Bài giảng bài cấu tạo vũ trụ vật lý 12

I Hệ Mặt Trời:Gồm Mặt Trời, hành tinh và các vệ tinh
1 Mặt Trời :

là thiên thể trung tâm của hệ Mặt Trời

- Có bán kính gấp 109 lần bán kính Trái Đất
- Có khối lượng gấp 333000 khối lượng Trái Đất
- Là 1 quả cầu khí nóng sáng với 75% là Hidro và 23% là Heli.
- Nhiệt độ bên ngoài là 6000 K bên trong lòng tới hàng chục triệu
độ
- Nguồn năng lượng của mặt trời là phản ứng nhiệt hạch, trong đó
hạt nhân hidro được tổng hợp thành hạt nhân heli. Mặt Trời là
nguồn cung cấp năng lượng chính cho cả hệ.


Các Hành Tinh 2
- Có 8 hành tinh, theo thứ tự từ trong ra ngoài là Thủy Tinh,
Kim Tinh, Trái Đất, Hỏa Tinh, Mộc Tinh, Thổ Tinh, Thiên
Vương Tinh và Hải Vương Tinh.
- Chúng chuyển động quanh Mặt Trời theo cùng 1 chiều,
trùng với chiều quay của bản thân mặt trời quanh mình nó.
- Qũy đạo của các hành tinh gần như những vòng tròn
nghiêng góc với nhau rất ít ( hệ Mặt Trời có cấu trúc coi như
hình đĩa phẳng)
- Chung quanh mỗi hành tinh có các vệ tinh
-Các hành tinh được chia làm 2 nhóm:

+Nhóm Trái Đất
+Nhóm mộc tinh.

Thủy Tinh ( Nhóm Trái Đất )


Kim Tinh ( Nhóm Trái Đất )


Trái Đất ( Nhóm Trái Đất )


Hỏa Tinh ( Nhóm Trái Đất )


Các Hành Tinh 2
- Có 8 hành tinh, theo thứ tự từ trong ra ngoài là Thủy Tinh,
Kim Tinh, Trái Đất, Hỏa Tinh, Mộc Tinh, Thổ Tinh, Thiên
Vương Tinh và Hải Vương Tinh.
- Chúng chuyển động quanh Mặt Trời theo cùng 1 chiều,
trùng với chiều quay của bản thân mặt trời quanh mình nó.
- Qũy đạo của các hành tinh gần như những vòng tròn
nghiêng góc với nhau rất ít ( hệ Mặt Trời có cấu trúc coi như
hình đĩa phẳng)
- Chung quanh mỗi hành tinh có các vệ tinh
-Các hành tinh được chia làm 2 nhóm:

+Nhóm Trái Đất
+Nhóm mộc tinh.


Mộc Tinh ( Nhóm Mộc Tinh )

Thổ Tinh ( Nhóm Mộc Tinh )


Thiên Vương Tinh ( Nhóm Mộc Tinh )


Hải Vương Tinh ( Nhóm Mộc Tinh )


3 Các Tiểu Hành Tinh
Có đường kính từ vài km tới vài trăm km chuyển động quanh mặt trời
trên các quĩ đạo có bán kính từ 2,2 đến 3,6 đvtv (1đvtv = 150.106
km)
4 Sao

chổi và thiên thạch

A Sao Chổi :

- Là những khối khí đóng băng lẫn với đá, có đường kính vài km, chuyển
động xung quanh mặt trời theo những quĩ đạo hình elip dẹt mà Mặt
Trời là 1 tiêu điểm
- Chu kì chuyển động của sao chổi chuyển động xa Mặt Trời nên nhiệt
độ rất thấp. Thời gian sao chổi chuyển động gần Mặt Trời khoảng vài
tháng hoặc vài tuần, lúc này nhiệt độ của nó rất cao. Vật chất trong sao bị
áp suất mặt trời đẩy dạt về phía đối diện Mặt Trời tạo thành 1 cái đuôi có
dạng như cái chổi

Sao Chổi


Sao Chổi


Sao Chổi


B Thiên thạch:
- Là những tảng đá chuyển động quanh Mặt Trời
- Sao chổi và thiên thạch là những thành viên của Hệ Mặt Trời.

II Các Sao và Thiên Hà :
1 Các Sao :

là những khối khí nóng sáng như mặt trời

- Nhiệt độ trong các sao lên tới hàng chục triệu độ, trong đó xảy ra các
phản ứng nhiệt hạch.
- Khối lượng các sao nằm trong khoảng từ 0,1 đến vài chục lần (đa số là
5 lần) khối lượng mặt trời.
- Ngoài ra còn có hàng vạn cặp sao có khối lượng tương đương nhau,
quay xung quanh 1 khối trung tâm, gọi chung là sao đôi.
- Có những sao ở trạng thái biến đổi rất mạnh về độ sáng do kết quả của
các vụ nổ xảy ra trong lòng các sao này kèm theo sự phóng xạ các dòng
vật chất rất mạnh.

- Những

sao không phát sáng: các punxa và các lỗ đen ( hốc đen)

+ Punxa là sao phát ra song vô tuyến rất mạnh được cấu tạo
toàn bằng nơtron, chúng có 1 từ trường rất mạnh và quay rất
nhanh quanh 1 trục.
+ Lỗ đen được cấu tạo từ nơtron nhưng những nơtron này
được xếp khít chặt với nhau tạo ra 1 loại chất có khôi1
lượng riêng rất lớn. Vì vậy gia tốc trọng trường của lỗ đen
lớn đến nổi các proton rơi vào đó cũng bị lỗ đen hút vào. Lỗ
đen không phát ra bất kì 1 loại sóng điện từ nào.
+ +Tinh
làcác
cácđám
đám
khổng
lồ rọi
được
bởisao
các
Tinh vân
vân là
bụibụi
khổng
lồ được
sángrọi
bởisáng

các ngôi
ngôi
saohoặc
gần
đó đám
hoặckhínhững
đám
khí
bị ra
iontừ 1hóa
gần đó
những
bị ion hóa
được
phóng
ngôiđược
sao
mới hay
phóng
ra siêu
từ 1mới
ngôi sao mới hay siêu mới
=>Tất cả các vật thể nêu trên đều là
thành viên của 1 hệ thống sao vĩ đại
gọi là thiên hà.


Lỗ đen vũ trụ

Lỗ đen vũ trụ


Lỗ đen vũ trụ


Lỗ đen vũ trụ


2 Thiên Hà :
- Là hệ thống sao gồm nhiều loại sao và tinh vân
- Thiên hà gần ta nhất là thiên hà tiên nữ (2 triệu năm ánh sáng)

- Đa số thiên hà có dạng xoắn ốc, 1 số có dạng elipxôic, 1 số có dạng
không xác định, đường kính thiên hà khoảng 100000 năm ánh sáng.

3 Thiên Hà của chúng ta : Ngân Hà
- Hệ mặt trời là thành viên của 1 thiên hà goị là Ngân hà
- Được cấu tạo từ vô vàn các ngôi sao
- Mô hình ngân hà có dạng hình đĩa, phần giữa phồng to, ngoài là mép
dẹt, đường kính của ngân hà khoảng 100000 năm ánh sáng
- Hệ Mặt Trời nằm trên mặt phẳng qua tâm và vuông góc với trục của
Ngân Hà và cách tâm 1 khoảng cỡ 2/3 bán kính của nó.
- Cấu trúc dạng xoắn ốc.