Bài giảng ngữ văn 10 tuần 7 miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự 2

BÀI GIẢNG LỚP 10

LÀM VĂN: MIÊU TẢ VÀ BIỂU
CẢM TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ

TaiLieu.VN


•I/Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự:
• 1/ Tìm hiểu ngữ liệu:
•* Đọc văn bản mẫu trong sgk và cho biết đó
có phải là một văn bản tự sự không? Tại sao?

• * Trong đọan văn có sử dụng các yếu tố miêu
tả và biểu cảm không? Hãy tìm những từ ngữ
và hình ảnh thể hiện yếu tố miêu tả và biểu
cảm trong đọan trích đồng thời cho biết vai
trò của nó trong việc nâng cao hiệu quả của
đọan văn?
TaiLieu.VN


• - Văn bản là một trích đọan tự sự vì có nhân
vật và có sự việc …
• - Trong đọan văn có sử dụng các yếu tố miêu
tả và biểu cảm ( cảnh đêm trăng thơ mộng
cùng hình ảnh cô gái ngây thơ xinh đẹp và
tâm trạng xao xuyến, bâng khuâng của
chàng mục đồng được thể hiện thông qua
những từ ngữ, h/ả, âm thanh, màu sắc…gợi
tả và gợi cảm).

• - Yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đọan văn
giúp cho đọan văn trở nên sinh động, hấp
dẫn và giàu chất thơ.
TaiLieu.VN


•2/Hệ thống lại các kiến
thức đã học:

Mieâu taû

Bieåu caûm

• a.Khái niệm:
- Dùng chi tiết, -Dùng từ ngữ,
h/ả… để thể
từ
ngữ,
• * Qua tìm hiểu ngữ
hiện tình
h/a… làm
cảm của
liệu cùng các kiến
cho người
nhân vật hay
thức đã học ở lớp
của người
nghe, người
viết trước sự
dưới, em hãy cho biết

đọc hình
vật
hiện
thế nào là miêu tả và
dung được
tượng được
thế nào là biểu cảm
sự vật hiện
miêu tả…
tượng một
trong văn tự sự?

•
TaiLieu.VN

cách sinh
động.


b/ Phõn bit gia miờu t v biu cm trong vn t
s vi miờu t v biu cm trong vn miờu t v vn
biu cm :
* Theo em, gia miờu t v biu cm trong vn t s cú gỡ ging
v khỏc vi miờu t v biu cm trong vn biu cm v miờu t?
- Ging nhau: cựng miờu t hay biu t tỡnh cm thỏi ca
ngi vit.
- Khỏc: V mc ớch ca mi vn bn cú s khỏc nhau.


*

Mieõu taỷ
Miờu t cho rừ,
cho hay s vt,
hin tng
TaiLieu.VN

Bieồu caỷm
By t thỏi
tỡnh cm ca
ngi vit

Tửù sửù
K chuyn cho
sinh ng, hp
dn.


*Căn cứ vào đâu để đánh giá hiệu quả của
miêu tả và biểu cảm trong một văn bản tự sự?

• - Tính hiệu quả của miêu tả và biểu
cảm trong văn bản tự sự được biểu
hiện vào sự hấp dẫn qua những từ ngữ,
hình ảnh, âm thanh, màu sắc có giá trị gợi tả,
gợi cảm cao với người đọc, người nghe.
TaiLieu.VN


II.Quan sát, liên tưởng, tưởng tượng đối với

việc miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự:

•1/Thực hành :
•*Dựa vào văn bản mẫu để chọn và
điền từ vào các câu trong bài tập ở sgk?
• -Câu a : từ “liên tưởng”.
• -Câub : từ “quan sát”.
• -Câu c : từ “tưởng tượng”.
TaiLieu.VN


2/Khái niệm về :quan sát, liên tưởng,
tưởng tượng :

•*Từ văn bản mẫu và bài tập điền từ
trên, em hãy cho biết : thế nào là
quan sát, liên tưởng, tưởng tượng?

• -Quan sát :Xem xét để nhìn rõ, biết rõ sự vật hiện tượng.

•- Liên tưởng: Từ sự việc, hiện tượng nào đó mà
nghĩ đến sự việc có liên quan.

•-Tưởng tượng: là cách tạo ra trong tâm trí hình

ảnh của cái chưa hề có trước mắt hay chưa hề được gặp.

•
TaiLieu.VN

•3/ Vai trò của quan sát, liên tượng và tưởng

tượng đối với việc miêu tả và biểu cảm :
•* Theo em, các yếu tố quan sát, liên tưởng và
tưởng tượng có vai trò gì trong việc miêu tả
và biểu cảm của một bài văn tự sự?
• *Để làm tốt việc miêu tả trong văn tự sự,
người viết chỉ cần quan sát đối tượng mà
không cần liên tưởng và tưởng tượng có
được không?
• *Muốn tìm những cảm xúc để rung động để
biểu cảm ta phải làm gì? Tại sao không chỉ
biểu cảm từ bên trong trái tim của người kể?
TaiLieu.VN


•III/ GHI NHỚ :
• *Theo em, những kiến thức cơ bản nào cần phải ghi
nhớ sau bài học?
• - Miêu tả và biểu cảm là hai yếu tố quan trọng trong
văn bản tự sự. Nhờ những yếu tố đó mà câu chuyện
trở nên sinh động, hấp dẫn và có sức truyền cảm
mạnh mẽ.
• - Muốn miêu tả và biểu cảm thành công, người viết
cần phải quan tâm tìm hiểu cuộc sống, con người và
bản thân.Đồng thời chú ý quan sát, liên tưởng, tưởng
tượng và lắng nghe những lay động mà sự vật, sự
việc khách quan gieo vào trong tâm trí của mình.
TaiLieu.VN

VI/ LUYỆN TẬP :
•1/ Bài 1/ trang 76 :
•*Đọc và nêu yêu cầu của bài tập 1a và 1b?
• -Nhận xét vai trò của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong:
• a/ Đọan mở đầu của truyện cổ tích Tấm Cám: từ “Ngày xưa….làm
việc nặng”.

-Miêu tả … làm rõ cảnh ngộ bất hạnh của
Tấm.
• -Biểu cảm …gợi thân phận tội nghiệp, đáng
thương của Tấm, căm ghét sự tàn bạo của
mẹ con Cám.
•

TaiLieu.VN


•b/ Đọan 2: từ “Ngày nào bà lão cũng đi
chợ… thì lấy làm lạ”.

•-Miêu tả làm hiện lên hình ảnh của cô Tấm
qua sự biến hóa thần kỳ từ quả thị : một cô
Tấm xinh đẹp, đảm đang, khéo léo.

•-Biểu cảm :giúp thể hiện thái độ ngạc nhiên
của bà lão…, đồng thời gieo vào tình cảm
của người đọc sự yêu mến với Tấm.
TaiLieu.VN

•c/ Đọan trích từ truyện “Lẵng quả thông”
của nhà văn C.Pau -tốp -xki :
• *Chỉ ra các yếu tố miêu tả và biểu cảm
trong đọan văn và cho biết vai trò của các
yếu tố này trong việc nâng cao hiệu quả tự
sự của đọan văn?
• - Các yếu tố miêu tả và biểu cảm … có tác
dụng đa dạng hóa và sinh động hóa nội
dung tự sự trong đọan; đồng thời nó còn
có vai trò liên kết chặt chẽ các sự việc được
nói đến trong đọan trích.
TaiLieu.VN


•2/ Bài tập 2/ trang 76 :
•*Đọc và cho biết yêu cầu của bài tập ?
•-Viết một đọan văn có sử dụng yếu tố

miêu tả và biểu cảm kể về một chuyến
tham quan du lịch mà em đã trải qua.
•- Yêu cầu :
• + Phải xác định được đối tượng được
miêu tả -tự sự.
• +lập dàn ý sơ lược cho đọan văn.
• +Diễn đạt các ý thành đọan.

•

TaiLieu.VN


• @/HƯỚNG DẪN HỌC BÀI VÀ SỌAN BÀI
• *Hướng dẫn học bài:
• - Nắm vững kiến thức của bài học (nhất là
cách dùng các phương tiện ngôn ngữ có
tính nghệ thuật trên cơ sở quan sát, liên
tưởng và tưởng để miêu tả và biểu cảm.
• - Vận dụng làm các bài tập : viết các đọan
văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và
biểu cảm.
TaiLieu.VN


• -Hướng dẫn sọan bài : Sọan bài “Tam đại
con gà” và “Nhưng nó phải bằng hai
mày”.
• + Đọc diễn cảm 2 tác phẩm .
• + Nêu những đặc điểm cơ bản về nội dung
và nghệ thuật của truyện cười.
• + Tóm tắt nội dung của 2 câu truyện, và
chỉ ra ý nghĩa phê phán cũng như nghệ
thuật gây cười của từng tác phẩm.
TaiLieu.VN


MONG CÁC EM HỌC THẬT
CHĂM – LÀM BÀI TỐT!

TaiLieu.VN