điểm: keylogger loại rất nguy hiểm; ẩn giấu hoàn toàn theo dõi trên một
phạm vi rộng, mục đích do thám rõ ràng.
Loại số 4
Sáu điểm: keylogger nguy hiểm nghiêm trọng, thường được mang theo bởi các trojanvirus cực kỳ khó tháo gỡ, là loại keylogger nguy hiểm nhất. Chính vì vậy (và cũng do
đồng thời là "đồng bọn" của trojan-virus) nó thường hay bị các chương trình chống
virus tìm thấy và tiêu diệt.