Bài giảng bài từ thông cảm ứng điện từ vật lý 11 (11)

I. TỪ THÔNG
1. ĐỊNH NGHĨA
2. ĐƠN VỊ
II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1. THÍ NGHIỆM
2. KẾT LUẬN


I. TỪ THÔNG
1) Định nghĩa
- Xét một mặt phẳng vòng dây kín (C), diện tích S, đặt
trong từ trường đều B.
- Biểu thức của từ thông

B

 = B.S.cos

n


 : Cảm ứng từ thông qua
tiết diện S (từ thông)

 là góc hợp bởi B và n


I. TỪ THÔNG
1) Định nghĩa  = B.S.cos
Chú ý : - Từ thông là đại lượng đại số (có thể dương,

âm hoặc bằng không).
B n B
- Thông
thường : Chọn  nhọn   > 0B
n




S
 là góc nhọn
>0

S
 là góc tù
<0

n
S

=0
  = BS


I. TỪ THÔNG
2) Đơn vị đo từ thông

 = BScos
- Trong hệ SI, đơn vị từ thông là Vêbe, kí hiệu
Wb.

Vậy : 1 Wb = 1T.1m2 = 1T.m2
Nếu  = 0, S = 1 (m2), B = 1 (T)
  = 1 (Wb)


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1) Thí nghiệm
a) Thí nghiệm 1
*) Thí nghiệm

N
0

S


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1) Thí nghiệm
b) Thí nghiệm 2
*) Thí nghiệm

N
0

S


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1) Thí nghiệm

C1 : Từ trông
c) Thí nghiệm 3 (sgk)
thay đổi khi đại
lượng nào thay
*) Nhận xét - Từ 3 TN trên, ta thấy :
đổi ? Vì sao từ
Khi nam châm, ống dây đứng yên :
thông thay đổi
 từ thông qua ống dây không thay đổi (không có
dòng điện chạy qua ống dây) trong 3 TN trên ?
Khi có sự chuyển động tương đối giữa nam châm
và ống dây :
 từ thông qua ống dây thay đổi (xuất hiện dòng
điện chạy qua ống dây)


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1) Thí nghiệm
d) Thí nghiệm 4
*) Mô tả thí nghiệm

0


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1) Thí nghiệm
d) Thí nghiệm 4

0

C2 : Hãy
giải thích
vì sao từ
thông qua
vòng dây
thay đổi ?


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
2) Kết luận
a) Dòng điện cảm ứng

- Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ
thông qua mạch điện kín gọi là dòng điện cảm
ứng.

N
0

S


II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
2) Kết luận
b) Hiện tượng cảm ứng điện từ
- Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng trong
một mạch điện kín khi có từ thông qua nó biến
thiên gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.

- Hiện tượng cảm ứng điện từ chỉ tồn tại trong
khoảng thời gian từ thông qua mạch kín biến thiên.


Bài toán 1

CỦNG CỐ

Một hình vuông cạnh 5 cm, đặt trong từ trường
đều có cảm ứng từ B = 4.10-4 T. Từ thông qua
hình vuông đó bằng 10-6 Wb. Tính góc hợp bởi
vectơ cảm ứng từ và vectơ pháp tuyến với hình
vuông đó.

Bài toán 2
Một hình chữ nhật kích thước 2 cm  4 cm đặt trong từ
trường đều có cảm ứng từ B = 5.10-4 T. Vectơ cảm ứng
từ hợp với mặt phẳng một góc 300. Tính từ thông qua
hình chữ nhật đó .