Tải bản đầy đủ (.pdf) (44 trang)

Bài tập kinh tế chính trị đại học y dược cần thơ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (355.78 KB, 44 trang )

Cầ
nT


BÀI TẬP KINH TẾ CHÍNH TRỊ

Cần Thơ,ngày 08 tháng 04 năm 2013

ợc

A.TÓM TẮT CÔNG THỨC

1. Công thức tỷ suất giá trị thặng dư (m’) và khối lượng giá trị thặng dư (M)

m =



a.Công thức tỷ suất giá trị thặng dư (m )
m
v

Đạ

iH
ọc

Y

Trong đó m là giá trị thặng dư,v là tư bản khả biến.
Ghi chú:


.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
Hoặc có thể biểu thị tỷ suất giá trị thặng dư theo một công thức khác
thời gian lao động thặng dư
thời gian lao động tất yếu

nL
ớp
YD
1K
38
m =

Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
b.Khối lượng giá trị thặng dư (M )
M = m .V

ôH

ng

To
à

Trong đó m là giá trị thặng dư,v là tư bản khả biến.
Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................

Ng

2. Tốc độ chu chuyển của tư bản (n),cấu tạo hữu cơ.
a.Tốc độ chu chuyển của tư bản (n)
CH
n=
ch
1


Cầ
nT


Trong đó (CH) là thời gian trong năm,(ch) là thời gian cho một vòng chu chuyển của tư bản.

Y




ợc

Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
b.Cấu tạo hữu cơ.
c
v

nL
ớp
YD
1K
38

Đạ

iH
ọc

Trong đó c là tư bản bất biến,(v) là tư bản khả biến.
Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................

.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................

3. Điều kiện thực hiện sản phẩm xã hội trong tái sản xuất giản đơn,mở rộng
a.Điều kiện thực hiện sản phẩm xã hội trong tái sản xuất giản đơn
I (v + m) = II (c)

hay ta có thể viết

(1)

I (c + v + m) = I (c) + II (c)

(2)

I (c + v + m) = I (v + m) + II (v + m)

(3)

ôH

ng
To
à

Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................

.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
b. Điều kiện thực hiện sản phẩm xã hội trong tái sản xuất mở rộng
I (v + m) > II (c)

(1)

Ng

hay ta có thể viết

I (c + v + m) > I (c) + II (c)
2

(2)


(4)

ợc

I (c + v1 + m2 ) = II (c + c1 )

(3)

Cầ
nT



I (c + v + m) < I (v + m) + II (v + m)

iH
ọc

Y



Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................

nL
ớp
YD
1K
38

Đạ

4. Tỷ suất lợi nhuận (p’) , tỉ suất lợi nhuận bình quân (p ),lợi nhuận bình quân (p )
a.Tỷ suất lợi nhuận (p’)
m
(1)

p =
c+v

m

p =

1+

c
v

(2)

ôH

ng
To
à

Trong đó m là giá trị thặng dư,c là tư bản bất biến,v là tư bản khả biến.
Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
b.Tỉ suất lợi nhuận bình quân (p )
p =


m
(c + v)

(1)

Ng

Trong đó m là giá trị thặng dư,c là tư bản bất biến,v là tư bản khả biến.
Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................

3


Cầ
nT


.....................................................................................................
.....................................................................................................
c.Lợi nhuận bình quân (p)
p = p .k

Y




ợc

Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
d. Giá cả sản xuất (Gsx )
Gsx = k + p

nL
ớp
YD
1K
38

Đạ

iH
ọc

Trong đó k là chi phí sản xuất,p là lợi nhuận bình quân.
Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................

.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
5. Lợi tức và tỷ suất lợi tức
• Lợi tức (z)

z = p − pdoanh nghiệp

Với 0 < z < p

ôH

ng
To
à

• Tỷ suất lợi tức (z )

z =

z
Tổng tư bản cho vay

Với 0 < z < p


Ng

Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
4


nT


6. Địa tô

Cầ

• Địa tô chênh lệch

Địa tô chênh lệch=Giá cả sản xuất chung-Giá cả sản xuất cá biệt


ợc

• Địa tô tuyệt đối

Địa tô tuyệt đối=Giá cả sản xuất nông phẩm-Giá cả sản xuất chung

• Giá cả sản xuất chung

Y

Giá cả sản xuất chung = knông nghiệp + pcông nghiệp .knông nghiệp


ại
Họ
c

• Giá cả ruộng đất Gruộng đất
Gruộng đất =

R
Z

Trong đó R là địa tô,Z là tỷ suất lợi tức của tiền gởi ngân hàng.
• Độc quyền

Giá cả độc quyền = k + Pđộc quyền

ôH

ng
To
à

nL
ớp

YD
1

K3

Ghi chú:
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
MỘT SỐ CHÚ Ý

1. Giá cả hàng hoá (W ): W = c + v + m

2. Chi phí sản xuất tư bản (k) : k = c + v

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ng

7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5


nT


B.BÀI TẬP CÓ LỜI GIẢI


ợc

Cầ

Bài toán 01 Một tư bản có cấu tạo hữu cơ 9/1. Muốn tăng tỷ suất lợi nhuận từ 10% lên 20% mà
không vi phạm luật lao động 8 giờ/ ngày ở Việt Nam hiện nay. Nhà tư bản phải dùng phương pháp
gì. Hãy tính cơ cấu thời gian của ngày lao động trong trường hợp đó.
Lời giải
Tóm tắt
• Cấu tạo hữu cơ

9
c
=
v
1


Y

• Thời gian làm làm việc: 8 giờ / ngày.


ại
Họ
c

• Tỷ suất lợi nhuận p = 10%.

• Khi lợi nhuận tăng 20% ( p’ = 20% ). Tính lại cơ cấu thời gian trong ngày là việc, tức là tính thời
gian lao động tất yếu và thời gian lao động thặng dư.
• Vì phải giữ nguyên thời gian lao động theo đúng luật lao động của Việt Nam ngày làm việc 8 giờ nên
nhà tư bản muốn đạt được lợi nhuận 20% thì phải bằng cách nâng giá trị thặng dư tương đối ( tức là
tìm cách rút ngắn thời gian lao động tất yếu).
m
.100%.
v
Theo đầu bài : p = 10%.


K3

1.Theo công thức m =

m
m
=

.100% = 10%
p = c
9+1
+1
v

ôH

ng
To
à

nL
ớp
YD
1

Vậy m = 10%.(9 + 1) = 100%.
Tức là khi p = 10% thì giá trị thặng dư (m ) là 100%
t
Ta có m =
= 100%
tty
Suy ra ta có t = tty ( thời gian lao động thặng dư bằng thời gian lao động tất yếu).
Như vậy khi p = 10% thì thời gian làm việc 8 giờ / ngày sẽ có cơ cấu thời gian làm việc là 4 giờ lao động
tất yếu và 4 giờ lao động thặng dư.
Khi p = 20% thay vào ta có:
m
m
=

.100% = 20%
p = c
9
+1
+1
v

Ng

Vậy m = 20%.(9 + 1) = 200%
Tức là khi p = 20% thì giá trị thặng dư (m ) là 200%,
t
Ta có m =
= 200%
tty
Suy ra ta có t = 2tty ( thời gian lao động thặng dư bằng 2 lần thời gian lao động tất yếu).
Ta có hệ phương trình:

t = 2t
ty
t + t = 8gi
ty

6


nT


Suy tty =


8 giờ
= 2 giờ 40 phút.
3

Cầ

T = 8 giờ – 2 giờ 40 phút = 5 giờ 20 phút


ại
Họ
c

Y


ợc

.
Đáp số :
Để tạo ra lợi nhuận 20% thì nhà tư bản phải rút ngắn thời gian lao động tất yếu còn 2 giờ 40 phút và tăng
thời gian lao động thặng dư lên 5 giờ 20 phút.
2. Tính lợi nhuận doanh nghiệp của hãng
v=10USD/người/ngày x 1.000 người x 300 ngày = 3.000.000 USD.
c
9
Cấu tạo hữu cơ = thì c = 9v = 9.3.000.000U SD = 27.000.000U SD
v
1

Vậy k = c + v = 30.000.000U SD
Lợi nhuận của doanh nghiệp :
p
p = suy ra : p = p .k = 20%.30.000.000U SD = 6.000.000U SD.
k
Do nhà tư bản phải vay với lợi tức 16 %/năm :
30.000.000U SD.6% = 1.800.000U SD.
Suy ra : p = 6.000.000U SD − 1.800.000U SD = 4.200.000U SD
Vậy lợi nhuận của doanh nghiệp thu được trong năm 4.200.000U SD

nL
ớp
YD
1

K3

Bài toán 02 Một hãng dệt thuê 2.000 công nhân, tiền thuê 1 người là 10 USD/1 ngày công. Nếu
cứ 1 giờ sản xuất, công nhân tạo ra được 1 giá trị mới là 5 USD trong hàng hóa, do đó tỷ suất GTTD
củ hãng là 300%
a. Hãy tính độ dài chung của ngày công lao động.
b. Hãy tính thời gian lao động tất yếu và thời gian lao động thặng dư trong 1 ngày sản xuất của
hãng.
c. Cho biết khối lượng GTTD (M) một ngày của hãng là bao nhiêu khi tỷ suất GTTD tăng lên 1/3,
trong khi giá cả sức lao động không thay đổi? Để có được điều kiện đó, hãng áp dụng phương pháp
gì?

ôH

ng

To
à

Lời giải
1/- Xác định thời gian ngày lao động:
Ta có:
v của doanh 1 ngày = 10U SDx2000CN = 20.000U SD
v của doanh nghiệp 1 giờ xác định như sau:
- v của 1 công nhân 1 giờ được xác định theo công thức: v + m = 5U SD(1)

Mà trong đó:

m =

m
.100%
v

m
= 300% = 3 ⇒ m = 3v(2)
v

Thay (2) vào (1) ta có:

v + 3v = 5U SD ⇒ 4v = 5U SD ⇒ v =

5
= 1, 25U SD
4


Ng

-v của doanh nghiệp 1 giờ là:

1, 25U SDx2000CN = 2500U SD

7


nT


20.000
= 8giờ.
2500
2/- Xác định thời gian lao động tất yếu và thời gian lao động thặng dư:
Nếu gọi thời gian lao động tất yếu là tv;Thời gian lao động thặng dư là tm.
Ta có:
tm
.100% = 300% ⇒ tm = 3tv(3).
tv

T = 3tv + tv = 8 ⇒ 4tv = 8 ⇒ tv =


ợc

Mặt khác: tm + tv = 8(4) Thay (3) vào (4), ta có:

Cầ


Vậy thời gian ngày lao động của doanh nghiệp là:

8
= 2h(5)
4

Thay (5) vào (4), ta có:

Y

T = tm + 2 = 8 ⇒ tm = 8 − 2 = 6 gi

3/- Khi tỷ suất giá trị tăng 1/3, thì ta có giá trị thặng dư lao động ký hiệu m1


ại
Họ
c

1
1
m1 = (m x ) + m = (300%x ) + 300% = 400%
3
3
1
Vậy khối lượng giá trị thặng dư của hãng khi tăng :
3
M = m1 .v = 400%x20.000U SD(400%.2000CN.10U SD) = 80.000U SD


nL
ớp
YD
1

K3

Xác định phương pháp sx giá trị thặng dư:
Có hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư đó là: phương pháp tuyệt đối và phương pháp tương đối.
- Phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối là kéo dài thời gian ngày lao động vượt quá tv.
- Phương pháp xác định giá trị thặng dư tương đối là rút ngắn tv, do đó làm thời gian thặng dư tăng
Ở đây khi m = 300%thì tv = 2giờ.
Nếu m’ tăng thêm 1/3, tức m’ = 400%, trong trường hợp này tv sẽ là:
tm
= 400% = 4 ⇒ tm = 4tv
tv

Ta có tm = tv = 8gi(4)
Thay vào (4), ta có:

8
= 1giờ 36 phút.
5
1
Như vậy tv giảm từ 2 giờ còn 1 giờ 36 phút, do đó việc tăng m’ lên thì nhà TB sử dụng phương pháp sản
3
xuất giá trị thặng dư tương đối.
4tv + tv = 8 ⇒ 5tv = 8 ⇒ tv =

ôH


ng
To
à

Bài toán 03 Một doanh nghiệp đầu tư vào Việt nam có số CN làm việc 2000 người, với năng xuất
làm việc như hiện nay thì chỉ cần 4 giờ để tạo ra được lượng giá trị tiên công là 60.000 đ. Giả thuyết
DN hoạt động theo luật Việt nam. Hãy tính 1 ngày sản xuất của DN :
- Thời gian lao động thặng dư và tỷ suất giá trị thăng dư
- Khối lượng giá trị thặng dư
- Nếu chi phí vật liệu (c2) gấp đôi chi phí tiền công của công nhân thì vốn lưu động cho một ngày
sản xuất là bao nhiêu?

Ng

Lời giải
1. Xác định thời gian lao động thặng dư và tỷ suất giá trị thặng dư
Theo đề bài doanh nghiệp trả lương mỗi công nhân 60.000/ 1 ngày ( 8h). Nhưng trong thực tế chỉ cần 4h 1
người công nhân đã tạo ra được lượng giá trị tiền công 60.000.
8


nT

Cầ

ợc
Y



ại
Họ
c

Gọi :
t : Thời gian lao động tất yếu
t’ : thời gian lao động thặng dư
m’ : tỷ suất giá trị thặng dư
Ta có :
Thời gian làm việc theo luật Việt nam : 8h /ngày
Thời gian lao động thặng dư : t = 8˘t = 8 − 4 = 4h
4
t
Tỷ suất giá trị thặng dư : m = = = 100%
t
4
2. Khối lượng giá trị thặng dư :
Khối lượng giá trị thặng dư tùy thuộc và 2 yếu tố :
- Tỷ suất giá trị thặng dư : m’
- Tổng tư bản khả biến được sử dụng trong thời gian trên : V
Với V : số lượng công nhân trong doanh nghiệp : V= 2000
Khối lượng giá trị thặng dư :

M = m xV = 100%x2000x60.000 = 120.000.000đ

K3

3.Vốn lưu động cho một ngày sản xuất :
Gọi :
T1 : Chi phí tiền công của 2000 công nhân

T2 : Chi phí vật liệu
Chi phí thực tế tiền công của công nhân là 120.000.000 trong đó doanh nghiệp thu lợi nhuận 100%.
Như vậy khi chi phí vật liệu gấp đôi chi phí tiền công tức là :

Tổng chi phí sản xuất :

nL
ớp
YD
1

T 2 = 2T 1 = 2x120.000.000 = 240.000.000

T = T 1 + T 2 = 120.000.000 + 240.000.000 = 360.000.000đ

ôH

ng
To
à

Bài toán 04 Một hãng có tổng tư bản 100 triệu trong đó TB cố định là 60 triệu. Biết tốc độ chu
chuyển giá trị là 4,92v/ năm và thời gian chu chuyển TB cố định 5 năm. Hãy tính:
-Thời gian chu chuyển TB lưu động ?
-Chi phí về TB thực tế của hãng trong năm ?
Lời giải
1/ Thời gian chu chuyển của TB lưu động
Theo công thức k = c + v. Tính được TBLĐ v = k − c = 100.000.000 − 60.000.000 = 40.000.000
tổng TBCĐ
60000000

Giá trị chu chuyển của TBCĐ một năm =
=
= 12000000
5
thời gian chu chuyển của TBCĐ
Từ công thức tính tốcđộ chu chuyển của TB
n=

Giá trị CC TBCĐ một năm + giá trị CC + TBLĐ một năm
Tổng tư bản ứng trước

Ng

Ta có:

4, 92 =

12.000.000 + GTCC TBLĐ 1 năm
100.000.000
9


n=

nT



ợc


Từ công thức tính thời gian chu chuyển của TBLĐ:

Cầ

GTCC TBLĐ=(4.92x100.000.000)-12.000.000= 48.000.000
Giá trị chu chuyển tư bản lưu động trong năm là 48.000.000
Từ công thức, tính tốc độ chu chuyển của TBLĐ:
GTCC TBLĐ
GT CC T BLŒ
480.000.000
=
= 12vòng/năm
T BLŒ
40.000.000

12
CH
=
= 1tháng / vòng
ch
12


ại
Họ
c

Y

Vậy thời gian chu chuyển của TBLĐ là 1 vòng/năm.

2/Chi phí sản xuất của TB đó trong năm:
Chi phí SX thực tế trong năm của hãng là giá trị chu chuyển một năm của TBCĐ cộng với giá trị chu
chuyển một vòng của TBCĐ hoặc tổng TB ứng trước trừ đi giá trị còn lại của TBCĐ trong năm đó:
12.000.000 + 40.000.000 = 52.000.000
hoặc:

100.000.000 − (60.000.000 − 12.000.000) = 52.000.000
Vậy, chi phí sản xuất của TB đó trong năm là 52.000.00 .

K3

Bài toán 05 Xác định chi phí tư bản trong năm và thời gian chuyển của TBLĐ khi biết: tổng tư
bản ứng trước là 400 triệu USD (tốc độ chu chuyển 2,14 vòng/năm); tư bản cố định là 160 triệu USD
(sử dụng 10 năm).

nL
ớp
YD
1

Lời giải
- Tính chi phí tư bản trong năm (tư bản tiêu dùng trong năm):
Với N là tốc độ chu chuyển của tổng tư bản ứng trước. Ta có:
N=

Chi phí TB trong năm
Tổng TB ứng trước

ôH


ng
To
à

Suy ra:
Chi phí TB trong năm = Tổng TB ứng trước x N = 400 triệu x 2,14 = 856 triệu USD.
- Tính thời gian chu chuyển của tư bản lưu động (ch):
Giá trị chu chuyển của TBCĐ trong năm:
1
=16 triệu USD.
GccTBCĐ = GTBCĐ X nTBCĐ = 160 triệu .
10
Giá trị chu chuyển của TBLĐ trong năm (GccTBLĐ):
GccTBLĐ = Chi phí TB trong năm - GccTBCĐ= 856 triệu – 16 triệu = 840 triệu USD.
Giá trị tư bản lưu động (GTBLĐ).
GTBLĐ = Tổng tư bản ứng trước - GTBCĐ= 400 triệu – 160 triệu = 240 triệu USD.
Tốc độ chu chuyển của tư bản lưu động (nT BLŒ )
nT BLŒ

840
GT BLŒ
=
= 3, 5vòng/năm
GccT BLŒ
240

Từ công thức:

nT BLΠ=


CH
12
=
= 3, 4tháng/vòng
ch
3, 5

Ng

Vậy, thời gian chu chuyển của TBLĐ = 3,4 tháng/vòng, tương đương 104 ngày/vòng.

10


nT


C.BÀI TẬP


ợc

Cầ

Bài 1 Để tái sản xuất sức lao động của một công nhân cần phải chi phí như sau:
- Ăn uống là 10 USD/ngày
- Đồ dùng gia đình là 1460 USD/1năm
- Đồ dùng lâu bền là 10.950 USD/15 năm.Tính giá trị sức lao động của công nhân trong một ngày ?



ại
Họ
c

Y

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 2 Ngày công nhân làm việc 8 giờ, tỷ suất giá trị thặng dư là 100%. Khi năng suất lao động
trong các ngành sản xuất tư liệu sinh hoạt tăng lên hai lần thì tỷ suất giá trị thặng dư sẽ là bao
nhiêu?

K3

Lời giải

nL
ớp
YD
1

..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

ôH

ng
To
à

Bài 3 Ngày công nhân làm việc 8 giờ, tỷ suất giá trị thặng dư là 100%. Khi năng suất lao động
trong các ngành sản xuất tư liệu sinh hoạt tăng lên hai lần và kéo dài ngày lao động thêm 2 giờ thì
tỷ suất giá trị thặng dư sẽ là bao nhiêu?
Lời giải

Ng

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
11



nT


..........................................................................................................

Cầ

Bài 4 Sơ đồ sản xuất của một xí nghiệp là: 80C + 20V + 10m
Thời gian lao động thặng dư là 2,5 giờ. Hỏi thời gian lao đông tất yếu là bao nhiêu?


ợc

Lời giải


ại
Họ
c

Y

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................

Bài 5 Có 200 công nhân làm việc trong nhà máy, cứ 1 giờ lao động một công nhân tạo ra giá trị
mới là 5 USD, m = 300%. Giá trị sức lao động mỗi ngày của một công nhân là 10 USD.Hãy xác định
độ dài chung của ngày lao động?

nL
ớp
YD
1

K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 6 Biết thời gian lao động thặng dư là 4 giờ, tỷ suất giá trị thặng dư m’ = 200%. Hỏi thời gian
lao động tất yếu?

ôH

ng
To

à

Lời giải

Ng

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

12


nT


Cầ

Bài 7 Tư bản đầu tư 900 ngàn USD, trong đó bỏ vào TLSX 780 ngàn USD. Số công nhân làm thuê
thu hút vào SX là 400 người.Hãy xác định khối lượng giá trị mới do một công nhân tạo ra, biết rằng
tỷ suất GTTD là 200%?


ợc


Lời giải


ại
Họ
c

Y

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 8 Có 100 công nhân làm thuê trong 1 tháng sản xuất được 12.500 đơn vị sản phẩm với chi phí
tư bản bất biến là 250.000 USD. Giá trị sức lao động 1 tháng của mỗi công nhân là 250 USD, trình
độ bóc lột là 300%. Hãy xác định giá trị của một đơn vị sản phẩm và kết cấu giá trị của một sản
phẩm?

K3

Lời giải

nL
ớp
YD

1

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 9 Ngày làm việc 8 giờ thì m’ = 300%. Sau đó nhà tư bản kéo dài ngày làm việc đến 10 giờ.

ôH

ng
To
à

• Nhà TB đã tăng GTTD bằng PP nào?

• Trình độ bóc lột trong xí nghiệp thay đổi như thế nào nếu giá trị sức lao động không đổi?

Lời giải

Ng

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
13


nT


..........................................................................................................


ợc

Cầ

Bài 10 Ngày làm việc 8 giờ thời gian lao động thặng dư là 4 giờ. Sau đó tăng NSLĐ trong các
ngành SX vật phẩm tiêu dùng nên giá cả hàng hóa ở các ngành này rẻ hơn trước 2 lần.
a. Trình độ bóc lột thay đổi như thế nào nếu độ dài ngày lao động không đổi?
b. Dùng phương pháp bóc lột giá trị thặng dư nào?


ại
Họ
c

Y

Lời giải

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 11 Tư bản đầu tư 1000 ngàn USD, trong đó chi phí tư liệu sản xuất là 780 ngàn USD, tỷ suất
giá trị thặng dư là 200%, Số công nhân làm thuê là 400 người. Hỏi giá trị thặng dư do một công nhân
tạo ra?

nL
ớp
YD
1

K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................


ôH

ng
To
à

Bài 12 Năm 2011, tiền lương trung bình của 1 công nhân công nghiệp chế biến ở Mỹ là
2.136USD/năm, còn giá trị thặng dư do 1 công nhân tạo ra là 3.204 USD. Đến năm 2012, những chỉ
tiêu trên tăng lên tương ứng là 2.459 USD và 7.377 USD.Hãy xác định trong những năm đó thời gian
của người công nhân lao động cho mình và cho nhà tư bản nếu ngày làm việc 8 giờ ?

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
14


nT



ợc


Cầ

Bài 13 Có 400 công nhân làm thuê. Thoạt đầu ngày làm việc là 10 giờ, trong thời gian đó mỗi công
nhân đã tạo ra giá trị mới là 30 đô la, m’ = 200%. Khối lượng và tỷ suất giá trị thặng dư ngày thay
đổi như thế nào nếu ngày lao động giảm 1 giờ nhưng cường độ lao động tăng 50%, tiền lương vẫn giữ
nguyên? Nhà tư bản tăng thêm giá trị thặng dư bằng phương pháp nào ?


ại
Họ
c

Y

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 14 Ngày làm việc 10 giờ, giá cả sức lao động 1 giờ là 2USD. Sau đó nạn thất nghiệp tăng lên,
nhà tư bản giảm giá cả sức lao động xuống 2/10. Vậy công nhân buộc phải kéo dài ngày lao động
của mình ra bao nhiêu để có thể nhận được tiền lương như cũ.

nL

ớp
YD
1

K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 15 Giá cả vật phẩm tiêu dùng tăng lên 150%, tiền lương danh nghĩa tăng lên 120%. Hỏi biến
động tiền lương thực tế?

Ng

ôH

ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

15


nT



ợc

Cầ

Bài 16 Giả sử ngày làm việc 8 giờ với mức khoán trực tiếp cho mỗi công nhân là 16 sản phẩm/1
tháng, trả công cho mỗi sản phẩm là 200 ngàn. Sau đó nhà TB áp dụng chế độ mới, quy định mức SX
là 20 sản phẩm/tháng và thực hiện trả công chênh lệch: nếu hoàn thành định mức thì 200 ngàn/1sp,
nếu không hoàn thành thì 180 ngàn/1sp. Hãy xác định sự biến đổi của định mức sp và tiền lương nếu
công nhân hoàn thành 95% định mức?


ại
Họ
c

Y


Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 17 Tổng giá trị hàng hóa là 1.250.000 USD, cấu tạo hữu cơ là 3/1, khối lượng giá trị thặng dư
là 50.000 USD. Tính chi phí tư bản khả biến?

nL
ớp
YD
1

K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................


Bài 18 Một xí nghiệp tư bản đầu tư 1.000.000 USD, cấu tạo hữu cơ là 4/1. Tỷ suất giá trị thặng
dư là 200%. Hỏi giá trị mới do xí nghiệp tạo ra?

Ng

ôH

ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

16


nT


Cầ


Bài 19 Một xí nghiệp có 400 công nhân; tư bản đầu tư là 1.000.000 USD, cấu tạo hữu cơ là 3/2, tỷ
suất giá trị thặng dư là 200%. Tính giá trị thặng dư do một công nhân tạo ra?


ại
Họ
c

Y


ợc

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 20 Tư bản đầu tư là 800.000 USD, cấu tạo hữu cơ là 3/1, tỷ suất giá trị thặng dư là 300%.
Tính khối lượng giá trị thặng dư?

nL
ớp
YD
1


K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 21 Tổng tư bản đầu tư 12 triệu USD, trong đó tiền lương 3 triệu USD. Hỏi cấu tạo hữu cơ của
tư bản?

ôH

ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................

Bài 22 Xí nghiệp A có tư bản đầu tư 3 triệu USD, cấu tạo hữu cơ là 3/2, số công nhân làm thuê là
3000 người. Sau đó tư bản tăng lên 5 triệu USD, cấu tạo hữu cơ là 4/1. Để đảm bảo giữ mức lương
cho một công nhân như cũ thì bao nhiêu công nhân sẽ mất việc làm trong xí nghiệp?

Ng

Lời giải

17


nT



ợc

Cầ

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................


Y

Bài 23 Tư bản ứng trước là 1.000.000 USD với cấu tạo hữu cơ của TB là 4/1, số công nhân làm
thuê là 2.000 người. Sau đó TB tăng lên 1.800.000 USD, cấu tạo hữu cơ tăng lên 9/1.Nhu cầu lao
động thay đổi như thế nào nếu tiền lương của công nhân không đổi?

K3


ại
Họ
c

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

nL
ớp
YD
1

Bài 24 Tư bản ứng trước là 900.000 USD với cấu tạo hữu cơ của TB là 4/2, tỷ suất GTTD là 150%.
Hỏi sau bao nhiêu năm trong điều kiện TSX giản đơn giá trị thặng dư biến thành tư bản ứng trước?


ôH

ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 25 Tư bản ứng trước là 2.000.000 USD, cấu tạo hữu cơ là 3/2, tỷ suất giá trị thặng dư m’ =
200%, 30% giá trị thặng dư dành cho tích lũy. Hỏi số lượng giá trị thặng dư tư bản hóa là bao nhiêu?

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
18



nT


Cầ

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................


ợc

Bài 26 Tư bản ứng trước là 1.000.000 USD, cấu tạo hữu cơ là 3/2, tỷ suất giá trị thặng dư m’ =
100%, 20% giá trị thặng dư dành cho tích lũy. Khi tỷ suất giá trị thặng dư tăng 200%, tỷ lệ tích lũy
không đổi thì lượng giá trị thặng dư tư bản hóa là bao nhiêu?


ại
Họ
c

Y

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

K3

Bài 27 Tư bản ứng trước là 900.000 USD với cấu tạo hữu cơ của tư bản là 5/1, tỷ suất giá trị thặng
dư là 100%, n = 2. Hỏi sau bao nhiêu năm trong điều kiện tái sản xuất giản đơn tư bản đó được biến
thành giá trị thặng dư tư bản hóa.

nL
ớp
YD
1

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

ôH

ng
To
à


Bài 28 Tư bản ứng trước là 800.000 USD với cấu tạo hữu cơ của TB là 3/1, tỷ suất GTTD là 50%,
50% GTTD được tư bản hóa, n = 1.Hãy xác định lượng GTTD tư bản hóa tăng lên bao nhiêu nếu
trình độ bóc lột GTTD là 200% và n =1,5.

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
19


nT



ợc

Cầ

Bài 29 Tư bản ứng trước là 500.000 USD, trong đó bỏ vào nhà xưởng là 200.000 USD, máy móc
thiết bị là 100.000 USD. Nguyên, nhiên vật liệu gấp 3 lần sức lao động.
Hãy xác định:

- TBCĐ và TBLĐ?
- TBBB và TBKB?


ại
Họ
c

Y

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 30 Tổng giá trị hàng hóa tạo ra là 900.000 USD, trong đó chi phí máy móc thiết bị C1 =
300.000 USD, chi phí nguyên, nhiên vật liệu C2 = 150.000 USD, tỷ suất giá trị thặng dư là 200%.
Tính tư bản lưu động?

nL
ớp
YD
1

K3


Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

ôH

ng
To
à

Bài 31 Tổng giá trị hàng hóa tạo ra là 800.000 USD, trong đó chi phí máy móc thiết bị C1 =
100.000 USD, chi phí nguyên, nhiên vật liệu C2 = 300.000 USD, tỷ suất giá trị thặng dư m’ = 300%.
Tính khối lượng giá trị thặng dư?

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................

20


nT


Cầ

Bài 32 Tư bản đầu tư 600 triệu USD. cấu tạo hữu cơ là 5/1, giá trị nguyên vật liệu & năng lượng
gấp hai lần tiền lương. Tính tư bản lưu động?


ại
Họ
c

Y


ợc

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 33 Xí nghiệp tư bản có cấu tạo hữu cơ là 7/1. Giá trị tư bản lưu động là 800 triệu USD, trong
đó giá trị nguyên liệu & năng lượng gấp 3 lần giá trị sức lao động. Tính tư bản cố định?

nL
ớp
YD
1

K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 34 Trong một cty Nhật Bản, TB ứng trước là 3,5 triệu yên. Trong đó TBCĐ là 2,5 triệu yên,
TBKB là 200 ngàn yên. TBCĐ hao mòn trung bình trong 12,5 năm; nguyên, nhiên, vật liệu 2 tháng
mua 1 lần; TBKB quay vòng 1 năm 10 lần.Hãy xác định tốc độ chu chuyển chung của tư bản?

ôH


ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Ng

Bài 35 Một cỗ máy có giá trị 600 USD dự tính hao mòn hữu hình trong 15 năm. Nhưng qua 4 năm
hoạt động, giá trị của các máy mới tương tự giảm đi 25%. Hãy xác định sự tổn thất do hao mòn vô
hình tạo ra?

21


nT



ợc

Cầ


Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................


ại
Họ
c

Y

Bài 36 Giá trị TBBB của KV II là 2.400 USD, c/v của KV I là 6/1, ở KV II là 4/1; trình độ bóc
lột GTTD ở hai KV là 200%. Hãy xác định đại lượng tổng sảm phẩm XH trong điều kiện TSX giản
đơn?

K3

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

nL
ớp
YD
1

Bài 37 Trong TSX giản đơn, ở KV I có c/v là 5/1; m’ = 200%, TBBB cần thiết ở KV II là 1.200USD.
Tổng sản phẩm trong một năm của KVI là bao nhiêu?

ôH

ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 38 TBĐT của KV I là 100 tỷ, của KV II là 42,5 tỷ; c/v của 2 KV là 4/1; m’ = 200%. Trong
KV I có 70% GTTD được tư bản hoá. Hãy xác định đại lượng GTTD mà KV II phải bỏ vào tích luỹ

cuối kỳ SX biết rằng c/v trong XH không đổi?

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
22


nT



ợc

Cầ

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Y

Bài 39 Tổng sản phẩm ở KV I là 140 triệu USD với c/v = 4/1, m’ = 200%. Trong KV này có 70%
GTTD được tư bản hoá. Ở KV II với c/v = 3/1 với cùng trình độ bóc lột trên và thu được 20 triệu
USD Hãy xác định đại lượng GTTD mà KV II cần phải bỏ vào tích luỹ biết rằng TB tích luỹ trong

2 KV được sử dụng theo c/v = 6/1


ại
Họ
c

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

nL
ớp
YD
1

K3

Bài 40 Tổng sản phẩm ở khu vực I là 200 triệu USD với c/v = 6/1, m’ = 300%. Trong khu vực
này có 50% giá trị thặng dư được tư bản hoá. Ở khu vực II với c/v = 4/1 với m’ = 100Hãy xác định
lượng giá trị thặng dư mà khu vực II cần phải bỏ vào tích luỹ biết rằng tư bản tích luỹ ở khu vực I
được sử dụng theo c/v = 9/1; khu vực II là 5/1.

ôH


ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 41 Tư bản ứng trước là 100 triệu yên với c/v là 7/3 và n = 1, m’ là 100%. Sau một thời gian
số TB tăng lên 4 lần, n = 1,2; c/v là 9/1 và m’ tăng thêm 30%.
Ngoài ra, các nhà TB thu được lợi nhuận siêu ngạch nhờ các nguồn phụ thên khác: cúp lương của
công nhân 5 triệu yên, trao đổi không ngang giá với những nước chậm phát triển 20 triệu, áp dụng
giá cả độc quyền trong nước 15 triệu yên.
Hãy xác định sự thay đổi tỷ suất lợi nhuận?

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
23


nT




ợc

Cầ

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Y

Bài 42 Năm 1967, liên hiệp các người chủ mỏ than Ấn Độ khai thác được 72 triệu tấn than, đã
tăng giá với các xí nghiệp nhà nước lên 5 rupi, với người tiêu dùng là 7 rupi/1 tấn.
Hãy tính số tiền lợi nhuận thu thêm được do thiết lập chế độ giá cả độc quyền. Biết rằng 37,5% than
do các xí nghiệp nhà nước tiêu thụ.

K3


ại
Họ
c

Lời giải

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
1
số đó xuất khẩu sang các nước đang phát
4
triển và thu được 5 triệu bảng lợi nhuận. Tỷ suất lợi nhuận toàn bộ vốn đầu tư là 12%. Sau một thời
gian vốn tăng lên gấp đôi. Tất cả phần tăng thêm của vốn được dùng để xuất khẩu ra nước ngoài.
Tỷ suất lợi nhuận của vốn đầu tư trong nước giảm xuống còn 8% và ở nước ngoài giảm 4%. Hãy tính
sự thay đổi của tỷ suất lợi nhuận chung?

nL
ớp
YD
1

Bài 43 Một tập đoàn đầu khí có 100 triệu bảng Anh,

ôH

ng
To
à

Lời giải

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 44 Có 100 công nhân làm thuê trong 1 tháng sản xuất được 12.500 đơn vị sản phẩm với chi phí
tư bản bất biến là 250.000 USD. Giá trị sức lao động 1 tháng của mỗi công nhân là 250 USD, trình
độ bóc lột là 300%. Hãy xác định giá trị của một đơn vị sản phẩm và kết cấu giá trị của sản phẩm?

Ng

Lời giải
..........................................................................................................
24


nT



ợc

Cầ

..........................................................................................................
..........................................................................................................

..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Y

Bài 45 Tư bản đầu tư 900 ngàn USD, trong đó bỏ vào TLSX 780 ngàn USD. Số công nhân làm
thuê thu hút vào SX là 400 người.Hãy xác định khối lượng giá trị mới do một công nhân tạo ra, biết
rằng tỷ suất GTTD là 200

K3


ại
Họ
c

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

nL

ớp
YD
1

Bài 46 Có 200 công nhân làm việc trong nhà máy, cứ 1 giờ lao động một công nhân tạo ra giá trị
mới là 5 USD, m’ = 300%. Giá trị sức lao động mỗi ngày của một công nhân là 10 USD. Hãy xác
định độ dài chung của ngày lao động?

ôH

ng
To
à

Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

Bài 47 Ngày làm việc 8 giờ, giá cả lao động 1 giờ của công nhân là 16 ngàn. Sau đó nạn thất
nghiệp tăng, nhà tư bản giảm giá cả lao động xuống 1/8.
Hãy các định xem công nhân phải kéo dài ngày lao động thêm bao nhiêu để hưởng tiền lương như
cũ?

Ng


Lời giải
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
25


×