BUỔI CHIỀU ĐỨNG Ở PHỦ THIÊN TRƯỜNG
TRÔNG RA
(THIÊN TRƯỜNG VÃN VỌNG)
- TRẦN NHÂN TÔNG)
BÀI CA CÔN
SƠN
(CÔN SƠN CA)
- NGYỄN TRÃI-
A. BÀI THIÊN TRƯỜNG VÃN VỌNG
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả (1258 – 1308)
Là vị vua, vị anh hùng nổi
tiếng khoan hòa nhân ái
Là nhà thơ tiêu biểu thời
Trần
2. Bài thơ
- Hoàn cảnh sáng tác: trong
dịp tác giả về thăm quê cũ ở
Thiên Trường
- Thể thơ: Thất ngôn
tứ tuyệt Đường luật
(vần ở câu 1 – 2 – 4)
Phủ Thiên Trường
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Bức tranh làng quê khi chiều về
a. Hai câu đầu: Cảnh thôn xóm
Thời điểm quan sát: chiều tà
Cảnh vật:
- Thôn xóm nhạt nhòa sương khói
- Bóng chiều bảng lảng, nửa như có
nửa như không
=> Cảnh đẹp nhưng tĩnh lặng, gợi nhiều
xúc cảm, pha màu kỉ niệm
b. Hai câu cuối: Cảnh trên cánh đồng quê
- Bút pháp: gợi tả, chấm
phá
- Hình ảnh tiêu biểu, đặc
trưng của đồng quê:
+ Trẻ chăn trâu, thổi sáo
+ Cò trắng từng đôi liệng
xuống đồng
=> Bức tranh có âm
thanh màu sắc, gợi lên
cảnh quê thanh bình,
đầy sức sống
•Nhận xét chung:
• Cảnh chiều ở thôn quê được phác họa rất
đơn sơ nhưng đã gợi lên đượ hồn quê, tình
quê. Đó là một làng quê thanh bình, trầm
lắng nhưng giàu sức sống
2. Tâm hồn của tác giả
Yêu thiên nhiên, gắn bó máu thịt với làng quê
Tâm hồn cao thượng, nhân cách trong sáng
=> Một vị vua mà có nhân cách như thế, chắc chắn
sẽ mang lại thái bình, thịnh trị cho đất nước
TaiLieu.VN
B. BÀI CÔN SƠN CA
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả (1380 – 1442)
Là nhân vật lịch sử lỗi lạc,
toàn tài hiếm có nhưng
phải chịu nỗi oan thảm
khốc
Năm 1980, Unesco công
nhận Nguyễn Trãi là Danh
nhân văn hóa thế giới
Sự nghiệp sáng tác đồ sộ, phong phú
2. Tác phẩm
- Hoàn cảnh ra đời:
Khi ông bị chèn ép,
đành phải cáo quan về
sống ẩn dật ở Côn Sơn
Văn bản trích học: là
phần đầu của tác phẩm
được dịch theo thể lục
bát
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảnh sống và tâm hồn Nguyễn Trãi ở Côn Sơn
a. Nhận xét về hình
thức của văn bản
Nhân vật trữ tình: xưng
Ta (lặp lại 5 lần) để trò
chuyện với thiên nhiên
Xen lẫn câu lục miêu tả
vẻ đẹp của thiên nhiên
là hình ảnh nhân vật Ta
xuất hiện ở câu bát
Các điệp từ: Côn Sơn,
Ta, trong tạo giọng điệu
nhẹ nhàng, thảnh thơi,
trầm lắng
=> Gợi sự hòa hợp gắn
bó, chan hòa giữa con
người với thiên nhiên
b. Hỡnh nh thiờn nhiờn v tõm trng ca nhõn vt
tr tỡnh
Cảnh thiên nhiên
Hành động, tâm trạng của
nhân vật trữ tình
-Như được nghe tiếng đàn cầm
-Suối chảy rì rầm
-Được ngồi trên chiếu êm
- Đá rêu phơi
- Rừng thông, rừng trúc -Nằm trong bóng mát
xanh mát
-Ngâm thơ nhàn
=> Thiên nhiên Côn
Sơn hiện lên với vẻ đẹp
nguyên sơ, mát mẻ,
trong lành, yên tĩnh nên
thơ
=> Thi nhân có mặt ở mọi
cảnh đẹp, làm chủ thiên
nhiên, tâm hồn thảnh thơi,
hòa hợp với thiên nhiên
2. Nhận xét chung
Trích đoạn là bài ca về cảnh đẹp Côn Sơn, về niềm
vui sống thanh thản hòa hợp với thiên nhiên, vượt
lên trên nỗi đời dâu bể, giữ tâm hồn thanh cao,
trong sạch
III. Ghi nhớ – Luyện tập