Đề thi học kì 2 lớp 10 môn Văn năm 2015 tỉnh Vũng Tàu

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU
ĐỀ CHÍNH THỨC
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ II, NĂM HỌC 2014 – 2015
MÔN: Ngữ văn; lớp 10 (THPT, GDTX)
Thời gian làm bài: 90 phút (Không kể thời gian phát đề)
Câu 1: (5,0 điểm)
Trong một bức thư của người cha gửi cho thầy giáo dạy con trai mình, có đoạn viết như sau:
Con tôi sẽ phải học tất cả những điều này. […] Rằng cứ mỗi một kẻ thù ta gặp ở nơi này thì ở nơi khác ta
lại tìm thấy một người bạn. Bài học này sẽ mất nhiều thời gian, tôi biết, nhưng xin thầy hãy dạy cho cháu
hiểu rằng một đồng đô-la kiếm được do công sức của mình bỏ ra còn quý hơn nhiều so với năm đô-la
nhặt được trên hè phố…
Xin thầy dạy cho cháu cách chấp nhận thất bại và cách tận hưởng niềm vui chiến thắng. Xin hãy dạy cho
cháu tránh xa sự đố kị. Xin thầy cho cháu biết được bí quyết của niềm vui thầm lặng. Dạy cho cháu rằng
những kẻ hay bắt nạt người khác là những kẻ dễ bị đánh bại nhất…
(Trích Xin thầy hãy dạy cho con tôi…, Ngữ văn 10, tập hai, NXB Giáo dục, 2007, Tr. 135)
Đọc văn bản trên và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Trong đoạn trích trên, người cha đã xin thầy dạy cho con trai mình những điều gì? (1,0 điểm)
b. Nêu ý nghĩa của câu: xin thầy dạy cho cháu hiểu rằng một đồng đô-la kiếm được do công sức của mình
bỏ ra còn quý hơn nhiều so với năm đô-la nhặt được trên hè phố… (1,0 điểm)
c. Kể tên hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích trên? (1,0 điểm)
d. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng ½ trang giấy kiểm tra) trình bày suy nghĩ của em về “cách chấp nhận
thất bại”. (2,0 điểm)
Câu 2: (5,0 điểm)
Nét đặc sắc trong đoạn thơ sau đây:
…Cậy em em có chịu lời,
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.
Giữa đường đứt gánh tương tư,
Keo loan chấp mối tơ thưa mặc em.
Kể từ khi gặp chàng Kim,
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề.

Sự đâu sóng gió bất kì,
Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai.
Ngày xuân em hãy còn dài,
Xót tình máu mủ thay lời nước non.
Chị dù thịt nát xương mòn,
Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây.
(Trích Trao duyên, Ngữ văn 10, tập hai, NXB Giáo dục, 2007, Tr. 104)
Đáp án đề thi học kì 2 lớp 10 môn Văn năm 2015 tỉnh Vũng Tàu
CÂU

NỘI DUNG

ĐIỂM

1

a. Người cha đã xin thầy dạy cho con trai mình:

1,0

(5 điểm)

- Một đồng đô-la kiếm được do công sức của mình bỏ ra còn quý hơn

1,0

nhiều so với năm đô-la nhặt được trên hè phố.

1,0

- Cách chấp nhận thất bại và cách tận hưởng niềm vui chiến thắng.

2,0

- Tránh xa sự đố kị.
- Bí quyết của niềm vui thầm lặng.
- Những kẻ hay bắt nạt người khác là những kẻ dễ bị đánh bại nhất.
b. Người cha muốn con trai mình hiểu được ý nghĩa, giá trị của sức lao
động chân chính.
c. Kể tên hai biện pháp tu từ:
- Tương phản đối lập
- Phép điệp
d. Học sinh trình bày được các ý sau:
- Thất bại là gì? Khi thất bại con người thường có những biểu hiện
tiêu cực: chán nản, bỏ cuộc, cay cú,..
- Liên hệ bản thân: Cần mạnh mẽ để vươn lên, không gục ngã,...
Lưu ý: Giám khảo cho điểm linh hoạt. Chỉ cho điểm tối đa khi bài
viết có kết cấu đoạn văn hoàn chỉnh; diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi


ngữ pháp, dùng từ, chính tả; có thái độ chân thành, nghiêm túc khi bày
tỏ ý kiến.
2

a/ Yêu cầu về kĩ năng: Học sinh biết cách làm bài văn nghị luận về

0,5

(5 điểm)

một đoạn thơ; diễn đạt lưu loát, văn có xúc cảm tự nhiên, sâu sắc; đảm

2,0

bảo quy định về dùng từ, đặt câu, chính tả.
b/ Yêu cầu về kiến thức:
1/ Mở bài: giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm và vị trí đoạn trích.
2/ Thân bài: Học sinh có nhiều hướng phân tích khác nhau, nhưng cần đáp ứng
các ý sau đây:
* Đặc sắc về nội dung:
- Thấy được bi kịch của Kiều, phải lựa chọn giữa chữ tình và chữ hiếu; thân
phận bất hạnh, nhân cách cao đẹp và sự thông minh sắc sảo của Kiều khi dùng
lí lẽ vừa hợp tình, vừa hợp lí để thuyết phục Thúy Vân.
2,0
- Lòng thương người vô hạn của tác giả Nguyễn Du.
* Đặc sắc về nghệ thuật:
- Nghệ thuật lựa chọn và sử dụng những từ đắc địa để miêu tả nội tâm và tính
cách nhân vật: cậy, chịu, lạy, thưa,…
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật độc đáo.
3/ kết luận: Nêu cảm nghĩ và mở rộng vấn đề.