Bình luận câu tục ngữ

Bình luận câu tục ngữ: Uống nước nhớ nguồn
ngữ văn 7
Tháng Mười Một 12, 2014 - Category: Lớp 7 - Author: admin

Binh luan cau tuc ngu Uong nuoc nho nguon – Đề bài: Uống nước nhớ nguồn luôn là truyền
thống là đạo lý của dân tộc ta. Em hãy viết bài văn bình luận câu tục ngữ Uống nước nhớ
nguồn để thấy được điều đó.
Trải dài suốt chiều dài lịch sử bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước, dân tộc ta đã vun đắp và gây
dựng nên biết bao truyền thống tốt đẹp như truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm, truyền
thống “tôn sư trọng đạo”…Đặc biệt là truyền thống nhân nghĩa, được thể hiện qua câu tục ngữ
“Uống nước nhớ nguồn”, đây là một đạo lí sâu sắc ở đời và có giá trị sâu sắc cho đến tận ngày nay.
Câu tục ngữ nào cũng có hai lớp nghĩa của nó, câu tục ngữ này cũng vậy. Nghĩa đen của câu tục
ngữ muốn nói đến khi chúng ta được sử dụng dòng nước trong lành, tươi mát thì hãy nhớ đến nơi
ngọn nguồn của dòng nước, nhớ đến công sức của những người đã tìm ra nguồn nước và khơi
nguồn để dòng nước đến được với chúng ta. Lớp nghĩa bóng của câu tục ngữ thì mở rộng hơn về
phạm vi ý nghĩa, không chỉ giới hạn trong phạm vi giữa người uống nước với kẻ khơi nguồn mà mở
rộng hơn thành mối liên hệ giữa người được hưởng thụ và người mất công sức xây dựng thành
quả. Từ đây ta có thể hiểu nghĩa bóng của câu tục ngữ muốn nói rằng: Những người được hưởng
thành quả hãy biết nhớ đến công sức của những người đã vất vả tạo dựng thành quả cho bạn
hưởng thụ. Câu tục ngữ có hai vế: “uống nước” và “nhớ nguồn”, hai về có mối liên hệ khăng khít với
nhau, làm tiền đề cho nhau.

Đã hưởng thành quả thì phải nhớ đến người gây dựng, đồng nghĩa với việc người khác muốn được
nhớ tới thì phải làm một việc gì đem lợi ích đến cho người khác. Dân tộc Việt Nam là một dân tộc
giàu truyền thống nhân nghĩa, đúng với đạo lí mà câu tục ngữ đưa ra. Có một chân lí không bao giờ


thay đổi đó là không có thành quả nào tự nhiên mà có, những thành quả ấy đều phải trải qua một
quá trình gian khổ mới có được, đơn giản nhất như những hạt gạo ta ăn hàng ngày, để có được
những hạt gạo thơm ngon ấy người nông dân phải dầm mưa, dãi nắng, mất biết bao mồ hôi, công
sức trên đồng ruộng:

“Ai ơi bưng bát cơm đầy cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần”
hay
“Một hạt thóc vàng, chín giọt mồ hôi”
Chỉ bằng những hình ảnh ví von, so sánh nhưng ta đã hiểu được phần nào sự vất vả của những
người dân. Hay để đổi lấy độc lập dân tộc, thế hệ ông cha ta đã phải đánh đổi bằng máu và nước
mắt, thậm chí hi sinh tính mạng của mình để có được sự ấm no hạnh phúc cho cả dân tộc Việt
Nam. Và để tưởng nhớ đến công ơn to lớn ấy, Nhà nước và chính quyền của mỗi địa phương đã
xây dựng các đền liệt sĩ – nơi vinh danh những liệt sĩ đã hi sinh để đổi lấy độc lập tự do của Tổ quốc
với dòng chữ được khắc trang trọng: “Đời đời nhớ ơn các liệt sĩ”, tuy chỉ là hình thức tinh thần
nhưng cũng phần nào thể hiện sự biết ơn với những thế hệ đi trước đã hi sinh thân mình vì đất
nước. Đồng thời tổ chức thăm hỏi tặng quà những gia đình chính sách, những thương binh, bệnh
binh vào ngày thương binh liệt sĩ 27/7 hàng năm. Nhà nước cũng có những chính sách hỗ trợ về
kinh tế đối với những thương – bệnh binh đã mất một phần hoặc hoàn toàn sức lao động do chiến
tranh, và thân nhân của những liệt sĩ cũng được hưởng chính sách tương tự như vậy. Đây là một
minh chứng rõ ràng thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Đây là xét về cả
một dân tộc, còn về cá nhân, mỗi cá nhân cũng cần có sống theo đạo lí này. Con cái cần phải biết
ơn cha mẹ những người đã có ơn sinh thành nuôi dưỡng ta khôn lớn:
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”
Hay những thế hệ học trò cần nhớ ơn thầy cô đã cho ta tri thức và sự dãy dỗ tận tụy hết mực:
“Muốn sang thì bắc cầu Kiều
Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”
Tuy nhiên, ngày nay vẫn còn một số người sống theo kiểu “qua cầu rút ván”, “ăn cháo đá bát” hay
thay vì “ăn cây nào rào cây ấy” thì lại “ăn cây táo rào cây sung”, lấy oán báo ân những người mà
mình mang ơn. Đây là một thái độ sống đáng phê phán và chê trách.

Câu tục ngữ vẫn giữ được giá trị sâu sắc từ xưa cho đến nay, mang đến cho chúng ta một đạo lí
sống ở đời phải biết ghi nhớ công ơn của những người đã giúp đỡ mình, tạo dựng thành quả cho ta
hưởng thụ. Và đây là một truyền thống quý báu của dân tộc cần được gìn giữ và phát huy.
Theo: Ngọ Thị Quỳnh