Phân tích hai khổ thơ cuối trong bài thơ ông đồ của vũ đình liên

Phân tích hai khổ thơ cuối trong bài thơ Ông Đồ của Vũ
Đình Liên
Tháng Hai 4, 2015 - Category: Lớp 8 - Author: admin

Phan tich hai kho tho cuoi bai tho Ong Do cua Vu Dinh Lien – Đề bài: Anh chị hãy viết bài văn
Phân tích hai khổ thơ cuối trong bài thơ ông đồ của Vũ Đình Liên trong chương trình văn học
lớp 8.
Vũ Đình Liên là một nhà giáo ,nhà phê bình văn học và dịch thuật ,bên cạnh đó ông còn là một nhà
thơ. Ông sáng tác không nhiều và những sáng tác của ông đều mang một niềm hoài cổ về lũy tre
,về thành cổ và về những người “muôn năm cũ”. Trong số đó bài thơ “Ông đồ” được đánh giá là bài
thơ tiêu biểu nhất của ông ,bài thơ đưa Vũ Đình Liên thành người mở đường và góp phần thành
công trong phong trào thơ mới. Hai khổ cuối là hai khổ thơ tiêu biểu nhất trong bài thơ Ông đồ. Hai
khổ thơ này nói lên một nét đẹp truyền thống của dân tộc dường như đã bị lãng quên.
Ngày tết đến trong mỗi gia đình người Việt chúng ta đều không thể thiếu những món ăn cổ truyền
mang hương vị dân tộc mà môi khi nhắc đến nó ta sẽ cảm nhận ngay ngày tết đang dần về trên mỗi
con phố nẻo đường tràn ngập dòng người nô nức đi mua sắm để chuẩn bị những thứ không thể
thiếu:
“Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ
Cây nêu tràng pháo bánh trưng xanh”

Đặc biệt là câu đối đỏ là thứ mà dường như trong mỗi gia đình đêu không thể thiếu trong mỗi ngày
tết. Câu đối đỏ là một thú chơi tao nhã của người dân Việt Nam đặc biệt là người dân Hà thành


trong mỗi dịp tết. Hình ảnh ông đồ già với những khổ giấy tròn ngang đủ loại cùng những nghiêng
mực ngồi bên các con phố đông đúc như là một đặc trưng không thể thiếu của ngày tết trong thế kỷ
mười chín. Nếu như trước đây hình ảnh ông đồ xuất hiện như một đặc trưng trong ngày tết như các
khổ thơ đầu nhà thơ Vũ Đình Liên đã nhắc đền thì hai khổ thơ cuối lại là một khung cảnh thê lương
đến sầu não:
“Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay

Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay”
Đọc đến đây ta cảm thấy tình cảnh đáng thương của ông đồ. Theo tín hiệu của hao đào nở ông đồ
vẫn ngồi đấy bày mực tàu giấy đỏ trên những con phố đông đúc người qua lại sắm tết. Nhưng trái
lại là cảnh người thờ ơ hờ hững đi qua không ai hay ông đồ vẫn ngồi đó ,mọi thứ vẫn như xưa
nhưng dương như một phong tục tốt đẹp của người dân Việt Nam đã bị lãng quên ngay trên đường
phố mà không ai hay biết. Thảm cảnh thê lương ngồi hóa đá của ông đồ khiến chúng ta thấy nhói
lòng. Chẳng còn nữa cảnh mọi người nô nức đi xin chữ ,háo hức chờ đợi đến lượt mình mà hiện tại
phũ phàng khiến cả tác giả và chúng ta đứng lặng người trước khung cảnh chẳng như xưa. Hai câu
thơ:
“Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụị bay”
“lá vàng rơi”gợi không khí u buồn ảm đạm hiu quạnh ,sự tàn phai rơi rụng. Không những thế lá vàng
lại còn rơi trên giấy ,ông đồ không buồn nhặt mà cứ để nó rơi hoài dường như phủ đi cả giấy lẫn
hình ảnh ông đồ vào quên lãng. Đọc đến đây thôi ta cũng cảm thấy tâm trang buồn tan nát của ông
đồ ,một thời huy hoàng nay còn đâu. Ta để ý rằng ở đây mùa xuân nhưng vẫn có những chiếc lá
vàng rơi lả tả trên trang giấy. Lá vàng gợi ta liên tưởng tới mùa đông ,tại sao có hình ảnh lá vàng rơi
trong mùa xuân đang tràn ngập ấm ám. Phải chằng hình ảnh ông đồ chính là chiếc lá vàng kia vẫn
đang cố níu giữ thời gian đã qua?Nhưng rồi lá cũng rơi và ông đồ thì không ai hay. Ở đây là mùa
xuân vậy mà mưa không”phơi phới bay” ,ông đồ gầy gò ốm yếu dường như cũng bị vùi lấp nhạt
nhòa dần trong làn mưa. Mưa dường như cũng khóc thương cho tình cảnh éo le tội nghiệp của ông
đồ. Hai câu thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc đã diễn tả hình ảnh éo le xuất hiên mỗi lúc một mờ dần và
đến khổ thơ cuối cùng thì không còn nữa:
“Năm nay hoa đào nở
Không thấy ông đồ xưa”
Một mùa xuân nữa lại bắt đầu ,hoa đào lại tiếp tục nở rộ nhưng ông đồ đã không còn xuất hiện trên
mỗi con phố nữa. Đến đây ta cảm thấy không khí tết tiếp tục tràn trề lan tỏa khắp moi nơi nhưng
sao ta cảm thấy không khí này thật thiếu vắng mất mát. Ở đây ngôn ngữ đã được chuyển đổi một

cách tinh tế ,ở trên là “ông đồ” thì đến đây chỉ còn là “ông đồ xưa”biến nhân vật vĩnh viễn thành
nhân vật một đi không trở lại. Chính những người trước đây luôn tìm đến ông trong mỗi dịp tết thì
giờ đây đã không còn chấp nhận ông khiến ông “lỡ hẹn hoa đào”. Trên cái nền của thiên nhiên đã
trực tiếp thể hiện tâm trạng con người ,khiến người đọc cảm thấy xót thương cảm thông cho một lố
người tài hoa đã bị lãng quên ,giờ đây chỉ còn lại trong miền kí ức. Bài thơ khép lại bằng tiếng gọi
hồn thương xót:
“Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ ”
Mọi vật vẫn như cũ đào vẫn nở ,phố xá vẫn nhộn nhịp nhưng giờ đây mọi vật đã hoàn toàn thay
đổi ,mọi người không còn vây quanh ông đồ thuê viết đồng nghĩa với việc chơi câu đối đã đần bị
thay đổi ,mai một. Trước sự thờ ơ của mọi người ông đồ buồn ,nỗi buồn lan sang cả cảnh vật vô tri
vô rác để rồi chạm vào lòng người đọc. Những người muôn năm cũ phải chăng là ông đồ ,là những
người đã thuê ông viết chữ hay là một thời đã qua nay chỉ còn là quá khứ. Tác giả như bàng hoàng
xót xa trước sự lãng quên của người đời. Câu hỏi vang lên như là niềm xót thương trước sự biến
mất của một nền văn hóa nho học ,đồng thời tiếc thương cho môt lớp người trong xã hội đã bị thất
thế. Nhà thơ không chỉ thể hiện sự luyến tiếc mà còn là sự thức tỉnh mọi người hãy giữ lại những
truyền thống tốt đẹp của dân tộc đừng để nó phai nhạt theo thời giản rồi không còn nữa.
Ngày nay cuộc sống đã không ngừng phát triển nhưng thật vui khi mỗi dịp tết đến xuân về hay trong
những hội chợ triển lãm đôi khi ta bắt gặp những bạn trẻ trong trang phục ông đồ xưa đang viết trên
trang giấy đỏ những dòng chữ rồng bay phượng múa khiến ta nhớ lại một hình ảnh nô nức đã qua.
Họ đang cố gắng giữ lại những phong tục tốt đẹp đã bị mai một. Chúng ta hãy cùng hy vọng phong
tục này sẽ một lần nữa hồi sinh và ngày càng phát triển đi lên.
Với thể thơ ngũ ngôn và từ ngữ gợi cảm giàu sức tạo hình có nghệ thuật cao phù hợp phù hợp diễn
tả tâm tình sâu sắc của nhà thơ. Bài thơ như một câu chuyện về ông đồ. Qua đó tác giả bày tỏ sự
luyến tiếc cho một nét đẹp đã bị phai tàn và nhắn nhủ tới người đọc hãy biết trân trong những
phong tục tốt đẹp đang còn tồn tại vì nó thể hiện một cốt cách con người Việt Nam.