Bài giảng bài các loại quang phổ vật lý 12 (5)

V
ẬT LÝ
LOGO
12

1


KIỂM TRA BÀI CŨ
1/ Em hãy cho biết tác dụng của lăng kính trong thí nghiệm
tán sắc ánh sáng của Niu-Tơn (1672)

- Làm khúc xạ chùm sáng về phía đáy lăng kính.
- Tách chùm sáng phức tạp thành các chùm sáng đơn sắc
khác nhau .
2/ Quang phổ của ánh sáng trắng có dạng như thế nào?

- Dải màu biến thiên liên tục từ đỏ, cam, vàng, lục,
lam, chàm, tím .
3


Quang phổ của ánh sáng trắng

Quang phổ của mặt trời thu được ở mặt đất

Quang phổ của khí (hơi) Na, H2, He


I. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
:

6


I. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH
:
Nguồn sáng
F

J

MÁY QUANG PHỔ

L

1.Công dụng:

Là dụng cụ dùng để phân tích một chùm ánh
sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc
.

2. Cấu tạo: Gồm ba bộ phận chính


J

F

L

ống chuẩn trực

-Thấu kính hội
tụ L1
- Khe hẹp F đặt
ở tiêu điểm
chính của L1

Tạo ra chùm tia
song song

L1

P

L2

K

Hệ tán sắc

Gồm 1( hay 2,3)
lăng kính P
Làm tán sắc
chùm sáng
song song từ
L1 chiếu tới

Hộp kín:- Thấu kính hộ
tụ L2

Tấm phim ảnh K (kính
ảnh ) đặt ở tiêu diện L2

Tạo,hứng ảnh của các
thành phần đơn sắc khi
qua lăng kính P: vạch
quang phổ.
10


Quang phổ phát xạ
Quang phổ liên tục

Quang phổ vạch

11


II. QUANG PHỔ PHÁT XẠ :

1. Quang phổ liên tục :

2. Quang phổ vạch:

•Định nghĩa:
Là một dải có màu biến thiên liên tục Là hệ thống gồm các vạch màu
từ đỏ đến tím .
riêng rẽ nằm trên nền tối.
•Nguồn phát:
Các chất rắn, lỏng,hay khí có áp

Các chất khí hay hơi ở áp suất thấp
suất lớn khi bị nung nóng
được kích thích phát sáng
•Đặc điểm:
Không phụ thuộc thành phần cấu Đối với các nguyên tố khác nhau thì
tạo mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ khác nhau về số lượng vạch,vị trí
vạch, màu sắc và độ sáng tỉ đối các
nguồn sáng
vạch
•Ứng dụng :
Đo nhiệt độ của các vật phát sáng do Biết được thành phần hóa học,
nung nóng
nồng độ các nguyên tố có trong
hợp chất.
12


Quang phổ liên tục của miếng sứ, sắt nung nóng
5000C17000C

13


t0đèn< t0nguồn J
L
J

F

Đèn

hơi
Đèn
Na

hơi H2

K

MÁY QUANG PHỔ

Quang phổ
liên tục

Quang phổ
vạch hấp
thụ


I. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH :
II. QUANG PHỔ PHÁT XẠ :
III. QUANG PHỔ HẤP THỤ :

a-Định nghĩa:

Hệ thống các vạch tối hay đám vạch tối nằm
trên nền quang phổ liên tục .

b- Nguồn phát : Chất rắn, lỏng cho quang phổ hấp thụ
“đám”, chất khí cho quang phổ hấp thụ vạch. Nhiệt độ của
khối khí hay hơi phát sáng phải nhỏ hơn nhiệt độ nguồn phát

ra ánh sáng trắng
c-Đặc điểm: Quang phổ vạch hấp thụ của một nguyên tố có
tính chất đặc trưng cho nguyên tố đó

d-Ứng dụng: Nhận biết sự có mặt của một nguyên tố trong
hỗn hợp hay hợp chất.
15


Quang phổ vạch được phát ra khi:
A.Nung nóng một chất rắn, lỏng hoặc khí.
B. Nung nóng một chất lỏng hoặc chất khí.
C. Nung nóng một chất khí ở điều kiện tiêu chuẩn.

D. Nung nóng một chất khí ở áp suất rất thấp.

19


Quang phổ vạch được phát ra khi:
A.Nung nóng một chất rắn, lỏng hoặc khí.
B. Nung nóng một chất lỏng hoặc chất khí.
C. Nung nóng một chất khí ở điều kiện tiêu chuẩn.

D. Nung nóng một chất khí ở áp suất rất thấp.

19


Chỉ ra câu sai

Quang phổ liên tục do chất nào dưới đây bị nung nóng phát ra?

A. Chất rắn .
B. Chất lỏng.
C. Chất khí ở áp suất thấp.
D. Chất khí ở áp suất cao.

17


Chỉ ra câu sai

Quang phổ liên tục do chất nào dưới đây bị nung nóng phát ra?

A. Chất rắn .
B. Chất lỏng.
C. Chất khí ở áp suất thấp.
D. Chất khí ở áp suất cao.

17


Khi tăng dần nhiệt độ dây tóc đèn điện, thì quang phổ ánh sáng
do nó phát ra thay đổi như thế nào?
A.Sáng dần lên, nhưng vẫn có đủ bảy màu cầu vồng .

B.Vừa sáng dần lên vừa trải rộng dần từ màu đỏ sang màu cam,
vàng ...cuối cùng khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu.

C.Ban đầu chỉ có màu đỏ, sau lần lượt có thêm màu cam, màu
vàng, cuối cùng, khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu, chứ
không sáng thêm.
D.Hoàn toàn không thay đổi gì.

18


Khi tăng dần nhiệt độ dây tóc đèn điện, thì quang phổ ánh sáng
do nó phát ra thay đổi như thế nào?
A.Sáng dần lên, nhưng vẫn có đủ bảy màu cầu vồng .

B.Vừa sáng dần lên vừa trải rộng dần từ màu đỏ sang màu cam,
vàng ...cuối cùng khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu.

C.Ban đầu chỉ có màu đỏ, sau lần lượt có thêm màu cam, màu
vàng, cuối cùng, khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu, chứ
không sáng thêm.
D.Hoàn toàn không thay đổi gì.

19


HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
* Qua bài học hôm nay các em cần nắm :
Cấu tạo và công dụng của máy quang phổ lăng kính

Quang phổ phát xạ và hấp thụ :+ Định nghĩa
+ Nguồn phát
+ Đặc điểm

+ Ứng dụng .
21


HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Vùng hồng ngoại
(> đ)

F

JJ

MÁY QUANG PHỔ

L

Bài mới : Tìm hiểu tia hồng ngoại,tia tử
ngoại :
Quang phổ
+ Bản chất .
liên tục
+ Tính chất .
+ Nguồn phát .
+ Công dụng .

F

Vùng tử ngoại
(< t)
21