H1N1 và những ảnh hưởng đến môi trường

HI NI VÀ NHỮNG ẲNH HƯỞNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG
Bộ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐAI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM
VIỆN KHOA HỌC CốNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG
TÊN ĐẺ TẢI

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN

GS.TS.KH :
SVTH :
MSSV:

Lê Huy Bá
Nguyễn Thị Điểm
* 0773569

Tp.HCM, ngày 18 tháng 07 năm 2009

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

3


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

MỤC LỤC
LỜĨ NÓT ĐẦU............................’...........*............................ trang 1
PHÀN NỘI DUNG CHÍNH.................................................... trang 2
1. Tổng quan về cúm H1N1............................................................. trang2
1.1 Tìm hiểu về cúm H1N1............................................................... trang2
1.2 Cấu trúc của virus cúm.............................................................. trang4

1.3 Sự lây nhiễm của cúm A/H1N1.................................................. trang6
2. Tình hình nhiễm cúm A/H1N1.................................................... trang 9
2.1 Tình hình nhiễm cúm A/H1N1 trên thế giói.................. trang 9
2.2 Tình hình nhiễm cúm A/H1N1 ở Việt Nam.............................. trang
12
3. Những ảnh hưởng của cúm A/H1N1.......................................... trang
14
3.2 Những ảnh hưởng của cúm A/H1N1 đối với kinh tế - xã hội. trang
14
3.3. Những ảnh hưởng của cúm A/H1N1 đối vói môi trường trang 15
4. Biện pháp phòng bệnh khi có dịch cúm xảy ra......................... trang

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

4


HI NI VÀ NHỮNG ẲNH HƯỞNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG

LỜI CẢM TẠ

Xin chân thành cảm ơn Trường Đại học Công Nghiệp Tp.HCM, thư viện trường,

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

5


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

LỜI NÓI ĐÀU

Từ một số bài học mới đây: Thông tin về bưởi và ung thư làm những người sống
vì
cây bưởi điêu đứng. Melamin làm nhiều người nông dân nuôi bò sữa kiệt quệ
và
nhiều người kinh doanh sữa phá sản. Công bố về kết quả nghiên cứu tác dụng
chống ung thư của xạ đen làm người ta đổ xô đi lùng đến nỗi cây này biến mất
tại
nhiều nơi và nhiều người bán cây giả cho người bệnh. Dịch tả làm người sản
xuất
mắm tôm khóc dở mếu dở trong khi phẩy khuẩn tả chứ không phải mắm tôm
là
nguyên nhân gây bênh... thiết nghĩ cách thức cung cấp thông tin hiện nay thật
quan
trọng vì nó ảnh hưởng đến nhiều người, tại nhiều nơi và rộng hơn nữa là lợi
ích
quốc gia. Vội vàng, không dựa vào căn cứ khoa học và chậm chạp, không
công
khai
thông tin đều có thể gây hậu quả nghiêm trọng như nhau. Khi người dân
không
thể
có thời gian đề thu nhận thông tin các bản tin hay bài viết một cách chi tiết
nhưng
lại truyền miệng một cách đơn giản, ví dụ như "lợn cúm và cúm người",
"virus
cúm
lợn, chết người" v.v.v thì thông tin sẽ dễ dàng làm người chăn nuôi, nhà kinh
doanh

phá sản khi điều kiện thời tiết thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm thường
gặp
trên
lợn như dịch tả, phó thương hàn, đóng dấu, tụ huyết trùng sảy ra mà những
bệnh

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

6


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG
PHẦN NỘI DUNG CHÍNH
1. Tổng quan về cúm HjNi:
1.1. Tìm hiểu về H|N|I

Các virus cúm được chi thành 3 nhóm chính: A, B và c. Virus thuộc
nhóm
B
và c thường tìm thấy ở con người nhưng chúng không có tác hại lớn và không
có
khả năng gây tử vong cho bệnh nhân. Trong khi đó, các virus thuộc nhóm A là
đáng
quan tâm hon hết, bởi vì chúng có thê đột biến một cách nhanh chóng thành
những
virus có khả năng kháng nguyên (antigenic), có nghĩa là chúng có thê tiến hóa
thành
những virus mà hệ thống miễn nhiễm của con người không nhận ra được (và

Vi rút cúm A/H1N1

Như chúng ta biết virus cúm A/HỊN) còn được gọi là cúm lợn. Cúm lợn
(Swine
influenza hay Swine flu) là một bệnh đường hô hấp thường gặp ở lợn do các
chủng
vi rút cúm A gây nên. Thông thường con người không mắc bệnh cúm lợn
VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

7


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

tháng cuối mùa Thu và mùa Đông, tirơng tự như mùa dịch cúm trên người. Vi rút
cúm lợn thể cổ điền (là một loại vi rút cúm A/H1N1) lần đầu tiên được phát
hiện
trên lợn vào năm 1930. Các tuýp phụ vi rút cúm lợn đã từng được phân lập
trên
lợn

Sơ đồ về sự biến đổi của các chủng cúm
VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

Mặc dù vi rút gây bệnh trên người hiện nay ớ Mỹ và Mê-hi-cô cũng được
gọi
bằng
tên vi rút cúm lợn (cũng thuộc týp phụ vi rút cúm A/H1N1) nhưng theo CDC

đây
là
thể vi rút mới, rất khác biệt so với vi rút cúm lợn thể cổ điển. Vi rút mới này là
một
chủng vi rút cúm A (H1N1) có chứa nguyên liệu di truyền từ 4 nguồn: vi rút
cúm
lợn Bắc Mỹ, vi rút cúm loài cầm Bắc Mỹ, vi rút cúm người và vi rút cúm lợn
chủng
châu Á và châu Âu. Đây là kiểu kết hợp chưa tùng xảy ra trước đây. Trong
tuyên
bố
ngày 26/4/2009, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ Vilsack khăng định
không
phát hiện thấy trường họp lợn nào nhiễm vi rút mới này.

Hiện nay, trong số các loại thuốc kháng vi rút hiện có thì Tamitlư
(oseltamivir)
và zanamivir là những loại thuốc tỏ ra có hiệu quả trong điều trị và phòng vi
rút
cúm A (H1N1) nhưng cũng giống như các loại thuốc kháng vi rút khác, thuốc
này
chỉ có tác dụng nếu được sử dụng sớm. Việc phát triển vắc xin cũng đã được
đề
cập
và theo Tiến sỳ Richard Besser, Quyền giám đốc của CDC, CDC đã tạo ra “vi
rút

Đặc điếm cùa vi-rút H1N1. Anh lấy lừ Internet.
VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

9


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG
1

2341

PB2

Chức
Bộ
gennăng
của virut
của các
cúm
gengồm
trong
có:cấu trúc virut
Là tiêu đơn phân của

Colorized transmission electron micrograph depictỉng the A/New
Jersey/76
(HswlNl)
virus, while in the virus’ Hrst developmental passage through a chicken
egg.
This
is

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

10


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

hoạt hóa các tế bào miễn dịch như lympho bào T và đại thực bào, kích thích
chúng
sản sinh thêm nhiều cytokine. Bình thường, quá trình này được kiểm soát
nhưng
trong một số trường hợp phản ứng của các tế bào đối với cytokine vượt khỏi
ngưỡng và vô số tế bào tại một vị trí được hoạt hóa. Virus cúm được cho là
một
trong những nguyên nhân của những con bão phản úng này. Hậu quả của

Virus cúm Tây Ban Nha gây đại dịch cúm năm 1918. Nguồn der Spiegel,
CHLB Đức
- Sự biến đổi cấu trúc gen của virut cúm: Chỉ cần một sự thay đổi di truyền nhỏ
là
virus cúm vô hại sẽ chuyển đổi thành độc gây tử vong cho gia cầm và con
người.
Trần Hiến,
viện vì
trưởng
Viện
sinh dịch
T.Ư,
choRNA
rằng
VirusÔng

cúmNguyễn
A rất không
bền vừng
cấu tạo
củaVệchúng
gồm tễ
tám
mảnh
tuy
rời
nhau,lực
dễcủa
tái tô
hợpHI
vớiNIvirus
cúm
A khác
nguyên
nhiễm
vào
tế
độc
virus
không
mạnh
nhưkháng
ban đầu
ngườikhi
ta cùng
tưởng,

nhưng
tính
bào.Cấu trúc HA là một cấu trúc đặc biệt. Đấy là một cấu trúc khác thường:
chất
Protein
lây
lan lại rất mạnh. Chưa kổ đã có những chùm bệnh nhân đông người chưa
là
một
chất tam phân với 2 vùng phân biệt rõ ràng, một cuống bao gồm ba
tìm
thành
được
nguồnlấylây,
có trường
người sang
động virus
vật (như
trại vùng
chăn
phần xoắn
nhau,
mở rộnghọp
đếnlây
76từangstrom
tù’ màng
và cóở một
nuôi
heo
hình

ở
Canada).
cầu ớ bên trên.Quá trình phiên mã, sao chép của vi-rút cúm đặc biệt khác với
các
RNA vi-rút khác ớ diêm chỉ xảy ra trong nhân tế bào bị xâm nhiễm.

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

12
11


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

không một ai có tính miễn nhiễm đối với virut cúm lợn, là loại virut được cấu
thành
bởi những yếu tố gien từ lợn, người và chim.

H5N1 và H1N1 đều có khả năng xâm nhập các phế nang của phổi, gây
kích
thích quá ngưỡng hệ thống miễn dịch do một lượng lớn cytokine được sản
xuất
trong các tế bào của phổi dẫn đến xâm nhập của bạch cầu. Nói một cách đơn
giản,
191«
1957
w
1968
w
Next

'Spanish
'Spanish Indueiua’
'Hong Kong ìníluítiỉí'
pandamic
inllueníí'
InAuenu
H1N1 influcnzavirii5
H2N2 mfluenza virus

Hdemagglưtinin
Neuraminidase

AU eíght gcnctíc
scgments
ihoughl lo have
CMÍginated

Three nevv gertetic
segments from
aviéninOuíiuêvirusint
roduced
|ll, N, PB1); comaincd

Two new genetic
segromts (rom
aviait iníluHua virus
inlroduced
(H, PBl); contđỉned

AI

cightgonMnev
vor
íurther
Copyright © 2006 Nature
Publishing Group
Nỏture Revievrt 10|

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

13


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

2. Tình hình nhiễm bệnh cúm A/H1N1:

2.1. Tình hình nhiễm bệnh cúm A/H1N1 của thế giới:

Ngày 5/5, WHO cho biết số ca mắc cúm A H1N1 đã vượt qua con số
1.000
ca
tại 20 nước trên 5 châu lục

Ngưòi dân Mexico mang khẩu trang

H

phòng bệnh. Ảnh: 24h.heures.

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

14


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

lây nhiễm này liên quan tới một nông dân vừa từ Mexico về. Tuy nhiên, tới giờ,
nguời nông dân trên đã bình phục, số lợn nhiễm bệnh đã được cách ly.

Giới chức nông nghiệp Canada cho rằng người lao động trên đã hắt hơi
hoặc
ho
gần những chú lợn trong chuồng. Khoảng 10% đàn lợn bỏ ăn và bị sốt nhưng
đều
đã bình phục.

£}
Cảnh sát mang khẩu trang tại Seattle (Mỹ) khi dịch cúm Tây Ban Nha
tràn
đến thành phố. Nguồn JJJ

Tại Mê-hi-cô đã ghi nhận cơ hon 1400 ca bệnh nghi nhiễm cúm trên địa
bàn
19
bang trong tông số 32 bang của nước này, trong đó 86 người đã chết; trong số
này
phòng thí nghiệm đã xác định 20 ca nhiễm vi rút cúm A (H1N1). Hiện nay các
ca
VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

15


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

trường hợp này đều là những người gần đây mới trở về từ Mê-hi-cô.

Tăng cưòng kiếm soát người nhiễm cúm A
H1N1.

Công nhân nhà máy may mặc ở tỉnh Bataan
(Philippines) gấp rút may quần áo bảo hộ
cho
nhân viên cách ly ngày 30-4.
VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

16


HIHI
NINI
VÀVÀ
NHỮNG
NHỮNG
ẢNH
ẢNH
HƯỞNG
HƯỞNG
ĐÉN
ĐÉN

MÔI
MÔI
TRƯỜNG
TRƯỜNG

WHO raises pandemic alert level
from Phase to Phase (oj

Ớ Việt
Tiến
sỹ A/H1N1
Lý Ngọc ởKính,
trưởng Cục Quản lý khám chữa
2.2. Tình
hìnhNam,
nhiễm
cúm
Việt Cục
Nam:
bệnh

WHO'$ six-phase alert System for a posslble pandemic

humarvtosustaincd
human spread
human-toof tho
intotrường họp
HÀ NỘI, TP.HCM - Ngày human
5-7 Bộ Y tế xác nhận
có viruí

thêm 11
atleast
nhiễm cúm A/H1N1 trong ngàytransmìssion
nâng tông số người
nhiễm bệnh in
đến nay lên
twocountries
and

r
I
2 This was the second raise of the WH0's pandemic
alert System in three days
Dịch cúm A HI NI đã vượt tầm kiếm soát
Chính phủ liên bang Mexico tạm ngưng các hoạt động không thiết yếu,
yêu
cầu
ngưòi dân không
ra
khòỉ
nhà
Khu cách ly tại Viện Các bệnh Nhiệt Đói
3.2. Ánh hưởng của cúm vói môi trường:
và của Trung ương dự phòng và Kiềm soát dịch bệnh Châu Âu
Theo dự báo
truyền
nhiễm
quốc
được
chuẩntrường

bị hợp dương tính
(ECDC), đến ngày
15-7
toàn thế
giớgia
ghiđã
nhận
125.993
trong
trường
họp
có
bệnh
nhân
nhiễm
và
với
nhiễm
A/H1N1
chụp đó
chiều
cúm A/H1N1 nghi
tại 135
quốc cúm
gia/vùng
lãnh (ảnh
thổ, trong
có 667 trường hợp tử
4-5) này VN ghi nhận 338 trường họp nhiễm cúm A/H1N1, 279
Đen thời điếm

vong.
bệnh
nhân đã
ra viện
Giám sát tại sân bay cửa khẩu Tây Sơn
Kỉnh
tế xãkhông có tử vong.
T A/H1N1:
3. Những ảnh hưởng của cúm
hội
CúmHĨNl
Riêng
- Sớcúm
Y tếA/H1N1
TP.HCMđối
chovới
biết
ngày
phát hiện thêm 6
3.1.
ÁnhTP.HCM
hưởng của
kinh
tế 5-7
- xãđã
hội:
trường hợp nhiễm dương tính với cúm A/H1N1. Như vậy, tính đến nay tại
TP.HCM
đã phát Con
hiện người

175 trường hợp dương tính với cúm A/H1N1, trong đó có 135
trường
T Hongkong xác nhận trường hợp nhiễm virus
hợp nhiễm
xuất viện.
Ngaycúm
sauvà
khiđãchính
quyền
H1N1
đầu tiên, Trung Quốc đã ra lệnh cấm các chuyến bay từ Mexico tới nước này,
đồng
thời giám sát chặt chẽ tất cả hành khách trên chuyến bay từ Mexico tới
Thượng
Hải

VIỆN
VIỆN
KHOA
KHOA
HỌC
HỌC
CÔNG
CÔNG
NGHỆ
NGHỆ
VÀVÀ
QUẢN
QUẢN
LÝLÝ

MÔI
MÔI
TRƯỜNG
TRƯỜNG

19
1720


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

Đối với môi trường đất:

Với tình hình nhiễm dịch ngày càng phát trien mạnh, tình hình ô nhiễm
môi
trường cũng đứng trước những nguy cơ phức tạp.

Với mô hình chăm nuôi của nước ta không hiện đại, quy mô kém thì việc ô
nhiễm môi trường là điều tất yếu xảy ra. Một khi nhũng con vật nuôi bị nhiễm
cúm
A/H1N1 thì việc ô nhiễm môi trường rất nghiêm trọng. Chất thải và nước thải
từ
những khu chăn nuôi thải ra đất làm cho môi trường đất bị ô nhiễm.

Cùng với thói quen sống của người dân ta khi những con lợn nuôi nhiễm
bệnh
chết thì họ đã đem xác của những con vật nay đem chôn vào đất. Quá trình
phân

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

21


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

- Đối với môi trường không khí:

Bệnh cúm A/H1N1 lây lan qua con đường chính là hô hấp nên ô nhiễm
môi
trường không khí là điều tất yếu xảy ra.

Một vắc-xin chỉ có hiệu quả khi dạng virus trong vắc-xin đó phải tương
đối
giống với loại virus cúm đang lây nhiễm. Đen nay hoàn toàn không có vắc-xin
nào
có dạng virus giống virus cúm mới đang lây nhiễm ở Mexico và một số nước.

Tại Mỹ, hàng triệu người đã tiêm vắc-xin phòng bệnh cúm heo vào năm
1976.
Dòng virus cúm hco năm đó hoàn toàn khác với dòng virus cúm mới hiện nay
ở
Mexico.

Theo các chuyên gia, ngày nay chỉ có 2 loại thuốc là Tamitlu và Relenza
có
đủ
khả năng trị bệnh cúm lợn. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo mỗi nước
phải
lập tức trang bị cho mình ít nhất là một lượng thuốc đủ đe điều trị cho 10%

dân số.

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

22


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

KẾT LUẬN

Dịch cúm A/H1N1 hiện đang là vấn đề cấp bách của thế giới nói chung và
Việt
Nam nói riêng. Dịch cúm xảy ra làm ảnh hưởng đến môi trường, kinh tế - xã
hội,
chính trị. Hiện nay sổ lượng nhiễm cúm A/H1N1 trên thế giới và cả ở Việt
Nam
ngày càng tăng nên tổ chức thế giới WHO và các ban ngành phòng chống

VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

23


HI NI VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐÉN MÔI TRƯỜNG

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. />
vande-cap-bach-3-su-that-can-doi.

2. />
3. />
VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

24